- PANDA EN DE MEESTER-DIEF
Djocja maakt een goeden indruk
Geen anti-Nederlandsche stemming
Stormloop tegen de
V ermogensbelasting
De visscherij ih de afgeloopen week
Voor de Jeugd
Albion9s grimmige aspecten
Het Volk vraagt om feiten en om leiding
Is uw Radio defect?
-express
m
Batavia, Februari 1947.
I
(Van onzen specialen verslaggever).
Een der grootste moeilijkheden by
het bepalen van het Nederlandsche
standpunt tegenover de republiek is,
dat wij zoo bitter weinig weten van
wat er omgaat in die republiek, hoe
de verhoudingen er liggen en wat de
toestanden er zyn. Tusschen het repu
blikeinsche en het Nederlandsche ge
bied hangt een „yzeren gordyn", waar
van slechts zelden een tipje wbrdt op
gelicht om Nederlanders de gelegen
heid te geven eens een kykje te nemen
aan den anderen kant. En als dit dan
nog gebeurt zooals in het geval yan
de veelbesproken missie-Koets.is 'er
geen sprake van onbeperkte vrijheid
om te'gaan waar men wil. De oorzaak
van dit alles wil ik nu buiten beschou
wing laten, maar het feit op zichzelf
is er en beteekent een belangryke hin
derpaal by het uitstippelen van onze
politiek.
Als Sjahrir naar Djocja gaat, noo-
digt hy -meestal enkele journalisten uit
om met hem mee te gaan. Helaas krij
gen Nederlanders hier nooit de kans
toe, of men moet dusdanig „republl-
keïhsch" zyn georiënteerd, dat dit op
zichzelf reeds het verslag waardeloos
maakt. Om een eenigszins objectieven
indruk te krijgen van de situatie ach
ter het gordyn, kunnen we dus slechts
afgaan op hetgeen -buitenlandsche cor
respondenten hiervan te zeggen heb
ben.
Daarom heb ik Foster Hailey opge
zocht. Hy is een der hoofdredacteuren
van de „New York Times", en dus niet
de eerste de beste. De heer Hailey
heeft Java opgenomen in het program
voor een groote rondreis, en hy mocht
Sjahrir vergezellen by diens jongste
bezoek aan Djocja. Hy was slechts
vier dagen in de republikeinsche hoofd
stad,. niaar had vrijheid van beweging
en kon doen en laten wat hy wou.
EEN NORMAAL STADSBEELD.
Op Hailey maakte Djocja geens
zins den indruk van de hoofdstad
van een land-in-oorlog. Hy zag er
niet veel militairen, zelfs niet bij
Soekarno's „paleis", waar de gewo
ne stadspolitie op post staat. De be
volking Djocja telt thans een
350.000 zielen zag er niet beter,
maar ook niet slechter uit dan in
Bataria. Van een anti-Nederland
sche propaganda-campagne viel
weinig te merken. Wel zag hij aan
plakbiljetten in dien geest, maar
die hingen er kennelijk al langen
tyd en zagen er verregend uit. Ze
werden in elk geval biykbaar niet
vernieuwd. De wegen waren vrij
goed en werden met ingestampt
steengruis bijgewerkt. Toen Hailey
een autotochtje in de omgeving
maakte, kwam hy een vrachtauto
met TRI-soldaten tegen. De jon
gelui van de TRI riepen in koor
„Awas!" (pas op) by het zien van
den blanke, maar ze lachten tege
lijkertijd. Van eenig gevoel van
haat tegenover den blanke had
Hailey niets bemerkt.
SCHEEPSBERICHTEN.
Clavella. 25/2 van Bombay te Bahrein;
Delft. 27/2 van Valparaiso te Rotter
dam; Ido. 25/2 van Vera Cruz naar Tam-
plco; Dundee (charter). 20/2 van Am
sterdam te Rotterdam: Hermes (tank),
22/2 van Ballk Papan te Macassar;
Delftdilk, 27/2 van Cardiff n. Antwer
pen; Kerkplein, RotterdamPerzische
Golf. 27/2 5 uur van Genua: feacoma,
22/2 van Las Piedras naar Rotterdam;
Paula, 23/2 van Manggrar naar Singa
pore: Pericles, 23/2 van Antofagasta n.
Valparaiso: Perna, 23/2 van Mlri naar
Sydney voor lossen en dokken; Sal dj a,
23/2 van Hongkong te Mirl; Telamon,
26/2 van Port au Prince naar New York;
Tesarl. 24/2 .te Batavia, vertrekt c.a. 4/3
naar Nederlènd; Tricape (charter). 25/2
van Port Elizabeth naar Tafelbaai: Van
Heutsz. 25/2 van Belawan naar Singa
pore,
K.N.S.M. Atair, 27/2 te AJexandrlë;
Juno. 28/2 te Amsterdam verw.; Iris,
28/2 van Rotterdam naar Antwerpen;
Theseus, 26/2 van Barcelona naar Sa-
vona; Omen, 26/2 te Oporto; Rossum,
27/2 te Curasao: Govert Pllnck, 27/2 te
Valencia; EutP"-<e. 27/2 van Lissabon n.
Amsterdam; Rit-a, 27/2 van Oran naar
Vlisslngen; Cottlca. 27/2 van Paramaribo
naar Trinidad; Doras, 26/2 van New York
naar West-Indië; Constancia. 27/2 van
Azoren naar Plymouth.
Holl. Afrika llln NJjkerk, 27/2 te
Antwerpen; Oranjefontein, 27/2 te Lo
renzo Marques: Walter a Luckenbach,
27/2 van Amsterdam naar Antwerpen;
Nigerstroom, 27/2 van Antwerpen naar
Bordeaux.
MIJ- Oceaan' Alclnous, 24/2 van
Port Swettenham naar Batavia; Melam-
pus, 21/2 van New York naar Baltimore;
Polydorus. 24/2 te Soengel Gerong; Poly-
phemis, 24/2 van Amsterdam naar Bata
via.
De Amerikaan logeerde met den
Australischen schry'ver Frank Clune,
die de reis ook meemaakte, in Soekar
no's gastenverblijf, de kepatihan, waar
vroeger de patih (sultansbeambte)
woonde. Het eten was er voortreffeiyk.
De reis heen werd gemaakt in den re-
publikeinschen trein, die dagelyks tus
schen Batavia en Djocja rijdt. Het
ging heel vlot, uitgezonderd dan de
gebruikelijke contróle in Krandji.waar
het Nederlandsche gebied eindigt, en
Bekassi, waar de republiek begint.
Hailey vond, dat de Nederlandsche mi
litairen dat onderzoek nogal overdre
ven door de bagage Van alle reizigers
(uitgezonderd die. van Sjahrir en zijn
ministers) na te kyken. Ook de kof
fers van Hailey en Clune moesten er
aan gelooven, omdat men blijkbaar
geen bericht had ontvangen dat zij tot
het officieele gezelschap behoorden. In
Bekassi nam de republikeinsche doua
ne slechts enkele steekproeven Overi
gens kon Hailey constateeren, dat liet'
optreden der Nederlandsche militai
ren (waarover nog wel eens iets te
doen is geweest!) volkomen correct
was. De terugreis geschiedde in een
specialen nachttrein, die in Bekassi
gewoon doorreedden in Krandjislechts
een kort oponthoud had. Van uit den
trein w Hailey slechts één anti-Ling-
gadjati propaganda-biljet, terwijl een
der republikeinsche ministers hem ver
telde. dat er een maand geleden nog
etteiyke langs deze route te zien wa
ren.
BELGISCHE MINISTER LIJDT
NEDERLAAG.
De Belgische Kamer heeft tot drie keer
toe buitengewone credieten^aangevraagd
door den communistischen "minister van
volksgezondheid, dr. Marteaux, voor den
aanleg van sportterreinen, geweigerd.
Enkele liberalen hadden hun stem by
die van de oppositie gevoegd. De minis
ter verliet hierna by wijze van protest
de zaal. Tegenover journalisten verze
kerde de minister, dat de zorg voor de
jeugd hem zeer na aan het hart ligt en
dat niets hem er van zal weerhouden
zyn pogingen, haar goede sportterreinen
te verschaffen, voort te zetten.
GEHEIMZINNIGE BOMMEN
AANGESPOELD.
Aan de kust van Yorkshire (Engeland)
zyn geheimzinnige bommen aange
spoeld, waarvan men gelooft, dat zij
een tot dusver onbekend Duitsch wapen
zijn, aldus een correspondent van de
„Daily Graphic". De bommen bevatten
elk 40 aluminiumkleurige schokbuisjes.
Toen er een tot ontploffing werd ge
bracht, gaf het een verblindende vuur
straal en een geweldige knal Leger-
autoriteiten achten de mogeiykheid niet
uitgesloten, dat het wapen bedoeld was
om onderzeebooten tot zinken te bren
gen.
ZWARE BRAND TE LISSABON.
Een van de grootste branden, die Por
tugal heeft gekend is uitgebroken in een
meelfabriek te Lissabon, de modernste,
die Portugal bezat. Het vuur vernietig
de meer dan 4000 balen meel, de pro
ductie van byna vier dagen. De brood
positie te Lissabon is door den brand
ernstig in gevaar gebracht. De fabriek
ging totaal verloren.
Onvoldoende middelen voor
bedrijfsfinanciering
(Van onzen financieelen medewerker)
Terwyi' de Amsterdamsche beurs in
groote indolentie op meer concrete ge
gevens wacht ter beoordeeling van het
perspectief voor ons bedryfsleven, wordt
er van allen kant storm' geloopen te
gen het wetsontwerp op de Vermogens-
heffing, dat, zooals bekend, ook de beurs
dwars zit, omdat het de in vele gevallen
toch reeds krappe financieele positie
van vele bedrijven zal verstoren en
daardoor de economische productiviteit
in haar noodzakeUjke ontwikkeling zal
tegengaan. Nadat verschillende vooraan
staande financiers hun waarschuwend
woord reeds lieten hooren. heeft thans
dr. A. H. M. Albregts voor de rk. werk
gevers over deze belasting en de VA.B-
gerefereerd en er o-a, op gewezen dat
blykens een gehouden enquete bij 56 z.g.
familie-ondernemingen aan V.A3, F 8
millioen en aan Vermogensheffing even
eens ca. F 8 millioen zal moeten worden
betaald, terwyi zy slechts over F 3,8 mil
lioen geblokkeerde gelden beschikken.
Men poogt het de regeering duide
lijk te maken, dat door de heffing in
eens de productieve krachten in ons
volk worden geschaad, de spaarzin zal
worden gefnuikt, onze positie in de
wereld er niet door zal worden ver
stevigd als de bezittende klasse een
groot deel van haar vermogen moet
afgeven en dat men depatiënt, die
thans reeds eenige operaties achter den
rug heeft, nu eindelijk eens met rust
moet laten, om een natuurlijk gene
zingsproces mogelyk te maken.
Ook wy' hebben er herhaaldelijk op
gewezen, dat de grootte van de staats
schuld voor de financieele positie en de
economische mogelijkheden van ons land
niet beslissend Ls, doch dat het slechts
gaat om de vraag of de volkshuishou
ding uit haar besparingen de lasten zal
kunnen opbrengen, welke uit die staats
schuld voortvloeien. Wanneer bedacht
wordt dat de Vermogensheffing voorden
Staat een rentebesparing van slechts
F 15 F 30 millioen zal beteekenen,
moet het duidelijk zyn, dat dit voordeel
niet opweegt tegen de economische ont
wrichting van alle andere nadeelen, wel
ke zy zal veroorzaken. Het zyn juist de
groote vermogens en daarvan is het im
mers weer in hoofdzaak de top der ver
mogens, welke in de eerste plaats het
leeuwendeel der belastingen opbren
gen en wanneer men deze particuliere
vermogens amputeert, beteekent dat te
gelijker tijd een vermindering van het
volksinkomen en een aanmerkelijke te
ruggang in de opbrengst der belastin
gen, zoodat men goed beschouwd met
deze financieele operatie, waarmede de
staatsfinanciën moeten worden gesa
neerd. de paarden adhter den wagen
spant.
Oogenschyniyk is er een abnormaal
groot bedrag aan geld in omloop en zit
ten vele ondernemingen ruim in de mid
delen, maar hierhy mag niet worden
vergeten, dat thans ten gevolge van de
hoogere pry zen voor grondstoffen en
materialen, de aanzienlijk, gestegen loo-
nen en salarissen, etc, voor de.bedrijfs
voering oa. driemaal zooveel geldmid
delen noodig zyn dan voorheen,, om van
de noodzaak van herstel en vernieuwing
van het geschonden of verouderde be
drijf sapparaat maar niet te spreken. -
Het feit dat financieel krachtige on
dernemingen als de Meelfabrieken der
Ned. Bakkeryen en De Korenschoof en
thans de Kon. Industrieele My. v/h
Noury Van der Lande tot de uitgifte
van obligatteleeningen moeten overgaan
(de laatste emitteert thans F2 millioen
3^2 obligaties pari) vormt daarvan
en sprekend bewijs- Het zou ons niet
verwonderen, wanneer tal van onderne
mingen door de betaling der Vermogens
heffingen zouden worden gedwongen tot
uitbreiding van het kapitaal of .de uit
gifte van obligatieleeningen, wat tijdens
den oorlog byv. by de Nederlandsche
Kabelfabriek het geval was. doch waar
door uiteraard de bédrijfsrentabilitelt
en bU uitgifte van obligatiën ook
de belastbare winst wordt verminderd.
Het is wel zeker dat een minder ex-
perimenteele financieele politiek in
het buitenland een goeden indruk zou
maken en aan een verdere appreciatie
van den Nederlandschen gulden ten
goede zou komen, welke laatste thans
een der weinige lichtpunten is, waar
op kan worden gewezen.
Terwyi b.v. het Engelsche Pond in
Brussel beneden zyn officieelen koers is
gedaald, is de Nederlandsche Gulden al
daar tot Frs. 10 gestegen by een offi
cieele noteering van ca. Frs. 15. Ook
schynen in de V.S. de besprekingen over
een dollarleening te zyn hei-vat, al gaat
flet daarby om kleine bedragen, maar
nu het bedryfsleven zich schrap zet om
de moeiiykheden, aan de uitbreiding
van den internationalen handel verbon
den. te overwinnen, zou het ongetwyfeld
aan de volkswelvaart en dus ook aan
de financieele positie van den Staat ten
goede komen, als deze den fiscalen teu
gel eenigermate liet vieren.
Want niet de staathuishouding,
maar de volkshuishouding is primair
en naarmate hierin de gezonde pro
ductieve krachten tot ontwikkeling
komen, zal ook een saneering der
Staatsfinanciën mogelijk zijn.
Goede vangsten ondanks vórst
(Van onzen deskundigen medewerker).
Ondanks de Siberische weersgesteld
heid op zee is de laatste dagen zoo goed
als de geheele trawlvloot ter visscherij
uitgevaren. De reden daarvan was, dat
er uit zee een zeer- goede risschery ge
meld werd, zelfs van dien aard, dat de
vangst soms slechts in gedeelten kon
worden scheepgezet. Er wordt zeer veel
kabeljouw gevangen en gullen van mid
delmatige grootte. Men meent de zuide-
lyke trek van deze rondvisch te moeten
toeschrijven aan den langen duur van
den winter, waardoor het zeewater
noordeiyk een abnormaal lage tempera
tuur heeft aangenomen. Hoe dit ook
zij, onze visschers zyn er ondanks het
barre weer onmiddeliyk op afgestevend
om deze gunstige gelegenheid ten volle
uit te buiten. Volgende week zal er dus
wel aardig wat rondvisch aan de markt
zyn, zoodat ook de vischkoopers weer
eens aan den slag kunnen. Fyne visch,
tarbot en tong, wordt er heel weinig
gevangen.
De haringtrekkery op de Belgische
kust schynt afgeloopen te zyn. De laat
ste dagen is er hoegenaamd niets ge
vangen en de schepen zyn voor het
meerendeel reeds binnen om van vlsch-
tuig te veranderen. De resultaten wjk-
ren dit jaar over het algemeen zeer be
vredigend,
In den haringhandel is nog weinig
RAADSELS
voor allen om uit te kiezen; de
jrroteren (1116 Jaar) vijf, de
kleineren (711 jaar) drie goede
oplossingen.
Naam, leeftyd en adres onder de raad
sels. Inzenden naar Bureau Leidsch
Dagblad, of naar Wasstraat 38, tot
uiteriyk Dinsdagmorgen 9 uur.
I. (Ingezonden door Gerard Flippo)
Ik ben een plas in Zuid-Holland.
Verander myn kop. dan ben ik een ri
vier in het buitenland,
II, (Ingzonden door Gerrit Kuyt)
Myn eerste deel is heet in de mond,
myn tweede deel is rond. Myn geheel
is een lekkernij.
3TI. (Ingezonden door Cathrientje van
Til) Met 1 ben ik een dier, met m
een vogel, met sn iets, dat bulten valt.
IV. (Ingezonden door Rie Roozen-
daal) In Limburg woon ik, in Ier-
seke troon ik. Je komt mij zelfs by
storm of regen, Elke dag in .Friesland
tegen. Maar, hoe j'ook verder zoekt
of ziet, In Nederland vind je my niet!
Wie ben ik?
V. (Ingezonden door Willy Docter) -
Mijn geheel bestaat uit 13 letters, en
is een bekend spreekwoord. 10, 4, 3, 7, 2
ls een meisjesnaam, 9, 10, 1 betekent
t-am, 1, 5, 8, 13 is'van hout, 6, 11, 12,
2, 3, 1, 2, 4 betekent iets geven, 12, 2,
4, 1 is een jongensnaam.
VI. (Ingezonden door Jannie Zonne
veld) Op de kruisjes komt iets te
staan, dat vele kinderen voor hun ver
jaardag krijgen.
x
x
X
x
X
xxxxx-xxxxxx
1. een medeklinker. 2. uitroep. 3, jon
gensnaam. 4. bundels gemaaid koren. 5,
plaats in1 Drente. .6, het gevraagde woord
7. stad in Noord-Holland. 8. in vuur
staan. 9, wapen, 10. manneiyk dier.
11. medeklinker.
VII. (Ingezonden door Henk Leeu
wenburg) Waarom regent hët nooit
twee dagen achtereen?
VIII. (Ingezonden door Nelly Wes-
seling) Myn geheel is de titel van
een bekend sprookje van 9 letters. 3, 7,
6 is een familielid, 4, 6, 5 iets, waaron
der je woont, 8, 6, 6, 7 een afgekorte
jongensnaam, 5, 6, 1 is een wagen,
met 9, 1 begint meestal ieder sprookje,
1, 2, 5 is dames- en meisjeskleding.
OPLOSSINGEN
der raadsels uit het vorige nummer.
1. Zeven, huizen: Zevenhuizen.
2. Giethoorn; toren, oor, Goor, Rie,
hoorn,
3. Eindigt begint inderdaad met een e.
4. Als de ene hand de andere wast,
worden ze beide schoon. Tor, doos,
aal, ren, zoel, liniaal, schot, iets,
worst, Ellie, Han, Ede, rood, bed, en
want, das, dessert.
beweging te bespeuren, aangezien de
binnenlandsche consumptie onder in
vloed van het koude weer minimaal is.
Bokking wordt er nogal wat gegeten.
Verschillende pakkers zyn nog steeds
bezig om de Russ- orders af te leveren,
wat wel eenige moeite kost, aangezien
Scheveningen zyn aandeel niet ten vol
le schynt te hebben opgeleverd.
In IJmuiden was er deze week stag
natie by het lossen van versche haring,
hetgeen volgens de. lossers buiten dc
pas afgesloten regeling zou vallen, wat
van reederszyde ten- stelligste wordt
ontkend. Door deze verwikkelingen kon
de vangst van eenige Katwyker loggers
niet in IJmuiden gemarkt worden, van
zelfsprekend zeer tot ongenoegen van
de rischverkoopers aldaar en tot groot
ongemak en oponthoud van de betrok
ken reeders.
Mede in dit verband moge er op ge
wezen worden, dat de actie voor de
Katwyksche haven met kracht wordt
voortgezet, al bespeurt men er den
laatsten tyd niet veel van. Toch is er
al zeer veel werk gedaan en het comité
zet dezen arbeid energiek voort. - Moge
dit streven binnen niet al te langen
tyd met het zoo zeer gewenschte suc
ces bekroond worden.
Een Nederlandsch-Belgisch
weerkundig station.
oen a"<tantIsohen oceaaw.
Gisteren zyn Belgische zeelieden na«
de Ver. Staten vertrokken, waar zy een
schip in ontvangst zullen nemen, dat
speciaal gebouwd is om dienst te doen
als weerkundig station op den Atlanti-
schen Oceaan. Het schip, dat nog geen
naam heeft gekregen, zal onder bevel
staan van kapitein Delfosse. Het zal tot
taak krygen te kruisen rond een punt,
dat op 800 myl van Oostende is gele
gen en zal hier weerkundige waarnemin
gen doen. die zullen worden doorgegeven
naar andere metereologische stations en
aan vliegtuigen, die zich boven c\en
Oceaan bevinden.
De bemanning zal uit 100 koppen
bestaan en er zullen zich enkele tech
nici op meteorologisch en occanogra-
fisch gebied aan boord berinden.
Het schip zal geregeld worden afge
lost door een geiyksoortige eenheid van
Nederlandsche nationaliteit. Behalve dit
station, dat door Nederland en België
zal worden bediend, zullen er nog een
Fransoh, een Engelsch en twee Ameri-
kaansche stations in den Atlantischen
Oceaan worden opgericht. Vooral de vei
ligheid van het reizen per vliegtuig zal
door deze weerkundige stations aanmer-
keiyk worden vergroot,
(Van onzen Londcnsclien correspondent)
Zonder eerngen twyfel bevindt En
geland zich sedert den oorlog in een
allerhacheiykste positie. Hoewel de
zeeën rondom bevroren zyn, spoelt cri-
sisgolf na crisisgolf om het eens zoo
machtige eiland.
Ook zonder de gegevens, welke de
regeering zoo juist heeft verstrekt in
een economisch over richt voor het jaar
1947, was het als gevolg van densteen-
kolennood reeds duidelyk genoeg ge
worden. hoe slecht het Engelsche volk
er op het oogenblik voorstaat.
Thans beseft men beter dan ooit,
dat er tusschen alle problemen, welke
zich in onafgebroken reeks aandienen,
een samenhang bestaat. In het maat
schappelijke leven duurt het steeds ge-
ruimen tyd voordat bepaalde dingen,
waarvan de oorzaak in een min of meer
verwyderd verleden te zoeken is, aan
het daglicht treden. Daarom komen
plannen, die de overheid smeedt, vaak
op losse schroeven te staan. De feite-
lyke werkelykheid laat de uitvoering
eenvoudig niet toe.
De Labourregeering maakt thans op
onaangename wyze met die werkelyk
heid kennis, zy heeft uiterst ver-rei
kende plannen opgesteld, althans richt-
ly'nen uitgewerkt, die berusten op ja
renlange maatschappelyke studie. Het
„gelukkige Engeland", de wenschdroom
van de oude socialisten, leek door de
overweldigende verkiezingsoverwinning
in den zomer van 1945, meer naby dan
ooit.
Op het partycongres te Bournemouth
waarschuwde Leon Blum, zelf door er
varing wys geworden,' al voor te groot
optimisme. Het is zeer twijfelachtig,
Ingezonden Mededeeling.
Bel 24244
DE RADIOTECHNISCHE DIENST
I.E.M.C.O. N.V., - NIEUWE RIJN 32
Repareert vlug, betrouwbaar, vakkundig
5. a. schaapscheerder; b. Kwitantieloper
6. De wyzers van een klok.
7. Anna.
8. Om de benen.
Beste raadselnichtjes en -neefjes,
De vorige week heb ik zoveel aan
jullie geschreven, dat ik nu volsta met
jullie succes te wensen bij het oplos
sen van de raadsels van onze tweede
ronde. En een ha/rtelyk groetje! Genie
ten de prijswinnaars van hun boek?
Beatrix Vonk Inderdaad is je naam
per abuis weggevallen. Het was steeds
in orde.
Tr. v. Leeuwen. Wie geregeld mee
blyft doen, kan ook méér dan één keer
een prijs winnen.
Tot volgende week.
Jullie Raadseltante,
Mevr. M. J. BOTERENBROOD.
FEUILLETON.
Roman door Winston Graham.
57)
Die zou weer kunnen worden aan
gevuld.
Maar niet op bevredigende wyze.
Je hoeft niet te denken, dat ik me zelf
voor onmisbaar houdmaar mijn
werk is niet zoo, dat het door iedereen
overgenomen kan worden. Ik was er
eenvoudig toevallig geschikt voor -en
bovendien ben ik nu ingewerkt. En ik
ben geen lijntrekker, Robert. Na den
oorlog.... och, als deze oorlog afge
loopen is ben ik overal toe bereid. Tot
alles, wat je maar wilt. Ik ben immers
nog jong. Tot dan zal ik blyven, lieve
ling.
Ik keek weer naar het meer. Waarom
werd de hemel nu niet donker? Waarom
werd alles niet somber en treurig zoo
als myn stemming? Want iedere vreug
de was uit my geweken. Maar de Ita-
liaansche zon stond nog even stralend
aan den kobaltblauwen hemel.
Men blyft niet eeuwig jong,
Ook als ik wfst, dat ik niet lane
meer te leven had, zei ze langzaam, ook
dan zou ik er op het oogenblik niet
zonder meer tusschen uit kunnen gaan.
Mijn vader was nog maar acht en twin
tig jaar oud, toen hy stierf. Twee jaar
ouder dan ik op het oogenblik. Zijn
jeugd heeft niet heel veel langer ge
duurd, Daarom ook wil ik mijn werk
verder blyven doen. Ik heb altijd het
gevoel gehad, dat wij den plicht hebben
den weg te banen voor hetgeen komen
gaat. Het leven van twee generaties is
immers al vernield geworden. Ik voelde
haar hand in1 de mijne bewegen.
Vergeef het me maar. als ik praat alsof
ik je iets voorlees uit een propaganda-
blaadje. Ik kan er eenvoudig niets aan
doen. Ik gelóóf hierin, al doet het
mij nu ontzettend veel verdriet.
Ik klemde myn tanden op elkaar
Ik weet, dat je gelijk hebt. Ik weet het
maar al te goedf Ik wou alleen niaar,
dat het niet w&&r was! Lieveling, ik
wou, dat je ook eens naar den anderen
kant wilde kyken! Als ik toch maar iets
kon bedenken, waaruit blijkt, dat je on-
gelyk had! Ik zou immers kunnen zeg
gen, dat de heele wereld ons onver
schillig kan laten, zDoiang wy maar
gelukkig zyn. Geluk Ls nu eenmaal niet
collectief. Dat kan men alleen maar in
zijn eigen hart hebben. Wy hebben er
ten slotte geen schuld aan, dat er oor
log is. Wat kunnen ons de zorgen van
andere menschen schelen, zoolang wy
by elkaar kunnen zyn? Dat ben je
toch met my eens, niét waar? Ik zweeg,
niet heelemaal zeker van myn eigen
woorden. Och, ik weet, dat ik mezelf
niet eens overtuigen kan, besloot lk
mismoedig.
Daar ben ik blij om, zei Jane stil.
En verder niets. Alsof onze problemen
daarmee opgelost waten.
Dat ls nummer één, ging ik ,verder.
Dan komt er nog iets by. Je moet toch
begrijpen, dat je voortdurend In gevaar
verkeert. Als ze je te pakken krijgen,
word je als spion doodgeschoten. Want
met spionnen maken ze korte metten,
Jane! Niemand heeft het recht van je
te verlangen, dat je dergelijke risico's
neemt!
Dat. recht heb ik zelf, zei Jane.
Daarop kon ik niets meer antwoor
den. Ik haatte er haar byna om, dat zy'
geiyk had. Ik haatte haar en de wereld
en mijzelf.
En bovendien, zei ze, is het gevaar
heelemaal niet zoo groot voor my. Ik
heb immers op het oogenblik de Ame-
rikaansche nationaliteit. Mr. Knox, myn
stiefvader, zou ongetwijfeld tot 't uiter
ste gaan om my te redden, in geval er
iets met my mocht gebeuren. Het zou
natuurlyk een schandaal veroorzaken,
maar ik zou hoogstens uit het land
worden gezet.
Ik geloof het niet, sprak ik tegen,
dat is niet waar.
Jawel! Ik zeg het niet om je ge
rust te stellen. Het is werkelyk zoo,
Robert.
Maar ik had nog altijd bedenkingen.
Die oorlog kan wel jaren duren.
Zoo erg zal het nu ook wel weer
niet zyn. Ten minste niet hier in Italië.
De Italianen rijn niet beter voorbereid
op den oorlog dan de Franschen het
waren. En er kan nog veel veranderen.
By voorbeeld als Amerika aan den oor
log gaat deelnemen. Dan zou ik Italië
toch moeten verlaten.
Haar woorden stelden my niet gerust,
neen, heelemaal niet. Wat ik vooral
niet verdragen kan, is de gedachte, dat
56 „Laat ons zien!" sprak de vos. „Hier zakken, ik beur de rest en dan begeven
staat een zak, daar staat een zak. ginds i we ons naar ons voertuig!"
bevindt zich eveneens een zak en hier- Zo gezegd, zo gedaan. De zakken vol
nevens ontwaar ik nogmaals een zak! goud en juwelen werden in de auto ge-
Wanneer myn wiskundig oog my niet j laden, de vos en Panda stapten in en
bedriegt, zyn dat vier zakken in totaal! j de wagen reed weg. „Ik begrijp nog
Kunt gy my volgen? Zyt gy het hier- maar steeds niet. hoe je ineens aan die
mee eens? Welaan dan! Gij grijpt twee Ijcaart kwam!" zei panda. „Ik vertrouw
je niet! Ik heb een kwaad voorgevoel.."
„Dat dient tot niets!" sprak Jo
ris vermanend. ..Bedenkt, manneke, dat
we op weg zyn om geziene en gevierd?
personen te worden! Laat u niet door
uw gevoelens terneder drukken!"
we nu over een halfuur al weer afscheid
moeten nemen. Ook al ga ik met je
mee, dan is het uitstel van executie.
Zelfs als alles goed gaat, moeten wy
na dit weerzien onherroepelijk scheiden,
voor maanden, zelfs voor jaren mis
schien, mogeiyk voor altyd. Ik zal te-
rugkeeren naar myn zuster en veilig en
vrij leven, zonder eenig gevaar, terwyl
jij weer onderduikt in dezen maal
stroom van gevaar. Dat is een ge
dachte, die ik eenvoudig niet verdragen
kan.
Er ontstond een' stilte.
zy doofde haar sigaret in den asch-
bak, zoo zorgvuldig en lang, dat er geen
straaltje rook van opsteeg.
Jane, begon ik, liefste
Als ik mijn opdracht van vandaag
uitgevoerd heb, moet ik eigenlyk terug
naar Milaan. Maar het zou niets uit
maken, als ik daar twee dagen afwezig
was. Dan zou ik.... naar Garda kun
nen térug komen
Een boot' met roode zeilen, waarnaar
ik had gekeken, voer om de lantong
heen. Een zacht windje stuwde een wolk
van abrikozengeur naar mij toe. Wy
zaten daar en zwegen. Abrikozengeur,
warme zon en het blauwe meer. Ik had
een gevoel alsof ik dronken was. meer
nog dan op dien avond in Venetië. Ik
wilde iets zeggen, maar kon geen woord
over mijn lippen krijgen.
Je doet myn hand pijn, fluisterde
Jane.
Ik liet haar hand los en stond op. De
kellner dacht, dat wij weggingen en
kwam aangesneld. Maar ik wenkte hem
weg. Ik leunde over het hek van het
terras, en keek naar het landschap. Het
ademde vrede, liefeiykheid en rust O.
die oorlog, die kunstmatig scheidsmuren
optrok, die ons scheiden en ongelukkig
maken zouEr tooh scheen het ge
luk ons nu te wenken Het was alsof
my een hand werd toegestoken, die ik
kon grypen of wegstoot-en. Maar
wat zou het my helpen, èls lk die hand
greep? Een vleug van liefeiykheid en
geluk, meer niet
(Wordt vervolgd)
zeide hy, of het mogeiyk is het socia
lisme in een land in te voeren, De in
ternationale kapltaalsgroepen hadden
rijn Volksfrontregeering van voor den
oorlog „een hak gezet". De meeste
Europeesche landen de Sovjet-Unie
uitgezonderd, want zy vormt een we
relddeel, een zesde van de aarde om
vattende zyn niet meer dan provln-
vles op de wereldkaart. Elk land is in
de hoogste mate afhankelijk van, mach
ten, die het niet of nauweiyks kan be-
heerschen.
Zoo wordt Labour, dat de dingen
groot wil aanpakken, thans verweten,
dat het te veel hooi op zyn vork
neemt. Er is echter zoo veel te doen
in dit land, dat in vele oprichten door
een traag conservatisme achterop ge
raakt is, dat het enthousiasme van de
socialistische party, welke thans ein
delijk een volledige kans heeft gekre
gen Engeland is het eerste land in
West-Europa met een sociaal-demo
cratische meerderheid volkomen
verklaarbaar is.
Het land bevindt zich als resultaat
van den oorlog in een uiterst kwets
baren toestand, vooral ook omdat het
voor voedsel en grondstoffen in hooge
mate van het buitenland afhankelijk is
en omdat het een schreeuwend tekort
heeft aan werkkrachten. Het staat niet
alleen voor de problemen van een
grootscheepschen wederopbouw, waarbij
tevpns vroegeren achterstand moet
worden ingehaald, maai' ook voor aan
passing aan de radicaal veranderde
verhoudingen overzee.
Een ontzaglijk verschuivingsproces is
aan den gang, niet het minst in Euro
pa zelf, waar de aarde nog beeft na de
oorlogseruptie. En alsof het al niet erg
genoeg was, komt de felste winter se
dert een halve eeuw het land teiste
ren. Ook hier omstandigheden, welke
buiten den greep der regeering liggen,
hoe zy rich ook inspant om met alle
hulpmiddelen den kolenvoorraad te
doen aanzwellen.
Van alle kanten roept men nu de
regeering toe: „Handelt!" Zij heeft dat
te laat gedaan toen de brandstoffen
vooti haar oogen wegslonken. Deze ge
neratie, die twee oorlogen en vele de-
precies heeft gekend, wenscht niet te
worden ontzien. Men wil geen mlnis-
ters-met-gesloten-lippen meer van het
type Baldwin, die het land onkundig
liet van de hoogst bedenkelyke militai
re situatie. Men vraagt om feiten en
om leiding. Een coalitie is daarvoor
niet noodig. Bovendien ligt deze geheel
buiten de realiteit, immers de verkie
zingsresultaten eischen een Labour
regeering. De oppositie zou niet haar
gevangene willen zyn.
Met de feiten komt de regeering
thans In het Witboek voor den dag.
De groote vraag ls echter: „Hoe
denkt zy de in het document uiteen
gezette doeleinden te bereiken?" De
genen, die een recept verwachtten,
zUn teleurgesteld. De regeering ge
waagt nergens van dwangmaatrege
len, byv. voor het dirigeeren van
arbeiders naar bepaalde fabrieken,
voor het beknotten van ondernemers
winsten of om de eischen tot loons-
verhooging en werktydverkorting van
de vakbeweging een halt toe te roe-
pen, dan wel om zich andere garan
ties te verzekeren.
Dit ïykt op het eerste oog op slap
heid, op gebrek aan durf. En dat wordt
de regeering dan ook door haar tegen
standers verweten. Deze zyn er echter
altijd als de ldppen by om de regee
ring van inbreuk op de vrijheid te be
schuldigen. Eenige dagen geleden heeft
een groep conservatieven en liberalen,
buiten de party leidingen om, een ma
nifest het licht doen zien, vfaarin op
gekomen wordt voor vrijheid, zy het
met de erkenning dat absolute vrijheid
niet meer mogeiyk is, als dat ooit het
geval geweest mocht zyn.
CONSTRUCTIEVE DEMOCRATIE
Nu vraagt men om een plan. Daar
hoeft men by een socialistische regee
ring niet vergeefs om aan te kloppen.
Haar kenmerk is immers: zoo doelbe
wust mogeiyke leiding. Er zal echter
nu een nieuw plan moeten komen, dat
de bestaande plannen, welke met den
noodtoestand geen rekening gehouden
hebben, corrigeert. Uitdrukkelyk ver
klaart de regeering, dat zy niet wil op
treden op totalitaire wyze. Geen com
mando's van bovenaf, die onverbidde-
lyk dienen te worden opgevolgd. Geen
„Gestapo", waartoe socialisme volgens
Churchill, onvermijdeiyk zou moeten
lelden. Maar gemeenschappelyk over
leg met allen, die by het productiepro
ces betrokken zyn. De regeering wil
proefondervindeiyk aantoonen, dat een
constructieve democratie het eenige
antwoord is op welk totalitair streven
dan ook.
Daarom eischt. wat er in Engeland
thans gaande is, de volste aandacht op.
Hier krijgt een democratische staat een
unieke kans om het scheppend vermogen,
de vindingrijkheid van zyn bestanddee-
len. de basis te doen zyn van het regee-
ringsbeleid. De regeering doet een be
roep op de vrijwillige medewerking van
alle burgers. Als zy er in slaagt op deze
wijze haar doel te bereiken, beteekent
dit een lichtend voorbeeld voor de we
reld. Hetgeen niet uitsluit, dat vooreerst
Albions aspecten nog uiterst grimmig
zullen blyven.
