LEIDSCH
DAGBLAD
Met de spade op den schouder
De slag om Arnhem
Aan den vooravond der herdenking
WEERBERICHT
Wallace houdt voet bij stuk
Koninklijke onderscheidingen
Textielarbeidsters eischten onderkleeding
Met een enkel woord
Uitstel uitspraak Neurenbérg
TOT 30 SEPTEMBER.
Officieel ls medegedeeld, dat de uit
spraak van de vonnissen over de door
het tribunaal te Neurenberg berechte
beschuldigden is uitgesteld tot 30 Sep
tember a.s.
De geallieerde bestuursraad heeft een
parig besloten het tydstlp of de plaats
van eventueel© executies, als gevolg van
het proces te Neurenberg, niet bekend te
maken, voor en aleer de executies zijn
voltrokken.
85ste Jaargang
DINSDAG 17 SEPTEMBER 1946
Nio. 25883
Directeur: J. W. Henny.
Hoofdredactie: B. W. Menkhorst.
J. Brouwer.
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Tel. Redactie: 21507 - Giro no.: 57055
Tel. Directie en Administratie: 25041
Regeering gaat aan den slag
De minister-president dr. L. J. M. Beel,
heeft heden ln de vereenlgde zitting van
belde Kamers tot opening van de zit
ting 1946-1947 der Staten-Generaal de
volgende rede uitgesproken:
..Hare Majesteit de Koningin heeft mij
opgedragen deze zitting ln haar naam te
openen Voor het eerst sinds" jaren ls het
weer mogelijk het grondwettelijk voor
schrift. vervat ln de artikelen 103 en 106
onzer hoogste staatswet, na te leven en
de gewone jaariyksche zitting der Staten-
Generaai op den 3den Dinsdag ln Septem.
ber te openen. Met u verheugt de regee
ring zich, dat aldus de normale paden
weder ln vollen omvang betreden wor
den. Op tal van gebieden doen zich ln-
tusschen de gevolgen van den oorlog nog
schier dagelijks gevoelen en zyn de
problemen welke om oplossing vragen,
ontelbaar.
Van haar verantwoordelijkheid te
dezen Is de regeering zich diep be"*-
wust. Haar voornemens zUn u uit
de troonrede bekend en zij wensclit
thans met de spade op den schouder
om het beeld van Thorbecke te
gebruiken aan den slag te gaan.
ZU Is er van overtuigd, dat ook u.
leden van de Staten-Generaal, bereid
bent het op u rustende deel der ver
antwoordelijkheid voor 's lands zaken
te aanvaarden en In gemeen over
leg met de regeering de ter zake noo-
„Vervolgingswaanzin" in
Veiligheidsraad.
VOORSTEL VAN VAN KLEFFENS.
De Nederlandsohe afgevaardigde bij den
Veiligheidsraad, mr E. N. van Kleffens,
betreurde het ln zyn rede gisteravond,
dat Manoeilsky de Oekraïnsche aanklacht
tegen Griekenland in den hutdlgen vorm
had naar voren gebracht.
„De opmerkingen van Manoellskv
kunnen by zijn landgenooten vervol
gingswaanzin verwekken." aldus Van
Kleffens, „hetgeen onder alle omstan
digheden had moeten worden voorko
men, om de ihternatioale sfeer vry van
spanningen te houden."
Sommige leden trachten den Veilig
heidsraad te gebruiken om hun nationale
politiek en Ideologie naar voren te bren
gen en niet als een llohaam ter oplos
sing van geschillen.
HIJ stelde voor een commissie van drie
te vormen ter bestudeering van kwestle3
alvorens zij voor den Veiligheidsraad
worden gebracht.
HIJ stelde voor een commissie van drie
te benoemen, om de Oekraïnsche aan
klacht tegen Griekenland te bestudeeren
alvorens zij voor den Veiligheidsraad
wordt gebraoht.
De Sovjet-Unie diende een motie in,
waarin aan den Rand werd verzocht
van de Grleksche regeering te cisehen,
dat de provoeeerende handelingen aan
de grens worden gestaakt en dat Grie
kenland ophoudt, met kleine mogend
heden te vervolgen.
Manoeilsky beschuldigde mr. Van Klef
fens van pogingen om het handvest der
Ver. Naties te wijzigen.
HU noemde de door mr. Van Kleffens
voorgestelde commissie een ..guillotine"
en vond haar ln strijd met het handvest.
De vergadering werd hierop verdaagd
tot hedenavond. Gromyko zal dan voor
zitter zijn.
ZIENSWIJZE VAN MARK CLARK.
Over Oostenrijk en Sovjet-Unie.
De bevelhebber van d Amer bezettings
troepen ln Oostenrijk, generaal Mark
Clark, heeft verklaard .dat de belangen
der V. S. en die der Sovjet-Unie ln het
centrum van Oostenrijk tegen elkaar op
botsen, Ik ben van meening. aldus de ge.
neraal. dat wij tegenover de Sovjet-Unie
voet by stuk moeten houden, omdat
Europa reeds voldoende in oe Sovjetljlny
vloedssfeer ligt.
De Amerlkaansche bezettingszone ln
Oostenrijk vormt een Amerikaanse!»
bruggenhoofd ln Europa en het zal er
biyven totdat wy het met de Sovjet-
Unie eens zUn."
Hy legde den nadruk op den moeilijken
toestand van Weenen, dat door 70.000
man Russische troepen ls omringd ter
wijl daartegenover het aantal Amerl
kaansche troepen 15.000. Britsche 30.000
en Fransche 15.000 man bedraagt
In de Amerlkaansoh zöne was. volgens
Clark, het nazistische gevaar uitgescha
keld, ln weerwil van Sovjet-tegenwerking.
dlge maatregelen te treffen. Mat het
voor de regeering slechts daiv moge
lijk Ls haar bUna onmenscheiyk zware
taak naar behooren te verrichten, In
dien zij ziel» geschraagd weet door het
vertrouwen van een zoo breed mogc-
lyke meerderheid uit de Staten-Ge
neraal, behoeft nauweiyks vermel
ding.
Moge Gods "zegen ons werk ten deel
vallen en het ons gegeven zyu voor het
Nederlandsc-he volk den weg te banen
naar een minder zorgvolle toekomst.
In naam der Koningin en daartoe
door haar gemachtigd, verklaar lk de
Jaariyksche gewone zitting der Staten-
Generaal te zijn geopend."
REACTIE VAN MOLOTOF.
Op Byrnes' rede.
Molotof heeft in een verklaring aan
den Paryschen correspondent van het
officieele PooLsche persbureau antwoord
gegeven op de rede t an Byrnes te Stutt
gart. Hij verwerpt daarin de meening,
dab de Westelijke grenzen van Polen aan
herziening onderhevig zijn. Hij besluit
zijn verklaring met zyn Poolsche vrien
den succes toe to wenschen bij hun ge
weldig werk van wederopbouw in de wes
telijke gebieden en spreekt zyn overtui
ging uit, dat vriendschappelijke samen
werking tusschen het democratische Po
len en de Sovjet-Unie steeds warmer
zullen worden.
Stanley Maxted. de eenlge oorlogsverslaggever, die den strijd om Arnhem heeft
overleefd, arriveerde gisteren op Schiphol om ln Arnhem de herdenklngsplech-
tlgheden bij te wonen en gcdeelteiyk wederom voor de B.B.C. te verslaan.
Maxted ls na den oorlog naar zijn vaderland Canada teruggekeerd, doch toen
het hem daar niet beviel is hy wederom naar Engeland getrokken. HIJ speelde
mede in de Arnhem-film „Their Is the glory", waarvan vandaag dt première
gaat in Londen en Arnhem. Deze film. die eerst na de bevrydlng ls vervaar
digt. aohtte Maxted een zeer- goede dooumentatle, die de werkelijkheid nauw
keurig weergaf. De loto toont den bekepden verslaggever op Schiphol in ge
sprek met luitenant- K. Nort (links) van het .Programma voor de Nederland-
ïandsche Strijdkrachten", waarvoor Maxted zal spreken.
De Britsche deelnemers aan de eerste
jaariyksche pelgrimage naar de graven van
de gevallenen in den slag om Arnhem
werden gisteren, toen zy in de historische
landingszone arriveerden, met hetzelfde
enthousiasme ontvangen als hun zonen
en mannen die hier voor twee Jaar voch
ten en stierven. In elk dorp dat de bus
sen passeerden .verlieten de bewoners hun
hulzen, verzamelden zich langs den weg
en juichten de Britsche gasten toe, waar
onder zich 50 officieren, onderofficieren en
manschappen van de lste Britsche air
borne division bevonden. In Heelsum werd
een thee aangeboden ln het aardige hotel
„Klein Zwitserland", een van de eerste
huizen, die de Engelschen na hun lan
ding hadden bezet.
Hun gastvrouw was hier, de 32-Jarlge
mrs. Betty Wilde, wier echtgenoot een der
leiders van de Oosterbeeksche ondergrond-
sche was. Toen de Engelschen gedwongen
waren terug te trekken, en de Dultschers
het hotel heroverden, slaagde zij er ln, de
telefoonleldlng onder de neus van de Dult
schers te repareeren. Zij gaf gedurende
verschillende dagen aan de Engelschen be
langrijke gegevens door over Dultsche troe
penbewegingen.
Tegen den avond ontmoetten de Brit
sche gasten hun gastheeren uit Arnhem
en Oosterbeek die verscheidene uren ge
duldig op hen hadden gewacht. Toen het
duister was gekomen, zag men vele para
chutisten ln de straten van het bescha
digd, maar herlevend Arnhem met hun
Hollandsche vrienden-wandelen, sprekend
over de gedenkwaardige dagen van Sept.
1944,
In Oosfcerbeek hebben de ouders en
vrouwen hun eerste bezoek gebracht aan
het kleine airborne kerkhof ln het Wolf-
heze bosch. Gisterochtend hadden, zy
zwijgend geparadeerd langs het monument
ln Rotterdam.
■IIIIIIIIIUIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII
Ruim 4000 repatrieerenden
in één week.
Deze week staat de repatriee-
ringsdienst voor een ongemeen
zware taak. Niet minder dan vier
schepen met in totaal ruim 4200
repatrieerenden aan boord zullen
in Nederland aankomen. Nadat de
Johan de Witt Maandagmorgen te
Amsterdam is gedebarkeerd, volgt f
morgen om elf uur te Rotterdam
de „Weltevreden" terwijl Donder- f
dag de „Oranje" de sluizen van
IJmuiden binnenvaart. De Indra-1
poera. die Vrijdag in Hoek van i
Holland binnenvaart sluit dan de I
r>j.
Op 24 September volgt waar-
schijniyk de „Nieuw Holland", die
te Amsterdam zal worden gedebar-
keerd. De Kota Barce komt dan op
1 October, de Volendam op 5 -Oc-1
tober en de Sibajak op 20 October.
illllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllli
De kwestie Hazelhof
Roelfsema
Hij ls ter beschikking gesteld van
den minister van oorlog.
Naar het A.N.P. verneemt, zal de deta
cheering van den kaplteln-vheger Hazel-
I hof Roelfsema door het departement van
oorlog bij den bultenlandschen voorllch-
i tlngsdienst van het departement van bul-
i tenlandsche zaken een einde nemen
Zooals bekend, was de heer Hazelhof
Roelfsema belast met de leiding van het
Nederlandsche informatiebureau te Mon
treal ln Canada. Het onderzoek, dcor het
Ministerie van Bultenlandsche Zaken «ln.
gesteld naar den Inhoud van de rede, be
gin Juli In Montreal gehouden en de
reactie, daarop van de Canadeesche en
bultenlandsche pers, heeft tot resultaat
gehad, dat de heer Hazelhof Roelfsema
weer ln zijn functie te Montreal zou wor
den hersteld. Het optreden van den heer
Hazelhof Roelfsema echter gedurende den
tijd van d« tydeiyke ontheffing uit zijn
functie, waarbij hy zich naar het oordeel
van het ministerie van bultenlandsche
zaken niet genoegzaam rekenschap heeft
gegeven van zijn positie ln overheids
dienst. heeft het den minister van Bui-
tenl. Zaken onmogelijk gemaakt uitvoe
ring te geven aan zijn voornemen.
De heer Hazelhoff Roelfsema ls dus
thans weer ter beschikking gesteld
van den minister van oorlog.
De roofmoord te Hilversum
DE DADER IIEEFT BEKEND.
De 23-jarige chauffeur Chr. Mol te Hil
versum heeft volledig bekend, den roof
moord met voorbedachte rade te hebben
gepleegd. Uit een detective-roman, welke
eveneens- ls gevonden en by de stukken
ls gevoegd had hij de .techniek" geput.
Gebleken is, dat het slachtoffer Van We
gen op het oogenbllk van den moord een
trommel met goud ter waarde van
f. 20.000.- en een portefeuille met geld ter
waarde van 6.000.- bij zich droeg.
CONFERENTIE VAN PANGKAL PINANG
TOT 1 OCTOBER UITGESTELD.
Van officieele zyde verneemt men, dat
de conferentie te Pangkal Pinang tot 1
October ls uitgesteld. Men ls van mee
ning, dat de commissie-generaal tyd moet
worden gelaten om de situatie te Batavia
te bestudeeren alvoren snaar Pangkal
Pinang te vertrekken.
DE WEG TERUG.
Verkeers-cliaos by de T.T.-rnces.
Nooit eerder, zoo sohrljft men aan de
„Zwolsche Crtzagen wy zulk een moto
ren- en auto-chaos als na afloop van de
TT-races te Assen.
De duizenden motoren en auto's zaten
volkomen klem op de weinige wegen, welke
naar Assen lelden. Het duu Ve uren, voor
dat er eenlge beweging In kwam. Oïn
kwart voor zes stapten wij by het TT.
circuit ln een auto en om kwart over acht
arriveerden we ln een feetselljk versierd
en verlicht Assen, (afstand 6 km.).
CONGRES VOLKSGEZONDHEID 1946
GEOPEND.
Het nationaal congres Volksgezond
heid 1946. dat gehouden wordt ln de
groote zaal van het Amsterdamsche Con
certgebouw ls gistermiddag door H.K.H.
Prinses Juliana geopend. Meer dan 1200
doctoren, sociale werkers, enz. waren aan
wezig. Ook minister Drees gaf door zyn
komst biyk van belangstelling.
AMSTERDAM—VENLOKEULEN
SPOORVERBINDING.
Met aansluiting naar Basel.
Ingaande 7 October komt er een nieuwe
verbinding AmsterdamKeulen met aan
sluiting naar Basel, drie maal per week.
De trein bestaat uit rytuigen le, 2e en 3e
klasse en vermoedeiyk ook een slaaprytulg
Amsterdam-Basel.
Hij moest Soerabaja
veroveren.
MET EEN SPEER EN EEN HALVE
HANDGRANAAT....
Hy is 23 jaar, heeft 2 jaar school
gegaan en kap schryven, woont in
Lamongan en is soldaat by de pe-
moeda, een van de vele strydgroe-
pen, die om Soerabaja liggen.
Donderdag werd hij krijgsgevan
gen gemaakt en gisteren werd hij
in Soerabaja verhoord. Met onge
veer 500 man was hy in vracht
auto's uit Lamongan vertrokken
naar Semari. Daar werden ze af
gezet en kregen opdracht te voet
naar Soerabaja „op te rukken". In
Soerabaja, zoo vertelde hun leider,
die zelf niet meeging, waren nog
maar 40 blanken, die slecht bewa
pend waren. HU en zyn vrienden
hadden elk een speer bij zich, ter
wijl de helft ook nog een handgra
naat meekreeg. Hij had er ook een
ontvangen. Hoe dit ding werkte,
wist hy niet.
zy gingen op pad. In de buurt
van Benowo ontmoetten ze een
Nederlandsche patrouille en vie
len aan. Er sneuvelden er veel. Hij
had geluk en werd gevangen ge
maakt. Nu zit hy in Soerabaja en
vertelt dit zielige verhaal, zyn
ooren en zijn lippen zitten vol uit
slag. Op zyn been heeft hy een
groote zweer
Hy moest Soerabaja gaan ver
overen met een speer en een halve
handgranaat. Er waren maar 40
blanken. De man, die hem stuurde
bleef thuisArm Volk van Java.
P.
IETS WARMER.
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Gedeeltelijk bewolkt en overwegend
droog weer. met weinig wind en leta
hoogere temperatuur Wan vandaag.
Doodstraf geëischt tegen
23-jarig meisje.
Een meisje van 23 Jaar, Willy van der
Meyden, heeft gisteren terecht gestaan
voor het Bijzonder Gerechtshof te Am
sterdam. ZU heeft zich ln de oorlogeja
ren schuldig gemaakt aan verraad, tenge
volge waarvan Hannle Schaft den dood
vond. In zlln requisitoir heeft mr. Sikkel
tegen haar de doodstraf geëischt 1
Mevr. Roosevelt eere-doctor
De senaat der Rijksuniversiteit te
Utrecht heeft mevrouw Roosevelt het
eeredoctoraat ln de faculteit der letteren
en wysbegeerte aangeboden als erken
ning van haar verdiensten, bewezen m
de ondersteuning van een der aller
grootste politieke figuren uit den oorlog
en ln haar activiteit ln het belang der
geallieerden.
Van dit besluit werd mededeeling ge
daan ln de rede, waarmede de rector
magnificus prof. dr. J. Boeke, gistermid
dag het rectoraat overdroeg aan zyn op
volger. prof. dr. W. P. J. Pompe.
Naar A. P. meldt heeft mevrouw Roo
sevelt het eeredoctoraat aanvaard. Over
het tydstlp. waarop bul en capa overhan.
dlgd zullen worden, ls nog niets bekend.
Bioscoopbond aanvaardt
film-accoord.
De algemeene vergadering van den Ne.
clerlandschen Bioscoopbond, waarvoor een
ongekend groote belangstelling bestond,
heeft gistermiddag met algemeene stem
men. zoowel van de leden-exploitanten
als van de leden-filmverhuurders, beslo
ten het accoord, dat het hoofdbestuur
met vertegenwoordigers van de Amerika
nen getroffen heeft, te aanvaarden.
De vergadering bekrachtigde het besluit
van het hoofdbestuur om aan militairen,
oud-lllegale werkers en B S.-leden, die
tengevolge van hun stryd tegoa den vij
and invalide zyn geworden, op vertoon
var. een door het bondsburcau uitgereikt
diploma gratis toegang te verieenen tot
de bioscopen.
Nieuwe verklaringen
te wachten
Henry Wallace, do Amerlkaansche
minister vai» Handel, heeft In een ver
klaring gezegd, dat hij blijft hij zijn te
New-\ork uitgesproken rede en dat liy
voornemens ls ln de naaste toekomst
meer over dat onderwerp te zeggen.
Wallage vindt het Interessant, dat zoo
wel uiterst rechts als uiterst links het
niet met hem eens zyn.
Als gevolg van de verklaring van
Wallace, dat 1»U zal biyven strijden voor
een toegeve»»der politiek ten aanzien
van de Sovjet-Unie, wordt te Washing
ton een kabinetscrisis verwacht.
Een aftreden van Wallace zou de
kansen van de democratische partU bil
de verkiezingen ln November ln gevaar
kunnen brengen.
Wallace en Truman hebben belden hun
standpunt bekend gemaakt. Men neemt
aan. dat de volgende zet van de zyd? van
Byrnes zal komen.
Naar verluidt ligt het In zUh bedoeling
nogmaals een verklaring te geven over de
Amerlkaansche bultenlandsche politiek.
OORDEEL DER SOVJETS.
Een Sovjet-commentator heeft vla ra
dio Moskou Wallace's rede een „zeer op
tijd komend" antwoord aan de Amerl
kaansche reactlonnalren genoemd. De
progressieve elementen ln de V. S. ver
werpen de huidige oorlogsstokers. Deze
elementen verdedigen den vrede", aldus
de commentator.
MR. ROOM BEDANKT ALS LID VAN
DEN PERSRAAD.
Naar wij vernemen heeft mr. M. Rooy,
hoofdredacteur van de Nationale Rotter -
damsche Courant aan den minister van
Blmnerüandsche Zaken eervol ontslag ver
zocht als lid van den persraad, aangezien
hy overwegende bezwaren heeft tegen de
motiveering van de uitspraak van de
commissie voor de perszuivering Inzake
functionarissen van de NJt.C. en tegen
het optreden van den vanwege den mi
nister aangewezen getulge-deskundlge by
de procedure, welke deze commissie on
langs. tegen bedoelde functionarissen
heeft' gevoerd.
DE POLITIEKE DELINQUENTEN.
Naar het A.N.P. verneemt, wordt te be-
voegder plaatse aandacht besteed aan de
noodzakeiykheid om, nadat door de thans
ln gang zijnde schifting een vermindering
van het aantal politieke delinquenten zal
zijn bereikt, voor het vervolg een regeling
te treffen, waardoor voor hen. die wegens
politieke vergrypen ln bewaring zijn ge
steld de mogelijkheid wordt geopend om
zich 'te wenden tot een onafhankeiyke
rechteriyke Instantie, die beoordeelt of de
bewaring ln het belang van het onder
zoek en ln verband met de gerezen be
zwaren, al dan niet moet gehandhaafd!
blijven.
Conflict te Enschede
Gisteren ls op de textielfabriek van
J. F. Scholten en Zn. N.V. aan de Hanks-
bergerstraat te Enschede een staking
ultgebrokei» onder een deel van de daar
werkende meisjes. De staking omvat
plm. 100 textielarbeidsters, die werk
zaam zUn op de z.g. voorbereidingsaf-
deellngen. Indien bet conflict niet tij
dig wordt opgelost, kan deze staking
ernstige gevolgen liebbcn. daar anders
andere afdeellngcn, welke afhankelijk
zyn van de spoelsters. twynsters enz.
zouden moeten worden stilgelegd. Daar-'
door bestaat het gevaar, dat da fabriek
grootendcels komt stil te staan,
In verband met een tekort aan personeel
was een aantal meisjes aangenomen ln
Drente, die ln Enschedé bij particulieren
zijn ondergebracht, aldus het „Twentsche
Dagblad Tubantla". Spoedig bleek, dat de
bedoelde QfilsJes zeer slecht gekleed wa
ren: de meesten waren niet ln het bezit
van ondergoed. Als gevolg daarvan heeft
de N.V. Scholten aan al deze Drentsche
meisjes twee stel onderkleeren beschik
baar gesteld.
De meisjes uit Enschedé, die ook ln deze
fabriek werkzaam zijn, hebben toen aan
de directie den weusch kenbaar gemaakt
om ook in het bezit van onderkleeren te
worden gesteld, aangezien zij daaraan ook
groote behoefte zouden hebben. Deze elsch
ls door de directie afgewezen. Zij wees er
op, dat zy door den nood gedwongen tot
dezen maatregel was overgegaan, maar dat
het niet opging dat de andere arbeidsters
hetzelfde eischten. Dit heeft tot gevolg
gehad, dat een groot aantal vrouwelyke
arbeidsters der N.V Scholten het werk
heeft neergelegd.
Moord opgehelderd?
Ongeveer drie jaar geleden verdween
de ongeveer 70-Jarige Boers uit Losser op
geheimzinnige wijze. Men nam aan dat B.
zelfmoord had gepleegd door zich in den
Dlnkel te werpen, aangezien zlln pet en
wandelstok ln de buurt van het riviertje
werden aangetroffen.
Dezer dagen heeft de Justitie de zaak
opnieuw ter hand genomen en opgravin
gen verricht in de buurt van de woning
van den zoon van het slachtoffer, bil
wlen deze inwoonde.
Deze opgravingen schijnen aanleiding
te zlln geweest om B. Jr. en diens vrouw
en zoon te arresteeren. Het hernieuwde
onderzoek van de Justitie werd Ingesteld,
toen bil een ruzie in de familie B. zeke
ren feiten aan het licht kwamen. De drie
gearresteerden zUn overgebracht naar Al
melo.
De kassen worden verwarmd
DE TUINBOUW ONTVANGT
STEENKOLEN.
Er is thans medegedeeld aan den tuin.
bouw, dat voor het volgend seizoen een
hoeveelheid steenkolen beschikbaar zal
worden gesteld voor het verwarmen von
de kassen. Door dezen maatregel zal het
mogeiyk zijn, m het voorjaar weer vroeg
aan de markt te komen met de groenten,
doch zal ook de oogst-verdeellng ln het
geheeie seizoen beter kunnen geschie
den. dan de laatste Jaren, als gevolg
waarvan b.v. de tomaten en druiven
vrijwel geiyktijdig uit alle kassen aan de
markt kwamen. Er zal een bepaald per.
centage van het vroeger gebruik be
schikbaar worden gesteld, waarvan de
kweekers naar eigen goeddunken voor
hun bedrijf gebruik kunnen maken.
Ook ten behoeve van de bloemisterij
ls een hoeveelheid vaste brandstoffen be
schikbaar gesteld voor de bedrijven, die
geen stookolie gebruiken. Voornameiyk
zullen Amerlkaansche kolen voor den
tuinbouw gebruikt worden.
Actie tegen den zwarten
handel ingezet.
GROOTSCHEEPSCH OFFENSIEF
BEGONNEN.
Om twee uur gistermiddag is een groot
scheeps offensief tegen den zwarten-han-
del ln de hoofdstad des lands ingezet. Een
legertje ambtenaren van de samenwer
kende diensten der prysbelieersching, C.
C.D. en economische politie zyn uitgerukt
voor een intensieve, uitgebreide en ge-
ruimen tijd durende controle op den zwar
ten handel en de naleving van de prljs-
voorschriften.
Om deze actie tot een succes te maken
ls de daadwerkelijke steun voor de bevol
king noodlg. en wel speciaal de steun van
de hulsmoeders. Het ls noodzakelijk d3t
het publiek zich onthoudt, van het beta
len van te hooge pryzen voor de dage
lij ksche verbruiksartlkelen
Een snelle en vlotte berechting van de
„boosdoenders" ls verzekerd. Na 30 Sep
tember zullen allen, tegen wie proces-ver
baal ls opgemaakt zich te verantwoorden
hebben voor den tuchtrechter.
Heden ls een buitengewone Staatscou
rant verschenen, die melding maakt van
een groot aantal bij Koninklijk Besluit
verleende onderscheidingen, waarvan wij
de volgende .noemen.
Tot het Grootkruis ln de Orde van den
Nedcrlandsohen Leeuw werden bevorderd
Kardinaal J. de Jong. Aartsbisschop van
Utrecht en luitenant-admiraal C E. L.
Helfrloh,
Tot Grootofficier ln de Orde van Oranje
Nassau met de zwaarden werd benoemd
luitenant-generaal mr. H. J. Kruis.
Tot Grootofficier in de Orde van Oranje
Nassau werden benoemd dr. K. H. E. Gra-
vemeyer. algemeen gedelegeerde van Ned.
Herv. Kerk, Jhr. mr. J. W Quarles van
Ufford. Commissaris der Koningin ln Zee
land, Ir. S. L. Louwes, directeur-generaal
van de voedselvoorziening, wonende te
Wassenaar, en werd bevorderd Jhr. mr. A.
M. Snouck Hurgronje. secretaris-generaal
van het departement van bultenlandsche
zaken.
Tot Commandeur In de Orde van den
Nederlandsehen Leeuw werden bevorderd
dr. A. Loudon, buitengewoon en gevol
machtigd ambassadeur te Washington,
Jhr. mr. E. F. M. J. Michiels van Verduy-
nen, buitengewoon en gevolmachtigd am
bassadeur te Londen; luitenant-generaal
J. j. G, baron van Voorst tot Voorst, ad
judant ln buitengewonen dienst van H.M.
de Koningin.
Bevorderd tot Commandeur ln de Orde
van Oranje Nassau met de zwaarden wer
den gepens. luitenant-generaal P. W. Best,
reserve-lultenant-generaal J. van An del.
en gepensioneerd generaal-majoor A. R.
van den Bent. adjudant i.b.d. van H.M.
de Koningin.
Tot Commandeur In de Orde van Oranje
Nassau werden benoemd: mr. dr. J. Do li
ner, raadsheer ln den Hoogen Raad der
Nederlanden; mr. A. E baron van voorst
BINNENLAND.
Bij de rectoraatsoverdracht te
Utrecht maakte prof. Boeke met dank
baarheid gewag van het feit. dat. de ge
ruchten als zou alleen ln Lelden een In.
dologische faculteit gehandhaafd blijven,
onjuist bleken, waarby hij de opmerking
plaatste, dat de tyd gekomen was. dat
aan de flnancleele afhankelijkheid van
een fonds van deze Utrechtsche facul
teit een einde dient te worden remaakt.
Gisteren arriveerde op Schiphol ge
neraal Urquhart, commandant der lste
Britsche luchtlandingsdivisie, die ln 1944
by Arnhem streed.
prof. Ir. W. Schermerhom (Party van
den Arbeid) heeft bedankt als lid der
tweede kamer. Na prof. Scherrnerhorn
volgt op de lijst de heer F. Goedhart.
Cornells Bulk, te Nieuw Vennep, was
in de bezei tingsjaren „boeremcider' ln
den Haarlemmcimeer. Hij vos 6 Jaar
veroordeeld. De bljz. raad van cassatie ver
oordeeld" he. nü tot 4 Jaar.
Gisteren zlln ln Bayeux. het eerste
stadje ln Frankrijk, dat na de invasie be
vrijd werd, eenlge wielrenners gestart om
„het lloht der bevrijding" (een branden
den fakkel) naar Eindhoven te brengen.
Er zal een leg- of draagpennlng wor
den uitgereikt aan alle leden van het
spoorwegpersoneel, die gevolg hebben ge
geven aan het stakingsbevel op 17 Sep
tember 1944.
Te Nijmegen ls op 58-Jarlgen leef tyd
overleden de stichter en directeur der
Nimco schoenfabrieken de heer Johan
Verhey.
Tien Nederlandsche auteurs Maurlts
Dekker. Anthonle Donker, Theun de
Vries, Rein Blljstra Cola Debrot, Halbo C.
Kool. M van Randwyk, Madeion Szekely-
Lulofs. Victor E. van Vriesland en Johan
van der Woude hebben een oproep aan
hun binnen- en bultenlandsche collega's
doen uitgaan om zich by hen aan te
sluiten ln een internationalen bond van
voorultstevende auteurs.
Gisteren ls een nieuwe veertiendaag-
sche Oceaanverbinding tusschen Montreal
te Rotterdam geopend.
Naar wij vernemen Ls minister Van
Boetzelaer van Oosterhout, voornemens de
algemeene vergadering van de Vereenlgde
Naties, welke op 23 October a.s. ln de
Vereenlgde Staten zal bijeenkomen, als
leider van de Nederlandsche delegatie ge
deeltelijk bij te wonen.
De eerste van de nieuwe K.L.M.-
Lockheed-Constellatlons zal morgen den
naam ..Arnhem'ontvangen. Het toestel
zal het wapen van Arnhem en het em
bleem van het eerste geallieerde lucht-
landlngsleger dragen, dat ln September
1944 bij Arnhem opereerde.
BUITENLAND.
De vijf communistische leiders, die
ln verband met de actie der squatters te
L-onden voor den politierechter in Bow.
street versohenen, zyn voorlooplg ln vry-
held gesteld tot 24 September.
Ex-konlng Simeon van Bulgary© zal
zich vandaag met zyn moeder, zuster en
16 personen van de hofhouding te Istan_
boel naar Alexandrië inschepen.
Volgens de „News Chronicle" heeft
de militaire politie te Rome een wijd
vertakte organisatie, welke op onwettige
wijze over op den vijand buitgemaakte
wapenen beschikte, ontdekt. Vier Brit
sche officieren zyn te Napels ln verze
kerde bewaring gesteld.
In Engeland ls op 69-Jarlgen leef tyd
overleden ae beroemde sterrekundlge sir
James Jeans
België en Nederland hebben aan het
secretariaat van de conferentie te Parijs
gezameniyk een voorstel doen toekomen,
strekkende tot het opnemen man de tus
schen Itajlë en Oostenrijk gesloten over
eenkomst Inzake de bevolking van Zuld-
Tlro) ln het vredesverdrag met Italië.
Gisteravond hebben Russische mili
tairen de exress Weenen-Klagenfurt tot
stilstand gebracht en van alle Britsche
en andere geallieerde militaire passagiers
hun papleren ter contröle geëischt. Het
ls sinds ruim een Jaar de eerste maal,
dat dit gebeurt. De Britsche autoritei
ten te Weenen hebben den Russen al
daar een krachtig orotest doen toeko
men.
Het vliegtuig, dat den nachtdienst
BrusselLonden onderhoudt, ls gister
morgen tegen een hangar van het vlieg
veld te Haeren aangevlogen. De telegra
fist, is ln het hospitaal overleden. De ge
zagvoerder en de 5 andere inzittenden
zijn of licht gekwetst of ongedeerd.
tot Voorst. oud-Commissaris der Koningin
In Overyssel; mr. dr. p. G. van Tienhoven,
voorzitter van de Vereenlglng tot Behoud
van Natuurmonumenten in Nederland,
prof. dr. J. Boeke, rector-magnificus van
de Ryks-universltelt te Utrecht; prof. Ir.
J. Klopper, voorzitter van het destijds be
staande College van Herstel der Techni
sche Hoogeschool te Delft; prof. mr. G. W.
J. Bruins, oud-Koninklijk Commissaris van
de Nederlandsche Bank «te Amsterdam; D.
Hudlg te Amsterdam, directeur van de
K.N.SM.; mr. dr. A. L. Scholtens, oud-
secretarls-generaal van het departement
van sociale zaken; mgr. P. J. Wlllekens,
apost.vicaris te Batavia; en werden be
vorderd: A. H* J. Lovlnk, buitengewoon
en gevolmachtigd ambassadeur t© Nan
king; mr. W. F. L. Graaf van Bylandt,
buitengewoon gezant en gevolmachtigd
minister; dr A. j. Barnouw, hoogleeraar
aan de Columbia Universiteit (U.S.A.);
Ir. V, J. P. de Blocq van Kuffeler, gewe
zen hoofd van den Dienst der Zuiderzee
werken,
Tot Officier In de Orde van Oranje
Nassau niet de zwaarden zyn benoemd:
kolonel A. C. cie Ruyter van Stevenlnck
van het wapen der artillerie en Pangeran
Adlpatl Anoem Soerla Maharadja SJarlf
Hamid Alkadrle, adjudant l.b.d. van H.M.
de Koningin, waarnemend sultan van Pon-
tlanak. tydelijk luitenant-kolonel bij het
K.N.I.L.
Tot Officier ln de Orde van Oranje
Nassau zijn benoemddrs. L. de Jong;
C. Spoelstra (A. den Dool^rd); ds. J.
Boonstra, lid \an de Algemeene Synode
der N. H. Kerk en. voorzitter van de Ver
eenlglng van Vryz. Herv. In Nederland: dr.
J. Hoek. secr. der Synode der Geref. Ker
ken ln Nederland; J. Smael. luitenant
kolonel van het Leger des Hells, te Am
sterdam; A. E. van Belnum, eerste dirigent
van het Concertgebouworkest te Amster
dam; A. Roland Holst, schryver te Am
sterdam; Mevr. Charlotte Köhler, actrice
te Amsterdam; mr. J. Minus, directeur der
Kon. Nederlandsche Jaarbeurs te Utrecht;
dr. P. Th. Posthumus Meyes, hoofdinspec
teur. chef van den relzlgerstrelndlenst der
Ned. Spoorwegen; prof. dr. K. posthumus,
hoogleeraar. voormalig hoofd van den Re-
geerlugsvoorL'chtlngsdlenst te Batavia: Is-
kander Mohamad Djablr Sjah. sultan van
Ternate; H. W. Qulspel. voormalig hoofd
van den Neth. Indies Information Ser
vice te Melbourne, thans afdeellngshoofd
by den Regeerlngsvoorllchtlngsdlenst te
Batavia; lr. L E. j. Brouwer, hoofd van de
Indische afdeeling van het Ned. Informa
tie Bureau te New York; ds. H. H van
Herwerden, waarnemend voorzitter van het
bestuur der Prot. Kerk in Ned. Indlë; tot
dezen rang werd bevorderd: dr. J. Oort-
wyn Botjes, oud-voorzitter van den Ned.
Algemeenen Keuringsdienst, te Oostwold.
Tot Ridder In de Orde van den Neder-
landschen Leeuw werden benoemd: F. de
Boer oud-waai n. burgemeester van Am
sterdam, thans lid van de Commissie Ge
neraal voor Nederlandsch Indlë; Th. San
ders, voorzitter van de Algemeene Reken
kamer; dr. lr. Chr. Th. Groothoff, direc
teur der Staatsmynen te Heerlen; lr. J. B.
A. Kessler, directeur der B.PM. te Londen;
lr. F. J. Philips, vice-vooizltter van het
Sresldlum van den Raad van Bestuur der
.V Philips te Eindhoven; dr. T. P. van
der Kooy, directeur van den economischen
voorlichtingsdienst te Den Haag; dr. C.
Banning, geneeskundig hoofdinspecteur
van de volksgezondheid te Den Haag; mr.
D. U. Stikker, voorzitter van de Stlohtlng
van den Arbeid, te Amsterdam; E. Kupers,
voorzitter van het N.V.V.; lt.-generaal S.
H. Spoor, commandant van het leger e
hoofd van het departement van oorlog ln
Ned Indlë; Raden Abdulkadlr Wldjojoat-
modjo, resident-adviseur ln algemeenen
dienst by het kabinet van den G. G. van
Ned Indlë; mr. M, de Niet, proc.-generaal
bij het Hof van Justitie, ondervoorzitter
van den Raad van Bestuur, ln Suriname;
mr. B. Th. A. Westerouen van Meeteren,
hoofd van het kabinet van den minister
van Overzeesche Gebledsdeelen; lr. L. T.
van der Wal, hoofdingenieur van den Prov.
Waterstaat van Zuid-Holland.
Tot Ridder ln de Orde van Oranje Nas
sau werden benoemd: drs, Jos. Teppema,
secretaris van het College van Algemeene
Commissarissen ln het Zuiden des lands,
thans secretaris van het R.K. Werkgevers
verbond; Pangeran Ratoe Kasoema Anoo
Alemsjah, sultan van Kotawaringi.
Onderscheidingen in Leiden
en Omgeving.
Tot Ridder in do Orde van den Ncdcr-
landschen Leeuw werden benoemd prof.
dr. A. W. Byvanck en prof. mr. dr. F. M.
baron van As beek, belden hoogleeraar aan
de Rijksuniversiteit te Lelden en mr. dr.
C. W. van der Pot, hoogleeraar aan de
Rijksuniversiteit te Groningen, oud-wet
houder van Lelden.
Tot officier ln de Orde van Oranje Nas
sau met de zwaarden werd benoemd lt.-
koionel van den Generalen Staf mr. J. D.
Schepers, vroeger te Lelden.
Tot Officier ln de Orde van Oranje
Nassau werd benoemd de heer J. van Rin
gen te Wassenaar, hoofdinspecteur by den
Dienst Uitvoering werken.
Tot Ridder ln de Ord© van Oranje Nas
sau werden benoemd: A. Kreupeling, oud-
gemeentesecretarls te Waddlnxveen; D. J.
Munnlk to Alphen. oud-gemeentesecreta-
rls-ontvanger te Wllnis; A. van Rynswou
te Lelden, bouwkundig hoofdambtenaar
bij den Rijksgebouwendienst te Rotterdam
T Kralt Czn. voorzitter van de Bloemen
veiling Flora te Rljnsburg, G. Hordyk,
voorzitter van den Chr. Metaalbewerkers-
bond ln Nederland, te Lelden.
De eeremedatlle, verbonden aan de Orde
van Oranje Nassau, ls toegekend ln goud
aan; P. P. de Kpnlng. vast assistent by
het Rijksmuseum van Natuurlijke Histo
rie te Lelden; J. N. Paes, technicus eerste
klasse by de anatomie aan de Ryksunl-
versitelt te Lelden; W. Grcup te Noord-
wijk, gepensioneerd bosohwachter eerste
klasse bi) het Staatsbosohbeheor; A. van
Leeuwen, boomkweeker en voorzitter van
de coöperatieve Bloemenveiling te Bos
koop.
De eere-medallle, verbonden aan de Orde
van Oranje Nassau, ln zilver, ls toegekend
aan; A Zaayer, opperwachtmeester der
Rijkspolitie te Voorhout; G J. Schregel,
oud-amanuensis by het Ryksmuseum van
Oudheden te Lelden, wonende te Hoog-
keppel; A. A. Atsma te Wassenaar, tech
nisch remise-chef bU de Haagse he Tram
weg Maatschappy; J. van Hooven, leider
der afdeeling ververy by de N.V. van Cra-
nenburgh en HerLnga's Sajetfabrlek te
Leiden; J. Hoogewerf, ln dienst by de fa
milie WiokevoortCrommclln te War
mond; A. van den Bosch, baas-stoker by
de N.V. Dakpannen en Klelwaren fabrie
ken v.h. D. van Oordt en Co. te Alphen.
De «eremedaille, verbonden aan de orde
van Oranje Nassau, ln brons, ls toegekend
aan: mej G. de Jong, dienstbode by de
familie Bernard, te Noordwllk; K. J. J. H.
van der Burgh, machlnezetter bU de N.V.
Samson te Alphen; J. Mol, voorheen pa-
plersnyder by de N.V. Samson t© Alphen;
A. M. Sa ton, boekbindersknecht by de
N.V. Samson to Alphen; H- Vlsscher. oud
kantoorbediende by de N.V. Samson te
Alphen; J. E. Blnendyk, besteller by de
P.T.T. te Koudekerk.
De titulaire rangvan kolonel werd ver
leend aan den gepensloneepden lt.-kolonel
der Infanterie H. D. Buurman to Oegst-
geest en den gepensioneerden lt.-kolonel
der Infanterie H. D. Scherpeohuyzen, vroe
ger te Lelden.