Voortzetting Linggadjati-debat Min. Jonkman antwoordt morgen WEERBERICHT Hout-tekort baart zorgen Duizenden Hollandsche arbeiders naar Zweden De nieuwe bonnen Met een enkel woord Sterke stijging van Nederland's bevolking Gestegen tot boven 9 Vz millioen inwoners 85sïq 'Jaargang WOENSDAG 18 DECEMBER 1946 No. 25961] LEIDSCH DAGBLAD Directeur: J. W. Henny. Hoofdredactie: B W Menkhorst en J Brouwer. DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN f. 3.30 per 3 maanden; 26 cents per week. Telefoon Directie en Administratie: 25041 Telefoon Redactie: 31507 - Giro no. 57055 (Van onzen parlementairen redacteur). Slaagde Prof. Rpmme er den eersten dag in het debat op een zeer hoog peil te brengen, den tweeden dag was het een waargenot te luisteren naar het voortreffelijk betoog van den heer Schouten (A.R.), die hiermee opnieuw toonde ran het slag der zeer groote par lementariërs te zijn. Dit bleek vooral ook nog toen zijn rede sommigen zij ner tegenstanders toi interrupties prik kelde waarop hij met vel zeldzame slag vaardigheid onmiddellijk wist in te gaan. En ook met het heilig vuur van den man van rotsvaste beginselen, van een diepe overtuiging welke hem de kracht schonk, die aldus een zijner verwijten aan het Regeeringsbeleid al te zeer ontbroken had en ontbrak Toen op een gegeven oogenblik de heer Vorrink (P. v. d. A.) een interruptie plaatste in verband met dr. Colijn's, mede door den heer Schouten aller minst bewonderde brochure „Tusschen twee werelden" kreeg hij een antwoord, dat hem, wien dit anders niet veel over komt, geestelijk „knock-out" sloeg en dat in eenige in waarlijk verheven pas sie uitgesproken zinsneden; uit heel de wijze, waarop de heer Schouten, v/elke uit zijn bank naar voren sprong, zich op dat moment liet gaan sprak tevens de nobele strijdende mensch. Het begin van zijn lede was gewijd aan den mist, waarin wij voxgens hem nog steeds verkeeren. ook nadar het accoord door Regeeringsverklaring en Toelichting nader is toegelicht, nadat, gelijk hij het noemde, op Linggadjati I een Linggadjati II is gevolgd, waarvan zi. prof. Romme ten slotte gaarne een Linggadjati III wilde maken. Tal van vragen deden zich voor, zooals die van het bindend en niet bindend karakter van de Notulen, van de door de Indo nesische delegatie dienomtrent weer ge koesterde opvattingen. Spr. zette uiteen, dat en waarom gezegd kon worden, dat de Regeering zich buiten de wet heeft geplaatst, toen zij de Cie-Gener. vrij liet om verder te gaan dan de op haar betrekking hebbende wet en de Instruc tie permitteerden. Dit is illegaal en zulk een gedrag wekt illegaal optreden van anderen op. Hierna volgde een met argumenten gestaafde constateering van het ook in feite ontbreken van werkelijk gezag der Republiek op Sumatra en van het, op zijn minst genomen, twijfelachtig zijn van dat gezag op Java, getuige o-m. de manier, waarop men zich daar niet hdudt aan den wapenstilstand. Later schetste hij in dat verband de onhoud bare situatie van het bestand, dat n.l. een volstrekt eenzijdig karakter blijkt te bezitten. Wat de stelling betreft, dat wij van wege internationale overwegingen het accoord dienen te aanvaarden, heette het. dat zeer zeker o-m. de factor van het buitenland mede een plaats hoort in te nemen, doch ten slotte hebben wij naar eigen inzicht en verantwoordelijk heid te beslissen. „Geheel accoord" in terrumpeerde prof. Logemann (P. v. d. A.) die hierop te hooren kreeg, dat hij dan toch maar herhaaldelijk den in druk had gemaakt anders te hebben ge handeld. Met beslistheid had men voor ons standpunt, voor ons recht tegen over het buitenland moeten opkomen o.m. door goede in- en voorlichting en als wij dan toch verzet van Enge land en Amerika ontmoet zouden heb ben. ware zulks voor hun verantwoor ding gekomen. „Ja, maar intusschen zouden wij met de stukken gezeten heb ben", gaf mr. Teulings (K-VP.) te ver staan. „En nu zitten wy met de stuk ken" luidde het wederwoord. Met klem bestreed spr de stelling Logemann, öai 'wij het feit van de revolutie, van het door de Indonesiërs verlaten hebben van de oude rechtsorde als feit hebben te aanvaarden. Dit leidde tot het inter- ruptie-tusschenspel met den heer Vor rink. over Colon, die zich in een ge schrift op een gegeven oogenblik bij het, tijdelijk gebleken, succes der Duit- schers had neergelegd. „Gij. die steeds met Colijn in de verzetsbeweging hebt. •samengewerkt, hebt hem een dergelijk verwijt nooit gemaakt en gij weet bo vendien, dat Colijn zich ten volle voor het verzet heeft ingezet, zoodat gij het zedelijk recht mist, thans en in dit ver band-een des-gelijke opmerking te ma ken" zoo ongeveer voegde de heer Schouten den voorzitter der P. v. d. A. toe, die hierna muisstil bleef. Even later flitsten eenige interrupties en antwoor den door de zaal over, zooals de heer Schouten het uitdrukte, over het waar dige hoofd des voorzitters heen, toen de AR. spreker zich verweerde tegen de bewering van den heer Thomassen (P. v. d. A.), dat juist de politiek der A.R het aan Sjahrir c.s. onmogelijk maakte het extremisme er onder te krijgen, iets wat de heer Schouten dringend nood zakelijk had genoemd. „Wij zijn voorstanders van verleening aan Indië van vrijheid en zelfstandig heid voor eigen aangelegenheden, maar binnen het Koninkrijk", zoo besloot spr., die zijn standpunt samenvattende ver klaarde, tegen Linggadjati en voor een oplossing in nationalen zin te zijn. Na den heer Goedhart (P. v. d. A welke ojn. uiteenzette, waarom ondanks het vele goede door ons gedaan, toch gezegd diende te worden, dat wij nog steeds volgens het koloniale stelsel In dië hadden bestuurd, wees de heer de Groot (comm.) er op. dat niet Neder land aan Indonesië zelfstandigheid geeft of heeft gegeven, maar dat het Indonesische vólk deze zelf heeft ge nomen. Derhalve geen fanfares a la VERANDERING OP KOMST? De Bilt verwacht tot morgenavond: Hedennacht vooral in het Zuiden van het land strenge vorst, morgen overdag matige tot lichte vorst en langs de Wad denzee plaatselijk zelfs lichte dool. Ge leidelijk verder afnemende wind tus schen Noord en Oost. Aanvankelijk nog helder weer, later wat toenemende be wolking, voornamelijk in het Noorden van het land, doch geen sneeuwval. Romme. Dr- Bierema (P. v. d. A.) voelt voor verwezenlijking van de beginselen der Koninklijke rede, doch z.i. leidt het accoord daartoe niet en zal het. geens zins de goede betrekkingen tusschen de volkeren van Nederland en Indië ver zekeren. Immers, uit de houding van de Regeering zelf (haar gedoe met haar vei klaring, met de Toelichting, wijst er op) dat die niet bereid is zich werkelijk te houden aan wat er in de 17 artikelen van het accoord staat. Zulk een beleid van kool en geit willen sparen moet op een teleurstelling uitloopen. Slotsom: de overeenkomst diende verworpen te wor den. Ds. Zandt (G.G.) ontwikkelde bezwa ren tegen het revolutionnah-e senti ment in Indië. De Republiek is onmiddellijk overge gaan tot het invoeren van een feilen terreur. Duizenden Nederlanders, Indo nesiërs en Chineezen zijn als slachtof fers van dien terreur gevallen. Spr. betoogt, dat de principes van de Koninklijke rede zijn prijs gegeven. Vervolgens keerde spr. zich tegen Soekarno. In Nederland worden colla borateurs gestraft, soms met den dood; in Indië wordt iemand, die ons land heeft verraden, erkend als hoofd der Republiek. Spr. wenscht geen oorlog, maar een vreedzame oplossing, waardoor Neder land en Indië in één Koninkrijk geza menlijk hun belangen kunnen beharti gen. De heer Joekes (P v. d. A.) bracht dank aan de geallieerden voor hun hulp. Hij noemt de basis-overeenkomst, welke thans aan de Kamer wordt voor gelegd een heuglijk feit. Zooals de heer Logemann het zeide: men moet het zien als een acte van pacificatie. Naar sprekers meening is een begin van uit voering gegeven aan de beginselen, neergelegd in de koninklijke rede van 7 December 1942. Hij informeert hoe de regeering zich voorstelt de waarborgen voor de veilig heid effectief te maken. De heer Joekes betoogt verder o.a. dat de overeenkomst gezien moet wor den als één en ondeelbaar. Er is z.i. geen enkele aanleiding om te spreken van Linggadjati 1, 2 en 3. De overeenkomst zal naar goede trouw moeten worden uitgelegd. Daarna komt de minister van Over- zeesche Gebiedsdeelen, de heer Jonk man aan het woord. Met het oog op de vraag naar een grondige beantwoor ding verzoekt hij zijn rede op een later tijdstip te mogen vervolgen. De voorzitter zal den minister daar toe gelegenheid geven in de vergade ring van a.s. Donderdag des voormid dags te 11 uur. Tot over half een heeft de Kamer zich vervolgens beziggehouden met de behandeling der Ondervijs-begrooting, Op Croydon werd per KLM-vliegtuig een mooie zending seringen uit ons land aangevoerd. De stewardess van het vliegtuig. Marijke Boom, met een fraaie bos uit deze kostbare lading. Officier-vlieger Wladimir Saltykoff herdacht. In de Cadi-cantine van het vliegpark Valkenburg werd gistermiddag tijdens een korte plechtigheid de officier-vlie ger en instructeur van den luchtvaart dienst, Wladimir Saltykoff herdacht. De commandant zeemacht, schout bij nacht H. A Gauw, sprak het gezamen lijke marinepersoneel van het vliegpark toe. Spr. gaf uiting aan zijn leedwezen over het verlies van dezen vlieger, die tijdens een vlucht van Engeland naar Nederland met een „Firefly" op 10 De cember vermoedelijk in zee is gestort en als vermist werd opgegeven. De com mandant zeemacht zeide, dat de open gevallen plaatsen bij den MLD ondanks het risico van het bedrijf steeds worden opgevuld, doch de herinnering aan een gevallen kameraad blijft leven. De commandant van het vliegkamp- schependetachement VKS, de officier MSD le kl W. Beets, herdacht vervol gens den gevallen vlieger, die op 24-jari- gen leeftijd zijn prachtige loopbaan op zoo een tragische wijze afsloot. Waldi- mir Saltykoff was in 1941 nog op school, toen de oorlog met Japan uitbrak. Hij ontsnapte uit Bandoeng en kwam via ^istralië in de Ver. Staten, waar hij in de Nederlandsche vliegschool te Jack son (Missisippi)zijn opleiding ontving. Nadien nam luit. Saltykoff deel aan operaties van de eskaders 1840 en 800, tijdens welke periode hij aandeel nam aan de aanvallen op het Duitsche vest zakslagschip Tirpitz. In dezen tijd deed luit. Saltykoff dienst op de vliegkamp schepen „Indefatigable" en de .Furious" doch voornamelijk op de .Emperor", een escortecarrier. Later vloog hij in Zuid- Frankrijk, Griekenland, Achter-Indië en Malakka, waarna hij tijdens de Bir- ma-campagne bij de Royal Airforce werd gedetacheerd. Hier verwierf luit. Saltykoff het Distinguished Service Cross voor het neerschieten van een Ja- pansche Dinah". Spr. vroeg den aanwezigen eenige oogenblikken in stilte den gevallene te willen herdenken. Ten slotte herinnerde de heer Beets aan het feit dat luit. Saltykoff ten be hoeve van de bevrijding vanIndonesië naar Java ging waar hij als Raipwi-offi- cier negen maanden de gevangene der extremisten was. Voor herstel vertoefde hij in Engeland, vanwaar 'hij eenige we ken geleden in Nederland terugkeerde om als instructeur op „Valkenburg" op te treden. De heer Beets voegde nog eenige woorden van persoonlijk leedwe zen aan zijn toespraak toe. Hiermede was deze herdenkingsplech tigheid, die o.m werd bijgewoond door den kolonel T. Schaper namens den mi nister van marine, door adm Helfrich en door den officier-waarnemer J. Plan- tenga namens den chef van den mari nestaf, ten einde. (Speciale reportage) De wederopbouw in Nederland staat voor groote moeilijkheden, speciaal door een zeer groot tekort aan hout. Voor het tijdvak van 1 Augustus '461 Juli '47 kan slechts gerekend worden op 300.000 M3, terwijl zeker het dubbele noodig zou zijn om in het gewenschte tempo te kunnen werken. Wij hebben in verband daarmede, een onderzoek ingesteld naar den stand van zaken op de houtmarkt. Minister Lieftinck heeft bij zfjn reis naar Canada 250.000 M3 hout gekocht. Dit. hout wordt duur. zeer duur zelfs. Gelukkig komt er ander hout beschik baar dat veel minder kost. Het dure en goedkoope hout wordt nu door elkaar verwerkt, zoodat er een gemiddelde prijs voor wordt vastgesteld. Maar al is het hout in Canada ge kocht, het wil niet zeggen, dat het hier al is. Aanvankelijk was de levering van de eerste zending al toegezegd, rnaar door de staking in Amerika is er ver traging gekomen. De schepen, die al ge charterd waren om dit hout af te halen, moesten afgezegd worden. Nu is er evenwel hoop. dat de schepen binnen eenigen tijd kunnen uitvaren om de eer ste houtzending halen. uit Canada te gaan UIT SURINAME. Uit Suriname komt geregeld wat hout ^aan. Maar wil het meer worden en in derdaad van belangrijke beteekenis wor den voor onze nou i is i noo dig. dat de boschcultuur daar intensie ver wordt aangepakt. Bovendien is het jammer dat onder hetgeen Suriname ons kan sturen weinig timmerhout is. UIT DE FRANSCHE ZONE. Onder de 680.000 M3 hout, die ver werkt kan worden in het tijdvak 1 Aug. 19461 Juli 1947 is al begrepen het hout dat uit de Fransche zóne in Duitschland komt. Van die overeenkomst verwacht men veel. Hier worden Hollandsche ar beiders tewerk gesteld om in het Zwarte Woud te kappen en het hout te vervoe ren naar Nederland. Dit hout is het goedkoopste dat wij uit het buitenland betrekken. KANS OP MEER HOUT UIT DUITSCHLAND? Er is ook getracht uit de andere be zettingszones van Duitschland hout te Ook in Volendam zijn de schaatsen weer uit het vet gehaald, en de jeugd ver maakt zich op het dichtgevroren water. (Foto ANP—de Wt.) Voor de eerste helft van de 1ste pe riode 1947 (22 Dec. 1946 t/m 4 Jan. 1947) elk der volgende bonnen geeft recht op het koopen van: BONKAARTEN Ka Kb Kc 701 (strook No. 1.) 531 brood: 800 gram brood. 532 brood 400 gram brood. 125 gram boter. 125 gr. margarine of 100 gr. 531 boter 532 boter vet. 533 boter 250 gram margarine of 200 gram vet. 53lmelk 4 liter melk. 532, 53—3 melk 3 liter melk. 531 vleesch 100 gram vleesch. 532 vleesch 400 gram vleesch. 531 algemeen 200 gram kaas. 532 algemeen 100 gram suikerwerk. 533 algemeen 1 ei. 53—4 algemeen 750 gram suiker, boter hamstrooisel enz. of 1500 gram jam. stroop, enz. 53—lb reserve 1600 gram brood. 53lc reserve 800 gram brood. 53—2b reserve 200 gram kaas. BONKAARTEN Kd Ke 701 (strook No.l) 541 brood 800 gram brood. 541 boter 250 gram boter. 54—2 boter 125 gram margarine of 100 gram vet. 541 melk 12 liter melk. 541, 54—2 vleesch 100 gram vleesch. 54—1 algemeen 100 gram kaas. 54—2 algemeen 100 gram suikerwerk. 543 algemeen 1 ei. 544f 545 algemeen 250 gram suiker, boterhamstrooisel enz. of 500 gr. jam. stroop enz_ 54—ld reserve 800 gram brood. 54ie reserve 500 gram rijst, kinder meel (uit rijst bereid) of kinder biscuits. TABAKSKAARTEN ENZ. T 63, T 64 2 rantsoenen tabaksartike- len. V 64 200 gram chocolade en/of suiker werken. X 63 2 rantsoenen tabaksartikelen. X 64 100 gram chocolade en/of sui kerwerken. BONKAARTEN Ma Meb Mc Md 701 (strook No. 1). 534 brood 800 gram brood. 534 boter 250 gram boter. 534 boter 250 gram margarine of 200 gram vet. 534 melk 5 liter melk. 534 vleesch 300 gram vleesch. 535 vleesch 100 gram vleesch. 534 kaas 200 gram kaas. 534 suiker 250 gram suiker, boter hamstrooisel en/of 500 gram jam, stroop enz. Voor de week van 29 December t/m 4 Januari zullen geen bonnen meer wor den aangewezen. Deze week ls wederom 100 gr. vleesch extra beschikbaar, zoodat men in to taal 500 gram per veertien dagen ont vangt. Op de bonnen voor tabaksartikelen zal bij aankoop van twee rantsoenen ciga- retten ten minste één rantsoen ciga- retten, vervaardigd uit Zuid-Amerikaan- sche tabak gekocht moeten worden. Het aanvullende kaasrantsoen voor personen, geboren in een der jaren van 1927 t/m 1932. zal in den vervolge wor den verstrekt in den vorm van 200 gram per 4 weken inplaats van '100 gram per 2 weken. Bovengenoemde bonnen kunnen reeds op Donderdag, 19 December worden ge bruikt. met uitzondering van de bon nen voor vleesch en melk, waarop eerst met ingang van Maandag 23 December mag worden gekocht. De niet aangewezen bonnen van de bonkaarten 612 kunnen worden vernie tigd. De in de bonnenlijst vermelde num mers van de bonkaarten Ma, Mb. Mc Md 701 hebben betrekking op de extra rantsoenen, geldende voor bij zonderen arbeid en voor aanstaande en jonge moeders. Zij. die hierop recht hebben, zyn en worden periodiek in het bezit van deze bonkaarten gesteld. PETROLEUMBONNEN AANGEWEZEN Het CDK deelt mede, dat voor .het tijdvak van 22 December 1946 tot en met 1 Februari 1947 de bonnen 535 en 546 algemeen zijn aangewezen voor het koopen van 2 liter petroleum. BINNENLAND. Tengevolge van het feit, dat gister avond nabij bet station Krulnlngen ln Zeeland een losse locomotief ontspoorde, hadden verschillende treinen naar Brabant en Holland langdurige vertraging. "Óp 61-Jarigen leeftijd ls te Overveen overleden de heer J. M. B. van Vlijmen, directeur van de Boldootfabrleken en oud- lld van de Kamer van Koophandel te Am sterdam. De thans overledene heeft Inder tijd eveneens het voorzitterschap van de RK. Werkgeversvereniging bekleed. De zoon van den overledene is enkele weken geleden om het leven gekomen bij de vliegramp op Schiphol. De gebr. Hoogenboom, die verdacht worden den moord gepleegd te hebben op de 61-Jarlge mej. A. M. Marsman in de Warmoesstraat te Amsterdam en die te Frankfurt gearresteerd zijn, werden naar Amsterdam overgebracht en ln het hoofd bureau van politie Ingesloten. ZIJ ontken nen iedere schuld en zullen thans ge- confontreerd worden met den derden ver dachte Leo van der Helm. Vast staat, dat een van drie de vrouw heeft gewurgd. De 54-Jarige mow. J. I. de W.%-J., di' de wasch deed. heeft den dood gevonden, doordat de electrische wringer de punten van haar halsdoek greep en meetrok. Het Nljmeegsche studentencorps heeft met vrijwel alg. st. besloten zich te scha ren achter de Nederlandsche delegatie op het Internationale Studentencongres te Praag gehouden. ÖSe delegatie besloot, gelijk bekend, niet toe te treden tot de International Union of Students wijl, aldus de motivee ring, ln deze organisatie de communisten den boventoon voeren, zij te veel politieke neigingen toont en de autonomie der landelijke studentenorganisaties te veel ln het nauw gebracht wordt. BUITENLAND. Te Nanking ls een bilateraal verdrag voor de burgerluchtvaart tusschen Frank rijk en China gesloten. Heden zullen ln,Griekenland de klok ken geluid worden en alle Grieken ge durende een uur binnenshuis verblijven als rouw over het afwijzen der grenscor recties aan de Bulgaarsche grens. Het blad „Cité Nouvelle" deelt mede, dat een der voormannen van het Vlaamsch nationaal verbond, Ward Hermans te Ber lijn ls gearresteerd. Hij zal binnenkort naar België worden overgebracht om daar terecht te staan. Het Christelijk Mljnwerkersverbond in België heeft een loonsveriiooging van een frank per uur voorgesteld voor de bovengrondsche losse arbeiders en een evenredige verhooging der loonen van de andere boven- en ondergrondsohe mijn werkers. Volgens berichten uit de Grieksche pers ls de hoofdredacteur van het nieuws blad van de Earn (Unksche coalitie) tot 10 Jaar gevangenisstraf veroordeeld wegens „ondermijning van het prestige der regee ring". HÏJ had ln een artikel gevraagd, waarom geen maatregelen werden geno men tegen een monarchistische groep, die de bevolking van het dorp chyrolriesy zou hebben uitgemoord. Uit betrouwbare bron verluidt, dat Turkije langs de geheele Grieksoh-Turk- sche grens zijn grensposten heeft ver sterkt. Met betrekking tot geruchtendie dn de Brusselsche pers de ronde doen en vol gens welke sprake zou zijn van een toe naderingspoging van de zijde der katho lieke volkspartij tegenover de socialisten, deelt het bureau van de socialistische partij mede, dat er geen enkele aanüeldlng bestaat van de gedragslijn, die het tegen over de oppositie voortdurend heeft ge volgd, af te wijken. Het Fransche bureau voor toerisme zal vier slagvelden ln Normandlë tot staatsbezit verklaren. Het zijn het Utah- en het Oma ha-strand, waar de Amerl- kaansche troepen het eerst landden, en Arromanohes en Courseulles, waar Mont gomery en de Gaulle landden. Ook Hitler's, Atlantic Wall en enkele Engelsche en Amerlkaansche schepen en landingsvaar tuigen bulten de kust zullen ter herinne ring aan de oorlogsjaren in stand worden gehouden. LAATSTE BOOTEN OVER IJSELMEER. Gistermiddag om 2 uur zijn de laat ste schepen over het IJselmeer getrok ken. n.1. de .Rijnstroom" en de „Waal- stroom", die beide te middernacht resp. uit Kampen en Lemmer vertrokken wa ren. De ongeveer 170 ton metende pas- sagier-vrachbbooten ontmoetten elkaar midden op het IJselmeer en zetten ge zamenlijk den tocht voort, tot zij bij Marken in het, daar zeer dikke, ijs vast raakten. Na veel manoeuvreeren wist de bemanning de schepen weer vlot te krij gen en zij 'bereikten na een reis van 6 uren de veilige haven van Amsterdam, verkleumd doch behouden. Het wordt waarschijnlijk geacht, dat de scheepvaart over het IJselmeer thans geheel is lamgelegd. Ook de dienst Sta vorenEnkhuizen heeft zijn booten moeten stilleggen. Zooveel mogelijk wordt het goederenvervoer thans per auto in stand gehouden. krijgen. De Amerikanen hebben levering toegezegd, maar practisch resultaat heeft het nog niet opgeleverd. Het bezwaar is bovendien dat alles in dollars betaald moet worden. Wij verwonderen ons wel over rlezen gang van zaken. De Duitschers hebben in den oorlogstijd ons land leeggeroofd. Door hen is ook veel hout in onze bos- schen gekapt. Nu zou men zeggen, dat Nederland als deel der oorlogsschuld aanspraak zou kunnen maken op koste- looze levering van hout uit Duitsch land. Maar daaraan is op dit moment geen denken. Bij den uitvoer uit Duitsch land stellen de bezettings-autoriteiten zich in het algemeen op het standpunt, dat alle export naar het buitenland be taald moet worden in dollars of ponden. Daardoor wordt een bedrag gesteld te genover de hooge uitgaven, die vooral Engeland heeft om de bevolking in het bezette Duitschland te voeden. Dit schept intusschen een onbillijkheid te» genover gedupeerde landen, ook tegen over Nederland. BIEDT ZWEDEN MEER MOGELIJKHEID? In Den Haag vernamen wij, dat Zwe den bij de handelsbesprekingen ver klaard heeft ons wel meer hout te wil len leveren, maar dit dit onmogelijk is, omdat men met een tekort aan arbeids krachten zit. In verband daarmee is van den kant van den Wederopbouw de mo gelijkheid geopperd om een groot aantal Nederlandsche arbeiders naar Zweden te zenden om bü den hout kap te helpen. Wij hoorden getallen van 5000 en 7000 noemen. Er werd verondersteld, dat voor zoo'n vrij willige uitzending wel voldoende menschen te vinden zullen zün. Er wordt wel gezegd, dat wij zelf on ze arbeiders noodig hebben, maar dit zouden geen vakarbeiders behoeven te zijn omdat zij niet als een afzonderlijke groep zouden gaan werken, maar opge nomen worden in de Zweedsche ploegen, In Zweden worden hooge arbeidsloonen betaald, zoodat de arbeiders voldoende geld voor hun gezinnen zouden kunnen overmaken. In ruil voor deze hulp zou Zweden ons, naar verwacht werd. een flinke hoeveelheid hout kunnen leveren. Van andere zijde moeten evenwel be zwaren tegen dit plan zijn geopperd. Toch zou een nadere bestudeering ge- wenscht zijn, want bij doorvoering van het plan zouden wij hout krijgen dat weinig deviezen kost. Be vendien zou het dan mogelijk worden meer hout te krij gen voor onze papierfabricage. DE VERWACHTINGEN VAN IiET RIJKSBUREAU VOOR HOUT. Op het Rijksbureau voor Hout in Am sterdam vernamen wij, dat men over den aanvoer van het in het buitenland gekochte hout er komt, behalve uit de bovengenoemde gebieden, ook hout uit Zweden, Finland en Tsjecho-Slowa- kije niet ontevreden is. Het stelt evenwel teleur dat wij niet meer kun nen koopen. Over de verwachtingen voor de toe komst kon men zich niet uitlaten; men hoopte op een toeneming, maar eenige garantie is helaas niet te geven. Van groot belang voor de houtmarkt zou zijn aLs Rusland zou willen leveren, want dit land heeft groote mogelijkheden op dit gebied. Voorloopig is daar evenwel geen rekening mee te houden. Van de 680.000 M3 hout die voor het tijdvak 1 Augustus 19461 Juli 1947 be schikbaar gesteld kan worden is 80.000 M3 gereserveerd voor defensie-doelein den in Ned.-Indië. Het laat zich even wel aanzien dat Indië niet zooveel noo dig heeft. In dat geval kunnen andere toewijzingen iets grooter worden. Voor emballage is niet minder dan 100.000 M3 hout noodig. Een deel daar van is bestemd voor de verzending van hier geproduceerde goederen naar het buitenland. In het belang van onzen export (en onze deviezen!) moet daar mee rekening gehouden worden. Groot contrast met België. Bljjkens de door het Centraal Bu reau voor de Statistiek gepubliceerde cijfers van den loop der bevolking over October 1946 blijft de daling van het geboortecijfer na den zeer hoo- gen top in Mei 1946 met 28.116 le vendgeborenen (34,4 per 1000 inwo ners) onveranderd aanhouden). In October 1946 bedroeg het aantal levend geborenen 22,317 (27,7 per 1000). Dit cijfer is echter nog zeer aanzienlijk hooger dan het gemiddelde van Octo ber in de jaren 1936/1939 (14.058 levend geborenen, 19,1 per 1000). Het totaal aantal levend geborenen in Januari October 1946 bedraagt 241.308 (30,9 per 1000), tegenover 147.135 (20.5 per 1000) gemiddeld in de overeenkomstige periode in 1936/1939. Een verdere daling van het geboortecijfer mag verwacht wor den, ondanks de zeer hooge huwelijks frequentie in de eerste 10 maanden van 1946. In totaal werden 92.347 huwelij ken gesloten (11,8 per 1000 inwoners) tegenover gemiddeld 59.041 (82 per 1000) ln de overeenkomstige maanden van 1936/1939. De cijfers van de sterfte blijven gun stig. Het aantal overledenen in Januari October 1946 bedroeg 65.643 (8,4 per 1000 inwoners) tegenover 61.759 (8,6 per 1000 inwoners) in de overeenkom stige maanden 1936/1939. Het sterfte cijfer over 1946 is echter geflatteerd door de niet onbelangrijke daling van het aantal overledenen van 60 jaar en ouder, welke een gevolg is van de zeer hooge sterfte in deze leeftijdsklassen in de laatste maanden voor de bevrijding. In de maanden Januari—October 1946 overleden 35.763 personen van 60 jaar en ouder, tegenover gemiddeld 37.640 in dezelfde maanden van 1936/1939. In dien de voortijdige sterfte in deze leef tijdsklassen in de eerste maanden van 1945 niet was ingetreden, zou naar schatting het sterftecijfer in 1946 niet 8.4 per 1000, maar ongeveer 9.0 per 1000 hebben bedragen. De zuigelingssterfte en de sterfte aan tuberculose der ademhalingsorganen in de maanden JanuariOctober 1946 be wegen zich op het niveau van de over eenkomstige maanden van 1936/1939: de zuigelingsterfte bedroeg 37,9 per 1000 levend geborenen (in 1936/1937 37,3), de sterfte aan tuberculose der ademhalings organen was 3,3 per 10000 inwoners (in 1936/1939 eveneens 3,3). Als gevolgd van de hooge geboorte cijfers en de lage sterftecijfers stijgt de bevolking van Nederland snel. Op 1 Januari 1940 telde Nederland 8.834.000 inwoners, op 1 Januari 1946 9.295.000 en op 1 October 9.479.000. In den loop van November is het inwo nertal boven de 9.500.000 gestegen. In 1946 zal dus de bevolking toenemen met meer dan 200.000 zielen. In ver gelijking met 1 Januari 1940 zal de toeneming op 1 Januari 1947 bijna 7"0.000 bedragen. Nederland staat hier in groote tegen stelling met België, welks bevolking op 1 Januari 1940 8.396.000 bedroeg en op 1 Januari 1946 8.345.000. Op 31 Decem ber 1930 ter gelegenheid van de laatste volksstelling was de bevolking van België nog 156.000 grooter dan die van Nederland (8.092.000 inwoners in België en 7.936.000 inwoners van Nederland). BLOEMBOLLEN NAAR POLEN. Dezer dagen is een zware vrachtauto van een der vervoerbedrijven, die zich met internationaal wegvervoer bezig houden, vertrokken met een lading bloembollen voor Polen. Dit ls een dei- eerste ritten, waarvoor de Russische be zettingsautoriteiten toestemming heb ben verleend. De mogelijkheid bestaat, dat voor het vrachtauto-vervoer in de toekomst rechtstreeks vervoer mogelijk wordt met de door de Russen bezette deelen van Duitschland en de landen ten Oosten daarvan. Ook naar Boeda pest werden reeds door zware vracht auto's van het beroepsvervoer enkeli tochten gemaakt, waarvoor eveneens een speciale vergunning was verleend door de Russische militaire autoriteiten.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1946 | | pagina 1