De vrede met Duitschland
Was van Vessem een
„parade-paard"?
Na de ramp te Kopenhagen
„Roerklamp ongetwijfeld de oorzaak"
Kerkelijk Leven
Radio-programma
De voorzitter van de Deenseh-Ne-
derlandsch-Zweedsche commissie van
onderzoek inzake de vliegramp te
Kopenhagen, ir. M. P. Eskildsen, heeft
volgens Reuter thans de bewering
bevestigd, dat „de roerklamp onge
twijfeld de oorzaak van de ramp is
geweest".
Hij voegde er aan toe, dat oogge-
'tuigen de klamp op het vliegtuig heb
ben ,zlen bevestigen. Wie het hoogte
roer Heeft vastgezet, is niet uitge
maakt.
Reuter meldt, dat volgens de politie
te Kopenhagen op 5 Februari in het
openbaar een aanvang zal worden ge
maakt met een officieel Deensch on
derzoek inzake het neerstorten van de
Dakota
Naar de Deensche luchtvaartautori
teiten hebben vernomen zal de Britsch
-Europeesche luchtvaartmaatschappij
het Deensche voorstel aanvaarden om
het maximumgewicht van Dakota's,
die gebruik maken van Deensche vlieg
velden, tot 11.450 kilogram te verla
gen.
Hamburg zal in de toekomst als tus-
schenlandingsstation worden gebruikt.
Ook Zweden en Noorwegen hebben ver
zocht de lading te verminderen. Men
schat-, dat deze vermindering een ver
lies aan inkomsten van tienduizenden
ponden sterling per half jaar zal be-
teekenen.
HUT VERVOER DER
SLACHTOFFERS.
Het vervoer van het stoffelijk over
schot van Grace Moore en van de twee
Franschen en den Spanjaard, zal
waarschijnlijk Zaterdag geschieden, te
zelfdertijd als het overbrengen van het
stoffelijk overschot van de omgekomen
bemanning naar Amsterdam.
ROUWDIENST VOOR
PRINS GUSTAAF ADOLF.
Op 4 Februari zal in de Oud Katho
lieke kerk te 's-Gravenhage om 11 uur
in den morgen een rouwdienst worden
gehouden vanwege de Zweedsche le
gatie in verband met het overlijden
van Prins Gustaaf Adolf. De rouw
dienst zal geleid worden door den
Zweedschen predikant ds, Sven Hjart
te Rotterdam
De ontwapening
Volgens een woordvoerder van de Ame--
rikaansche delegatie in den Veiligheids
raad zal senator Warren Austin, die
besprekingen heeft gevoerd met gene
raal Marshall, den Amerikaanschen mi
nister van buitenlandsche zaken, heden
bij zijn terugkeer uit Washington met
alle leden van den Veiligheidsraad over
leggen, of het mogelijk is tot een com
promis te komen inzake de ontwape
ningskwestie. Te Washington voorspelde
Austin voor de bijeenkomst van den
Veiligheidsraad op 4 Februari een groote
mate van overeenkomst betreffende het
atoomrapport en de ontwapeningsreso
lutie.
Welingelichte waarnemers te New-
York beschouwen dit als een absoluut
bewijs van toegeeflijkheid van de V.S.
De Palestijnsche kwestie.
De delegatie van leiders van het
Joodsch bureau, heeft op een bijeen
komst te Londen met dc Engelsche af-
gevaardigden ter conferentie over Pa
lestina een duidelijke uiteenzetting ge
geven van het Joodsche standpunt t.a.v.
Ofschoon deze besprekingen cfficleel
buiten het kader van de eigenlijke con
ferentie over Palestina vallen, is er een
enge relatie tusschen beide. De hou
ding van de Joodsche leiders is be
kend: zij eischen, dat de Engelsche re
geering terugkeert tot de beginselen
van de Balfourverklaring, d.w.z. vesti
ging in Palestina van een Joodsch
nationaal tehuis- Ook willen zij ophef
fing van de beperkende bepalingen
over Joodsche immigratie en landwin
ning.
De Joden handhaven hun besluit
niet aan de conferentie over Palestina
deel te nemen, maar hebben de moge
lijkheid niet uitgeschakeld, dat zij als
nog er aan zullen deelnemen, indien zij
van de Britsche autoriteiten een rede
lijke garantie krijgen.
De conferentie tusschen de 8 Ara
bische afgevaardigden en de Engelsche
regeering zal hedenmiddag in Saint
James' paleis worden hervat.
Beide ontvoerde Engelschèn in Pa
lestina zijn inderdaad in vrijheid, zoo
dat verdere maatregelen achterwege
blijven. Intusschen is een nieuwe be
dreiging geuit door de „Ingoen Zwai
Lebeni:
.ilndien Dov Gruner (een ter dood
veroordeelde Jood) wordt geëxecuteerd,
zullen de Engelschen daar zevenvou
dig voor boeten. Wij zullen meedoo-
genloos zijn bij de vergelding van een
dergelijke moord met voorbedachten
rade".
OVERSTROOMING IN
BRUINKOOLPUT.
In de bruinkoolput van de bruinkool
ontginning Bergstein te Bussum is een
waterwel ontstaan, waardoor enorme
hoeveelheden water in zeer korten tijd
de 15 meter diepe put hebben over
stroomd. De put had een inhoud van
ongeveer 115000 kubieke meter. Met
moeite heeft men nog twee kostbare
graafmachines kunnen redden. Door
deze overstrooming werd tevens den
toegang tot een ander bruinkoolveld
versperd. Om stagnatie in de bruin
koolwinning, welke op het oogenblik
van zeer groot belang is, tot een mi
nimum te beperken, is men onmiddel
lijk begonnen met het wegpompen van
het water, nadat men den ondergrond-
schen toevoer naar de waterwel had
weten af te sluiten.
Molotof teekent
vredesverdragen.
Molotof de Sovjet-minister van Bui
tenlandsche Zaken, heeft gisteren de
vredesverdragen met Italië, Bulgarije,
Finland, Hongarije en Roemenië na
mens de .Sovjet-Unie geteekend, aldus
meldt radio-Moskou.
Op 10 Februari zullen de verdragen
tijdens een offlcieele plechtigheid te
Parijs worden geteekend door alle be
trokkenen.
Spanje en het besluit der V.N.
Twaalf van de 55 landen hebben tot
dusver nog niet geantwoord op den op
roep rapport uit te brengen over de stap
pen, die zij hebben ondernomen naar
aanleiding van de recommandatie van
de algemeene vergadering der V.N. om
de hoofden der diplomatieke missies uit
Spanje terug te roepen.
De 43 binnengekomen antwoorden wij
zen uit, dat:
1. Engeland, Liberie en Nederland de
hoofden van hun diplomatieke missies
uit Madrid hebben terug geroepen;
2. Een groot aantal landen hebben ge
antwoord in het geheel, of ten tijde van
de recommandatie, geen diplomatieke
betrekkingen met Spanje te hebben on
derhouden;
3. Columbië, Panama en Uruguey
slechts hebben doen weten, dat zij den
oproep ontvangen hebben:
4. Salvador verklaard heeft zich over
zijn houding te zullen beraden en
5. De Dominicaansche republiek be
loofd heeft den oproep-te gelegener tijd
te zullen overwegen en beantwoorden.
Maandag j.l. heeft de nieuwe Argen-
tijnsche ambassadeur te Madrid zijn ge
loofsbrieven aan Franco overhandigd.
FRANSCH RAPPORTEUR GEEFT
ER DEN BRUI AAN.
Henri Hauck, Fransch rapporteur van
de sociale commissie der V. N., onder
brak gisteravond de debatten in de com
missie met den uitroep: „Ik neem mijn
ontslag!" waarop hij onder stomme ver
bazing van de afgevaardigden de zaal
verliet.
Na veertien vergaderingen heeft de
commissie practisch niets bereikt. Vol
gens rooster moet haar werk ongeveer
Zaterdag volt-ooid zijn, hetgeen wil zeg
gen, dat het rapport van Hauck uiter
lijk Vrijdag gereed moet liggen. Hauck
verklaarde, dat een rapporteur onmo
gelijk een rapport kan samenstellen,
wanneer er niets te rapporteeren valt en
de commissie voortdurend haar beslui
ten opschort.
De te voeren procedure.
Nadat Griekenland gisteren op de con
ferentie van de plaatsvervangers der
ministers van Buitenlandsche Zaken
voor Duitschland zijn eischen inzake
Duitschland had kenbaar gemaakt, ver
klaarde Goesef, de Sovjetrussische afge
vaardigde, het over het algemeen niet
eens te zfjn met de Grieksche herstelbe-
talingseischen t.a.v. Duitschland,
Vervolgens ging men over tot de be
spreking van het Sovjetrussische plan
om bij het sluiten van het vredesver
drag met Duitschland een zelfde proce
dure te volgen als bij de eerste 5 vre
desverdragen met Italië en de satellie
ten. De Sovjet-Unie wil van de kleinere
geallieerde mogendhèden ook Albanië op
de vredesconferentie, di^het ontwerp
van de Groote Vier zal toespreken, al
vorens het naar de Groote Vier terug te
verwijzen, vertegenwoordigd zien. Vol
gens Murphy (V.S.) behoort Albanië niet
tc-t de 18 landen, die de raad van mi
nisters van Buitenlandsche Zaken te
New York heeft toegestaan na uitnoodi-
ging hun zienswijze aan de afgevaardig
den der ministers kenbaar te maken,
omdat zij actief tegen Duitschland heb
ben gevochten. Goesef herinnerde er
aan, dat de geallieerden Albanie's recht
om zijn stem over het Italiaansche vre
desverdrag te doen hooren en om her
stelbetalingen van Duitschland te ont
vangen. hadden erkend en dat de raad
van ministers Denemarken, dat niet ac
tief tegen Duitschland heeft gestreden,
het recht om in verband met het ver
drag met Duitschland geraadpleegd te
worden, niet hadden betwist.
Couve de Murvilles (Frankrijk) steun
de het Sovjetrussische voorstel, maar
wilde het naar de ministers verwijzen.
De critiek van de afgevaardigden van
Engeland, de V.S. en Frankrijk op het
voorstel in zijn geheel was, dat het niet
voldoende mogelijkheid open liet om
kleinere geallieerde mogendheden te
raadplegen. De Fransche afgevaardigde
wilde het voorstel om, een Duitsche cen
trale regeering haar zienswijze op de
vredesconferentie naar voren te laten
brengen, voor den raad van ministers te
Moskou ter bespreking overlaten, omdat
er nog geen Duitsche regeering bestaat.
HET GRIEKSCHE STANDPUNT.
De Grieksche regeering beseft, dat de
groote mogendheden en de buurstaten
van Duitschland inzake Duitsche politie
ke en economische kwesties voorrang
moeten genieten. Niettemin zijn deze
aangelegenheden van vitaal belang voor
geheel Europa en dus ook voor Grieken
land. Het grootste gewicht moet gelegd
worden op maatregelen, die een bedrei
ging van den wereldvrede door Duitsch
land onmogelijk zullen maken. Ook een
gemeenschappelijke politiek van de vier
groote mogendheden txi.v. Duitschland
is eveneens belangrijk voor het hand-
DE ONTSLAGEN BULGAARSCHE
DIPLOMATEN IN HET
BUITENLAND.
Het Bulgaarsche kabinet heeft beslo
ten aan alle Bulgaarsche diplomaten ln
het buitenland, die zijn ontslagen of te
ruggeroepen. zonder dat zij naar Bul
garije zijn teruggekeerd, het burgerrecht
te ontnemen, tenzij zij zich vóór 15 Maart
naar hun land begeven.
HET ZUIVERINGSPROCES
VON PAPEN.
Von Papen, die voor een zuiverings
hof terecht staat, heeft verklaard, dat
hij In 1933, toen hij vice-kanselier van
Duitschland was, slechts van concentra
tiekampen had gehoord als plaatsen,
waar communisten voor hun berechting
werden ondergebracht, Von Papen zeide
bij het kabinet, waarvan Hitier aan het
hoofd stond, te hebben geprotesteerd te-
ge neen aantal wetten, die de individu-
eele vrijheden en andere grondwettelijke
rechten beperkten.
Sommige concentratiekampen, aldus
beklaagde, zijn heimelijk door SA en SS
gesticht, terwijl Goering zelf het kamp
Oraniën'burg in het leven heeft geroe
pen. Ook zou Von Papen de grieven der
katholieke kerk herhaalde malen onder
de aandacht van het kabinet hebben
gebracht.
De president van het hof achtte de
verklaring van beklaagde niet in over
eenstemming met hetgeen hij te Neu
renberg heeft verklaard ten aanzien van
de vrijheid van handelen der ministers.
Von Papen heeft daar gezegd, dat Hitier
het alleen voor het zeggen had. terwijl
de ministers niets in het midden moch
ten brengen.
PREDIKBEURTEN
VRIJDAG 31 JANUARI.
Katwijk aan Zee Geref. Gem. (Re-
mlsestra&t)7.30 uur Us. Verhagen van
Llsse,
Ned. Herv. Kerk Beroepen te Wes-
terhaar J. Breur, cand. en hulppred. te
Driebergen. Aangenomen naar Ossendrecht
J Jellema. cand. en legerpred te Utrecht.
Aangenomen de ben. tot hulppred. te
Hoogvliet D. Zinkstok, cand, te Utrecht.
Geref. Kerken Tweetal te Arnhem
(vac. H L. Both) P. H. de Kleer te Delft
en H. A. L van der Linden te Zutphen.
Beroepen te Mijdrecht en te Winsum (Pr.)
C. Kamper te Pesse. x
Clir. Geref, Kerk Beroepen te Utreoht
J. Hovius te Zwolle.
haven van den vrede."
De Grieksche afgevaardigde sprak zich
uit voor een Duitsch bestuur in den
vorm van een federatie van Duitsche
staten, Een te groote decentralisatie, die
de Duitsche industrieele organisatie zou
versplinteren, achtte hij een gevaar voor
het herstel van Europa.
Duitschland zou zijn eereplaats in den
wereldhandel en -industrie weer kunnen
innemen, mits het Duitschland niet toe
gestaan zou worden om het economische
leven van vele Europeesche landen te be
lemmeren,
S —194Ö- 174Vrïj18en'
Duitsche handelspolitiek kunnen worden - U buj 20.O0—zi.so.
genomen.
VOOR VRIJDAG 31 JANUARI.
Hilversum I (301 M NCRV 8.15
9.30: gramofoonmuzlek; 10.3011.00:
morgendienst o. 1. v. ds. F. E. Huizlnga;
12.0013.00: marlnderSkapel; 13.1514,00:
Celesta-ensemble; 15.2516.00: Kamer-
Ten slotte verklaarde de Grieksche
ambassadeur, dat Duitschland in de
grootst mogelijke mate tot het herstel
van Griekenland moest bijdragen.
DERDE FRANSCHE NOTA.
De Fransche minister van Buitenland
sche Zaken, Bidault, heeft medegedeeld
dat Frankrijk een derde nota over dé
Duitsche kwestie heeft verzonden
Uit betrouwbare bron wordt vernomen
dat deze nota hoofdzakelijk twee pun
ten aanvoert, n.l.: Internationaal be
heer van de steenkoolmijnen en de staal
fabrieken en de internationale controle
over het Ruhr-gebied. Het Fransche
plan voor het Ruhr-gebied is met opzet
bmnen zuiver technische grenzen gehou
den zonder de kwestie van afscheiding
van het Ruhr-gebied van Duitschland
en de Russische deelneming aan de in
ternationale controle op te werpen.
Het doel der Fransche iregeering is, een
plan aan de hand te doen dat als con
crete basis voor besprekingen over een
uitvoerbaar ontwerp kan dienen.
Naar verluidt, zóu het Fransche plan
drie waarborgen tegen 'n wederopleving
van Duitschland als militaire mogend-
ïieid bevatten:
1. Politieke garanties, betrekking heb
bend op de verhoudingen tusschen het
Ruhr-gebied en een centrale Duitsche
regeering;
2. Economische garanties t.a.v. be-
stuurmaatregelen ter controle van de
Duitsche steenkoolmijnen en staalfabrie
ken;
3. Internationale controle.
Naar van gezaghebbende zijde ver
klaard wordt, is het Fransche standpunt,
dat het Fransche plan voor het Ruhr-
gebied het meest doeltreffend zal zijn,
indien dit gebied van de rest van
Duitschland wordt afgescheiden, onver
anderd gebleven.
De Fransche ministerraad heeft onder
voorzitterschap van Vincent Auriol vol
ledige overeenstemming bereikt over de
t.o.v. Duitschland te voeren politiek. Het
schijnt duidelijk te zijn. dat alle partyen
bereid zijn om Bidault te Moskou bin
nen zekere grenzen de vrije hand te la
ten.
Nationaal programma ter gelegenheid, van
den verjaardag van H.K.H. Prinses Beatrix;
muziek, interview en reportage; 21.30
22.00: potpourri van vaderlandsche liede
ren; 22.4523.00: a/vondoverdenking; 23.00
24.00: gramofoonmuzlek.
Hilversum II (415 M.) VARA 8.15—
8 50; opera-programma; 9 00—9.30; gra
mofoonmuzlek; VPRO 10.0010.20: mor
genwijding door ds. D. Richards; VARA
10,2010.45: zlekenprogramma; 11.30
12.00; anderhalve eeuw Schubert; AVRO
12.0012.30; Ars Nova et Antlqua; 12.35
—13.00: Skymasters; 13.1514.00: Pierre
Palla en zangtrio Melodia; 14.2015.20:
variatie-werken; 16.2016.00: deel VUI
(slot) hoorspel „Paul Vlaanderen grijpt
in"; VARA 17.0017.30; Johan Jong,
orgel; 18.40—19 00- 150 Jaar Schubert;
VPRO 19.3020 00: mej. dr. N. A. Brui
ning over het vrijzinnig protestantisme;
20.0521.30: Nationaal programma ter ge
legenheid van den verjaardag van H.K.H.
Prinses Beatrix; muzlelc, Interview en
reportage; VARA 21.30—21.45; buiten-
landsch overzicht door drs. L. de Jong;
21.45—22.15: verzoekprogramma; 22.15
22,40: A'damsche Jazz Sociëteit; 23.15
24.00: Beethoven-programma.
SCHEEPSBERICHTEN.
Agioi Viotores, CalcuttaRotterdam,
28/1 van Colombo; Delfshaven, Antwer
penNew York, pasaeerde 24/1 Scllly
dUaouden; Gaasterkerk. Rotterdam
Australië, 28/1 te Genua; Japara, 28/1 om
20 uur van Balbao (Rotterdam(Pacific
Kust)Jofbshaven, Rotterdam—Cardiff,
passeerde 28/1 Dow; Keilehaven, Car
diffSt. Vincert, passeerde 28/1 Fluister-
re; Kertosomo, 28/1 23 uur GdbralLtar ge
passeerd. (RottendamJava); Konings
haven. 28/1 van Rotterdam te Newport
Mon; Kota Gede, Java-Rotterdam, 28/1
4 uur te Suez; Harenberg, 26/1 van Syd
ney te Port Kembla; Leeghwater, Rotter
dam—Perzische Golf, passeerde 28/1 Viis-
sbngen op weg naar Londen; Lekhaven,
23/1 van Rosario Santa Fé; Zonnewfjk
26/1 van Melbourne vüa Port Saldi naar
Rotterdam.
Mij. Nederland' Oranje, 27/1 van
Batavia naar Rolland
K.N.SM. Ganyniedes, 25/1 van For-
taleza naiar Trinidad; Stuyvesant, 28/1 te
Paramaribo; Fena, 28/1 van Tamger naar
Gibraltar; Sandwich, 25/1 te New York;
Rita, 28/1 van Patras naar Piraeus; Ve
nus. 29/1 te Rotterdam; Deo Duce. 28/1
van Amsterdam naar Odense; Iris," 28/1
te Amsterdam.
XXIII.
Ontevreden zijn wij nu eenmaal allem
De bevrijding „bracht niet wat we er
van verwacht hadden" en „het jaar
1946 zaliger nagedachtenis was het jaar
der teleurstellingen". Ook de meest te
vreden zielen, die deze gemoedsbewe
ging putten uit den vijf-jarigen hooge-
school der ellendestudie die wij allen
hebben doorloopen, gaan onder deze
kwaal gebukt. Zij immers kunnen zich
moeilijk verzoenen met het ïanienteeren
der ontevredenen
Natuurlijk is de eene groep op iets an
ders gebeten dan de andere, en daarbij
kunnen zich merkwaardige complicaties
voordoen.
In Stockholm bestaat een sterke anti-
sterke-drank-beweging, die behoudens
de prediking van eigen abstinentie te
vens een levendige campagne voert om
den andersdenkenden medemensch deze
eigen afkeer op te dringen. Begrijpelijk
dat deze lieden het moeilijk konden ver-
la-oppen, toen de regeering besloot om
de drankdistributie te regelen door mid
del van de uitgifte van bonnen voor al
coholica. Huns inziens past het de over
heid niet, op deze wijze het gebruik
van een opkikkertje te sanctioneeren.
Dies zetten zij een grootscheepsche
demonstratie op touw. Bij duizenden
stroomden zij tezamen op en om een
brug in het centrum van de stad, en
met gebaren en kreten vol verontwaar
digde afschuw wierpen de demonstran
ten duizenden en duizenden drankbon
nen in het water Het verhaal vertelt
niet hoevele visschen, zulk een verdron
ken drankbon machtig geworden, eeni-
ge dagen aan de zwier gingen, „onder
water" bleven dus, maarveel zullen
het er niet zijn geweest. Een groot aan
tal listelingen, die minder afkeer had
den van het nuttigen van spiritualiën,
had zich ook op een der oevers verza
meld met schepnetjes, emmers en wat
dies meer zij. Vol laaiend enthousiasme
begon een jacht op de ronddobberende
bonnen, die na het opvisschen practisch
allemaalnagemaakt bleken te zijii
Waardoor de demonstratie en der de
monstranten overtuiging in een vreemd
daglicht kwamen te staan
De anti-drankers hebben zich gehaast
te verklaren, dat- zij de echte bonnen
hadden verbrand omdat zij zulk een
vischparty hadden voorzien en een
verhoqgd drankgebruik door anderen
niet het doel van hun betooging was
geweest!
Ontevreden zijn ook vele burgers van
landen, die door een speling van het
noodlot aan de schaduwzijde van het
ijzeren gordijn gelegen zijn. Een aan
tal Bulgaarsche diplomaten uitte die
ontevredenheid, door een min of meer
permanente residentie te kiezen in
Westelijk Europa, en zij weigerden ge
hoor te geven aan de oproepen tot te
rugkeer. Eerstdaags zullen zij hun hoog
ste diplomatieke gaven moeten aan
v/enden om zich te ontworstelen aan de
thans ultimatieve keuzeterug Vóór half
Maart of verlies van het „genot" van
burgerrechten.
De vraag is nu maar, of zij de genie
tingen van de vrijheid hooger of lager
zullen aanslaan dan het „genot" van
hun tot nu toeblijkbaar ongenietbare
„burgerrechten".
Dat in zulk soort landen toch blijk
baar nog niet de ware democratische
gedachte is doorgedrongen, mag ons
verontrusten, doch nimmer verleiden
tot te scherpe critiek. Het begrip „de
mocratie" is namelijk voor véle uitleg
gingen vatbaar, zelfs in de oogen van
ons toch zoo democratische volk.
Zoo hoorden wi) dezer dagen iemand
van onverdachte democratische instel
ling de verbluffende mededeeling doen,
dat „de waarheid gemeenlijk bij de min
derheid en niet bij de meerderheid ligt".
„Hoho, dat noemt zich nou demo
craat! Het lijkt wel die snorrendictator
die dat ook altijd beweerde".
„Dat is nonsens. Dat heeft Hitier niet
uitgevonden. Dat heeft Juliüs Caesar
ook al gezegd.
Eerlijk gezegd hebben wij slechts in
„De Bello Gallico" met dezen doorge-
wlnterden democraat kènnis gemaakt;
misschien eohter was hij thuis meer op
dreef dan in den vreemde,
Nederlanders in het buitenland of
smachtend naar den vreemde, mogen
zich ook niet steeds in de liefde van
hun landgenooten verheugen. Een ra
diospreker merkte dezer dagen op, dat
Europa het slagveld dreigt te worden
van een strijd tusschen Amerika en
Rusland.
„De ratten verlaten reeds het zinken
de schip; een enquête heeft uitgewezen
dat twintig procent van de Nederlanders
wil emigreeren
Proost!
Een van de meest ontevreden volken
der aarde is het Duitsche. Af en toe
meenen onze Oosterburen daar uiting
aan te moeten geven door een frisch
oorlogje, en zelfs nu al weer praten zü
over het in gevaar brengen van onze
betrekkingen van „goede nabuurschap"
wanneer wij het verhalen onzer milllar-
denschade beperken tot enkele grens
correcties.
Toch bestaat er een tevredenheids-
meter in dat volk, en speciaal in Ber
lijn kan men hun oordeel onderzoeken
over het beleid der respectievelijke
voogden der Duitsche millioenenbevol-
king. Een enquête bracht aan het licht
dat 5 procent der Berlijners Russisch
wil leeren om beter met de Russen te
kunnen omgaan, terwijl 10 procent
Fransch prefereerde en 30 procent het
Engelsch verkoos. Aan U de vraag, of
dit blijken van sympathie zijn of een
uitvloeisel van de philosophische over
weging: „Kent Uw vijand".
Hebt U in de gaten, dat wij óók niet
onverdeeld tevreden zijn? Mooi, dan
zijn we tevreden
Bezwarend getuigenis van den
heer I. J. Sloos.
Het Utrechtsche Tribunaal behandel
de opnieuw de zaak tegen den „Opper-
baljuw" en gemachtigden van den Lei
der, den bekenden Utrechtschen oud
advocaat-procureur J. H. van Vessem.
Het pleidooi van mr. P. E. Briët uit
Leiden vorderde meer dan twee uur. Mr.
B. van Woelderen gaf als beheerder nog
eenige toelichtingen over het vermogen
van beschuldigde. De schoonzuster van
Mussert, mevr. Mussert-Van der Kaay,
weduwe van de in de' Meidagen 1940
doodgeschoten overste Mussert, ver
klaarde dat beschuldigde zijn bemidde
ling verleend had bij derf aankoop van
twee huizen in Amersfoort. Besch, ont
kende aanvankelijk geweten te hebben,
dat deze huizen Joodsch bezit waren.
Voorgelezen correspondentie uit het dos
sier en getuigenverklaringen van een
toenmaligen bediende op het betreffende
woningbureau ontlokten het lid van het
Tribunaal ds. Groenewegen scherpe
woorden aan zijn adres: „Duidelijk is
FEUILLETON
Roman door Winston Graham.
34)
De Duitscher nam zijn bril af en begon
de halvemaanvormige glazen op te poet
sen. Hij ademde er op en wreef ze zorg
vuldig schoon.
Ja, natuurlijk het is gegaan zooals
professor Brayda hét heeft gewild. Ik
heb den indruk gekregen, dat hij, zoo
dra hij een paar heldere oogenblikken
had, den wensch te kennen heeft ge
geven, dat men de personen van de con
ferentie zou roepen. Terwijl wij nog
wachtten, sprak hij tegen mij. Ik heb
ieder woord opgevangen. Het idee is
eenvoudig schitterend. Eigenlijk is het
geen nieuw gas, maar meer een verbe
tering van het traangas. In bepaalde op
zichten van groote waarde. Hij zette zijn
bril weer op en schoof de haken met
groote zorg achter zijn ooren. Toen keek
hij over den rand heen weer naar de
aanwezigen. Zijn stem klonk een beetje
schoolmeesterachtig. Tot zoo ver was
het niet slecht. Maar toen hij bijzonder
heden begon op te noemen, werd het
allemaal onzin. Daar zou geen mensch.
zelfs geen vakman, meer uit wijs heb
ben kunnen worden. Wat kan men be
ginnen met de woorden van een ster
vende, die zich in zijn droombeelden
verward?
Dat klopt niet, viel de secretaris
met het verbonden hoofd heftig in de
rede. Ik.ik heb jarenlang met pro
fessor Brayda samengewerkt, in ieder
geval handelde ik alle zakelijke aange
legenheden voor hem af. Maar ik weet
dat hij zeer tevreden was over zijn re
sultaten. Bovendien heeft u zelf notities
gemaakt, dr. Von Riehl. Als u niets had
opgeschreven, zou ik het zeker gedaan
hebben.
Dr. Von Riehl keek den spreker met
een vijandigen blik aan. Misschien
stelt u er prijs op de notities te lezen. Hy
haalde een paar strookjes papier uit .zy'n
zak en wierp ze den secretaris toe, be-
leedigd, omdat deze zijn woorden in
twijfel had getrokken. De secretaris
kleurde en nam de papiertjes aarzelend
aan. Zonder er echter naar te kijken,
overhandigde hij ze aan dr. Pietro. De
kleine Italiaan hield ze dicht bij het
licht en fronste zijn voorhoofd. Ik vroeg
mij af hoe lang ik dit tooneel nog onge
hinderd zou kunnen gadeslaan. Het werd
voor mij de hoogste tijd om te verdwij
nen, maar ik zou voor niets ter wereld
den afloop van dit gesprek willen mis
sen.
Dit zijndaar kan ik niet uit
wys worden, Dr. Pietro sloeg het eerste
blaadje om. Dit heeft blijkbaar Iets
metmet hydro-electrische kracht te
maken.
Dat slaat op iets heel anders, zei de
Duitscher stijf. De notities, waar het
om gaat, vindt u op den achterkant.
Aha, ja, ^ïatuuriyk. Neemt u mij
niet kwalijk.
Van buiten klonk het geluid van een
sirene, die waarschijnlijk het einde van
den luchtaanval aankondigde.
Dr. Pietro schudde zijn hoofd. On
begrijpelijk. Volkomen onbegrijpelijk.
Ditja, dit zou een kind bij elkaar
gefantaseerd kunnen hebben. Dat is een
ontzettende tegenvaller. Gelooft u. dat
hij zijn verstand verloren had en onzin
verteldé?
De ander haalde de schouders op
dat lijkt mij de eenige verklaring, niet
waar?
De Italiaan beet op zijn duim. Ik
moet nu eerst de weduwe gaan condo
leer en. En dan moeten we eens kijken,
of er nog iets van het laboratorium te
redden valt. Je'kunt nooit weten....
31) „Waar gaan we eigenlijk heen?
vroeg Panda een beetje ongerust. „Je
hebt toch geen geld om deze auto te
betalen? Wat ben je van plan?"
„Heb geduld, kleine vriend!" zei Jo
ris Goedbloed. „Ik heb dezen braven
wagendraver gevraagd ons eerst naar
mijn voorvaderlijk slot te brengen. En
vandaar gaan wij gehecht naar .iof
van den koning. Iemand van .nijn
edele afkomst kan niet te voet naar
de Residentie trekken, dat zou aan
stoot geven niet waar? En daarom..."'
„Wat gaan we dan op dat eh
slot doen?" hield Panda vol. „Daar
gaan we de kosten van deze auto be
strijden! ;ei Joris. "„En zwijg
ventje! Ik voel behoefte mij aan mijn
gedachten over te gevenDa capo!
zoals wij latinisten zeggen!"
Panda zweeg dus en de auto reed de
stad uit en suisde nu over een verla
ten landweg.
Heeft u het gezien?, vroeg de secre
taris.
Nee. Is het heelemaal verwoest?
Maar hij moet van zijn onderzoekingen
toch aanteekening hebben gehouden,
uitvoerige aantekeningen zelfs.
Ik denk niet, dat die nog te vin
den zijn. Het was een voltreffer.
In iqder geval moeten we het pro-
beeren. Misschien kunnen we nu licht
aansteken. Morgen, vroeg moeten we dan
zijn privé papieren doorzien. Misschien
hebben we daar iets aan. Het is onein
dig jammer, dr. Von Riehl. Ik geloof,
dat deze uitvinding heel wat waard zou
zijn geweest.
Dr. Von Riehl ging de trap af. In
elk geval had hij een mededeeling op de
lippen. Het is een ongelukkig toeval, dat
hij die niet heeft kunnen uiten.
Ik sloop het huis uit. ongemerkt, alsof
|lk dadelijk weer terug zou komen. Het
fzou onvoorzichtig zijn geweest langer te
blijven en ik voelde er niets voor, in
allerlei vragen verwikkeld te worden.
Op één punt had ik geen geluk gehad,
namelijk, dat- ik niet een kwartier eer
der ten tooneele verschenen was. Dan
zou ik het meeste van hetgeen dr. Von
Riehl gehoord had. eveneens hebben
kunnen vernemen. In dat geval zou ik
beter hebben kunnen beoordeelen. in
hoeverre de Duitscher gelogen had,
Want. dat hij loog. daarvan was ik
overtuigd, om twee redenen. Ten eerste
had hij de aanteekeningen uit een an
deren zak gehaald, dan waarin hij zijn
eigen notitieblaadjes had gestoken. En
bovendien was de geest van den profes
sor weliswaar verward geweest door den
naderenden dood. maar de stervende'
man had begrijpelijk genoeg gesproken
om iets te kunnen aanduiden van de
quintessence van hetgeen hij Van Riehl
moest hebben verteld. Dat kón geen on
zin geweest zijn.
(Wordt vervolgd)
gebleken, dat de huizen gerooofd Joodsch
bezit waren en dat u dit geweten moet
hebben". Inderdaad blijkt besch, na de
zen feilen aanval niets meer tot zijn
verdediging hierover te kunnen aanvoe
ren.
Getuige I. J. Sloos, directeur van
verscheidene N.V.'s in Leiden gaf in
lichtingen over het door besch. aan
hem in rekening gebrachte honora
rium kt. 75.000. In Juni 1942 was de
confiscatie der bezittingen van de N.
V.'s begonnen en in September d.a.v.
stopgezet. Get. was in Juli 1942 gear
resteerd en na een .jaar vrijgelaten.
Voor zijn bemoeiingen in deze ver
langde van Vessem f. 100.000.
Besch, herinnerde zich niet dit bedrag
gevraagd te hebben: ,3ij dergelijke be
sprekingen gaat men tegenover elkaar
zitten en noemt een bedrag. Het kan
zijn, dat ik eerst een hooger bedrag ge
vraagd heb", verklaart besch. „Om be
dragen van een ton draalde u de hand
niet om," aldus de voorzitter Getuige
verklaart verder, dat na door hem ge
uite bezwaren een som van f. 50.000 ge
noemd is met nog eens 25 x 2 pet. of
f. 25.000 in termijnen. „Voor als u my
nog eens noodig mocht hebben." De
voorzitter doet dan voorlezing van een
bij het Tribunaal ingekpmen schrijven,
afkomstig van A. H. Masselman te
Utrecht.
In November 1942 was een zoon van
afzender door de Duitschers in de Gans
straat te Utrecht gevangen gehouden.
Van Vessem had aangeboden den arres
tant tegen een vergoeding van f.200 in
vrijheid te doen stellen. De f.200 waren
uitbetaald, doch besch. had aan het ge
val niets gedaan. Het schrijven eindigde
met de woorden: „Ik hoop hiermede een
steentje te hebben bijgedragen aan Van
Vessems graftombe.'
Wanneer besch. ontkent hoofd van den
afweerdienst in de N.S.B, te zijn ge
weest, wordt hem correspondentie ge
toond, die hij in functie heeft onder
teekend.
Mr. Briët gaat by zijn pleidooi op alle
punten van de dagvaarding uitvoerig in,
nadat hy heeft verklaard, dat het moei
lijk pleiten is in een zaak. waarin de
meening van het Tribunaal reeds vast
staat, Hü hoopt echter dat dit hiér niet
het geval is. Hij onderwerpt vervolgens
de zielkundige instelling van zijn (fliënt
aan een uitgebreide beschouwing. Deze
had reeds als student, een sterk natio
naal gevoel Pleiter herinnert aan de
artikelen van zii.n cliënt tegen het Bel
gisch verdrag Hierdoor is deze in kennis
gekomen met Mussert. Later heeft hy
zich in de Eerste Kamer beperkt tot
de buitenlandsche politiek, waarby hij
zich anti-Duitsch toonde. Hij maakte
zich los van de politiek .der N.S.B. en
poogde tijdens de bezetting zelfs naar
Zwitserland uit te wijken, aldus mr.
Briët. Toen dit ni^t gelukt0- heeft Van
Vessem als lid van de N.SJB. willen be
danken. maar durfde dit niet uit angst
voor zijn gezin. Hü is tot ooperbaljuw
en gemachtigde yan den leider gebom
bardeerd. bij gebrek aan bekwame men»
schen. Daardoor is besch. een parade»
paard geworden.
Het. Tribunaal zal over 14 dagen ad
vies uitbrengen.
