LEIDSCH
DAGBLAD
WEERBERICHT
Reeds 14 dooden te Apeldoorn
Piloot was afgekeurd voor zijn oogeu
Uit Leideri's Gemeenteraad
Met een enkel woord
Kerkelijk Leven
Nieuwe Suikerton pas op
17 October.
De suikerbon voor de periode van 13
26 October zal niet op 10 maar op 17 Oc
tober -worden bekend gemaakt. Dit houdt
verband met de omstandigheid, dat door
het slechte weer van den laatsten tyd.
de suiker uit onzen blnnenlandschen
bletenoogst ongeveer een week later ter
beschikking kwam dan aanvankelijk werd
verwacht
De productie komt thans weer op dreef
en het normale rantsoen, dat voor de
tlendaogsohe periode van 1326 October
Is vastgesteld ot> 750 gram per persoon
zal, naar verwacht wordt, m het gehele
land voor 27 October kunnen worden ge
honoreerd. e
85ste Jaargang
DINSDAG 8 OCTOBER 1946
No. 25900
Düecteur: J. W. Henmy.
Hoofdredactie: B. W. Menkhorst
J. Brouwer.
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f. 3.30 per 3 maanden: 26 cents per week
Tel. Directie en Administratie: 25041
Tel. Redactie: 21507 - Giro no.: 57055
WEINIG VERANDERING.
De Bilt verwacht tot WoensdJ#»
avond: Overdrijvende wolkenban*
ken, afgewisseld door perioden van
heldere hemel. Noord-Oostelijke tot
Noordelijke wind, overdag matig.
Droog, vrij koud weer.
Zijn moeder van schrik
overleden.
(Van een speel alen verslaggever).
Goed 11 uur wees gistermorgen de klok
van den toren op de Chr. HS.S aan de
Jachtlaan te Apeldoorn toen er een vlieg
tuig uit Westelijke richting naderde. Het
was een Nederlandsch militair Jachtvlieg
tuig. Leeraren en leerlingen schonken er
weinig aandacht aan, te zeer'verdiept als
ze waren in de problemen van het onder
wijs. De Jongens van klasse IIc hadden
gymnastlek-onderrlcht van den heer Dob-
blnga, een man die tijdens den oorlog
langen tijd ln een concentratiekamp heeft
gezeten.
Spoedig bleek dat de piloot speciale
bedoelingen had met zijn tocht naar
Apeldoorn. HIJ vloog aanvankelijk door,
maar keerde toen terug en begon rond
jes te draalen om den toren van het
schoolgebouw. De menschen uit de om
geving van de Jachtlaan. die het zagen
zeiden tegen elkaardat zal Max Chrlstern
zijn. die zijn moeder een groet komt bren
gen. Inderdaad was de bestuurder van
het Jachttoestel de 23-Jarlge militaire
vlieger Chrlstern en zijn bezoek en groet
golden zijn moeder, die vlak achter het
schoolgebouw aan de Ribeslaan woont.
Max ging door voor een goed vlieger.
Als Jongen van 15 Jaar had hij het eens
gepresteerd om met een zweefvliegtuig
van Teuge op te stijgen en in Emmen
veilig aan den grond te komen Sindsdien
genoot hij de reputatie een echte vlie
gersjongen te zijn.
Maar ditmaal had Max. die trouwens
was afgekeurd voor z(jn oogen, zijn
krachten blijkbaar overschat. Om 10.40
was h(| opgestegen op het vliegveld
Valkenburg. Tot Apeldoorn ging alles
goed.
Toen geschiedde liet ongeluk, waaraan
hij zelf. zijn mopder en tal van H.B.S.-
leerllngen ten offer zonden vallen.
Het leek allemaal zoo mooi te zullen
gaan op dezen helderen najaarsmorgen,
en de militairen, die achter de H.B S. In
barakken gelegerd zijn, Juichten de stunts
van Max dan ook hartelijk toe. Of hij
daardoor nog lager ls gaan vliegen dan
wel dat er iets aan zijn toestel ls gaan
haperen sommigen zelde» ook, dat bij
een duikvlucht uitvoerde het is moei
lijk achteraf allemaal te verklaren. Een
feit is het evenwel, zoo hebben de oog
getuigen het geconstateerd, dat het toe
stel op een gegeven oogenblik in een vrille
geraakte, waaruit de vlieger het niet meer
heeft kunnen optrekken.
Met. donderend geraas stortte het
vliegtuig op het dak van het gymna
stieklokaal. dat tegen de school staat
aangebouwd, en vervolgens ln het bosch-
terreln. vlak achter de school.
De gevolgen waren ontzettend. Het
vlleg^lg sloeg tegen den grond te plet
ter Wat wij er later nog van konden te
rugvinden. waren slechts hoopjes ver
wrongen staal. Het vloog meteen ln
brand, bij welke opeenvolging van nood
lottige omstandigheden de bestuurder
jammerlijk om het leven kwam. Het ge
heel verkoolde lijk ls later ln een der
ziekenhuizen geborgen
BRANDENDE OLIE OVER DE
KINDEREN.
Mevrouw Chrlstern, die voor een raam
van haar woning naar baar zoon stond
te kijken, zag bet ongeval zich voor
baar oogen voltrekken. De schrik be
ving baar dusdanig, dat zU ter plaatse
aan hartverlamming overleed.
Maar ook voor de Jongens van nc bad
liet vliegtuigongeluk allernoodlottigste
gevolgen. Met z'n 27cn naren zU. «J
sporttenue, aan het ttirner, toen liet
toestel tegen bet dak sloeg en daar met
een der vleugels doorheen boorde. Te
gelijkertijd scheurden liet benzlnereser-
volr en de olietank open. Brandend
stortten <le benzine en olie. door het
gnt naar binnen, over de kinderen been,
waarvan de meesten. evenals bun lee-
mor spoedig ln lichterlaaie stonden-
Slechts 2 kinderen kwamen met den
schrik vrfj.
Men kan zich de ontsteltenis van de
jeugdige turners voorstellen, toen dit
noodlot hun .trof. In panische angst
trachtten zij een goed heenkomen te
zoeken. Wat omstanders, die terstond te
hulp schoten, het eerst van de gevolgen
De slachtoffers.
Bij de vliegtuigramp te Apel
doorn, zijn om het leven geko
men:
üe 23-Jarlge sergeant-vlieger
Max Christern en zijn moe
der, benevens de volgende
leerlingen: van Dalen, M.
J. v. Gogh, H. Hahman, H,
van den Hurk, W, van Kam
pen, H. H. Schuite, R. J. W.
Siebelink, P. Weerman, M. A.
Keller, G. van den Hoef, J.
Boks en J. Oorsprong.
zagen, waren enkele ln vuur en vlam
staande kinderen, die door de ramen
sprongen, en in den vijver, bil het school
gebouw hun kleeren trachtten te doo-
ven. De overigen kwamen daar niet eens
meer aan toe. Verschillende van hen zou
den reeds aanstonds verbrand zijn. wau-
neer militairen, die het gebouw aan de
achterzijde binnendrongen, niet de te
genwoordigheid van geest hadden gehad,
de slachtoffers met dekens en kleeden to
omwikkelen, en zoodoende de gevoizen
nog eenlgszlns te beperken Toch hebben
deze maatregelen verschillende Jongens
niet meer mogen baten. Toen wij Apel
doorn des namiddags verlieten waren er
reeds 9 kinderen overleden en dat aan
tal was gisteravond al tot 12 gestegen. In
totaal dus 14 dooden.
MATERÏEELE SCHADE GERING.
De brand ln het schoolgebouw was
spoedig gebluscht Er waren wat ruiten
gesprongen en de schade valt erg mee.
Wat dat betreft zou de Chr. H.B.S. heden
wel weer in gebruik kunnen worden ge
nomen.
PILOOT WAS IN OVERTREDING.
Van bevoegde zijde deelt men ons nog
mede dat de piloot Chrlstern gedetacheerd
was bij den marineluchtvaartdienst. Hij
was gisterochtend met een Firefly voor
zijn eerste solovlucht van het vliegveld
Valkenburg opgestegen, met order een
half uur ln de omgeving te vliegen, om
vertrouwd te geraken met het toestel. Hij
had dus ln de omgeving van Apeldoorn
niets te maken en ls geheel op eigen ge
zag daarheen gevlogen.
KONINKLIJKE DEELNEMING.
H M. de Koningin heeft door den bur
gemeester van Apeldoorn, mr. A. L des
Tombe, haar deelneming laten betuigen
aan de ouders van de leerlingen, die bij
de ramp om het leven zijn gekomen.
Verder vernemen wij nog dat het ge
meentebestuur van Apeldoorn heden zijn
deelneming zal betuigen aan de nabe
staanden.
Verklaring van Soekarno:
„OSTENTATIEVE COLLABORATIE WAS
ONVERMIJDELIJK.
Het republlkelnsche persbureau Anta-
ra bericht uit Djogjakart-a het volgende:
In een toespraak tot een lnter-Azlatlsch
Jeugdcongres heeft Soekarno te DJogJa
onthuld, dat hy ln Juli 1942. kort na de
landing van de Japanneezen op Java een
geheime samenkomst met Hatta en SJah-
rlr ten huize van Hatta te Batavia heeft
gehad. Onmiddellijk na zijn terugkomst
uit zijn ballingschap op Sumatra had hij
zich tot Hatta en SJahrlr gewend om te
beraadslagen over de stappen, die tijdens
de Japansche bezetting moesten worden
ondernomen om tot de voltooiing van
de Indonesische revolutie te komen.
Soekarno deelde verder mede. dat de
toen getroffen overeenkomst hem ulter-
lij' aan de zijde der Japanneezen deed
staan, welk feit verantwoordelijk was
voor de na verschillende zijde gedane ver
klaringen, welke hem als collaborateur
brandmerkte. HIJ verklaarde, dat zijn
ostentatieve collaboratie met de Japan
neezen een van de „onvermijdelijke fac
toren" was. welke noodzakelijk voor de
verwezenlijking van de Indonesische re
volutie waren
Inlichtingen over
Van der Waals gevraagd.
Schacht door de Duitschers
gearresteerd.
Schacht is gisteren uit Neurenberg
vertrokken voor een bezoek aan Stutt-
gart. In de voorstad Backr. rnn is hij
gisteravond in het kasteel van een
industrieel gearresteerd en te Stutt
gart ingesloten. Zijn arrestatie heeft
plaats gehad op grond van de zuive-
rlngswetten. Schacht protesteerde te
gen zijn arrestatie, die hij als onnoo-
dig qualifieeerde. Hij verklaarde zich
bereid ten allen tijde te verschijnen
voor een bevoegd zuiveringstribunaal.
De Belersche regeering wil een spe
ciaal tribunaal Instellen voor de be
rechting van Schacht, von Papen en
Prltzsche. Von Popen is te Neurenberg
nog steeds in de gevangenis.
Vermoedelijk zal Donderdag door
den geallieerden bestuursraad beslist
worden over de verzoeken om gratie
en clementie. Von Neurath heeft ver
zocht rekening te houden met zyn
leeftijd en Hess om levenslang te ver
anderen in een bepaald aantal Jaren.
De Brltsche beul Pierrepoint. die
door den geallieerden bestuursraad be
last ls met de terechtstelling van de
ter dood veroordeelden in Neurenberg,
is aldaar aangekomen.
De veroordeelden mogen hun vrou
wen nog eenmaal gedurende een uur
zien zoo zij daartoe den wensch te
kennen geven. De toestemming geldt
slechts voor echtgenooten. doch niet
voor kinderen en andere familieleden.
Voor de ter dood veroordeelden zal dit
tevens de laatste gelegenheid zijn van
hun vrouw afscheid te nemen.
De Parijsche conferentie.
De Parijsche vredesconferentie ls
gisteren onder voorzitterschap van Be-
vin in plemalre zitting bijeengeweest.
Van diverse zijden werd Triëst het
moeilijkste punt der conferentie ge
noemd. maar van Amerikaansche zoo
wel als van Chlneesche zijde werd net
aanvaarde standpunt het meest juiste
genoemd. De Oekraïne daarentegen
verdedigde het Zuid-Slavlschc itand-
PUIn een rede verdedigde Smuts het
standpunt, dat de enquête geen mis
lukking ls geworden, integendeel er
was z.l. grooter succes bereikt, dan
waarop mor had durven Hopen. Er ont
stonden volgens hem ook geen mee-
ningsverschillen. die bij overleg niet
waren op te lossen.
R.A.F.-vliegtuig verongelukt.
20 DOODEN.
Tengevolge van het neerstorten van
een York-toestel der R.AJF. in de zee
ten Noorden van het eiland Pinang
voor de Westkust van Malakka zijn
veertien passagiers en zes leden der
bemanning gedood. Het vliegtuig was
van Engeland op weg naar Malakka.
De atoombommen voor
Engeland.
Robert Patterson, de Amerlkaansche
minister van oorlog, heeft een verklaring
van den volgenden Inhoud gepubliceerd:
„De voor de radio afgelegde verklaring
van den Amerlkr.anschen Journalist Drew
Pearson, dat de V.S. aaij, Engeland een
voorraad atoombommen 'zouden hebben
toegewezen, ls ln geen enkel opzicht
Juist".
Pearson houdt echter vol, dat zijn be
richt Juist ls. HIJ zegd;
De Vereenlgde S:aten hebben tenslotte
toegegeven, omdat Canada dreigde, dat de
„atoom-overeenkomst" tusschen de drie
landen zou eindigen, wanneer Groot-
Brit tannië geen atoom-bommen tot zijn
beschikking zou krijgen. Tegen Januari
1947 zouden de VS. het dan zonder het
Canadeesche uranium hebben moeten
stellen, hetgeen de aanmaak \an atoom
bommen ten zeerste zou hebben bemoei
lijkt.
Pearson weigerde te zeggen, wie hem had
ingelicht.
Volgens de Daily Express zou Engeland
van Amerika uranium en plutonium ont
vangen voor het doen van onderzoe
kingen.
Prinsesjes bruidsmeisjes bij het
huwelijk van jkvr. Feith.
Naar wy vernemen zullen bij het
huwelijk van jkvr. S. C. Feith en Jhr.
ir. J. Roell te Hilversum de drie prin
sesjes bruidsmeisjes zijn.
Op verzoek van het bruidspaar wordt
er de aandacht op gevestigd, dat het
op prijs zal worden gesteld wanne§r
de plechtigheid beperkt blijft tot hun
persoonlijke vrienden en intiemen
familiekring.
INSTALLATIE NATIONAAL COMITÉ
TOT SAMENWERKING MET
VOEDSELORGANISATIE DER V. N.
Hedenmorgen is ln het ministerie
van Landbouw, Visscherij en Voedsel
voorziening het nationaal comité tot
samenwerking met de voedsel- en
landbouworganisatie der vereenigde na
ties geïtalleerd.
De minister-president dr. M. Eeel, die
de plechtigheid verrichtte, heeft hier
bij een rede uitgesproken.
Thans ls het onderzoek in vollen zang
naar de gedragingen van den beruchten
verrader Van der Waals die vla de illega
liteit aohter de geheimen van de code
wist te komen, waarmee de Engelschen
met de ondergrondsche beweging in Ne
derland tijd en plaats van hun „drop
pings" regelden. Verschillende geallieer
de agenten, die boven Nederland werden
neergelaten vielen door zijn verraad ln
Dultsche handen.
Zooals reeds bericht ls, werd Van der
Waals ln de eerste week van September
J1 naar ons land overgebracht. Prof mr.
J. E. Jonkers te Lelden, die de leiding
van het onderzoek heeft, wordt daarin
o.m bijgestaan door den heer lr. A. P.
van der Meer, die zloh ln zijn kwaliteit
van opsporingsambtenaar b(j de P.R.A, te
Rotterdam reeds aanstonds na de bevrij
ding voor de opsporing van Van der Waal6
bijzonder geïnteresseerd heeft
Aan allen, die op de hoogte zijn van
de practljken van Van der Waals, wordt
nogmaals dringend verzocht hun ervarin
gen of hetgeen zij op eenlgerlel wijze heb
ben vernomen, zoo uitvoerig mogelijk
mede te deelen aan lr. A. P. van der
Meer, Prins Bernhardkade 9 te Hillegers-
berg Uitdrukkelijk zij er op gewzen dat
Van der Waals herhaaldelijk onder schuil
namen optrad, zooals Van Baarle, Van
den Berg. Caslmir, Cort, Cranendonk, de
Graaf. Holzer. Van Lynden. Van der
Meer Mosslnkloff, Swearts de Landas,
Van Veen Van der Velde. Versteeg Ver-
straaten. De Wilde en Van der Woude.
HET RANTSOEN BOTER. VET EN
MARGARINE.
Nu reeds gedurende twee veertlendaag-
sche perloden het aandeel van de boter ln
het rantsoen voedlngsvetten ls verhoogd,
om de krappe margarine-positie te ont
lasten, zal voor de periode van 13 t/m
26 October margarine, boter en vet weer
ln de oude verhouding worden verstrekt.
Het rantsoen voor personen, geboren
ln 1941 en vroeger, zal ln dle periode zijn
samengesteld uit: 126 gram boter en 375
gram margarine of 300 gram vet naar
keuze.Aan kinderen, geboren ln 1942 en
later, zal ln die periode 250 gram boter
en 125 gram margarine of 100 gram vet
naar keuze worden verstrekt
Indiep mogelijk, zal de samenstelling
van het rantsoen voedingsvetten voor-
loopig on deze basis gehandhaafd blijven.
SCHEEPSBERICHTEN.
Positie onzer troepenschepen.
.Bloterdijk" Rotterdam-Java, passeerde
5/10 te 10.30 uur Gibraltar.
Adinda. 2/10 van Singapore naar Hong
kong Aldabi, 6/10 van Rotterdam te Ant
werpen. Alphard. Llssabon-Zuld Amerika,
passeerde 4/10 Les Palmas. Blomersdijk.
4/10 van New York naar Ha-
vere. Clstula, 2/10 van Poeloe Samboe
naar Bahrein Frans van Mieris. 4/10 18
uur van Havana naar Norfolk. Gerard
Dou, Rotterdam-Java, pass. 6/10 13 uur
Flnlsterre Glashaven. 5/10 van Alius
naar Antwerpen. Govert Fllnck, pass 5/10
Kaap Verde (10 uur) wordt 14/10 te
Marseille verwaoht. Ittersum, 5/10 van
Buenos Aires te Montevideo. Kallehaven,
pass 6/10 Daker, wordt 15/10 te Landana
verwacht. Kelbergen. pass 5/10 Gibraltar
(SfexAmsterdam). Kerkplein. (Rotter
damBrltsoh-Indlë)6/10 18 uur van
Genua. Koningin Emma, TrinidadPa
ramaribo 2/10 van Demerara. Leerdam,
4/10 van Baltimore te New York. Mij
drecht. Llverpool-Buenos Aires, pass
6/10 Madeira Noordwljk, AntwerpenCu
racao. pass. 4/10 Juessant. Nottingham,
6/10 van Blyth te Londen. Oosterbeek,
7/10 van Antwerpen te Amsterdam. Ple-
ter de Hoogh. uitreis. 5/10 van Madras.
Socrates 2/10 van Guayaquil te Corral.
Stad Maastricht RotterdamBombay.
6/10 van Genua. Westerdam. 6/10 van
Rotterdam te Antwerpen. Zonnewijk. Rot
terdamAustralië, 1/10 van Aden
Kon. Hollandsche Lloyd s.s. ..Ooster
beek" 7 October te Amsterdam, s s. „Aart
van der Neer", 7 October van santos (op
de uitreis).
SPORT.
WIELRENNEN
Hoe Derksen het wereldkampioenschap
won Prachtig weer begunstigde den
wedstrijd om het wereldkampioenschap
sprint professionals.
Derksen won op zeer gemakkelijke wij
ze den eersten rit, waarbij hij den
Fransohman Senfftleben met niet min
der dan 3 lengten achter zich liet
In den tweeden rit welke 20 min. la
ter werd gereden, slaagde Derksen er ln
op het laatste rechte eind, toen de
Franschman nog leidde, met een praoh-
tlge demarrage, zijn tegenstander te ver
rassen, waarbij hij een buitengewone
snelheid ontwikkelde. Voordat Senfftle
ben van zijn verrassing was bekomen was
Derksen reeds de eindstreep gepasseerd,
zij het met gering verschil op zijn tegen
stander.
De tijd, die Derksen op de laatste 200
meter noteerde, bedroeg 11.4 sec., een
tijd, welke gedurende de wereldkampioen
schappen in Augustus door geen der deel
nemers werd gempakt.
Derksen heeft op afdoende wijze Senfft
leben geslagen, zoodat geen twijfel be
hoeft te bestaan, of het wereldkampioen
schap bil den 6terkston renner ls terecht
gekomen.
Swift-convbinatieDe Spartaan
Zaterdagmiddag as. om 4 uur, vindt
voor het eerst na den oorlog een club
ontmoeting plaats tusschen de Swift-
combinatie en De Spartaan uit Den
Haag, en wel op de Sintelbaan in den
Leidschen Hout,
De Spartaan telt tal van goede ren
ners, zooals o.a. Bontekoe, deelnemer
aan de wereldkampioenschappen te
Zlirich. v. d. Star. Mathena, Heslinger
en nog verschillende anderen.
Bij de vorige onderlinge wedstrijden
van Swift is gebleken, dat de Sintel-
baan zich uitstekend voor dit doel
leent.
Gezien de Inschrijving belooft het
voor Schuller, Riethoven etc. een har
den strijd te worden, terwijl het aan
publieke belangstelling niet zal ontbre
ken.
HOCKEY
Wereldkampioenschap voor danies
Het tournooivoor het wereldkampioen
schap voor dames zal ln 1948 te Am
sterdam plaats vinden; dat voor heeren
wordt gehouden op de Olympische spe
len te Londen.
I1ET INTERNATIONAAL l'ROGRAMMA.
Het Internationaal programma ls voor
het seizoen seizoen 1946/47 als volgt sa
mengesteld:
Eind April: FrankrijkNederland ln
een nader aan te wijzen stad ln Frankrijk.
24 Mei: Amsterdam: NederlandZwit
serland.
Voorts staan de twee wedstrijden tegen
België op het programma, waarvan de da
ta nog nader moeten worden bepaald.
TENNIS.
Leimonias kampioen Door het
winnen van de twee nog resteerende
partijen heeft Leimonias (Den Haag)
met 53 getriomfeerd over „Het Spie
gel" (Bussum), waardoor zij kampioen
van Nederland ls geworden.
BRIDGE.
Bondsviertallencompetitie „De Sleu
tels" Gisteravond begon de bonds
viertallencompetitie van ,,De Sleutels".
De uitslagen zijn:
Hoofdklasse: team van Helvert wint
van team Van Wingen met 16 p.; Thoo-
len w. v. De Graaf metl 0 p.; Van der
Star gelijk tegen Van Weizen (5 p.
voor Van der Star).
Eerste klasse: team Oudshoorn
(Liem) wint van team Wynnobel met
41 p.; Smittenaar gelijk tegen Beyer
(3 p. voor Smittenaar); Oudshoorn
(Smelt) w. v. Van der Burg met 76 p.:
Van Berge Henegouwen w. v. Vergoed
met 20 p Ankes gelijk tegen Been (5
p. voor Ankes).
Tweede klasse: team Van As wint
van team mevr. Van der Togt met 44
p.: mevr. Sier w. v. Sier Jr. met 20 p
Kanbier w. v. Veis met 7 p.; Meyer
w. v. mej. Montanus met 36 p.; Leu-
jes w. v. mevr. Den Holder met 13 p.;
mevr. Kanbier gelijk tegen Rijnbende
(3 p. voor mevr. Kanbier).
Derde klasse: team mevr. v. d. Rey-
den w. v. team mevr. Genang met 89 p.
(Zitting van gistermiddag).
Onder voorzitterschap van den bur
gemeester kwam de Gemeenteraad van
Lelden gistermiddag bijeen
De heeren Wilmer en Woudstra heb
ben volgend voorstel Ingediend:
De Gemeenteraad, overwegende dat
tijdens de bezetting het Raadsbesluit
inzake subsidie bijzondere bewaarscho
len door den toenmaligen burgemeester
is ingetrokken en vervangen door een
beslissing van hemzelf;
overwegende, dat het door de bestu
ren der bijzondere bewaarscholen daar
door geleden nadeel moet worden her
steld, althans vanaf den tijd na de be
zetting;
besluit bedoelde beslissing van den
toenmaligen burgemeester te beschou
wen als ingetrokken vanaf 1 Mei 1945 en
van dien tijd af de door den gemeente
raad vastgestelde subsidieregeling als
wederom geldend recht te erkennen.
Dit'voorstel wordt in handen van B.
en W. gesteld voor prae-advies. Op
spoed wordt aangedrongen en deze
wordt toegezegd.
Beëedigd werd als raadslid de heer
H. M. J. W. J. Kortmann
De geloofsbrief van den heer C. J.
Piena werd in orde bevonden.
Goedgekeurd werden de voorstellen
om eervol ontslag te verleenen aan
mevr. A. J. C. Hamming—Dutilh als
regentes van het Geref. Arme Mannen-
en Vrouwenhuls, aan den heer H. Fi-
llppo WJPzn. als gemeente-ontvanger
en aan prof. mr. R. P. Cleveringa als
curator van het Gymnasium.
De voorzitter bracht de hulde der
gemeente over aan den heer Filippo
voor de rustige en secure wijze, waar
op hij 21 jaar zijn functie heeft ver
vuld.
Benoemd werd tot leerares in de
Ned. Taal aan de HBS voor Meisjes,
mej. E. D. van Maren, uit Eindhoven.
Aangewezen tot candidaten voor de
benoeming van drie commissarissen van
de NV. Leidsche Duinwater Mij. wor
den de heeren Riedel, Knol en A. van
Dijk.
De heer Knol oordeelde een aparte
commissaris voor de gemeente niet meer
noodig, nu de aandeelen practisch ajle
in handen der gemeente zijn. Boven
dien vroeg hij waarom van deze Mij.
geen gemeente-bedrijf wordt gemaakt,
hetgeen met het oog op de financiën
der gemeente vaak voordeeliger zou zijn.
Juridisch moet het z.i. mogelijk zijn. De
voorzitter meende dat een commissa
ris volgens de statuten noodig is. Het
tweede zal nader onder oogen worden
gezien.
Een voorstel van B. en W. den wet
houder van Onderwijs op te kunnen
nemen in de Commissie van de Laken
hal, wordt door den heer Knol aldus
geamendeerd, dat dit steeds het geval
zal zijn. De voorzitter zet uiteen, dat
dit niet noodig is, waarna het voorstel
van B. en W. conform wordt aanvaard.
De geheele agenda, door o*s reeds
aangekondigd, ging er z. h. st. door,
evenals ^en nieuw voorstel van B. en
W. om de beschikbaar gestelde gelden
voor den bouw van een schaftlokaal op
het baggerètalenterrein aan de Zijl met
VOETBAL.
Polltic-Sportbond In de indeeling
van de competitie van den Nederl. Politie
Sportbond ls een wijziging gekomen. Ia
district West speelt ln afd B. de Katwijk-
sche politie tegen Velzen 2, Hilversum 2,
Haarlem 2. Dordrecht, Wassenaar en
Zaandam.
WANDELSPORT.
Alhier ls opgericht de wandelsportver-
eenlglng „Pieter Adrlaanszoon v. d.
Werff", welke töt den N.W.S.B. is toege
treden. Het bestuur bestaat uit:
Voorzitter: C. Binnendijk, secretaresse:
mej. G Zwart, Haven 26B. penning
meester: J. de Roo. De leiding berust bij
den Vlerdaagschen looper W. Chr. de
Wekker.
HET PROCES TEGEN MGR. STEPINATZ.
Door den openbaren aanklager ln het
proces Zagreb ls een rechtvaardige straf
geëlscht tegen aartsbisschop Stepinatz
en de andere beklaagden. In zijn requisi
toir liet hij duidelijk uitkomen, dat mgr.
Stepinatz de geheele kerk en de katho
lieke pers gebruikt heeft, om verraad Je
gens zijn eigen volk te plegen. Ten aan
zien van de gedwongen bekeerlng van
orthodoxen zelde de aanklager, dat zulks
een penetratie van Itallaansch Imperia
lisme door het Vatlcaan beoogde.
De linkervleugel van de Chr H B S. te Apeldoorn, welke bh het vliegtuig-onge
luk ernstig werd beschadigd.
BINNENLAND.
Lady Baden Powell ls gisteren te
Den Haag gehuldigd ''oor de padvinders
beweging. Er hebben 13.000 meisjes en
Jongens aan het défilé deelgenomen.
De oud N S-B.-burgemeester van Vel-
sen, TJ. van der Wcyden, ls ter dood ver
oordeeld.
Zondag hielden de oud-gevangenen
van de S.D.-gevangenis te Haaren (N.-Br.)
een reünie in hotel Rlche te Tilburg. Een
70-tal oud-gevangenen waren aanwezig.
Naar wij vernemen zal waarschijnlijk
eind October, maar ln leder geval voor
half November, het eerste deel van de
lnterlocale telefoongids verschijnen. Het
tweede deel zal eerst drie A vier maanden
later verschijnen.
Tegen de leden van het „Sllbertan-
ne-Kommando". J. T. J S. van EffeTen
en C. J. Mlnck. die ln September '43 te
Meppel dr. E. J. Roelfsema hebben ver
moord. is de doodstraf geëlscht.
BUITENLAND.
Volgens het te Bogota verschijnende
blad ..Espectador" zou Leon Degrelle Co
lombia binnengekomen zijn.
John Gunningham is aangesteld als
opvolger van Gaoffry de Havllland. HIJ
zal dus als eerste test-piloot van de fir
ma de Havllland optreden. Gunningham
is een vermaard piloot geweest tijdens
den oorlog De vliegtuigfabriek de Havll
land zal baar onderzoekingen op het ge
bied van de constructie van zeer snelle
vliegtuigen voortzetten.
Het lijk van Engelands beste test
piloot. Geoffrey de Havllland is te With,
stable op den Zuidelijken oever van de
Theems aangespoeld.
De Finsche kolenhandelaren zijn in
staking gegaan, waar hun elsch tot ver
hooging van den detailprijs werd gewei
gerd
Zondag 10 Nov. is in Engeland vast
gesteld als nationale herdenkingsdag
voor belde wereldoorlogen.
Te Parijs en elders ln Frankrijk zijn
de bordeelen gesloten op grond van een
wet van 13 April J.l.
Optredend voor de belanghebbende
geallieerden heeft Engeland ruim 250
K M. van den spoorweg Blrma-Slam aan
laatstgenoemd land verkocht. Dit gedeel
te van de lijn ligt op Slameesch grond
gebied. De prys bedroeg 1.250.000 pond
sterling. Van de opbrengst ontvangen al
lereerst die landen, die van rollend ma
terieel beroofd zijn, een gedeelte, te weten
Burma, Malakka en Nederlandsch Oost-
Indlë Het overblijvende wordt beschouwd
als deel uitmakende van de Japansche
herstelbetalingen.
Na vier maanden van debatten heeft
het Japansche Huls van Afgevaardigden
met slechts vijf tegenstemmen de nieuwe
grondwet aangenomen. Ook het Hooger-
huls keurde de wet goed. die waarschijn
lijk 11 Nov. van kracht wordt.
Van de zijde van het internationaal
militair tribunaal voor het Verre Oosten
heeft men toegegeven, dat de Sovjet-Unie
ln een verklaring aan het tribunaal den
elsch heeft gesteld, dat keizer Hlrohlto
tot oorlogsmisdadiger moet worden ge
brandmerkt Ook wL de Sovjet-Unie het
groote Japansche lndustrleele en flnan-
cleele syndicaat „Zaïbatsoe" als misdadige
organisatie veroordeelen.
Ned. Herv. Kerk Viertal te Gronin
gen (vac. dr W. Aalders) H. H. Hartz-
helm te Hallt A. j. Jörg te Hel no, M A
Krop te Geldermalsen en H. J. Flagze-
mars te Spaarndam.
Beroepen te Blelswljk (toez.) H. G. Ab-
ma te LJsselsteln - te Brlelle (vac. J. v.
Ncort) A. Lootsma tc Waarder - te Heu-
kelum (toez.) A. M C. Franken, te Mar
ken - te Ouddorp P. J. F. Lamens te Els-
peet - te Zijderveld J. G. Woelderlnk tc
Ouderkerk ad. LJssei - te Zaandam (toez.
(5ei>recl. pi.) J. W. v. Petegem te Aalten
- te Ballum en Hollum (op Ameland)
(toez.) W. de Weerd, cand. te Zoutkamp.
Bedankt voor Hansweert J. J. Stoutjes-
dljk te Tuil - voor Veenendaal j. C. Stel
wagen te Glessendam-Neder-Hardinxveld
- voor Nes en Wierum (toez.) G. J. Hlntz-
bergen te Wycke
Benoemd tot hulppred. te Hoorn N.
Oosterveen. em. pred. te Bussum - tot
hulppred. te Haarlem L. W. Erdmann,
em. pred. te IJmulden.
Aangenomen naar Musselkanaai (met
standplaats 2e Exloërmoad) H. de Noo te
TJamsweer.
f1000 te verhoogen tot men kwam
aan het voorstel Inzake oprichting van
een
STICHTING
LEIDSCH STUDIEFONDS.
De heer Woudstra (A.R.) zeide te
gelooven, dat dit voorstel ligt op het
terrein der sociale verhoudingen, met
z.i. het particulier initiatief primair en
overheidszorg secundair. Waar het part.
initiatief hier inderdaad te kort schiet,
is er rulmte voor de overheid. Boven
dien wordt het part. Initiatief niet uit
geschakeld. Daarom zal hij gaarne
meegaan met de strekking van het
voorstel.
Niet heelemaal juist oordeelt spr. ech
ter de pré voor studeering aan de Leid
sche Universiteit, daar hier diverse
vakken niet worden gedoceerd.
Steun voor voorbereidend hooger en
middelbaar onderwijs of nijverheidson
derwijs acht hij niet noodig; op dat
gebied wordt zi. al voldoende gedaan.
De heer Wilmer (RJC.) betuigt in
stemming en sympathie zijner fractie
met dit voorstel. Hij wijst echter op de
realiteit: de mogelijkheid van een stu
diefonds, nog geen studiefonds zelf
wordt geschapen. Hij spreekt de hoop
uit, dat met olgemeenen steun het
fonds er zal komen en hij doet daartoe
een beroep op de betere standen.
De heer D. van Dijk (P. v. d. A.) kan
niet enthousiast zijn, hoewel het doel
schoon is. Om tot dit schoone doel te
komen prefereert hij feitelijk volledige
democratiseering van het onderwijs.
De heer Knuttel (Comm.) zich aan
sluitend bij vorigen spreker, kan toch
in dit geval inschakeling van het part.
initiatief waardeer en, daar zoo sociaal
gevoel wordt ingeschakeld. Spr. is op
timist, ook gezien, waar B. en W. het
voorstel doen om f.50 te vobeeren. Dan
moet er z.i. toch reeds meer zekerheid
zijn.
Wethouder van Schalk is zeer ver
heugd over deze algemeene sympathie
die z.i. ook geheel gerechtvaardigd is,
naar hij nog eens nader uiteenzet. Hier
worden personen gediend, doch niet
minder de gemeenschap.
Bedoeld is alleen een pré te geven
aan de Leidsche Universiteit voor de
hier gedoceerde gevallen, niet verder
wil men gaan.
Beste methode leek het dit idee
practisch in elkaar te zetten en dan
verder te gaan. Spr. hoopt dat al heel
spoedig een fundament zal zijn gelegd;
gelet op reeds gevoerde besprekingen.
Z. h. st. wordt besloten over te gaan
de stichting in het leven te roepen,
waarna wordt begonnen met behande
ling der statuten.
Bij art. 2 heeft de heer Woudstra een
amendement, bedoelend om de pré voor
de Leidsche Universiteit te doen ver
vallen. Voorts geeft hij een andere re
dactie inzake den eisch, dat aanvragen
ten minste 5 jaar in Leiden woonachtig
moet zijn, hier op neerkomend, dat
practisch daarachter wordt gevoegd „ge
weest". Het laatste neemt wethouder
van Schaik over.
Na een uitgebreid debat, waaraan
deelnamen de heeren Knuttel, D. van
Dijk, Wilmer, Knetsch, Frohwein en
Vos. vraagt wanneer het tot stemming
zal komen, de heer Knuttel of het
amendement Woudstra wel past in de
tot-stand-koming van het voorstel. Wet
houder van Schaik zegt dat aanvanke
lijk zelfs alleen is gedacht aan studie
aan de Leidsche Universiteit. De heer
Knutttel zal dan tegen stemmen.
Het amendement-Woudstra wordt
daarop verworpen met 2213 stemmen.
(Voor de heeren Knetsch, Perquin, Hen
driks, Wilmer, Knol, Aalders, v. Iter-
son, Woudstra, Stolp, Robbers, Lom-
t>ert, A. van Dijk en Kortmann).
Bij art. 4 (bestuur) wijst de heer
Woudstra er op, hoe de huidige redac
tie juridisch niet is te handhaven, daar
over den secretaris van het college van
curatoren toch maar niet kan worden
beschikt zonder diens toestemming.
Het practlsche nut van diens opnemen
in het bestuur wordt echter algemeen
gezien en de redactie wordt zoo gewij
zigd, dat bij toestemmend beschikken
van betrokkene, voor hem een plaats
open staat.
Nog werd even gedebatteerd over de
vraag, of B. en W. moesten benoemen
na een aanbeveling of uit een voor
dracht. Om er geen onder-onsje van te
maken werd vastgehouden aan aanbe
veling. B. en W. kunnen daarbuiten
gaan.
Bij art. 6 (de geldmiddelen) werd
lang en breed uitgemeten over de vraag
of alleen hulp verleend zou worden uit
rente van een fonds of ook uit andere
baten. Waar bij hulp uit een fonds al
leen al een f. 35.000 kapitaal noodig zou
zijn voor steun aan één student, werd
aan het laatste de voorkeur gegeven,
maar wanneer het vormen van een be
vredigende redactie zwarigheden ople
vert, stelt de heer Wilmer voor de be
handeling op te schorten tot de com
missie van onderwijs zal zijn gehoord
en voor zoover noodig de finantieele
commissie Hoewel de wethouder dit
ontraadt, wordt het voorstel Wilmer
aangenomen met 323 stemmen (die
der heeren Knetsch, Jongeleen en van
Schaik)
VERHOOGING NORMEN ONDER-
STEUNING VAN ARMLASTIGEN.
BIJ dit voorstel wijst mevr. Braggaar
de Does op haar aangenomen voor
stel van 4 Maart J.l. Toen werd op spoed
aangedrongen! Zij betreurt, dat het zoo
lang moest duren. Gedachtig aan het
gezegde: een half el is beter dan een
leege dop, heeft zij in de commissie voor
sociale zaken haar stem ook gegeven
aan dit voorstel, toen haar eigen was
verworpen. Zij mist echter in dit voor
stel brandstoffentoeslag en schoenen
en kleeding-ondersteuning.
De heer van Weizen bepleit f.25
f.26 als een goede suggestie voor aftrek
van kinderverdienste.
Wethouder Menken erkent dat het
lang heeft geduurd, maar men is groo-
tendeels afhankelijk van de ambtena
ren. die met werk overvoerd zijn. Z.i. is
men al mooi op weg naar een heel ei!
Van de 1100 gevallen zullen er een 800
van huurtoeslag profiteeren. Brandstof-
fen-toaslag blijft gehandhaafd en aan
schoenen- en kleeding-ondersteuning
wordt f. 25 gegeven voor een enkel per
soon. f. 50 voor een echtpaar en f. 10 per
kind. Soms echter met eenig verhaal.
Inzake die aftrek der kinder-verdien
sten is al veel bereikt en spr. hoopt op
nog meer, al zullen de normen wel blij
ven nahuppelen op de behoeften.
Z. h. st. wordt het voorstel aangeno
men.
Om kwart voor zes sluiting.
