k i WEERBERICHT Indonesië en de wet van de j angle Linggadjatf in de Tweede Kamer Rijvergunningen voor motorrijwielen vervallen Met een enkel woord 85ste Jaargang WOENSDAG 11 DECEMBER 1946 No. 25955 LEIDSCH DAGBLAD Directeur: J W Henny. Hoofdredactie: B W Menkhorst en J Brouwer DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN f 3.30 per 3 maanden; 26 cents per week." Telefoon Directie en Administratie: 25041 Telefoon Redactie: 31507 - Giro no. 57055 De gevaarlijke weg NA het ontzaglijk vele wat over d« ontwerp-overeenkomst van Ling- gadjati gezegd en geschreven is, was nauwelijks te verwachten, dat de daarop door de Commissie-Generaal verstrekte toelichting nieuwe gezichts punten met min of meer sensationeele perspectieven zou openen. Zfj heeft dat ook in geenen deele gedaan, zoodat wij ons bezwaarlijk kunnen voorstellen, dat ook de meest nauwlettende bestudee- - ring van deze memorie van toelichting ten gevolge zou kunnen hebben, dat ook maar één tegenstander van het ac- coord zijn aanvankelijk standpunt prijs geeft en overzwaait naar voorstander, om van een theoretisoh-mogelijke, doch practisch wel héél onwaarschijnlijke omzwaai in tegenvergestelde richting maar geheel te zwijgen. Waarmede al lerminst gezegd wil zijn. dat deze toe lichting zoovele krachtige argumenten bevat, dat men daardoor in zijn inner lijke overtuiging zou kunnen worden ge sterkt. Hetzelfde geldt in onverminderde mate voor de verklaring, welke minister Jonk man namens de Regeering gistermiddag in de Tweede Kamer heeft afgelegd. De houding onzer regeering kan na het geen te dien aanzien door doorgaans wei-ingelichte waarnemers was gepro feteerd, voor vóór- noch tegenstanders onmogelijk een verrassing zijn geweest. Er kan geen sprake van zijn. dat de soheidslijn, welke tot dusverre het Ne- derlandsche volk in twee kampen ver deelde, door de pubilicatie van deze beide documenten op eenig punt zou zijn vervaagd, laat staan doorbroken. Ondanks de bijna krampachtige po gingen van de Commissie-Generaal om ons van het tegendeel te overtuigen, is zij, evenmin als de regeerlngsverklaring er in geslaagd aannemelijk te maken, dat het accoord van Linggadjati als uitgangspunt en richtsnoer heeft gehad de Koninklijke rede van 7 December 1942. waarin een herziening der staat kundige verhoudingen binnen het Ko ninkrijk in uitzicht werd gesteld. Wij zijn geneigd om te schrijven: integen deel. Immers, wordt in artikel 3 van de wet op de instelling der Commissie- Generaal dit voorbehoud nog zeer na drukkelijk gestipuleerd, in de instructie zelve vindt men dezen eisch reeds niet meer terug en wordt aan de* C.-G. op gedragen „de hervatting der besprekin gen met. vertegenwoordigers van de nieuwgevormde staatkundige organisa tie, welke zich aandient als de Repu bliek Indonesia". (In dit verband is wel zéér merkwaardig de verklaring van de Nederlandsche regeering van 6 Augustus j.l. aan de Engelsche regeering, waarin zij gewaagt van een samenspreken met die groep, waarin zich „constructieve en redelijke figuren" bevinden. Aan het hoofd van deze groep toch staat Soe- karno. de meest destructieve en onrede lijke figuur, die men zich kan denken). In dezelfde aide-mémoire verklaart de Nederlandsche regeering zich bereid het republikeinsche gezag over Java de facto te erkennen Is het dan te verwonderen, dat de Commissie-Generaal, eenmaal in Indië aangekomen en aldaar in voort durend contact zijnde met om niet te zeggen: staande onder invloed van dr. Van Mook. de reeds losgelaten teugels nog verder laat vieren en in het basis-accoord een erkenning van het republikeinsche gezag over Java. Ma- doera en Sumatra voorstelt? De verklaring van de regeerine be vestigt slechts de uitspraak van Sjahrir en Soekarno, dat „de positie van de Ko ningin de souvereiniteit der Republiek in geen enkel opzicht aantast" en alleen reeds om deze reden kan bezwaarlijk worden gesproken van een staatkundige verhouding binnen het Koninkrijk De regeering heeff er dan ook iets anders od gevonden en spreekt over „het Ko ninkrijk der Nederlanden (nieuwe stijl)"! ER is evenwel nog een andere kwes tie, welke zich op den voorgrond dringt. Minister Jonkman betoogt: „De regeering is er zich natuur- 1 ij k (spatieering van ons - Red.) van bewust, dat van de uitwerking dezer overeenkomst overigens alles (als- boven - Red.) afhankelijk ls en dat zij dus de belangen der Indonesische en Nederlandsche volkeren geestelijke en stoffelijke bij voortduring gewaar borgd moét weten". Wij vragen: Over welke garanties be schikt de Nederlandsche regeering, wan neer dit ontwerp zou worden aange nomen en daarmede het republikeinsche „gezag" erkend? Wat is van dit „gezag" gebleken bij den overeengekomen wa penstilstand? De ervaring van de laatste weken rechtvaardigt toch zeker niet een voortzetting van onze politiek van „goed vertrouwen", waar dit vertrouwen van republikeinsche of wil men: extre mistische zijde zoo duidelijk werd ber schaamd. Men moge voor dezen gang van zaken dan niet de republikeinsche „regeering" aansprakelijk stellen, haar onmacht om haar gezag te doen gelden is niettemin ten duidelijkste gedemon streerd DE regeering erkent, dat „bij het begin van den tweeden wereldoor log nog slechts eenige overblijfse len aanwezig waren van de eeuwenoude koloniale verhouding tusschen Neder land en Nederlandsch-Indië" Dit kan niet anders dan pleiten voor het staats mansinzicht van die „koloniale onder drukkers", die in den loop der eeuwen, ook zonder nationalistischen drang uit het. inheemsche kamp. een dergelijke verhouding volkomen vrijwillig liqui deerden. De tweede wereldoorlog heeft, naar gevoeglijk mag worden aangeno men, ook deze laatste overblijfselen doen verdwijnen. Géén democratisch- voelend Nederlander wil terug naar de vroegere koloniale verhoudingen. Maar biedt deze natuurlijke ontwikkeling dan TIJDELIJK EENIGE REGEN. De Bilt verwacht tot Donderdag avond: Matige, in het Zuid-Westen van het land aanvankelijk tijdelijk krachtige Zuid-Oostelijke tot Zui delijken wind. Meest zwaar bewolkt met tijdelijk eenigen regen. Op en kele plaatsen nevel of mist. Weinig verandering in temperatuur. „Wie niet sterk is, moet slim zijn". Indien men na jarenlange afwezig heid in Nederland teruggekeerd den huldigen strijd over het Indonesische vraagstuk kan gadeslaan met een ob jectiviteit, die eenerzijds mogelijk is doordat men tijdens den oorlog zich buiten bezet Nederland en Nederlandsch Indië heeft bevonden, anderzijds een gevolg van de omstandigheid, dat de functie# die men tijdens den oorlog ver vuld heeft, de mogelijkheid heeft ge schapen den waren achtergrond van de politieke gebeurtenissen in het Verre Oosten te leeren kennen, dan blijkt steeds duidelijker hoe weinig een wer kelijk begrip over*de huidige gebeur tenissen in IJed.-Indië bij de verschil lende politieke partijen te vinden is. WAAR GAAT HET IN INDIE OM? Het gaat niet om compromis of oor log" met de Indonesiërs, neen het gaat er om Ned.-Indië zoo spoedig mogelijk tot een onafhankelijkén staat te ma ken, doch zooals in iedere zaak, welke men overdoet, moet gelegenheid gege ven worden om de geïnvesteerde gelden, althans gedeeltelijk, terug te krijgen, dat men loopende zaken rustig kan af wikkelen. Bovendien wenscht men over tuigd te zijn dat het achterblijvend personeel (de minoriteiten) goed ver- zorgd achterblijft. Dit zijn logische eisch en van de beide partijen in het Indonesische vraagstuk, die geenszins onveresnigbaar zijn; mocht van de In donesische zijde dit dualisme toch on aanvaardbaar geacht worden dan nog behoeven we geen oorlog te voeren, doch kunnen we de zaak, hoewel zeer in het nadeel zoowel voor Indonesië als Ne derland. bij de Vereenigde Naties voor brengen. Wanneer men langs pacifistischen weg een oplossing tracht te vinden is het eerste probleem: tusschen wie dienen deze besprekingen plaats te vinden. In Ned.-Indië is Sjahrir ongetwijfeld een hoogstaande figuur waar ieder wel denkend Nederlander gaarne mee zal onderhandelen. Doch hoe anders staan de zaken met Soekarno. - FIGUUR VAN SOEKARNO. Soekarno zou zeer zeker geen „col laborateur" genoemd kunnen worden indien hij uitsluitend het verkrijgen van Indonesië's onafhankelijkheid had nagestreefd en dientengevolge af en toe zoete broodjes bij de Japanners had moeten bakken. Hij heeft echter in vol bewustzijn medegewerkt aan de deportatie van tienduizenden Javanen naar de Groote Oost en Nieuw Guinea. terwijlvhij wist, dat het gebrek aan voedsel in die ge bieden en de zware arbeid den dood van al deze landgenooten .tengevolge moesten hebben. Bij duizenden heeft het Ned.-Indische leger hen aangetrof fen tijdens de veroveringscampagne van Mc Arthur. Uitgehongerd, ziek, overdekt met zwerende wonden en vaak ernstig verminkt door de Japanners heeft men hen halfdood teruggevon den. Dit alles wist Soekarno en toch bleef hij met de Japanners samenwerken. Het vraagstuk van de collaboratie ligt in Indië iets anders dan in Hol land. doch waar iedere Indonesiër in de bevrijde gebieden het wel over eens Onze stadgenoot, dr. S. W. Tromp, voorheen hoofd van de Afdeellng ..Economic Warfare" van het Kon. Ned. Indische Leger, die tijdens de oorlogsjaren de ontwikkeling der ge beurtenissen ln het Verre Oosten van nabij volgde, zandt ons een beschouwing over het Indonesische vraagstuk, waarvan wy hierbij het eerste deel plaatsen. is. is dat hfj degenen, die door hun collaboratie den directen dood van eigen landgenooten op hun geweten gehad hebben, ernstig gestrafd wenscht te zien. Dit was het verzoek, dat. o.a. uit Borneo, gericht werd tot den Procu reur-Generaal te Batavia, niet van Nederlandsche. doch van Indonesische zijde. Velen zijn reeds en worden nog steeds berecht in de bevrijde gebie den op grond van dit beginsel. Wel nu is het niet vreemd dat hij, die tienduizenden het leven ontnam, thans vrij oit kan gaan? HuizLnga heeft in zijn boekje „Tom, Dick en Harry" een aardige uiteenzet ting gegeven over de oorzaak van de tegenstelling in moraliteitswetten bin nenslands en buitenslands. „Binnen onze landsgrenzen kunnen we ons de luxe van een betrekkelijk fat soenlijk gedrag permitteeren, omdat de sterke arm van de wet misbruik kan voorkomen. In de verhoudingen tus schen Staten leven we in een interna tionale jungle, zonder wet, zonder po litie en zonder rechten. Wie in Zoo'n jungle het hoofd boven water wil hou den, moet niet alleen sterk maar ook slim zijn". „Tenzij hij bereid is martelaar voor het fatsoen te worden en zijn natio nale hachje er bij in te schieten moet hij maar al te vaak op een buitenge woon onaantrekkelijke manier schip peren". Passen we dit op Indië toe, dan is het begrijpelijk, dat wellicht omstan digheden er toe kunnen leiden contact op te moeten nemen m'et figuren, die men volgens normale zedelijke begrip pen met den naam van schurken zou betitelen. De Commissie-Generaal heeft ge meend in Indië hetzelfde te moeten doen. Doch de wet der jungle zegt: „Wie het hoofd boven water wil hou den moet niet alleen sterk doch slim (d.w.z. geslepen en sluw) zijn". Nu dit laatste is juist hetgeen, dat noch van den heer Van Mook, noch van de Commissie-Generaal gezegd kan worden. Men kan een zeer knap ge leerde of uiterst kundig zakenman of regeeringsambtenaar zijn zonder ook tevens „politieke feeling", vooral op internationaal terrein, te bezitten; m. a.w. het toepassen van de wet van de jungle is een kunst, die niet ieder zon der meer verstaat. Het is juist gezien, dat men per sonen afvaardigt, die door hun ka rakter in eerste instantie vertrou wen wekken bij de Indonesiërs en b« de Nederlanders, doch achter hen dienden adviseurs te staan, die zoowel Indië als hun politieke spel kennen en niet figuren, die slechts verlengstukken vormen van den heer Van Mook, die met reden vergruisd wordt door ieder Neder lander die als „insider" met hem in Australië gezeten heeft en ver volgens hem in Ned.-Indië heeft kimnen observeeren. Deze persoon, die alle democratische beginselen der Nederlanders heeft ver trapt (beginselen waarvan de Partij v. d. Arbeid toch een voorvechter wil zijn), achtte het omioodig direct na de bevrijding de oude wettige Volksraad leden (of eenige andere groep van ad viseurs) te raadplegen. Hij weigerde gehoor te geven aan de rapporten van den Ned. intelligence dienst in Austra lië, die reeds in Juni 1945 hem van de ernSt van de politieke situatie op Java op de hoogte stelden en hem wezen op het groote gevaar van late landingen met geringe troepenmachten (dit dus in tegenspraak met het rapport van den heer Van Poll. waarin vermeld staat dat men in Australië niets geweten zou hebben over de toestanden op Java, een bewering die door de hoogste le ger- en marine-autoriteiten in Ned.- Indië gemakkelijk met uitvoerig bewijs materiaal te staven is)Deze zelfde heer Van Mook. vaardigde tegen den wensch van de Nederlanders den heer Van der Plas af voor besprekingen met de Indonesische autoriteiten, een per soon die zoowel door de Indonesiërs als Nederlanders met reden gedesavoueerd werd (ook dit kan met uitvoerig bewijs materiaal worden aangetoond), al wa re het alleen reeds het feit dat door zijn optreden t.o. van de ex-Digoelis- ten de Australische scheepvaartstakin gen ontstonden. Het is ondenkbaar, dat men met ad viseurs. bestaande uit verlengstukken van een dergelijk persoon ooit tot een accoord kan komen, dat inderdaad alle Nederlandsche belangen behartigt. niet een oneindig soliederen waarborg voor onze eerlijke bedoelingen ten aan zien van Indië's toekomstige zelfstan digheid, nog onderstreept door de Ko ninklijke rede van 7 December 1942, dan deze overeenkomst, die van ons &lles vraagt, maar niet de minste garanties biedt, nóch voor het toekomstig geeste lijk en stoffelijk welzijn van de Indone sische volkeren, nóch voor de bescher ming onzer eigen belangen? Wij behoeven ons allerminst te scha men over de wijze, waarop Nederland in het verleden zijn koloniën heeft be stierd. Integendeel: nog slechts luttele jaren geleden, vlak vóór den oorlog, ge noten wij, volkomen terecht en ondanks fouten, op dit gebied een voortreffelijke internationale reputatie. Nederland voltooie zijn historische roeping langs den weg der evolutionaire ontwikkeling en bienge ons schoone In- sulinde als gelijkgerechtigd deelgenoot in het eeuwenoude staatsverband. Maar niet langs den door Japan ont sloten en door Soekarno en Van M»-ok aanbevolen, revolutionairen weg van 't accoord, dat het werk van eeuwen dreigt te vernietigen en grootere waar schijnlijkheden in zich bergt van ramp- din van voorspoed. Voor Indië en Nederland, beide Groote belangstelling voor regeeringsverklaring. v OPENBARE WERKEN EN WEDEROPBOUW. (Van onzen parlementairen redacteur.) Voor den aanvang der vergadering was aan een vrij drukke bezetting op het Binnenhof al merkbaar, dat er in 's lands vergaderzaal iets bijzonders aan de orde zou komen; trouwens, nog uren na het uitspreken van de Regeerings verklaring over Linggadjati stond er buiten de Kamer een groepje lieden, dat, daar blijkbaar geweldig aan het dis- cusseeren is. Dit laatste heeft de volks vertegenwoordiging zelf niet terstond gedaan en terecht niet. Zij wil eerst eens even mediteeren over wat zy gehoord heeft en verder te lezen kreeg, in den vorm van de verklaring zelf en in dien van de uitvoerige Toelichting, welke den afgevaardigden ter hand werd gesteld, toen Minister Jonkman zich opmaakte om namens de Regeering het beleid i.z. Linggadjati uiteen te zetten. Stampvolle tribunes en loges, waar men de Commissie-Generaal met het Secretariaat-Generaal, de Belgische ambassadeur, diens echtgenoote en een lid van zijn ambassade, een lid van de Amerikaansche ambas sade, een der aan de Pauselijke inter- muntiatuur verbonden functionaris sen, oud-Kamerleden enz. ontwaarde, getuigden van de groote belangstelling voor hetgeen het onderwerp van den dag zou zijn. Er werden eerst wat voorgerechten opgediend, want er moesten eenige stemmingen plaats vinden. Zoowel de communistische als Arbeid-motie tegen Franco-Spanje kregen slechts de stem men van de fracties, die ze hadden in gediend. Prof. Romme (KV.P.) en drs. Kort hals (P. v. d. V.) verklaarden, namens hun resp politieke vrienden alles te voe len voor het houden van vrije verkie zingen in Spanje, doch het overbodig te achten thans de motie-v. d. Goes v. Naters aan te nemen en dus lieten zij het „tegen" hooren te meer daar iets van dien aard op het oogenblik ter Vergadering van de V N. aan de orde is. waar men deze ingewikkelde kwestie beter kan beoordeelen dan de Kamer hier. Met 749 en 5825 gingen dus deze twee moties er aan. Aan het amen dement-Zandt (St. Ger.), tegen het ge zantschap bij den Paus gericht, viel een even droef lot ten deel, nadat de heer de Groot (comm.) een beetje kronkelige redeneering ten beste had gegeven om duidelijk te maken, waarom hij met zijn fractiegenooten zich van stemming wenschte te onthouden, dus achter het klapdeurtje verdwenen, waarop het amendement met 65—9 (St. Ger.. C.H- en de heer Scheps van de P. v. d. A.) werd verworpen. Z-h.st. (aanteekening van het „tegen" der communisten) nam de Kamer de begrooting aan. Daarop verrees Minister Jonkman, plechtig in het zwart gekleed en ver gezeld door gansch het Kabinet, met uitzondering van Minister v. Kleffens, welke bij de U.N.O. te New York op het appèl is. Met heldere stem, en op 'n zeer beslisten toon, waaruit vastbcra den rust sprak, droeg de Minister zijn in grapte stilte uitgesproken, verkla ring voor. Onmiddellijk hierna kon digde voorzitter v. Schaik aan, dat er Afschaffing voor auto's nog niet mogelijk. In de Memorie van Antwoord inzake de Verkeersbegrooting deelt de regee ring mede. dat zij gaarne tot afschaf fing van rijvergunningen zou willen overgaan, ware het niet. dat de hand having van deze vergunningen voor het personenvervoer per auto om twee redenen gewenscht is. n.l. als basisvoor het distribueeren van nieuwe auto's en om te voorkomen, dat de auto's, die op het oogenblik door hun eigenaars nog aan het bedrijfsleven en de overheid verhuurd zijn. worden teruggeëischt om deze dan uitsluitend of althans mede voor minder urgente reizen te gebrui ken. Het vervangen van het rijvergun ningstelsel voor personenauto's door een verbod van het rijden op Zondag zal dus voorshands nog niet mogelijk zijn. Wel licht het in zijn bedoeling te bevorderen, dat het eerste utivoe- ringsbesluit van den secretaris-ge neraal van het departement van Waterstaat, waarop de rijvergun ningen gegrond zijn, wordt vervan gen door een tijdelijke regeling bij de wet. Hij stelt zich voor, daarbij de rijvergunningen voor motorrij wielen al dadelijk te doen vervallen. In afwachting hiervan zijn reeds richtlijnen aan de rijksinspecteurs van het verkeer gegeven, welke beoogen, een ieder, die in het bezit van een mo torrijwiel is, een rijvergunning te doen verleenen. In de bedoelde richtlijnen werd tevens vastgelegd de intrekking van alle bijzondere voorwaarden, ver bonden aan die rijvergunningen. Wei zal als algemeene voorwaarde een ver bod van het rijden op Zondag gesteld worden, van welk verbod voorshands slechts in beperkte mate ontheffing zal worden verleend. Ten aanzien van de rijvergunningen voor het goederenvervoer is het. zoo lang de in voorbereiding zijnde wette lijke regeling van het goederenvervoer geen avondvergadering zou zijn, opdat de leden een en ander nu nader zul len kunnen gaan bestudeeren en dat hjj Woensdagochtend een voorstel van orde met betrekking tot deze materie zou doen, maar in elk geval zóó, dat het groote debat niet voor Donderdag zal beginnen. Een presidentieele hamerslag was vol doende om te constateeren, dat de Kamer met dezen gang van zaken vrede had. Terstond verdwenen nu alle Mi nisters, behalve de Excellentie Vos, aan gezien men zich verder met de begroo ting van dpenbare werken moest bezig houden, terwijl ook verder de Kamer leegstroomde. Dra zal na dit voorspel het gordijn opnieuw opgaan. De rest Van den middag ging heen met de behandeling van de begrooting van Openbare Werken en Wederopbouw. Hierbij kon men hulde betuigen aan- liooren voor het *werk van den afgetre den Min. Ringers kritiek tevens op te veel centralisatie en bureaucratie bij den wederopbouw, te langzame betaling aan de aannemers, van wie er aldus op den rand van faillissement dreigen te gera ken (aldus dr. Haeke, P. v. d. V.), war me pleidooien voor snelleren wederop bouw van de verwoeste gebieden, waai al te velen nog In krotwoningen en bunkers verblijven (aldus de A.R. afge vaardigde Smcenk) en nog veel meer. Een bonte rij van sprekers, w.o- verder Mr. v. d. Feltz (C H.), ten Hagen (P. v. d. A.), Haken (commun.). Steinmetz (K.V.Pen nog diverse anderen, moest Minister Vos beantwoorden. Hij bepaal de zich daarom thans tot hulde aanzijn voorganger Ringers en zet heden zijn rede voort. WÊ - De Commissie-Generaal woonde in verklaring door minister Jonkman over een loge het afleggen van de regeerings het Linggadjati-ontwerp bij. (Foto ANP-de Hn. BINNENLAND. Opnieuw is een van de vernielde spoorbruggen over de groote rivieren, nl de brug over de Maas bil Mook. voorloo- pig hersteld Zaterdag zal zij officieel worden ge opend en van Maandag 16 dezer af ln gebruik worden genomen. Eind December worden de eerste tweehonderd landbouwjeeps ln ons land verwacht. Over de wijze van verdeeling ls nog niets bekend. In leder geval zal niet aan alle aanvragen kunnen worden vol daan. Een staatscommissie ls Ingesteld, welke opdracht ontving te adviseeren over de vraag, of het algemeen belang eischt, dat de positie der particuliere steenko- lenmilnondernemlngen. die in Nederland haar bedrilf uitoefenen of werkzaam zijn, door socialisatie of anderszins gewij zigd wordt. In het militair hospitaal te Utrecht is de 21-Jarlge dienstweigeraar Kneulman ln hongerstaking gegaan Hi| heeft wél aan den oproep voldaan, maar weigert alle voedsel en wil ook geen gebruik ma ken van stroozak en dekens. De senaat der landbouwhoogeschool te Wageningen. heeft het doctoraat ln de landbouwkunde honoris causa verleend aan den heer E. H. Krelage te Haarlem. Op 18 December a,s. wordt het Amerikaansche oorlogsschip „Adria'' te Amsterdam verwacht met de zes schilde rijen aan boord, welke door het rllks- museum te Amsterdam ln 1939 zijn uit geleend voor de „world fair" ln New York. Deze schilderijen zijn „de melk meid" van Vermeer, „binnenkamer" van Pleter de Hoogh, „gezicht op Haarlem" van Ruysdael. „de Vlschmarkt" van Van Ostade, „de spinster" van Nlcolaas Maes en „musiceerend gezelschap" van Willem Bultenwegh. Op de begrooting voor het Verkeer ls een post van f. 95000 uitgetrokken voor aanschaffing en onderhoud van een vliegtuig ten behoeve van de leden van het Konlnklilk huls en de regeering. Vandaag ls het een Jaar geleden dat de Wieringermeer droog ls gekomen. BUITENLAND. De sovjets zullen meer dan twee honderdduizend Dultsche krijgsgevange nen omstreeks Kerstmis aanstaande doen repatrleeren, aldus volgens een verklaring van de zilde van het sovjetrusslsche mi litaire bestuur ln antwoord op een ver zoekschrift van zevenduizend afgevaar digden van vrouwen-comlté's ln de sov- Jet-russische zone In het Oosten van Frankrijk heb ben Dultsche krijgsgevangenen zich van een vliegtuig meester gemaakt, waarmede zi1 ln de richting van Duitsohland ver dwenen. Stalin zal morgen, op den verjaar dag van de onderteekenlng van het TsJechoslowaaksch-sovJetrusslsoh verdrag van vriendschap, het eereburgerschap van Praag ontvangen. Lord Killearn, speciaal commissaris voor Zuid-Oost-Azié. heeft na zijn terug keer uit Malakka te Singapore een spoedoperatie ondergaan (blindedarm ontsteking). Zijn toestand ls bevredi gend. Een Grleksch gerechtshof voor oor logsmisdadigers te Athene heeft twee Dultsche generaals Bruno Brauer. mili tair gouverneur van Kreta van 1942 tot Maart 1944. en P. W Muller, zijn assis tent en opvolger, wegens massamoord van Kretensers ter dood veroordeeld. Het Fransche watervliegtuig „Bloch 175"» dat voor de Fransche marine be stemd was. ls bil een proefvlucht te Cha- teauroux (midden-Frankrijk) neergestort. De navigator werd gedood, de piloot zwaar gewond. Een golf van misdadigheid gaat door Duitsohland. Een groot deel der mlsda- den wordt niet door Duitschers. maar door verplaatste personen bedreven. De Dultsche politie moet het vooral ontgel den (11 dooden. 72 gewonden). Ruim twintigduizend havenarbei ders ln 52 Australische havens hebben gestaakt als protest tegen een verbod van net hooggerechtshof van toekenning van twee weken betaalde vacantia per Jaar. Alle voorraden gezouten haring geblokkeerd. De Nederlandsche Regeering heeft met het buitenland verschillende trans acties afgesloten, die van direct belang zjjn voor onze volkshuishouding. Voor Nederland onontbeerlijke producten o.a. kali uit Duitsohland (Russische zone) en hout uit Tsjecho-Slowakije zullen v/orden ingevoerd, waarvoor ha ring moet worden teruggeleverd- In verband hiermede heeft de Minister van Landbouw, Visscherij en Voedselvoor ziening de blokkeering van alle hier te lande aanwezige voorraden gezouten haring gelast. Met ingang van gisteren is een afleverings- en vervoertferbod van alle gezouten haring ingesteld. Dit vervoerverbod geldt niet voor het ver voeren van de aanvoerplaats naar de opslagplaats van den reeder. Reeders en handelaren, daaronder begrepen be en verwerkers, zijn verplicht uiterlijk voor 14 December bij het bedrijfschap voor visscherijproducten een opgave in te dienen van de hoeveelheden gezouten haring, uitgedruk in kantjes, welke zij op 10 December 1946 voorhanden of in voorraad hebben of voor derden hebben opgeslagen. Na inventarisatie zal wor den bepaald in welke - verhouding tot aflevering kan worden overgegaan. langs den weg nog niet tot stand ge komen ls, naar de meening van den minister noodzakelijk om deze vergun ningen te handhaven ten einde te voor komen, dat zich op dit gebied een chao tische toestand zou ontwikkelen. Th dit verband kan het verleenen van rijvergunningen voorbereidend werken voor een bedrijfsvergunningsregeling, welke in studie is en waardoor licht vaardig investeeren wordt voorkomen. De opmerking van verscheidene leden met betrekking tot het weigeren van rijvergunningen aan kleine onderne mers. geeft den minister gelegenheid mede te deelen, dat inderdaad het f«a- menwerken van ondernemers door het vormen van combinaties zooveel moge lijk wordt bevorderd, doch dat niet aan kleine ondernemingen een vergunning is of zal worden geweigerd enkel op grond van het feit, dat hun bedrijf klein is. Zesmaal per week naar Indië. EN DRIEMAAL NAAR AMERIKA. De regeering deelt mede. dat zij zich voorstelt te bevorderen, dat de KLM in de naaste toekomst, overeenkomstig haar plannen, per week de volgende luchtvaartverbindingen zal kunnen on derhouden Amsterdam—Batavia 6 maal en Am sterdam—New-York, Amsterdam—Cu rasao, AmsterdamZuid-Amerlka, Am sterdam—Zuid-Afrika, West-Indië Zuid-Amerlka, West-IndiöLos Ange los. alle drie maal. In zake de aanvragen van de Stoom vaart Maatschappij Nederland en de Rotterdamsche Lloyd om eigen vlieg- diensten op Indië in te richten, deelt de minister mede, dat naar het inzicht der regeering voortgezet overleg tus schen de luchtvaart, de scheepvaarten de spoorwegen in een rustige sfeer voorshands de aangewezen weg is om tot een voor alle partijen bevredigende oplossing te komen. Het bedrijf van de KLM geeft over de eerste negen maanden van 1946. ra toepassing van de noodige afschrijvin gen en rekening gehouden met te be talen interest, een bruto-overschot van ruim f. 8.000.000. De KLM voert voor haar aankoopen in het buitenland geen eigen deviezenpolitiek. Electrificatie bij de Spoorwegen IN 1947 VELE VERNIEUWDE BAANVAKKEN IN GEBRUIK. De her-electrificatie van de vernieuw de spoorweg-baanvakken zal, tenzij on verhoopte tegenslagen, als een strenge winter, dit onmogelijk maken, in 1947 haar beslag hebben gekregen, gelijk uit de volgende geprojecteerde data van indienststellingen blijkt: 20 December a.s. het baanvak Zaan damAlmaar. Mei 1947 de baanvakken Rotterdam- Den HaagUtrechtEindhoven en ren baan Scheveningen; September 1947 't baanvak Den Haag LeidschendamRotterdam Hofplein October 1947 het baanvak Utrecht ArnhemNijmegen; en December 1947 het baanvak Utrecht—Nieuwersluls Amsterdam. De spoorbrug, welke het laatst her steld zal zijn, die bij Baanhoek, zal op 1 April 1947 gereed zijn. De verbinding Utrecht's-Hertogenbosch zal weer her steld zijn als de brug bij Hedel klaar is. Verwacht wordt, dat dit op 15 Maart 1947 het geval zal zijn. De lijn zal ,dan tot 5 Mei 1947 met stoomtreinen, daar na met electrische treinen worden be reden. Het ligt in de bedoeling, de stoomlo comotieven op den duur grootendeels te vervangen door electrische— en die- selectrische tractie. In het algemeen ligt het in de be doeling de vóór de spoorwegstaking in 1944 open zijnde, doch thans nog niet heropende, stations weder in het spoor wegverkeer op te nemen, voor zoover althans door trams en autobussen niet reeds voor een goede verkeersbediening wordt gezorgd. Op de lijn Den Haag Haarlem is dienaangaande nog een on derzoek gaande. Nederlandsche bloemen naar Engeland. Voorloopig voor de periode «van 16 De cember tot en met 31 Maart a.s. heeft de Engelsche regeering den invoer van snijbloemen weer in beperkte mate toe gestaan. Als gevolg hiervan zal de KJL.M. van Maandag 16 December af, weer gere geld versche snijbloemen naar Enge land gaan vervoeren. Vervoerd zullen speciaal worden: se ringen, prunis en kersenbloesem. Den volgenden ochtend in alle vroegte zullen de, den vorigen namiddag uit Nederland uitgevoerde bloemen, op de Covent Gardenmarkt te Londen wor den verkocht. De zendingen, bestemd voor de En gelsche provincie, worden den dag van aankomst nog per trein naar him eind bestemming doorgezonden, zoodat ook deze reeds den volgenden dag vroeg tijdig op de plaats van bestemming zul len zijn. NOODLANDINGEN IN DEN MIST. Twee militaire vliegtuigen, op weg van Hendon (Engeland) naar Valken burg, hebben gisteravond in den mist een noodlanding moeten maken: de eene bij Hellevoetsluis, de andere op het Stille Strand te Scheveningen. Beide bestuurders, de sergeant-vlieger Saltikiff en de luitenant tér zee Hel- frich, werden gewond. Een derde toestel wordt nog vermist. HET ONGELUK MET HET WALRUS- VLIEGTUIG. Luitenant L. Kuiper verongelukt. Van de zijde van de Neaeriandsche maatschappij voor de walvischvaart deelt men ons mede, dat het slachtoffer van het vliegongeluk bij de Willem Ba- rendsz-expeditie niet ls luitenant Bie renbroodspot, doch luitenant ter zee 3e klasse L. Kuiper. Publicatie van de zij de .der maatschappij op een vroegef tijdstip was niet mogelijk, aangezien eerst Maandagavond de nabestaanden konden worden verwittigd.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1946 | | pagina 1