Verdere onderhandelingen zijn uitgesloten
Herziene omzetbelasting treedt t Juli in werking
WEERBERICHT
Republikeinse fegen-voorstellen totaal onbevredigend
Wat er in Indië
gebeurt
Met een er}kel woord
Prijswijziging alléén met machtiging
86ste Jaargang
ZATERDAG 21 JUNI 1947
No. 26113
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: J. W. Henny
Hoofdredactie: B. W. Menkhorst en J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f3,30 per 3 maanden; 26 cents per week
Telefoon Dir. en Adm.: 25041; Red.: 21507
Witte Singel 1, Leiden - Giro no.: 57055
Het slechte voorbeeld Commissie-Generaal tot Republikeinse delegatie:
MINISTER Lieftinck heeft dezer
dagen in het parlement een beroep
gedaan op het Nederlandse volk
om toch vooral de oud-Hollandse deugd
der spaarzaamheid te betrachten' en er
daarbij zijn nood over geklaagd, dat door
„slechts" ongeveer 40 der bevolking
wordt gespaard.
Eerlijk gezegd hebben we' over dit
percentage paf gestaan, zij het ook, dat
onze verwondering de vraag gold hoe
40 der Nederlanders momenteel kans
ziet geld over te houden.
.Hen sparend volk is een welvarend
volk" luidt een bekende zegswijze en in
dat licht beschouwd, zou men tot de
conclusie neigen, dat het met de wel
vaart van ons volk nog niet zo slecht
is gesteld als sommige feiten zouden
doen veronderstellen.
Tot deze' feiten redenen we dan in de
allereerste plaats de veelvuldig verno
men klacht over de verhouding tussen
lonen en prijzen, culminerende in de
talloze en in schier alle bedrijfstakken
gevoerde acties voor loonsverhoging,
welke bezwaarlijk een aanwijzing kun
nen vormen als zou men in die kringen
aan sparen toekomen.
Een tweede symptoom, dat in deze
richting wijst, is het overstelpend aan
tal aanvragen voor deelneming in het
consumentencrediet, waarvoor de rege
ring een bedrag van f. 180.000 000 - heeft
uitgetrokken. Wij zijn te zeer overtuigd
van de noodzakelijkheid ener zodanige
credietverlening dan dat wij bezwaren
zouden hebben tegen het feit, dat
deze credieten worden verstrekt, doch
de wijze waaróp zulks soms geschiedt
lijkt ons moeilijk verenigbaar met het
ministeriële, standpunt, dat beoogt stel
ling te nemen tegen de ook "ons inziens
verderfelijke oorlogsmentaliteit „om het
geld maar op te maken". Wanneer bij
de toekenning van zodanige credieten
van overheidswege wordt gesuggereerd,
dat terugbetaling slechts ten dele be
hoeft te geschieden, bestrijd^ men eeh
dergelijke mentaliteit niet, doch kweekt
ze integendeel aan, omdat men de plioh-_
ten reeds aanstonds ondergeschikt
maakt- aan de rechten en daardoor het
verantwoordelijkheidsbesef bij voorbaat
verzwakt. Wil de regering de hierboven
gesignaleerde oorlogsmentaliteit met
succes bestrijden, dan is het ook vol
strekt noodzakelijk, dat zij zelve het
goede voorbeeld geeft door die zuinig
heid te betrachten, welke vereist wordt
om het tot sparen te kunnen brengen.
Dat hieraan ook in de na-Londense
periode nog wel het een en ander ont
breekt, moge het volgende actuele voor
val illustreren:
Een uit Ned.-Indië naar Holland ge-
evacueerde dame, wier echtgenoot on
derofficier is bij het Nederlandse troe
pencontingent daar te lande, vervoegde
zich enige tijd geleden aan een der mi
nisteries in Den Haag en gaf de wens
te kennen te zamen met- haar minder
jarig dochtertje naar .Indië terug te
keren. Het verzoek werd ingewilligd en
voor beiden werd op regeringskosten
passage 2de klasse besproken op een
dezer dagen naar Indië vertrekkende
mailboot. De kosten van deze overtocht
bedroegen voor beiden 1% x f. 900.is
f. 1350.Reeds was de dame in kwes
tie in het bezit van de passagebiljetten,
toen zij, waarschijnlijk tot haar eigen
grote verbazing, bericht -kreeg dat voor
haar en haar dochtertje onverwachts
twee plaatsen in een Indië-vlieftuig
waren vrijgekomen, welke te har er be
schikking stonden. Kosten dezes 2 x
f. 1920 is f. 3840 te betalen door het
Rijk! Deze wijziging in het reisplan was
enkel en alleen te danken aan het feit,
dat de bewuste onderofficiersvrouw des
tijds in Den Haag haar voorkeur had
uitgesproken voor een vlieg- boven een
boottocht!
Met volledige waardering voor een
goede ambtelijke „service", vragen we
ons toch af of dit nu het soort sober
heid is, dat de regering ons dagelijks
voor ogen houdt!
IMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIL
I Ons nieuwe feuilleton:
„Een man als jij
De roman „Een man als jijs
is een in 1946 bekroond verhaal van
de Zwitserse schrijfster Dettina
Meyenberg. IJe hoofdpersonen zijn
een jong Noors meisje, door de
oorlog verdreven naar Zweden, en
een Zweed, die zij van spionnage
verdenkt, maar op w4e zij ondanks
zichzelf verliefd wordt. Zij loopt
gevaar verwikkeld te raken in de
intriges van de vijfde colonne en
is er zich niet van bewust, dat zij
voortdurend beschermd wordt door
de'man, die zij liefheeft.
Zij van haar kant verkeert in een E
voortdurende tweestrijd tussen haar
geweten en haar liefde, die haar
door de samenloop van omstandig-
heden willoos maakt. Het verhaal
speelt zich gedeeltelijk af in ar-
tistieke kringen, gedeeltelijk op de
..Julienborg", een oud riddergoed bij
Stockholm.
„Een mans als jijis geen |j
oorlogshistorie, maar een liefdes- ee
verhaal, waarin slechts de oorlogs- ee
handelingen, die onmiddelijk met
het verhaal te maken hebben, wor-
den vermeld -
lllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllUIIIIIIIIIIIUIIIIIlIl
VRIJ KOEL.
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Matige, aan de kust tijdelijk vrij krach
tige wind tussen West en Noord. Vrij
koel. In het Noord-Oosten van het land
meest zwaar bewolkt met nu en dan
regen, in het overige gedeelte van het
land wisselende bewolking met enkele
verspreide regenbuien.
22 Juni.
Zon op: 4.19 uur; onder: 21.04 uur.
Maan op: 8.20 uur; onder: 0.18 uur
(25 Juni: E. K.)
Hoogwater te-- Katwijk-aan-Zee te
6.31 en 18.58 uur.*
23 Juni: 7.26 en 19.54 uur).
In antwoord op de tegen-nota der Republikeinse delegatie, heeft de Com
missie-Generaal een uitvoerig schrijven aan deze delegatie doen toekomen.
Samenvattend acht de Commissie-Generaal de Republikeinse voorstel
len zodanig onbevredigend, dat vrijwel van een afwijzing van haar nota
kan worden gesproken. Zij negeren de rechtspositie, zoals die in de over
eenkomst van Linggadjati was aanvaard; zij stellen een algemeen over
wicht van de Republiek tegenover de federale constructie; zij verwerpende
grondslag van samenwerking, die in wederzijdse zeggingschap behoort ge
legen te zijn en zij bieden ten slotte geen waarborg voor een werkelijk vei
lige en rechtmatige terugkeer van hen. die uit het Republikeinse gebied
verdreven zijn of voor de positie van die tallozen, welke met de Ned.-In
dische regering hebben samengewerkt. De C.-G. meent derhalve, dat de
Republikeinse nota haar geen mogelijkheid tot verdere onderhandeling
biedt en heeft, overeenkomstig de slqtzin van haar nota, de waag, wat er
verder te gebeuren staat, voorgelegd aan de Nederlandse regering.
Zaak voorgelegd aan
Ned. Regering.
ONWELWILLEND, TENDENTIEUS
EN ONWAARACHTIG.
De Comm.-Generaal spreekt als
haar mening uit. dat de Republikeinse
antwoordnota op de meest essentiële
punten onbevredigend moet worden
genoemd en geen basis oplevert, waar
op een goede uitvoering van Ling
gadjati kan worden ondernomen. Zij
wil niet treden in een weerlegging
punt voor punt van de onwelwillende,
tendentieuze en onwaarachtige voor
stelling van zaken, In de aanhef van
het Republikeinse antwoord gegeven,
waaruit blijkt, hoe groot de kloof is
tussen de Republikeinse gedachtenwe-
reld en hen, die aan Nederlandse zij
de met de grootste toewijding en op
rechtheid het bereiken van een voor
beide landen aanvaardbare en nood
zakelijke overeenstemming hebben
nagestreefd.
De Comm.-Generaal wijst er op, dat
in de antwoordnota het besef van we
derkerigheid ontbreekt. Zij zal de Repu
blikeinse delegatie op deze weg niet
volgen en zich beperken, tot de aanwij
zing van de fundamentele verschillen
tussen de beide nota's.
Deze verschillen acht zij terug te
voeren tot twee oorzaken: (1) de feite
lijke verwerping door de Republikeinse
regering van sommige van de belang
rijkste grondslagen van de overeenkomst
van Linggadjati en (2) de afwijzing
door haar van een samenwerkLng op de
voet van wederkerigheid.
De C.-G. stuit bij de beantwoording
van de tegennota op de moeilijkheid,
dat daarin verschillende van de door
haar geformuleerde voorstellen stilzwij
gend zyn voorbijgegaan, waarbij het niet
altyd duidelijk is of de Republikeinse
delegatie die voorstellen verwerpt of
aanvaardt.
KERNPUNTEN.
Vervolgens komt het schrijven van de
C.-G. tot de kernpunten.
1. Het centrale gezag in Indonesië ge
durende de overgangstijd.
Ontworpen werd in hét Nederlandse
voorstel, aldus de C.-G., een in feite
collegiale regering voor de Ver. Staten
van Indonesië, op federatieve grondslag,
waarvan de vertegenwoordiger van de
kroon deel zou uitmaken met behoud,
de jure, van een uiteindelijke beslis
singsbevoegdheid in federale aangele
genheden, terwijl voorzien werd in een
vertegenwoordiging van Indonesië in Ne
derland. Overeenkomstig art. 9 der over
eenkomst en tot bijstand van de Ned.
regering in Indonesische aangelegenhe
den. alsmede tot voorbereiding van de
Ned.-Indonesische Unie. Hierbij is de
C.-G. zo ver gegaan als art. 15 van
Linggadjati toeliet.
Over vertegenwoordiging in Neder
land heeft de Republikeinse nota
zich nagenoeg niet uitgelaten, terwijl
in wezen het voorstel van de vor
ming van een interimregering werd
verworpen. De Republikeinse voorstel
len tpt hervorming en aanpassing van
de Indische regering komen neer op
een uitschakeling daarvan.
De vertegenwoordiger van de Kroon
moet volgens het Republikeinse voor
stel slechts een vaag omschreven be
voegdheid bezitten om zijn instemming
te onthouden aan beslissingen, die hij
strijdig acht met zuiver Nederlandse
belangen. Dit is niet meeer verenigbaar
met art. 2 van Linggadjati. Bovendien
komt de zetelverdeling, door de Repu
bliek voor de interimregering voorge
steld, neer op de macht iedere beslis
sing, die niet geheel met de wensen van
de Republiek strookt, te verhinderen en
op een miskenning van het feit, dat een
federatieve gedachte onverenigbaar is
met die van juridische ongelijkheid der
gefedereerde delen.
Ook wordt de Nederlandse mede
werking aan de opbouw van de Ver.
Staten van Indonesië terzijde gescho
ven en iedere werkelijke invloed aan
Nederland, dat gedurende de over
gangstijd de jure verantwoordelijk
heid blijft dragen, ontnomen, ondanks
het feit, dat milfloenen Indonesiërs en
de overgrote meerderheid der minder
heden de verzekering van hun rech
ten en vrijheden van de Nederlandse
regering verwachten.
De posities van de Luitenant Gouver
neur-Generaal en van «e Ned. regering
worde.n door de clausule van de eind
beslissing bij de interimregering, door
de Republiek tot vrijwel niets geredu
ceerd. Dit leidt tot een geheel andere
beoordeling van de economische voor
stellen der republikeinse delegatie.
ONBEGRIJPELIJKHEDEN.
2. De verhouding tot de andere staten.
De C. G. is van oordeel, dat de Re
publiek op dit punt bevoegdheden op
eist, welke geen rechtvaardiging vinden
in de overeenkomst van Linggadjati en
dat zjj streeft naar een overheersende
plaats, ook ten opzichte van niet onder
haar feitelijk gezag staande gebieden.
De C G. verwerpt het betoog, dat de
totstandkoming van de staat Oost-In
donesië niet in de geest van Linggadjati
is geschied en dat de Republiek mede
zeggingschap toekomt omtrent de status
van Borneo. Zij acht de staatkundige
organisatie van deze gebieden een zaak
van de bevolking daarvan. In dit ver
band is, aldus de C. G., de stelling vol
strekt onbegrijpelijk, dat na de onder-
Etenstijd voor de kinderen! „Goldie
Lass", een Engelse hond die op vele ten
toonstellingen prijzen In de wacht sleep
te, ziet met welgevallen haar kroost op
groeien tot nieuwe kampioenen.
tekening van Linggadjati de handha
ving van republikeinse gouverneurs voor
deze gebieden voor de Republiek nood
zakelijk zou zijn. Volslagen in strijd
met de overeenkomst is'voorts de hand
having van organisaties aldaar, welke
nog zijn voortgegaan met het steurien
van gewelddadige aoties ten behoeve
van de Republiek, alsmede het zitting
hebben van afgevaardigden van die ge
bieden in het K.N.IP. Geheel onbegrij
pelijk is, dat de Republiek de opheffing
van deze functies en organisaties af
hankelijk stelt van de intrekking aan
Nederlandse zijde van-met het de facto
gezag der Republiek strijdige instanties,
welke de C G. onbekend zyn, en van
de uitwisseling van vertegenwoordigers
met de andere staten. Het Republikeinse
voorstel om in alle centrale colleges aan
de Republiek ten minste de helft van
het ledental toe te kennen duidt op
nieuw cp gemis aan besef van weder
kerigheid en is in strijd met federale
structuur. Het uitschakelen van de be
slissingsbevoegdheid van de vertegen
woordiger van de Kroon ontneemt aan
de andere staten iedere waarborg voor
eerbiediging en handhaving van ,hun
rechten. De stelling, dat de grote vraag
stukken van uitvoering van Linggadjati
aan de beide delegaties blijft voorbe
houden, versterkt de C. G. in haar oor
deel, dat de Republiek de deelneming
en het medezeggenschap in die besluiten
van vertegenwoordigers van Oost-Indo-
nesië en Borneo verwerpt. Deze opvat
ting is in strijd met art. 4 en 5 van
linggadjati. De Republikeinse nota
geeft voorts een eenzijdige en onjuiste
interpretatie van de artikelen 3 en 4
van Linggadjati, doordat zij enerzijds
iedere wijziging in de de facto positie
van de Republiek gedurende de over
gangstijd afwijst, maar anderzijds vor
dert. dat in de andere delen van Indo
nesië zal worden nagegaan, welke ge
biedsdelen zich wensen aan te sluiten
bij de Republiek. Ook bij de militaire
voorstellen verlangt de Republiek be
moeienis met de organisatie in de an
dere staten, terwijl zij iedere bemoeienis
bij haarzelf afwijst.
O
VOLDOENDE NED. KRACHTEN.
3. Buitenlandse betrekkingen. - Het
blijkt, dat de Republikeinse delegatie
de voorstellen van de C. G. over de
HK.H Prinses Juliana bracht een bezoek aan de eerste Rode Kruisdag op de
Gondsberg te Lunteren ter gelegenheid van het 80-jang bestaan.
(Foto ANP-de Wt.)
DE SUIKERVOOBRAAD OP JAVA.
Bij de terugkeer van de suikercom
missie in Batavia heeft Aneta verno
men, dat bij het vaststellen van de
voorraden Javasuiker men grotendeels
heeft moeten uitgaan van officiële Re
publikeinse opgaven. De Republiek
noemde een millioen ton. doch, volgens
Ganl, is deze opgave aan' de hoge kant.
Gani heeft het getal 800.000 genoemd.
De suikercommissie bevestigde de me
dedeling van Gani, dat er 200.000 ton
voorde afscheep gereed ligt.
VERLIEZEN
NED. STRIJDKRACHTEN
De regering maakt tot haar leedwe
zen bekend, dat in de afgelopen week
gesneuveld is ten gevolge van oorlogs
handelingen op 17 Juni j.l. in het dis
trict Modjokerto:
Soldaat 1ste klasse H. de Wit, van R.O.
2—^5, afkomstig uit Zwijndrecht.
BINNENLAND.
Gistermiddag ls de bcerclerij van de
Gebrs Kikkert, gelegen In de polder Wa
lenburg op Texel tot de grond toe afge
brand.
De minister van oorlog. Luitenant-
Kolonel A. H. J L. Flevez. zal van 23
t/m. 28 Juni een bezoek brengen aan En
geland teneinde aldaar verschillende
oefencentra van leger en luchtmacht te
bezoeken.
Wederom is een groep kinderen (90
Jongens en meisjes) van in Duitsland
wonende Nederlanders bil Vaals over de
grens gekomen, tot herstel van gezond
heid i
Binnenkort zal het ss „Van der
Wijck" van Schevenlngen uit plezier
tochten overzee maken. Momenteel zijn
twee mijnenvegers bezig de route; welke
het ss. ..Van der Wijck"' zal varen, te
controleren Een der mijnenvegers is be
mand met Duitse krijgsgevangenen.
De 23-J. J. van Reekum to Meteren
was in een kersenboomgaard bezig met
kersen keren.
Toen een koppel vogels op de kersen
wilde neerstrijken schoot Van R. met een
geweer dat hll bij zich had. mét net
noodlottige gevolg dat het geweer uit el
kaar vloog en hij zwaar gewond werd.
Kort daarop is het slachtoffer overleden.
De Nederlandse ambassadeur te
Parijs Jhr. TJarda van Starkenborgh Sta-
chouwer heeft gistermiddag in de Rue
Royale aldaar een tentoonstelling van
Nederlandse decoratieve kunst geopend.
Gistermorgen heeft de secretaris
generaal van O.. K. en W.. mr. H J. Rei-
nlnk namens minister dr. J. J Glelen, in
het Vredespaleis te Den Haag de Ned.
commissie voor internationale samen
werking op het gebied van Onderwijs.
Wetenschap en Cultuur met een uitvoe
rige rede geopend.
BUITENLANP.
De Griekse minister van buiten
landse zaken en de Amerikaanse ambas
sadeur van Griekenland hebben te
Athene de AmerikaansGriekse overeen
komst tot hulpverlening getekend
Uit vele berichten uit de Oostelijke
zone van Duitsland zou blijken, dat ook
In het Oosten de voedselvoorziening in
de overbrugglngs-perlode tot de nieuwe
oogst veel zorgen baart.
De eeuwenoude koepel van de Sint
Stefanuskathedraal te Boedapest werd
door het vuur verwoest, doch het overige
deel van het historische bouwwerk bleef
gelukkig gespaard. Een eerste onderzoek
heeft uitgewezen, dat de brand is ont
staan, doordat arbeiders, die herstel
werkzaamheden verrichtten, sigaretten
hebben gerookt tlldens het werk. (United
Press).
Te Londen heerst gebrek aan aard
appelen. dat naar schatting tot het eind
van de volgende week zal duren. voor de
winkels staan queues.
Generaal De Gaulle zal-- 9 Juli te
Parijs tlldens een dejeuner, aangeboden
door de Engelse en Amerikaanse Journa
listen. een. naar verluidt, belangrijke,
rede uitspreken
President Truman heeft' een uitno
diging van president Dutra om Brazilië
te bezoeken aangenomen.
buitenlandse betrekkingen vrijwel ge
heel verwerpt. Zij streeft naar onmid
dellijke eigen vertegenwoordiging van
Indonesië in de overgangstijd, waar
voor geen grondslag te vinden is in
art. 2 en 13 van Linggadjati.
O'ok de briefwisseling tussen de dele
gaties van 20 en 25 November 1946 sluit
zulk een afzonderlijke vertegenwoordi
ging in deze periode uit. De wens van
de Republiek om daarnaast ook nog een
afzonderlijke vertegenwoordiging op
economisch gebied te handhaven gaat
rechtstreeks in tegen de erkende nood
zaak van de economische eenheid van
Indonesië en in dit verband kan de
aanvaarding door de Republiek van mo
gelijke benoeming van Indonesiërs in de
buitenlandse dienst van Nederland
nauwelijks ernstig bedoeld zijn.
Voor de behartiging van de Neder
landse belangen, waartoe in de ge-
dachtengang van de republiek deze
dienst zich zou moeten beperken, zijn
waarlijk wel voldoende Nederlandse
krachten beschikbaar".
Voorts is uit een mededeling van de
Egyptische regering gebleken, dat de
Republiek na de ondertekening van
Linggadjati is voortgegaan met pogin
gen om rechtstreeks buitenlandse be
trekkingen aan te knopen.
GEMENGDE GENDARMERIE
VERWORPEN.
4. Militaire samenwerking en binnen
landse veiligheid. In het Republi
keinse antwoord op de'punten van mili
taire samenwerking komt, aldus, de
C. G., het streven naar „nieuwe vormen
van vrijwillige samenwerking", waarvan
de preambule van Linggadjati spreekt,
wel zeer weinig tot zijn recht. Het is
duidelijk, dat van bijzondere samenwer
king nauwelijks meer sprake is in het
republikeinse ontwerp.
Het voorstel tot vorming van een
gemengde gendarmerie wordt van de
hand gewezen met voorbijgaan van
de in Linggadjati verankerde geza
menlijke verantwoordelijkheid gedu
rende de overgangsperiode voor de
veiligheid van alle ingezetenen en
bevolkingsgroepen. De C. G. kan hier
tegenover alleen feiten stellen. De
aanvallen op Modjokerto duren voort.
De suikercommissie kon verscheidene
streken niet bezoeken, omdat de Re
publikeinse regering haar veiligheid
daar niet waarborgen kon. Nog dage
lijks zijn mensen, die met de Neder
landers samenwerken, aan allerlei
gevaren blootgesteld, terwijl de reha
bilitatie en de hervatting van de pro
ductie der niet-Indonesische bedrijven
op Republikeins gebied in hoge mate
afhankelijk zijn van de waarborgen
van veiligheid.
NED WEDEROPBOUW
ONMOGELIJK.
5. Economische samenwerking.. Ook
ten aanzien van het centrale deviezen-
fonds en het toezicht op in- en uitvoer
behoudt zich de Republiek een overwe
gende plaats voor. De regeling tot ver
koop van ondernemingsproducten, welke
de tegennota voorstelt, brengt de verte
genwoordiging van de direct belangheb
benden terug tot een kleine minderheid.
De eisen4 tot voorafgaande inventarisatie
en tot het in dienst houden van alle
.op de ondernemingen werkzame arbei
ders. welke eisen in verband met de te
ruggave van de eigendommen van niet-
Indonesiërs op Republikeins gebied wor
den gesteld, legt ernstige hinderpalen in
de weg aan de hervatting van de eco
nomische productie- Zowel rechtsherstel
als eoonomische noodzaak dringen tot
spoed, terwijl voortdurend berichten blij
ven binnenkomen van verdergaande ver
nieling van deze bedrijven in het repu
blikeinse binnenland, hetgeen tot do
overtuiging leidt dat de oplossing van
dit vraagstuk geen verder uitstel ge
doogt. Art. 14 van Linggadjati verlangt
ook, dat die bedrijven aan de eigenaren
worden teruggegeven, welke naar Repu
blikeins standpunt voor nationalisatie
in aanmerking komen.
Doorvoering van het systeem, in de
Republikeinse nota vervat, zou de we
deropbouw van de niet-Indonesische
bedrijven en de investering van nieuw
Nederlands of buitenlands kapitaal
yrjjwcl onmogelijk maken.
6. Andere vraagstukken.
GEEN REPRESAILLES
De C.-G. wenst nog naar voren te
brengen: (1) de Republikeinse regering
acht by het herstel van haar bestuur in
de bezette gebieden van Java en Suma
tra klaarblykeiyk de verzekerde toepas
sing van de gemeenschappeiyke procla
matie van 29 Maart 1947 onbelangryk
en wil geen waarborgen bieden, dat nie
mand nadelige gevolgen zal ondervinden
van zUn politieke partykeuze.
De Nederlandse regering kan er niet
aan denken de onder haar bescher
ming staande delen van de bevolking
bloot te stellen aan represailles als ge
volg van politieke partijkeuze.
(2) De C.-G. verwerpt de verschuiving
van de regeling der positie van over
heidsambtenaren in Ned.-Ind. dienst
naar een onbepaalde toekomst. Zy moet
vasthouden aan de els, dat de rechtspo
sitie van deze tienduizenden werknemers
behooriyk dient te zyn geregeld, alvo
rens tot volledige Invoeging van de be
zette gebieden In het gezagsgebied der
republiek kan worden overgegaan.
GROTE TELEURSTELLING
In een slotparagraaf spreekt de C--
G. dan nog haar grote teleurstelling
er over uit, dat ZÜ heeft moeten er
varen. dat haar streven naar volledi
ge en ruime toepassing van de begin
selen van Linggadjati, als blijvende
grondslag van het Nederlandse beleid
ten opzichte van Indonesië door het
Nederlandse volk aanvaard, ondanks
maanden van overleg en volharding bij
de Republikeinse regering onvoldoende
weerklank heeft kunnen vinden.
Voor weelde-artikelen
belangrijke verhoging.
Van regeringszyde wordt medege
deeld. dat met ingang van 1 Juli a^.
de herziene omzetbelasting in werking
treedt. Wanneer deze verhoging, zoals
dat in een normale situatie het geval
zou zyn, zonder meer in de pryzen zou
worden doorberekend, zou het prijspeil
dientengevolge een geringe sty ging on
dergaan. behalve voor een beperkt aan
tal artikelen, waarvoor de omzetbelas
ting wordt verlaagd, resp. afgeschaft.
Ook 'een geringe styging dient echter
onder de huidige moeilyke omstandig
heden te worden' vermeden voor zover
de mogeiykheid aanwezig is. Theore
tisch zou het beoogde doel ook kunnen
worden bereikt door de omzetbelasting
door te berekenen en de bedoelde pry
zen te verlagen. Zulks stuit echter af
op practische moeilykheden
Slechts indien aan de hand van het
nodige cijfermateriaal uitdrukkeiyk
kan worden aangetoond dat de winst
marges aan de toelaatbare eisen .vol
doen, zal prijswijziging met machti
ging van het Directoraat-Generaal
voor de prijzen op grond van de ver
hoging der omzetbelasting kunnen
plaats hebben.
Uiteraard zal by de systematische na
calculaties der vastgestelde pryzen de
nieuwe omzetbelasting volledig als kos
tenfactor in aanmerking worden geno
men. De regpring realiseert zich, dat dit
standpunt voor sommige, ondernemers
tijdeiyk onbillykheden met zich kan
brenêen. Zy meent evenwel zwaarder te
moeten doen wegen de onbillykheid,
die wellicht de grote massa der bevol
king zou treffen, indien ten gevolge van
de verhoogde omzetbelasting de pryzen
door doorberekening zonder meer zou
den stygen.
Ten slotte is een beheerst prijspeil
een algemeen belang.
Tóch nog naar een verzoening?
LAATSTE BRIEF DER C.-G. ZOU
MOGELIJKHEID DAARTOE OPENEN.
Het Indonesische Republikeinse mi
nisterie van Voorlichting heeft heden
verklaard, dat Soetan Sjkhrir een
brief heeft ontvangen van de Neder
landse Commissie-Generaal, waarin
gezegd wordt, dat een „verzoenende
nota", welke hy, Sjahrir. gisteren aan
de Commissie-Generaal heeft gezon
den, deN weg zul kunnen openen naar
een oplossing van de politieke crisis.
In Republikeinse kringen neemt men
aan. dat dit schrijven van Nederlandse
zyde een eerdere brief van de Com
missie-Generaal, waarin verklaard
werd dat de Republikeinse tegenvoor
stellen op het Nederlandse voorstel
voor een federale ad interim-regering
geen ruimte lieten voor verdere on
derhandelingen in Indonesië, -teniet
doet.
Met betrekking tot de nieuwe weel
debelasting staat de zaak anders-
Op grond hiervan -ial de omzetbe
lasting op een aantal in meer of min
dere mate als luxe te beschouwen ar
tikelen zeer belangrijk worden ver
hoogd, n.l. op 15% worden gebracht.
Gezien de aard dezer artikelen en de
hoogte der nieuwe belasting zal een
dezer dagen een maatregel het licht
zien. welke zal aangeven op welke wy-
ze de weeldebelasting in de prijzen
van de desbetreffende artikelen zal
mogen worden doorberekend.
Hongaarse president biedt
ontslag aan. v
De Hongaarse president, Zoltan
Tildy, heeft op een speciale byeenkomst
van het kabinet, zyn ontslag aangebo
den. aldus heeft zijn voormalige kabi
netschef, Laslo Jekely, te Genève mede-i
gedeeld, waarheen hy is uitgeweken.
Hy gaat ook naar de V. St. De bóeren-
party heeft hem uitgestoten.
Het Hongaarse kabinet heeft gewei
gerd het ontslag te aanvaarden. Tildy
stemde er in tce nog enkele dagen in
functie te biy'ven, teneinde de huidige
gespannen'politieke situatie niet te doen
verergeren, aldus voegde Jekely aan zyn
mededelingen toe.
Volgens Jekely heeft Tildy verklaard,
dat zyn positie te zeer verzwakt was na
Jekely's ontslag.
DE FINANCIËLE MAATREGELEN
IN FRANKRIJK.
De nieuwe financiële maatregelen in
Frankryk zullen o.m. omvatten: vyf en
zeventig procent prijsverhoging voor
tabaksartikelen en een paardekrachten-
belasting voor auto's van meer dan 12
paardekrachten. Voorts hogere prijzen
voor brood, melk en spoorreizen, tenge
volge van intrekking van regeringssub
sidies. Ook de prys van benzine zou
verhoogd worden.
Officieel werd medegedeeld, dat de
rantsoenering van kleding .binnenkort
opgeheven zou worden en eveneens de
contróle op verkcop van een zeker aan
tal artikelen, waaronder kunstmest
BRITSE HANDELSMISSIE NAAR
MOSKOU.
Een delegatie van het Britse ministe
rie van buitenlandse zaken onder leiding
van Harold Wilson, secretaris van het
departement voor de buitenlandse han
del. Is per vliegtuig naar Moskou ver
trokken. „wy zullen ónze besprekingen
over handelsbetrekkingen met de Sov
jet-unie voortzetten", aldus Wilson.
BUITENLANDSE STAKINGSAGEN
TEN TE LUIK AANGEHOUDEN.
Naar de Gazet van Antwerpen mede
deelt heeft de Belgische recherche te
Luik op aanwyzing van de Belgische
vakbonden enkele Franse onderdanen
aangehouden, die er van verdacht wor
den stakingen te hebben uitgelokt in de
Belgische Industrieën.