Voor- en tegenstanders
aan het woord
Spannend Linggadjati debat:
Frankrijk worstelt nog met de
zuivering
Nog steeds heerscht de geest van Petain
DE BEZORGING
Laatste Berichten
Officieele publicatie
R.K. fractie niet eensgezind
achter ontwerp.
In vervolge verklaarde prof. Romme
tenslotte
Linggadjati te verwerpen in de gang
bare opvatting van een groot deel der
pubbeke opvatting. In den enkelen zin
der 17 punten kan hij de overeenkomst
niet aanvaarden.
De heer Bruins Slot (AR) betoogd, dat
net beleic het geheel van de stukken
met de stukken moet overtuigen, niet
zoozeer van de juistheid van de conceptie
maar van de innerlijke kracht de in
nerlijke geslotenheid en gaafheid van
het geheel.
Een toelichting van één der partijen
kan z.i. niet bindend zijn. die moet van
beide partijen komen. Wat. de regeering
van het bindend zyn zegt. kan niet waar
zyn.
Als de overeenkomst niet geheel be
vat wat men wil overeenkomen, dan
moet de regeering haar niet onderteeke
nen.
De Memorie van toelichting en regee-
ringsverklaring hebben naar sprekers in
zicht geen rechtsgeldigheid. Hij ls van
meening dat de drie stukken niet over
tuigen. van de innerlijke kracht, de in
nerlijke geslotenheid en de innerlijke
gaafheid van het geheel.
De C.G.. het gezag der Republiek op
geheel Java. Sumatra en Madoera er
kennende, heeft meer gedaan dan een
realiteit erkend, n.l. een juridische pre
tentie. Op Sumatra bijv. heeft de Repu
bliek met het gezag, daar heerscht de
anarchie.
De juridische formatie, die men heeft
gemaakt ,is zelfmoord.
Voorts gaf spr. te kennen, dat de be
moeienis van de Unie geen overheids
bemoeienis is. Er is geen sprake van de
vorming van één staat, maar van twee
staten, die samenwerken. Was er werke
lijk sprake van 'n staat, dan zou men moe
ten weten wie de overheid is, hoe ze ge
vormd wordt, wat haar bevoegdheden
zijn.
In de overeenkomst is goed vastgelegd,
dat het oude Koninkrijk verdwijnt en
de Republiek krijgt erkenning van haar
gezag over drie eilanden, maar van de
Unie verder niets. Het statuut van de
Unie handelt alleen over de samenstel
lende deelen. Alleen wordt gezegd, dat
de Unie geen overheid heeft.
Nu wordt in de Memorie gesproken
over het oppergezag der Kroon, maar in
de ontwerp-overeenkomst staat er geen
woord over.
De overeenkomst ontbindt z.i. het Ko
ninkrijk. zonder dat het omgezet wordt
in een federatief staatsverband.
Het huis van Linggadjati. tegen zich
zelf verdeeld, is naar sprekers overtui
ging niet aanvaardbaaar.
De heer Vonk (P. v. d. V.) was van
oordeel, dat de ambtenaren van de C.G.
zoodanig over de grens van het delict
hebben heen gewerkt, dat er gegrond
vermoeden van strafbaarheid bestaat.
De C.-G. heeft onderhandelingen ge
voerd. waardoor de staatkundige ver
houdingen zoodanig worden, dat Ned.-
Indië-buiten het Koninkrijk wordt ge
plaatst. De commissie is z.i. buiten haar
bevoegdheden gegaan.
In den breede betoogde spr. nader de
strafbaarheid van de vier ambtenaren,
die de C.-G. vormen. Voor de erkenning
der Republiek Is grondwetswijziging
noodlg. Hfj verklaarde zich tegen de
ontwerp-overeenkomst. Z.i. wordt door
het voorstel-"Welter de zaak in de juiste
banen teruggebracht, in den geest van
getrouwheid aan den eed op de grond
wet.
De heer Meyerink (A.R.) verklaarde,
dat de project-overeenkomst niet aan
vaard kan worden als grondslag voor
de nieuwe organisatie binnen het
Koninkrijk. Spr. betoogde, dat de C--G.
eensdeels haar opdracht heeft over
schreden en haar anderzijds te eng heeft
opgevat; daartoe gaf de regeering aan
leiding door haar instructie.
De C.-G. heeft verzuimd andere groe
peeringen te hooren dan die, welke ach
ter de Republiek staan. Door deze over
eenkomst worden de volkeren van In
donesië in een staatsstructuur geduwd
zonder gehoord te zijn.
Spr. bepleitte de wenschelijkheid van
een positief tegemoettreden der Indo
nesische volkeren, om door het wegne
men van remmende bindingen de voor
waarden te scheppen voor een nieuw
bestaan op hooger niveau-
Na er op gewezen te hebben, dat de
luitenant-gouverneur-generaal gespro
ken heeft van een sprong in het duister,
en een ander hooggeplaatst Indisch
ambtenaar van een gok, verklaarde spr.,
dat hij gaarne wil medewerken aan een
nieuwe rechtsorde, maar niet zooals
men dat thans wil.
De heer Logemann (P- v. d. A.) ver
klaarde dat velen zl. nog vertoeven in
een schijnwereld. Ook in deze zaal zijn
er die denken, dat wij alleen en afdoen
de de gebeurtenissen haar gang kon
den voorschrijven.
De basis-overeenkomst zoude spr. wil
len noemen een acte van pacificatie.
Spr. betoogde, dat er een crisis in de
fundamenten van het gezag is, hetgeen
men kan concludeeren uit den eisch
van 100 Merdeka.
Moreel en practisch is het aanwenden
van geweld uitgesloten.
Hier is aldus merkte spr. o.a. op. alleen
sprake van een erkenning.dat de Repu
bliek de facto het bewind voert over een
deel van Indonesië binnen het oude ju
ridische kader.
Spr. bezag verder o.a. de positie van
het Koningshuis. Voor ons is deze an
ders dan voor de Indonesische volkeren,
voor wie de Kroon als een vreemd, zui
ver Nederlandsch element aandoet. In
de Republiek richtte de oppositie tegen
het accoord zich vooral tegen den Ne-
derlandschen koning als hoofd der Unie.
Vervolgens ging spr. na. welke functie
het accoord te vervullen heeft. Deze ba
sis-overeenkomst ls geen constitutie,
maar veeleer te beschouwen als een be-
ginselprograrp.
De internationale belangstelling is een
gevaar. Daarom is een accoord, dat vre
de bedoelt wel geëigend al te hinderlijke
belangstelling weg te houden.
Er zijn ook bezwaren geopperd tegen
den partner, waarmede het accoord is
gesloten; het democratisch karakter der
Republiek werd ontkend. Deze opvatting
bestreed spr.
Beter in de feiten gegrond is het ver
wijt dat de republiek het gezag niet in
de hand heeft. Maar wij geven ons niet
over aan een machtelooze regeering. Ge
zamenlijk zullen we verantwoordelijk
heid gaan dragen voor het bezweren der
bandeloosheid.
Spr. concludeerde, dat de Unie een
reëele Unie is met zeer wezenlijke taak,
niet minder dan de taak, die aan de
unitarische Unie is toegedacht.
Noodzakelijk is dat Nederland er
krachtig toe medewerkt om voor Indi
sche Nederlanders op Nieuw Guinea een
toekomst te openen, maar dat moet niet
in koloniale verhouding zijn. Niets in
het accoord belet Nederland zijn taak in
Indonesië te blijven vervullen. De da
tum 1 Januari 1949 is een richt-datum.
geenszins een fatale datum.
Sprekers' fractie stelt spoedige onder-
teekening der ontwerp-overeenkomst op
prijs.
DE AVONDVERGADERING.
In de avondvergadering verklaarde de
heer Ruys de Beerenbrouck (KVP) het
te betreuren, dat hij een afwijkende
meening moetdoen hooren. Het vraag
stuk Soekarno speelde bij spr. niet de
rol. die hü bij velen verwacht. Borms,
Masarijk en Soekarno staan bij hem op
één lijn. Spr. verklaarde de ontwerp
overeenkomst zeer beslist te moeten
verwerpen.
Het is volgens spr. diep te betreuren,
dat de C.-G. de bereidverklaring van
een erkenning binnen het Koninkrijk
heeft laten schieten. De C.-G. is op
flagrante wijze in gebreke gebleven
De minister en de C.-G. deelen naar
sprekers inzicht de verantwoordelijk
heid.
Als zeer te betreuren resultaat doet
de statenbond zijn intrede en dan pro
beert men de zaak weer te redden door
de Kroon te plaatsen boven de Unie.
De vraag waarop het aankomt is. of
de procedure en het'bereikte resultaat
juist zijn en die vraag moet ontken
nend worden beantwoord.
De commissie heeft zich laten lelden
door de gedachte dat haar taak was op
korten termijn met een bepaalde con
structie te komen. Als men die gewild
had, zou men geen C.-G. hebben be
hoeven uit te zenden.
Spr. betoogde dat de commissie niet
uitsluitend met een groep had mogen
praten en contracteeren, al kan hij zich
voorstellen, dat dit gebeurd is. omdat
deze groep de grootste macht bezit
omdat ze over Japansche wapens be
schikt. Welk percentage van het volk
staat achter de groep, waarmede ge
sproken werd? vroeg spr.
Naief achtte spr. de bepalingen dat
langs democratischen weg de bevol
kingsgroepen van hun gevoelens zullen
kunnen doen blijken.
De commissie ln haar huidige samen
stelling heeft politieke sprekers ver
trouwen niet.
De regeling, welke men voor de Kroon
heeft uitgedacht, had evenmin zijn in
stemming. H.M. de Koningin krijgt een
achtste van het oorspronkelijke aantal
harer onderdanen onder zich en over
twee souvereine staten zou Zij het op
pergezag uitoefenen. Daar het uiteen
vallen van ons imperium catastrophaal
zou zijn, wenscht spr, vast te houden
aan de Rijksgedachte.
De geestelijke belangen zijn voorts
naar zijn inzicht niet voldoende veilig
gesteld.
Spr. is van oordeel, dat van een cor
diale. eensgezinde uitvoering van het
accoord weinig sprake zal zijn.
Spr. vroeg behoud van het aan de
omstandigheden van het huidige tijds
gewricht aangepaste Koninkrijk.
De heer Tilanus (C.H.) betoogde, dat
de ontwerpovereenkomst tal van vra
gen openlaat. Het is een ding, dat van
alle kanten rammelt. Wat moet de
Kamer met dit stuk doen? Het kan niet
in stemming gebracht worden, tenzij
de regeering het verlangt. Het ls een
stuk, dat aan de Koningin ook niet ter
teekening zal worden aangeboden. Is
de, Raad van State er over gehoord?
Daar is toch zeker reden voor.
Kunnen de heeren met wie in Indië
gesproken is. geheel autoritair optre
den. zonder de volkeren in Indië te
hooren?
Ons volk loopt niet gauw warm. maar
nu is het warm geloopen, zooals zich
dat in de geschiedenis een paar maal
heeft voorgedaan. Er is hoogspanning:
het volk voelt, dat er een botsing van
beginselen plaats vindt. Het volk ziet
dit zeer juist. Naar sprekers inzicht zijn
de leden der commissie den verkeerden
weg Ingegaan.
Is er sympathie bij de volkeren, die
Java, Madoera en Sumatra bewonen,
voor de Republiek; spr. twijfelt daaraan.
Onze mannen worden beschoten en
ze mogen niet schieten. De wapenstil
stand is eenzijdig.
Is dat nu toelaatbaar? Hier wordt
met het leven onzer menschen gespeeld.
Hier wordt het gezag van Nederland
geschaad. Daartegen protesteert spr.
Spr. is het niet eens met de erken
ning der regeering van de Republiek;
het zal uitloopen op anarchie, roof. zee
roof en terrori.satie der bevolking
Met de regeering verwerpt spr de ko
loniale gedachte; hij heeft open oog
voor nationale wenschen en gevoelens
en plaatst zich op de basis der Konink-
lyke rede. maar déze constructie gaat
hem te ver. Naar zijn opvatting 'kan de
overeenkomst niet worden aanvaard.
De heer Stokvis (C.P.N.) betoogde,
dat wil men vrijheid ln den Archipel,
het noodig is, dat men komt tot een er
kenning de facto en de jure niet alleen
van de regeering maar van de Republiek
zelf.
De heer van Walsum (P. v. d- A.) gaf
te kennen, dat de verdeeldheid in het
Protestantsch-Chrlstelljke kamp een
feit is.
De A.R. en C.H. blijven in gebreke
duidelijk te maken waarom afwyzing
van de overeenkomst typisch Christe
lijk is. Spr. verwees naar het adres-
Cremer en zeide gemachtigd te zijn. te
verklaren dat de huidige zendingscon
sul het een ramp zou achten als het
ontwerp niet werd aanvaard.
Overigens herinnerde hij er o a. aan,
dat de Ned. Herv. Kerk op 9 Maart j.l-
zich rechtstreeks heeft uitgesproken
voor de verhouding tot Indonesië. Af
wijzing van de overeenkomst zal z.i.
voor langer tijd de duur voor de zen
ding sluiten. Spr. verklaarde tenslotte
te weten, dat zij, die met stelligheid
weten, dat de basis-overeenkomst ln
strijd is met Gods plan, zich vergissen.
De heer Palar (P. v. d. A.) verklaar
de niet te begrijpen de beschuldiging,
dat de C.-G. buiten haar boekje zou
zijn gegaan. Spr. aanvaardt het accoord
bij wijze van spreken met gesloten
oogen. Hij achtte het 't beste wat bereik
baar is en staat achter het Linggadjati-
accoord, door dik en dun. De Internatl-
onaliteit is opgelucht; door Linggadjati
haar instemming is verzekerd. De stroo
mingen. die achter de Republiek staan
zijn grooter dan men aanvankelijk
meende.
Linggadjati wijst den weg, die voor
belde partijen goed te bewandelen ls.
Er zijn maar twee mogelijkheden, ai
dus spr., oorlog met alle ellende vooi
beide partijen of het brengen van de
zaak voor de Uno. Het accoord kan
hier de oplossing brengen
De voorzitter verdaagde hierop de
zitting tot vanmiddag 1 uur.
ZITTING VAN HEDENMIDDAG.
Nadat hedenmiddag een paar wetsont
werpen van eenvoudigen aard waren aan
genomen. heeft de Tweede Kamer de be
raadslaging van de door de regeering af
gelegde verklaring Inzake de ontwerp
overeenkomst van Linggadjati voortgezet.
De leider der A.R. fractie de heer
Schouten (A.R.) merkte op, dat de Ka
mer geen besluit ter zake Jcan nemen. De
vraag ls of de regeering gerechtigd ls een
besluit te nemen Wat wenscht de regee
ring van de Kamer? Wenscht zi| een uit
spraak en zoo Ja, wnSrover? Vraagt zij ln
feite dat de Kamer zich zal uitspreken
over den inhoud en dat terwijl de Kamer
geen uitspraak mag geven. Welk karak
ter heeft de concept-overeenkomst? De
Commissie heeft in haar toelichting uit
voerig uiteengezet, hoe het karakter ls te
zien. Z11 ls geen staatsrechtelijk stuk. zil
ls geen constitutie, maar een beginselpro
gram zij ls een politiek document
De overeenkomst beweegt zich op het
terrein der algemeene staatsleer.
De C.G ls er niet in geslaagd duldelilk
te maken dat de overeenkomst uitslui
tend een politiek document ls.
Zijn de notulen eehelm en zoo Ja.
waarom? Waarom zijn ze niet gepubli
ceerd? Waarom zijn ze althans niet over
gelegd? Nog vele andere vragen stelde spr.
ovrr de notulen.
Die vragen achtte hij van veel belang
voor het beoordeelen der overeenkomst
De vraag ls ln hoeverre de Republiek
gezag uitoefent op Sumatra. Maar hoe dit
zij. de C.G. blijft gebonden aan haar In
structie.
De afspraak moest zich bewegen bin
nen de grens van het Koninkrijk Er ls
geen debat noodlg over de vraag of de
commissie zich daaraan gehouden heeft.
De C G. is niet gebleven binnen de gren
zen. gesteld door wet en instructie. Dit
acht spr. een zeer ernstig feit. De Com
missie moest zich houden aan de in
structie
De regeering heeft zich niet aan de
wet gehouden; zij erkent dat zelf door te
verklaren, dat de Commissie bulten de-
grenzen van haar Instructie ls getreden.
Dit ls een hoogst ernstig feit
Het schijnt, dat de regeering gebogen
heeft voor den op haar ultgeoefenden
drang, doordat de Lt. Gouverneur-Gene
raal met ontslag dreigde Voor die pres
sie had de regeering niet uit den weg
mogen gaan. Zil heeft-het gezag te hand
haven en Ls daarbij gebonden door de
wet Dan had zij een wetswijziging aan
hangig moeten maken.
Men verkeert naar sprekers oordeel nog
steeds ln den mist.
Het onderscheid, dat de heer Romme
heeft gemaakt, lllkt spr. niet Juist. Hij
had moeten spreken van een Linggadjati
lj een Linggadjati 2 en dan had de heer
Romme moeten verklaren dat hil wilde
streven naar een Linggadjati 3. Spr. geeft
te kennen, dat de overeenkomst voor hem
niet acceptabel ls. Aanvulling of verdere
verduidelijking der interpretatie zal haar
ook niet acceptabel maken.
STANDAARDISATIE VAN
AMERIKAANSCHE EN ENGEL8CIIE
WAPENEN.
De commentator Cummlngs heeft ln de
„News Chronicle" het plan tot standaar
disatie van Amerlkaansche en Engelsche
wapenen besproken. Hij deelt mee. dat
een hooge Amerlkaansche functionaris
aan den New Yorkschen correspondent
van de „News Chronicle" heeft verklaard,
dat Engeland ln geval van oorlog op ver
zoek atoomwapens van de V. S. zal krll-
Engeland en de V S. gaan er bij de be
spreking van het plan tot standaardisatie
van uit, dat zij nooit met elkaar oorlog
zullen voeren. Zuiver rechtskundig gezien
hebben zij geen politiek militaire allian
tie aangegaan, maar ln feite komt het hier
wel op neer, aldus verklaarde een Ame-
rlkaansch diplomaat aan Cummlngs.
Volgens Cummlngs ls de standaardisatie
van wapenen heel normaal en zou deze in
de organisatie der V.N. voor alle landen
moeten worden l-ngevoerd.
Wij verzoeken onzen abonné's, die
niet over de wijze van bezorging van
ons blad tevreden zijn, ons daar
vooral onverwijld van in kennis te
stellen, opdat de fouten zoo spoedig
mogelijk worden hersteld. Men be
wijst er ons en zichzelf een dienst
mede.
Burgerlijke Stand van Leiden
GEBOREN:
Willem Francois Johannes, zn. van A.
H. Wtrtz en N. A. Hannaart; Elizabeth
Johanna, dr. van J. Rusman en E. J.
Oostveen; Alfred Wilhelmus Jacobus, zn.
van W. Freéke en A. C. Overvllet; Corne
lls Jan. zn. van J. J. Tlmmers en A. van
Hensbergen; Justus Johannes, zn. van J.
J. Faas en M C Bonte; Wllhelmlna Irene,
dr. van A. J. Paling en M. Uittenbogaard;
Johanna, dr. van M. van der Kolk en J.
Tljsterman; Johanna Sofia Jacoba, dr.
van J. van Waard en S. van Tongeren.
Gerard, zn. van G. Robiln en W. A.
Hofstede; Dirk zn. van G. van Bekkum
en D. van Tussenbroek; Cella Johanna,
dr. van M Moerland en W. "van Wijn
gaarden; Emaly Maria Therêse. dr. van
W. L. Steenbakkers en A. H. Goljaars:
Johanna Ida Petronella Maria, dr van P.
A. Vloen en M. C. Opdam; Jacobus Hen
drik Maria, zn. van J Mulder en M A.
Lamboo: Leonordus Antonlus Petrus, zn.
van P. Hulser en J. M. van Zoelen.
Louise Yvonne Jeannette, dr. van J. J.
de Jong en A. C. L. van Spaandonk: Hen-
drikus Leonardus Franciscus. z. van C. H.
J. Staatc en H. Wagenaar.
Apolonla Angenieta Maria, dr. van L.
G. Moraal en A. A. Frlesema: Pieter. zn.
van P. SJardln en C W Guldemond.
Dirk. zn. van D Jasperse en C. J. van
Leeuwen; Dellana Catharlna Hermana.
dr. van C. Plson en C. van der Reek; Jo
hannes Cornells, zn. van J. C. van Hoo-
geveen en E. Meyllnk; Hannle. zn. van T.
van As en M. W. Mader. Simon, zn van
S Kooilman en C. van de Craats; Anto
nlus. zn. van C. Pennenburg en M. Kroe-
semeljer; Olga Charlotte Petronella. dr
van J. C. van Haaster en C. C. Heederlk:
Pieter Relnler. zn. van R. Cramer en E
C Duderstadt; Wllhelmlna. dr. van J.
Serller en A. C. Leupe; Dick, zn. van C.
J. Visser en C. Veldhoen; Albertus Jaco
bus. zn. van A. J. Erades en M. J. Ver
hoeven; Pieter. zn. van J. Vlncourt en
M. Noest; Wllhelmlna Laura Theodora,
dr. van L. Klap en C. W. S. de Graaf;
Willem Daniël, zn. van R. Regeer en A
C. Clements; Petrus Jacobus Carel. zn.
van W. M, Verhoef en W M. Hlenkens;
Wllhelmlna Maria, dr. van J. J. Kerk
vliet en L. C. W. Haverhoek; Maria Hen-
drlka. dr. van H. A. de Groot en S M.
Bergman.
OVERLEDEN:
J. C. Plu, dr.. 1 J.; M. van der Mee.
wed. van W. F. J Tegelaar 86 J.; J. Veld-
hulizen, dr.. 42 J.
J. Warmenhoven. hulsvr, van J. Schel
vis. 74 J
J. A. A. Vlntges. man. 42 J.; E Hove-
stad, vr. 74 J.; P. van der Vet. man, 64 J
A. J. Onderwater, wed. van A. Valken-
burgh., 73 J.; J. J. Schmal. wed. van A.
Zuiderduin. 83 J.; A. W. Loerakker, man,
73 J.; H. Zandvliet, wed. van M Pet, 84
J.: C. L. Groenewegen, man, 58 J.
GETROUWD:
F. Diepenveen, Jm. en C. J. de Vos. Jd.;
J. G. Fokkema, Jm. en C, M. de Vos. Jd.;
A. de Goell. gesoh. en S. A. G. Keereweer.
gesch;: J. Gljseni], Jm. en J. de Vrind,
Jd.: E. J. Gljzenll. Jm. en A. Eikerbout,
Jd-; J. Labrujère. Jm en C. Kellzer, Jd.;
J Pelders. Jm. en J. M. Godschalk. Jd..
L. Noort. Jm. en J. Kikkert, Jd.; J. C. T
Pull ter Gunne. gesch. en T. M. Visser,
wed.; J. Scheffers. Jm. en A. E. van Laar,
Jd.; J. de Roode. Jm. en J H. Burgerjon.
Jd.; M Sommellng. jm. en H. J. Laman.
Jd.; P. Verplancke. Jm en J. C. H. Mon-
tanus. Jd.- A. de Vet. gesch en J. C.
Westdorp. gesch A de Water. Jm. en G
Blelil. JdH. J. F Wortman, 1m. en C.
Easthk. ;:-J
J. P. de Ko/ilng. gesch. en C. C. W. de
Jonfe Jd. M. F. Nieboer. Jm. en J. M.
Slijkhuis, jd.
(Van onzen correspondent te Parjjs)
Wanneer men vandaag den dag een
Fransche krant open vouwt kan men er
zeker van zyn n&èst de breede verhan
delingen over de kabinetscrisis, het kor
te bonnenrubriekje en de regelmatige
bijdragen over de zorgelijke positie van
de franc, een kolom of anderhalf ge
wijd te vinden aan het jongste zuiver
heidsgeding of hoogverraadsproces.
Vorige maand stond de zaak van de
redactioneele staf van „Je suis Partout",
een fel antisemitisch schendblad, dat
het tijdens de bezetting tot een weke-
lijksche oplage van 300.000 exemplaren
bracht, in het centrum der belangstel
ling. Na een goede week vernamen de
vroegere abonné's van dit onstuimige
nazi-peribdiek, dat verscheidene mede
werkers hun copie met den dood zullen
bekoopen. Na „Je suis Partout" werd de
projector der publieke aandacht nog
eenmaal op de Germaine Lubin gericht,
een Wagner-vertolkster die vóór cn tij
dens den oorlog in Bajreuth en Parijs
grootsche triomfen had gevierd. Aan die
triomfen heeft een juridische uitspraak
thans eveneens een voortijdig einde ge
maakt: Germaine Lubin werd namelijk
voor haar leven uit haar burgerlijke
rechten ontzet en zal dientengevolge
geen Fransch podium meer mogen be
treden.
FÜHRER ALLER FRANSCHEN.
En vanmorgen kon de Parijzenaar zich
in de metro of aan het comptoir bij zijn
kopje suikerlooze surrogaat in het le
vensverhaal verlustigen van een jongen
man. dien aan het hoofd van een nazi-
beweging van vijftien leden, tijdens den
oorlog zijn best had gedaan om door de
Duitschers tot „Führer aller Franschen"
te worden uitgeroepen, Bovendien werd
hij nog schuldig bevonden een Joodsch
nachtlokaal „overgenomen" te hebben,
dat zich onder zijn leiding tot een be
kend Dultsch centrum van vermaak ont
wikkeld had.
Er kwamen veel Duitschers in uw eta
blissement? vroeg de President.
Zeker niet meer dan in de metro, ant
woordde lakoniek de pseudo-Führer.
Zelfs met den dood voor oogen toonen
Fransche beklaagden zich nog spiritueel
of trachten ze dat althans te zijn.
Niettemin hoorde ook deze niet onge
vaarlijke dwaas de doodstraf tegen zich
eischen. aangezien deze gerant-noliticus
ook nog een ordinair verrader bleek te
zijn. die de deportatie van verscheidenen
zijner landgenooten op zijn zwart gewe
ten had.
Büna anderhalf jaar na de bevrij
ding, is de zuivering voor de Fran
sche pers dus nog steeds nieuws voor
de eerse paeina. Deze meestal over
vloedige geïllustreerde en groot op
gemaakte verhalen worden door het
nubliek naar 't schijnt verslonden.
En elk zich zelf respecteerend blad
heeft aan zijn staf dan ook een spe
cialist van het genre verbonden, die
het onnoozelste politieke geding nog
in een aantrekkelijken journalistie-
ken vorm weet te gieten.
De KLOOF BLIJFT BESTAAN.
De trage afwikkeling der zuiverings
procedures bevat voor het geestelijke kli
maat van het land niettemin een reëel
gevaar, dat men niet onderschatten mag.
De sensatie, welke dagelijks wordt ver
wekt rondom veelal tamelijk bijkomstige
gevallen die hun belangen vaak
slechts ontleenen aan de persoon van de
muziek-, film-, of theaterster, die erbij
betrokken is houdt de psychose van
het verraad in het volk levend, waar
door de sporen van de kloof, die tijdens
den oorlog de „goede vaderlanders" van
de rest des volks gescheiden hield, ook
nü nog blijven voortbestaan. In Frank
rijk. zoo goed als elders, wordt echter
juist algemeene éénsgezindheid voor een
herstel van het land primair vereischt cn
psychologische condities voor zulk een
herstel worden door de trage zuivering
permanent bedreigd.
Ofschoon ook hier nog niemand er in
schijnt geslaagd te zijn, een bevredigende
definitie van het begrip „collaboratie" te
geven, is het sleepende karakter der
Fransche zuivering toch minder te wij
ten- aan de gestrengheid der juridische
normen dan aan de enorme hoeveelheid
en den omvang der te behandelen dos
siers.
Ook hier zijn die normen in een goed
jaar tjjds reeds aanmerkelijk verslapt in
het algemeen, levert alleen persoonlijk
verraad dat de dood of deportatie van
landgenooten ten gevolge had. nog ge
vangenis- of doodstraf voor den betrok
kene op. De diepe oorzaak der sleepen
de zuivering ligt dan ook elders. Name
lijk in de definitie van het probleem
der politieke onbetrouwbaarheid zelf. In
de vraag, wie men daar van wettelijk
kan beschuldigen.
Een Argentijnsch advocaat, die stof
verzamelde voor een standaardwerk over
de „crlminalogische geschiedenis van den
tweeden wereldoorlog in Europa" heeft
eenige maanden geleden in Parijs ver
klaard dat men z.i. op iedere tien Euro
peanen één collaborateur kon tellen. Dat
cijfer zou schrikbarend hoog zijn. wan
neer men onder collaborateur iemand
wenschte te verstaan, die willens en we
tens de zaak van den vijand heeft be
vorderd. Waanneer men echter objectieve
maatstaven aan wil leggen hetgeen
juridisch een essentieel verelschte is
komt men in Frankrijk althans, met dat
percentage zelfs nog lang niet uit. En
dat is zeer begrijpelijk.
DE GEEST VAN PETAIN.
Frankrijk heeft In 1940 een zelfver-
klaarden oorlog verloren. De regee
ring, die op dat moment voor die
nederlaag aansprakelijk was, droeg
daarop het landsbeleld op constitu
tioneel-regelmatige wijze over aan
Petain. die het algemeen respect van
het volk genoot en zijn land op de
belangrijkste militaire en diploma
tieke posten had verdedigd en gere
presenteerd. Petain heeft toen in
naam van zijn land het principe der
Duitsoh-Fransche samenwerking ge
accepteerd. Vanaf dit moment was
zoo men wil, Frankrijk dus een volk
van collaborateurs en had het begrip
„collaborateur" haar denigreerend
karakter voor het individue verloren.
Petain, die gedurende ruim vier jaren
een macht bezat, welke, oogenschijnlljk
althans, alles in de schaduw stelde, ver
blijft thans nadat zijn doodstraf door
Generaal de Gaulle in levenslange ge
vangenisstraf was veranderd in een
slot ergens in de Pyreneeën. Men heeft
hem aldus aan de circulatie onttrokken.
Doch dat neemt niet weg, dat zijn geest
nog bijna elke politieke rechtzaak be-
heerscht die er vandaag in Frankrijk
wordt behandeld. Geen geding of zijn
naam wordt genoemd, zijn voorbeeld
opgeroepen. Voor ieder, die tijdens den
oorlog in Frankrijk heeft geleefd, is het
feit onaanvechtbaar dat het Fransche
volk in zijn groote meerderheid zich
gedurende eenige jaren achter zijn toen-
maligen leider heeft geschaard. De po
sitie van dien leider was staatsrechtelijk
eveneens onaanvechtbaar. En deze
twee onweerlegbare feiten hebben den
omvang bepaald van het zuiveringspro
bleem waarvan Frankrijk nog steeds de
oplossing niet gevonden heeft.
Parijs, 11 December 1946.
Kerstpost naar Indië
Vandaag zijn twee Dakota's van Schip
hol .naar Batavia vertrokken met kerst-
post voor Nederlandsche militairen. Deze
vluchten worden in samenwerking met
de K L.M uitgevoerd. De toestellen staan
onder commando van de kapt. L. Jans
sen en lt. F Schenk en vliegen vla de
onderstaande route: Amsterdam. Mar
seille. Rome. Malta. Cairo. Basrah. Kara
chi. Alabama. Calcutta. Bangkok. Singa
pore. Batavia.
EEN LEERSTOEL VOOR DUITSCHE
DEMOCRATIE.
Door den ministerpresident van Rijn
land en Westfalen dr. Amelunxen ls be
paald. dat aan de Keulsche universiteit
een leerstoel voor de studie der Dultsche
democratie zal worden opgericht. De stal
welke zich voornamelilk met de Duiteche
democratie ln het RMnland en West-
phalen zal bezighouden, wordt vrij van
alle partijpolitiek gedoceerd.
DE STATUS VAN FRANSCH-
INDO-CHINA.
Admiraal Georges Thierry d'Argenlieu.
gouverneur-generaal van Fransch-Indo-
Chlna. heeft ln een onderhoud met de
pers verklaard dat Frankrllk van plan ls
ln Indo-Chlna te blijven. HU voegde
hieraan toe: „Wij zoeken zonder ophou
den naar een regeling, die nationale auto
nomie en interne vrijheid zal wettigen.
Zulk een regeling ls noodzakelijk voor de
beveiliging der Fransche belangen en om
te komen tot een vrije samenwerking met
de bevolking".
VEERDIENST ENKIIITZEN—STAVOREN
GESTAAKT:
Met Ingang van hedenmiddag 12 uur ls
de veerdienst EnkhulzenStavoren wegens
ijsgang gestremd. De treinverbindingen
aan belde oevers, dus de diensten op de
lijnen Amsterdam—EnkhulzenLeeuwar
den worden ongewijzigd gehandhaafd.
EEN nUURSTAKING IN TIEL?
Noodwoningen zijn onvoldoende.
Over de Tlelsche noodwoningen, die het
vorig Jaar om dezen tljcl door 42 Tlelsche
gezinnen zijn betrokken wordt door de
bewoners veel geklaagd.
Volgens de bewoners ls een van de groot
ste bezwaren, dat deze woningen zeer
vochtig zijn. Van droog stoken ls geen
sprake. Het water loopt in vele gevallen
langs de muren. Hierdoor wordt groote
schade aan meubilair, inventaris en aan
de gezondheid van de bewoners en vooral
aan die der kinderen toegebracht. Al deze
klachten zijn reeds acht maanden lang
met het gemeentebestuur en het streek-
bureau voor den wederopbouw te Tlel be
sproken, doch zonder resultaat.
Wy vernemen thans, dat de bewoners
een schrijven hebben gericht aan het ge
meentebestuur en den wederopbouw om
onmiddellijk met de verbeteringen een
aanvang te nemen, daar zij anders met
Lngang van 1 Januari ln huurstaklng zul
len gaan.
TURKSCHE REGEERING SLUIT
BUREAUX VAN LINKSCHE PARTIJEN
De Turksche regeering heeft sluiting
bevolen van de bureaux van linksche
partijen en organisaties, die door com
munisten te Istanboel en in Turksch
Thracie, gesticht zouden zijn. Dit laat
ste gebied grenst aan Grleksch Thracie,
waar onlangs activiteit van commu
nistische guerillatroepen werd gemeld.
Invallers in internationale
voetbalwedstrijden.
De keuzecommissie voor Internationale
wedstrijden heeft het bestuur van de F.A.
een wijziging ln de voorschriften Inzake
genoemde wedstrijden voorgesteld, waarbij
de bepaling betreffende het verbod van
Invallers zoodanig veranderd wordt, dat
voortaan ln wedstrijden tegen andere leden
van de F.I.F.A. ten hoogste twee invallers
worden toegestaan tot de 42ste minuut
van den strijd voor spelers, die gewond en
niet meer ln staat zijn het spel te her
vatten. Indien de F.A. dit voorstel aan
vaardt zal het aan de International Board
vorden voorgelegd.
OVERWINNING VOOR JOSJIDA.
Een door het Japansche parlement
behandelde motie van wantrouwen te
gen het kabinet Josjida is met 236 te
gen 160 stemmen verworpen.
STAKINGSGOLF OVER
ANTWERPEN.
Tegelijk met de koudegolf is ook een
stakingsgolf over antwerpen gekomen.
In de haven is een staking onder de
havenarbeiders uitgebroken, die aanvan
kelijk als een werkweigering werd be
stempeld, doch die zich thans snel uit
breidt. De arbeiders weigeren zich te
laten werven op grond van het feit. dat
wegens een tekort aan aanbod bij de
werfbureaux de stempelkantoren voor
onvrijwillige werkloosheid werden geslo
ten. Tevens wordt een loonsverhooging
geëischt.
Tijdens een vergadering van het na
tionale haven-comité hebben de vakbon
den Zaterdag eensgezind de stakingsbe
weging afgekeurd. De Christelijke cen
trale voor transport-arbeiders kwam. na
dat zij den toestand der havenarbeiders
had onderzocht, evenwel tot de conclu
sie. dat een verhooging der loonen en
der toeslagen alleszins gerechtvaardigd
ls. De centrale zal deze verhooging thans
in de bemiddelings-commlssie verdedi
gen.
De vakbonden hebben manifesten uit
gegeven, waarin de arbeiders worden
aangespoord het werk te hervatten, doch
dit heeft tot nu tee weinig gevolg ge
had. De Antwerpsche haven ligt zoo
goed als stil.
Sedert geruimen tijd dringt ook het
personeel der binnenscheepvaart aan op
een herziening en een aanpassing der
loonen. Daar dit tot nu toe zonder ge
volg bleef, is gisteren besloten het werk
neer te leggen. Sedert Maandagmorgen
liggen de binnensleepdiensten tusschen
Antwerpen en Gent geheel stil.
De staking op de Antwerpsche scheeps
timmerwerven gaat thans reeds haar
zesde week in. Deze staking wordt door
de drie vakbonden erkend en de stakers
worden gesteund. Sedert de bevrijding
ls dit het langst durend arbedsgeschil
in België.
WIJZIGING TIJDELIJK
PERSBESLUIT INGETROKKEN.
De regeering heeft ingetrokken het
wetsontwerp tot wijziging van het tij
delijk persbesluit 1945, aan de Tweede
Kamer der Staten-Generaal aangebo
den 25 Maart 1946,
Vorst over Europa.
DE KOUDE IN CIJFERS.
Het K.N.M.I. te De Bilt ontving uit vtft
schillende plaatsen gegevens, waaruit h*»
denmorgen om zeven uur het volgend*
temperatuurbeeld ln graden Celslus kon
worden samengesteld:
Groningen 7 gr C.
Leeuwarden 7 gT. C.
Twente 5 gr. C.
Maastricht 8 gr. C.
Eindhoven 7 gr. C.
De Bilt —8 gr. C.
Den Helder 5 gr. C.
Vllssingen 7 gr. C.
Geheel Europa ligt ln de boelen van
de heersohende vorst. Enkele groote ste
den meldden temperaturen van:
BerlUn 8 gr. C.
Hamburg 7 gr. C.
Parijs 6 gr. C.
Bordeaux 5 gr. C.
Madrid i gr. C.
Turijn 2 gr. C.
Moskou 24 gr. C.
NATIONALE WEDSTRIJDEN OP DE
SCHAATS.
Van Hoorn wint de 500 M. In Dlemen.
Hedenochtend zijn op de banen van da
Dlcmer IJsclub nationale hardrywedstrij
den voor amateurs gehouden. Ondanks
den straffen wind werden op deze 333V4
M. lange baan goede tyden gemaakt.
Slem van Hoorn uit Zaandijk werd van.
de 34 deelnemers eerste op de 500 M. la
den fraalen tyd van 50.5 sec.
De uitslag van de 500 M. luidt;
1. S. van Hoorn (Zaandijk) 50.5 sec.; 2.
J. Havekotte (Amsterdam) 51.3 sec.; 3.'en
4. J. Breed en H Buyen (belden Amster
dam) 52.2 sec.; 5. W. Egas (Amsterdam)
52 3 sec.; 0. L. Muts (Jlsp) 53.6 sec.; 7.
L. Dijkstra (Amsterdam) 54.4 sec.; 8. en 9.
Th. Ekelschot en J. Markus (belden Am
sterdam) 55 sec.; 10. Bern. Vermeulen
(Amsterdam) 55.5 sec.
INTERZONAAL VERKEER IN
DUITSCHLAND.
Een hoofdofficier van het Britsche
militaire bestuur In Dultschland heeft
verklaard, dat de regeling, volgens wel
ke het aan Duitschers is toegestaan zich
voor zaken gedurende 15 dagen van de
Britsch-Amerikaansche naar de Sovjet
zone en omgekeerd te begeven, in feite
de eerste verbreking van het ijzeren
gordijn is. Naar aanleiding van het feit,
dat sindi October 1945 3.391.284 Duit-
sche vluchtelingen in de Britsche zone
zijn binnengekomen, zeide de officier,
dat de grens tusschen deze zone en de
Sovjet-zone onmogelijk zoodanig be
waakt kan worden dat niemand haar
zonder toestemming overschrijdt.
UIT PERZIE.
De algemeene verkiezingen ln Perzië
zijn opnieuw uitgesteld, aldus heeft een
woordvoerder van het departement
van voorlichting te Teheran medege
deeld. De datum, waarop de verkiezin
gen nu zullen beginnen, Is nog niet be
kend. Ghavam es Soeltaneh zou voor
nemens zijn onverwijld wijzigingen in
zijn kabinet aan te brengen. Te Tehe
ran is officieel medegedeeld, dat regee-
rlngstroepen zijn binnengetrokken ln
Astara, een Aserbeidzjaansche haven
stad aan de Kaspische Zee, ten zuiden
van de grens met Sovjet-Russisch Aser-
beidzjan.
EEN GEWONDE BIJ EEN BRAND
IN AMSTERDAM-OOST.
Om tien uur vanmorgen raakte plot
seling een wasfabrlekje achter de huizen,
nrs. 42 tot 48 aan het Sumatraplantsoen
ln Amsterdam-Oost ln brand. De lldht
ontvlambare bereldlngsstoffen voor de
was zetten het fabriekje ln een omme
zien ln lichter laaie. Zoo sniel gTecp het
vuur om zich heen. dat de eigenaar
brandwonden op liep en naar het zie
kenhuis moest worden vervoerd.
De brandweer rukte uit met 3 motor-
spulten, een ladderwagen en een perso
nenwagen en bestreed het vuur met een
5 tal stralen. Niettemin werd het fa
briekje. dat niet veel grooter dan eon
flinke loods was, bijna geheel ln de asch
gelegd. Ook aangrenzende loodsen van
den heer de Braay, waarin zellbooten en
kano's lagen opgeslagen, gingen ln do
vlammen op. Van de booten zijn nog
slechts verkoolde resten over. Om 12 uur
vanmiddag was het vuur gedoofd.
Naar vermoed wordt ls de brand ont
staan bil het smelten van was.
DISTRIBUTIEDIENST LEIDEN.
Diegenen, wier T.D.-nummer eindigt
met het cijfer 2, kunnen op onderstaande
data, tegen inlevering van bon 614 van
het Inlegvel, een schocnenbon ln ont
vangst nemen. zy, die na 1 Januari 1045
een bon voor gewone, Amerlkaansche of
beroepsschoenen hebben ontvangen, ko
men niet ln aanmerking. Diegenen, die een
bon voor orthopaedlsch schoeisel hebben
aangevraagd, wordt ln overweging gegeven
by cljferaanwyzlng geen bon af te halen.
Uitgereikt wordt voor Ingezetenen van
de gemeente;
Oegstgeest te Oegstgeest op: Dinsdag 17
December letters A t/m K, Donderdag 19
December letters L t/m Z, van 9 tot 12.30.
Warmond te Warmond op: Woensdag
18 December van 9.30 tot 12 en van 1
tot 3 uur.
Leiderdorp te Leiderdorp op: Donderdag
19 December van 9.30 tot 12 uur en van
1 tot 3 uur.
De uitreiking voor Ingezetenen van Lel
den vindt plaats in de periode van 23
December31 December 1946. Qmtraat
deze uitreiking verachynt nog een nadere
publicatie.
TUINRECEPTEN
IV.
Herfst! Oat wil voor velen zeggen, dat
de tuin keurig opgeknapt dient te wor
den, alle doode en dorre deelen afgesne
den en de tuin gezuiverd van het laatste
afgevallen blaadje. Deze netheid is ech
ter niet de Juiste verzorging van den
tuin. Het is beter voor de planten alles
aan de natuur over te laten en alles te
laten staan en liggen wat door de na
tuur is voortgebracht. Blad en stengels
toch vormen een natuurlijke dekking
voor de ondergTondsche deelen van de
plant tegen vorst. Bovendien kunnen,
sneeuw en IJzel een waren sprookjestuln
maken over dezen z.g. dooden rommeL
MONTANUS.
BEURSOVERZICHT.
AMSTERDAM, 17 December.
De handel was minder omvangrijk dan
gisteren; het sentiment wederom vast. De
koersen waren meercndeels hooger. Ko-
nlnkiyken onderging geen wyzlglng. In-
dustrleelen goed gedisponeerd; over het
algemeen wat beter. Unilevers echter kon
den- zich niet geheel handhaven. Phlllpe-
eenlge punten hooger; zy hebben dus ln
een paar dagen een aardige koerswinst
behaald. Bankaandeelen pryshoudend.
Scheepvaarten goed gestemd, de koersen
waren hooger. Aandeelen Java China Ja
pan lijn bepaald vast gestemd. H.V-A.'s
konden een viertal punten avanceeren.
Rubberwaarden eveneens hooger. Dell
Maatschappy Iets lager. De belegglngs-
rnarkt was kalm, pryshoudend. De 4 pro
cents obllgatlën en de 3% procent Jongere
leeningen waren wat hooger. De Oude
Schuld was goed pryshoudend,
