DETECTIVE
Met minder mensen méér bouwen
Prefabrication" brengt de oplossing
De snuifdoos van de Keizer
J
RECHTZAKEN
Radio-progr anima
Geef de Nederlanders de kans!
DAN HOUDEN ZIJ MET
INPOLDEREN NAfc>MJK OP.
Op het in het Kurhaus te Schevenin-
gen gehouden begroetingsdiner van de
Stichting voor de Landbouw voor de
afgevaardigden van het I.F.A P. congres
zijn vele redevoeringen gehouden.
Dc voorzitter van de Stichting van
de Landbouw, de heer H. L. Louwes
eindigde zijn toespraak met de profeet
Micha aan te halen, die zegt, dat
ieder mens onder zyn wijnrank
en vygeboom zal zitten en dat
niemand meer bang gemaakt zal kun
nen worden. Indien wij in deze visie
blijven geloven, dan zullen wij door
willen gaan met werken, totdat de
boerenstand deze staat bereikt heeft,
hetgeen inhoudt, dat. men geen vrees
voor noden meer zal kennen of voor
vernietigende crises en oorlogsgeweld.
De heer Louwes acht zowel cle Food
and Agricultural Organisation (F.A.O.)
als de I.F.A P. (Voedsel- en Landbouw
organisatie der Ver. Naties en Interna
tionale Federatie van Landbouwpro
ducten) mijlpalen op deze weg.
De heer Herbert Hannam. die namens
de heer James Turner, voorzitter der
I.F.A.P. het woord voerde, uitte vooral
gpote bewondering voor het inpolde-
ringswerk, waarvoor de plannen reeds
voor een eeuw in de toekomst gereed
zijn.
„Geef de Nederlanders kans en zij
zullen op een gegeven moment aan de
andere kant van de Atlantische
Oceaan met hun inpolderingswerk-
zaamheden eindigen", zo zeide de
heer Hannam onder grote hilariteit.
„De kracht van het Nederlandse
volk", aldus de heer Hannam, „is niet
zo zeer gelegen in het doen van grootse
dingen, dan wel in het doen van de
dingen, zoal' deze voor de hand komen".
Hij eindigde met de wens uit te spre
ken, dat deze conferentie enerzijds bij
zal dragen tot een beter georganiseerde
voedselproductie en een betere distri
butie van voedingsmiddelen en ander
zijds tot een grotere internationale
vriendschap en meer internationaal
begrip.
Het. diner werd ook bijgewoond door
Minister Mansholt.
a
Het Congres is hedenmorgen in de
Ridderzaal door minister Mansholt ge
opend.
Hij zeide o.a., dat hoewel de boeren
van verschillende landen te vaak me
dedingers zijn, er toch ook gebieden van
gezamenlijk belang zijn. Overal wordt
de slagzin „vergroting van productie"
gehoord. Er bestaat geen twijfel over de
noodzakelijkheid hiervan, doch ander
zijds moeten de boeren tegen lonende
prijzen kunnen produceren.
Dc prijzen dienen daarom internatio
naal te worden gestabiliseerd. Slechts
dan zal de bóer zjjn uiterste best doen
om een topproductie te bereiken zon
der vrees, dat zijn product „vergif op
dc markt" zal zijn.
Hij besloot met te zeggen, dat hij het
congres met té meer vreugde begroet,
cmdat hierdoor persoonlijk contact tus
sen bevolkingsgroepen kan ontstaan.
DE HANDELSBESPREKINGEN MET
DE SOVJETS.
De Berlijnse correspondent van het
ANP meldt: De handelsbetrekkingen,
die tussen de Nederlandse handelsdele
gatie en de economische autoriteitender
Sovjet militaire administratie der Oos
telijke zone van Duitsland gevoerd wor
den. kunnen beschouwd worden als het
sluitstuk van een ontwikkeling van an
derhalf jaar. In deze periode zijn de
relaties tussen de Nederlandse en de
Russische vertegenwoordigers in Berlijn
gaandeweg versterkt.
EXTRA TREINEN
OP HEMELVAARTSDAG.
De Ned. Spoorwegen zullen op Hemel
vaartsdag, behalve de treinen van de
normale dienst, een aantal voortreinen
laten lopen om aan het te verwachten
drukke reizigersvervoer het hoofd te
kunnen bieden.
Ons Distributiehoekje
DEZE WEEK WEER EEN EI.
In dé bonnenlijst, die morgen wordt
bekend gemaakt, zal weer een bon voor
een ei worden opgenomen, Deze bonaan
wijzing zal voor alle leeftijdsgroepen
gelden.
TWEE KINDJES GESTIKT.
De vier maanden oude Hendrika Bin
nendijk te Rotterdam werd door haar
moeder dood in haar wieg aangetroffen
Het kind had kans gezien zich om te
draaien, zodat het gezichtje voorover in
het kussen kwam te liggen, waardoor het
gestikt is.
Ook in Den Haag is een kindje van
vier maanden gestikt; het was met het
hoofdje onder het kussen geraakt.
NEGEN MANNEN EN EEN VROUW.
Gearresteerd wegens roulettespel.
Een gezelschap van 9 mannen en één
vrouw, bezig met roulettespel, werd door
de politie bij een inval in een pand aan
de Tweede Middellandstraat te Rotter
dam. bewoond door de 43-j. expeditie
chef G. J. V. aangetroffen. Het bleken
allen Rotterdammers te zijn, uitgezon
derd de bankhouder, de 48-j. slager S. C.
D. G. uit Den Haag, op wie bij fouil
lering een bedrag van f- 2335 werd ge
vonden, Het gehele gezelschap werd ge
arresteerd en naar het politiebureau
aan de Oostervantstraat gebracht, in
clusief G J. V., die de gelegenheid tot
hazardspel had gegeven.
„NEDERLAND DANKT
ZWITSERLAND".
In Bazel, de gelukkige stad die 'n maand
eerder lente heeft dan wij, staan tal
rijke bedden met tulpen;die samen het
opschrift „Nederland dankt Zwitser
land" vormen. De vroege tulpen en nar
cissen zijn daar reeds uitgebloeid, de
Darwintulpen echter vertonen er nu
hun volle glorie.
750 OPSTELLEN VOOR EEN
PRIJSVRAAG.
Over Nederlandse invloed op
Amerikaanse beschaving.
Meer dan 750 opstellen uit 48 staten
zijn ingekomen op de prijsvraag, uitge
schreven door de Eeuwfeest-commissie
van Holland (Michigan) èn de Neder
landse ambassdae in de Ver. Staten.
Het onderwerp dat behandeld moest
worden, was „De invloed van de Neder
landse op de Amerikaanse beschaving".
De Jury wordt gevormd door mannen
van Nederlandse afkomst. Dr. A. Lou
don, de Nederlandse ambassadeur, is
voorzitter. Leden zijn dr. Adriaan, J.
Barnouw (Columbia University), dr.
Clarence A. Dijkstra (University of Ca
lifornia), Bartel J. Jonkman (congres
lid voor Michigan), dr. Marten ten
Hoor (University of Alabama) en dr.
Wijnand Wichers (Western Michigan
College).
De prijzen zijn zomerreizen voor drie
studenten en drie scholieren naar Ne
derland en naar Holland Michigan
(U.P.)
KOSTBARE HENGST VERBRAND.
Toen de heer P. A. Meinardi, een be
kend paardenfokker uit Den Hoorn (Gr.)
met zijn auto, waarachter een aanhang
wagen was gekoppeld, huiswaarts keer
de, bemerkte hij ter hoogte van het
plaatsje Roode Haan, dat de hengst
..Jonkheer", welke zich in de aanhang
wagen bevond, tekenen van onrust gaf.
Het bleek, dat het stro in deze wagen
vlam had gevat.
De hengst was niet meei te redden. De
3-jarige „Jonkheer" was een zeer goede
fokhengst. Voor het dier was onlangs de
somma van f. 30,000 geboden. De oor
zaak van de brand is onbekend.
OP JACHT NAAR DE NIEUWE
HARING!
Begunstigd door prachtig weer en een
rimpelloze zee is de Scheveningse ha
ringvloot vanochtend uitgevaren.
De jacht, op de haringscholen is be
gonnen en het zal niet lang meer duren
of de „Hollandse Nieuwe" zal in binnen-
en buitenland haar vermaarde naam
weer alle eer aandoen!
LEVERT UW OUDE TUBEN IN!
Per jaar verbruikt ons land ten minste
100.000 kg. lood voor de vervaardiging
van tuben. Nog afgezien van een ernstig
tekort aan lood over de gehele wereld, is
met de invoer van een gelijke hoeveel
heid nieuwe grondstoffen ruim f. 100.000
aan deviezen gemoeid Daarom deelt men
ons van officiële zijde mede. dat het
dringend noodzakelijk ls bij aankoop van
een volle tube, een ledige tube in te
ieveren. Deze eis moet onverminderd van
kracht blijven.
BUNKER OP MALIEVELD ONTPLOFT
Leek meer op een theekist.
Den Haag werd gistermiddag opge
schrikt door het geluid van en zware
ontploffing.
Bij het opruimen van een grote bun-
Aan geschoolde arbeiders moet
toekomst verzekerd worden.
(Door prof. ir. H. T. Zwiers)
II
TWEE DRINGENDE EISEN-
Het staat vast dat wij bij de weder
opbouw van Nederland met minder men
sen méér moeten doen en zeker daarbij
minstens een tijd lang van een andere
verhouding tussen geschoolde en onge-
schoole arbeid moeten uitgaan. Twee
dingen worden dan vereist:
In de eerste plaats moeten wij zorg
dragen voor een voldoende corps van
geschoolde en naar hun scholing be
loonde bouwvakarbeiders en daartoe
een woningbouwprogramma scheppen
dat voor deze geschoolden ook na de
achterstand-inliaal-periodc een toe
komst kan blijven bieden.
In de tweede plaats zullen wij de
bouwmethoden en bouwconstructies zo
danig moeten wijzigen, dat wij met een
naar verhouding kleiner aantal mensen
en een kleiner aantal geschoolden een
groter bouwvolume kunnen realiseren.
Dat betekent voor een goed deel ver
plaatsing van de bouwwerkzaamheid
van de bouwplaats naar de fabriek, uit
schakeling van een zo groot mogelijk
deel van de verliespost aan arbeidsuren
ten gevolge van weersgesteldheid, uni
formering van daarvoor in aanmerking
komende bouwonderdelen enz.
Het betekent allerminst het betonnen
huis of het ijzeren huis of het alumi
nium huis of iets dergelijks.
De machinebouw kent een onnoeme
lijk aantal geheel verschillende mate
rialen en legeringen, elk naar hun bij
zondere eigenschappen voor het ene of
voor het andere machine-onderdeel ge
schikt. En het zou zonder meer dom
zijn om in het bouwen niet de gebak
ken klei of het ijzer of enig ander me
taal of het cement of het hout
of welk ander materiaal ook te blijven
toepassen, overal waar deze materialen
door hun bijzondere eigenschappen het
meest geschikt zijn.
Maar het betekent wèl. dat wij in het
bouwen waarschijnlijk op vrij grote
schaal tot andere materiaal-eenheden,
andere materiaal-toepassingen en -sa
menstellingen, andere bouw-methoden
en montage-methoden zullen moeten
komen.
Prefabrication niet als gevolg van
een bepaalde materiaal-schaarste,
maar omdat de arbeidspositie en de
positie van de productiemiddelen deze
weg wijzen.
UITZICHT OP BLIJVENDE
BOUWBEDRIJVIGHEID.
Het is mogelijk en waarschijnlijk, dat
wij minder zullen metselen; maar
ik zie niet in dat er daarom voor een
geperfectioneerde kleiindustrie geen
nieuwe mogelijkheden met een edel ge
bakken product zouden kunnpn zijn.
Normalisatie van bouwonderdelen tot
zodanige grenzen dat de vrijheid van
woningindeling zoals die uit een oog
punt van sociale en culturele differen
tiatie noodzakelijk is. gewaarborgd blijf t-
Wat voor de arbeidspositie geldt, is
ook op overeenkomstige wijze bepalend
vor de capaciteit van onze productie
middelen. Het lijkt heel aardig, wan
neer wij op de Jaarbeurs allerlei pogin
gen zien om betonnen vloerconstructies,
ijzeren balkliggers. nieuwe stucadoor-
werk-besparende wandafwerkingen te
maken, of van dergelijke technische ver -
ker op het Malieveld tegenover gebouw
Petrolea had men, zoals gebruikelijk,
een springlading aangebracht, om de
dikke wanden door detonatie tot scheu
ring te brengen.
De bunker moet op een bepaalde plek
zeer zwak gëweest zijn. Van een inwen
dige explosie was, zoals anders, in het
geheel geen sprake en de brokken beton
vlogen tot ver in de omtrek. Men is" het
vrijwel over eens. dat de arbeiders, die
in de bezettingstijd bij de bouw van
deze bunker te werk waren waren ge
steld, het er op aangelegd hadden eer
der een versterkte theekist dan een
bunker te bouwen.
Aan omliggende gebouwen werd lichte
schade aangericht.
schijnselen in een voorbereidingsstadium
kennis nemen, maar laten wij dit éne
duidelijk begrijpen: dat onze industriële
capaciteit ten enen male onvoldoende
is om de noodzakelijke vergroting van
het bouwvolume en zeker een derge
lijke vergroting, gepaard gaande aan
een teruggang van het aantal arbeids
krachten-per-productie-eenheid. ook
maar ten naastebij op te vangen.
En ook hier geldt, dat zonder perspec
tief van een min of meer blijvende ka
rakterverandering en een ook in de toe
komst redelyke productie-omvang van
investering op grote schaal nauwelijks
sprake zal zijn, dat. zonder een derge
lijk perspectief het bouwen van een toe
komstige korte bouw-.,boom" op zijn
best een bouwen met afvalproducten zal
worden! De producten van onroerend
goed. van het meest blijvende deel dus
van onze voortbrenging, als het vuilnis
vat van onze totale industriële produc
tie!
Ook hier'is dringend nodig het uit
zicht op een blijvende bouwbedryvig-
lieid van hoger orde en geldt het
zelfde als van de geschoolde arbeid:
een woningbouwprogramma dat voor
tie industriële capaciteit ook na de
achterstand-inhaal-periodc een toe
komst kan blijven bieden.
DE GOEDKOPE WONING IS DE
RUIME WONING.
Het lijdt geen twijfel, dat het product:
de woning, daar zeker bij zou winnen.
En het gaat ten slotte om dat product.
Daarom zijn er nog twee punten, die ik
wil aanroeren.
Het eerste betreft het woningpeil in
het toekomstige woningBouwprogramma.
de omstreeks 700 000 woningen die wij
moeten bouwen om over zeg 10 a 15 ja
ren weer „bij" te zijn. d.w.z. de schade
te hebben hersteld, de achterstand te
hebben ingehaald en de over die jaren
verwachte aanwas te hebben opgevan-
Deze woningen, waarvan wij 1955 als
het gemiddelde jaar van ontstaan kun
nen stellen en waarvan dus (bij een toe
gedachte levensduur van ten minste 80
jaar) de middelbare leeftijd omstreeks
het. jaar 1955 zou ingaan, moeten, wil
len wij ons nageslacht niet met een eco
nomisch ontoelaatbare erfenis belasten,
dan nog ten volle als bruikbare wonin
gen kunnen gelden.
Het zou een economische flater van de
eerste orde zijn om nu b.v. het woon-
peil 1940 als maximum aan te houden en
alleen maar naar de armoede-van-het
ogenblik te zien.
Het lijkt mij dan ook niet de juiste
weg om nu minimum woningen te gaan
bouwen en de in architectonische krin
gen geboren paradoxaal klinkende maar
in wezen alleszins reële leuze „De goed
kope woning is de ruime woning" acht
ik ondanks al onze armoede een betere
leiddraad boor de bepffling van het
woonpiel. dan het woonpeil van vóór de
oorlog.
Het is beter nu woningen te bouwen,
die in de toekomst redelijk ruime wo
ningen voor kleine gezinnen, ouden van
dagen e.d. kunnen zijn, maar die voor
de eerste 10 15 jaar eenvoudig bestemd
worden voor huisvesting van middelba
re gezinnen, en om ruimere woningen
te bouwen van middelbare gezinnen in
de toekomst, die nu ter beschikking wor
den gesteld aan grote gezinnen, en ten
slotte zeer ruime woningen, die in de
toekomst voor grote gezinnen bestemd
kunnen zijn. maar nu,in twee afzonder
lijke woningen kunnen worden onder
verdeeld. dan door een te eenzijdig sta
ren op onze armoede nu een aantal wo
ningen te gaan bouwen, waarvan we
met zekerheid kunnen zeggen, dat &ls
we er binnen één generatie weer boven
op komen we de volgende generatie
hebben belast met onze door de dan
noodzakelijk geworden versnelde af
schrijving zéér dure „goedkope" wonin
gen.
0
SANERING VAN ONZE STEDEN
Want die volgende generatie heeft
nog meer te doen. En dat is dan het
tweede punt dat met betrekking tot het
woonpeil nog moet worden aange
roerd: de vervanging van de thans
bestaande woningvoorraad. Over 10 of
15 jaar zal veel, van wat nu al ver
ouderd is, voor vervanging in aanmer
king komen en veel wat daar nu nog
niet geheel aan toe is, zal daar lang
zaam aan ook toe gaan behoren. Er
zullen grootscheepse saneringen nodig
zijn, wil de oude woningvoorraad, d.
w.z. het ook dan nog overgrote deel
van het Nederlandse woningareaal
aan de eisen die men (dan) aan een
redelijke woning zal stellen, voldoen.
Wanneer wy ons om dit hoofdstuk
thans niet zouden bekommeren en zou
den menen, dat daarvoor nog tijd ge
noeg is, dan zouden we naar mijn vaste
overtuiging mis zijn!
Tot nog toe zijn practisch overal In
de wereld noodzakelijke stadssaneringen
gestrand op formidabele onteigenings-
kosten. En wel omdat bij onteigening
van onroerend goed niet van b.v. een
rest-waarde-na-afschrijvng maar van
een op de nog te bedingen huur geba
seerde verkoopwaarde wordt uitgegaan.
Uiteraard geldt hetzelfde bij normale
verkoop. Maar in wezen betekent dit,
dat voor het huizenbezit het vormen
van een onderhouds- en vernieuwings
fonds en daarmee het doen van werke
lijk normale afschrijvingen veelal in
feite achterwege blijft. Met b.v. het ge
volg. dat de onteigenende gemeenschap
meer dan het volle pond betaalt voor
een pand dat allang volledig afgeschre
ven had kunnen zijn. dat nog niet aan
onbewoonbaarverklaring toe is. maar
toch niet meer met het gangbare woon
peil kan worden vergeleken, maar dat,
dank zy het bv. ontbreken van betere
woongelegenheid nog alleszins verhuur
baar blijkt.
Wat wilt ge dan. zal men vragen.
Aantasting van het woningbezit? Ont
eigening zonder redelyke vergoeding?
Allerminst, Maar laten we ons goed
voor ogen houden, dat de. aan de ver
nieuwing van de bestaande woningvoor
raad. dus aan de sanering van onze
steden, vastzittende problemen, óók en
misschien terecht een zodanige bron
van volksmisnoegen en ontevredenheid
zouden kunnen gaan vormen, dat daar
uit de meest radicale oplossing, de re
volutionaire daad van onteigening-zon
der-vergoeding. zou kunnen voortvloeien.
REDELIJKE WOONGELEGENHEID
Mèt de zorg voor een redelijke en
redel(jk beloonde werk-gelegenheid
gaat onherroepelijk de zorg voor een
redelyke woon-gelegenheid gepaard.
Zo ergens, dan dienen ook hier „gou-
vemer" en „prévoir" samen te gaan
en dienen wij nü al de maatregelen
te nemen om na zeg 15 jaar het ach-
terstand-bouw-programma met een
sanerings-bouw-programma te ver
volgen.
Er zijn misschien meer wegen om in
deze tot een redelyke oplossing te ko
men. Zij zullen zich echter alle dienen
te baseren op de aanname van een rede
lijke afschrijving op het onroerend be
zit en op een onteigeningsvergoeding
welke daarmee rekening houdt. Ik denk
als één van de geopperde mogelijkheden
bv. aan de ..instandhoudingsvergun
ning". waarbij men aan nieuw te bou
wen woningen van technisch goede kwa
liteit een van een sociaal voldoend peil
een levensduur van b.v. 100 jaar zou
toekennen en andere (bestaande) objec
ten naar evenredigheid „nog" een le
vensduur van 25-30-40-50 jaar. al naar
gelang inrichting en kwaliteit. Aange
zien de normale volkswoningbouw, ook
die welke door institutionele beleggers
wordt, uitgevoerd of beheerd, in het al
gemeen in 50 jaar door middel van an
nuïteiten wordt afgeschreven, kan een
bepaling van de restwaarde voor „nieuw
bezit" op het ogenblik van onteigening
op grond van ee naangenomen levens-
duiu- van 100 jaar voor een redelyke
exploitatie en voor het. scheppen van
een redelUk vernieuwingsfonds zeker
niet onaanvaardbaar zijn En voor het
„oud bezit" zou het nu entameren van
de bepaling der grondslagen voor latere
saneringsonteigening een respijt van
15 20 Jaar betekenen zelfs voor die
uitgewoonde en niet meer aan een re
delijk woonpeil voldoende panden, waar
van de „nog" toe te kennen levensduur
op 0—5 jaar zou gesteld behoren te
worden.
.Daarnaast zou het nu reeds leggen
van een grondslag voor de vervan
gingsbouw, dus van een voortzetting
van de bouwbedryvigheid op een hoog
peil èn voor de industriëlen, die zich
serieus op nieuwe bouw-methoden wil
len toeleggen èn voor de arbeiders, die
zich in een der geschoolde bouwvak
ken willen bekwamen juist dat an
dere uitzicht openen dan dat van een
korte bouw-boom-periode en last
not least zou de verregaande
„spanning" die wij in het bouwpro
duct. de woning, veelal zo sterk zien
tussen het technisch en het sociaal
verouderd zyn, tot een aanmerkelijk
geringere maat worden teruggebracht.
/"FEUILLETON"
A
V^door JOHN DICKSON CARR
Vertaald door ALICE VAN ITERSON
34)
Het is gewoonlijk thuis, waar altijd,
allerlei emoties verborgen moeten wor
den, omdat de mensen nu eenmaal met
elkaar onder één dak leven en waar de
toestandepi dikwijls onhoudbaar worden
dat men plotseling een climax ziet
komen door een uitbarsting van zo'n
heftigheid, dat wij. gewone stervelingen,
het ternauwernood kunnen begrijpen.
Als men de huiselijke verhoudingen
kent. komt men dikwijls tot de conclu
sie. dat hierin een motief gelegen is,
dat ons verstand te boven gaat".
„Om een voorbeeld te noemen: zoudt
u geloven, dat een fatsoenlijke, welop
gevoede vrouw uit een harmonisch gezm
eerst haar stiefmoeder en dan haar
eigen vader kan doden met verscheide
ne bijlslagen, om geen enkele andere
reden dan onbelangrijke onderlinge
wrijvingen? Gelooft u. dat een verzeke
ringsagent. -van middelbare leeftijd, die
nooit een kwaad woord tegen zijn vrouw
heeft gezegd, haar op een goede dag de
schedel inslaat met een pook? Begrijpt
u waarom een rustig meisje van zestien
jaar haar kleine broertje de keel af
snijdt. alleen omdat zij een hekel heeft
aan haar stiefmoeder? Gelooft u het j
niet? Denkt u, dat er geen afdoende
reden voor is? En toch zyn er zulke
dingen gebeurd".
„Nu ja. dat zyn dan ook monsters van
mensen", vond Monsieur Goron.
„Integendeel, het zijn doodgewone
mensen, zoals u en ik. Wat Mrs. Neill
betreft
„Ha. wat horen we nu?"
..Mrs, Neill". antwoordde Dermot. ter
wijl hij zijn blikken star op zyn metge
zel gericht hield, „heeft iets gezien.
Vraag mii niet w&t! Zij wéét. dat het
een van de huisgenoten is!"
„Maar waarom voor de duivel
zegt zij dat dan niet?"
„Omdat zij misschien niet weet. wie
het is!"
Monsieur Goron schudde het hoofd
met een ironisch glimlachje-
„Doctor het spijt mij. dat ik het zeg
gen moet. maar ik vind dat niet erg
steekhoudend. En ik kan ook niet veel
ten gunste van uw psychologie zeggen".
Dermot haalde een pakje gele Mary-
land-sigaretten te voorschijn. Hij stak
er een aan met. zijn aansteker, knipte
die met een beslist gebaar dicht en keek
Monsieur Goron aan, met ogen die de
prefect, op zijn zachtst gesproken, niet
gerusstellend vond. Dermot glimlachte,
maar het was hem aan te zien. dat hij
geen pret had. Het was alleen de vol
doening van iemand, die tot de ontdek
king komt. dat zijn vermoedens bewaar
heid zijn. Hij inhaleerde de rook en
blies een grote wolk tegen de lichtkroon.
„Er is gebleken uit- iets. wat u my zelf
verteld heeft", zei hij met die diepe,
rustige stem. waarvan byna een hyp
notische kracht, scheen uit te gaan,
„dat een der leden van de familie La-
wes een pertinente, grove leugen heeft
verteld" Hij zweeg even. „Wilt u er
eens goed over nadenken, als ik u zeg,
waar deze leugen in bestaat?"
Monsieur Goron bevochtigde zijn lip
pen. Maar hy had geen tijd om te ant
woorden. De deur van de kamer Der
mot wees er juist naar. als om duidelij
ker te maken, wat hy bedoelde ging
open. Janice die haar hand boven haar
ogen hield tegen het licht, tuurde naar
binnen.
Blijkbaar was zij een beetje bang van
deze kamer. Zij keek snel. als een ver
schrikt kind. naar de lege draaistoel;
het was alsof haar lichaam verstijfde
toen zy de scherpe geur rook van het
ontsmettingsmiddel; maar toen kwam
zy rustig binnen en sloot de deur. Zij
ging er met haai- rug tegen staan, zo
dat haar donkere jurk scherp afgete
kend werd tegen het witte deurvlak en
sprak in het Engels tegen Dermot.
„Ik begreep al niet. waar u heenge
gaan was", zei ze min of meer beschul
digend. ,,U bent naar buiten gegaan,
naar de hall en toen pfft!" Zij maak
te een gebaar om aan te duiden, dat
iets verdwenen was.
„Ja. mademoiselle?", zei Monsieur Go
ron dadelijk.
Janice negeerde hem en wendde zich
opnieuw tot Dermot, Het was alsof zij
al haar moed bijeen raapte om een uit
barsting voor te bereiden. Maar pas na
een lange stilte, daar haar rusteloze
ogen zijn gelaat steeds vasthielden,
kwam de uitbarsting direct en met
jeugdige spontaneïteit.
,,U denkt natuurlijk, dat we ons mis
selijk gedragen tegen Eve, nietwaar?"
Dermot glimlachte tegen haar.
„Ik vond. dat u heel flink haar party
koos. miss Law es". Hoewel hij zijn best
deed om het te vermijden, kon hy er
niets aan doen, dat zyn kaken zich op
elkaar klemden en er een somber vuur
in zijn ogen begon te gloeien toen hij
aan een bepaalde uitdrukking dacht.
„Dat zelfde kan ik helaas van uw broer
niet zeggen
„U begrijpt. Toby niet", riep Janice
stampvoetend uit.
„Misschien niet".
„Toby houdt van haar. Toby is nu
eenmaal een ongecompliceerd karakter
en hij houdt er een strenge moraal op
na".
33). Panda was onder het verlichte
raam terechtgekomen en keek naden
kend omhoog.
„Ik bof!" mompelde hij. „Hier loopt
een regenpijp! Het moet gemakkelijk
zijn om daarlangs omhoog te komen en
in die kamer te kijken. Hij nam een
sprongetje en hees zichzelf onhoorbaar
naar boven. „Benieuwd wat ik zien zal!"
dacht hij. „Misschien alleen maar een
paar overwerkers. Dat zou een strop
zijn. want daar word ik niet veel wij
zer van! Enfin, ik moet maar op mijn
geluk vertrouwen, tot dusverre is alles
goed gegaan en ik ben er haast!"
Detective Snufkens deed zyn jas weer
over de penning van de bond van Er
kende Speurders (B.E.S.) heen en liep
veerkrachtig de binnenplaats op. ..Veel
succes!" liep de portier hein na. Hij
wachtte, tot de ijverige speurhond uit 't
gezicht verdwenen was en nam toen zijn
huistelefoon van de haak.
„Wat. een sufkop!" mompelde hy,ter
wijl hij een nummer draaide.
„Sancta simplicitas!"
„Dat betekent immres: „Heilige on
schuld" is het niet?" vroeg Janice ogen
blikkelijk.
Zy keek hem recht aan en poogde
dapper om precies zo gevat en vlot te
zyn als anders, maar het lukte haar
niet. „Het maakt niets uit- Maar ik wou
dat u ook eens probeerde de zaak van
onze kant te bekijken. Ten slotte
Zij wees naar de draaistoel. „Hij is
dood", vervolgde Janice. „Dat is het
enige, waar wij aan kunnen denken.
Als er dan een dergelijke beschuldiging
plotseling wordt uitgesproken, zeg je
maar niet dadelijk: „Ik geloof er niets
van. dus Je hoeft het verder niet uit te
leggen". Dat zou ternauwernood meer
menselyk zijn".
Dermot moest- eerlijk toegeven, dat
dit waar was. Hij glimlachte opnieuw
tegen haar- Het leek. alsof dit haar
aanmoedigde.
.JDat is de reden", vervolgde Janice,
„waarom ik u iets wóu vragen. In strikt
vertrouwen natuurlijk. Dat belooft umij
toch. nietwaar?"
„Natuurlyk". kwam Monsieur Goron
beminnelijk tussenbeide, nog voordat
Dermot had kunnen antwoorden. „Eh..
waar is Mrs. Neill op het ogenblik?"
Janice's gezicht betrok.
„Zij is het met Toby aan het uitpra
ten. Moeder en Oom Ben hebben zich
bescheiden teruggetrokken. Maar om
terug te komen op mijn vraag" Zy aar
zelde. Toen haalde zij diep adem en
keek Dermot vol aan. „Herinnert u zich,
dat moeder en u het er zoëven over
hadden, dat vader zoveel belangstelling
had voor het gevangeniswezen?"
Om ee nof andere reden had dat woord
een zeer onaangename, huiveringwek-
kenden klank.
„Ja?", zei Dermot.
„Daarom kwam ik op die gedachte. U
herinnert u ook, dat er gesproken is
over het feit. dat vader er zo wonder
lijk uitzag op die middag voordat hij
gedood werd? Hij kwam terug van zijn
wandeling en wilde beslist niet mee
naar de schouwburg die avond- Hij zag
zo wit als een geest en zijn handen
beefden. Terwijl daarover vanmiddag
gesproken werd. herinnerde ik mij plot
seling de enige keer dat ik hem nog
eens zo heb gezien".
(Wordt vervolgd)
Leids Tribunaal.
Het Leidse Tribunaal deed heden»
ochtend allereerst uitspraak in de vol
gende zaken:
J. L. van Klinken te Leiden, die reeds
tweemaal uit een interneringskamp is
ontvlucht, internering voor de tijd van
3 jaar tot 29 April 1950, ontzetting uit
de beide kiesrechten het dienen bij de
gewapende macht, het bekleden van
openbare functies.
Mevr. W. C. M. Smit tfan Egmond te
Leiden, internering voor de tijd van
2 jaar en 9 maanden tot 9 Februari 1948.
ontzetting uit de beide kiesrechten, het
bekleden van openbare ambten.
P. W. Hoogkamer uit Hillegom. inter
nering voor de tijd van 2 jaar en 3
maanden tot 8 Aug. 1947. ontzetting uit
de beide kiesrechten, het dienen bij de
gewapende macht en het bekleden van
openbare ambteti;
M. Tegelaar uit Oegstgeest, interne
ring voor de tijd van 2 jaar en 9 maan
den tot 9 Februari 1948. ontzetting uit
de beide kiesrechten, het bekleden van
openbare ambten;
J den Hollander uit Katwijk, inter
nering voor de tijd reeds in internering
doorgebracht, ontzetting uit de beide
kiesrechten en het bekleden van open
bare ambten. Verdachte werd onmid
dellijk in vrijheid gesteld.
ILLEGAAL WAPENDEPOT.
Het vonnis tegen C. M. Dol te Nieuw-
Vennep en D. van Wieringen te Haar
lemmermeer, die resp. wegens verraad en
hulpverlening aan de vijand door het
Amsterdamse Bijzonder Gerechtshof
werden veroordeeld tot 15 en 6 jaar
R.W.I., omdat zij als landwachter be
trokken geweest zijn bij de ontdekking
van een illegaal wapendepot, is thans
bekrachtigd.
Levenslang voor beul van Amersfoort
De 24-Jarlge musicus F. van B. uit Rot
terdam ontmoette In Augustus 1946 ln een
orkest ergens ln ons land. de 25-jarlge
klarinettist Th. W. Wijnands uit Houthem
Valkenburg, die hij herkende als een van
de bewakers van Amersfoort, waar hij
enige maanden had doorgebracht. W. werd
onmiddellijk gearresteerd. Deze stond voor
het Bijzonder Gerechtshof te Maastrloht
terecht.
Verdachte heeft evenals de andere be
wakers veel gevangenen met knuppels ge
slagen en hij deed mee aan het ..apporteer-
spelletje". De bewakers hadden namelijk
de „aardigheid" om Joodse gevangenen een
stok van een stuk land te laten halen,
waarna zij met een mestpomp de gevan
genen volspoten. Ook werden gevangenen
voortdurend ln diepe modderkuilen ge
trapt. Verdachte herinnerde zloh van dit)
alles niets meer.
De advocaat-fiscaal, mr. F. Baron van
Voorts tot Voorts, sprak zijn verontwaar
diging uit over deze bestialiteiten en eiste
levenslang. Uitspraak Maandag 19 Mei.
scheepsberichten.
Aalsum. 10/5 van Amsterdam te Ant
werpen; Aldebaran, New YorkAntwerpen
ll/ó van Victoria te Bahla; Arkelddjk, 11/5
van Havana naar Corpus Ohrlstl- Cottlca
pass. 12/5 10 uur v.m. Dover; Algenlto'.
vertr. 12/5 om 22.10 uur van Paramaribo
naar Trinidad; Delfshaven, CardiffVic
toria Braz. pass. 12/5 Canarlsche Eilanden-
Eemdljk, 10/5 van New York, te Boston:
Ena. CurasaoGent. 12/5 om 13 uur te
Terneuzen verw.; Grljpskerk, Coosbay
Rotterdam, n/5 van Cristobal; Hedel
10/5 van Rotterdam te Montreal; India
Mall (charter). 10/5 van New York te
Batavia; Lely. Buenos AiresRotterdam
pass, 10/5 St. Vincent; Lorentz. Rotterdam
Shanghai. 9/5 te Hon-kong; Noordam
10/5 van Chester te New York; Prlns
Alexander, MontrealAntwerpen/Rotter
dam, pass. 11/5 Cape Race; TJlsadane
13/5 van Soerabaya te Batavia verw
Veendam. RotterdamNew York. 10/5 op
41' 18" Nrd en 56' 46" West; Willem
Barendsz. KaapstadLas Palmas, 11/5 op
25' 26" Nrd en 16' 32" West. Zeeland,
SSM. 11/5 van Rotterdam te Dantzlg
Mij. Nederland: Van der Waal. 6/5 van
East Londen naar Durban; Manoeran, 7/5
van Batavia naar Karachi; Poelau Laut,
10/5 van Amsterdam naar IJmulden;
Oranje, 10/5 van Colombo naar Amster
dam; Java. 10/5 van Batavia naar Amster
dam; Rotti. 10/5 te Marseille. -
Kon. Holl. Lloyd: Merwede, 11/5 te Am
sterdam; Van der Velde. 11/6 van Londen
naar Amsterdam.
KJT.SM.: Stuyvesant. 10/5 van Dover
naar Madeira; Hermes, 10/5 te Lissabon;
Socrates. 9/5 van Catagena naar Cristobal;
Cottica, 10/5 te Paramaribo; Ardennes.
9/5 van Tunis naar Bona; Borgfred en
Theseus. 11/5 te Amsterdam; Euterpe, 10/5
van IJmulden naar Halmstad; Ardea, 10/5
van Rotterdam naar Tanger; Vlnga, 8/5
van Kimassl naar Istanboul; Odysseus.
11/5 van Rotterdam naar Genua; Danae.
9/5 van Isklndroen naar Kluluk; Arl
Scheffer 10/5 te Bordeaux; Vulcanls, 10/5
van Savona naar Cagllari; Bacchus. 10/5
van Barcelona naar Santellu; Iris. 10/5 te
Oporto; Venus. 10/5 van Alexandrlë naar
Jaffa; Carlbla. 12/5 te Odense. Roer, 11/5
van Kopenhagen naar Amsterdam.
Holl. Afrika Lijnen; Oranjefontein, 10/5
van Southampton naar Tenerlffe; Kllp-
fonteln. 11/5 van Barcelona naar Mar
seille; Congostroom. 10/5 van Loblto naar
Novoredondo.
voor woensdag 14 mei.
Hilversum i (301 m.) VARA 7.00:'
nieuws; 7.15. ochtendgymnastiek: 7.30:
muziek bij het ontbijt. 8.00; nieuws;
8.15; morgenrood; 8.18: operetteprogram
ma; 8.50: voorde huisvrouw; 9.00: gramo-
foonmuziek; VPRO 10.00; morgenwijding
door ds. D Richards; VARA 10.20- voor
de vrouw; 10.35: Dos de Zwart, plano;
11.00: non-stop-programma: 11.45-, fam.
berichten; 12.00: gramofoonmuzlek; 12.30;
kalender; 12.35: Johan Jong orgel; 13.00:
nieuws; 13.15; voor het platteland; 13.20:
Ramblers; 13.50: Red Bamer ensemble of
the USSR; 14 00: voor de vrouw; 14.15:
omroepkamerorkest. 15.00: voor de leudg;
15.45: ziekenbezoek; 16,15: voor de Jeugd;
17.15: Ink Spots en Andrew Sisters; 17.30:
NVH; 17.35: Accordeon Orkest; 18.00:
nieuws: 18.15: varia; 18.20: Schrammel-
muziek; 18.30: Ned. Strljdkr.; 19.00; het
agrarisch vraagstuk; 19.15: planoduo:
VPRO 19 30; ons leven en ons geloof:
19.45: lezen ln de bijbel; VARA 20.00:
nieuws; 20.05; dingen van de dag; 20.15:
Metropole orkest; 20.45: klankbeeld ter
herinnering aan bombardement Rotter
dam, 14 Mei 1940; 21.15; symphonlsche
psalm „Le rol David"; 22.15; orkest en
trio A. Sandler; 22 45: geestelijk leven;
23.00; nieuws; 23 15: op vleug'len van
muziek; 23.2524.00: tango- en rumba
orkest Malando.
Hilversum ii (415 M.) NCRV 7 00:
nieuws; 7.15: ochtendgymnastiek; 7 30:
Friedrlch Mlhatsch. orgel; 7.45: woord
voor de dag; 8.00: nieuws; 8.15: Hillegonda
kerkkoor; 8 30: morgenconcert; 9.15: zie
kenbezoek; 9.30; pol. berichten: 9 50:
Septet van Beethoven: 10.30; morgen
dienst. o. 1. v. ds. j. P. C. ten Brink; 11.00:
Arjen Zondervan. bas-bariton; 11.30: vra
gen aar» voorbll gangers; 12 00: Stanley
James, orgel; 12.20: stafmuziek A'damse
politie: 13.00: nieuws. 13.15: Canzonetta
sextet; 14.00: Engelse organisten. 14.15:
Celesta ensemble; 14.45; Ned. Radio kwin
tet; 15.05: populaire pianomuziek; 15.25:
Röntgen strijkkwartet; 16.00; voor post
zegelverzamelaars; 16.15: kinderkoor Inter
nos; 16.45: voor de jeugd; 17.30: melo
dieën van Hawaii; 17.4o: Rijk Overzee;
18.00. de lente ln het lied; 18.30: gramo
foonmuzlek; 18 45; plattelandsgebruiken
ln de graafschap; 19.00; nieuws; 19.15:
het nieuws uit Indlë; 19.30: Mandolinata;
20.00: nieuws; 20.05: omroeporkest; 21.05:
vocale en Instrumentale soil. 21.20; de
Romeinse besohaving; 21.40: vocaal-
kwartet; 22.00: nieuws; 22.15; actueel ge
luld: 22.30: orgelspel; 22 45: avondover-
denklng; 23.0024.00: avondconcert.
