Dringende verzoeken om inlichtingen over Indië
De heer en de Boer, Verzijl en
Posthuma vragen ontslag
Overeenkomst inzake Modjokerto gesloten
Met een enkel woord
WEERBERICHT
86ste Jaargang
DONDERDAG 20 MAART 1947
No. 26037;
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: J. W. Henny.
Hoofdredactie: B, W. Menkhorst en J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f3,30 per 3 maanden; 26 cents per week
Telefoon Directie en Administratie: 25041
Telefoon Redactie: 21507 - Giro no: 57055
Py rrhus - Linggadj ati
NADAT een (natuurlijk buiten-
landsch) persbureau de eerste sug
gestie in deze richting had geop
perd, heeft thans, vrij onverwachts,
onze regeering medegedeeld een oplos
sing te hebben gevonden voor de moei
lijkheden, welke tot dusverre de weder-
zijdsche onderteekening van het Ling-
gadjati-accoord verhinderden.
Zou een dergelijke mededeeling in
normale omstandigheden een reactie
veroorzaken, varieerende van gevoelens
van ontspanning tot vreugde, in het
onderhavige geval worden zoodanige
sentimenten toch wel heel sterk getem
perd door de groote mate van onzeker
heid, welke de regeering als gevolg van
haar uiterst summiere toelichting laat
bestaan ten aanzien van de omstandig
heden waaronder en de voorwaarden
waarop deze overeenstemming kon wor
den bereikt.
De machtiging door de Nederlandsche
regeering van de Commissie-Generaal
tot onderteekening van het basis-
accoord van Linggadjati vindt, blijkens
deze toelichting, haar rechtvaardiging
en grondslag in een d.d. 15 Maart j.l.
gedagteekend schrijven van Sjahrir aan
de C. G., waardoor zou zijn komen vast
te staan, „dat de C. G. door deze onder
teekening tot niets meer of anders ge
bonden zal zijn dan tot wat zij volgens
de regeeringsverklaring van 10 Decem
ber 1946 bereid was zich te verbinden".
Zoolang het Nederlandsohe volk niet
in kennis wordt gesteld met den wezen
lijken inhoud van Sjahrir's schrijven
dd. 15 Maart en evenmin wordt inge
licht omtrent het verloop der onder
handelingen van den laatsten tijd, zoo
lang is het ook volstrekt onmogelijk
zijn houding te bepalen tegenover het
in ieder geval belangrijke stadium, dat
momenteel in de Nederlandsch-Indone-
sische verhouding is bereikt. Deze en
de t.ov. het geheele Indische vraagstuk
te dezer plaatse reeds eerder gewraakte
geheimzinnigheid, blijven wij onder alle
omstandigheden een principieel be
zwaar achten, waar het hier geldt de
levensbelangen der Nederlandsche en
Indonesische volkeren en als zijnde in
strijd met waarlijk democratische op
vattingen. Maar wy hebben méér be
zwaren.
Voor zooverre de thans beschikbare
gegevens een conclusie toelaten, is de
situatie nu zóó, dat de republikeinsche
delegatie, als koesterende geen behoefte
aan een eigen interpretatie, de 17 pun-
ten-zonder-meer zal onderteekenen,
derhalve het „naakte" Linggadjati, ter
wijl de Commissie-Generaal, hoewel
vasthoudende aan haar nadere toelich
ting, waarin verdisconteerd de regee-
ringsverklaringen van December j.l.
mitsgaders de motie Romme-v. d. Goes
van Na-ters, „de facto" haar handtee-
kening stelt onder het-zelfde document!
Het schijnt duidelijk, dat de C. G,
daarmede dus niet alleen den parle
mentairen eisch tot aanvaarding der
Nederlandsche interpretatie laat val
len, doch 'bovendien voor de zooveelste
maal een hoogst belangrijke en naar
wij vreezen, fatale concessie doet aan
het republikeinsche bewind, dat daar
tegenover niets anders stelt dan dat
„Sjahrir er zich rekenschap
van geeft (spatieering van ons -
Red.) dat hetgeen in deverklaringen
van minister Jonkman en de toelichting
der C. G. is vervat, van bepalende be-
teekends moet worden geacht voor het
geen Nederland daarmede aanvaardt en
op zich neemt".
Een vagere formuleering is nauwelijks
denkbaar! Het valt ons moeilijk om in
de machtiging der Ned. regeering tot
onderteekening iets anders te zien dan
een volledige inwilliging van Sjahrir's
recent verzoek „Stelt vertrouwen in de
Republiek" een vertrouwen, dat het
spijt ons oprecht het wederom te moe
ten constateeren, doch de feiten zijn
onweerlegbaar bij herhaling en in de
ergste mate is beschaamd en dat, zooals
wij meermalen betoogden, niet gemoti
veerd geacht mag worden, waar het
door geen enkelen waarborg wordt ge
dekt.
Is het niet teekenend voor de slap
heid van onze Indische politiek, dat
terwijl de regeering uit Sjahrir's brief
„een mate van overeenstemming con
cludeert, welke haar doet vertrouwen,
dat thans de onderlinge samenwerking
en dringende problemen van herstel en
opbouw aanstonds zullen kunnen wor
den aangevat", zij anderzijds niet af
laat uitdrukking te geven aan haar
diepgevoeld leedwezen over de „inci
denten" te Soerabaja?
Wij achten het volstrekt onjuist om
maatregelen., welke weloverwogen nood
zakelijk zijn bevonden ter beveiliging
van honderdduizenden levens en levens
belangen te kwalificeeren aLs inciden
ten temeer waar de troepen, welke deze
maatregelen ten uit-vcer brachten als
consequente uitvoering van him taak
het brengen van veiligheid en recht,
maandenlang een voorbeeldige disci
pline aan den dag hebben gelegd.
Wanneer hier leedwezen had moeten
worden betuigd, had onze regeering
zulks gevoeglijk kunnen overlaten aan
haar republikeinsche tegenspelers, die
zelfs in honderdvoudige bestandsschen
dingen nimmer aanleiding hebben ge
vonden tot een dergelijk gebaar.
Het mankeert er nu alleen nog maar
aan, dat, zcoals ook reeds als eisch is
gesteld, Sjahrir de onderteekening van
het Linggad j a ti-accoord afhankelijk
stelt van de onmiddellijke terugtrek
king der Nederlandsche troepen uit het
zoo juist bezette gebied rond Modjo
kerto! Dit zou toch werkelijk in repu
blikeinsche oogen het- verlies van het
laatste restje prestige beteekenen, dat
den Nederlanders nog is overgebleven!
MAAR nogmaals: Zoolang geen vol
ledige bekendheid is gegeven aan
den inhoud van Sjahrir's schrijven
en het verloop der jongste onderhan
delingen, zoolang past den objectieven
waarnemer geen oordeel over de al dan
niet juistheid van het regeeringsbe-
sluit. Daarvoor is het volstrekt nood
zakelijk de bijzonderheden en den ach
tergrond van het politieke spel der laat
ste weken te weten, iets waarop het
Nederlandsche volk zeker recht heeft.
Om ons voor dit geval dan niet uitslui
tend te bepalen tot de leden der Tweede
Kamer, die, naar mag worden ver
wacht, tooh zeker den eisch zullen stel
len te vernemen, waarom hun duide
lijke uitspraak niet tot onderteekening
der ontweip-overeenkoms-t 'over te gaan
dan met inachtneming van hetgeen o.a.
in de motie van de fractieleiders der
regeeringspartijen werd neergelegd, is
genegeerd.
Wat de practische consequenties van
het regeeringsbesluit betreft, meenen
wij er in het gunstigste geval niet meer
van te mogen verwachten dan een ver
schuiving der moeilijkheden naar een
later tijdstip. Waar de Nederlandsche
interpretatie voor de wederpartij in het
huidige stadium onaanvaardbaar bleek,
willen wij de mogelijkheid van winst
door-uitstel niet buitensluiten, maar om
de komende onderteekening af te schil
deren als een diplomatiek succes van
formaat of zelfs als een overwinning
van het Nederlandsche standpunt, zoo
als wij zulks reeds zagen gebeuren, neen,
dat gaat ons in ieder geval te ver. De
gesohiedenis, die zich heet te herhalen,
kent meer voorbeelden van dergelijke
schijnoverwinningen welke achteraf
met nederlagen bleken te moeten wor
den gelijkgesteld.
De ijsmassa's in de Overijsselsche Vecht, die op drift zjjn geraakt, hebben de
noodbrug bij Hardenberg. die voor Twente een belangrijke oeververbinding
vormt, onbruikbaar gemaakt. Drie van de vier pijlers werden vernield. Op het
oogenblik kunnen slechts voetgangers van de brug gebruik maken.
(Foto ANP-v.d. W.)
Naar wy vernemen, hebben de heeren De Boer, Verzyl en Posthuma ont
slag gevraagd uit de Commissie-Generaal.
Het officieele communiqué omtrent
de ontslagaanvrage van den heer F. de
Boer, luidt als volgt:
„Officieel wordt medegedeeld, dat
de heer F. de Boer, lid der Commis
sie-Generaal in den onbevredigenden
gang van zaken sinds November '46,
zoowel in Nederland als hier te lande,
aanleiding heeft gevonden om zijn
mandaat ter beschikking te stellen."
Voorts wordt officieel gemeld, dat
ook prof. Posthuma en prof. Verzijl in
den jongsten gang van zaken aanlei-
Uiteenloopende motieven
voor hun heengaan.
ding hebben gevonden tot liet besluit
thans geen benoeming in de Commis
sie-Generaal te aanvaarden.
Over de motieven van dit besluit
wenschte.n zij zich nog niet uit te laten.
Aneta verneemt uit welingelichte
bron het volgende over de motiveering
van de ontslagaanvrage van de hee
ren Posthuma en Verzijl:
Voornamelijk speelt de opvatting een
rol, dat door de machtiging van de
Nederlandsche regeering om Linggadjati
te onderteekenen niet wordt voldaan
aan de motie-Romme-Van der Goes van
Naters.
Toen de heeren Posthuma en Ver
zijl zich naar Ned.-Indiè begaven,
stond de regeering op het standpunt,
dat overeenkomstig den wensch van
de Tweede Kamer, het „aangekleede"
Linggadjati zou worden onderteekend.
Naar hun meening heeft dc Nederland
sche regeering dit standpunt thans
losgelaten en daarmede is wijziging
gekomen in de basis, op welke zij
zich tot deelneming aan den arbeid
der Commissie-Generaal bereid had
den verklaard.
Ook indien bij de onderteekening van
het basis-accoord van de zijde der In
donesische delegatie in een verklaring
wordt vastgelegd, dat de Indonesische
delegatie zich rekenschap geeft van den
inhoud en de strekking der in de Twee
de Kamer in verband met het accoord
gepasseerde regeeringsverklaringen, dan
zullen de heeren Posthuma en Verzijl
zich op het standpunt stellen, dat niet
in den geest van de motie-Romme wordt
gehandeld, indien de Nederlandsche re
geering hiermede genoegen neemt.
Aneta verneemt, dat de heer De Boer
beschouwd wordt als een dergenen, die
op het standpunt stond, dat een zoo
spoedig mogelijke onderteekening van
Linggadjati in het belang was van beide
partijen.
Het is zeker, dat de heer De Boer zich
volledig vereenzelvigde met de politiek
van de Commissie-Generaal en dat in
het resultaat, te Linggadjati bereikt,
niets was. waartegenover hij zich met
voorbehoud meende te moeten stellen.
De scherpe en veelal onoverzichte
lijke critiek in Nederland en de wijze,
waarop de tegenstanders hun actie
meenden te moeten voeren, waarbij
men tegen persoonlijke verdachtma
king en veronderstellingen van kwa
den trouw niet opzag, hebben op den
heer De Boer een pijnlijken indruk
gemaakt.
In Nederlandsche welingelichte krin
gen wordt verondersteld, dat de heer De
Boer op grond van waargenomen feiten
na zijn terugkeer in Ned. Indie, n.l. dat
als gevolg van de beslissing van de
Tweede Kamer de volledige overeen
stemming, welke op 15 November tus-
schen de beide delegaties bestond, in
derdaad plaats begon te maken voor een
opleven van wantrouwen aan Indonesi
sche zijde ten opzichte van de bedoelin
gen der Nederlandsche regeering, thans
heeft gemeend tot het aanvragen van
ontslag te moeten overgaan.
Daarmede zou tot uitdrukking komen,
dat de heer De Boer het gebrek aan
inzicht en verbeeldingskracht van be
paalde Nederlandsche politieke kringen,
dat in Nederland een groote rol speelt,
verantwoordelijk stelt voor het ontstaan
van een situatie, welke had kunnen
worden voorkomen, indien in Nederland
meer vertrouwen was gesteld in het op
feiten en omstandigheden in Indië ge
baseerde oordeel van het college, dat
door de Nederlandsche regeering als ge
volmachtigde vertegenwoordiging naar
Batavia is gezonden.
Aneta verneemt ten slotte, dat de
Indonesische delegatie door de Republi
keinsche autoriteiten onmiddellijk ln
kennis is gesteld van de ontslagaan
vrage.
ACTIE BIJ MODJOKERTO
GESTAAKT.
Naar Reuter verneemt, is Sjahrir
voornemens geschilpunten, welke zijn
ontstaan ton gevolge van Nederland
sche actie tot uitbreiding van het ge
bied van Soerabaja. te regelen, alvorens
over to gaan tot onderteekening van
Linggadjati.
Blijkens de laatste berichten uit Mod
jokerto hebben de Nederlanders slechts
een deel der stad bezet en waren de
verliezen gering.
Waarnemers hebben goede verwach
ting., dat Sjahrir tegen het einde van de
week te Batavia zal terugkeeren om de
overeenkomst te onderteekenen. indien
de Nederlanders er in toestemmen hun
troepen terug te trekken.
Betrouwbare bronnen bevestigden,
dat de Nederlandsche Commissie-Ge
neraal den Nederlandschcn troepen
opdracht gegeven heeft verdere actie
in den sector-Modjokcrto te staken en
een vertegenwoordiger heeft uitgezon
den, om zich er van te verzekeren, dat
de order werd uitgevoerd.
Intusschen is officieel medegedeeld,
zoo meldt Aneta, dat gisteren een
overeenkomst tusschcn de Nederlan
ders en de Indonesiërs betreffende
Modjokerto geteekend is.
SJAHRIR SPREEKT VAN PO
LITIEKE DOMHEID.
A.F.P. deelt mede, dat Sjahrir in een
bijeenkomst van bestuursambtenaren te
Djombang, 60 km. ten Z.-O. van Modjo
kerto verklaard heeft, dat de Neder
landsche acties in het gebied van Mod
jokerto uit militair oogpunt misschien
als een succes, doch uit politiek oog
punt als een domheid, beschouwd kun
nen worden.
Sjahrir wees ér op, dat tegelijk met
de verbetering van de politieke situatie
in Indonesië de politieke toestand in Ne
derland ongunstiger wordt en zeide
voorts: „De Nederlandsche militaire ac
tie is slechts een uitvlucht, waarmede
men het afnemen van het politieke
prestige wil ontkennen. De Nederlan
ders bevinden zich in een verwarde si
tuatie- Omdat zij nog een sterke mili
taire macht hebben, probeeren zij deze
te gebruiken om hun prestige te redden
alvorens deze legermacht alle waarde
verliest".
NATSIR ZEGT: „GOED REPU-
BLIKEINSCH SUCCES".
„De beslissing van de Nederlandsche
regeering om de Commissie-Generaal
toestemming te verleenen tot het tee
kenen van de ontwerp-overeenkomst",
zoo heeft de Republikeinsche minister
van voorlichting, Mohammad Natsir, te
genover een vertegenwoordiger van AFP
verklaard, „beteekent een goed succes
voor de Republikeinsche regeering, ge
geven het- feit. dat het besluit van de
Nederlandsche regeering inhoudt, dat
het ontwerp-accoord zal kunnen worden
onderteekend zonder dat de Nederland
sche interpretatie daarbij als voorwaar
de wordt gesteld".
„Wel te verstaan," zoo onderstreepte
de minister, „wil dat niet zeg
gen, dat daarmede alle moeilijkheden
zouden zijn opgelost, integendeel: de
toepassing van het ontwerp-accoord zal
aanleiding geven tot drukke besprekin
gen. doch er is zeker een groote stap
gedaan in de richting van de oplossing
van het probleem."
Er den nadruk op leggend, dat geen
enkele kwestie in het bijzonder in
aanmerking komt om grooterc moei
lijkheden te scheppen dan andere,
verklaarde de minister, dat deze
kwesties voornamelijk van psycholo-
gischen aard zullen zijn, aangezien
het wcderzijdsche vertrouwen nog
niet aanwezig is. Dit vertrouwen, ge
voegd bij goeden wil, is onmisbaar
voor een bevredigende oplossing van
de moeilijkheden.
De minister zag in het besluit van de
Nederlandsche regeering een poging om
den slechten indruk, gewekt door den
„plotselingen aanval van de Nederland
sche troepen ten Zuiden van Soerabaja.
een aanval, die aanleiding is geweest
tot heftige reacties onder de Indonesi
sche bevolking" te niet te doen.
De nieuive bonnen
geldig voor het tydvak van 23 Maart
t/m. 5 April.
BONKAARTEN KA. KB, KC 703
Strook 3
652 algemeen 750 gram suiker, botor-
hamstroolsel enz. of 1500 gram
Jam, stroop enz. of 750 gram cho
colade of suikerwerk.
BONKAARTEN KD. KE 703
Strook 3
662, 663 algemeen 250 gram suiker,
Jam, stroop enz. of 250 gram cho-
boterhamstroolsel enz. of 500 gram
colade of suikerwerk.
BONKAARTEN MA, MD 704
(bijzondere arbeid en a.s. moeders)
Strook 3
654 suiker 250 gram suiker, boterham
strooisel enz. of 500 gram Jam,
stroop enz. of 250 graan chocolade
of suikerwerk.
TABAKSKAARTEN ENZ. QA, QB, QC 703
651 tabak 3 rantsoenen tabaksartlkelen
652, 653 tabak 2 rantsoenen tabaks-
artikelen.
651 versnaperingen 200 gram chocolade
en/of suikerwerk of 200 gram sui
ker, boterhamstroolsel enz. of 400
gram Jam, stroop enz.
65—3 versnaperingen 100 gram chocolade
en/of suikerwerk of 100 gram sui
ker, boterhamstroolsel enz. of 200
gram Jam, stroop enz.
Bovengenoemde bonnen kunnen reeds
op Vrijdag 2i Maart worden gebruikt. Op
de bonnen der tabakskaarten z(j.n gedu
rende deze 14 dagen wederom in, totaal
5 rantsoenen tabaksartikelen beschikbaar.
Dakota toch niet gevonden.
Het van het Fransche persbureau
A.F.P. afkomstige bericht, dat de ver
miste Dakota op het vliegveld van Ka
lidjati op republikeinsch gebied zou zijn
gevonden, is van officieele republikein
sche zijde tegengesproken.
De officieele republikeinsche woord
voerder deelde aan Aneta mee, dat het
volkomen uitgesloten is, dat het te Soe-
bang niet zou bekend zijn,, indien een
vliegtuig, dat reeds tien dagen vermist
wordt, te Kalidjati was geland. Van
Nederlandsche zijde wees men er nog
cp. dat na de vermissing van de Da
kota ook het vliegveld van Kalidjati
uit de ludht eenige malen werd waar
genomen, doch dat hierbij geen vlieg
tuig is gezien.
Nieuwe actie van
„Martin Behrman".
Ryan, de directeur ran de Isbrandt-
zen-Line heeft een beroep gedaan op
zijn principalen te New-York om de
Amerikaarische departementen te ver
zoeken over te gaan tot „onmiddellijke
krachtige actie" tot ondersteuning van
„de volkomen wettige recluten van de
„Martin Behrman" en de gekwelde be
manning van het sohLp",
Ontwerp Uitzending Dienstplichtigen
aangenomen
(Van onzen parlementairen redacteur)
De Tweede Kamer leefde gisteren
beurtelings in verontwaardiging envroo-
lijkheid mede, toen minister Fiévez met
ernst en spot. maar vooral niet korte
zakelijkheid den vier communistische
sprekers van antwoord diende. Maar nog
intenser was de belangstelling bij de ver
klaringen omtrent een komend nieuw
Indië-debat.
De heeren Romme en v.d. Goes van
Naters hadden langdurig met voorzitter
v. Schaik geconfereerd, terwijl de heer
Schouten met zijn medestanders over
een interpellatie-aanvrage scheen te be-
Regeering zal spoedig
verklaiing afleggen.
raadslagen toen de praeses na aanne
ming van het ontwerp: Uitzending
Dienstplichtigen een onverwachte mede
deeling deed:
Er was een brief binnengekomen van
minister-president Beel. dat dc Regee
ring zoo spoedig mogelijk, bij voorkeur
in de eerste helft der volgende weck,
de Kamer wilde inlichten over de po
litieke ontwikkeling van zaken in
Indië.
BINNENLAND.
Door Argentinië is aan van Doorn^'s
aanhangwagenfabriek te Eindhoven op
dracht verstrekt tot levering van 100
DA F -aanhangwagens voor 5 ton nutti
ge last. Deze aanhangwagens worden in
groote series gemaakt en Iedere 2 uur
komt er van dit type één wagen compleet
gereed.
In het gezin Havermans te Bavel
bil Breda is een drieling geboren.
Het echtpaar Havermans was reeds in
het bezit van twee meisjes. Het had ge
hoopt op de geboorte van een zoon. De
drieling bestaat uit.... drie meisjes.
De burgemeester van Haarlem, de
heer N. A. Relnalda, heeft gistermiddag
ln een raadsvergadering afscheid geno
men van ziln gemeente, aan den voor
avond van het aanvaarden van zijn
functie als commissaris der Koningin in
de provincie Utrecht.
Ten slotte volgde een drukbezochte re
ceptie.
Het Tribunaal te Arnhem heeft de
dagvaarding tegen den dirigent derArn-
hemsche Orkestvereenlging. tegen wien
beschuldigingen van collaboratie "-aren
Ingebracht, vervallen verklaard.
Het hoofd van het distributiebe
drijf in Medan heeft bekend gemaakt,
dat de sigaretten-voorraad thans geheel
is uitgeput Sigaretten zijn nog wel
„zwart" verkrijgbaar, doch tegen dage-
liiks stijgende priizen.
Do reolierche van de algemeene po
litie te Buitenzorg is er in geslaagd, de
hand te leggen op Mohammed Bin Zain.
die bekende ln den tijd. toen er nog
Britsche militairen te Buitenzorg lagen,
met handgranaten een aanval te hebben
gedaan op een jeep. Tevens bekende hij,
de hand te hebben gehad in de ontvoe
ring van de drie Gebroeders Ftochi in
October 1945.
BUITENLAND.
Volgens radio Leipzig is de stad
Bremen practisch in tweeën gedeeld door
het onder den aandrang van het its be
zwijken van de vier bruggen over de
Weser.
Hollywood zal waarschijnlijk een
aantal films over het leven van presi
dent Roosevelt maken, waarvan de eer
ste zal zijn gebaseerd op een der 4 vril-
heden van het Atlantische Handvest, de
vrijheid van vrees.
De V St. hebben het verzoek van
Joega-Slavlë om 100.000 ton graan ge
weigerd.
Tijdens een algemeen© staking,
welk© twee uur duurde, hebben 20.000
arbeiders te Kassei een demonstratie
gehouden, waarbij een resolutie ter ver
zending naar de Moskousche conferentie
werd aangenomen
Voor stopzetting der ontmanteling
van de Dultsche fabrieken, vorming van
een economische eenheid, verhooging van
de industrieele productie, vrijlating der
krijgsgevangenen en opheffing van de
zonegrenzen.
Een Lockheed van een Columbiaan-
sche luchtvaartmaatschappij is tussohen
Bogota en Bucaramanga brandend neer
gestort. De piloot en vier passagiers kwa
men om het leven
In het Britsche Lagerhuis ls critiek
geoefend op maarschalk Montgomery,
die een politieke" rede zou hebben ge
houden. Attlee zeide. dat dit nimmer de
bedoeling van den maarschalk ls ge
weest.
Fransche militaire ingenieurs zijn
systematisch Hitlers bomvrije onder-
grondsche fabrieken, die in Tyrol en
Vorarlberg door dwangarbeiders in de
rotsen ziln uitgehouwen, aan het op
blazen.
Radio Baden-Baden heeft mede
gedeeld, dat op 6 April in Duitsehland
de zomert lid wordt Ingevoerd. De Dult
sche tild zal dan twee uren voor ziln op
Greenwloh-mean-tlme.
De leden dromden samen rond den
voorzit tersstoel en de katheder- De heer
Romme kreeg het woord voor een korte
verklaring. Spr. wees er op, hoe by een
vorige gelegenheid een zeer groote te
kortkoming op het gebied van de publi
catie werd erkend. Het zou zeer verstan
dig wezen in een en dezelfde zaak er
voor te waken, dat zulks niet nog eens
moest worden geconstateerd. Hoe dat
thans lig. zal uit de toegezegde regee
ringsverklaring moeten blijken. Doch dat
die verklaring ten spoedigste dient te
worden gegeven, hoe zij ook moge lui
den. lykt spr. in ieder geval geboden.
Daarom wil hij met nadruk zijn groo-
tere voorkeur voor deze week uitspre
ken; indien het mogelijk is.
De heer Schouten sluit zich gaarne
aan bij de strekking van de woorden des
heeren Romme. Ook naar zjjn oordeel
is het dringend noodzakelijk, dat de Re
geering de Kamer inlichtingen verschaft
over den gang van zaken. Zij moet zich
nu vergenoegen met persberichten. Dit
is een hoogst onbevredigende situatie.
Daarom vraagt spr. de inlichtingen op
den kortst mogelijken termijn; en zou
daaronder zelfs heden willen verstaan.
Hij hoopt dat de voorzitter bereid zal
zijn. zich zóó tijdig met de regeering in
verbinding te stellen, dat wij vandaag
in den aanvang der vergadering het ant
woord weten, opdat de Kamer eventueel
in de gelegenheid zy zich te beraden,
wat haar ten deze te doen staat.
De heer Wagenaar: „Ik wil mij bij
het voorstel van de regeering en u aan
sluiten. Bij mijn partij bestaat heele-
maal geen behoefte, om deze week in
lichtingen te krijgen".
De voorzitter: Ik ben gaarne be
reid. mjj met den minister-president
in verbinding te stellen om de wen-
schen der Kamer over te brengen,
waarbij ik ook zal medcdeelen, dat de
heer Wagenaar geen behoefte gevoelt
aan eerdere voorlichting (hilariteit).
WAARDEERING VOOR DE
GEESTELIJKE VERZORGERS.
Tevoren had, als gezegd, minister Fié
vez met een magistrale rede het wets
ontwerp Uitzending Dienstplichtigen
verdedigd. Geen enkele opmerking liet
hij onbeantwoord. Toch muntte hij uit
in beknoptheid, terwijl hij er in slaagde
door de verschillende kwesties in onder
ling verband te behandelen, een boeien
de eenheid in de staf te brengen.
Uit den inhoud zij aangestipt, dat
naar uitbreiding van het aantal lcger-
predikanten wordt gestreefd; onlangs
nog werden negen nieuwe vlootpre-
dikanten aangesteld. Hier wil spr.
uiting geven aan zijn groote bewon
dering voor het prachtige werk der
geestelijke verzorgers bij de krijgs
macht in Indië, Zjj verdienen den
dank der soldaten, hun gezinnen en
het geheele volk.
De legervoorlichting is geen propa
ganda van de regeeringspolitiek; dat zou
onjuist zijn. Doch men mag en moet
verwachten, dat de organen de regee
ringspolitiek goed ten uitvoer leggen.
Hun eigen overtuiging en opvattingen
geheel in waarde latende, moet hun
toch eenig inzicht gegeven worden in
het beleid der Regeering- In dezen geest
kan spr. het niet zoo gek vinden, dat
de Commissie-Generaal toezicht uitoe
fent op de legervoorlichting; indien dit
ten minste waar zou zijn.
VERLIESCIJFERS
De verlies-cyfers zijn nooit gesuppri
meerd, noch wordt er mede geheimzin
nigheid betracht. De minister geeft dan
de gedetailleerde cijfers van vóór en na
de wekelijksche publicatie der verliezen.
Van het moment af, dat er weer
Nederlandsche troepen in Indië aan
wezig zijn Aug. '45 tot 15
Maart j.l. verloren wy in land- en
zeemacht, in Ned. en Ned.-Ind- strijd
krachten, 453 man. De minister brengt
hier een woord van eerbiedige hulde
aan deze trouwe zonen van ons volk,
die vielen bij de vervulling van hun
plicht, en tevens eeh woord van diepe
deelneming met de achtergeblevenen.
De ontwerpen voor hulp aan gevalle
nen en nabestaanden zyn vergevor
derd. Dat voor de oorlogsslachtoffers
heeft bereids mün departement ver
laten; dit heeft terugwerkende kracht
tot 1939.
VERGOEDINGEN
De vergoedingen bij land- en zeemach
dus totaal maximaal 4000 gld- Kleeding
zijn gelijk: maximaal 3000 gld. plus 200
per kind tot een maximum van 1000 gld.
en voeding zyn in orde, al willen er wel
eens door de toestanden in Indië kleine
stagnaties ontstaan. Van de oudere lich
tingen. die slechts worden ingeschreven,
worden alleen vermoedelijk de artsen
en tandartsen, en wellicht de ingenieurs
opgeroepen. Van de lichting 1944, groot
80.000 man, worden hoogstens 10.000
man opgeroepen ter aanvulling van te
korten in bepaalde groepen. De minis
ter somt dan de maatregelen op. die
straks zullen worden genomen ten be
hoeve van de gedemobiliseerdenhy
moet echter het rapport terzake van de
interdepartementale commissie afwach
ten.
SCHERPE AANVAL OP
COMMUNISTEN.
Hier hadden reeds enkele malen in
terrupties van den heer Wagenaar en
andere communisten geklonken, die toe-
I namen, toen Z. Exc- den arbeid en de hou
ding onzer troepen in Indië prees. Daarop
ging de heer Fiévez tot den aanval op
de communisten over: Hij begrypt niet,
hoe deze steeds weer opnieuw blaam op
onze krijgsmacht kunnen werpen. Be
grijpen zij ook niet. hoeveel leed zij
daardoor in tienduizenden gezinnen
brengen? Spr. leest dan op zyn beurt
uit hem toegezonden brieven voor. waar
in geprotesteerd wordt tegen de bericht
geving van „De Waarheid", alles onder
interrupties van den heer Wagenaar.
Als de minister de* onderteekening van
den brief leest, roepen andere leden:
„Dat is mannentaal!" Ik heb destijds
gezegd, aldus de minister, waarom ik
„De Waarheid" verbood. Dit, zou anders
voldoende zijn, om deze krant te ver
bieden. Tegenover de klachten over de
behandeling der miliciëns te Amersfoort
prijst de minister den commandant der
grenadierskazerne aldaar om zijn staat
van dienst en zijn optreden. Hij wordt
door de soldaten op de handen gedra
gen en geniet volledig vertrouwen.
De hemogeniteit in het kabinet is vol
komen. aldus spr. „Dat heb ik juist ge
zegd", aldus de heer Joekes. Dan heb
ik dat tot mijn spijt verkeerd begrepen,
aldus de minister. Ik dacht, dat u daar
aan twijfelde. De krachtige passage,
door den heer Vonk zoozeer geprezen,
was juist uit de pen gevloeid van mi
nister Jonkman (hilariteit).
De minister legt uit, hoe geen ver
grooting van ons troepencontingent in
Indië in de bedoeling ligt. doch wel ver
mindering. De mate waarin en de wijze
waarop evenwel hangen af van de ont
wikkeling der omstandigheden.
Juist nu onze militaire macht in Indië
zoo sterk is. blykt onze heilige ernst en
wil tot samenwerking. Spr- eindigt met
een warme betuiging van geloof in de
toekomst.
Na replieken, waarin de heer Schoo-
nenberg uitroept, dat tegen dezen mi
nister niet te debatteeren valt en de heer
Wagenaar verklaart, tegen te zullen
stemmen wordt het ontwerp aangeno
men met 66 tegen 9 stemmen.
Daarna behandelde de Kamer nog het
ontwerp Instelling Ziekenfondsraad.
Later zachter
De Bilt verwacht tot morgenavond.
Aanvankelyk zwaar bewolkt met
plaatseiyk nog eenige regen of motre
gen en hier en daar nevel of mist. Vry
koude westelijke wind. Morgen tijdelijk
brekende bewolking, overwege d droog
weer. naar Zuidwest of Zuid terugloo-
pend en geleidelijk toenemende wind,
opnieuw aanzienlijke stijging van tem
peratuur.
21 Maart.
Zon op: 6,48 uur; onder: 18,53 uur.
Maan op: 6,53 uur; onder: 17,22 uur
(22 Maart N.M.).
Hoogwater te Katwijk aan Zee te 3.40
en 15,56 uur.
