Russische eischen inzake
Spitsbergen
Het Oost-Indonesische Kabinet
Installatie op Maandag a.s.
Amerikaansclie begrooting 1947-1948
Het LeidschDagblad
De samenstelling van het Oost-Indo
nesische Kabinet luidt als volgt:
Minister-president en Minister van
Economische Zaken, Nadjamoedin Daeng
Malewa.
Binnenlandsche Zaken, Anak Agoeng
Gde Agoeng, zelfbestuurder van Gian-
jar (Bali).
Financiën, mr. M. Hameling, direc
teur Java-Bank Makassar,
Onderwijs, E. Katoppo, inspecteur
van het L. O. Minahassa.
Gezondheid, dr. S. J. Warouw.
Sociale Zaken, kapitein J. Tahija.
Justitie, mr. Tjla Kok TJiang, hoofd
Juridische Zaken Residentie-kantoor
Makassar.
Verkeer en Waterstaat, E. D. Den-
gah, lid adviesraad Alg. Regeerings-
commissarlaat voor Borneo en Groote
Oost.
Voorlichting, dr. G. R. Pantouw, lid
college Dagelijksch Bestuur Zuid-Ce-
lebesraad.
O
De installatie van het nieuwe
Oost-Indonesische kabinet zal Maan
dag as. in het gebouw van den v.m.
Raad van Ned.-Indië te Batavia
plaats vinden. Hier zullen de nieuw
benoemde ministers den eed afleg
gen in handen van het tijdelijk
staatshoofd, Tjokorde Gde Rake Soe-
kawati, zulks in tegenwoordigheid
van den Lt.-G.-G. dr. H. J. van
Mook, de overige leden van de Com
missie-Generaal, den legercomman
dant Lt.-Generaal G. H. Spoor, vice-
admiraal A. S. Pinke, den directeur-
generaal dr. P. J. A. Idenburg en
vele andere hooge autoriteiten.
De minister-president Nadjamoeddin
heeft in een korte verklaring gezegd,
dat dit kabinet een „constructie-kabi
net" kan worden genoemd.
Men pleegt een dergelijk kabinet in
West-Europa een zakenkabinet te noe
men, doch hier, aldus Nadjamoeddin,
is deze term minder toepasselijk we
gens het ontbreken van een volgroeid
partijenstelsel. Tevens duidt de naam
van dit kabinet een bijzondere taak
aan en wel deze, dat het alles nog moet
opbouwen, van een grondwet af tot een
departementale organisatie toe, waar
bij zakelijke motieven den doorslag zul
len geven.
De aangekondigde reis van generaal
Spoor naar Nederland, (de legercom
mandant, zou gelijk gemeld, in den
nacht van Zaterdag of Zondag a.s. naar
Nederland vertrekken) is in verband
met de plechtige beëediging der Oost-
Indonesische ministers, enkele dagen
uitgesteld.
ORIËNTEERINGSREIS VAN
DEN PRESIDENT.
Dinsdag zal de nieuwe president van
Oost-Indonesië, de heer Soekawati, een
reis beginnen door Oost-Indonesië om
zich van den toestand in dit gebied
op de hoogte te stellen. Hij zal zich
eerst naar Makassar begeven, waar de
eerste Indonesische burgemeester van
den nieuwen staat, de heer Abdoelha-
mid Daeng Magassing, zal worden ge
ïnstalleerd. a
Aangaande de plannen van het nieu
we kabinet verneemt de bijzondere
correspondent van het ANP, dat het
den tijd voor 1 Maart (den datum
waarop de eerste zitting van het voor-
loopige parlement zal plaats vinden)
aan de organisatie en de personeels
voorziening van de verschillende de
partementen zal besteden. Men hoopt
bekwame krachten in Oost-Indonesië
zelf te kunnen vinden of krachten van
de departementen te Batavia te kun
nen aantrekken.
EEN VIJF-JARENPLAN.
De minister-president Nadjamoed
din, hoopt 1 Maart met een econo
misch vijf-jarenplan voor Oost-In
donesië gereed te zijn.
Voor het eerst een overschot
President Truman heeft het congres
de begrooting voor het belastingjaar
Juli 1947 tot en met Juni 1948 aange
boden. In de begeleidende boodschap
merkte hij op, dat dit, wanneer de wer
kelijkheid met de schattingen in over
eenstemming zal blijken, voor het eerst
sedert 1930 een in evenwicht gebrachte
begrooting is. De uitgaven voor de na
tionale verdediging worden als de „ver
reweg grootste post" aangeduid. Deze
post is geschat op 11.200.000.000 dollar.
Truman verklaarde hieromtrent: „Of
schoon wij verwachten, dat de V.N. met
succes naar wereld-veiligheid zullen
streven, zou een verlaging van deze
schatting voor 1948 onmiddellijk een
verzwakking voor onze internationale
positie ten gevolge hebben." In de post
voor de verdediging zijn niet begrepen
de uitgaven voor bezette gebieden. Hier
voor is een post uitgetrokken ad
645.000.000 dollar in 1948. „Alle uitga
ven voor de Duitsche economie zullen
moeten worden terugbetaald uit den
toekomstigen Duitschen export, zoodra
dit mogelijk is", zelde Truman. Hij
drong er op aan. dat het congres de
Amerikaansclie handelsmaatschappij zou
machtigen tot voortzetting van haar
werkzaamheden na 30 Juni 1947, den
tot op heden vastgestelden einddatum.
De begrooting is gebaseerd op een
uitgave ad 37.500.000.000 dollar en in
komsten ad 37.700 000.000 dollar. Tru
man beval aan, het surplus te vergroo-
ten door verhooging van posttarieven en
herinvoering van oorlogs-accijnzen en
-belastingen, welke per 1 Juli aanstaan
de zullen expireeren. Het als dan tot
1.800.000.000 dollar opgevoerde surplus
zou moeten dienen voor vermindering
van de nationale schuld.
Ten aanzien van de republikeinsche
voorstellen voor belastingverlaging zeide
de president, dat er op het oogenblik
„geen rechtvaardiging" te vinden was
voor zulk een stap. Men verwacht op dit
punt het ontbranden van den eersten
grooten strijd tusschen het democratisch
inzicht van den president en de opvat
ting van het republikeinsche congres.
Voor de atoomenergie-commissie Is
een bedrag van 443.000.000 dollar uitge
trokken.
Vliegtuigen boven
Noord-Griekenland.
Naar in Grieksche militaire kringen
verluidt, houden nog niet geïndentifi-
ceerde vliegtuigen sinds begin Januari
des nachts vluchten „van verdacht ka
rakter" boven Noord—Griekenland.
Grieksche regeeringskringen bevestigen,
dat de Grieksche vertegenwoordiger bij
de V.N. bjj deze organisatie op 7 Janu
ari een protest heeft ingediend over de
schending van Grieksch grondgebied
door vreemde vliegtuigen, die hulp
trachten te brengen aan de guerillatroe-
pen. Naar verluidt. Is een soortgelijke
nota door de Grieksche regeering aan
verschillende geallieerde regeeringen ge
zonden.
DE TRANSPORTSTAKING
TE LONDEN.
De Britsche minister voor de Voed
selvoorziening, Strachey, heeft ver
klaard, dat het gebruik van militairen
bij het vervoer van door de transport
staking opgehouden voedsel Maandag
zal beginnen. Als de staking tot in de
volgende week voortduurt, aldus Stra
chey, zal de voedselpositie van Londen
ernstig geschaad worden. De nood
maatregelen der regeering beteekenen
geen inmenging in het industrieele
geschil of het innemen van een be
paald standpunt ten aanzien van den
eisch der stakers, zoo zeide hij. Toen
de verklaring der regeering bekend
werd, trokken stakende chauffeurs hun
aanbod, een hoeveelheid vleesch naar
de hospitalen te vervoeren, weer in,
terwijl chauffeurs, die nog niet. bij de
staking betrokken zijn, verklaarden,
dat zij het werk zullen neerleggen zoo
dra de eerste troepen verschijnen. Een
hoeveelheid van 600 ton vleesch dreigt
te bederven. De staking heeft zich nog
uitgebreid, zoowel te Londen als in dc
provincie.
Montgomery had onderhoud
met Stalin.
Gisteravond had veldmaarschalk
Montgomery gedurende bijna vijf kwar
tier een persoonlijk onderhoud met ge
neralissimus Stalin, waarbij, behalve
twee tolken, geen andere personen
aanwezig waren.
Montgomery was zeer tevreden over
het onderhoud en zelde, dat Stalin
er goed uitzag en joviaal gestemd was.
De veldmaarschalk beëindigt heden
zijn bezoek aan Rusland. Hij heeft in
een verklaring voor de Russische pers
den leiders van het Russische leger
dank gezegd voor hun gastvrijheid en
hij verklaarde, dat hij in hun militaire
academieën alles heeft mogen zien.
wat hij wenschte. Later woonde hij
een maaltijd bij, die door generalissi
mus Stalin te zijner eere werd gegeven.
Fransche ambtenaren zullen
48 uur per week werken.
Leon Blum, de Fransche minister-pre
sident, heeft aangekondigd, dat de
Fransche ambtenaren een 48-urige werk
week zullen krijgen. Deze maatregel zal
een belangrijke geldbesparing beteeke-
nen', daar zij de regeering in staat stelt
het aantal ambtenaren te beperken.
Deze aankondiging, die door den mi
nister in een radiouitzending werd be
kend gemaakt, volgde op de radiorede,
die Blum op Nieuwjaarsdag hield en
waarin hij zeide, dat de legale werkweek
40 uur zal blijven, dooh de normale
werktijd 48 uur per week wordt.
De premier verklaarde tevens, dat de
voorgestelde salarisverhooging voor de
slechtst-betaalde ambtenaren niet be
schouwd mag worden als een precedent,
dat de eischen voor loonsverhooging in
de industrie rechtvaardigt.
De Fransche ambtenarenbond heeft
zich echter niet bereid verklaard de
aanbieding van de regeering, een deel
van de door den bond gestelde eischen
in te willigen, te aanvaarden.
Intusschen dringt het Fransche vak-
vereenigingscongres aan op spoedige be
sprekingen met de regeering om het
zoogenaamde „bestaansminimum" vast
te stellen.
De loonen, die door de arbeidersver
tegenwoordigers worden geëischt, zullen,
voor zoover op het eerste gezicht kan
worden beoordeeld, verhoogingen variee-
rende tusschen 25 en 30 percent betee-
kenen.
>9
De tyrannen der IJszee.
De speciale verslaggever aan boord
van de „Willem Barendsz" seint ons
d. 10 d.: Reeds eerder maakte ik er in
mijn telegrammen gewag van, dat het
weer in de antarctische gebieden even
onbetrouwbaar is als het ijs in een Hol-
landschen polder. Dit is ook deze week
bewaarheid geworden, want terwijl we
op oudejaarsavond van een milde tem
peratuur konden genieten, verandert
het weer nu wel vier keer op één dag.
Hoewel we in de streken verkeeren,
waarin het in dit jaargetijde bijna geen
nacht wordt, hebben we de zon van
daag, nauwelijks gezien. Het sneeuwt
en er hangen zware mistbanken. De
temperatuur beweegt zich om het
vriespunt.
EEN SPROOKJESWERELD.
Het is een sprookjeswereld, waarin
we ons bevinden.
We zijn weliswaar in open water,
maar overal zien we ijsbergen, en de
Radar-installatie, waarmee de „Willem
Barendsz" is uitgerust, bewijst daarbij
goede diensten. Ze worden tijdig gesig
naleerd om op onze hoede te kunnen
zijn.
Aan boord wordt gezwoegd. De man
nen hebben het niet makkelijk. De ar
beid gaat rusteloos voort. Nog steeds
wordt gewerkt in twee ploegen, die ach
ter elkaar 12 uur in touw zijn, met
slechts korte onderbrekingen voor het
eten. Alle dagen van de week zijn ge
lijk.
Ook op Zondag wordt gewerkt.
Het moet!
De walvisschen storen zich niet aan
den rustdag en voor de „Willem Ba
rendsz" is elke dag, dien we in de IJs
zee doorbrengen, kostbaar. Toch wordt
de Zondag van de andere dagen onder
scheiden, doordat we dan krentenmik
te eten krijgen, een potje bier drinken
of een borrel wordt geschonken Men
moet het werk van de mannen niet
onderschatten. Na de dag- of nacht-
taak vallen ze doodelijk vermoeid in
hun krib. Er is niets aan te doen: er
moet op deze wijze gewerkt worden,
want het is alsof de walvisschen aan
een loopenden band v/orden aange
voerd. De jagers varen gedurig af en
aan en brengen soms drie tot vier wal
visschen tegelijk mee, die dan in snel
tempo de eerder beschreven bewerking
ondergaan: ontspekken, ontvleezen, za
gen, naar de fabriek.
„BONUS" HET SLAGWOORD.
De fabriek, waarvan ik in een vorig
telegram een beschrijving gaf, draait
volop. De bemanning gaat onderling al
weddenschappen aan ten aanzien van
de grootte der productie.
Zooals bekend, ontvangen de leden
van de bemanning, van hoog tot
laag, een bonus voor eiken gevangen
walvisch, welke varieert naar gelang
hun functie. Welnu, bonus is het
V
slagwoord aan boord geworden. Het
schip zelf is onherkenbaar. Er is niets
meer over van den aanblik, dien het
had in de haven van Amsterdam en
IJmuiden. Dat zal me schoonwasscherij
worden als we terug zijn!
Ook voor de doctoren aan boord is er
thans werk aan den winkel, want bij
dezen arbeid kan het niet anders of er
komen telkens weer kleine verwondin
gen voor, die onmiddellijk medisch
moeten v/orden behandeld. Gelukkig
beschikken we over penicilline en daar
mee genezen de wonden wonderwel. Ook
slikken we veel vitaminetabletten.
IN STRIJD MET DE ORCA's!
Een dezer dagen waren we getuige
van een adembcnemenden strijd. Een
troep Orca's, ook wel zwaardwalvis-
schen genoemd, die het meestal voor
zien hebben op de baard walvisschen
deden een verwoeden aanval op de
achter de „Willem Barendsz" drij
vende prooi. De Orca's zijn roofzuch
tige dieren, die ongeveer 5 tot 9 me
ter lang zijn. Door hun groote rug
vin en breede borstvinnen maken zij
een kolossalen indruk. Met him gele
kleur en zwarten kop, waarin bij een
aanval hun opengesperde bek met
tanden hun een monsterachtig voor
komen geeft, zijn het als het ware
de duivels van de IJszee.
De Orca is een tyran voor de baard-
walvisch. In den regel moeten zij zich
tevreden stellen met afval, maar van
daag hebben rij klaarblijkelijk in de
gaten welke heerlijke hapjes bij de
„Willem Barendsz" te krijgen zijn, want
hun aanvallen op de walvisschen hou
den niet op. Die aanvallen geschieden
altijd in groepen. Behendig zwemmen
en duiken zij. Kapitein Visser neemt
ten slotte een besluit. Hij spoedt zich
naar het achterdek met een geweer en
schiet met vaste hand op een der aan
vallers, die geraakt moet rijn ook, want
plotseling duiken de tyrannen allemaal
onder en spoeden zich van de gevaar
lijke plek. Met ingehouden adem heb
ben we het schouwspel gevolgd. Het
vervolg liet de gevangen walvisch, die
later aan boord gesleept werd, ons
zien. Deze miste namelijk een stuk van
ztfn tong. De Orca's waren hun prooi
vinnig te lijf gegaan.
9
VIJF MILLIOEN PINGUÏNS.
De vier ornithologen, die aan boord
rijn doen vele nieuwe indrukken op en
hebben reeds tal van weinig bekende
vogels gezien. In Zuid-Afrika hebben
we eerst kunnen constateeren, dat on
ze boerenzwaluwen daar de koude van
de lage landen zijn ontvlucht om ln
een mildere temperatuur te overwin
teren. Albatrossen ontmoeten we veler
lei. Van de stormvogels zagen de orni
thologen wel 24 soorten. Pinguïns heb
ben we in volle zee zwemmend gezien.
Ergens, op het Dassen-eiland, broeden
er vijf millioen!
AMERIKA'S ARBEIDSWETGEVING.
Senator Joseph Ball, republikeinsch
senator van Minnesota, heeft in den
Senaat een wetsontwerp ingediend,
waarbij alle collectieve arbeidsovereen
komsten in de industrie worden verbo
den. Hij verklaarde tijdens een perscon
ferentie, dat een dergelijke wet alle
stakingen, zooals die in de steenkool- en
automobielindustrie in het afgeloopen
jaar rijn voorgevallen, zou verhinderen.
Ball verklaarde, dat de Senaat de de
batten over het ontwerp spoedig moet
beginnen.
Het ontwerp beperkt de organisaties
van arbeiders of werkgevers voor het I
sluiten van collectieve arbeidsovereen
komsten tot gebieden, niet grooter dan
150 K.M. in doorsnee.
Woensdag had senator Ball een wets
ontwerp Ingediend, waarbij het opnemen
van de voorwaarde van verplicht lid
maatschap bij arbeidscontracten wordt
verboden.
FABRIEKEN UIT FRANSCHE ZONF
VAN DUITSCHLAND WORDEN
OVERGEBRACHT.
Naar verluidt, wordt voor millloenen
marken aan fabricksinventaris uit Duit
sche fabrieken ln de Fransche zone naar
De krant voor iedereen.
EEN BUS WERD OPENGERETEN.
Bij kilometerpaal 4 is gistermorgen op
den Afsluitdijk een ernstig ongeluk ge
beurd. Een autobus van de NACO, die
de verbinding AlkmaarLeeuwarden
onderhoudt kwam door slecht zicht in
aanrijding met een tegenligger. De bus
werd aan de linkerzijde geheel openge
reten en de zitplaatsen lagen verspreid
over de straat.
Van de 15 passagiers werden er 6
min of meer ernstig gewond. Zij rijn
naar het ziekenhuis te Den Helder ver
voerd. De chauffeur en de conductrice
kwamen met den schrik vrij. De chauf
feur van de andere auto kreeg lichte
verwondingen.
DE KERSTPAKETTEN VAN DE
N.I.W.I.N.
355 Kwamen niet aan.
Naar aanleiding van de verschillen
de geruchten over vermissing en be
schadiging van een groot aantal door
de NIWIN naar Indië gezonden Kerst-
paketten ten bate van onze militairen
deelt de persdienst van het Centraal
Bureau van de NIWIN mede, dat van
de in totaal 150.000 naar Indië verzon
den Kerstpaketten 355 niet op de plaats
van bestemming aangekomen zijn.
Het aantal tijdens het transport be
schadigde paketten moet naar verhou
ding uiterst, gering genoemd worden.
Hoewel 2000 paketten meer dan aan
vankelijk in de bedoeling lag aan leger
en vloot werden verstrekt, kon aan on
geveer 1000 militairen, die zoo juist in
den Elzas en het Saargebied gebracht.
Op 26 December jl. heeft luit.-gen.
Lucius Clay Frankrijk om naderen uit
leg verzocht in verband met het weg
voeren van de Bosch-fabriek. Een
woordvoerder van het Fransche mini
sterie van Buitenlandsche Zaken heeft
naar aanleiding daarvan gezegd, dat de
demontage van fabrieksinstallatles niet
op een besluit van de Fransche regee
ring berust en dat Bosch was overge
bracht op verzoek van de Duitsche eige
naars.
Volgens den Amerikaanschen woord
voerder rijn de vijf fabrieken, die thans
worden gedemonteerd de Mauser-pisto-
lenfabriek te Oberndorf, waar tot voor
kort kleinere machines werden gemaakt;
de Himmelwerke te Tubingen (motoren
voor industrieele doeleinden!de fabriek
van Junghaus te Schramberg (uurwer
ken) de Weissewerke bh ^reiburg en de
fabriek van Heinemann, die draaiban
ken maakt.
de tropen waren gearriveerd, geen
Kerstpaket worden uitgereikt.
LUGUBERE ONTDEKKING TE TIEL.
Vrijdagmidag deed het personeel van
Hotel Pelkmap te Tiel in den kelder van
het hotel een lugubere ontdekking. Men
vond het lijk van den 49-jarigen A. G.
F. uit Passewaay. Vermoedelijk is de man
die Donderdagavond in het hotel een
aantal eenden te koop had aangeboden,
bij het verlaten van den zij-ingang van
het hotel, door de duisternis misleid en
in den kelder gevallen. Als gevolg van
de vorst waren de bouwwerkzaamheden
aan den kelder gestaakt, zoodat door
een toeval-het stoffelijk overschot is
ontdekt.
DE KAASPRIJZEN.
In verband met het bericht omtrent
een verhooging van de maximumprijzen
voor korstlooze- en smeerkaas vestigt
het Directoraat-Generaal van de prij
zen er de aandacht op, dat de prijzen
voor alle overige soorten kaas (o.a.
Goudsche volvette en 40+ Edammer)
niet. zijn verhoogd. Voor deze soorten
mag aan het publiek derhalve geen
hoogeren prijs berekend worden dan:
voor volvette kaas f. 2.— per kg-, voor
40+ kaas f. 1,85 per kg. De aangekon
digde prijsverhooging heeft uitsluitend
betrekking op de korstlooze kaas en op
smeerkaas, welke soorten slechts een
klein gedeelte (nog geen 5 uitma
ken van de totale hoeveelheid kaas,
welke in Nederland wordt geproduceerd.
Edale. dat soms het „Zwitserland van
naam eer aan. toen het dezer dagen bij
schen gelegenheid bood, de wintersport
Engeland" genoemd wordt, deed zijn
den zwaren sneeuwval aan de Engel-
in eigen land te beoefenen.
De Engelsche klacht tegen
Albanië
Engeland heeft thans bij den Vei
ligheidsraad zijn klacht tegen Albanië
ingediend en verzocht dezen ingevolge
art. 35 van het Handvest de zaak in
behandeling te nemen.
Artikel 35 verleent ieder lid van de
organisatie der V. N. het recht om
voor den Veiligheidsraad „iedere geschil
of iedere situatie die zou kunnen leiden
tot internationale wrijvingen of aanlei
ding zou kunnen zyn tot 'n geschil", aan
den Veiligheidsraad voor te leggen.
Naar verluidt, bevat het rapporteen
volledige toedracht van het incident
van October j.l. in de straat van Kor-
foe, waarbij twee Britsche torpedoja
gers beschadigd werden en 44 matro
zen sneuvelden. Ook wordt mededee-
ling gedaan van daaropvolgende acti
viteit van mijnenvegers, die onder toe
zicht van de internationale commissie
voor het mijnenvegen geschiedde. Ook
zou in het rapport de beschuldiging
voorkomen, dat de mynen in de straat
van Korfoe door Albanië zijn gelegd.
Vietnam wil onderhandelen
Het Fransche persbureau meldt, dat
Ho Tsji Minh een brief heeft gezonden
aan de Fransche regeering, waarin de
volgende drie vredesvoorwaarden wor
den genoemd:
1. Onmiddellijke beëindiging/ der vij
andelijkheden in Vietnam.
2. Onmiddellijke/actie van een com
missie om te Saigon en Hanoi de tijde
lijke overeenkomst van 14 September
1946 van toepassing te doen zijn. (Hier
in wordt door Frankrijk en Vietnam de
garantie gegeven, dat de normale de
mocratische vrijheden van hun eigen
en de andere onderdanen kunnen wor
den uitgeoefend.)
3. Onmiddellijke hervatting der on
derhandelingen in Frankrijk ter rege
ling der Fransch-Vietnameesche be
trekkingen.
In den brief wordt voorts gezegd, dat
de huidige vijandelijkheden te wijten
zyn aan de „politiek van geweld", die
door bepaalde Fransche vertegenwoor
digers in Indo-China wordt gevolgd-
VONNISSEN IN SPANJE.
Sanchez, een priester en de leidende
(iguur in het- proces dat -gisteren door
?en militair hof te Madrid tegen 14
Spaansche republikeinen, communisten
en anarchisten gehouden werd. is tot
6 jaar gevangenisstraf veroordeeld. Hij
was voorzitter van de commissie van
den bond van democratische partijen,
de ondergrondsche organisatie van de
anti-Franco gezinde partijen.
Kolonel Prada, die in 1939 de over-
cave van de republikeinsche troepen in
Madrid beval, kreeg vier jaar gevange-
>isstraf De socialist Egido en de anar-
hist Catala werden eveneens tot 4
lar veroordeeld.
Twee van de verdachten, die allen
eschuldigd waren van samenzweering
tegen het bewind van Franco, in 1944,
werden vrijgesproken.
Felle Duitsche protesten.
INZAKE DE WINTER-MISÈRE.
De eerste groote golf van openlijke
Duitsche protesten tegen de maatrege
len der bezetting gaat thans over
Duitschland als gevolg van het feit, dat
Duitsche steden ongewapend bleken te
genover den hevigen winter.
De beperkte critiek, die twee maanden
geleden reeds gehoord werd toen de
voedselvoorziening in het Roergebied
stagneerde, was aarzelend en gereser
veerd. doch thans laten de uitingen van
Duitsche autoriteiten, organisaties- en
kranten geen twijfel over van de ver
bittering, die onder de Duitschers gere
zen is, en rij spreken onomwonden hun
overtuiging uit, dat de critieke toestand
van het oogenblik een gevolg is van de
weigering dfer bezetting tijdig maatre
gelen te treffen.
De Duitsche eisch om de stopzetting
van kolenuitvoer uit het Roergebied naar
het buitenland af te kondigen, wordt in
scherpen vorm gesteld.
De stemming onder de Duitschers in
het Roergebied wordt ook gekarakteri
seerd door de menigvuldige berichten
over overvallen door groote menigten op
kolen-opslagplaatsen en kolenwagens op
stations. Uit verschillende steden zijn
dergelijke plunderingen door groepen van
50 tot 100 man gemeld. De politie en
vliegende colonnes der bezettingstroepen
hebben de plunderaars vrijwel overal
kunnen verjagen, doch hier en daar
moest van vuurwapens gebruik worden
gemaakt.
Ter overdenking
WAT ZULLEN WIJ DAN DOEN?
Met deze vraag wenden zich de scha
ren tot Johannes den Dooper, een vaa
de grootste boetepredikers ter wereld.
Johannes' prediking is niet maar een
interessante redevoering, noch een lo
gisch betoog. Een redevoering noch een
betoog zijn bij machte om het geweten
wakker te schudden. Ze dienen tot ver
rijking van de kennis of tot bevredi
ging van een geestelijke behoefte. Maar
ze verwekken geen beweging. Ze laten
de wereld zooals ze is.
Johannes' prediking gaat recht op
den man af. Ze beteekent een appèl,
een direct beroep op de diepste zede
lijke en godsdienstige beseffen. Op een
wonderlijk-geheimzinnige manier over
tuigt zij de hoorders van een elemen
tair ongelijk. Ze schrikt en jaagt hen
op. Ze stelt hen voor de consequenties
van hun daden. Ze dwingt hen tot een
keuze en een beslissing,
En met dit alles verdient Johannes'
prediking als echt-Bübelsch te woraen
getypeerd.
Er is veel gestreden over de vraag
wat de Bijbel nu precies is: dat het een
gewoon menschelijk boek, zonder meer,
js, is een oordeel der onverschilligheid
"Wie den Bijbel van meer nabij kent,
weet wel beter. De lectuur van dit boek
beteekent niet slechts een confrontatie
met onszelf (hoe verrassend en verdie
pend die ook wezen mag), maar reel
meer: een confrontatie met Hem!
Uit deze confrontatie komt altijd weer
de vraag voort: Wat zullen we dan
doen? Ze vervloeit niet in een voorbij
gaande stemming, waar de eerste de
beste voorvallende gebeurtenis ons uit
kan halen. Wanneer dèt het geval is,
is het een teeken, dat we de confron
tatie hebben ontweken. Maar ze doet
omzien naar een uitweg, naar den rech
ten weg. Ze leert vragen, als in een
klaar ontwaken, naar het réchte leven.
Bijbelsche religie draagt een uitge
sproken daadkarakter. Paulus heeft zich
in zijn dagen fel gekeerd tegen hen, die
de godsdienst tot een zaak van woorden
maakten. Zijn protest kan nimmer
overbodig worden genoemd. Ook niet in
onzen' tijd!
Johannes geeft op deze vraag vaneen
verontruste consciëntie een helder ant
woord. Hij wijst, zeer concreet, op be
paalde taken. Merkwaardig is, dat hij
in de eerste plaats de eisch der barm
hartigheid stelt: „Wie twee rokken
heeft, deele hem mede, die er geen
heeft; en wie spijze heeft doe desge
lijks". En dan gaat hij specialiseeren.
Tot de tollenaars, de belastingambte
naren, zegt hij: „Eischt niets meer dan
hetgeen u gezet is". En tot de soldaten:
„Doet niemand overlast en ontvreemdt
niemand het zijne met bedrog, en laat
u vergenoegen met uw bezoldigingen".
Reëel en nuchter gaat de Bijbel op
onze vragen in. Bijbelsche godsdienst is
nu eenmaal reëel en nuchter, heeft al
thans een uitgesproken reëelen ennuch-
teren kant.
De vraag is nu aan óns: „Wat zullen
wy doen?"
In zeker opricht is dit natuurlijk geen
vraag voor ons! Wij weten wel waar we
eiken dag aan toe zijn. Wij hebben het
druk genoeg. Wij weten precies wat ons
te doen staat.
En toch kan een overbezet en over
belast mensch, ondanks zijn volgeboekt
dagprogramma, te zijner tijd tot deze
vraag komen. Nogmaals: deze vraag
past niet bij renteniers of dagdieven.
Maar bij hen, die in de confrontatie
met God tot stilstand en bezinning rijn
gekomen.
MARKTBERICHTEN
KATWIJK AAN DEN RIJN, 10 Jan.
Per 100 kg.: Waspeen I f26.—f40.—
Spruiten f. 26.—f.60.—Winterpeen
f.3.f. 8.70; Kroten I f.8.f. 10.10;
Rapen f. 3.—f.7.20; Gele kool f. 10.50
—13.50; Groene kool f. 11.10f. 17.20;
Roode kool f. 12.—f. 18.10; Knolselderie
f 7.f. 15.Boerenkool f. 21.f. 30.
ROELOFARENDSVEEN. 10 Januari.
Groentenveiling. Witlof 41.61..id.
II 8.—16.—Spruitkool 82.—; Uien 6.—
per 100 kg. Selderij 17.per 100 bos.
LEIDEN, 10 Januari. Coöp. Groen-
tenveilig. Andijvie 62.—; Roode kool
6.—; Groene kool 14.—; Boerenkool
22.tot 43.Spruitkool 25.— tot 81.-
Prei 12.— tot 18.—; Uien 9.— tot 20.—;
Witlof 38.— tot 66.—; Peen 41.— tot
45_; Rapen 7.40 tot 9.70; Kroten 8,10
tot 10.30; Gekookte kroten 21.— tot
22.—; alles per 100 kg.; Knolselderij
13.— tot 31.— per 100 stuks; Selderij
20.tot 32.per 100 bos.
Op een goederenstation te Hamburg
werden Donderdagnacht 250 plunderaars
gearresteerd.
Ofschoon de koudegolf thans in West-
Duitschland geweken schijnt, blijven
berichten over nieuwe stopzettingen in
de industrie binnenkomen. Ook bij het
inzetten van de dooi verwacht men, dat
de waterwegen in het Westen 3 tot 4
weken gestremd zullen blijven.
In Berlijn houdt de vorst, ofschoon
verminderd, nog aan.
Ofschoon de voorziening der electrici-
teitscentrales nog critiek blijft, is een
lichte verbetering ingetreden door den
aanvoer van bruinkolen en hout uit de
Sovjet-zone. De aanvoer van kolen uit
het Roergebied Is hier nog niet "te
wachten wegens stremming van het ver
keer. Ook de dreigende algeheele stop
zetting der electriciteitsvoorziening in
Hamburg is thans voorkomen door den
aanvoer van kolen per spoor.
Militaire bases gevraagd.
De Russen hebben eischen gesteld In
zake Spitsbergen, die schijnen neer te
komen op het verkrijgen van militaire
bases. United Press meldt nader:
In een communiqué van het Noorsche
ministerie van Buitenlandsche Zaken
wordt onthuld, dat de Russische eisch
inzake bases op Spitsbergen voor de
eerste maal in 1944 is uitgesproken en
dat sedert dien onderhandelingen ge
voerd zijn waarvan de andere groote mo
gendheden volledig kennis droegen.
In het communiqué wordt woordelijk
gezegd: de Sovjet-regeering maakte in
den herfst van 1944 bij de Noorsche re
geering die toendertijd in Londen geves
tigd was, de kwestie van de herziening
van het Svalbard-verdrag (Spitsbergen)
van 1920, aanhangig.
De Sovjet-regeering had speciale be
langen bij het eiland en het Svalbard-
verdrag was afgesloten zonder samen
werking met de Russische regeering.
In den herfst van 1944 en de lente van
1945 werden over deze kwestie inleidende
onderhandelingen gevoerd. Beide par
tijen hadden gedurende de onderhan
delingen duidelijk voor oogen, dateenige
wijziging in het Svalbard-verdrag niet
zonder toestemming der onderteekenaars
kon plaats vinden (behalve dan die on
derteekenaars die zich aan Duitsch-
land's rijde stelden).
Evenzob werd overeengekomen, dat
een uiteindelijke regeling van de kwestie
slechts kon plaats vinden wanneer de
Noorsche regeering naar Noorwegen was
teruggekeerd en het Storting weer in
zitting was.
Noorsche kringen in Londen gelooven,
dat de Russische belangstelling voor
Spitsbergen gebaseerd is op de volgende
redenen:
1. Wil Rusland een tegenwicht voor
elke Amerikaansche machtspositie op
IJsland.
2. Rusland beschouwt Spitsbergen als
een flankbescherming van rijn beroemde
„Noordelijke route" die Moermansk ver
bindt met de havens aan de arctische
kust van Siberië en het Russische Verre
Oosten.
3. Gelooft Rusland, dat luchtbases op
Spitsbergen van grooter belang zullen
worden door de ontwikkeling van de
luchtverbindingen over de Noordpool als
kortste verbinding tusschen Rusland,
Canada en de Ver Staten.
4. Hecht Rusland eenig belang aan de
kolenvindplaatsen op Spitsbergen, die in
de beste jaren ruim 700.000 ton oplever
den en welke zelfs in nog grootere mate
geëxploiteerd zouden kunnen worden.
