LEIDSCH
DAGBLAD
Neurenberg's slotacte
Hoe de veroordeelden* reageerden
Van Mook acht consolidatie der republiek
begonnen
„Bezinning" vóór 3 October
Met een enkel woord
poolsche oud-strijders komen in
NEDERLAND WERKEN.
Naar wil vernemen zullen duizend Po
len, die thans als soldaat deelnemen aan
ae bezettig van Dultschland. en voor-
loopig niet naar Polen zouden willen te-
rugkeeren. binnenkort naar ons land
tten. Hier zullen zl1 te werk worden ge
steld m de mijnen en ln groote bedril -
ven Gistermorgen is de eerste groep ran
60 Poolscke officieren en manschappen
te Enschedé aangekomen waar zij op het
gewestelijk arbeidsbureau werden ge
keurd en geselecteerd. De mannen, die
behooren tot de Poolsche troepen, die
ons land bevrijd hebben ziln verheugd dat
zll zich ln ons land kunnen vestigen.
85ste Jaargang
WOENSDAG 2 OCTOBER 1946
No. 25896
Ohicteur: J. W. Henny.
Hoofdredactie: B. W. Menkhorst.
J. Brouwer.
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Tel. Directie en Administratie: 25041
Tel. Redactie: 21507 - Giro no.; 57055
Toen het Internationaal tribunaal
te Neurenberg met dezelfde waardig
heid als altyd de gerechtszaal betrad,
had deze door het ontbreken van de
beschuldigden en de topspanning, die
er heerschte, een geheel ander uiter
lijk, dan voorheen.
Daar gaapte dan de leege beklaagden
bank, waarin een voor een de beschul
digden zouden verschijnen om hun von
nissen aan te hooren. De drie. die door
het gerecht werden vrijgesproken, wa
ren op dit oogenblik al geen gevange
nen meer.
President Lawrence droeg bij het
binnenkomen een roode map.
De leden van het tribunaal gaan
zitten en de eerste beschuldigde wordt
dadelijk daarna binnengebracht: Goe-
ring, mager en zichtbaar nerveus. Law
rence spreekt, doch Goering kan hem
niet verstaan. Hij krijgt een andere
koptelefoon en de rechter vraagt hem
„hoort u mij nu?" Goering knikt en
dan hoort hij zijn naam zeggen en na
dien: „veroordeeld tot den strop". Da
delijk daarna wordt hij weggebracht.
Vervolgens verschijnt Hess. die onbe
zorgd rondkijkt. Ribbentrop houdt zich
strak en ook Keitel lijkt onbewogen als
hij het „death bij hanging" hoort.
Terwijl de laatste door de deur naar
de gevangenislift verdwijnt, verschijnt,
het koude, wreede masker vanKalten-
brunner. Ook deze maakt geen bewe-
weging terwijl hem het doodvonnis
wordt meegedeeld, evenals Rosenberg,
die zijn veroordeeling met den wazig
starenden blik, waarmee hij gedurende
het gansche proces ln zijn bank heeft
gezeten, aanhoort. Frank daarentegen
is geëmotioneerd en perst de dunne
lippen stijf op elkaar als hij het doods
oordeel verneemt. De korte, dikke Funk
is een bonk gespannenheid. Hij is een
dergenen, die den dood denken te ont
gaan en ziin melancholiek gezicht ont
spant zich als hij hoort, dat hij tot
levenslange gevangenisstraf is veroor
deeld. Op hem volgt Frick, die hoog
opziet paar de publieke tribune en
moeizaam de koptelefoon opzet. Doch
hij staat kaarsrecht als hij het „dood
door den strop" verneemt.
Julius Streicher tracht voor het eerst
een stoere houding aan te nemen. HIJ
kauwt zelfs niet. zooals hij anders
placht te doen. Voor hem den strop,
evenals voor Frick, die na het aanhoo-
ren van zijn vonnis iets onverstaan
baars mompelde. Waardiger treedt Doe-
nitz op, die zelfs bij het verrassende
vonnis: „tien jaar gevangenisstraf"
geen spier vertrekt. Ook admiraal
Raeder is volkomen beheerscht en hoort
zijn „levenslang" uiterlijk kalm aan.
Baldur von Sirach Is uiterst nerveus
en zet met trillende handen de kop
telefoon op. Hij bedaart na het aan-
hooren van zijn veroordeeling tot 20
jaar gevangenisstraf.
Na hem verschijnt. Sauckel, die zijn
eeuwigen grijnslach kwijt schijnt te
zijn. Voor hem geldt de strop, evenals
voor Jodl, die kaarsrecht, zijn dood
vonnis verneemt. De zwarte oogen van
SDeer staan nog dieper dan gewoon
lijk, doch het oordeel: „twintig jaar"
brengt een lichte ontspanning op zijn
gelaat teweeg. Voor hij wordt wegge
voerd. maakt hij een buiging voor zijn
rechters.
Arthur Seyss Inquart blijft langer
weg dan de andere. Of is het de span
ning om het oordeel over den gehaten
ex-rijkscommissaris, die dit doet den
ken? En dan verschijnt hij, doch kijkt
•verlegen naar den grond. Ook hij ver
trekt geen spier bij het vernemen van
het doodvonnis. De rij wordt gesloten
door von Neurath, die met samenge-
klemde lippen zijn vijftien jaren in
ontvangst neemt. En dan wordt het
doodvonnis uitgesproken over den af
wezigen Martin Bormann, van wien
men niet met zekerheid weet, of hij
in - Is.
fttcstsche hechter huldigt
afwijzende zienswijze.
Na het uitspreken der vonnissen deed
rechter Lawrence mededeeling van de
afwijkende ziensviize van den Russi-
schen rechter Nitisjenko inzake de
vrijlating van von Fritsche, Schacht en
von Papen, de niet schuldig-verklaring
van kabinet, opperbevel en generale
staf en de straf v.or Hess, die naar
Hitisjenko's oordeel de doodstraf had
moeten zijn. Het oordeel van dezen
rechter zal in het vonnis worden vast
gelegd.
President Lavrence heeft geen enkel
woord tot het sluiten van het langste
strafproces ter wereld gesproken. Pre-»
cies kwart vc»r vier (Duitsche tijd)
verhief hij zici van zijn zetel, maakte
een buiging raar de rechtszaal en be
gaf zich met de andere rechters voor
het laatst, naar de deur van de raad
kamer. De bekendmaking der straffen,
vervat in een korte formule, duurde
precies drie kwartier.
HOOGER BEROEP.
Binnen vier dagen na de uitspraak
kunnen de veroordeelden hooger be
roep op den geallieerden bestuursraad
doen.
Naar verluidt zullen daarvan gebruik
maken
Seyss Inquart (ter dood veroordeeld),
von Schirach (20 jaar gevangenisstraf).
Speer (20 Jaar) en Doenitz (10 jaar).
Von Schirach zal zijn verzoek eerst
indienen, nadat hij een onbepaalde
periode van zijn vonnis heeft uitgeze
ten, maar Speer zal zoo spoedig moge
lijk in beroep gaan. Friedrich Berg-
hold, die Bormann bij afwezigheid
heeft verdedigd, zal een verzoek indie
nen om herziening van zijn doodvonnis
Frank en von Ribbentrop (beiden ter
dood veroordeeld) zullen ook in hoo
ger beroep gaan, Funk, naar verwacht
wordt, na eenigen tijd. Men verwacht,
dar, Goering, na'overleg met zijn ad
vocaat evenals Keitel, zal verzoeken
om te worden gefusilleerd in plaats van
opgehangen.
Uitvoering van het vonnis
op 16 October.
Tenzij gunstig beschikt zou wor
den op eventueele gratie-verzoeken,
heeft de voltrekking der twaalf dood
vonnissen op Woensdag 16 October
plaats.
zy, die tot gevangenisstraf zijn ver
oordeeld, zullen vermoedelijk te Ber
lijn gedetineerd worden. De geallieerde
bestuursraad is verantwoordelijk voor
hun verzekerde bewaring.
Indien de doodvonnissen ten uitvoer
worden gelegd, zal elk vonnis nog ge
controleerd worden door een commis
sie van vier generaals (een Britsche,
een Fransche, een uit de sovjet-unie
en een uit de V. S.)
Twee vertegenwoordigers der pers der
„groote vier" zullen bij de uitvoering
der commissie aanwezig zijn.
Er zullen geen foto's van de op
hanging mogen worden gemaakt en
de officieele foto's, die voor historische
doeleinden worden genomen, zullen
slechts met de toestemming van den
geallieerden bestuursraad worden ge
publiceerd.
Een hooge juridische autoriteit van
het Britsche militaire bestuur zeide,
dat naar zijn meening er geen sprake
van is, dat een der gevangenen voor
verdere berechting aan een of ander
hof zal worden uitgeleverd.
De drie vrijgesprokenen.
De drie vrijgesproken beschuldigden
hebben den nacht nog doorgebracht in
de gevangenis van Neurenberg en wel op
hun eigen verzoek, zy verkeeren mo
menteel in staat van „Schut-zhaft" en
wenschen niet te vertrekken voor en
aleer ^ij van de bezettings-autoriteiten
van het gebied, waarheen zy zich willen
begeven, een vrijgeleide hebben gekre
gen. Het verluidt dat Schacht en Von
Papen een vrijgeleide hebben gevraagd
om zich naar de Britsche zóne te be
geven. De echtgenoote van Schacht is
gearriveerd en heeft haar man in de
gevangenis bezocht. Ook Von Fritsche
heeft reeds bezoek van zyn echtgenoote
ontvangen. Von Papen ontving zyn zoon.
De vraag of de 'vrygesproken be
schuldigden zich thans voor een
Duitsch gerecht voor een nieuwe aan
klacht zullen kunnen te hebben ver
antwoorden is reeds actueel geworden
door een interview, dat een verslag
gever van het Amerikaansehe radio
station te Muenchen heeft gehad met
den Beierschen minister-president
Wilhelm Iloegner. Hoegner heeft hier
in verklaard, dat hij maatregelen zou
nemen om de vrygelatenen terstond
te arresteeren.
De openbare meening onder de Duit-
schers, voor zoover wy die tot nu toe
konden nagaan, is, dat deze mannen
niet vryuit kunnen gaan, wanneer kleine
volgelingen der nazi-party zich thans
overal voor Duitsche gerechten hebben
te verantwoorden, aldus Hoegner.
Ook de minister-president van Bruns-
wijk liet zich in gelyken geest uit en
de regeering van Groot-Hessen denkt
er niet anders over. Overleg zal worden
gepleegd.
Ook het Oostenryksche ministerie
van Justitie heeft medegedeeld, dat
het de uitlevering van Baldur von
Schirach en Von Papen zal verzoeken
om hen te Weenen te vonnissen voor
de rol, die zy hebben gespeeld bij den
Anschluss en de Nazi-bezetting van
Oostenrijk.
Schacht verklaarde, dat naar zijn
meening dp vonnissen in sommige ge
vallen „hard" en in andere gevallen
„buitengewoon rechtvaardig" waren.
Op een vraag of zij verwachten vry-
gelaten te worden, antwoordde Schacht,
dat zoowel de prosecutie als hyzelf wis
ten, dat hy „volkomen onschuldig" was,
Von Papen met „natuuriyk" en Fritz-
sche „natuuriyk verwacht ik vrygelaten
te worden, alleen, de vrijheid is eenigs-
zins verrassend". Schacht dacht niet, dat
hij voor een ander gerechtshof zou wor
den gedaagd, nu het hoogste tribunaal
ter wereld hem had vrygesproken.
Von Papen zei, dat hy te zeer het
contact met de wereld had verloren,
zoodat hy een vraag over een mogeiyk
toekomstig proces niet kon beantwoor
den.
Men vroeg Schacht om een hand-
teekening. Hy glimlachte en zei: „Ik
heb gedurende twee jaar geen stuk cho
colade gezien en zou hierop mijn hand-
teekening willen plaatsen."
Deze opmerking veroorzaakte een luid
gelach en eindigde me', het uitdeelen
door Schacht van handteekeningen in
ruil voor chocola voor zyn twee doch
ters van 4 en 5 jaar.
ENKELE MEENINGEN.
Een verklaring van de Britsche aan
klagers legt den nadruk op het feit, dat
van het groofsie belang is. aangezien
daardoor definitief en duideiyk ls ko
men vast te staan, dat een aanvalsoor
log of een oorlog, waarbij verdragen
worden geschonden een internationale
misdaad is, ten aanzien waarvan ïndi-
vidueele verantwoordelijkheid wordt er
kend.
De meeste Duitschers geven toe, dat
het vonnis onpartydig was. Linksche
kringen echter waren van meening, dat
de vryspraak van Schacht, Von Papen
en Von Fritzsche te mild was en dat
Oordeel van minister
van Maarseveen.
OVER DE UITSPRAAK TE
NEURENBERG.
Een speciale verslaggever vanhetA.N.P.
had een kort onderhoud met den Ned.
minister van Justitie rar, van Maarseveen
en vroeg hem naar zijn Indrukken over
het te Neurenberg gevallen vonnis.
De minister meende, dat Nederland zeer
tevreden kan zijn over het aandeel, dat
het Nederlandsche bewllsmnterlaal heeft
gekregen bil de uiteindelijke beslissing.
Van Nederlandsch standpunt bezien,
aldus de minister. Is het vonnis*over Seyss
Inquart uitstekend gemotiveerd. «et
grootste deel van de motiveering over den
v.m. Rllkscommlssarls ls geleverd van Ne-
derlandschen kant. De Duitsche bezet-
tlngspolitlek ln Nederland is uitstekend
tot haar recht gekomen. Dit ls ln de eer
ste plaats te danken aan het uitstekende
werk. dat de Ned. vertegenwoordiger, ko
lonel van Tuyl van Seroöskerken metzlln
staf heeft gedaan.
De minister was even dankbaar tegen
over het Fransche O.M.. dat de Ned. zaak
met volle toewijding behandelde.
Volgens de opinie van den minister was
het proces van de grootste beteekenls voor
de ontwikkeling van het Volkenrecht.
I)p Indlvldueele aansprakelijkheid van
leiders voor daden, door lnin staat be
gaan, ls door het proces bevestigd en
dit was van meer beteekenls dan het
vonnis over de Individuen op zichzelf.
Ook was de minister zeer geïmponeerd
door de waardigheid van de behandeling,
maar ..van dit gehecht kan dat ook moei
lijk anders wordeh verwacht".
Eerste desertie-geval berecht.
Voor den Krygsraad te velde in Den
Haag is gistermorgen het eerste geval
van desertie berecht in verband met
militaire uitzending naar Indië. Het be
trof hier den reserve-officier van ge
zondheid H. B., die niet voldaan had
aan de oproeping om in dienst te komen.
De auditeur-militair merkte op, dat
beklaagde wel heel sterk getoond had
den rang van officier onwaardig te zyn.
Hy verzocht verdachte niet als officier,
maar als soldaat naar Indië te zenden.
De Krygsraad veroordeelde B. ten
slotte tot 6 maanden gevangenisstraf
met ontslag uit den dienst, doch zonder
dat dit hem vrijstelt om naar Indië ge
zonden te worden na afloop van zyn
straftyd.
BON VOOR 200 GRAM VLEES CII.
Voor hot tydvak van 1 tot en met 12
October is bon 592 vleeeoh aangewezen
voor het koopen van 200 gram vleesoh.
MILITAIRE PAPIEREN.
Van bevoegde zijde wordt ons medege
deeld, dat opsporings-ambtenaren be
voegd zijn van militairen alle papleren
ter inzage op te vorderen.
Er sohijnt by de militairen ton aanzien
van deze regeling nog eenig misverstand
te bestaan.
PETROLEUMBONNEN
AANGEWEZEN.
Op de bonnen 609 en 109 is gedu
rende het tydvak van 6 October tot en
met 2 November twee liter petroleum
verkrygbaar.
Op de volgende bonnen der petro-
leumkaarten voor kookdoeleinden ge
durende October vier liter petroleum
per bon beschikbaar zal zyn.
kaarten UA 510 bon 53 t/m 56.
kaarten UB 510 bon 53 en 55
kaarten UC 510 bon 74.
Voor verlichting zal men petroleum
kunnen koopen op de nieuw uit te
reiken kaart UD 611. Tengevolge van
technische moeilykheden zal uitreiking
van deze kaarteerst in den loop van
October kunnen plaats hebben. Op bon
D 01 van deze kaart is voor October
zes liter petroleum verkrygbaar. Deze
bon biyft geldig t/m *5 November a.s.
BELGISCH-NEDERLANDRCHE
MILITAIRE S.AMEN WERKING.
,,De Nieuwe Standaard" te Brussel
heeft een interview gehad met lt.-gen.
Kruis. Deze deelde daarin o.m mede, dat
de leerlingen der Nederlandsche hoogere
krijgsschool begin October onder leiding
van kolonel Carp en met medewerking
van Belgische officieren, waaronder ma
joor Cas&art, adjunct-militair attaché van
de Belgische ambassade te Den Haag ln
de Ardennen zullen deelnemen aan tac
tische oefeningen.
Generaal Kruis acht militaire samen
werking tusschen Nederland en België
niet alleen gewenscht, doch zelfs nood
zakelijk.
Radiorede
minister-president.
Minister-president dr. Beel zal
Vrydagavond 4 October te 9 uur
voor beide radiozenders een verkla
ring over het vraagstuk van loo-
nen. en pr'jzen afleggen.
alle andere beschuldigden de doodstraf
verdienden.
In Beriyn vond men over het alge
meen het voniïls rechtvaa* dig, behalve
in het geval van Von Neurath, die men
als een behooriyk en vredelievend man
beschouwt en die het ongeluk had tot
protector van Tsjecho-Slowakije te
worden aangesteld.
Speciaal in linksche kringen in het
buitenland heerscht groote ontstemming
over het vonnis, dat daar een schan
daal wordt genoemd. De vryspraken en
het opleggen van gevangenisstraf wor
den veel te mild geoordeeld.
Opening van de conferentie
te Pangkalpinang.
Dr. Van Mook heeft gisteren de confe
rentie te Pangkalpinang geopend met een
rede. waarin hl| er na een terugblik op
den gang van zaken onmiddellltk na de
Japansche capitulatie, op wees, dat in
die eerste periode van de regeerlpg een
kennis en een vooruitstrevendheid werden
geëlscht, die zij noch bezat, noch kon be
zitten
„Het Jvwaar. dat ledereen besefte, dat
het Nedeffandsoh-Indlë van voor den oor
log politiek nooit kan terugkomen. Dit
besef ls reeds door Koningin Wllhelmlna
ln Haar rede van December 1942 tot uit
drukking gebracht. Daarenboven behoeft
men slechts naar overal elders ln Azië
rond te zien om te beseffen, dat ln dit
deel van de wereld, de strlld voor de vrij
heid algemeen ls geworden.
„Ofschoon wil oorspronkelijke berich
ten hadden, dat de republiek een Ja-
pansch maaksel en een soort Japanseh
Instrument was, ls het duldciyk. dat,
wanneer wij een terugblik ln haar ge
schiedenis werpen, binnen de republiek
krachten aan het werk waren, die meer
beteekenden en dieper wortel schoten
dan een zuivere golf van wild terroris
me, krachten, die ter zelfder tUd als ge
heel weerstand boden aan de Japansche
fascistische afdwaling.
„Toen kwamen wil ook tot de con
clusie. dat sommige handelwllzen. in het
bijzonder van de zijde van het Britsche
oppercommando, welke eerst verwarring
brachten en crltlek veroorzaakten, ten
slotte toch slechts een kleine verandering
in den gang van zaken te weeg brachten.
Hoezeer de gemeenschap herstel van
rust en orde behoefde en behoeft, dit
103-JARIGE TE BARNEVELD.
Heden viert Maria Janssen, wonende
aan de BloemendaaUlaan te Barneveld
haar 103den verjaardag.
MAATREGELEN TEGEN
ELSEVIERS WEEKBLAD.
Verklaring van minister Glelen.
Op vragen van den heer Thomassen
betreffende het formaat van Elsevlers
Weekblad, heeft de jninlster van onder
wijs, kunsten en wetenschappen geant
woord. dat het hem niet ls ontgaan, dat
Elsevlers Weekblad bij voortduring ver
schijnt ln een grooter formaat dan het
daartoe bevoegde orgaan voor dit soort
weekbladen heeft vastgesteld.
De minister ls van gevoelen, dat de
vastgestelde richtlijnen ln acht moeten
worden genomen, ook al zou een ruimer
paplerverbruik niet behoeven te lelden
tot een ruimer gebruik van deviezen.
Voorts ls hil inderdaad van meening.
dat, wanneer een blad regelmatig ln
strlld komt met de geldende voorschrif
ten. waaraan alle bladen gebonden zlln
en waaraan zll zich ook houden, op den
duur iedere ordening op dit gebied op
losse schroeven komt te staan.
De minister heeft bereids overleg ge
pleegd met het daartoe bevoegd orgaan
en zal. waar de sancties van het tijdelijk
persbesluit ontoereikend blliken om de
zen misstand doéltreffend te bestrijden,
op korten termiln ln samenwerking met
zlln ambtgenoot van economische zaken
maatregelen treffen, die den aangedulden
misstand opheffen.
EEN „STRANDSCHAP ZANDVOORT"
INGESTELD.
Een unicum ln Nederland.
Met 9 tegen 4 stemmen heeft de Zand-
voortsche gemeenteraad de instelling van
het „strandschap Zandvoort" aanvaard.
Dit houdt ln dat vanaf heden de gemeen
teraad het bestuur over het strand en
de onmiddellijke omgeving overdraagt aan
het strandschap, waarin zitting hebben
de burgemeester van Zandvoort als voor
zitter. één vertegenwoordiger van de ge
meente Haarlem, één van Amsterdam,
één vertegenwoordiger van den minister
van Blnnenlandsche Zaken en een ver
tegenwoordiger van den minister van So
ciale Zaken.
VERKIEZINGEN TE DEVENTER.
De raadsverkiezing te Deventer heeft
het volgende resultaat gehad:
Party van den Arbeid 10 zetels, C.P.N.
de Waarheid 8 zetels, Katholieke Volks
partij 5 zetels, gecombineerde lijst Aivtl
Rev. en Christ .hist. 2 zetels, Party von
de Vrijheid 2 zetels.
probleem zou niet slechts door militaire
actie opgelost kunnen worden. Een der
gelijke militaire actie zou gemakkelijk ln
een kolonialen oorlog kunnen' ontaarden
Wil konden niet van onze geallieerden
verwachten, dat zll zulk een actie zouden
ondernemen, want indien men meent, dat
een militaire beslissing bereikt zou kun
nen zijn zonder zware offers, zou men
slechts het> zaad geplant hebben voor een
blilvende oppositie en haat. waaruit ceen
goed kan voortkomen.
Eén ding ls zeker voor Nederland. De
weg moet voeren naar een zelfbesturend
Indonesia.
„Indien de teekenen ons niet bedrie
gen" aldus vervolgde dr. van Mook, „Is
de republiek reeds In een stadium van
consolidatie gekomen. Zoolang wil op
wederzydschen wil tot samenwerking
mogen rekenen, kunnen wij ons hier
over slechts verheugen, omdat zulk een
consolidatie lelden moet tot ultclnde-
Hlken vrede en tegelUkertyd kan worden
herbouwd als een erfenis van de ach
ter ons liggende ecuwen van onderling
contact cn begrip.
Op grond van geschiedenis en de ont
wikkeling van de laatste maanden meen
de dr. Van Mook de verwachting te mo
gen uitspreken, dat de conflictselementen
in Indonesië slechts een kleine rol spelen.
De overgroote meerderheid der bevolking
verzet zich tegen handhaving van conflic
ten. nu de consolidatie een aanvang heeft
genomen.
Dr. Van Mook ging voorts de structuur
van de bevolking ln Indonesië na en be
schouwde de mlnderhedenkwestle. Daar-
bll zag hil een blilvende bijzondere plaats
voor de Nederlanders ln Indonesië evenals
een bijzondere positie van den Indone
siër ln Nederland
Wat betreft de toekomstige politieke
structuur kunnen wil het best uitgaan
van de besluiten, welke te Mallno zlln
genomen. Het ls immers waarschijnlijk, al-
WEERBERÏCHT.
IETS MEER WIND.
De Bilt verwacht tot Donderdagavond:
Matige, langs de Waddeneilanden ty-
deiyk vry krachtige wind tusschen Oost
en Zuid. In den nacht en vroegen och
tend hier en daar mist, overigens licht
tot half bewolkt. Overwegend droog
weeT. Eenlge daling van temperatuur,
voomaifteiyk des nachts.
DE 3 OCTOBER-DAG.
In verband niet liet 3 Octoberfccst zal
ons Blad morgen niet verschynen en zul
len onze Bureaux den geheelen dag ge
sloten zUn.
Jlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllju-
Dag-indeeling
3 October-feest.
DE VLAGGEN UIT1
2 OCTOBER:
IVt uur n.m.: taptoe
812 u. n.m.: Lunapark
3 OCTOBER:
EE 7 uur v.m.:
8 uur v.m.:
=j u. v.m.
8^-10 u. v.m:
9 uur v.m.:
10 uur v.m.:
10-12 u. v.m.:
S 10-11% u. v.m,
2 1luurn.pi.:
2 5-7 en 8-10 u
11 uur n.m.:
reveille balcon Stad- j
hulsplein
Koraalmuzlek v. d.
Werf f park
militaire marsch
ultdeellng haring en j
wittebrood
poppcnkastvoorstellln- i
gen Stadhuisplein,
Steenstraat^ Koolpark
en de Sltterlaan
herdenking Pleters-
kerk
Tentoonstelling „de
Lakenhal"
springen fontein
Vlschmarkt
optocht en bloemen-
corso
n.m.: cabaret Stads.
gehoorzaal
Vuurwerk Schutters-
veld.
^lllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllTr.
dus besloot dr. Van Mook, dat de federa
tieve constructie, welke daar ls aanvaard,
de structuur van geheel Indonesië zal
worden.
Het programma voor de conferentie om
vat ten eerste algemeene politieke be
schouwingen. vervolgens een behandeling
van de sociaal-economische positie der
minderheden, en tenslotte de cultureele
belangen der minderheden.
3 OctoberDag der dagen" voor de Leldenaars: hy |s aanstaande!
Met wélk een vreugd, docli bovenal, met wélk een dank ln het hart, vorwpeh.
ten wij opnieuw dien dag!
Van die gevoelens vervuld, waren talioozen gisteravond vereend ln de al-oude
Pieterskerk.
Deze Pieterskerklioé feestelijk -stralend verlicht was *U tydens dit door
„Ex Animo" georganiseerde uur, waarin orgelklanken rulschten. zuivere koorzang
van menscheiyke ootmoed en eerbied spraken, waarin tevens het bezielend getui
genis klonk, uitgesproken door dr, J. Rlemens. wiens waarschuwende ernst zich
paarde aan het van groot geloofs-optlmlsme vervulde dankwoord tot God
Ziet: het deed goed, liet sterkte tevens tot zuivering des geestes zóó te hooren
spreken, zöó te mogen zingen, zóó te kunnen opgaan |n hetgeen hier aan één der
vooravonden van het „bevrUdingsfeest" van 1574 ln gcmeenscnappeiykc verbonden,
lield verheffend geboden werd!
Dank. en Wijdingsstonde van
„Ex Animo".
Bepalen wy ons eerst tqt het ..wijdings
woord" van dr. Rlemens.
.iMogen wy hetgeen de groote dag der
vryheid van Mei 1045 braent conirontee-
ren met dien van 1574?" zoo sprak hy on.
ge veer. Op die vraag ls verschillend ant
woord mogeiyk.
Groot ls de dankbaarheid, dat deze
prachtige kerk gespaard bleef: dit trelt
ons te meer, wanneer wij een vergelijking
treffen met de St. Laurenskerk te Rotter
dam of de St. Eusebluskerk te Arnhem.
De wreedheid van Alva ls geëvenaard, zoo
niet overtroffen door de mannen van het
Hltlerréglme. wier doodvonnis zoo Juist ls
afgelezen,
De centrale beteekenls van de Sleutel
stad voor de Nederlanden was ln 1574 véél
grooter. dan van welke stad nu.
Toén ging 't er op- of er onder, toén
was 't de vraag of Leiden gespaard zou
biyven of zou vallen onder de maohtlge
H.M. de Koningin naar België
Officieel wordt medegedeeld:
Het ligt ln de bedoeling van H.M. de
Koningin van 24 tot 26 October een nlet-
offlcleel bezoek te brengen aan België,
ten einde den dank van het Nederlandsche
volk over te brengen voor-de betoonde
hulp. gedurende de bezetting en de pe
riode van de bevrijding van Nederland
H.M. de Koningin zal op 24 October
's namiddags ln Brussel aankomen. Het
voornemen bestaat, dat op 25 October
voor de Koningin een ontvangst wordt
georganiseerd door de Belgische Konink
lijke academie van wetenschappen, let
teren en schoone kunsten. Op 26 Octo
ber zal Hare Majesteit vla Antwerpen naar
Nederland terugkeeren.
Een van de traditioneele nummers uit het ontgroenings-programma van het
Leldsche Studentencorps is de Jaariyksche schietwedstrijd van „Pro Patrla"
op de schietbaan te Katwyk. De aloude studenten-„mos" wil, dat de pryswin-
naars in knielende houding den uitslag aanhooren, waarna de garnizoenscom
mandant op de punt van zyn sabel hun een stuk spek in den mond steekt.
Aldus „toegestopt" moeten de prijswinnaars een toespraak houden. Onze foto
brengt een fase uit dit ceremonieel in beeld.
Foto van Vliet.
BINNENLAND.
Sjahrlr heeft verklaard dat Lord Kil-
learn hem dringend verzocht heeft de
rljstleverantles aan de geallieerde zones
van Java te doen hervatten. HU ver
klaarde zich bereid deze kwestie onder
het oog te zien.
Gisteren werd te Nijmegen officieel
geopend de.tijdens de oorlogshandelingen
vernielde bnig over het Maas- en Waal
kanaal onder VJatert bil Nijmegen. Deze
brug vormt de naaste verbinding tus
schen het rl|k van Nijmegen en het Land
van Maas en Waal.
Gisteren was het 50 jaar geleden
dat het Rotterdamsche telefoonnet, dat
van 1881 af door de Ned. Bell Telephoon
Maatschappij was geexplolteerd, door de
gemeente werd overgenomen.
De „Sloterdijk" ls gisteren met ruim
1500 man uit Rotterdam naar Indië ver
trokken. Een soldaat uit Alkmaar was.-
op klompen!
- Met de „Oranje" gaan dezer dagen
30.000 Kerstpakketjes naar Indië. Er vol
gen er later nog 120.000, alle bestemd
voor militairen en burgers.
Bil Walsoorden ls het Engelsche
stoomschip ..Norman Star" aan den grond
geloopen.
Te Utfecht ls gisteren het 25-Jarlg
bestaan van den Bond van Herv. Kna-
penvereenlglngen op Geref. Grondslag
herdacht.
Op 0 October zal de Vrlldenkersver-
eenlglng „De Dageraad" haar 90-Jarlg be
staan herdenken.
In het gebouw van de Ned. Reisver-
eenlging te Den Haag is gisteren een ten
toonstelling geopend van het spoor- en
tramwezen.
De schryver Jan Fabriclus ls be
noemd tot eereburger van Assen. Hier
van werd hem mededeeling gedaan ln een
gisteren gehouden bijeenkomst. Zy ging
vergezeld van het aanbieden van een oor
konde en de penning der gemeente.
BUITENLAND.
De Fransche constituante heeft be
sloten. dat de national© vergadering 644
afgevaardigden zou tellen, dus 36 minder
dan ln de constituante. Men besloot te
vens de leeftijdsgrens voor de verkiesbaar
heid op 23 jaar te stellen.
De Fransche constituante heeft de
wet. waarbij de doodstraf wordt inge
voerd voor zwarte handelaren, bij hand
opsteken aangenomen.
Lady Baden Powell op Soestdijk
Prinses Beatrix nam deel aan
de Padvindstershulde.
Gistermorgen heeft Prinses Juliana
lady Baden Powell op palels SoestdJJk
ontvangen. Tegen kwart voor twaalf ar
riveerde de chief guide met haar gevolg
op het palels en Inspecteerde de voor
't paleis opgestelde groepen padvlndsters
en kabouters. Een groep blinde padllnd-
sters en kabouters zong een welkomst
lied, waarna de kring Soestdijk een alpha
bet op zei en Iedere kabouter bij haar
letter een symbool toonde. Prinses Bea
trix haalde vlug achter haar rug een
klomp te voorschijn en zei: ,.„h": Hol
land wooden shoes." Deze groep had
voor huil chief guide een plakboek ver
vaardigd dat twee kabouters onder wie
Prinses Beatrix, aanboden.
Prinses Juliana en Lady Baden Powell
bewogen zich tusschen de verschillende
groepen en onderhielden, zich met enke
le van de leidsters en meisjes.
Toen het tijd werd voor de lunch be
gaf het gezelschap zich ln het palels en
ook Prinses Beatrix, die juist met een
krlngspel meedeed, werd aan tafel ge
roepen. Voor het palels was ook etenstyd
aangebroken en allen zetten zich op den
grond en peuzelden hun meegebrachte
boterhammen op.
Na afloop van de lunch hadden de pad
vlndsters op het grasgazon een groot kla
verblad gevormd, temidden waarvan lady
Baden Powell een toespraak hield en aan
een van de leidsters, die zich bijzonder
had onderschelden, het OranJe-Jaar-
blaadje uitreikte (Deze Jaarblaadjes
worden uitgereikt aan haar, die voor den
oorlog reeds actief padvindster waren en
na den oorlog direct weer padvindster zyn
geworden). Tot slot vormden alle een
eerehaag waarlangs lady Baden Powell
zich naar het hek begaf en per auto
naar Harderwijk vertrok.
Gistermiddag Ls lady Baden Powell op
het Loo door H.M. de Koningin ontvan
gen, Na afloop werd ln de Loolaan eoa
défilé van padvlndsters gehouden, *dM
ruim een uur duurde
hand van Alva. Het ging om de hoogste
goederen: „geest, vrijheid en godsdien
stig leven".
Ook onder de Nazi's werden deze be
dreigd. maar de vyand durfde 't toch niet
aan, onze godsdienstoefeningen te ver
bieden.
Anders was dit onder Alva's bewind,
waarop spr. nader Inging.
Ook riep hij ln gedachten terug dien 3
Octobermorgen van 1674, toen de Pie
terskerk lag in.de stilte der ochtendsche
mering. Rumoer' van stemmen weerklonk,
een geweldige sohare 6troomde binnen,
schaarde zich rond den kansel. En toen
Pleter Cornells dien besteeg, ls er óók ge
zongen: nooit zong een gemeente zóó
slecht, maar ook nooit zóó goedl
Gebrekkig was de bewerking van Ps. 9,
maar de voorvaderen zongen goed, want
hun hart lag er in|
God werd de eere toegebracht, God's
verlossende daad werd bezongen ln groote
eendracht, in schril contrast tot de dlsso-
nanten van de moderne muziek, die doen
denken aan het gekrakeel ln de U.N.O. of
de wanklanken van de Jazz-band. Bovenal
werd gezongen van het „genadeverbond
van den Potentaat der Potentaten met
het Huls van Oranje."
Thans woedt opnieuw de groote dood
onder de volken.
„Wét is ons volk en wie zyn wy, dat
we er nog zyn?"
„Het ls niet uw verdienste, o! volk van
Lelden, dat gy nog bestaat!
„Wét zullen wy dan klagen over distri
butie, duurte, corruptie.'" wy zeggen niet:
'tzal wel wéér oorlog worden. Maar geven
't over aan God. Die óók behoeden kan
vóór den oorlog, als hy sparen wil.
Indien wy stilstaan bü het drukkq
bioscoopbezoek, de leege kerken, de cor
ruptie enz., hóé kunnen wy dan hopen
op herstel?
WIJ biyven hopen, midden door de
ootmoedigheid heen en denken aan wat
onze Vaderen over hebben gehad voor
onze vryheld. Wanneer ge den Zoon
Gods vindt, dan zult ge vry zyn!
Wy worden nóg belegerd door leed en
verzoekingen: uit dien grooten nood kan
ons slechts verlossen „Immanuel, Jezus
Christus".
Waar Hy komt, vindt ons volk har
monie en de Kerk haar eenheid terug.
Spr eindigde met het clteeren van het
gezang van den ouden Lodeafceyn. waarin
o.a, gesproken wordt van het ..Och, dat
alle menschentongen, U ecuwig Heven,
loven".
Dit hier sterk verkort Indrukwekkend
woord van dr. Rtemens werd omiyst door
zuiveren koorzang van „Ex Animo" met
Jongenskoor onder directie van den heer
De Wolff, ln een 6erie prachtige nummers,
o a van Valerius, door solozang van me
vrouw Petro Meyer-Den Rooyen (sopraan)
en orgelspel van Leo Mens ln composities
van Bach en Dubois, terwyi de ln grooten
getale opgekomen gemeente, w.o de bur
gemeester en het bestuur der 3 October-
vereenlglng, actief aan dezen geesteiyk
hoogstaanden dienst deelnamen met. het
zingen van gezangen en psalmen oulmi
neerend ln het „Wilhelmus van Nassauwe".
Een zéér schoone. een zéér vdjdingsvolle
samenkomst, sprekend van vromen eer
bied voor Hem, Die dit alles genadigiyk
schonk en voor onze voorvaderen, die ln
1574 de vrijheid op den Spaansohen ty-
ran wisten te bevechten.
De 3 October-herdenking 1046 ls tref
fend ingezet!
„De Professoren wijk" organiseerde
gistermiddag voor haar leden een excur
sie naar de fabriek van de firma Van
der Heem te Voorburg. Met zeer veel Inte
resse werd dit moderne bedrijf bezich
tigd. waarbij vooral do radio-afdeel lng
sterk de belangstelling had. Ook werd
nog ©en film vertoond. In verband met
het groot aantal aanvragen, dat voor
deze excursie bestond, zal op 5 November
een herhaling plaats vinden.
Op grond van het Zuiveringsbesluit
ls met Ingang van 5 Mei 1945 ontslag
verleend aan mej. J. Cramer van Brltsum,
ambtenares by den Dlstributledlenst al
hier.
Het nieuwe kabinet van Sjahrir
Het derde kabinet Sjahrir is thans
bekend gemaakt, sjahrir fungeert
naast zfjn premier-schap als minister
van buitenlandsche zaken. Sjarifoedln
treedt op als minister van defensie en
mr. Roem als minister van blnnen
landsche zaken. Het kabinet telt 13
departementen, terwijl vfjf ministers
zonder portefeuJile zt)n benoemd. Voor
ieder departement werd een minister
en een vice-minister benoemd.
