k
i
WEERBERICHT
Indonesië en de wet van de j angle
Linggadjatf in de Tweede Kamer
Rijvergunningen voor motorrijwielen
vervallen
Met een enkel woord
85ste Jaargang
WOENSDAG 11 DECEMBER 1946
No. 25955
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: J W Henny.
Hoofdredactie: B W Menkhorst en J Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f 3.30 per 3 maanden; 26 cents per week."
Telefoon Directie en Administratie: 25041
Telefoon Redactie: 31507 - Giro no. 57055
De gevaarlijke weg
NA het ontzaglijk vele wat over d«
ontwerp-overeenkomst van Ling-
gadjati gezegd en geschreven is,
was nauwelijks te verwachten, dat de
daarop door de Commissie-Generaal
verstrekte toelichting nieuwe gezichts
punten met min of meer sensationeele
perspectieven zou openen. Zfj heeft dat
ook in geenen deele gedaan, zoodat wij
ons bezwaarlijk kunnen voorstellen, dat
ook de meest nauwlettende bestudee-
- ring van deze memorie van toelichting
ten gevolge zou kunnen hebben, dat
ook maar één tegenstander van het ac-
coord zijn aanvankelijk standpunt prijs
geeft en overzwaait naar voorstander,
om van een theoretisoh-mogelijke, doch
practisch wel héél onwaarschijnlijke
omzwaai in tegenvergestelde richting
maar geheel te zwijgen. Waarmede al
lerminst gezegd wil zijn. dat deze toe
lichting zoovele krachtige argumenten
bevat, dat men daardoor in zijn inner
lijke overtuiging zou kunnen worden ge
sterkt.
Hetzelfde geldt in onverminderde mate
voor de verklaring, welke minister Jonk
man namens de Regeering gistermiddag
in de Tweede Kamer heeft afgelegd. De
houding onzer regeering kan na het
geen te dien aanzien door doorgaans
wei-ingelichte waarnemers was gepro
feteerd, voor vóór- noch tegenstanders
onmogelijk een verrassing zijn geweest.
Er kan geen sprake van zijn. dat de
soheidslijn, welke tot dusverre het Ne-
derlandsche volk in twee kampen ver
deelde, door de pubilicatie van deze
beide documenten op eenig punt zou
zijn vervaagd, laat staan doorbroken.
Ondanks de bijna krampachtige po
gingen van de Commissie-Generaal om
ons van het tegendeel te overtuigen, is
zij, evenmin als de regeerlngsverklaring
er in geslaagd aannemelijk te maken,
dat het accoord van Linggadjati als
uitgangspunt en richtsnoer heeft gehad
de Koninklijke rede van 7 December
1942. waarin een herziening der staat
kundige verhoudingen binnen het Ko
ninkrijk in uitzicht werd gesteld. Wij
zijn geneigd om te schrijven: integen
deel. Immers, wordt in artikel 3 van de
wet op de instelling der Commissie-
Generaal dit voorbehoud nog zeer na
drukkelijk gestipuleerd, in de instructie
zelve vindt men dezen eisch reeds niet
meer terug en wordt aan de* C.-G. op
gedragen „de hervatting der besprekin
gen met. vertegenwoordigers van de
nieuwgevormde staatkundige organisa
tie, welke zich aandient als de Repu
bliek Indonesia". (In dit verband is wel
zéér merkwaardig de verklaring van de
Nederlandsche regeering van 6 Augustus
j.l. aan de Engelsche regeering, waarin
zij gewaagt van een samenspreken met
die groep, waarin zich „constructieve en
redelijke figuren" bevinden. Aan het
hoofd van deze groep toch staat Soe-
karno. de meest destructieve en onrede
lijke figuur, die men zich kan denken).
In dezelfde aide-mémoire verklaart de
Nederlandsche regeering zich bereid het
republikeinsche gezag over Java de facto
te erkennen Is het dan te verwonderen,
dat de Commissie-Generaal, eenmaal in
Indië aangekomen en aldaar in voort
durend contact zijnde met om niet
te zeggen: staande onder invloed van
dr. Van Mook. de reeds losgelaten
teugels nog verder laat vieren en in het
basis-accoord een erkenning van het
republikeinsche gezag over Java. Ma-
doera en Sumatra voorstelt?
De verklaring van de regeerine be
vestigt slechts de uitspraak van Sjahrir
en Soekarno, dat „de positie van de Ko
ningin de souvereiniteit der Republiek
in geen enkel opzicht aantast" en alleen
reeds om deze reden kan bezwaarlijk
worden gesproken van een staatkundige
verhouding binnen het Koninkrijk De
regeering heeff er dan ook iets anders
od gevonden en spreekt over „het Ko
ninkrijk der Nederlanden (nieuwe
stijl)"!
ER is evenwel nog een andere kwes
tie, welke zich op den voorgrond
dringt. Minister Jonkman betoogt:
„De regeering is er zich natuur-
1 ij k (spatieering van ons - Red.) van
bewust, dat van de uitwerking dezer
overeenkomst overigens alles (als-
boven - Red.) afhankelijk ls en dat zij
dus de belangen der Indonesische en
Nederlandsche volkeren geestelijke en
stoffelijke bij voortduring gewaar
borgd moét weten".
Wij vragen: Over welke garanties be
schikt de Nederlandsche regeering, wan
neer dit ontwerp zou worden aange
nomen en daarmede het republikeinsche
„gezag" erkend? Wat is van dit „gezag"
gebleken bij den overeengekomen wa
penstilstand? De ervaring van de laatste
weken rechtvaardigt toch zeker niet een
voortzetting van onze politiek van „goed
vertrouwen", waar dit vertrouwen van
republikeinsche of wil men: extre
mistische zijde zoo duidelijk werd ber
schaamd. Men moge voor dezen gang
van zaken dan niet de republikeinsche
„regeering" aansprakelijk stellen, haar
onmacht om haar gezag te doen gelden
is niettemin ten duidelijkste gedemon
streerd
DE regeering erkent, dat „bij het
begin van den tweeden wereldoor
log nog slechts eenige overblijfse
len aanwezig waren van de eeuwenoude
koloniale verhouding tusschen Neder
land en Nederlandsch-Indië" Dit kan
niet anders dan pleiten voor het staats
mansinzicht van die „koloniale onder
drukkers", die in den loop der eeuwen,
ook zonder nationalistischen drang uit
het. inheemsche kamp. een dergelijke
verhouding volkomen vrijwillig liqui
deerden. De tweede wereldoorlog heeft,
naar gevoeglijk mag worden aangeno
men, ook deze laatste overblijfselen
doen verdwijnen. Géén democratisch-
voelend Nederlander wil terug naar de
vroegere koloniale verhoudingen. Maar
biedt deze natuurlijke ontwikkeling dan
TIJDELIJK EENIGE REGEN.
De Bilt verwacht tot Donderdag
avond: Matige, in het Zuid-Westen
van het land aanvankelijk tijdelijk
krachtige Zuid-Oostelijke tot Zui
delijken wind. Meest zwaar bewolkt
met tijdelijk eenigen regen. Op en
kele plaatsen nevel of mist. Weinig
verandering in temperatuur.
„Wie niet sterk is, moet
slim zijn".
Indien men na jarenlange afwezig
heid in Nederland teruggekeerd den
huldigen strijd over het Indonesische
vraagstuk kan gadeslaan met een ob
jectiviteit, die eenerzijds mogelijk is
doordat men tijdens den oorlog zich
buiten bezet Nederland en Nederlandsch
Indië heeft bevonden, anderzijds een
gevolg van de omstandigheid, dat de
functie# die men tijdens den oorlog ver
vuld heeft, de mogelijkheid heeft ge
schapen den waren achtergrond van de
politieke gebeurtenissen in het Verre
Oosten te leeren kennen, dan blijkt
steeds duidelijker hoe weinig een wer
kelijk begrip over*de huidige gebeur
tenissen in IJed.-Indië bij de verschil
lende politieke partijen te vinden is.
WAAR GAAT HET IN INDIE OM?
Het gaat niet om compromis of oor
log" met de Indonesiërs, neen het gaat
er om Ned.-Indië zoo spoedig mogelijk
tot een onafhankelijkén staat te ma
ken, doch zooals in iedere zaak, welke
men overdoet, moet gelegenheid gege
ven worden om de geïnvesteerde gelden,
althans gedeeltelijk, terug te krijgen,
dat men loopende zaken rustig kan af
wikkelen. Bovendien wenscht men over
tuigd te zijn dat het achterblijvend
personeel (de minoriteiten) goed ver-
zorgd achterblijft. Dit zijn logische
eisch en van de beide partijen in het
Indonesische vraagstuk, die geenszins
onveresnigbaar zijn; mocht van de In
donesische zijde dit dualisme toch on
aanvaardbaar geacht worden dan nog
behoeven we geen oorlog te voeren, doch
kunnen we de zaak, hoewel zeer in het
nadeel zoowel voor Indonesië als Ne
derland. bij de Vereenigde Naties voor
brengen.
Wanneer men langs pacifistischen weg
een oplossing tracht te vinden is het
eerste probleem: tusschen wie dienen
deze besprekingen plaats te vinden.
In Ned.-Indië is Sjahrir ongetwijfeld
een hoogstaande figuur waar ieder wel
denkend Nederlander gaarne mee zal
onderhandelen. Doch hoe anders staan
de zaken met Soekarno.
- FIGUUR VAN SOEKARNO.
Soekarno zou zeer zeker geen „col
laborateur" genoemd kunnen worden
indien hij uitsluitend het verkrijgen
van Indonesië's onafhankelijkheid had
nagestreefd en dientengevolge af en
toe zoete broodjes bij de Japanners
had moeten bakken.
Hij heeft echter in vol bewustzijn
medegewerkt aan de deportatie van
tienduizenden Javanen naar de Groote
Oost en Nieuw Guinea. terwijlvhij wist,
dat het gebrek aan voedsel in die ge
bieden en de zware arbeid den dood
van al deze landgenooten .tengevolge
moesten hebben. Bij duizenden heeft
het Ned.-Indische leger hen aangetrof
fen tijdens de veroveringscampagne
van Mc Arthur. Uitgehongerd, ziek,
overdekt met zwerende wonden en vaak
ernstig verminkt door de Japanners
heeft men hen halfdood teruggevon
den.
Dit alles wist Soekarno en toch bleef
hij met de Japanners samenwerken.
Het vraagstuk van de collaboratie
ligt in Indië iets anders dan in Hol
land. doch waar iedere Indonesiër in
de bevrijde gebieden het wel over eens
Onze stadgenoot, dr. S. W. Tromp,
voorheen hoofd van de Afdeellng
..Economic Warfare" van het Kon.
Ned. Indische Leger, die tijdens de
oorlogsjaren de ontwikkeling der ge
beurtenissen ln het Verre Oosten
van nabij volgde, zandt ons een
beschouwing over het Indonesische
vraagstuk, waarvan wy hierbij het
eerste deel plaatsen.
is. is dat hfj degenen, die door hun
collaboratie den directen dood van eigen
landgenooten op hun geweten gehad
hebben, ernstig gestrafd wenscht te
zien. Dit was het verzoek, dat. o.a. uit
Borneo, gericht werd tot den Procu
reur-Generaal te Batavia, niet van
Nederlandsche. doch van Indonesische
zijde.
Velen zijn reeds en worden nog
steeds berecht in de bevrijde gebie
den op grond van dit beginsel. Wel
nu is het niet vreemd dat hij, die
tienduizenden het leven ontnam,
thans vrij oit kan gaan?
HuizLnga heeft in zijn boekje „Tom,
Dick en Harry" een aardige uiteenzet
ting gegeven over de oorzaak van de
tegenstelling in moraliteitswetten bin
nenslands en buitenslands.
„Binnen onze landsgrenzen kunnen we
ons de luxe van een betrekkelijk fat
soenlijk gedrag permitteeren, omdat de
sterke arm van de wet misbruik kan
voorkomen. In de verhoudingen tus
schen Staten leven we in een interna
tionale jungle, zonder wet, zonder po
litie en zonder rechten. Wie in Zoo'n
jungle het hoofd boven water wil hou
den, moet niet alleen sterk maar ook
slim zijn".
„Tenzij hij bereid is martelaar voor
het fatsoen te worden en zijn natio
nale hachje er bij in te schieten moet
hij maar al te vaak op een buitenge
woon onaantrekkelijke manier schip
peren".
Passen we dit op Indië toe, dan is
het begrijpelijk, dat wellicht omstan
digheden er toe kunnen leiden contact
op te moeten nemen m'et figuren, die
men volgens normale zedelijke begrip
pen met den naam van schurken zou
betitelen.
De Commissie-Generaal heeft ge
meend in Indië hetzelfde te moeten
doen. Doch de wet der jungle zegt:
„Wie het hoofd boven water wil hou
den moet niet alleen sterk doch slim
(d.w.z. geslepen en sluw) zijn".
Nu dit laatste is juist hetgeen, dat
noch van den heer Van Mook, noch
van de Commissie-Generaal gezegd kan
worden. Men kan een zeer knap ge
leerde of uiterst kundig zakenman of
regeeringsambtenaar zijn zonder ook
tevens „politieke feeling", vooral op
internationaal terrein, te bezitten; m.
a.w. het toepassen van de wet van de
jungle is een kunst, die niet ieder zon
der meer verstaat.
Het is juist gezien, dat men per
sonen afvaardigt, die door hun ka
rakter in eerste instantie vertrou
wen wekken bij de Indonesiërs en
b« de Nederlanders, doch achter
hen dienden adviseurs te staan,
die zoowel Indië als hun politieke
spel kennen en niet figuren, die
slechts verlengstukken vormen van
den heer Van Mook, die met reden
vergruisd wordt door ieder Neder
lander die als „insider" met hem
in Australië gezeten heeft en ver
volgens hem in Ned.-Indië heeft
kimnen observeeren.
Deze persoon, die alle democratische
beginselen der Nederlanders heeft ver
trapt (beginselen waarvan de Partij
v. d. Arbeid toch een voorvechter wil
zijn), achtte het omioodig direct na de
bevrijding de oude wettige Volksraad
leden (of eenige andere groep van ad
viseurs) te raadplegen. Hij weigerde
gehoor te geven aan de rapporten van
den Ned. intelligence dienst in Austra
lië, die reeds in Juni 1945 hem van de
ernSt van de politieke situatie op Java
op de hoogte stelden en hem wezen op
het groote gevaar van late landingen
met geringe troepenmachten (dit dus
in tegenspraak met het rapport van
den heer Van Poll. waarin vermeld staat
dat men in Australië niets geweten
zou hebben over de toestanden op Java,
een bewering die door de hoogste le
ger- en marine-autoriteiten in Ned.-
Indië gemakkelijk met uitvoerig bewijs
materiaal te staven is)Deze zelfde
heer Van Mook. vaardigde tegen den
wensch van de Nederlanders den heer
Van der Plas af voor besprekingen met
de Indonesische autoriteiten, een per
soon die zoowel door de Indonesiërs als
Nederlanders met reden gedesavoueerd
werd (ook dit kan met uitvoerig bewijs
materiaal worden aangetoond), al wa
re het alleen reeds het feit dat door
zijn optreden t.o. van de ex-Digoelis-
ten de Australische scheepvaartstakin
gen ontstonden.
Het is ondenkbaar, dat men met ad
viseurs. bestaande uit verlengstukken
van een dergelijk persoon ooit tot een
accoord kan komen, dat inderdaad alle
Nederlandsche belangen behartigt.
niet een oneindig soliederen waarborg
voor onze eerlijke bedoelingen ten aan
zien van Indië's toekomstige zelfstan
digheid, nog onderstreept door de Ko
ninklijke rede van 7 December 1942, dan
deze overeenkomst, die van ons &lles
vraagt, maar niet de minste garanties
biedt, nóch voor het toekomstig geeste
lijk en stoffelijk welzijn van de Indone
sische volkeren, nóch voor de bescher
ming onzer eigen belangen?
Wij behoeven ons allerminst te scha
men over de wijze, waarop Nederland
in het verleden zijn koloniën heeft be
stierd. Integendeel: nog slechts luttele
jaren geleden, vlak vóór den oorlog, ge
noten wij, volkomen terecht en ondanks
fouten, op dit gebied een voortreffelijke
internationale reputatie.
Nederland voltooie zijn historische
roeping langs den weg der evolutionaire
ontwikkeling en bienge ons schoone In-
sulinde als gelijkgerechtigd deelgenoot
in het eeuwenoude staatsverband.
Maar niet langs den door Japan ont
sloten en door Soekarno en Van M»-ok
aanbevolen, revolutionairen weg van 't
accoord, dat het werk van eeuwen
dreigt te vernietigen en grootere waar
schijnlijkheden in zich bergt van ramp-
din van voorspoed.
Voor Indië en Nederland, beide
Groote belangstelling voor
regeeringsverklaring.
v OPENBARE WERKEN EN
WEDEROPBOUW.
(Van onzen parlementairen redacteur.)
Voor den aanvang der vergadering
was aan een vrij drukke bezetting op
het Binnenhof al merkbaar, dat er in
's lands vergaderzaal iets bijzonders aan
de orde zou komen; trouwens, nog uren
na het uitspreken van de Regeerings
verklaring over Linggadjati stond er
buiten de Kamer een groepje lieden, dat,
daar blijkbaar geweldig aan het dis-
cusseeren is. Dit laatste heeft de volks
vertegenwoordiging zelf niet terstond
gedaan en terecht niet. Zij wil eerst eens
even mediteeren over wat zy gehoord
heeft en verder te lezen kreeg, in den
vorm van de verklaring zelf en in dien
van de uitvoerige Toelichting, welke den
afgevaardigden ter hand werd gesteld,
toen Minister Jonkman zich opmaakte
om namens de Regeering het beleid i.z.
Linggadjati uiteen te zetten.
Stampvolle tribunes en loges, waar
men de Commissie-Generaal met het
Secretariaat-Generaal, de Belgische
ambassadeur, diens echtgenoote en
een lid van zijn ambassade,
een lid van de Amerikaansche ambas
sade, een der aan de Pauselijke inter-
muntiatuur verbonden functionaris
sen, oud-Kamerleden enz. ontwaarde,
getuigden van de groote belangstelling
voor hetgeen het onderwerp van den
dag zou zijn.
Er werden eerst wat voorgerechten
opgediend, want er moesten eenige
stemmingen plaats vinden. Zoowel de
communistische als Arbeid-motie tegen
Franco-Spanje kregen slechts de stem
men van de fracties, die ze hadden in
gediend.
Prof. Romme (KV.P.) en drs. Kort
hals (P. v. d. V.) verklaarden, namens
hun resp politieke vrienden alles te voe
len voor het houden van vrije verkie
zingen in Spanje, doch het overbodig te
achten thans de motie-v. d. Goes v.
Naters aan te nemen en dus lieten
zij het „tegen" hooren te meer daar
iets van dien aard op het oogenblik ter
Vergadering van de V N. aan de orde is.
waar men deze ingewikkelde kwestie
beter kan beoordeelen dan de Kamer
hier. Met 749 en 5825 gingen dus
deze twee moties er aan. Aan het amen
dement-Zandt (St. Ger.), tegen het ge
zantschap bij den Paus gericht, viel een
even droef lot ten deel, nadat de heer
de Groot (comm.) een beetje kronkelige
redeneering ten beste had gegeven om
duidelijk te maken, waarom hij met zijn
fractiegenooten zich van stemming
wenschte te onthouden, dus achter het
klapdeurtje verdwenen, waarop het
amendement met 65—9 (St. Ger.. C.H-
en de heer Scheps van de P. v. d. A.)
werd verworpen. Z-h.st. (aanteekening
van het „tegen" der communisten) nam
de Kamer de begrooting aan.
Daarop verrees Minister Jonkman,
plechtig in het zwart gekleed en ver
gezeld door gansch het Kabinet, met
uitzondering van Minister v. Kleffens,
welke bij de U.N.O. te New York op
het appèl is. Met heldere stem, en op
'n zeer beslisten toon, waaruit vastbcra
den rust sprak, droeg de Minister zijn
in grapte stilte uitgesproken, verkla
ring voor. Onmiddellijk hierna kon
digde voorzitter v. Schaik aan, dat er
Afschaffing voor auto's nog
niet mogelijk.
In de Memorie van Antwoord inzake
de Verkeersbegrooting deelt de regee
ring mede. dat zij gaarne tot afschaf
fing van rijvergunningen zou willen
overgaan, ware het niet. dat de hand
having van deze vergunningen voor
het personenvervoer per auto om twee
redenen gewenscht is. n.l. als basisvoor
het distribueeren van nieuwe auto's en
om te voorkomen, dat de auto's, die op
het oogenblik door hun eigenaars nog
aan het bedrijfsleven en de overheid
verhuurd zijn. worden teruggeëischt om
deze dan uitsluitend of althans mede
voor minder urgente reizen te gebrui
ken. Het vervangen van het rijvergun
ningstelsel voor personenauto's door
een verbod van het rijden op Zondag
zal dus voorshands nog niet mogelijk
zijn.
Wel licht het in zijn bedoeling te
bevorderen, dat het eerste utivoe-
ringsbesluit van den secretaris-ge
neraal van het departement van
Waterstaat, waarop de rijvergun
ningen gegrond zijn, wordt vervan
gen door een tijdelijke regeling bij
de wet. Hij stelt zich voor, daarbij
de rijvergunningen voor motorrij
wielen al dadelijk te doen vervallen.
In afwachting hiervan zijn reeds
richtlijnen aan de rijksinspecteurs van
het verkeer gegeven, welke beoogen,
een ieder, die in het bezit van een mo
torrijwiel is, een rijvergunning te doen
verleenen. In de bedoelde richtlijnen
werd tevens vastgelegd de intrekking
van alle bijzondere voorwaarden, ver
bonden aan die rijvergunningen. Wei
zal als algemeene voorwaarde een ver
bod van het rijden op Zondag gesteld
worden, van welk verbod voorshands
slechts in beperkte mate ontheffing
zal worden verleend.
Ten aanzien van de rijvergunningen
voor het goederenvervoer is het. zoo
lang de in voorbereiding zijnde wette
lijke regeling van het goederenvervoer
geen avondvergadering zou zijn, opdat
de leden een en ander nu nader zul
len kunnen gaan bestudeeren en dat
hjj Woensdagochtend een voorstel van
orde met betrekking tot deze materie
zou doen, maar in elk geval zóó, dat
het groote debat niet voor Donderdag
zal beginnen.
Een presidentieele hamerslag was vol
doende om te constateeren, dat de
Kamer met dezen gang van zaken vrede
had. Terstond verdwenen nu alle Mi
nisters, behalve de Excellentie Vos, aan
gezien men zich verder met de begroo
ting van dpenbare werken moest bezig
houden, terwijl ook verder de Kamer
leegstroomde. Dra zal na dit voorspel
het gordijn opnieuw opgaan.
De rest Van den middag ging heen
met de behandeling van de begrooting
van Openbare Werken en Wederopbouw.
Hierbij kon men hulde betuigen aan-
liooren voor het *werk van den afgetre
den Min. Ringers kritiek tevens op te
veel centralisatie en bureaucratie bij den
wederopbouw, te langzame betaling aan
de aannemers, van wie er aldus op den
rand van faillissement dreigen te gera
ken (aldus dr. Haeke, P. v. d. V.), war
me pleidooien voor snelleren wederop
bouw van de verwoeste gebieden, waai
al te velen nog In krotwoningen en
bunkers verblijven (aldus de A.R. afge
vaardigde Smcenk) en nog veel meer.
Een bonte rij van sprekers, w.o- verder
Mr. v. d. Feltz (C H.), ten Hagen (P. v.
d. A.), Haken (commun.). Steinmetz
(K.V.Pen nog diverse anderen, moest
Minister Vos beantwoorden. Hij bepaal
de zich daarom thans tot hulde aanzijn
voorganger Ringers en zet heden zijn
rede voort.
WÊ
-
De Commissie-Generaal woonde in
verklaring door minister Jonkman over
een loge het afleggen van de regeerings
het Linggadjati-ontwerp bij.
(Foto ANP-de Hn.
BINNENLAND.
Opnieuw is een van de vernielde
spoorbruggen over de groote rivieren, nl
de brug over de Maas bil Mook. voorloo-
pig hersteld
Zaterdag zal zij officieel worden ge
opend en van Maandag 16 dezer af ln
gebruik worden genomen.
Eind December worden de eerste
tweehonderd landbouwjeeps ln ons land
verwacht. Over de wijze van verdeeling ls
nog niets bekend. In leder geval zal niet
aan alle aanvragen kunnen worden vol
daan.
Een staatscommissie ls Ingesteld,
welke opdracht ontving te adviseeren over
de vraag, of het algemeen belang eischt,
dat de positie der particuliere steenko-
lenmilnondernemlngen. die in Nederland
haar bedrilf uitoefenen of werkzaam
zijn, door socialisatie of anderszins gewij
zigd wordt.
In het militair hospitaal te Utrecht
is de 21-Jarlge dienstweigeraar Kneulman
ln hongerstaking gegaan Hi| heeft wél
aan den oproep voldaan, maar weigert
alle voedsel en wil ook geen gebruik ma
ken van stroozak en dekens.
De senaat der landbouwhoogeschool
te Wageningen. heeft het doctoraat ln de
landbouwkunde honoris causa verleend
aan den heer E. H. Krelage te Haarlem.
Op 18 December a,s. wordt het
Amerikaansche oorlogsschip „Adria'' te
Amsterdam verwacht met de zes schilde
rijen aan boord, welke door het rllks-
museum te Amsterdam ln 1939 zijn uit
geleend voor de „world fair" ln New
York. Deze schilderijen zijn „de melk
meid" van Vermeer, „binnenkamer" van
Pleter de Hoogh, „gezicht op Haarlem"
van Ruysdael. „de Vlschmarkt" van Van
Ostade, „de spinster" van Nlcolaas Maes
en „musiceerend gezelschap" van Willem
Bultenwegh.
Op de begrooting voor het Verkeer
ls een post van f. 95000 uitgetrokken
voor aanschaffing en onderhoud van een
vliegtuig ten behoeve van de leden van
het Konlnklilk huls en de regeering.
Vandaag ls het een Jaar geleden dat
de Wieringermeer droog ls gekomen.
BUITENLAND.
De sovjets zullen meer dan twee
honderdduizend Dultsche krijgsgevange
nen omstreeks Kerstmis aanstaande doen
repatrleeren, aldus volgens een verklaring
van de zilde van het sovjetrusslsche mi
litaire bestuur ln antwoord op een ver
zoekschrift van zevenduizend afgevaar
digden van vrouwen-comlté's ln de sov-
Jet-russische zone
In het Oosten van Frankrijk heb
ben Dultsche krijgsgevangenen zich van
een vliegtuig meester gemaakt, waarmede
zi1 ln de richting van Duitsohland ver
dwenen.
Stalin zal morgen, op den verjaar
dag van de onderteekenlng van het
TsJechoslowaaksch-sovJetrusslsoh verdrag
van vriendschap, het eereburgerschap van
Praag ontvangen.
Lord Killearn, speciaal commissaris
voor Zuid-Oost-Azié. heeft na zijn terug
keer uit Malakka te Singapore een
spoedoperatie ondergaan (blindedarm
ontsteking). Zijn toestand ls bevredi
gend.
Een Grleksch gerechtshof voor oor
logsmisdadigers te Athene heeft twee
Dultsche generaals Bruno Brauer. mili
tair gouverneur van Kreta van 1942 tot
Maart 1944. en P. W Muller, zijn assis
tent en opvolger, wegens massamoord van
Kretensers ter dood veroordeeld.
Het Fransche watervliegtuig „Bloch
175"» dat voor de Fransche marine be
stemd was. ls bil een proefvlucht te Cha-
teauroux (midden-Frankrijk) neergestort.
De navigator werd gedood, de piloot
zwaar gewond.
Een golf van misdadigheid gaat door
Duitsohland. Een groot deel der mlsda-
den wordt niet door Duitschers. maar
door verplaatste personen bedreven. De
Dultsche politie moet het vooral ontgel
den (11 dooden. 72 gewonden).
Ruim twintigduizend havenarbei
ders ln 52 Australische havens hebben
gestaakt als protest tegen een verbod van
net hooggerechtshof van toekenning van
twee weken betaalde vacantia per Jaar.
Alle voorraden gezouten haring
geblokkeerd.
De Nederlandsche Regeering heeft
met het buitenland verschillende trans
acties afgesloten, die van direct belang
zjjn voor onze volkshuishouding. Voor
Nederland onontbeerlijke producten
o.a. kali uit Duitsohland (Russische
zone) en hout uit Tsjecho-Slowakije
zullen v/orden ingevoerd, waarvoor ha
ring moet worden teruggeleverd- In
verband hiermede heeft de Minister van
Landbouw, Visscherij en Voedselvoor
ziening de blokkeering van alle hier te
lande aanwezige voorraden gezouten
haring gelast. Met ingang van gisteren
is een afleverings- en vervoertferbod
van alle gezouten haring ingesteld. Dit
vervoerverbod geldt niet voor het ver
voeren van de aanvoerplaats naar de
opslagplaats van den reeder. Reeders
en handelaren, daaronder begrepen be
en verwerkers, zijn verplicht uiterlijk
voor 14 December bij het bedrijfschap
voor visscherijproducten een opgave in
te dienen van de hoeveelheden gezouten
haring, uitgedruk in kantjes, welke zij
op 10 December 1946 voorhanden of in
voorraad hebben of voor derden hebben
opgeslagen. Na inventarisatie zal wor
den bepaald in welke - verhouding tot
aflevering kan worden overgegaan.
langs den weg nog niet tot stand ge
komen ls, naar de meening van den
minister noodzakelijk om deze vergun
ningen te handhaven ten einde te voor
komen, dat zich op dit gebied een chao
tische toestand zou ontwikkelen.
Th dit verband kan het verleenen van
rijvergunningen voorbereidend werken
voor een bedrijfsvergunningsregeling,
welke in studie is en waardoor licht
vaardig investeeren wordt voorkomen.
De opmerking van verscheidene leden
met betrekking tot het weigeren van
rijvergunningen aan kleine onderne
mers. geeft den minister gelegenheid
mede te deelen, dat inderdaad het f«a-
menwerken van ondernemers door het
vormen van combinaties zooveel moge
lijk wordt bevorderd, doch dat niet aan
kleine ondernemingen een vergunning
is of zal worden geweigerd enkel op
grond van het feit, dat hun bedrijf
klein is.
Zesmaal per week naar Indië.
EN DRIEMAAL NAAR AMERIKA.
De regeering deelt mede. dat zij zich
voorstelt te bevorderen, dat de KLM
in de naaste toekomst, overeenkomstig
haar plannen, per week de volgende
luchtvaartverbindingen zal kunnen on
derhouden
Amsterdam—Batavia 6 maal en Am
sterdam—New-York, Amsterdam—Cu
rasao, AmsterdamZuid-Amerlka, Am
sterdam—Zuid-Afrika, West-Indië
Zuid-Amerlka, West-IndiöLos Ange
los. alle drie maal.
In zake de aanvragen van de Stoom
vaart Maatschappij Nederland en de
Rotterdamsche Lloyd om eigen vlieg-
diensten op Indië in te richten, deelt
de minister mede, dat naar het inzicht
der regeering voortgezet overleg tus
schen de luchtvaart, de scheepvaarten
de spoorwegen in een rustige sfeer
voorshands de aangewezen weg is om
tot een voor alle partijen bevredigende
oplossing te komen.
Het bedrijf van de KLM geeft over
de eerste negen maanden van 1946. ra
toepassing van de noodige afschrijvin
gen en rekening gehouden met te be
talen interest, een bruto-overschot van
ruim f. 8.000.000. De KLM voert voor
haar aankoopen in het buitenland geen
eigen deviezenpolitiek.
Electrificatie bij de Spoorwegen
IN 1947 VELE VERNIEUWDE
BAANVAKKEN IN GEBRUIK.
De her-electrificatie van de vernieuw
de spoorweg-baanvakken zal, tenzij on
verhoopte tegenslagen, als een strenge
winter, dit onmogelijk maken, in 1947
haar beslag hebben gekregen, gelijk uit
de volgende geprojecteerde data van
indienststellingen blijkt:
20 December a.s. het baanvak Zaan
damAlmaar.
Mei 1947 de baanvakken Rotterdam-
Den HaagUtrechtEindhoven en ren
baan Scheveningen;
September 1947 't baanvak Den Haag
LeidschendamRotterdam Hofplein
October 1947 het baanvak Utrecht
ArnhemNijmegen; en December 1947
het baanvak Utrecht—Nieuwersluls
Amsterdam.
De spoorbrug, welke het laatst her
steld zal zijn, die bij Baanhoek, zal op
1 April 1947 gereed zijn. De verbinding
Utrecht's-Hertogenbosch zal weer her
steld zijn als de brug bij Hedel klaar is.
Verwacht wordt, dat dit op 15 Maart
1947 het geval zal zijn. De lijn zal ,dan
tot 5 Mei 1947 met stoomtreinen, daar
na met electrische treinen worden be
reden.
Het ligt in de bedoeling, de stoomlo
comotieven op den duur grootendeels te
vervangen door electrische— en die-
selectrische tractie.
In het algemeen ligt het in de be
doeling de vóór de spoorwegstaking in
1944 open zijnde, doch thans nog niet
heropende, stations weder in het spoor
wegverkeer op te nemen, voor zoover
althans door trams en autobussen niet
reeds voor een goede verkeersbediening
wordt gezorgd. Op de lijn Den Haag
Haarlem is dienaangaande nog een on
derzoek gaande.
Nederlandsche bloemen naar
Engeland.
Voorloopig voor de periode «van 16 De
cember tot en met 31 Maart a.s. heeft
de Engelsche regeering den invoer van
snijbloemen weer in beperkte mate toe
gestaan.
Als gevolg hiervan zal de KJL.M. van
Maandag 16 December af, weer gere
geld versche snijbloemen naar Enge
land gaan vervoeren.
Vervoerd zullen speciaal worden: se
ringen, prunis en kersenbloesem.
Den volgenden ochtend in alle vroegte
zullen de, den vorigen namiddag uit
Nederland uitgevoerde bloemen, op de
Covent Gardenmarkt te Londen wor
den verkocht.
De zendingen, bestemd voor de En
gelsche provincie, worden den dag van
aankomst nog per trein naar him eind
bestemming doorgezonden, zoodat ook
deze reeds den volgenden dag vroeg
tijdig op de plaats van bestemming zul
len zijn.
NOODLANDINGEN IN DEN MIST.
Twee militaire vliegtuigen, op weg
van Hendon (Engeland) naar Valken
burg, hebben gisteravond in den mist
een noodlanding moeten maken: de
eene bij Hellevoetsluis, de andere op
het Stille Strand te Scheveningen.
Beide bestuurders, de sergeant-vlieger
Saltikiff en de luitenant tér zee Hel-
frich, werden gewond.
Een derde toestel wordt nog vermist.
HET ONGELUK MET HET WALRUS-
VLIEGTUIG.
Luitenant L. Kuiper verongelukt.
Van de zijde van de Neaeriandsche
maatschappij voor de walvischvaart
deelt men ons mede, dat het slachtoffer
van het vliegongeluk bij de Willem Ba-
rendsz-expeditie niet ls luitenant Bie
renbroodspot, doch luitenant ter zee 3e
klasse L. Kuiper. Publicatie van de zij
de .der maatschappij op een vroegef
tijdstip was niet mogelijk, aangezien
eerst Maandagavond de nabestaanden
konden worden verwittigd.