Vorst gaat weer toenemen
STADSNIEUWS
Laatste Berichten
Soldaten-stem zal klinken
huiskamer
Het „radio-team" op stap
m
Batciviasche perikelen
Jan Pieterseging naar Indië
Officieele publicaties
Dagboek van een Parijzenaar
Nog geen sprake van
beëindiging.
De luclihlrukverdeellng wUzlgt v.lch
ln een ongunstige richting, waardoor
het vorstgebled zlcli opnieuw In alle
richtingen gaat uitbreiden.
Het hooge drukgebled over Scandina
vië neemt namelijk weer belangrilk ln
Intensiteit toe. terwijl de Oceaandepres
sie voorloopig ls doodgeloopen voor de
Golf van Blscaye In het afgeloopen et
maal stroomde wat minder koude lucht
over Dultschland naar onze omgeving,
zoodat de temperaturen hedenmorgen
hooger waren Om 8 uur varleerden de
temperaturen van 3 tot 5 eraden onder
nul. Door de uitbreiding van het Scan
dinavisch maximum over het Oostzeege
bied en West Rusland, zal de wind weer
wat meer van het Noord-Oosten naar het
Oosten draalen
De koude luchtlaag die over Dultsch
land stroomt, zal daardoor dikker wor
den. daar de verwarmende werking van
de Oostzee van minder Invloed is. De
vorst zal dan ook In ons land niet
verder afnemen, ln tegendeel tüdelUk
nog weer langzaam In beteekenls gaan
toenemen.
Wel kan tijdens een opklaring ln den
namiddag de temperatuur flink oploo-
pen. daar de zon al vril veel kracht bezit,
en een lange tijd boven den horizon
staat, maar in den daaropvolgenden
nacht daalt de temperatuur dan weer
ver onder het vriespunt. Zoo kwamen op
sommige plaatsen in midden Dultsch
land de temperaturen beneden -10 gra
den In Zweden was de" hemel onbe
wolkt. en kwam bil windstilte op som
mige plaatsen bijna 40 graden vorst
voor De koude lucht stortte opnieuw
over de Karpaten in de Hongaarsche
laagvlakte en bereikte Joego-Slavië. Ook
ln Zuid-Rusland werd het weer kouder.
Er Is dan ook momenteel geen en
kele aanwijzing dat de vorstperiode
binnen enkele dagen beëindigd zou
kunnen worden.
Leiden 's nachts verduisterd.
Ter voldoening aan de opdracht van
de regeering, dat ook de straatver
lichting sterk moet worden beperkt,
zal deze verlichting te dezer stede
tot nader order volledig worden ge
doofd van 's nachts 1-30 tot 5.30 uur.
Naar wü van de zijde der Sted.
Lichtfabrieken vernemen* zal deze
maatregel waarschijnlijk al heden
nacht ingaan.
De brandstoffennood.
Het Gemeentebestuur heeft in het
kader der van overheidswege opgelegde
brandstoffen-bezuiniging besloten de
Stadsgehoorzaal met ingang van Woens
dag 19 Februari as. uitsluitend onver
warmd beschikbaar te stellen.
Alle gemeentelijke bureaux, met uit
zondering van den Burgelijken Stand
en het Gem. Bureau voor Sociale Zaken
aan het Levendaal, zullen morgen ge
sloten zijn.
De Lakenhal en het Rijksmuseum van
Volkenkunde zullen met ingang van
morgen tot nader aankondiging voor het
publiek gesloten zijn.
leidsche amateu»- fotografen
vfreeniging.
Gisteravond vergaderde de L-AF.V,
in een der bovenzalen van Hotel „Cen
tral". Breestraat alhier.
De gast van dezen avond was de heer
Van Kempen uit Hillegersberg. die de
leden kwam vergasten op een beschrij
ving van zijn in 1921 gemaakte reis
door Italië. Egypte en Palestina naar
Ned.-Indië.
Alvorens den spreker het woord werd
verleend, installeerde de voorzitter een
12-tal nieuwe leden.
Hierna vertelde de heer Van Kempen
op bijzonder onderhoudendende en dik
wijls zeer geestige wijze over zijn be
levenissen gedurende zijn reis naar het
Verre Oosten. Het was interessant om
de voorwaarden, waaronder spreker de
ze reis maakte^ en de toestanden zooals
hy die toen aantrof, te vergelijken met
die zooals wij ze heden kennen.
Ter* illustratie van het gesprokene
werden een 160-tal lichtbeelden gepro
jecteerd, welke vooral van historische
en geopraphische beteekenls waren.
Ofschoon hierbij bleek, dat de t°t°"
grafische techniek^ de laatste kwari
eeuw niet heeft stilgestaan, konden we
gr i de moeilijke omstandigheden
va ar on der deze opnamen werden ge
maakt. voor het illustratieve resultaat
alle waardeering hebben.
Een dankbaar applaus der goedtie;-
zochte bijeenkomst beloonde spreker
voor het gebodene.
dr. k. h. e. de jong 75 jaar.
Een dezer dagen vond in de sociteit
van den Haagschen Kunstkring de
receptie plaats van den Leidschen pri
vaatdocent dr. K. H. E. de
het feit herdacht van zijn vyfenzeven-
tigsten geboortedag. Onder de aanwe
zigen bevonden zich t-al van vooraan
staande persoonlijkheden uit de ambte
lijke. de wetenschappelijke en de kun
stenaarswereld Het woord werd. ge
voerd door den heer Van Wel. namens
den Haagschen Kunstkring; den heer
Jan Ubink, namens de Haagsche Aca
démie en door den heer Hoynk.
de gemeenteschool voor
buitengewoon lager
onderwijs.
Uit het jaarverslag over 1946 blijkt,
dat het herstel en de vernieuwing van
deze school voor leerlingen met ernstige
leermoeilijkheden flinke voortgang heb
ben gemaakt-
De leermiddelenpositie verbeterde m
ruime mate, het godsdienst- en spraak
onderwijs werd aanzienlijk uitgebreid.
Contact tusschen school en gezin be
hoort tot de noodzakelijke onderdeelen.
Het. formeeren van een oudercommissie,
het uitgeven van een schoolkrantje en
het vormen van een schoolfonds uit bij
dragen van de ouders droegen hiertoe
bij. De school wordt door vele kinderen
uit de omgeving bezocht en ondervindt
steur uit allerlei kringen.
De eerstvolgende Gemeenteraads
zitting is bepaald op Maandag 3 Maart.
Onze stadgenoot, de heer P. van
Vliet, die onlangs aan de Prinsesjes
eenlge wapenalbums heeft aangeboden,
mocht heden van de secretaresse van
H.K.H Prinses Juliana een schrijven
ontvangen, waarin voor deze vriendelijke
atten'ie wordt dank gezegd
beursovërzight.
Amsterdam 14 Februari.
De animo voor de effectenbeurs was
er vandaag niet veel grooter op gewor
den en de handel bleef van kleine pro
porties De stemming was onregelmatig.
Voor Koninklijken bestond iets meer
vraag dan aanbod, met het gevolg dat
de koers bij een vorigen prijs van 3W
tot 366 steeg. Bepaald vast- waren ae
scheepvaartaandeelen Vrijwel over de
geheele linie werden koerswinsten van
eenige punten verkregen in verband met
verwachtingen dat diverse maatschap
pijen met behoorlijke dividenden voor
dén dag zullen komen- Voor Bankaandee
len bestond eenig aanbod en de koersen
gingen dienovereenkomstig iets achter
uit waardoor de gisteren verkregen
voordeelen thans weer geheel of groo-
tendcels teniet werden gedaan
Industrie-aandeelen waren stil. Van
de hoofdsoorten gingen Unilever een
goede drietal punten achteruit. De
minder courante soorten waren ver
deeld. Voor Cultuurfondsen bestond
bijna in het geheel geen belangstelling.
Tabakken werden niet genoteerd. Inde
Suikeraandeelen was bitter weinig te
doen H.V.A.'s een kleinigheid lager
Rubbercandeeler: waren eveneens -ver
onachtzaamd.
De belegglngsmarkt was zeer stil. De
nieuwe Nederlpndsche conversieleening
werd '"bij de opening afgedaan tegen
9911/16 en bij het slot tegen circa
99 9/16.
Burgerlijke Stand van Leiden
GEBOREN:
Wlm. z. van A Zweistra en E. M, van
Ham; Theodorus Johannes, z, van W.
Ouwerkerk en H. E. J. van Grlensven;
Johannes Maria, z. van A Beljaars en A.
Veltman; Pleter Jan, z. van R. L.' de
Mooi) en M. Coliin; Timen. z. van J. H.
Pellenkoft en G. S Zuiderduin; Patrick
Winston, z. van G. A. Hen en C. M. J.
Bergman: Maarten z v. L J L Ouwer
kerk en P. Kulvenhoven: Cornelia WiL-
helmlna. d. van A G* Cramer en J. C.
waardingerbroek; Antoinette Frederica
Maria, d van E P J van RUthoven en
P. G. J. Hoes: Johanna Beatrils Laura
Sophia, d. van P J L de Wit en J. A.
Corée; Elisabeth Francises Maria, d van
W. J. van NIekeri: en J AF de Haas;
Jacobus Gerard, z van N S Zondervan
en H. Bosma: Willem Hendrik, z van G.
Lucas en E. van Oosten: Angela Huber-
tlna Elisabeth, d. van H. van der Steen
en E. Nieuwenburg; Martina Maria. d.
van C A Koops en A. M van Rijn;
Arend, z van D. van Duiln en H. Leeu
wenbui g,
OVERLEDEN:
N. A Verkerk, vr,. 49 J.; G. Klaren-
beek. man. 45 J.; A. van Weeren, man.
59 J.: A P. J van der Meer d. 6 dagen;
G van Weprlee. man, 73 J.: C. S. Hurk-
mans d 7 maanden.
GEHUWD:
C C ?c! cc-nzetter. Jm en D. de Kie
vit ld F Tlsseur. Jm. en G. M. San
ders. ld H Hollander.' jm. en Q. A. de
Llgnv. ld M *'an Berkel, wednr. en J.
Spies, wed.: M. H. M. Heemskerk, Jm en
M. G. Vendrlg Jd.; C. K. J Hoogstraten,
Jm. en M van Bemmel, Jd.: J. Lepelaar,
Jm en C J Prenen, Jd,; C J. E. van
Llth. jm. en A. M. Nieuwenhoven, Jd.;
A. de MooU. jm. en H. J. van der Lin
den. jd.: N Phtlippo, Jm. en O. Gras
man. jd.; H. Smit. Jm. en P den Os. Jd.;
D Tegelaar. Jm. en E. M. Tierolf. Jd H.
van- der Tuin. Jm en H, Kletln, Jd."; Q.
Vlugman. Jm. en M. M van Steenbergen.
Jd J. Voorzaat, Jm. en C. M. Onderwa
ter. Jd.
ONDERTROUWD;
J. Arends. Jm.. 21 J. en G. J. Uljee,
Jd., 22 J.; A. Baas. jm.. 35 J. en G. van
der Haven, gesch., 32 j.. D J. Bergman,
jm.. 22 J. en E. Mleremet, Jd., 21 J.; H.
N, Breedeveld. jm 26 j. en A H. Mole
naar. Jd.. 25 J.; A Dool jm.. 26 J. en G.
J. Seriier. jd.. 24 J.; E Gunther. Jm.. 33
J. en C. M. Harland. jd.. 28 J.; H. A.
Koppens. Jm.. 25 J. en A. C H. Braxho-
ven, Jd 21 J.; J. C. Kriek, Jm.. 24 J en
L. Noort. Jd.. 22 J B Weeda, jm.. 24 j.
en C. Ie Febre, Jd.. 23 1.; C. L. Helmlch,
Jm.. 25 J. en T G. van Bovene. jd., 22 j
R. van den Berghe. jm.. 26 j, en J. J.
vnn Leeuwen, jd., 25 J.; D. Bol. Jm 29
J. en C. Massaar, Jd.. 26 J.; J. J. \an
Oosten. 'Jm,. 22 J. en M. -K. van
wen. Jd., 20 j.; B Quist. Jm.. 28 J. en M
Leeu-
Develing. Jd.. 23 j.; J. Brouwer. Jm 22
J. en J. M. Goddiln. Jd.. 21 J.; A. Paauw.
jm.. 23 J. en M, P. Fllemon, gesch.. 25 J.
Naar wil vernemen zal het bureau van
den Burgerlllken Stand op den a.s. Na-
tlonRlen feestdag geopend ziln van 10
tot 12 uur. zulks uitsluitend voor het
doen van aangiften van geboorten en
overlijden.
MARKTBERICHTEN.
LEIDEN. 14 Febr. Veemarkt 3 fok
stieren; 24 kalveren en melkkoeien f 400
700. handel matig; varekoeien e.a. 250
450, handel tamelijk vlug; 120 vette
koeien; 38 pinken; 148 nuchtere, slacht
en fokkalveren; 131 schapen: 1 zeug; 108
mestvarkens f74070. handel tamelllk
vlug; 273 biggen f. 2036, handel tame
lijk vlug; 17 paarden f.3001200. han
del tamelijk vlug; 144 bokken en geiten.
Order tot het staken van het
vuren uitgegeven.
Naar officieel wordt gemeld, is van
Indonesische zyde aan den voorzitter
van de Nederlandsche delegatie der
Bestandscommissie officieel medege
deeld, dat door de republikeinsche le
gerleiding de order „Staakt het vuren"
is gegeven, welke order op 15 Februari
te 24.00 uur van kracht wordt.
In het desbetreffende schrijven wor
den de navolgende 5 punten medege
deeld:
1. Door de legerleiding van de Repu
bliek Indonesia is de order tot het sta
ken van het vuren uitgegeven aan le
ger, vloot en luchtmacht op den 12den
Februari 1947.
2. Deze order wordt van kracht op
15 Februari te 24.00 uur.
3. Tot gemeld tijdstip blijft de vorige
order tot het vermijden van vijande
lijkheden van kracht.
4. De Indonesische strijdkrachten
blijven op hun plaats op het tijdstip,
dat de order ..staakt het vuren" van
kracht wordt. Zij zullen ten spoedigste
worden teruggetrokken tot 2 k.m. ach
ter de demarcatielijn.
5. De plaatselijke commandanten zul
len zich in verbinding stellen met de
Nederlandsche commandanten ten ein
de onderwerpen, die verband houden
met de demarcatielijn, te bespreken.
De Nederlandsch-Indische rgeerings-
voorlichtingsdienst teekent hierbij aan
dat de afkondiging van dezen order
uiteraard tot voldoening stemt. Door
het uitblijven van dit algemeen bevel
zijn de laatste maanden herhaaldelijk
yioeilijkheden ontstaan, die vermeden
hadden kunnen worden, indien het be
stand werkelijk gehandhaafd was. In
dien dit bevel „staakt het vuren" daad
werkelijk wordt uitgevoerd, zal dit de
algemeene sfeer hier te lande onge
twijfeld ten goede komen.
PERSRAAD WEIGERT
VERANTWOORDELIJKHEID
VOOR PAPIERVERDEELING.
Naar wij vernemen heeft de Persraad
den Minister van Onderwijs, Kunsten
en Wetenschappen onlangs doen we
ten, dat de raad na 1 Februari geen
gebruik meer wenschte te maken van
zijn bevoegdheid krachtens artikel 16
van het tijdelijk persbesluit, in welk
artikel voorschriften worden gegeven
met betrekking tot oplage, formaat en
aantal per week te verschijnen num
mers van kranten en tijdschriften. Ter
toelichting heeft de raad geschreven,
dat het huidige kwantum papier, dat
ter verdeeling beschikbaar is. onvol
doende is. Bovendien ontbreken af
doende sancties op het overtreden van
de voorschriften van den Persraad op
dit gebied. Onder deze omstandighe
den wenschte de Persraad niet langer
verantwoordelijkheid te dragen voor de
papierverdeeling.
AANKOMST m.s. „ORANJE. H
Het m.s- „Oranje" met 724 repatriee-
renden aan boord zal Zaterdag 15 Fe
bruari in den loop van den ochtend te
Amsterdam aankomen.
De debarkatie zal aanvangen om 2 uur
n.m.
EEN IJSBERG VOOR DE
NED. KUST!
Ter lengte van 6.4 K.M.
Treiler-visschers te Lowestoft hebben
medegedeeld, dat ter hoogte van de
Nederlandsche kust een ijsberg van 6.4
K.M. lengte is -waargenomen, aldus de
Evening Standard.
AFSLUITDIJK UITERST MOEILIJK
BERIJDBAAR.
De A.N.W.B. deelt mede, dat door den
zwaren sneeuwval van den afgeloopen
nacht de afsluitdijk momenteel uiterst
moeilijk berijdbaar is.
Veel is gezegd en geschreven over
onze jongens in Indië en het werk, dat
zij daar verrichten. Daar staat de groo-
te laag van het Nederlandsche volk nog
steeds vreemd tegenover
Dit moest anders worden. De stem
van den cenvoudigen soldaat zou,
koste wat het kosten zou, recht
streeks uit de schuttcrsput, de bren
carrier, het slaapverblijf en de can-
tine in de Nederlandsche huiskamers
klinken. Hun gedachten en gevoelens,
hun opinie en beschouwingen, zou
den dirèct het deel worden van het
heelc Nederlandsche volk, opdat dit
Volk zal weten hoe het ginds is. Geen
officieele instanties moeten aan het
woord zijn, geen voorlichtingsappara
ten, geen regeeringsverklaringen,
maar de jongen zelf moest onbevan-
en eerlijk voor de vuist weg zijn
gedachten uitspreken. Tot het hcele
Nederlandsche volk.
„Het is goed", zei het team van vijf
man. „wy zullen die stem ln de Ne
derlandsche huiskamers doen klinken".
Drie hunner waren onlangs uit Ne
derland gekomen met een opname
apparaat voor gramofoonplaten en
honderden blanke schijven. ZIJ pionier
den eerst een maand onwennig in Ba
tavia rond en gingen toen, tezamen
met een reporter, een fotograaf en een
i- u~ d - linie in.
Zij namen microfoons, honderden
meters kabel en luidsprekers mee, ver
der kleeding en schoeisel voor een week
wapens, dekens en klamboes, trapten
de starter in en zeiden: „Saluut, we
gaan de stemmen van de soldaten ha
len" en reden den regen in.
Zij reden tientallen kilometers over
zeer slechte wegen door den regen. Zij
kwamen langs eenzame vooruitgescho
ven posten, klommen uit den wagen en
vroegen voor een avond onderdak De
gastvrije sfeïr nam hen op. „het is niet
voldoende", zei de reporter;- „jullie den
ken. dat je de geest nu snapt, maar Je
moet Mies eerst meemaken." En dus
nam het team de wapens uit de jeep
en trok mee met de patrouilles het ter
rein in. Patrouilles door vreedzame
kampongs, waar de kinderen blij tege
moet kwamen met opgestoken duim
pjes, patrouilles door kniediepe modder
van natte sawahs, waar het zware vuur
van terroristenbenden over hen heen
gierde
En 's avonds teruggekomen in het bi
vak. na een bad in het donker in het
primitieve raschgelegenheidje, zaten zij
tusschen de soldaten en begrepen alles
opeens beter. En zij duwden de micro
foon bij den mond van den schildwacht,
die in den regen en den nacht stond te
turen en lieten hem vertellen. Zij zak
ten in de hurken by den zweetenden
kok in het openluchtskeukentje en lie
ten hem praten.
Zij hielden in den stikdonkeren nacht
een patrouilleerenden brenr^rrier aan.
sleepten den microfoonkabel door den
modder en legden de stemmen van de
soldaten vast. Zij ondergingen de char
me van krontjongmuziek in een tropi-
schen regenavond en omdat zij in den
zanger van het lied „bloemengeur" de
vermetele mitrailleurschutter uit de
sawah herkenden, begrepen zi3 de mu
ziek beter
Zij zagen de wilde bergkali diep on
der zich in het ravijn razen en hielden
de soldaat die in het slaapverblijf zong
en de soldaat, die een verwaarloosd
zwervertje uit. de kampong adopteerde;
de sectiecommandant en de peleton^
commandant; de slager uit Amsterdam
en de Menadoneesche soldaat. Zij allen
spraken.
m
Daarna keerde het team terug. Het
was een proef. Zij konden slechts een
klein ressort afwerken, maar er waren
Inheemsche soldaten, oorlogsvrijwilli
gers en 7 December-mannen in de voor
posten die zij hadden bezocht. Zij gaven
het stapeltje platen af. De roodbruine
modder sijpelde van de spatborden en
zij hadden bezweete koppen met slik-
spatten. want zi) waren van verre ge
komen; de vermoeienis woog als lood
op hun schouders.
Maar zij brachten de stem uit de li
nie. De getuigenis van den soldaat.
Straks zullen deze stemmen klinken in
de Nederlandsche huiskamers, over het
station „Stem der Nederlandsche
Strijdkrachten".
Er zijn stemmen bü dio spreken in
een taal, die niet wordt verstaan ln
de salon van een hcerenhuis of van
„Nederlandsche .radio-pioniers trekken door de sawah's".
den microfoon omhoog om dit in de
Nederlandsche huiskamers te doen klin
ken. En zy hielden den microfoon bij
de ratelende rupsbanden van brencar-
riers en bij het klateren van den regen
op het tentzeil.
De soldaat getuigde van zyn geest,
in hem leefde en woelde.
De soldaatg etuigde van ^ijn geest,
getuigde van zijn verlangen naar
een Moeder, een Vrouw, een Meisje,
de soldaat getuigde Van zijn bitter
heid om een zeker wanbegrip in het
Vadei»and, de soldaat sprak van zijn
vreugden en zorgen.
De kok in de openluchtskeuken, de
chauffeur van den kolonel en de kolo
nel zelf, de hospitaalsoldaat en de zieke
in 't zaaltje, de schildwacht in den re
gen en de wachtcommandant bij de br ug
een villa. Er zijn stemmen bij, <"!ie
onbegrijpelijk spreken voor het Icneu-
terboerderytje by de Brabantsche
zandverstuiving. Maar het ls de stem
van een Nederlandsche generatie, die
vèr van huis cn haard een Neder
landsche plicht vervult cn wat nóóit
kan worden misverstaan, niet in de
salon, nóch in het kncuterboerdc-
rijtje: de geest die daaruit spreekt.
Een geest, die kan worden uitgedrukt
in drie woorden: Wij zijn bereid.
Moge het Nederlandsche volk ln alle
lagen straks bij de radio zitten om te
luisteren haar deze stemmen, d.w.z. alle
Nederlanders, die verwanten hebben bij
het Leger in Indië, daar in deze uit
zendingen de stemmen beluisterd kun
nen worden van tallooze militairen, die
wij niet by name kunnen noemen.
AFSCHEID Dr. C. BEEKENKAMP
VAN DEN PERSRAAD.
In een vergadering van den Persraad
heeft de voorzitter, dr. C. Beekenkamp,
wien eervol ontslag is verleend, afscheid
genomen.
In zyn afscheidsrede tot den Persraad
heeft dr. Beekenkamp zijn teleurstelling
uitgesproken over het feit, dat hy aan
zijn opvolger wiens benoeming nog
niet heeft plaats gevonden een onaf
gewerkt programma moet achterlaten.
Ook heeft hy nogmaals in enkele lynen
aangegeven wat volgens hem taak en
bedoeling van den Persraad behooren te
^Nadat de wnd voorzitter dank had
gebracht aan dr. Beekenkamp voor den
door hem verrichten arbeid als voorzit
ter, hebben de leden, oud-leden en het
secretariaat van den persraad den schei
denden voorzitter in Hótel des Indes
een maaltyd aangeboden.
Batavia, 29 Januari 1947.
(Van onzen specialen verslaggever)
Het schynt, dat in Nederland de ani
mo oto naar Indië te gaan er niet groo
ter op wordt. Te verwonderen valt dat
niet. Langzamerhand begint het tot
Holland door te dringen hoe de toestan
den hier zijn,- En het leven is alles be
halve een lolletje voor den gemiddelden
Europeaan
Als Jan Pieterse uit Amsterdam op
Schiphol in de Skymaster stapt, is hem
van alles beloofd. Hy zal op het Bata-
vlasche vliegveld worden afgehaald, voor
zijn huisvesting is gezorgd, kortom; hij
hoeft zich nergens ongerust over te ma
ken. Als dan Jan Pieterse vier dagen
later op Kemajoran landt, staat er vaak
iemand, maar dikwijls ook niet. In het
laatste geval moet Pieterse. na het ge
bruikelijke uur door de pas-, deviezen-
en douanè^ contröle te zijn gekweld,
maar zelf zien dat hy op de een of an
dere manier de stad bereikt en een bed
te bemachtigen weet
Maar hoe dan ook: Jan Pieterse krijgt
wel ergensonderdak. En Batavia bevalt
hem best de eerste maand. Alles is
nieuw, en zoo interessant. Een beetje
ongerief neemt Iuj graag op den koop
toe We zitten immers midden in den
„opbouw", en je moet je wat kunnen
ontzeggen in zoo'n raren tyd
Onze Jan werkt hard op zijn kantoor,
waar veel te weinig menschen zijn. Hy
neemt genoegen met de kampeergele
genheid die hem tot woning dient. Hij
leeft in de ydele hoop. dat zyn vrouw
over niet te langen tyd ook komen kan.
en koestert de al even ongefundeerde
verwachting, dat hy dan een wat rui
mere behuizing op den kop tikken kan.
Jan is een verwoed optimist
Maar dat optimisme duurt gemeenlijk
niet zoo lang. Na een maand is de
nieuwigheid er af. en veel vooruitga*1?
b{j den opbouw ziet Jan Pieterse niet.
Hij krygt genoeg te eten. maar dat is
ook alle luxe die hij zich permitteeren
kan Aan een bioscoopje-met-een-bler-
tje-nè denkt Pieterse maar liever niet.
Hij zou er een week voor moeten vasten
Bovendien heeft hy geeh vervoer (be
halve de truck, die hem eiken ochtend
vroeg komt halen en hem laat in den
middag weer naar huis toe brengt). Van
kennissen opzoeken, komt dus ook niet
veel. Als je een heelen dag hebt gewerkt,
is zooiets gauw te warm en te ver....
Als Jan Pieterse niet geweldig boft
met zh"n werk of zijn tehuis, begint hy
na twee maanden den moed op te ge
ven en heeft hij na drie maanden ge
noeg van he! heele geval
SOMBER PERSPECTIEF.
Generaliseer en is al tyd fout, en mis
schien bieden Jan's ervaringen een al
te somber beeld. Maar dat het velen zoo
gaat als dezen Pieterse. kan moeilyk
worden ontkend. Hier de aandacht op
te vestigen en de oorzaken van na te
gaan. lykt my een nationaal belang.
Elke gezonde Hollander zon dit alles
graftg voor het goede doel over heb
ben, als er maar eenig uitzicht was.
Maar niemand weet, wat de toe
komst brengen zal- Men werkt zich
hier kapot, maar ziet er geen resul
taten van. Het woningprobleem is
ernstiger dan het zes maanden ge
leden, was. De distributie wordt ge
stadig minder. De corruptie neemt
toe.
We hebben hier nu 10 maanden zitten
sukkelen met de krapgeld-politiek. Die
moest de inflatie tegen gaan. maar kon
dat niet doen. zoolang zy niet gepaard
ging öf met den aanvoer van meer con
sumptiegoederen. öf met prysbeheer-
sching. Deze beide tegenhangers bleken
een onmogeiykheld. De krapgeldpolitiek
bleef op zlchzelve staan, de distributie
verminderde, en Jan de Hollander zat
elke maand met een grooter probleem.
Als men weet, dat thans in Batavia
3 kg rijst per persoon per maand wordt
gedistribueerd en dat mep geen baboe
kan krijgen zonder haar ook te eten te
geven, en wel 6 kg per maand, dat er
in geen tyden boter of margarine, kof
fie of thee is gedistribueerd dan be
gint u eenig idee te krijgen van wat er
allemaal met het krappe geld „zwart"
moet worden bijgekocht om althans het
leven te houden, zoo lang "dat nog de
bedoeling ls.
Die krapgeldpolitiek wordt nu opge
heven want we moeten naar „normale"
toestanden terug. D.w.z:: er moet weer
huishuur worden betaald, en water en
licht (de luxe van gas is een legende
geworden, en zal dat voorloopig wel blij
ven ook). Over water- en lichtrekenin-
gen behoeven we ons intusschen nog
geen zorgen te maken, omi de eenvou
dige reden dat de meters overal verdwe
nen zyn. Maar aan de huur zitten we
vast.
PRIJZEN VLIEGEN OMHOOG.
Nu is dat op zichzelf geen onoverko-
mëljjke ramp. Zoo lang we op elkaar
gepropt zitten, kan de huur per hoofd
zoo verschrikkelyk veel niet zijn. Er zal
dus meer geldruimte komen, nu de sa
larissen vol worden uitbetaald. Maar of
men er mee geholpen zal zyn. is een
andere vraag. De pryzen op de vrye
markt hebben tot dusver steeds gelyken
tred gehouden met de hoeveelheid geld
in omloop Reeds nu, terwijl de meeste
salarissen nog moeten worden uitbe
taald, vliegen de pryzen op de passars
al omhoog.
Er zyn ook lieden, die geen last heb
ben van de problemen, waarvoor de ge
wone man zich ziet geplaatst. Dat zijn
de „upper ten", de „upper hundred" als
men wil. De lieeren in de top-posities
met de top-salarissen (plus representa
tie-toelage), met een héél huis op den
Oranje Boulevard of en suite in,. Des
Indes. Hun deert het niet of de distri
butie minder wordt; voor goed geld is
hier alles te koop. zy zijn niet aange
wezen op de 100 slechte cigaretten in
noodverpakking, die per maand worden
uitgedeeld. Op Glodok in de beneden
stad staan de beste Engelsche en Ame-
rikaansche merken uitgestald in schier
onbeperkte hoeveelheden, voor f.20 tot
f 40 per „slof". Zy zyn altijd het eerst
aan bod als de distributie eens wat
extra's, zooals jenever, whisky of hor
loges, in beperkte hoeveelheden aan te
bieden heeft, zy komen niets te kort.
Niemand zou dit den „big men" mis
gunnen. Ook zy werken hard, en dragen
bovendien de lasten der verantwoorde
lijkheid. Maar de vlag van „represen
tatieve doeleinden" dekt vaak ontstel
lend veel lading voor eigenbelang. En
de scherpe tegenstellingen in de Euro-
peesche maatschappy wekken verbitte
ring op.
HET PROBLEEM VAN DEN
„KLEINEN MAN".
Het zijn de „big men", die de rap
porten zenden naar Den Haag en
Amsterdam. Zoo noodig komen zij
per Skymaster de zaak mondeling
toelichten (waarvoor speciaal tegen
oudjaar opvallend veel belangstel
ling was). Dit is allemaal aardig
voor de hooge politiek, maar het ge
vaar bestaat dat zoodoende nauwe
lijks aandacht wordt besteed aan het
probleem van den „kleinen man",
den gewonen employé, zonder wien
hier ook niets kan worden opge
bouwd.
Dat de perspectieven.voor de toekomst
zoo onzeker zjjn. ls een onvermydeiyk
gevolg van wat hier in de laatste vijf
jaren is gebeurd- Maar dan moet Indië
op een andere manier aantrekkelijk wor
den gemaakt, anders biyven de Hollan
ders liever thuis. Hoogere salarissen in
Nica-guldens uitbetalen heeft weinig
zin. zoo lang de pryzen oploopen naar
gelang er meer geld in circulatie komt.
Maar als men er b.v, zeker van was in
Holland een flinke spaarppt te vormen
terwijl men ln Indië zit. dan zou er
weer animo zyn.
Hoe dan ookhet ls een dwingend na
tionaal belang, dat het werk in Indië
attractief wordt gemaakt. Zelfs van de
schoonste idealen kan men moeilyk le
ven op den duur. wanneer er absoluut
niets concreets tegenover staat. De toe
komstige verhouding tusschen Neder
land en Indonesië wordt in laatste in
stantie niet bepaald door de hoogs poli
tiek, maar door de geestdrift van onze
jeugd om naar de tropen te gaan. En
als die ontbreekt, treft niet den Hol-
landschen jongen de schuld
Sneeuwjacht teistert Urk.
BURGEMEESTER
IS PESSIMISTISCH
Urk wordt op het oogenblik geteis
terd door een zware sneeuwjacht.
Evenals in vele deelen van Nederland
is ook daar de sneeuw gisternacht in
groote hoeveelheden neergekokomen. Zóó
dik ligt de sneeuw in Urk en omgeving,
dat de postauto, die hedenochten yan
Urk naar Kampen moest rijden, genood
zaakt was halverwege terug te keeren,
omdat het onmogèlijk is den weg te
herkennen. Bovendien ontneemt de val
lende sneeuw het uitzicht volkomen.
De burgemeester van Urk ziet het
lot van zijn eilandje somber in. Hy
ls pessimistisch gestemd ten aan
zien van de 50 vrachtauto's, die mor
gen met brandstoffen en levensmid
delen door de regeering naar Urk
zonden worden gezonden.
DE GROENTEN-KWESTIE.
Naar wy vernemen, is door het be
stuur van het bedryfschap voor groen
ten en fruit, waarin alle organisaties,
zoowel van telers, veilingen, groot- en
kleinhandel als arbeidersorganisaties,
vertegenwoordigd zyn, met eenparig
heid van stemmen een voorstel aan
den minister gedaan, dat- de mogelyk-
heid van een voor alle betrokken groe
pen bevredigende oplossing inhoudt.
Dit voorstel behelst het stellen van
maximum-verkoop- en inkoop-prijzen.
Burgemeester en Wethouders van Lei
den brengen ter openbare kennis dat het
Stedelyk Museum „De Lakenhal" met
ingang van 15 Februari a.s. tot nader
order wegens de kolenschaarschte geslo
ten zal zyn. 3186
Lelden 13 Februari 1947.
F. H. van Kinschot, burgemeester.
J. Bool, Secretaris.
SLUITING GEMEENTELIJKE
BUREAUX.
Burgemeester en Wethouders van Lel
den brengen ter openbare kennis dab
alle Gemeentelijke Bureaux in verband
met de schaarschte aan brandstoffen op
Zaterdag 15 Februari 1946 zyn gesloten.
Het Bureau van den Burgeriyken
Stand ls genoemden dag voor het doen
van aangiften van geboorten en overly -
den geopend van 1112 uur.
Ook het Gem. bureau voor Soc. Zaken
aan het Levendaal biyft geopend.
Leiden, 14 Februari 1947
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
F. H. van Kinschot, Burgemeester.
J. Bool, Secretaris.
(Van onzen correspondent)
FRANKRIJKS EISCHEN AAN
DUITSCHLAND.
Heeft Léon Blum, toen hy tegen het
einde van zyn jongste kortstondige doch
vruchtbaar bewind naar Londen toog,
Mariannes diplomatieke eerstegeboorte-
recht verkwanseld tegen een schotel lin
zensoep - i.e. een bete broods en enkele
tonnen Duitsche kolen? Of, iets minder
zwaarwichtig uitgedrukt: heeft de grijze
ex-Premier zyn Engelsche geestverwan
ten uit de Downing-street te kennen ge
geven dat Frankrijk eventueel wel ge
neigd ls hóar buitenlandsche politiek
tegenover Duitschland in Anglo-Ameri-
kaanschen geest te herzien en in het
byzonder haar traditioneele eischen ten
aanzien vah een totale afscheiding van
het Ryn- en Roergebied op te geven,
wanneer zy in ruil, ter leniging van den
directen nood. wat ruimer gebruik zou
mogen maken van Amerikaansche cre-
dleten en vooral van de onder Engelsch
beheer verkeerende Duitsche steenkool?
Dit is een kwestie, die hier thans de pu
blieke opinie zachtkens beroert ik
zou inderdaad overdryven met te zeggen
dat er vandaag geen problemen waren
die den gemiddelden Franschman niet
dichter aan het hart zyn gelegen en
vele Journalistieke pennen in beweging
brengt.
Nadat Combat een der weinige on
afhankelijke bladen in Frankryk dit
met zooveel woorden te kennen had ge
geven en er de practische noodzaak ook
van onderschreven had. heeft Bidault,
die thans opnieuw zetelt aan de Quai
d'Orsay, een communiqué opgesteld en
uitgegeven dat als een schoolvoorbeeld
mag gelden van diplomatiek vernuft en
politiek raffinement: al protesteerend
tegen journalistieke Indiscreties en ge
mis aan verantwoordelijkheidsbesef,
tracht in dat stuk deze subtiele be
windsman de Gaullistische principes
niettemin overeind te houden. Maar er
Is7weinig profetische intuïtie voor noo
dig hoogstens wat ervaring in het
lezen van officieele staatsstukken om
te kunnen vaststellen ulfc welken hoek
de wind thans waait en in welk accoord
de helle klaroenstooten der oorspronke-
lyke Fransche eischen zich uiteindeiyk
op zullen lossen. Men begint altyd nog
weinig in het internationale tournooi,
wanneer men niet over een minimum
aan machtsmiddelen beschikt. Dat is een
heel zure les voor Frankryk. dat zich
nog steeds een der grootste mogendhe
den bevoelt en dat zonder den minsten
twyfel ook is wanneer men tenminste
de grootheid van een land niet uitslui
tend in het bezit aan slagschepen, re
gimenten en atomische geheimen uit
wil drukken doch ook haar verleden,
haar kunstenaars en haar cultureele re
putatie in de wereld in de berekening
betrekt.
Maar groot of niet groot, Frankryks
eischen ten aanzien van het na
buurland, dat zij nog steeds moeilyk
anders dan als een potentieclcn
„Erbfeind" beschouwen kan, hebben
van den aanvang af weinig kans ge
had door de militaire groote mo
gendheden te worden ingewilligd.
Men kan en men moet dat zeer op
recht betreuren, want Frankryk
heeft deze laatste eeuw haar inzich
ten in het Duitsche gevaar met
bloed en tranen betaald. Met méér
bloed cn tranen dan eenig ander
land van ons oud continent.
DE ONSTERFELIJKE ADVOCAAT
We hebben hier een pittoresk incident
gemist. Parijs' meest vermaarde advo
caat nir Maurice Gargon,— lid van de
Académie-Frangalse en, per definitie dus
onsterfelijk had in het vuur van een
zyner laatste verdedigingsredevoeringen
iets onvriendelijks gezegd aan het adres
van een kolonel, die wat te maken had
met zyn cliënt een held uit het on-
dergrondsch verzet die, na de Fran
sche spoorwegstaking georganiseerd te
hebben, beschuldigd werd een groep zy
ner kamaraden aan de Gestapo te heb
ben verraden. Deze officier, die zijn mi
litaire eer aangetast' achtte, heeft toen
staande de zitting als 'k dat zoo zeg
gen kan den jurist geïnviteerd tot
een duel. Maar in zyn heetgebakerde
verontwaardiging had de impulsieve mi
litair een enkel detail over 't hoofd ge
zien: nameiyk dat een advocaat, ex ca
thedra. door zyn toga wetteiyk wordt
beschermd tegen elke reactie, die zyn
woorden by anderen op zouden kunnen
roepen. Mr. Gargon zei nog, dat hy per
soonlijk zélfs voor een bataillon kolo-
nellen niet uit den weg zou gaan Hij
had in zijn lange carrière voor heeter
vuren gestaan. JEn bovendien was hy
zich klaarblykehjk bewust dat hy in een
gewapend conflict met een beroepsstrij-
der nóg geen zorgen over den uitslag be
hoefde te maken, aangezien hy immers
tóeh onsterfeiyk was verklaard. Maar
voor de Fransche krantenredacties wat
't Jammer. Ze zagen zich een sensatio-
neele reportage van zeer Parysche tint
door de gnuivende neuzen geboord.
