Indonesië en de wet van de jungle
Commissie-Generaal
vóór Kerstmis naar Batavia terug?
De nieuwe bonnen
■1
De vredesverdragen met de satelliet-statèn
Met een enkel woord
WEERBERICHT
85ste Jaargang
DONDERDAG 12 DECEMBER 1946
No. 25956
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: J. W. Henny
Hoofdredactie: B. W. Menkhorst en J. Brouwer.
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f. 3.30 per 3 maanden; 26 cents per week.
Telefoon Directie en Administratie: 25041
Telefoon Redactie: 31507 - Giro no, 57055
Linggadjati in dezen vorm
onaanvaardbaar.
r HOLLAND BRACHT WELVAART
IN INDIË.
Wat zijn nu deze belangen?
In 1939 exporteerde Ned.-Indië voor
circa 787 millioen gulden, het impor
teerde 530 millioen, m.a.w. er was een
export-surplus van 257 millioen (in
1928 waren deze bedragen resp. 1590
millioen, 1030 millioen en een surplus
van 560 millioen).
Die 787 millioen van 1939 bestond
voornamelijk uit 2 posten. 495 millioen
landbouw-export-producten, 219 milli
oen mijnbouw-producten. Deze 495 mil
lioen bestond uit 300 millioen onder -
nemingslandbouw-producten en 195
millioen bevolkingslandbouw. De 219
millioen mijnbouw-producten, die in
1940 aangroeiden tot 252 millioen, be
stond in dit jaar uit 160 millioen aard
olie-producten en 81 millioen tin.
Deze aardolie, tin en ondernemings-
landbouw-producten, vertegenwoordi
gende, een bedrag van meer dan 500
millioen gulden per jaar is vrijwel uit
sluitend te danken aan het initiatief
en de kennis van de Nederlanders m
Ned.-Indië. Men vergeet vaak, dat de
tin-exploitaties eerst door de Neder
landers op groote schaal werden opge
zet na 1700 (voorheen op kleine schaal
door Chineezen). de olie eind 19e eeuw,
de bauxiet (het erts waaruit aluminium
wordt gemaakt) na 1930, de nikkel
van Celebes na 1930, de steenkool eind
19e eeuw, ®nz.
Men vergeet ook vaak, dat de cacao
pas na 1560 werd ingevoerd in Ned.-
Indië. tabak na 1600. koffie in 1696.
oliepalm 1848. kina 1852, rubber 1864,
thee 1878. suiker (op groote schaal) na
1870. sisal-vezel na 1900 enz.
Kortom, de rijkdom van Indië, waar
over ieder zoo gaarne spreekt, was
slechts wat de delfstoffen betreft
„potentieel" aanwezig. Doch voorde
rest is Indië rijk geworden omdat
WIJ NEDERLANDERS den rijk
dom er brachten.
Bovendien was tijdens de eerste pe
riode van kolonisatie in Indië van een
Indonesische eenheid geen sprake. De
vrede en politieke eenheid is gekomen
uitsluitend tengevolge van het zoo zeer
becritlseerde koloniale bestuur.
Niettegenstaahde dit alles geven wy
Indonesië gaarne, zeer vlug zelfs zijn
nationale onafhankelijkheid; doch wij
Nederlanders, die dit uiteraard moge
lijk maakten (ik geef toe in vorige eeu
wen niet slechts uit altruïstische over
wegingen), door invoering van het on
derwijs, door ontwikkeling van de ar
beiders'in bedrijven en industrieën, uit
banning van tropische ziekten, het op
bouwen van een modern verkeersstel-
sel enz., hebben daarom niet plotseling
al onze rechten op afwikkeling verlo
ren, m.a.w. Indonesië kan onmiddellijk
een eigen regeering en parlement krij
gen, doch garanties moeten aanwezig
zijn, dat wij onze zaken ongestoord
kunnen afwikkelen Wil men nu de
juiste garanties verkrijgen, indien men
staat tegenover figuren zooals Soekar-
no, die slechts volgens de wet van de
jungle gehanteerd mogen worden,
dan hadden deze besprekingen, na een
voorloopigen wapenstilstand, direct
moeten geschieden op een rijksconfe
rentie, waar naast elkaar zouden zit
ten niet alleen Hollanders en Repu
blikeinen, doch Nederlanders uit Hol
land, Republikeinen, vertegenwoordi
gers van de Groote Oost, van Borneo,
van politieke groepen uit de bevrijde
deelen van Java en Sumatra (die
straks als pioniers van het Nederland-
sche volk de besluiten ten slotte in de
praktijk hebben uit te voeren), verte
genwoordigers van Curasao en Suri
name. Dan hadden Indonesiërs tegen
over Indonesiërs van gedachten kun
nen wisselen.
De huidige overeenkomst is zóó vaag,
dat zij in geen enkel opzicht houvast
biedt. Men spreekt bijv. van teruggave
van Ned. bezittingen, doch dit spreekt
wel haast vanzelf. Doch moeten we ook
goedvinden, dat rèeds na enkele jaren
een onafhankelijk Indonesisch parle
ment vaststelt dat bijv. 99 van de ar
beiders in deze teruggegeven bezittin
gen Indonesiërs moeten zijn, dat zij be
paalde loonen moeten verdienen, dat
alle winsten in Indië blijven enz. enz.
Kortom tal van mogelijkheden, die het
terug gegeven bezit waardeloos maken
en ons zullen beletten Nederland te hel
pen in zijn wederopbouw; iets wat niet
alleen de z.g. „kapitalisten" maar uit
eindelijk iedere arbeider na eenige jaren
aan den lijve zal ondervinden.
De Commissie-Generaal had tot taak
het snel bijeenroepen van een rykscon-
férentie. Inplaats daarvan is zy, onder
den invloed van den heer Van Mook,
een overeenkomst aangegaan, die ons
vrijwel alle troeven uit de handen ge
slagen heeft.
In besprekingen waar de wet van de
Jungle geldt, dient men nu eenmaal
nooit alle kaarten direct op tafel te
gooien.
Tot slot zou ik willen waarschuwen
voor een te groot optimisme betreffende
de resultaten van deze overeenkomst. In
Hierbil publiceeren wil het tweede
en laatste deel eener beschouwing
over het Indonesische vraagstuk van
de hand van dr. S. W, Tromp, voor
heen hoofd van de Afd. „Economie
Warfare" van het Kon. Ned.-Indi
sche Leger.
of de Republiek straks Indo-Europeanen
wellicht als Indonesiërs zal classificee-
ren, zal een groot probleem gevormd
worden door de z.g. „Crani-groep", één
der meer machtige groepen van aan
hangers van de huidige republiek. De
Cranis vormden in Indië de z.g. schrij-
versklasse, die goed bekend is aan iede-
ren oud-Indisch gast. Deze ruggegraat
van het vroegere administratieve stelsel,
was in het algemeen slecht betaald. Het
zijn zij, die in het afgeloopen jaar ge
zien hebben dat hun kans gekomen is;
het zijn zij, die in de thans door de In
donesiërs bezette ondernemingen of fa
brieken den scepter zwaaien als „be
drijfsleiders" of „administrateurs". Ge
looft u werkelijk, dat zij goedscfiiks de
ze posten zullen verlaten en wederom
een ondergeschikte baan (wat noodzake
lijk is in verband met hun ontwikke
lingsgraad) onder de Nederlandsche
eigenaren van die bedrijven zullen in
nemen? Het is te hopen, doch het is
menschelijker wijze gesproken hoogst
onwaarschijnlijk.
Deze tienduizenden ontevredenen zul
len een kern van onrust gaan vormen,
vooral op Java. Zij zullen slechts tot
rust te berngen zijn, indien men hen
wederom belangrijke functies laat ver
vullen, die er echter niet zullen zijn.
Men zal deze snel moeten creëeren en
ik vraag u thans: „Wie denkt u, dat de
dupe hiervan zal zijn"?
Vreemd doet ook aan het adres aan
de Kamer onderteekend door een aan
tal hoogleeraren, die aanvaarding van
de overeenkomst noodzakelijk achten,
omdat bij verwerping van de overeen
komst „de Indonesische wereld voor
lange jaren voor de boodschap van het
Evangelie zou zijn gesloten". Ik zou hun
willen vragen of hun bekend is, dat om
streeks November 1943, onder invloed
van de Japanners de „Masjoemi" werd
opgericht, die alle moslemitische groe
pen omvatte, nadat de vroegere Islam-
federatie was opgeheven. In November
1945 werd deze Masjoemi omgezet in de
PPJR.I. (Partai Politik Rakjat Islam).
In Sept. en Nov. 1945 werden de „Ba
risan Hizboellah" en „Barisan Sabil
lah" opgericht, die later eveneens tot
de PPRI toetraden. De Hizboellah en Sa-
billah zijn op militairen leest geschoeide
Islamitische jeugd-organisaties. die zich
de stryders noemen tegen het Christen
dom en de voorvechters voor de Islam.
Hun sterkte bedroeg omstreeks Maart
1946 ongeveer 1.000.000 leden. Gelooft
men werkelijk in religieuse kringen, dat
een onafhankelijk Indonesië, zonder
voorafbepaalde garanties, onder leiding
van figuren zooals Soekarno, hetzij Pro-
testantsche of Katholieke zending zal
tolereeren in Ned.Indië?
Een persbericht van „Antara" betref
fende een resolutie van de „Masjoemi" is
in dit opzicht zeer instructief. Tijdens
een conferentie, kortgeleden in Soera-
karta gehouden, werd te kennen gege
ven, dat „de partij de ontwerp-overeen
komst van Cheribon verwerpt. Zij zal
een campagne over geheel Java houden
om de verwerping van de overeenkomst
te propageeren".
Welnu, duidelijker taal kan niet ge
sproken worden. Onze slotconclusie blijft
daarom: „De ontwerp-overeenkomst van
Linggadjati is in zijn huidigen vorm
voor alle belangen-groepen in Nederland
onaanvaardbaar".
Beroovers van
„Arnhem-pilgrims" gepakt.
COMPLOT VAN MINDERJAKIGE
DIEVEN.
Op 18 September waren de Engelsche
majoor Chittleburgh en zijn echtge-
noote, die met vele landgenooten een
bezoek hadden gebracht aan de graven
van de Engelsche Airbornes bij Arn
hem en Oosterbeek, waar ook hun eeni
ge zoon een rustplaats gevonden had,
de gast van de gemeente Amsterdam.
Terwijl zij in een hotel zaten te dinee-
ren, ontvreemdden dieven mt hun auto
eer., tasch met de uitrusting en portret
ten van den gesneuvelde.
Deze diefstal, die destijds veel ver
ontwaardiging opwekte, is thans tot
klaarheid gebracht en de daders zijn
gearresteerd. Vrijdag j.l. werden twee
jongens van 16 en 18 jaar aangehouden
wegens het in bezit hebben van een
damesrijwiel, waarvan zij de herkomst
niet konden aangeven. Na een scher
pe ondervraging bleek dat men hier de
hand gelegd had op leden van een uit
gebreid complot van minderjarige die
ven en helers, dat het speciaal gemunt
had op het ontvreemden van goederen
uit geparkeerde auto's.
Op het oogenblik heeft men reeds ne
gen diefjes en vier helers aangehouden,
waarmee een vijf-en-twintigtal onop
gehelderde diefstallen zijn opgelost. Het
is wel t-e betreuren, dat de eigendom
men van den gesneuvelden piloot, waar
op de officier van justitie een belooning
van f. 1.000.had gesteld, niet terug
gevonden zijn. De heler, een caféhouder
uit de Haarlemmerstraat, heeft bij het
vernemen van de uitgeloofde beloning,
angst gekregen en de foto's verbrand,
terwijl hij de textielgoederen in het wa
ter heeft gegooid.
Studenten-oorlog in Nijmegen.
CORPSGEBOUW DOOR
UTRECHTSCHE STUDENTEN BEZET
Drie vierhonderd studenten van de
Utrechtsche Studentenvereniging „Ve
ritas" zijn gisteravond per extra-trein
in Nijmegen gearriveerd en hebben daar
het gebouw van het Nijmeegsche stu
dentencorps bezet, aldus meldt de
„Volkskrant". Oorzaak van deze actie
is een verschil van inzicht tusschen de
Nijmeegsche en Utrechtsche katholieke
studenten in zake de waardeering van
de studie aan de Nijmeegsche universi
teit als katholiek centrum en de Rijks
universiteit te Utrecht.
In het corpsgebouw aan de St. Anna-
straat waren op het moment van den
overval slechts enkele leden van het
Nijmeegsche studentencorps aanwezig.
Een van hen wist te ontkomen en stelde
de politie van de gebeurtenissen op de
hoogte. Een groot aantal agenten ver
scheen daarop voor het studentenge
bouw en verjoeg de studenten van het
Utrechtsche corps. Inmiddels toege
stroomde Nijmegenaren achtervolgden
daarop hun confraters die zich in ho
tel Normandië verschansten. Enkele ba
retten van de Utrechtsche studenten
werden door de Nijmeegsche buitge
maakt.
Inmiddels verspreidden enkele Veri
ty nen gedrukte pamfletten waarin zij
bekend maakten, het corpsgebouw der
Carolynen te hebben bezet en het corps
zelf te hebben ontbonden.
Vliegtuig nog niet gevonden.
Naar men ons van bevoegde zijde
mededeelt zijn alle nasporingen naar het
militaire vliegtuig, dat Dinsdagmiddag
uit Engeland opsteeg en sedert dien ver
mist wordt, zonder resultaat gebleven.
WERKT DE SMEROE?
De „Nieuwsgier" bericht, dat er in
Dekiri asch is gevallen, naar men ver
onderstelt als gevolg van hernieuwde
werkzaamheid van de Smeroe.
Staat van beleg in Zuid-Celebes
Na de vergadering van de Tweede
Kamer, tijdens welke de regeeringsver-
klaring over de ontwerp-overeenkomst
van Linggadjati werd voorgelezen, heeft
de heer Schermerhorn, voorzitter van
*Üe Commissie-Generaal, tegenover een
correspondent zijn voldoening geuit
over het feit, dat de regeering zich in
groote trekken met de Commissie-Ge
neraal accoord heeft verklaard. Hij
achtte het niet uitgeslpten, dat de Com
missie-Generaal nog' voor Kerstmis
naar Indonesië zou terugreizen om dan
het accoord te onderteekenen.
In dezen is de Commissie-Generaal
echter uiteraard afhankelijk van de be
slissing der regeering.
OVEREENSTEMMING TE PADANG-
De Nederlandsch-Indonesische dele
gatie is er gisterochtend in geslaagd
over de demarcatielijn te Padang tot
overeenstemming te komen.
Het voornaamste punt van de over
eenkomst is, dat de Nederlandsche troe
pen hun stellingen in het grensgebied
van de stad handhaven, terwijl de In
donesische politie verantwoordelijk zal
zijn voor rust en veiligheid in dit ge
bied.
Evenals te Medan werd ook hier be
sloten tot een vrije strook aan weers
zijden van de demarcatielijn, ruw ge
schat twee km. breed, waar zoowel Ne
derlanders als Indonesiërs zullen pa
trouilleeren.
De overeenkomst zal op 1 Januari
volledig van kracht zijn. Na het tot
stand komen van de overeenkomst zijn
de delegatieleden, dr. Koets, mr. van
der Velde, Sjarifoedin en dr. Gani naar
Palembang vertrokken.
ONRUST OP CELEBES.
Officieel wordt medegedeeld, dat de
staat van beleg, die bij de overdracht
van het geallieerde commando aan het
Nederlandsche gezag werd opgeheven,
gisteren weer is afgekondigd voor Pare-
Pare, Makassar en Bonthain op Z.-Ce-
lebes. Deze maatregel is genomen, om
dat de veiligheid van deze gebieden den
laatsten tijd in gevaar is gebracht door
hevige verstoringen van de openbare
orde en veiligheid.
Nadat de activiteit van de P.N.I. in
September door het Nederlandsche
gouvernement was verboden, keerde
de rust in geheel Z.-Cclebes terug,
maar onlangs zijn de terroristische
acties weer dermate talrük geworden,
dat bijzondere maatregelen noodzake
lijk waren. Gebleken is dat de wan
ordelijkheden systematisch worden ge
organiseerd en geleid door van buiten
komende personen; terwijl een aantal
Japansche deserteurs in hun gelede
ren zijn waargenomen.
DE HOUDING DER INDO
NESISCHE PARTIJEN.
De overeenkomst vrfn Linggadjati
moet, naar uit Batavia wordt gemeld,
thans van Indonesische zijde geratifi
ceerd worden door het voltallige cen
trale nationale comité. Van de groote
politieke partijen hebben de socialisten
en communisten alsmede de socialisti
sche jeugdbeweging „Peslndo" de over
eenkomst goedgekeurd. De rechtsche
Indonesische vleugel, de nationalisti
sche „Pni" en de Indonesische Moham-
medaansche partij „Manjumi" hebben
haar echter verworpen. De „Masjumi",
de grootste party, heeft na de formeele
verwerping van de overeenkomst, te
vens besloten een „verwerpingscam
pagne" op touw te zetten.
Als gevolg van dit standpunt van de
„Masjumi" gaat het gerucht dat de acht
ministers, die voor deze party zitting
hebben in het kabinet-Sjahrir, zouden
aftreden, hetgeen tot den val van het
geheele kabinet zou leiden.
Een republikeinsche woordvoerder
verklaarde echter, dat een kabinet-
Soekiman (leider der Masjuma-party)
op ernstig verzet van links zóu stuiten
en dat daarom de Masjumi-ministers
geneigd zyn zitting in het huidige ka
binet te biyven houden. Hij voegde
hieraan toe, dat Sjahrir gesteund wordt
door de meerderheid der Indonesiërs,
zelfs door een groot deel van de Mas-
jumi-party.
BONKAARTEN KA, KB, KC 612.
(Strooknummer 4).
511 Algemeen 100 gram bloem of kin
dermeel, niet uit ryst
bereid.
515 Algemeen 200 gram gedr. Zuid
vruchten.
516 Algemeen 250 gr. waschpoeder,
517 Algemeen 500 gram jam cl kunst-
honing.
518 Algemeen 125 gr. koffie.
519 Algemeen 100 gr. thee.
51IA Reserve 515D Reserve
514C Reserve 1 kg. appelen of perea.
BONKAARTEN KB, KD 612.
(Strooknummer 4).
525 Algemeen 200 gr. gedroogde Zuid
vruchten.
526 Algemeen 250 gr. waschpoeder.
527 Algemeen 500 gram Jam of kunst-
honing.
523D Reserve 100 gram bloem (niet
uit rijst bereid).
TABAKSKAART.
T 62 2 rants, tabaksartikelen.
Inmiddels is de „verwerpingscam
pagne" van de Masjumi-party, die als
gevolg van een op 5 December door de
party genomen beslissing, gisteren in
gezet zou worden, nog geen werkelyk-
heid geworden. Integendeel:: de minis
ter van Binnenlandsche Zaken, Mo
hammed Natsir, beiden behoorend tot
de Masjumi-party, bevinden zich op
het oogenblik in het binnenland van
Java „om de bepalingen van de over
eenkomst" uiteen te zetten en het eer
der door de party genomen besluit on-
gedstan te maken. (United Press).
HET OORDEEL VAN DE
„MERDEKA".
De „Merdeka", het republikeinsche
dagblad, schryft, dat zoowel de Ne
derlandsche als de Indonesische positie
in feite kan worden vastgesteld wanneer
het parlement de overeenkomst gun
stig ontvangt. De Commissie-Generaal
heeft een overwinning behaald. Niette
min hangt alles af van het feit hoe de
Indonesiërs de overeenkomst aanpak
ken en er hun voordeel mee doen.
(United Press).
Worden 10 Februari
geteekend.
De raad van ministers van buiten-
landsche zaken heeft besloten dat de
vredesverdragen met de Europeesche
voormalige bondgenooten van de as
op 10 Februari te Parijs zullen wor
den geteekend.
De verdragen zyn die met Italië, Fin
land, Bulgarije. Hongarye en Roemenië.
Zy zullen geteekend worden door een
vertegenwoordiger van elk der voorma
lige vyandehjke staten en van Enge
land de Vereenigde Staten, de Sovjet-
Unie en Frankrijk.
De vier ministers van buitenlandsche
zaken zullen vervolgens, waarschynlijk
in hun respectieve hoofdsteden, de ver
dragen teekenen.
De raad van ministers besloot tevens,
dat zy voor 10 Februari zullen beslissen
wie zy zullen benoemen tot hun verte
genwoordigers in de commissie, die een
bezoek zal brengen aan en zal rappor
teeren over de Italiaansche koloniën.
De commissie voor de koloniën zou
dan onmiddellijk beginnen, nadat de
verdragen zullen zyn geteekend.
De raad van ministers besloot tevens
een commissie naar Triëst te zenden
om rapport uit te brengen over de
vraagstukken die verband houden niet
het financieren van het vrye gebied ge
durende de overgangsperiode. Deze com
missie moet op 20 Februari rapport uit
brengen.
De ministers bereikten tevens overeen
stemming over een ontwerp-artlkel, dat
in ieder der verdragen zal worden op
genomen, en dat handelt over het re
genomen, en dat handelt over het re
gelen van disputen over de interpreta
tie der verdragen.
OVERDRACHT VAN HET BEHEER
DER ATOOMENERGIE IN AMERIKA.
Naar het Amerikaansche ministerie
van Oorlog meedeelt, zal het beheer
der atoomenergie in Amerika op 1 Ja
nuari a.s. worden overgedragen aan
een civiele commissie van vyf.
De eerste Linggadjati-ronde.
Een eeuwenoud gebruik op de Twentsche boerderyen is het midwinterblazen
gedurende de advent. De houten midwinterhoorn wordt meestal boven de
put geblazen en heeft een welluidende klank. Tegen de put staat een metalen
hoorn, waarop de echte „murreweenter bloazer" echter met minachting neer
ziet. (Foto ANP-He.)
BINNENLAND.
Door de marine-brigade te Soera -
baja is een bedrae van ruim f. 6000.
bijeengebracht ten behoeve van de boo-
men-aotie der stichting Nieuw-Walche-
ren. De boomen zullen als een complex
geplant worden ter herinnering aan de
hulp der Nederlandsche mariniers aan
Zeeland.
Het bijzondere gerechtshof te
het byzonder moge ik wijzen op artikel I zuthen heeft Egbert Derk Buter, bijge-
14 en de uitvoering hiervan. „De regee- naamd „de lange Buter" in de bezettlngs-
ring van de Republiek erkent de aan
spraken van alle niet-Indonesiërs op her
stel van hun rechten en teruggave van
hun goederen"). Afgezien van het feit
IETS KOUDER.
De Bilt verwacht tot Vrijdagavond:
Aanvankeiyk: weinig wind en op
vele plaatsen nevel of mist. Later:
zwaar bewolkt, wat toenemenden Zuid-
Oostelijken wind, nu en dan eenigen
regen in het Noordoosten van het
land tljdeiyk wellicht wat sneeuwval,
iets kouder, voornamelijk in -het
Zuidwesten van het land, doch nog
nergens temperatuur meer dan onge
veer 1 graad onder nul.
Generaal Joseph McNamey heeft
bekend gemaakt dat de Amerikaansche
soldaten voor hun vertrek uit Europa
met Dultsche vrouwen zullen mogen
trouwen. (U2P.)
Een organisatie van Fransche weer
wolven helpt in den Elzas Dultsche
krijgsgevangenen ontsnappen. Tevens
werden in Oost-Frankrijk sabotage daden
bedreven.
Thans komt een Zweedsch socialis
tisch blad weer met een „onbevestigd be
richt", dat Martin Bormann, Hitler's
plaatsvervanger, Duitschland zou zijn
ontsnapt.
Een Eritsche maatschappij zal de
in de haven van Le Havre gezonken
„Europa" lichten, daar geen enkele
Fransche maatschappij de benoodlgde
uitrusting bezit Naar schatting zullen
30 000 ton water moeten worden ultge-
pompt.
Rudolf Hess, die door het tribunaal
jaren opperwachtmeester bij de Grune
Polizei te Zwolle, overeenkomstig den
elsch van den procureur-fiscaal, ter dood
veroordeeld. Hem waren zeven gevallen
van verraad ten laste gelegd.
Het speciale K. L. M.-vliegtuig
„Twenthe". dat gisteren met Kerstpost
en Kerstpakketten aan boord te Batavia
was aangekomen, ls hedenochtend vroeg au Neurenberg tot levenslange gevange
met 5.800 kilogram post en pakketten -Lsstraf werd veroordeeld, zal als eerste
weer naar Nederland vertrokken. Het j naar de gevangenis van Spandau, in den
B-rltschen sector van Berlijn, worden over
gebracht.
Christian Message, de 39-jarlge
s/dspirant naar den titel van „Fuehrer
van Frankrijk", is gisteren door het ge
rechtshof te Parijs wegens zijn activiteit
als leider van de Fransche Nazi-party ter
dc-j'i -r-roordeeld.
- proces tégen de verdachte c
zake den moord op Matteottl in Itali*
bot Januari uitgesteld.
vliegtuig, dat geen passagiers aan boord
heeft, wordt bestuurd door gezagvoerder
Deenlk.
BUITENLAND.
De Fransche regeering heeft een
dringend beroep gedaan op de Vereenig
de Staten om onverwijld tweehonderddui
zend ton steenkool naar Frankrijk te
zenden nog :n der. op van -ieae mr-■■•.rul.
gezien de crltleke steenkoolpositie in
Frankrijk.
Een woordvoerder van het Ameri
kaansche ministerie van Buitenlandsche
zaken, heeft verklaard, dat de Amerikaan
sche bezettingsautoriteit-en in Duitsch
land een regeling hopen te treffen, waar-
bi' de Nederlandsche en Belgische Rijn
aken in hun zone in de naaste toekomst
aan hun rechtmatige eigenaren zullen
worden teruggegeven,
Noorwegen en de Sovjet-unie hebben
overeenstemming bereikt over een han
delsverdrag voor twee Jaar en een devie-
zenregellng voor het jaar 1947. onderhan
delingen over verdragen van langeren duur
zullen later worden gevoerd.
In de Bril-sche zone van Duitschland
zullen de militaire rechtbanken met in
gang van 1 januari worden vervangen door
civiele.
Een Egyptisch vliegtuig is in de na
bijheid van Haifa neergestort. Drie passa
giers kwamen hierbij om het leven.
By een treinbotsing in de Sovjet
zone van Duitschland werden 6 personen
gedood er. 10 gewond.
Een tweemotorig de Havilland vlieg
tuig ls te Sao Fau'.o (Brazilië) neergestort.
Alle zeven lnzitenden werden gedood.
Een groot Amerikaansch transport
vliegtuig met 32 man aan boord, dat
onderweg was van Seattle naar San Dlego,
moet in de nabü'neld van Toledo, In het
Z. "V7. van der. staat Washington, zijn
is 1 neergestort. Het .llegtulg is reeds sinds
I Dinsdag vermist.
Als hij dat geweten had!
EEN KLUIS VOL VERLOOPEN
BENZINE-BOEKJES.
Dezer dagen is een 900 kilo zware
brandkast van Unilever te Batavia voor
het eerst weer geopend nadat 3% jaar
lang de Japanneezen en daarna en
kele maanden de leiding van Unilever
zelf vergeefsche pogingen in het werk
hadden gesteld om de kluis te openen.
Men had bij Unilever reeds besloten de
zware kast naar den oorspronkelijken
fabrikant in Engeland te verschepen,
toen op het allerlaatste oogenblik Ba-
tavia's brandkastenexpert, de heer G. A.
Coenraad, er bij werd geroepen. De heer
Coenraad herkende de brandkast on-
middeliyk 4 jaar geleden vroegen de
Japanneezen hem deze zelfde kast voor
hen te openen. Hy weigerde dit toen
en werd meegenomen naar de Kempei
waar hy mishandeld werd. Hy hield
echter voet by stuk en de inhoud van
de brandkast bleef buiten het bereik
van de Japanneezen.
Nu, na een uur geduldig en nauwkeu
rig werk kreeg hy de enorme kluis open.
De inhoud, waarvoor hy destyds door
'de Kempei met bajonet en sabels werd
bewerkt, bleek te bestaan uitver-
loopen benzine-bonboekjes '41.
OPENBARE WERKEN EN
WEDEROPBOUW.
(Van-onzen parlementairen redacteur).
Volkomen leege tribunes en in de loges
ook by kans géén belangstellende, be
halve Prof. Schermerhorn, voorzitter
der Commissie-Generaal. Toch was het
geen zich daar bened,en in de zaal af
speelde de moeite waard! Men kon er
de eerste ronde aanschouwen van den
stryd over Linggadjati. Die is voor de
voorstanders gunstig afgeloopen. Zeker,
om stryd verklaarden de verschillende
sprekers, dat het door hen t.o.v. de re
geling van werkzaamheden met betrek
king tot de Regeeringsverklaring over
het inzake de basis-overeenkomst te
voeren beleid ingenomen standpunt, nog
niets wilden zeggen aangaande hun
oordeel over de kwestie zelf. Maar al
meenden zy dit allen in volle oprecht
heid, in hun onderbewustzyn speelde
het door hen te dien opzichte gekoes
terde gevoelen toch wel een rol mee.
Na uitvoerige discussie werd het pre-
sidentleele voorstel om het debat over
het ontwerp Linggadjati Maandag as.
te laten beginnen, gelyk gemeld, aange
nomen, zoodat de- tweede ronde dan
begint.
De zhst. (aanteekening van het „te
gen" der communisten) aangenomen
begrooting van Openbare werken en
wederopbouw verschafte Minister Vos
gelegenheid allerlei interessante cyfers
in verband met het probleem van den
achterstand en den bouw van woningen
ten beste te geven, terwyl van hetgeen
hij by Waterstaat nog te zeggen had,
sleohts aangestipt zy, dat mettertijd
zoowel by Velzen als by de Hembrug
een tunnel zal komen.
De begrooting van Economische Za
ken bracht een zee van sprekers aan,
die elkaar om. bestreden wat betreft
de wenscheiykheld of onwensohelykheid
om het behoefte-element by de toestem
ming tot vestiging klein-bedrijf een rol
te laten spelen. Verder wydde ook me
nige spreker, zooals bv. drs. Korthals
(P. v. d. V.) en de heer Kikkert (C.H.)
aandacht aan wat er straks t.a.v. be-
dryfsorganisatie tot stand dient te ko
men, in welk verband eerstgenoemde in
de vrye organisaties daarvoor speciaal
de bouwsteenen zag. Had de heer Hoog-
carspel den staf gebroken over de loo
nen- en pryspolitiek der Regeering, de
heer Nederhorst (P. v. d. A.) verweet
den commun. een redeneering, die aan
demagogie deed denken. Zoo ging het
tot een laat uur door.
EERERADEN VOOR TOONEEL EN
BEELDENDE KUNSTEN
NEMEN ONTSLAG.
De voorzitter van den eereraad voor
het Tooneel, mr. H. Willemse, heeft een
schrijven aan den minister van Onder-
wys. Kunsten en Wetenschappen ge
richt, waarin hy verklaart, dat hyzeif
en de leden van den eereraad (mej.
van Dugteren, Hans van Meerten, Paul
Storm en J. J. Vorrink), hun werk
zaamheden voor dezen eereraad wen-
schen te beëindigen, daar er „een niet
te overbruggen kloof bestaat tusschen
de inzichten van den eereraad voor het
tooneel en den centralen eereraad".
Naar wy van het departement van
Onderwys, Kunsten en Wetenschappen
vernemen is een dergelyk schryvenook
ontvangen van den eereraad voor beel
dende kunsten.
Ook deze raad, bestaande uit de hee-
ren: jhr. mr. M. van der Goes van Na-
ters (voorzitter), dr. J. G. van Gelder,
E. Bruijn, J. Troelstra en J. Wolbers
heeft ontslag genomen.
