LEIDSCH
DAGBLAD
Berechting en'gratie
De agenda der Vereenigde Naties
Oud-illegalen wilden eigen rechter spelen
Met een enkel woord
Opsterland onder Regeeringscommissaris
Leve Soekarno
Men heeft het gisteren duidelijk kun
nen lezen: de kwestie van de aanvaard
baarheid van Soekarno is by de Ne-
derlandsch-IndonesiscMe onderhande
lingen te Batavia geen punt van be
spreking geweest en het is evenmin
waarschijnlijk, dat zy in de naaste toe
komst ter tafel zal worden gebracht.
De Commissie-Generaal, aldus gaat
het bericht verder, staat op het stand
punt. dat dit een zuiver Indonesische
aangelegenheid is. waarover de Neder
landers geen beslissing kunnen nemen.
Hoewel wij in den laatsten tijd eraan
gewend zijn merkwaardige geluiden uit
den Archipel te vernemen, klinkt dit
toch wel héél zonderling in de ooren.
Niemand minder dan de toenmalige mi
nister van Overzeesche Gebiedsdeelen,
de heer Logemann, iemand wien men
bezwaarlijk antl-republikeinsche gevoe
lens in de schoenen kan schuiven, ver
klaarde een jaar geleden in het Parle
ment, dat de Nederlandsche regeering
er niet aan dacht om met Soekarno te
onderhandelen, aangezien deze volstrekt
onaanvaardbaar werd geacht.
En terecht: Soekarno's collaboratie
met den Japanschen vijand was wel zóó
evident, dat ze zelfs van Indonesisch-
nationalistische zijde moest worden er
kend. Alleen werd ze 'verklaard uit re
denen van opperste diplomatie en op
portuniteit.
Men heeft in het afgeloopen jaar
Soekarno blykbaar met andere oogen
leeren zien. Hij is allang niet meer de
collaborateur die in de oorlogsjaren
geen gelegenheid voorbij liet gaan om
zijn trouw aan Dai Nippon te betuigen
en die niet moede werd de vernietiging
en uitroeiing van het geheele blanke ras
te prediken. Hij Is nu geworden de of-
ficieele president eener op den souverei-
nen volkswil gegronde want zich ge
consolideerd hebbende en de facto er
kende - Repoeblik Indonesia, wiens aan
vaardbaarheid voor de Nederlandsche
regeeringsvertegenwoordigers zelfs geen
punt van overweging meer vormt en die
eerlang zal worden opgenomen in den
huiselyken kring der bevriende staats
hoofden.
Het mankeert er nog maar aan, dat
oud-minister Logemann met terugwer
kende kracht op z'n vingers wordt ge
tikt met de vraag, waar hij zich in
's hemels naam mee heeft willen be
moeien
Duitsche technici naar
Engeland.
Het Britsche ministerie van bevoor
rading maakt bekend, dat 10 Duitsche
technici in November naar Groot-Brit-
tannië zullen worden overgebracht voor
tewerkstelling bij de inrichting van ge
leide projectielen te Westcott. Nog eeni-
ge andere technici zullen zich later bij
hen voegen De tewerkstelling van deze
menschen geschiedt volgens een plan,
in Mei ontworpen, waarbij Duitsche ge
leerden te Farnborough te werk gesteld
zouden worden.
De tien Diutschers, die naar West
cott gaan. hebben evenals alle andere
vrijwillig een contract geteekend.
Momenteel zijn 26 Duitsche geleerden
bij het vliegtuigbedrijf te Farnborough
werkzaam op aërodynamisch en derge
lijk gebied. Er worden onderhandelin
gen gevoerd voor tewerkstelling van nog
15 Duitschers, onder wie 4 radio-experts.
Vijf vakkundigen op het gebied van
turbines zijn in dienst van de firma
Parsons te New Castle-on Tyne.
DUITSCHE DOKTERS NAAR
SOVJET-UNIE?
Volgens den Berlynschen correspon
dent var de Daily Telegraph zou thans
begonnen zijn met het deporteeren van
Duitsche dokters naar de Sovjet-Unie.
Een zeventiental geneesheeren en spe
cialisten uit het district Pankof van de
Sovjet-Russische zone van Berlijn zou
reeds weggevoerd zijn en men verwacht
verdere deportaties. Prof. Loehlein, ver
bonden aan de medische school te Ber
lijn, is uit de Sovjet-Russische zone
naar de Amerikaansche verhuisd, daar
hem gezegd was, dat hij gedeporteerd
zou worden. Geruchten, volgens welke
ook verpleegsters gedeporteerd zouden
worden, zijn nog niet bevestigd,
FRANSCH MILITAIR VLIEGTUIG
NEERGESTORT.
Een Fransch militair vliegtuig is te Ma-
rlgnane (Province) in de lucht in brand
gevlogen en neergestort. Men gelooft, dat
er drie personen zijn gedood.
55ste Jaargang
VRIJDAG 1 NOVEMBER 1946
No. 25921
Directeur: J. W. Henny.
Hoofdredactie: B. *W. Menkhorst. J
J. Brouwer.
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f. 3.30 per 3 maanden: 26 oents per week
Tel. Directie en Administratie: '25041
Tel. Redactie: 21507 - Giro no.: 57055
WEERBERICHT.
OVERDAG IETS ZACHTER.
De Bilt verwacht 'tot morgenavond:'
Meest zwaar bewolkt met plaatselijk
eenige lichte regen of motregen.
Enkele verspreide opklaringen. Koud»
nacht met plaatselijk mistvormln®.
Overdag Iets zachter. Geleidelijk ver
der afnemenden wind tusschen Oost
en Zuid.
HET CONSUMENTEN-CREDIET.
De termijn tot aanvragen van een
gonsumentencrediet. die 9 November zou
sluiten, is met eenige weken verlengd.
Ernstig conflict mogelijk.
(Van onzen parlementairen
redacteur)
Als wij ons niet vergissen, zijn er
tot dusver in ongeveer 50 „onherroe
pelijke" gevallen doodvonnissen bij de
bijzondere rechtspleging uitgespro
ken.
Slechts één uitweg is eventueel open,
t.w. de poging om gratie verleening te
krijgen, In 8 van de 50 gevallen is op de
gratieverzoeken beslist en wel in 4 af
wijzend .in 4 andere gunstig. Op het
oogenblik schijnen nog 10 andere ge
vallen vrijwel rijp voor een Koninklijke
beslissing.
Er schijnt intusschen geruimen tijd
verschil van meening te bestaan over
de vraag, waarop de bevoegdheid om
gratie te verleenen, neerkomt.
Hebben wij het wel, dan stelt zich de
tegenwoordige Minister van Justitie ten
deze op geheel ander standpunt dan de
Procureurs-fiscaal en van de Presiden
ten der Byzondere Gerechtshoven. Vol
gens deze laatsten heeft de uitvoerende
macht er zich van te onthouden te gaan
zitten op den stoel van de onafhanke
lijke rechterlijke macht.
De Kroon heeft volgens hen alleen
na te gaan, of er voor de byzondere
gunstverleening, om ten slotte de opge
legde straf te verzachten, aanleiding be
staat. hetzij wegens zeer bijzondere per
soonlijke omstandigheden van den ge
vonniste, hetzij omdat na de eindbe-
rechting een en ander aan den dag
trad. dat nieuw licht op de zaak wierp.
De Minister van Justitie zou zich op
een geheel ander standpunt plaatsen.
Hij wenscht zelf Andere normen te stel
len en die als uitgangspunt te nemen
voor de ten uitvoerlegging van dood
vonnissen.
Dit standpunt zouden bovenal de
Procureurs-fiscaal onaanvaardbaar
achten. Met hen zouden ook de pre
sidenten den Minister duidelijk heb
ben gemaakt, dat zij tegen dusdanige
toepassing der gratiebevoegdheid ern
stige bezwaren koesteren.
Geruchten, die gewagen van een op
hand zynd ernstig conflict bevatten
derhalve een grooten grond van waar
heid. Gezien de rol. door de Procureurs
fiscaal by de Byzondere Rechtspleging
DE GRIEKSCIIE CRISIS-
Alle Grieksche parlementaire leiders
met uitzondering van Sofoelis (liberaal),
hebben het voorstel van den Griekschen
koning om deel uit te maken op bree-
dere basis aanvaard
NOBEL-PRIJS VOOR GENEESKUNDE
TOEGEKEND.
Aan prof. Hermann J. Muller, een
Amerikaansch bioloog is door de com
missie voor den Nobel-prys van de me
dische hoogeschool te Karolinska. de
Nobel-prijs voor medicijnen toegekend.
De prijs is toegekend voor revolution-
naire onderzoekingen op het gebied der
genetica
DIRECTEUR-GENERAAL VAN
HANDEL EN NIJVERHEID
Naar aanleiding van berichten, over
de a.s. benoeming van een directeur-
generaal voor handel en nijverheid, een
functie, welke voor den oorlog door dr.
H, M. Hirschfeld bekleed werd, kan
worden medegedeeld, dat het inderdaad
de bedoeling van den minister van
economische zaken is, hiervoor te be
noemen dr. Ch. Truyen, thans direc
teur der kunstmestfabrieken Nijma te
Nijmegen.
Vanzelfsprekend wordt met deze be
noeming gewacht, totdat in de ontslag
aanvrage van dr. Hirschfeld is beslist.
Interview met Byrnes.
Het Dinsdag j.l. door Molotof gedane
voorstel (vervat In vier punten) tot be
perking der bewapening en het verbie
den van het gebruik van atoombommen
voor oorlogsdoeleinden is op voorstel
van den Britschen afgevaardigde Noel
Baker door de commissie van orde een
stemmig op de agenda der algemeene
vergadering der TT.N. geplaatst. Hier
aan werd de aanbeveling toegevoegd,
dat het voorstel naar de commissie voor
politieke en veiligheidsaangelegenheden
der algemeene vergadering zou worden
verwezen. Noel Baker deed zijn voor
stel onmiddellijk bij de opening der ver
gadering en de Sovjet afgevaardigde
Wisjinski verklaarde zich direct accoord-
Er werd niet gediscussieerd.
De commissie besloot voorts, dat de
kwestie van de betrekkingen met het
Spanje van Franco voor een voorloo-
pig onderzoek naar de politieke com
missie zou worden verwezen, voordat zij
door de algemeene vergadering zelf zou
worden behandeld.
Een nieuwe Deensche resolutie, waar
in wordt voorgesteld de kwestie van de
politieke rechten van vrouwen op de
agenda der algemeene vergadering te
plaatsen, werd gedeeltelijk naar de so
ciale en humanitaire commissie en ge
deeltelijk naar de politieke commissie
verwezen.
Namens Uruguay werd een van de
meest verzoenende redevoeringen ge
houden. Gezegd werd o.m.:
..Indien moeders bereid waren hun
zonen in den oorlog op te offeren, kun
nen de afgevaardigden der naties toch
zeker eenige hunner nationale belangen
opofferen om tot een overeenkomst te
geraken".
Manoeilsky deed daarentegen weer
een zeer scherpen aanval op die landen,
die aan het veto-recht wilden tornen en
zijdelings op de persv.'iheid, die z-i.
naar oorlog voert.
Ook het IndischZuid-Afrikaansch
geschil zal commissoriaal worden be
handeld. Men had hevig verzet van
Smuts verwacht, doch deze zweeg.
O
De Amerikaansche minister van Bui-
tenlandsche Zaken, Byrnes, heeft tij
dens een persconferentie verklaard, dat
hij op de bijeenkomst, welke deze maand
door de ministers van Buitenlandsche
Zaken der groote vier is belegd, zal ver
zoeken speciale afgevaardigden te be
noemen. die zich uitsluitend met de be-
studeering van het geheele probleem
der Duitsche vredesverdragen zal bezig
houden.
Byrnes zeide. dat de Amerikaansche
regeering zich by elke bespreking over
de economische vereeniging van Duitsch
land of herstelbetalingen vastbesloten
aan de overeenkomst van Potsdam zal
houden en verwacht, dat andere regee
ringen zich eveneens daaraan zullen
houden.
Hij voegde er aan toe, dat hy niet
verwachtte, dat de ministers voor 20
November bijeen zouden komen en hij
er zelfs dan niet zeker van kon zyn,
dat de besprekingen resultaat zouden
hebben. Niettemin onthulde hy, dat hy
generaal Clay, waarnemend militair
gouverneur van de Amerikaansche zone
van Duitschland, en Robert Murphy,
politiek adviseur van den algemeenen
Amerikaanschen bevelhebber in Duitsch
land, bevel had gegeven om op 20 No
vember voor overleg van Berlijn terug
te keeren.
ingenomen en vervuld, ligt het voor de
hand dat zy niet langer bereid zullen
zyn, hun medewerking te verleenen. aan
een rechtspleging, welke tenslotte op
staatsrechtelyk noch strafrechtelyk oir-
bare wijze, door den Minister van Jus
titie ten deele ongedaan zou worden
gemaakt.
Het wordt hoog tyd. dat men in de
Kamer dezen bewindsman over zijn
t.a.v. de gratie-materie gevoerd be
leid niet. slechts ter verantwoording
roept, doch tevens duidelyk maakt,
dat hy den thans Ingeslagen weg on-
verwyid dient te verlaten. Zoo niet,
dan achten wy de kans groot, dat de
Procureurs-fiscaal heengaan en als
nasleep daarvan vermoedelyk ook nog
heel wat advocaten-fiscaal en andere
bij de Byzondere Rechtspleging be
trokken functionarissen.
Losgeraakte aanhangwagen
doodt drie kerkgangers.
In Koog a. d. Zaan is hedenmorgen
om 9 uur een ernstig ongeluk gebeurd,
dat drie dooden heeft geëischt. Ter
hoogte van de grafische kunstinrichting
Bakker, naby het station, raakte de
aanhangwagen van den bodedienst
Machielse los van haar trekker. Het
ongelukkige toeval wilde, dat juist om
dezen tyd de katholieke kerk uitging.
De wagen reed hierdoor op de .kerkgan
gers in, tengevolge waarvan mevr. Kruis
en-haar zoontje uit Zaandyk onmiddel-
lyk werden gedood, terwyi mevr. Heyne
uit Assendelft eenigen tyd later aan
de bekomen verwondingen is overleden.
MINISTER RINGERS nERSTELD.
Heden heeft de minister van j»?enbare
werken en wederopbouw dr. Ir. JTA. Rin
gers na een afwezigheid van eenige weken
tengevolge van ziekte, zbn werkzaamhe
den aan het ministerie hervat.
Prins Bernibard Zwanembroeder
Een traditie voortgezet.
In een gisteren gehouden büeen-
komst in Den Bosch van de „Illustre
Lieve Vrouwe Broederschap" is Prins
Bernhard als „Zwanenbroeder" geïn
stalleerd, met welk feit een traditie
in ons Koninklijk Huis is voortgezet.
Wijlen Prins Hendrik was zwanen-
broeder en ook HM. Koningin Wilhel-
mina en H.K.H. Prinses Juliana zyn als
zoodanig opgenomen in de Illustre Lie
ve Vrouwe Broederschap te 's-Herto-
genbosch. H.M. de Koningin voert den
titel van zwanenbroeder reeds sedert
1899 en Prinses Juliana werd zwanen
broeder in de Koninkiyke lyn in 1927
De Illustre lieve vrouwe broederschap,
die in 1318 werd opgericht, was aan-
vankelyk een zuiver godsdienstige ver
eeniging, welk karakter na de overgave
van 's-Hertogenbosch In 1629 gewyzigd
werd. Toen $erd bepaald, dat de helft
der broeders tot de katholieke en de
andere helft tot den hervormden gods
dienst zou behooren. De broederschap,
die over een eigen huls, nameiyk zwa-
nenbroedershuis, beschikt, bestaat uit
36 broeders, waarvan de 8 oudsten den
naam dragen van proost. Uit deze 8
wordt jaariyks de regeerende proost ge
kozen.
De broederschap telt behalve broe
ders. 'n aantal candidaten en een onbe
perkt aantal candidandl. Haar leden zyn
over het geheele land verspreid. Het ge
wone onderscheidingsteeken Is een zil
veren brodsie, voorstellend, een lelie
tusschen doornen Het onderscheidings
teeken der zwanenbroeders is van goud
met een rozet en linten in paarse kleu
ren, Alleen .persinen van vorsteiyken
bloede kunnen den titel van zwanen
broeder verkrygen.
Een complot tegen politieke
delinquenten.
Een zitting van een geheelen dag,
plus een avondzitting, is er gemoeid met
de behandeling van een geruchtmaken
de zaak, waarin niet minder dan twin
tig oud-illegalen als verdachte terecht
stonden en nog zullen staan. Zij maak
ten deel uit van het z.g. comité van
actie van oud-illegalen, dat politieke
delinquenten en collaborateurs, die naar
hun meening onvoldoende door overheid
of rechter waren gestraft, zoo niet uit
den weg wilde ruimen dan toch een
extra lesje wilde geven.
De kalender wees den datum van
4 Augustus aan, toen Hoek van Hol
land in rep en roer stond. Eenige
burgers en militairen deden een po
ging zich meester te maken van wa
pens en munitie uit een aldaar gele
gen opslagplaats. De overval ging niet
door, omdat de zaak was uitgelekt en
vyf personen konden in arrest wor
den gesteld. Een zeer minutieus on
derzoek volgde. Het resultaat hiervan
was de arrestatie van nog vyftien an
dere verdachten en daarmede de ont
dekking van de geheime organisatie.
Gisteren hadden zich in deze zaak
voor de Rotterdamsche rechtbank, die
door mr. van Vollenhoven gepresideerd
werd, te verantwoorden de 42-jarige
H. G. C. M. en de 39-jarige J. L. beiden
sergeant by de gezagstroepen, als
mede de 45-jarige J. M. L. chef
monteur te Rotterdam, De beide
militairen hadden deel- genomen aan
den beraamden aanslag op het muni
tiedepot, de laatste was het hoofd van
den z.g. actieven dienst van de orga
nisatie. Hij zou bovendien valsche le-
gitimatiekaarten aan de leden van het
comité verstrekt hebben.
Er volgde een omvangryke getuigen
verhoor, waarbij werd verteld, hoe on
tevredenheid onder oud-illegalen in
den zomer van het vorige jaar tot de
stichting van de organisatie geleid had.
Eerst werd er een papleren actie ge
voerd, o.a. in het periodiek „Onder de
loupe". Mocht die actie 'niet voldoende
indruk op de overheid maken, dan zou
men eventueel overgaan tot het spelen
van eigen rechter, door politieke delin
quenten uit den weg te ruimen.
De derde verdachte had bij de bespre
kingen de leiding genomen. Hij had ter
vergemakkeiyking van het werk val
sche legitimatiekaarten van de politie
verstrekt.
De officier van Justitie, mr. van Oos
ten, noemde in zyn requisitoir deze or
ganisatie een gevaarlyke kiemcel in
onze samenleving. Men had wel dege
lijk verder strekkende plannen op het
oog. Er waren zelfs nog voornemens om
in Dordrecht wapens te bemachtigen en
ook uit Frankryk en België wapens bin
nen te smokkelen. Tegen den monteur
BINNENLAND.
Kleine jongens, die nog al eens in
de bunkers in het bouwland bij het
vliegveld bij Loosdrecht spelen, vonden
een huls met buskruit Een van de jon
gens wist den 16-Jarlgen D Hoogeveen,
wonende aan den Radeweg te bewegen
om het projectiel tot ontploffing te bren
gen. met het gevolg, dat deze Jongen he
vige brandwonden aan gezicht en han
den opliep, terwyi hij vermoedelijk een
oog zal moeten missen.
Een overzicht in de Daily Mail
toont aan, dat het geboortecijfer stijgt
in alle door den oorlog getroffen landen
van West-Europa met als eenige uit
zondering de Britsche zone van Duitsch
land. Volgens het artikel staat Neder
land bovenaan, met een geboortecyfer
van 33 7 per duizend.
Berichten dat er mond- en klauw-
zeerentstof naar het buitenland zou
worden verkocht, worden officieel te
gengesproken. Dat er hier toch onvol
doende is. vindt zijn oorzaak in de
moeilykheid om de inrichting voor het
bereiden van de entstof te Amsterdam
met voldoende spoed uit te breiden.
De recherche te Den Haag heeft
in samenwerking met die te Breda een
clandestiene handel in ondeugdeiyke
olie, welke als spysolie werd geleverd,
aan cafetaria's en patates-frites-zaken,
ontmaskerd. Meerdere personen zyn
gearresteerd.
By het ministerie van Landbouw,
Visschery en Voedselvoorziening is be
noemd tot raadadviseur in algemeenen
dienst, drs. J. Horring. directeur van
het landbouw economisch instituut.
BUITENLAND.
De Belgische regeering vermoedt, dat
Degrelle zich ln Brazilië bevindt en laat
in die richting een onderzoek instellen
In een. Spaansche nota zou ven>ekerd zijn,
dat Degrelle 24 uur na zyn op vrije
voeten stellen Spanje ha<l verlaten.
Van Karlsruhe uit zaï vla den Rijn
voor den.bouw van 40.000 woningen ln
Engeland 585.000 kub. M. hout naar En
geland worden vervoerd.
Churchill heeft gisteren het eere
burgerschap van Birmingham ontvangen.
Ds. Nlemoeller gaat een bezoek bren
gen aan Engeland en de V. St.
In Australië ls een nieuw kabinet
Chlfley gevormd. Evatt blijft aan Buiten
landsche Zaken
Een schip met dertien veertien
honderd Joodsche vluchtelingen aan
bcord, de „San Dimitrio". ligt 35 K.M.
uit de Palestijnsche kust, „geschaduwd"
door een Britschen torpedojager. Naar
men meent, zouden de passagiers de be
manning overweldigd hebben en zelf
het commando in handen hebben ge
nomen.
Men verwachtte, dat personeel van
den Britschen torpedojager heden een
onderzoek aan boord van de „San Di
mitrio" zou instellen. t
Generaal Anders. °dIe het bevel voer
den over het Poolsche leger in Italië
heeft met 526 officieren Italië verlaten,
op weg naar Engeland.
J. M. L., eischté hy drie jaar gevange
nisstraf met aftrek van preventief, te
gen de beide andere verdachten ieder
twee jaar, eveneens met aftrek van
voorarrest.
Op verzoek van den verdediger werd
L. onmiddellyk op vrije voeten gesteld.
Hierna werd nog geëischt tegen den
43-jarigen transporteur D. H. C. D. vry-
spraak; den 37-jarigen electromonteur
A. J. H. 1% jaar; den 27-jarigen kor
poraal A. B. de R. één jaar en 4 maan
den; den 31-jarigen ex-rechercheur van
de P.R.A. N. J. S. 4 maanden en
den 33-jarigen soldaat L. D. van D. te-
rugverwyzlng naaf den rechter van in
structie.
De gemeentelijke
grens wijzigmg.
(Van onzen parlementairen redacteur).
Met 4323 st. (tegen de „gelegen
heidscoalitie" tusschen conservatieven
en communisten) werd in de Tweede
Kamer gisteren het wetsontwerp ter
vereenvoudiging van de gemeenteiyke
grenswyzigingsprocedure aangenomen.
Hierna ging eenigen tyd heen met
het wetje, dat voorloopige voorzieningen
treft, om een eind te maken aan den
tegenwoordigen chaotischen toestand
van het bouwkaswezen.
Hoofdschotel was het W.O. tot instel
ling van een Regeeringscommissaris in
plaats van den gemeenteraad van Op
sterland, die weigert samen te werken
met den burgemeester.
Deze ging, na tydelyke staking
door het M.G., volgens de zuive-
verings-instantles voldoende vryuit om
weer burgemeester te kunnen zyn. Doch
daar hy het gezag en vertrouwen by
zyn gemeentenaren had verspeeld, rie
den zy aan hem elders een burgemees
terschap te geven. De Regeering achttè
het echter bilhjk hem eerst weer even,
by wyze van rehabilitatie op zyn ouden
post terug te laten komen. Daardoor
kreeg men echter de poppen aan het
dansen in Opsterland. Uit een gezags-
oogpunt meende Minister Beel niet voor
den weigerachtigen Raad te mogen wy-
ken. Vandaar dit W.O-, dat o.m. de prln-
cipieele instemming van den heer
Steinmetz (KVP) kreeg.
Er volgde een uitvoerige discussie,
tydens welke de heeren Scheps (P v. d.
A.) en mr. v. Korthals (P. v. d. V.) er
't meeste voor voelden de moeiiykheden
te doen oplossen door. aanwyzlng van
een bepaald orgaan, dat alsnog door
goedkeuring der geloofsbrieven de gele
genheid zal opnemen om den Raad in
functie te laten treden.
Aan de hand van het advies van het
Centr. Zuiveringsorgaan schetste Mi
nister Beel de zuiverheid aan den bur
gemeester in kwestie om vervolgens aan
te toonen. dat er in het geval Opster
land wel degeiyk plaats was voor een
UITZENDING VAN MILITAIREN
NAAR INDIË GAAT DOOR.
Naar wy vernemen zal de uitzending
van militairen naar Indië niet onder
broken worden. Dat de tweede divisie
zich waarschijniyk eerst in het volgend
voorjaar voor Indië zal inschepen, op
een tijdstip dus dat de opleiding door
de autoriteiten als afgesloten kan wor
den beschouwd, houdt niet in. dat af
gezien wordt van een aanvulling der
reeds in de Oost aanwezige lichte ln-
fanterlbataljons.
Deze bataljons, die verleden jaar
September reeds naar Indië zyn ver
trokken, worden nog geregeld aange
vuld en zullen op een sterkte gebracht
worden van twee lichte infanterie
divisies. 1
De heer G. Bakema, hoofd van de Christelijke school aan de Stadhouderslaan, die
heden zijn zilveren Jubileum viert, temidden van zyn leerlingen voor den aanvang
der lessen.
deed spr. genoegen dat hij temidden van
zooveel aardige kinderen zijn werkzaam
heden heeft mogen verrichten. Ziet spr.
op de vijf en twintig Jaar terug, dan ls
het wonderlijk ln zijn oogen, dat God
hem en de zijnen zooveel zegen heeft
willen schenken.
Nadat de kinderen een feestlied hadden
gezongen en waren getraeïeerd, werden
nog enkele*tableaux opgevoerd.
Hedenmiddag ls de heer Bakema door
het bestutu- gehuldigd, terwijl heden
avond, ln het schoolgebouw, een receptie
wordt gehouden.
Zilveren jubileum G. Bakema.
HARTELIJKE HULDIGING DOOR DE
SCHOOLKINDEREN.
Vandaag herdenkt de heer G. Bakema.
hoofd van de Chr School aan de Stad
houderslaan, het feit, dat hij voor 25
jaar zijn intrede deed bij het christelijk
onderwijs te deaer stede, ln welken kring
hij thans zulk een vooraanstaande plaats
Inneemt.
Was de heer Bakema al die 25 Jaren
present om aan het onderwijs inhoud en
richting te geven, vandaag waren de rol
len eens omgedraaid en waren het vijf
honderd kinderen, die in het gymnastiek
lokaal der school waren bijeengekomen
om hun „meester en vriend" ln woord
en lied te danken en te huldigen. Met
ben waren ook aanwezig de heeren P.
Zljlstra en J. Overduln, bestuursleden
ran de Geref. School vereeniging.
Namens de leerlingen heeft een der
onderwijzers, de heer C. Wlllemse het ju-
blleerende schoolhoofd toegesproken,
waarby spr. wees op de byzondere plaats,
welke de heer Bakema steeds ln het
christelijk onderwijs heeft Ingenomen
Nadat spr. de gelukwenschen had aan
geboden. overhandigde hij hem namens
alle kinderen een fraai gebeeldhouwde i
gangbank, terwyi mevrouw Bakema een
bouquet bloemen ln ontvangst mocht ne
men. Hierna heeft een lange rij kinderen I
den Jubilaris met geschenken overladen,
terwyi .de heer Wlllemse hem nog een
bloemengletertje aanbood, opdat de heer
Bakema ln het vervolg ln de klas geen
leentje buur meer behoeft te spelen! Met
een enkel woord heeft de heer Bakema
voor zooveel goede gaven bedankt, om
NED-INDISCHE BOND VAN
EX-GEÏNTERNEERDEN.
Sinds korten tyd is hier ter stede een
vertegenwoordiger van den Ned.-Indi-
schen Bond van Ex-Geïnterneerden en
Krijgsgevangenen (N.I.B.E.G.) aange
steld, ten einde een nauwer contact met
de leden te onderhouden.
De N.IJB.E.G- stelt zich ten doel:
De materieeie en sociale belangen te
behartigen
a.van allen, zonder onderscheid van
landaard, die met het oog op den oor
log in Zuid-Oost-Azië van 1941-1945
by de Nederlandsche en Nederlandsch
Indische strydkrachten zijn gemobili
seerd geweest;
/an alle Nederlandsche onderdanen,
ronder onderscheid van landaard, die
gedurende den oorlog door den vijand
in Nederlandsch-Indië zijn geïnter
neerd geweest, dan wel door dezen al_
daar als vyanden zyn beschouwd;
wetteiyk ingrypen als nu voorgesteld.
Een motie-Scheps om eerst gelegenheid
te scheppen de geloofsbrieven der ge
kozen Raadsleden te doen goedkeuren
en aldus den ongekozen Raad te laten
functioneeren, terwyi dan zoolang dit
W.O. moest bUjven rusten, achtte de
Minister vanwege de gezagskwestie ver-
werpeiyk. Behalve de P. v. d. A. en de
communisten deeld de kamer dit stand
punt van den Minister; zy verwierp de
motie met 28—38 en nam het W.O. met
4814 aan. Nu stemden met mr. v. d.
Goes v. Naters een aantal zyner frac-
tiegenooten voor het ontwerp, na 's Mi
nisters verklaring, dat hy ten spoedig
ste herstel der normale situatie in Op
sterland zal bevorderen. Het vermoeden,
dat de veel omstreden burgemeester niet
met het Regeeringscommissarlaat belast
zal worden, schynt wel gerechtvaardigd.
daaraan nog een korten terugblik op zijn - - - H. TT
loopbaan ln Lelden te verbinden. Het c. van de nagelaten betrekkingen van de sprak het slotwoord.
onder a en b vermelde personen, die
gedurende den oorlog om het leven
zyn gekomen;
d. van personen of grepen van perso
nen, die naar het oordeel van het
Hoofdbestuur geacht worden in een
gelykwaardige posltie te hebben ver
keerd als de onder a en b bedoelde
personen en de nagelaten betrekkin
gen.
Een en ander in het byzonder voor
zoover de betrokkenen tengevolge van
den stryd of de behandeling van den
vijand llchameiyk of geesteiyk Invalide
zyn geworden.
De N.I B.E.Gi stelt zich op een staat
kundig en religieus strikt neutraal
standpunt.
Door het wekeiyksch contact met
verschillende Regeerings- en andere
belangryke instanties, is de N.I.BH.G.
in staat vele moeiiykheden en proble
men van den gerepatrieerde uit Neder
landsch-Indië by de bevoegde autoritei
ten voor te brengen en te bespreken.
Daardoor beschikt de N.IJBE.G. meer
en meer over gegevens en inlichtingen,
welke voor de leden van nut kunnen
zijn.
Ten einde het verrichte en bereikte
zooveel mogeiyk ter kennis te brengen
van de leden en tevens het gevoel van
verbondenheid harer leden te besten
digen en aan te kweeken. geeft de Bond
een orgaan uit. Door de beperkte fond
sen en middelen, waarover de Bond be
schikt, kunnen de Bondsmededeelingen
slechts worden toegezonden aan de le
den. Het verdient daarom aanbeveling,
dat een ieder, die in Azië of elders reeds
tot den N.I.B.E.G. is toegetreden zich
opnieuw laat registreeren.
Elke Maandag en Vrijdag van 1012
uur bestaat de gelegenheid zich met den
N.IJB.E.G-vertegenwoordiger te verstaan
ten Stadhuize, Kamer 112.
Ook niet-leden zyn te allen tyde wel
kom.
ACADEMISCHE EXAMENS.
Geslaagd voor het candldaatsexamen
rechtsgeleerdheid: de heeren J. A. Bee-
laerts van Blokland (Heelsum)H. Mul
ler «Amsterdam); J. J. Naefi (Lochem);
P. P. Vreede Cs-Gravenhage); J. H.
van Overbeek «Voorburg); L. C. Kolff
(Hippolytushoef) en G. J. Hendriks
(Doetinchem). En de dames: F. A. G.
Bosma Cs-Gravenhage); E. J. H. v.d.
Laan Cs-Gravenhage) J. J, Wltthau
(Haarlem); A. H, Zeyger (Lelden); E.
Robin Cs-Gravenhage) en A. C. Smit
(Haarlem).
De bijbel in bezettingstijd.
BRON VAN GELOOFSKRACHT.
In de Pieterskerk, welke zeer goed bezet
was. had de afd. Lelden van het Ned.
Bijbelgenootschap gisteravond een samen
komst belegd, waarin d6, L, D Terlaak
Poot van Den Haag en ds. G. van Duinen
van Wassenaar, gesproken hebben over
den Bijbel ln bezettingstijd.
Deze dienst, welke tevens was bedoeld
als een herdenking der kerkhervorming,
werd geopend door ds. J. de Wit, Ned.
Herv. predikant alhier, die er op wees,
dat de gedenkdag dor reformatie ten
nauwste met den bijbel verbonden ls.
Luther ln zijn strijd voor de verkondi
ging van het woord van God, werd geïn
spireerd door den by bel. De achtergrond
van zyn optreden ln 1617 was do ge
hoorzaamheid. aan de Heilige Schrift.
Sprekende over het werk van het Ned.
Bijbelgenootschap, dat ln Lelden nog veel
te weinig wordt gesteund, wees as. Do
Wit er od, dat thans drie bijbelvertalin
gen voor Indië ter perse liggen, waar
mede een bedrag van een half mlllloen
gulden ls gemoeid. Indien de Nederland
sche christenen dit bedrag niet by elkaar
brengen, zal de uitgave stop gezet moe
ten worden en zal Indië van een en ander
verstoken blijven. In dit verband deed
spr een dringend beroep het werk van
het Ned, Bijbelgenootschap te steunen,
waardoor voldaan wordt aan den wil van
God om Zijn woord door te geven.
Dr. L. D. Terlaak Poot. die hierna sprak
over den bijbel ln bezettingstijd ln Ne
derland, wees er allereerst op, dat de be
zettingstijd voor christenmenschen een
beproevingstyd beteekent. Na te hebben
herinnerd aan hen, die ln den bezettlngs-
tyd hun leven voor de vrijheid hebben
gegeven, weidde spr. uitvoerig uit over
de plaats en de beteekenls, welke de by-
bel Ln concentratiekamp en gevangenis
heeft ingenomen. Voor velen ls in dien
tyd het woord ran God weer actueel ge
worden en ls er eeuwigheidskracht van
uitgegaan. In tegenstelling met de gere
gelde kerkbezoekers, die vaak ,dood-ge-
preekt" zlln, ls voor hen de werkelijkheid
Gods kenbaar geworden ej® hebben zij ln
hun uitersten nood zich tot God bekeerd.
In dit verband herinnerde spr. aan het
zegenryke werk van wijlen dr. D. A v. d.
Bosch ln de Scheveningsche gevangenis
en het concentratiekamp te Amersfoort.
Ook de kerken hebben in dien tlld den
strijd tegen den bezetter aangebonden en
het wezen van het heldendom aan de
kaak gesteld. Hoe heeft men ln die dagen
de waarde van een eenvoudig psalmvers
weer leeren verstaan. God geve, dat wat
ln den bezettingstijd nan nieuw geloofs
leven ls gegroeid, van eeuwige waarde zal
blijken tê zijn; Wee de kerk, die uit de
zen geweldigen crisistUd onveranderd ls
te voorschyn gekomen.
Ds. G. van Duinen die ln aansluiting
op deze rede sprak over den bijbel ln be
zettingstijd in Indië. vertelde het een en
ander van hetgeen hy ln een Japansch
concentratiekamp op Java heeft meege
maakt. waarbij bij vooral het licht liet
vallen op de beteekenls. welke ook daar
het woord van God heeft Ingenomen. Wat
hem vooral getroffen heeft was de ver
bondenheid en eenheid met ziln Katho
lieke mede-Christenen Rnr die reeds
twintig jaar als veldprediker het evan
gelie heeft moeen verkondigen, kan zich
geen dankbaarder auditorium denken dan
in het concentratiekamp op Java. God
eaf mil df»«r groote dingen cn het won
der van Zijn woord te aanschouwen De
bijbel in den bezettingstijd ln Indië was
het gewaad, waarin Christus tot ons
kwam.
Ds H. A. Wlerslnga. Geref. pred. alhier,
