Groote meerderheid voor
Regeerings-beleid
Haagsche bomaanslag opgehelderd
Geen organisatie of uitgebreid complot
WEERBERICHT
Panda en de Meester dief
Met een enkel woord
85ste Jaargang
ZATERDAG 21 DECEMBER 1946
No. 23964
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: J. W. Henny.
Hoofdredactie: B. W. Menkhorst en J. Brouwer.
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f. 3.30 per 3 maanden; 26 cents per week
Telefoon Directie en Administratie: 25041
Telefoon Redactie: 21507 - Giro no.: 57055
Voorbij het kruispunt
Voor wie de politieke ontwikkeling
den laatsten tijd -n. inzonderheid de
laatste dagen met aandacht heeft ge
volgd, kan de beslissing, welke gister
middag in de Tweede Kamer is geval
len, nauwelijks een verrassing heeten.
Na hetgeen door de diverse woord
voerders terzake van het Linggadjati-
ontwerp was betoogd en vooral nadat
de voorzitters van de grootste twee
fracties elkaar in de zoogenaamde motie
Romme n hadden gevonden, stond de
uitslag van de stemming bij voorbaat
vast: de coalitie, waarbij de communis
ten zich aansloten, triumfeerde. waarbij
alleen het r.k. Kamerlid de heer Ruys
de Beerenbrouck zich niet in het party -
gareel wenschte te schikken.
Wij mogen ons standpunt ten deze
zoo langzamerhand bekend veronder
stellen en men kan op dit hoogst ge
wichtige moment in de ontwikkeling
der verhouding Nederland-Indonesië alt
onzen mond dan ook bezwaarlijk een
juichtoon verwachten.
Toen op 18 November j.l. de tekst van
het basis-accoord bekend werd gemaakt,
hebben wi), ondanks al onze tevoren
geuite bezwaren tegen de samenstelling
der Commissie-Generaal, tegen de on
derhandelingen met Soekamo en tegen
het fictieve gezag der Repubiiek, deze
overeenkomst a priori niet onaanvaard
baar genoemd en daarmede voorname
lijk beoogd stelling te nemen tegeuover
de opvatting, dat bjj aanvaarding van
dit accoord er geen plaats en geen taak
meer zou zijn voor Nederlanders in
Indië. Er zouden r. r onze meening
ook dén mogelijkheden overblijven voor
voortzetting van onze historische taak
vervulling in Indië, doch wèl maaktén
wij bezwaren tegen de, vage formulee
ring van het geheel, waardoor het
zwaartepunt van die mogelijkheden ten
onrechte werd verplaatst naar de in
terpretatie en verdere uitwerking der
daarin vervatte afspraken.
Deze interpretatie heeft op twee es-
sentiëele punten van het accoord niet
lang op zich laten wachten. Het eerste
betrof de positie van de Kroon in de
conceptie van de Nederlandsch-Indone-
sische Unie; het tweede de plaats van
de Republiek en vooral haar feitelijk
gezag in het gebied, waar zij zich de
facto erkend wenschte te zien.
Om met het laatste te beginnen: de
wijze waarop van republikeinsche zijde
de wapenstilstandsbepalingen zijn na
gekomen, heeft duidelijk bewezen, dat
er eenvoudig geen republikeinsch gezag
bestaat. Er is geen sprake van. dat de
opperbevelhebber Soedirman iets te
zeggen zou hebben over de terroristi
sche benden, die zoowel op Java als
Sumatra de meerderheid vormen van de
totale gewapende macht.
Trouwens generaal Soedirman zélf
heeft herhaaldelijk betoogd zich niets
aan te trekken van he4 Teen zijn „regee
ring" beveelt.
En wat de positie van de Kroon be
treft: men heeft er van republikeinsche
zijde geen doekjes om gewonden en
haar „een zuivere formaliteit" en „oefen-
nende niet den minsten invloed op onze
souvereiniteit" genoemd. Hoe de heer
Romme een dergelijke interpretatie ver-
eenigbaar acht met zijn primair gestel
den eisch van handhaving der begin
selen van de Koninklijke rede van 7
December 1942, is ons ten eenenmale
een raadsel.
Intusschen zal nog moeten blijken of
de „Republiek" accoord zal gaan met
de ons niet ver genoee gaande
doch overigens ongetwijfeld restrictieve-
visie en interpretatie, welke de motie
Romme in het geding heeft gebracht.
Naar onzen smaak blijft vertrouwen
alléén een onvoldoende grondslag om
een duurzaam en hecht gebouw, waarin
twee gelijk gerechtigde partners willen
wonen, op te bouwen. Daarvoor zijn
fundamenten noodlg, die geworteld zijn
in de realiteit en deze qualificatie ver
dient momenteel nog niet eens de Re
publiek Indonesia, laat staan de Ver.
Staten van Indonesië, welke nog in
staat van wording verkeeren.
Vijftien dagen nadat geheel Nederland werd opgeschrikt door de berichten
over de laffe bomaanslag op Sinterklaas avond op de familie Boer aan de
Prinsegracht te Den Haag, is het mysterie, waarin deze geheele affaire was
gehuld, ontward. Het onderzoek, dat met een respect afdwingend succes door
de Haagsche recherche is ingesteld is in hoofdzaak gesloten. Men heeft de
voornaamste aansprakelijke en medeplichtige personen in handen, uit wier
bekentenissen is komen vast te staan, dat de geheele zaak niet het werk is
geweest van een of andere organisatie- Opeenhooping van ontevredenheid met
de berechting van (vermeende) politieke delinquenten, moeilijkheden in de
militaire dienst, een hechte vriendschap en etn blind vertrouwen onder de be
trokken militairen zijn als oorzaken aan te wijzen voor de ongelukkige han
delingen van kapitein F. J. J. baron vanHeemstra, sergeant A. T. de Boer.
korporaal Peterse en den burger Bakker.
De voorzitter der Commissie-Generaal,
prof. Schermerhom heeft bij het be
treden van den Indischen bodem ge
zegd. dat het niet ging om een overwin
ning of nederlaag, doch om een op
lossing. Het is mogelijk, dat Linggadjati
daartoe de sleutelzet is, maar toch ge-
looven wij niet, dat het dè oplossing is.
Tot dus verre loopen wij achter de fei
ten aan zonder dat een krachtige stimu
lans aanwezig is om die feiten in een
voor Nederland en Indonesië gewenschte
richting te stuwen. Er werd aanvankelijk
gesproken van Engelsche tegenwerking,
waardoor wij onmachtig waren om in
het eerste stadium zelf beslissend op te
treden; daarna was er sprake van bui-
tenlandschen politieken druk, van pres
sie als gevolg van de feitelijke ontwik
keling der inheemsche nationalistische
beweging, van druk, uitgeoefend door
den luitenant-Gouvemeur-Generaal en
van de Commissie-Generaal, die ons
middels dit accoord voor een' voldongen
feit stelde.
De beslissing, welke bisteren in de
Tweede Kamer is gevallen, past volko
men in dat kader.
Zij brengt ons wéér een stap verder
naar hetgeen wij onmogelijk als dè op
lossing voor Nederland en Indonesië
vermogen te zien en zij maakt het
wéér moeilijker om, als de weg straks
tóch dood mocht blijken te loopen, een
anderen weg in te slaan.
Wij moeten den Koninklijken weg
blijven bewandelen, waarheen de rede
van 7 December 1942 ons de richting
wees. Doch wij zijn in de mist op een
dwaalspoor geraakt en wij vreezen het
kruispunt, dat achter ons ligt, straks
nto terug te kunnen vinden
GELEIDELIJK AFNEMENDE
VORST.
Hedennacht: nog strenge vorst, doch
wat minder dan in den afgeloopen
nacht Weinig wind. Morgen: Geleide
lijk toenemende bewolking met later,
voornamelijk in het Westen van het
land, eenige sneeuw, aan de kust wel
licht regen Langzaam afnemende vorst,
langs de kust hier en daar lichte «dooi.
Wat aanwakkerende wind tusschen
Zuid-Oost en Zuid-West.
Kapitein baron van Heemstra
bekent.
INTERNE MOEILIJKHEDEN.
Uit de urenlange ondervragingen van
de verdachten is allereerst gebleken,
dat kapitein Van Heemstra interne
moeilijkheden had met twee hoofd
officieren, wier namen niet bekend zul
len worden gemaakt. In den dienst van
kapitein Van Hdie commandant van
het motortransport in de Nieuwe Fre-
derik-kazeme en compagnies-comman
dant was, ging het er namelijk nogal
wild aan toe en de twee officieren, een
overste en een kolonel, achtten het noo-
dig in te grijpen. Men herinnert zich
nog wel. dat er indertijd een einde is
gemaakt aan het wilde „gelift", waar
aan door de militaire chauffeurs een
ruim zakcentje werd verdiend. Van
zelfsprekend vonden de „gedupeerde"
ondergeschikten dit lang niet prettig en
waar zij daarenboven zeer gesteld wa
ren op hun commandant, van wlen zij
wisten, dat hij voortdurend moeilijkhe
den had met zijn superieuren, staken
zij hun ontevredenheid niet onder stoe
len of banken.
EEN PLAN GING NIET DOOR.
Onder hen was sergeant A. T. de
Boer, een man met een schitterenden
staat van dienst in de illegaliteit, die
voor zijn kapitein door het vuur ging.
Het zinde hem in het geheel niet, dat
baron van Heemstra moeilijkheden
had en vaak schijnen opmerkingen
gemaakt te zijn als: „Die kerels moes
ten verdwijnen" en dergelijke.
Het staat vast, dat de Boer zijn kapi
tein heeft voorgesteld de beide hoofd
officieren te ontvoeren. Dit plan ging
niet door bij gebrek aan practische
uitvoerbaarheid.
Intusschen broeide ook ontevreden
heid tusschen de betrokkenen over de
berechting van somtijds vermeende, po
litieke misdadigers. De heer Boer van
de Prinsegracht 266 werd reeds lang
verdacht van verraad door opzet, on
voorzichtigheid of onachtzaamheid van
twaalf Engelandvaarders. Hieromtrent
staat niets vast, omdat deze kwestie
niet te onderzoeken is. Dit was voor
baron Heemstra, den heer Bakker en de
andere betrokkenen oorzaak tot groote
ontevredenheid. In het voorjaar of het
begin van den zomer zijn eenige mili
tairen onder aanvoering van korporaal
Peterse er op uit geweest om den heer
Boer neer te schieten bij zijn vogelhaan
op Loosduinen of op den Monsterschen-
weg. Boer verscheen echter niet, waar
door deze „executie" niet is doorgegaan.
Peters is zelfs by Boer geweest om de
mogeiykheid van een ander soort li
quidatie te onderzoeken.
DE MOLOTOFCOCKTAIL.
Begin November kwam sergeant de
Boer met een teekening van een z.g.
„Molotofcocktail" by kapitein van Heem
stra.
Kapitein van Heemstra en ook zijn
vriend Bakker keurden dit helsche
werktuig goed. Bakker leverde zelfs
nog wijnflesschen om „cocktails" te
maken. Op 3 December was de eerste
bom klaar. Kapitein van Heemstra
„vond het wel Iets". Hij wist echter
pas 5 December, wat de Boer van plan
was- De Boer is dien dag drie maal
bij hem geweest De adressen werden
uitgezocht. De vier bommen zouden
bestemd zijn voor de twee hoofdoffi
cieren, voor den heer Boer en voor
een anderen Hagenaar.
Nadat de pakjes klaar waren is kapi
tein van Heemstra op dienstreis naar
Brussel vertrokken, hoewel hy wist, dat
dien dag de vier bommen naar hun be
stemming gingen.
Hoe de affaire verder is afgeloopen
werd reeds volledig gepubliceerd. Alleen
de bom by de fam. Boer sprong. Een
tweede explodeerde tydens het vervoer
naar Amsterdam in de motortasch van
den soldaat van Haastrecht De korpo
raal Peterse reed wel langs de adressen
van de beide andere uitgekozen slacht
offers, doch gaf de pakketten niet af;
hy wierp ze den volgenden dag in het
water te Delft;, een der beide pakkettan
is teruggevonden.
HET BEROUW IS GROOT.
Van Heemstra en Bakker kwamen na
de arrestatie van De Boer, Peterse en
Van Haastrecht danig in het nauw te
zitten, zy belegden een conferentie by
een wederzijdschen vriend en besloten
tot het laatste te ontkennen, indien zy
door de recherche gemoeid zouden
worden. Dit is de reden, waarom Van
Heemstra eerst gisteren een volledige
bekentenis heeft afgelegd.
Commissaris Pool vertelde: „Van Heem
stra zat tegenover my met zyn hoofd in
de handen". „Hoe heb ik ooit zoo on
doordacht kunnen handelen", kreunde
hy. „Ik hoopte door te ontkennen nog
altyd een gaatje te vinden om er uit te
draaien". Van Heemstra erkende, dat hy
op 5 Dec. in een niet al te prettige stem
ming naar Brussel was gereden.
Sprekende over de arrestanten zeide
commissaris Pool: „Juist omdat zoo
hardnekkig ontkend werd hebben wy
gedacht, dat er meer achter moest zit
ten". Ook de auditeur-militair, mr. Baak,
erkende zulks volmondig en voegde er
aan toe, dat de gedachte aan „groot
wild" by velen leefde. Achteraf is echter
gebleken, dat hiervan geen kwestie was.
„Neem nu zoo'n Peterse eens", zei de
Commissaris Pool. „Een alleraardigste,
keurige jongen, die je tot dergelijke da
den volkomen niet in staat zou ach
ten". Ook De Boer acht hy een uit
stekende man, die echter evenals Pe
terse volkomen geïnfecteerd was door
„illegaliteits-kolder". Hy wilde hier
mede volstrekt niets ten nadeelc- van
de illegaliteit zeggen, doch gebruikte dit
woord om aan te duiden, hoe verdien-
steiyke oud-illegalen eigeniyk nog vaak
in de gedachte leven, dat by het be
gaan van daden, die in hun oogen
rechtvaardig zyn, het gezag bescher
mend de hand uitstrekt.
„De Boer", zoo vertelde de commissa
ris, „is thans volkomen open en eeriyk.
Je kunt je niet voorstellen dat deze man
meegewerkt heeft aan een dergeiyken
daad. Hij beschuldigt zich zelf er van
Nieuwe regeling van
amusementstarieven.
AANGEPAST AAN
TIJDSOMSTANDIGHEDEN.
Voor de entréeprijzen voor uitvoerin
gen en amusementsgelegenheden is een
nieuwe regeling getroffen, welke meer
aan de tijdsomstandigheden is aange
past en den betrokken ondernemers de
gelegenheid biedt op basis van het
prijsvormingsbesluit zelf een maat
schappelijk verantwoord tarief vast te
stellen. Daartoe Is, by beschikking van
den Minister van Economische Zaken,
bepaald, dat ten aanzien vandeentrée-
pryzen voor tentoonstellingen, muziek-
en dansuitvoeringen, tooneel-, variëté-
revue en cabaretvoorstellingen, dans
gelegenheden, sportwedstryden en
sportuitvoeringen, wandelparken en
dierentuinen de prij zenbeschikking 1940
no. 1 en de beschikking prysstop van
11 Juni 1945 buiten werking worden ge
steld.
Hetzelfde geldt voor de tarieven van
danslessen, de verhuur van tennisba
nen en de verhuur en stalling van ple
ziervaartuigen. Ds contróledienst van
het Directoraat-Generaal van de prij
zen zal op de naleving van deze be
schikking streng biyven toezien, zoodat
eveneens in geval van excessen aan de
ondernemers een indivldueele prijs
vaststelling zal kunnen worden opge
legd.
AANVRAGEN BRANDSTOFFEN
KAMERVERHUURDERS.
Het CU IC. deelt mede. dat op plaat
selijk nader te bepalen tydstippen, ka
merhuurders weer aanvragen voor
brandstoffen by de distributaedlensten
kunnen indienen. De uitreiking van de
bonnen zal op nader te bepalen tydstip-
pen na 1 Januari as. geschieden.
INSTELLING CENTRALE
JEUGDZORGCOMMISSIE.
Ingesteld wordt een Centrale Jeugd
zorg Commissie, welke tot taak heeft de
ministers van O., K. en W„ van Justitie,
van Binnenlandsche Zaken en van So
ciale Zaken, van advies te dienen ten
aanzien van alle voorzieningen betref
fende de jeugdzorg in den ruimsten zin
van het woord, voor zoover deze niet
liggen op het terrein van het onderwijs
als zoodanig.
WORDT LUISTERBIJDRAGE
VERLAAGD?
By de behandeling van de begrooting
van O., K. en W„ deed minister Gielen
in de Tweede Kamer by de afdeeling
„Pers en Radio" de mededeeling, dat er
naar gestreefd zal worden in 1947 de
luisterbydrage te verlagen. Het aantal
luisteraars zal dan naar schatting
1.200.000 bedragen. Daarom zal het niet
noodig zyn de bydrage op 12 gulden te
handhaven.
EEN PSYCHOLOGISCH RAADSEL.
Tusschen Van Heemstra en De Boer
bestond een eigenaardige wiseslwer-
king. Van Heemstra van zyn kant was
Slap en weifelend en remde den naar
rechtvaardigheid en daden dorstenden
De Boer niet. Hij ging anders met zyn
manschappen om dan officieren ge-
meeniyk doen, waartoe in het autobe
drijf gemakkeiyk aanleiding was".
Commissaris Pool is van meening.dat
indien Van Heemstra De Boer geremd
had, deze ellendige geschiedenis niet
zou hebben plaats gevonden. Men staat
in vele opzichten voor een psychologisch
raadsel. Het is dan ook niet onmogeiyk,
dat hangende het onderzoek reeds een
psychiatrisch onderzoek zal worden in
gesteld.
De berechting voor den krijgsraad zal
nog wel eenige maanden op zich laten
wachten. De verdachte Bakker komt
de moordenaar van drie menschen te I voor een gewone rechtbank. Diens hou-
zdjn en is daar kapot van. ding is ook een raadsel.
De bekende teekenaar Marten Toonder
schreef speciaal voor ons Blad een kin
derverhaal „Panda en de Meester-dlef",
dat, naar wy verteouwen, ook by onze
oudere lezers en lezeressen in den smaak
zal vallen en waarin een apart voor ons
in het leven geroepen dierenfiguur,
Panda de hoofdrol zal vervullen.
Wie Panda is?
Panda is een klein soort beer, dat
eigeniyk meer lykt op een poes dan op
een beer. Hoe hy er dan uitziet?
Hier is hy
Eigeniyk is hy maar een baby-Panda, maar hy zou erg boos worden wanneer
iemand dat tegen hem zei. Bovendien Is het by Panda's erg moeiiyk om pre
cies te weten wanneer ze nog wèl en
wanneer ze géén baby's meer zyn. Dus
is dit Panda.
Hy komt uit een ver land ergens in
het Oosten en daar is hy vandaan ge
gaan omdat zyn vader vond, dat hy
oud genoeg was om een vak te gaan
leeren en Iemand in de maatsóhappy
te worden. Hy ging dus op zoek naar
een leermeester en al zoekende kwam
hy in deze streken terecht.
Nu, de eerste dag de beste maakte hy
hier kennis met een vos, die voorgaf
Joris Goedbloed te heeten en die hem
een vak wilde leeren.
Daar kwam heel wat narigheid van.
Maar laat lk niet te veel vertellen;
de avonturen van Panda staan voortaan
dagelijks in onze courant.
In de buurt van Londen vloog de Dakota, op weg van het vliegveld Northilt
naar Glasgow en bemand met 5 koppen, tegen een huls op. Enkele passagiers
liepen lichte verwondingen op, doch konden evenals de bemanning het
vliegtuig door middel van lange ladders verlaten. De neerstroomende benzine
veroorzaakte gelukkig geen brand. De Dakota in zyn wel zeer ongewone
positie.
Commissie voor de
atoomenergie.
Tydens de vergadering van de com
missie voor atoomenergie heeft Gromy-
ko (Sovjet-Unie) verzocht de bespreking
van het Amerikaansche plan voor con-
tróle op atoomenergie zes of zeven da
gen uit te stellen. Zulks was naar zyn
meening noodzakeiyk om nauwkeurig te
kunnen vaststellen, of het plan in over
eenstemming was met de onlangs door
de algemeene vergadering der V.N, goed
gekeurde ontwapeningsresolutie.
Gromyko vond steun by den afgevaar
digde van Canada, die een amendement
indiende, volgens hetwelk het plan, na
dat het door de commissie in principe
zal zyn goedgekeurd, vla de werkcom-
mlssie naar den Veiligheidsraad zal wor
den gezonden, terwyi deze laatste com
missie tevens bepaalt, of het plan in
overeenstemming Is met de ontwape
ningsresolutie.
Baruch (V.S.) aanvaardde het Cana-
deesche amendement onder mededee
ling, dat het met de principes van zyn
eigen aanbevelingen overeenkwam.
Sir Alexander Cadogan (Engeland)
was het met Baruchs verklaring eens.
Frankrijk ondersteunde het Canadee-
sche amendement. De commissie nam
vervolgens het Amerikaansche voorstel
met inbegrip van het Canadeesche
amendement aan. (Met tien stemmen
voor en geen enkele tegen. Gromyko nam
niet aan de stemming deel en Polen
onthield zich officieel by de stemming).
Het Sovjet-amendement, dat tevoren
in stemming was gebracht, werd ver
worpen met de stemmen van Polen en
de Sovjet-Unie voor.
BINNENLAND.
De 20-Jarlge D. Westland uit Huizen,
die zijn. militaire dienstplicht In Amers
foort vervult doch met verlof thuis was,
is by het schaatsenryden door het y's ge
zakt en verdronken.
Het secretariaat van de commissie
van beroep voor militaire vorderingen ls
thans gevestigd aan de Kanarielaan 4 te
Den Haag
Aan den gepensioneerden vlce-adml-
raal G. W. Stöve ls door de Amerikaansche
regeering het commandeurskruis van de
.Legion of Merit" toegekend en aan den
hoofdofflcler-vlleger 2e klasse. A. W. Wlt-
holt door den Engelschen koning de
D.S.O. (Distinguished Service Order), de
hoogste Engelsche militaire onderscheiding
voor een buitenlander.
In het gebouw van het Ned. Roode
Kruis te Weenen ls een groote brand uit
gebroken. Een aanzienlijke hoeveelheid
levensmiddelen en medicamenten is ver
loren gegaan.
OP Maandag a-s. des n m. om twee
uur zal de Eerste Kamer ln openbare ver
gadering byeenkomen.
Het m.s. ..Tndrapoera" met ruim 1100
repatrieerenden aan boord," zal Maandag
middag 1 uur te Rotterdam worden gede-
barkeerd.
De A.M J.V. (de Nederlandsche Afd.
van de Internationale Y.M.C.A.) welke ln
Indië reeds verscheidene huizen voor mili
tairen en burgers heeft geopend, ls voor
nemens zoo spoedig mogeiyk ook het werk
onder militairen in Nederland ter hand
te nemen. Zoodra de geschikte gelegen
heden zijn gevonden, zal men ln verschil
lende plaatsen van ons land waar militai
ren gelegerd zyn, clubs openen, waar mili
tairen zich kunnen ontspannen en ont
wikkelen.
Te Bergen ls de v411a van pension
Emma. bewoond door den heer J. Winter,
geheel uitgebrand. Overgeslagen vonken
tastten het rieten dak aan van de villa
van mevr. Schuller tot Pcursem; het dak
en de bovenverdieping brandden af. De
inboedels werden ln veiligheid gebracht.
BUITENLAND.
De OostenrIjksche prof. Llse Meltner,
bekend door atoomonderzoek, zal nauw aan
de Stockholmsche universiteit verbonden
worden, waar dergeiyke onderzoekingen
plaats hebben.
Een delegatie van de vereenlglng van
docenten aan Brltsche universiteiten, zal
ln het begin van 1947 een veertiendaagsche
reis door de Engelsche zone van Dultsch-
land maken om de universiteiten en tech
nische hoogescholen te bezoeken.
De Amerikaansche autoriteiten te
Berlijn hebben in hun sector het rullen
van clgaretten op ruilbeurzen verboden,
met Ingang van 1 Januari a.s.
Gemaskerde Inbrekers, die gewapend
waren met automatische geweren, hebben
uit de Marla-kapel van de kathedraal te
Milaan alle voorwerpen van waarde ge
roofd.
De twee Dakota's onder commando
van resp. kapitein P. Tiedeman en eerste
luitenant H. Schultz, die enkele dagen
geleden met post uit Batavia zyn gestart,
worden Maandag a.s. op Schiphol ver
wacht.
De Itallaan6Che ministerraad heeft
besloten den Itallaanschen ambassadeur
te Madrid terug te roepen.
President Truman zal op Dinsdag a.s.
om 23 uur Ned. tijd voor de Amerikaan
sche radio „Kerstgroeten aan de natie"
uitspreken.
Volgens een bericht van het Sovjet-
persbureau Tass heeft de Perzische Tudeh
(arbeiders) party ln een te Teheran ver
spreid pamflet verklaard, onder de hui
dige voorwaarden niet deel te zullen ne
men aan de komende verkiezingen
Het federaal gerechtshof te Chur
(Oost-Zwitserland) heeft Barwlrsch. den
47-Jarlgen ln Oostenrijk geboren Zwitser-
schen advocaat, die er van werd beschul
digd tydens den oorlog lniyvlng van een
deel van Zwitserland by Dultschland te
hebben beraamd, tot 20 Jaar dwangarbeid
veroordeeld.
Dr. VAN MOOK IS VERHEUGD!
Toen men dr. van Mook te Den Pasar
zyn meening vroeg over het resultaat van
de stemming ln de Tweede Kamer, ant-
Geen Hollandsche haring
meer
ALLES BENOODIGD VOOR RUSLAND
EN DUTTSCHLAND.
Onder de haring-exporteurs als ook
onder haringhandclaren op, het bin
nenland p-a. rookeryen, haringinleg
gers en den kleinhandel heerscht op
het oogenblik een groote verslagen
heid. Na telling van den voorraad
gezouten haring, zoo deelt men ons
uit deze kringen mede, blijkt alle
voorradige haring noodig voor leve
ring aan Rusland (100.000 vaten) en
naar de Russische zone in Duitsch-
land (60.000 vaten).
Er blyft dus niets meer over voor bin-
nenlandsch gebruik en ook niets meer
voor levering op loopende contracten
naar het buitenland over de geheele
wereld.
Verschillende orders zyn n.l. afgeslo
ten met afnemers in het buitenland,
waarvan reeds de gelden vooruit ge
stort zyn. Wanneer deze contracten niet
nagekomen worden is zulks niet bevor
derlijk voor een goeden gang van zaken
in de toekomst. Straks zullen wy deze
afnemers wederom dringend noodig
hebben. Vooral onze Zulder-buren, die
altyd zeer belangrijke afnemers waren.
Door deze maatregelen komen boven
dien alle bokkingenrookerijen voor
buiten- en binnenland 'stil te liggen,
benevens de haring-inleggeryen, wel
ke voor binnenlandsch gebruik leve
ren, met het gevolg dat personeel
moet worden ontslagen.
Genoemde kringen wyzen er verder
op, dat indien Nederland onverhoopt
geheel zonder Hollandsche haring komt
te zitten, wy genoodzaakt zullen zyn
haring in te voeren van slechte kwali
teiten. In de kringen der betrokkenen
acht men het zeer wenscheiyk, dat de
regeering van het genomen besluit terug
woordde hy: „Ik ben zeer verheugd; ik va"
acht het resultaat ook van belang voor komt en een behoorhjk percentage als-
het verdere verloop van de conferentie te nog voor het binnenland ln reserve
Den Pasar. houdt,
Nominaties voor Hoogen Raad
(Van onzen parlementairen redacteur).
Toen de hoogst belangryke beslissing
met betrekking tot Linggadjati moest
vallen, was de Kamer zoo volledig als
maar zyn kon. Er is op het oogenblik
een K.VP.-vacature, drie leden dier
fractie waren door ernstige ongesteld
heid of treurige familieomstandigheden
verhinderd op het appèl te verschynen
en één kwam te laat, doordat hy ver
wacht had, dat de stemming minder
vroeg zou plaats vinden. Dit was de
heer Maenen. Met jhr. mr. Ruys de
Beerenbrouck, die tegen Linggadjati
bleef en dus ook tegen de motie-Rom
mev. d. Goes v. Naters stemde, is hy
Limburger, met hem staat hij op dezelfde
verkiezingsly st en.het heette voortdu
rend, dat hij het met hem eens was
i.z. het geval Linggadjati Zyn te laat
binnenkomen kon dus wel niet tref
fen. maar door zijn fractie is ons mee
gedeeld. dat men hier heusch met een
toevalligen samenloop van omstandig
heden te doen had en dat de heer
Maenen bepaald vóór de motie had
willen stemmen.
Nog had minister Jonkman zyn be
grooting te verdedigen, wat hem niet
veel moeite kostte. Vermeld zy slechts,
dat hy in antwoord op een opmerking
van mr, Beemink (C.H.) mededeelde,
dat by de aanstelling van de Commis
sarissen-Generaal een toezegging ge
daan was omtrent reisgelegenheid naar
Indië voor hun familie, wat met het
oog op de schepping van een ontvangst
centrum nuttig kon zyn. De minister
achtte het daarom biliyk, dat die rei
zen op Rykskosten waren geschied.
Hoofdelijke stemming was over deze-be
grooting evenmin als over die van O., K.
en W. noodig. De communisten lieten
hun „tegen" aanteekenen, in het laat
ste geval nog naar de argumentatie,
dat Onderwys ten gunste van Oorlog
en Marine stiefmoederiyk behandeld
wordt. Overigens kwam by dit hoofd
stuk nog een radio-motie ter tafel dank
zy den heer Wagenaar (commun.),die
ten behoeve van alle geestelyke stroo
mingen zendtyd verlangde, denkbeeld
gesteund door de heeren v. Sleen en
Scheps van de P. v. d. A„ alsmede door
dr. Hacke (P. v. d. V.). Mr. v. d. Goes
v. Naters (P. v. d. A.) vond „alle"
stroomingen te ruim. Van de P. v. d.
A.-fractie stemden 12 tegen en 10 voor
de motie, die overigens alleen nog de
communistische en P. v. d. V.-stemmen
kreeg en zoodoende met 44—23 werd
verworpen
Een uur lang was de Kamer nog be
zig met schriftelijk stemmen, doordat
zy 4 nominaties voor even zooveel
vacatures in den Hoogen Raad moest
opmaken. Conform de aanbeveling
van den H.R. plaatste zy resp. mr.
H. F. R. Dubois, prof. HL P. Vry, mr.
T. Y. Boltjes en mr. F. J. de Jong
no. één. By wyze van demonstratie
voor benoeming van vrouwelyke rech
ters, brachten op een gegeven oogen
blik van de 77 aanwezige afgevaar
digden 22 hun stem op mevr. prof.
mr. Hazewinkel uit, die op 's Hoogen
Raads aanbevelingen in het geheel
niet voorkwam.
Alvorens het Kerstreces aanbrak,
kreeg de Kamer voor haar noesten en
deugdeiyken arbeid, voor het peil ha-
rer debatten een voorbeeld, b.v. in
een zoo belangryke aangelegenheid als
Linggadjati voor een niet gering nog
psychisch aangetast deel van ons volk
een voorzitteriyk pluimpje, dat te
recht mede bestemd was voor den grif
fier en den commiezen-griffier. Er volg
den nog Kerst- en Nieuwjaarswenschen
