LEIDSCH m DAGBLAD
Dolle Dinsdag
Een brandende kwestie:
Het probleem der politieke delinquenten
De Oekraïnsche klacht
in den Veiligheidsraad
WEERBERICHT
De nieuwe bonnen
De noodzaak van export moet
begrip vinden
Met een enkel woord
Vandaag, 5 September, herdenken wü
„Dolle Dinsdag".
Twee jaar is het geleden, dat heel Ne
derland „benoorden de groote rivieren",
gelijk destijds de term luidde, in alarm
toestand werd gebracht door een onjuist
bericht van den Regeeringsvoorlichtings-
dienst, dat Engelsche troepen na een
onweerstaanbaren opmarsch uit het Zui
den Breda zouden hebben „bevrijd".
Dit bericht, hetwelk Maandagavond 4
September door de B.B.C. in 24 talen
werd verspreid, vond zijn oorzaak in het
feit, dat een lichte gemotoriseerde Brit-
sche eenheid een verkenningstocht tot
in de omgeving van Breda had onder
nomen, doch zich vervolgens weer snel
terugtrok.
De wensch was de vader van de ge
dachte. Het bericht groeide tot vèr bui
ten zijn proporties. De meest dolzinnige
geruchten omtrent het tempo van den op
marsch deden de ronde: Dordrecht was
bevrijd, Rotterdam zonder slag of stoot
genomen, ja sommigen wisten U te ver
tellen, dat ze „door de telefoon" de En
gelsche tanks door de straten van Den
Haag hadden hooren rollen!
In Haarlem en Amsterdam liep het ge
rucht, dat de geallieerden ook Leiden al
zouden hebben bereikt en zoo geraakte,
onweerstaanbaar, ook de grootste scepti
cus, geleidelijk uit zijn geestelijk even
wicht.
Men liep, met bloemen gewapend, naar
den grooten Rijksweg Den Haag—Am
sterdam teneinde de oprukkende geal
lieerde troepen te begroeten en keek
met intens welbehagen naar de hoog-
opgeladen auto's met Duitschers en
N.S-B.-ers, die in allerijl het land in
Oostelijke richting verlieten.
Persoonlijk herinner ik mij hoe tegen
den middag de klok van den Stad
huistoren wees precies vijf minuten vóór
twaalf!! Max Blokzijl over de Bree-
straat reed en in snelle vaart in de rich
ting Utrecht verdween.
Toen de berichten helaas onjuist ble
ken en de man van de „Brandende
kwesties" het waagde om van een der
Oostelijkste steden in ons land uit zijn
stem wederom door de radio te laten
hooren, getuigde hij als „toppunt van
verdwazing" hoe hij tijdens zijn „toeval-
ligen" tocht door Leiden, tal van Neder-
landsche vlaggen had waargenomen.
Het is waar: „Dolle Dinsdag" bracht
ons volk een bitter- teleurstelling; de
heldhaftige, slechts met partieel succes
bekroonde strijd van de Britsche 1ste
Luchtlandingsdivisie op 17 September
bij Arnhem beteekende een nieuwe ont
goocheling: de winter, welke erop volg
de, was uitzonderlijk lang en bang.
Doch achteraf gezien, ondergingen wij
toch op 5 September 194^ voor het eerst
de emoties van de naderende vrijheid,
waarnaar wij ook toen al gedurende
meer dan vier jaren hunkerend hadden
uitgezien.
85ste Jaargang
DONDERDAG 5 SEPTEMBER 1946
No. 25873
Directeur: J. tv. Henny.
Hc.-fdredactie: B. W. Menkhorsc.
J. Brouwer.
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Tel. Directie en Administratie: 25041
Tel. Redactie: 21507 - Giro no.: 57055
(Van een onzer redacteuren)
Een gansche schare van vooraan
staande personen zat achter de tafel
in de groote zaal van het gebouw van
den regeeringsvoorlichtingsdienst te Den
Haag: mr. Le Poole (dir. van de Stich
ting Politieke Delinquenten), dr. v. d.
Grient (inspecteur directoraat-generaal
bijz. rechtspleg.), dr. v. d. Putten
(hoofd afd. hulpverleening dep. v. Bin-
nenl. Zaken), Van Mill (dir.-gen. rijks-
arb.bureaux)v. d. Wielen van Opmeer
(dir. stichting Jeugdzorg) en tal van
anderen. Tegenover hen zat: de Pers!
Aan de orde was één van de meest
„brandende kwesties" uit het Neder-
land-van-na-den-oorlogdie van de
vrijlating der politieke delinquenten
Er zijn vele facetten aan dit pro
bleem en lang niet altijd valt er het
juiste licht op. Vandaar gistermiddag
deze persconferentie waarin mr. Le
Poole op zeer uitvoerige wijze de tot
stand-koming en de doelstelling van de
Stichting Politieke Delinquenten, die
uit particulier initiatief is ontstaan,
heeft toegelicht. Duidelijk is gebleken,
zeide hij. dat er geestelfjk-paedagogisch
in de interneeringskampen niets te be
reiken valt. Wij zijn niet in staat ge
bleken de ontspoorden bij te brengen
wat hun fouten zijn geweest en even
min bij machte al die gevallen op de
vroeger normale wijze voor het gerecht
binnen eenigszins afzienbaren tijd te
behandelen.
Ruim 100.000 personen waren er
aanvankelijk gedetineerd. Voeg
daarbij 200.000 gevallen, welke nog
bü de P.R.A. in onderzoek zijn en
men begrijpt dat wij in geen jaren
door dien rijstebrij-berg waren
been gekomen!
Het was deze wetenschap, welke leid
de tot het „Besluit Politieke Delin
quenten", dat door eenige bestuursleden
Twijfelgebaar
van mr. Van Kleffens.
In de vergadering van de Veiligheids-
raad heeft de Oekraïnsche vertegen
woordiger Manoeilsky een „geheime
order 168" aangehaald geteekend door
generaal Melisnos gouverneur van Oos
telijk Macedonia waaruit bleek, aldus
Manoeilsky, dat door de vierde Brltsch-
Indische divisie wapens werden verstrekt
aan bepaalde boeren in bepaalde dorpen
teneinde de regeering te steunen.
Mr. Van Kleffens. aldus Manoeilsky,
heeft om meer documenten gevraagd. Ik
zal ze hem geven. Hier is een foto, die
de activiteit van gewapende monarchis
tische benden moderne koppensnel
lers aantoont. Spr. stond op, boog zich
naar van Kleffens over en overhandigde
hem een foto. Mr. Van Kleffens bekeek
haar aandachtig, gaf de foto toen door
met een gebaar, dat op twijfel zou kun
nen duiden.
Gromyko (Sovjet-Unie) en Cadogan
(Engeland) gaven echter, na er slechts
een vluchtigen blik op te hebben ge
worpen, de foto door.
Manoeilsky gaf nog een reeks bijzon
derheden aangaande „straf-expedities
van monarchistesche benden" en trok de
conclusie, dat het Grieksche plebisciet
een ernstigen inbreuk or. de beginselen
van de democratie vormt.
Nadat Vassili Dendramis (Grieken
land) toestemming had gekregen om
zijn antwoord tot den volgenden dag
uit te stellen, verklaarde Sir Alexan
der Cadogan (Groot-Brittannië)dat
de Britsche regeering bijna even herig
was aangevallen als de Grieksche en
dat hij, Cadogan, binnenkort de door
Manoeilsky geuite beschuldigingen
breedvoerig wilde weerleggen.
Op het Binnenhof had gistermorgen
de utireiking plaats van onderschei
dingen aan eer aantal Nederlanders,
zoogenaamde „piloten-helpers".
Mej. Joke Folmer, die reeds te Parijs
een Amerikaansche onderscheiding
had ontvangen wordt gedecoreerd
door kolonel Frank M. S. Johnson,
militair attaché bij de Amerikaan
sche Ambassade in Nederland, met
de Medal of Freedom with Gold
Palm (Foto AJNP.-v d. W.)
De groote Vier te Parijs.
VERRASSEND RUSSISCH VOORSTEL
INZAKE U.N.O. VERGADERING.
Gistermiddag zijn de ministers van
Bultenlandsche Zaken der Groote Vier
voor de tweede maal ter Parysche confe
rentie bijeengekomen.
Wlsjlnsky nam Molotof's plaats ln.
De besprekingen waren gedurende vier
uur gewijd aan de kwestie van het uit
stellen van de algemeene vergadering der
Ver. Naties.
Vlsjlnsky bracht een verrassend voor
stel ter tafel om de L'.N.O. vergadering
minstens tot November uit te stellen
cn dan ln Genève of Parijs te houden.
Zoowel Byrnes als Bevln verzetten zich
krachtig tegen uitstel en wilden er
evenmin van weten om géén rekening
te houden met dc beslissing, die de
U.N.O. ln Januari getroffen heeft om
de permanente zetel ln de Ver. Staten
te vestigen.
Aan het eind van de zitting was men
nog even ver als aan het begin.
Intussclien heeft Trygve Lie de secre-
larls-generaal der Ver. Naties gister
avond te New York medegedeeld, dat
de algemeene vergadering op 23 Sep
tember a.s. zal worden gehouden, ge
lijk vastgesteld was.
De vergadering zal om 21 uur Ned. tijd
ln het voormalig gebouw van de we
reldtentoonstelling In Flushing (New
lork) worden geopend met toespraken
van president Truman en den Belgi
schen minister van bultenlandsche za
ken, Spaak, den president der verga
dering.
van de stichting is ontworpen en o.m.
op de volgende overwegingen berust:
1. Voor vele materieel-zwakkeren was
er tot in 1944 geen fonds, waaruit hen
steun kon worden verleend indien zij
niet voor de Duitschers wilden werken
(de schuld daarvan komt neer op de
regeering te Londen)Zoo dreef de nood
hen dikwijls in de armen van de NSB'ers
en de Duitschers), die hen baantjes
aanboden mits zij zich bij de NSB aan
sloten. Is het zoo onbegrijpelijk dat ver
schillenden van hen zwichten?
2. Velen van d£ze lieden bevolken nu
de kampen. Hen aan hun lot over te
laten, langdurig bijeen te houden in een
sfeer van ontevredenheid en leed, zou
het gevaar scheppen, dat over een jaar
of vijf in onze samenleving een laag
van door verpauperiseenng a sociaal
geworden elementen zou zim gevormd,
welke de rust ernstig zou kunnen be
dreigen. Het is om deze redenen, dat er
naar gestreefd wordt de „lichte geval
len" uit de kampen te ontslaan en deze
menschen ook verder te helpen om ze
tot minimale levensverhoudingen in de
maatschappij terug te brengen!
Want met ze vrij te laten alléén is
men er niet. Men maakt geen behoor
lijke Nederlanders van menschen, die
geen dak boven hun hoofd hebben, niet
over eenig meubilair en kleeding be
schikken en geen kans krijgen zelf in
hun onderhoud te voorzien.
BIJLTJESDAG.
Er is, zoo zei mr. Le Poole, van vele
zijden bezwaar gemaakt tegen het feit,
dat de politieke delinquenten o.a. zul
len worden geholpen bij de aanschaf
fing van o.m. het meest noodzakelijke
meubilair. Volgens spreker ten onrechte.
Men sprak tijdens de bezetting wel eens
van den komenden „Bijltjesdag". Wel
nu: die is gekomen. Een materieele
„Bijltjesdag", want nauwelijks waren de
honderd-duizend NSB'ers en hun aan
hang opgepakt of hun bezittingen wer
den door diverse instanties weggesleept!
Een deel werd opgeslagen en kan nu
nog dienst doen, 't zij voor oorlogs
slachtoffers, 't zij voor politiek ont
spoorden, die hun straf hebben onder
gaan. Maar een gelangrijk gedeelte
kwam ook in handen van menschen, die
er geen recht op hadden.
En als men weet waar de gestolen
goederen zich bevinden, dan kan de
eigenaar ze dikwijls nog niet terug
krijgen. Openbare diefstal, aldus de
directeur van de Stichting Politieke
Delinquenten, wordt gesanctioneerd
,door justitioneele instanties, die
herhaaldelijk niet bereid zjjn in te
grijpen. Dat is buitengewoon bescha
mend voor een democratisch volk!
De stichting houdt toezicht op de
voorwaardelijk buiten vervolging gestel-
den, maar men stelle zich daar niet te
veel van voor. In Amsterdam b.v. ko
men er dagelijks 100 200 bij. In Zuid-
laarderveen is meer dan de helft van
de bevolking opgepakt geweest! Hen
allen zorgvuldig te „schaduwen" is niet
mogelijk. Voornaamste taak van de toe
zichthouders is dan ook toe te zien of de
betrokkenen zich gedragen volgens nor
male verhoudingen. Of zij fascistische
bijeenkomsten bijwonen, zooals is voor
gekomen. kan door de stichting niet
worden gecontroleerd, al zullen even-
tueele gevallen natuurlijk worden ge
meld.
Voor hen, die geen huisvesting kun
nen vinden, zullen „doorgangshuizen"
v/orden ingericht. Er zijn er thans drie:
te Delft, Vaals en Haarlem, en weldra
zal er in alle provincies één zijn.
Auto-rijden op Zondag
blijft nog verboden.
Het ministerie van verkeer deelt
ons mede. dat over de mogelijkheid
van opheffing van de rijvergunnin
gen vooralsnog niets vaststaat. In
overweging ls een maatregel, waar
door het autorijden aan minder
administratieve bepalingen zal wor
den gebonden. In leder geval zal
het „vry rijden op Zondag nog
niet worden toegestaan, dit met
het oog op den toestand van het
wagenpark ln Nederland. De be
palingen over het gebruik der rij
vergunningen blijven dus onverkort
van kracht. Bovendien zal het toe
zicht op de rijvergunningen ver
scherpt worden, daar bi) KJ. de
wet „gebruik vervoermiddelen van
1939" opnieuw ln werking ls ge
treden.
MEER ZONNESCHIJN.
De Bilt verwacht tot Vrijdagavond:
Aanvankelijk zwaar bewolkt mat
vooral in het Oosten van het land
tijdelijk regen. Morgen wisselende
bewolking met langere perloden van
zonneschiln. Hier en daar echter en
kele buien. Meest matige wind tus-
schen Z.O. en Z.W. Iets minder koel.
Koning George van Griekenland, wiens terugkeer naar zijn land deor den
uitslag van de aldaar gehouden stemming is verzekerd, onderhoudt zich op
de Grieksche Ambassade te Londen met mr. Pallis, chef van het Griek
sche ministerie van inlichtingen, (Foto A-NP.-Reuter).
GÉÉN BEVOORRECHTING,
WÉL GELIJK-STELLING.
Diverse vragen zijn, na het betoog van
den heer Le Poole, van achter de tafel
beantwoord. Wij doen hier en daar een
greep.
Ten aanzien van hen, die door een
Bijz. Gerechtshof zijn veroordeeld,
wordt de situatie bekeken als de straf
voor tweederde achter den rug is. Over
de zwaar gestraften in de kampen wordt
na elk jaar advies uitgebracht door de
kampcommandanten. Indien er aanlei
ding voor is, kan dan tot voorwaarde
lijke invrijheids-stelling worden overge
gaan.
Inzake huisvesting van vrijgelaten
personen moet elke bevoorrechting
worden ontkend. Wel worden zij gelijk
gesteld met de groep evacué's (zij die
tijdelijk elders hebben moeten wonen
en naar hun eigen woonplaats wen-
schen terug te keeren). In plaatsen, die
ernstig door het oorlogsgeweld zijn ge
teisterd (b.v. Nijmegen) gaan de belan
gen der gemeenschap echter vóór en
zullen de politieke delinquenten geen
woning, of deel van een woning, kun
nen krijgen.
Vrijgelatenen zullen zooveel mogelijk
bij gelijk gezinden worden onderge
bracht. Goede Nederlanders, die in hui
zen van NSB'ers gehuisvest zijn, zullen
er niet uitgezet worden wanneer laatst
genoemden terug komen. Aan hun be
langen zal in ieder geval niet tekort
mogen worden gedaan.
De onderbrenging van de vrijgelate
nen in het bedrijfsleven via de ar-
beidsbureaux gaat vrij vlot. Hun terug
komst in het bedrijf moet gewoonlijk
wel op verstandige wijze worden „voor
bereid", maar het heeft meestal suc
ces, mits maar niet getracht wordt de
ontspoorden in leiding gevende posities
te plaatsen.
Binnenkort zal ook de te-werk-stel-
ling in overheidsdienst ten departe-
mente aan de orde komen.
Wat de jongeren betreft zijn er reeds
velen onder toezicht gesteld van het
Bureau voor Bijz. Jeugdzorg.
MOLOTOF'S TERUGKEER NAAR PARIJS
In Sovjetkrlngen wordt heden verklaard
dat de terugkeer van Molotof den Sovjet
minister van bultenlandsche zaken naar
Parijs, die vandaag werd verwaoht is uit
gesteld. Men verwacht, dat Molotof zijn
reis te Berlijn onderbreekt, waar hij be
sprekingen zal voeren met den Sovjet-
bevelhebber ln Dultschland, Sokolofsky.
De Groningen IV is gelicht.
Gisteren ls het wrak van de Groningen
IV. de boot die ln den nacht van 7 op 8
Januari 1945 onder Urk na aanvaring met
de „Jan Nleveen" ls gezonken en waarbl.1
naar schatting een vijftigtal opvarenden
het leven verlieten, geborgen en naar het
Krabbersgat gesleept. Getracht zal wor
den de zich ln de voorkajuit van het
schip bevindende overblijfselen van de
slachtoffers te ldentlflceeren. hetgeen nog
wel eenigen tijd ln beslag zal nemen.
Voor de 1ste helft van de 10de periode
(1 t/m. 14 September) geeft elk der vol
gende bonnen recht op het koopen van:
BONKAARTEN KA, KB, KC 610
554 algemeen: 100 gram bloem
555 algemeen: 100 gram gedr. zuid
vruchten
556 algemeen: 100 gram koffie
BONKxVARTEN LA, LB. LC 610
a 02 melk: 2 liter melk
b 02, c 02 melk 3 1/2 liter melk
510 aardappelen: 3 kg. aardappelen
BONKAARTEN KD, KE 610
054a algemeen: 100 gram bloem
055 algemeen: 100 gram gedr. zuid
vruchten
e 14 reserve: 200 gram bloem
BONKAARTEN LD, LE 610
d 02, e 02 melk: 6 liter melk
010 aardappelen: 1 kg. aardappelen
TABAK SKAARTEN ENZ.
T46; 2 rantsoenen tabaksartlkelen
V46: 100 gram chocolade en/or sui
kerwerken.
X46: 100 gram chocolade en/of sui
kerwerken.
Bovengenoemde bonnen kunnen reeds
op Vrijdag 6 September a.s. worden ge
bruikt, met uitzondering van de bonnen
voor melk en aardappelen, waarop eerst
met ingang 9 September mag worden ge
kocht.
Het auto-ongeluk van
Prins Bemhard.
DE LEGER-VRACHTWAGEN SLIPTE.
De bestuurder van den Nederlandschen
legervrachtwagen, die in Engeland in
botsing kwam met den auto van den
prinsf heeft het volgende verklaard:
„Mijn wagen slipte en toen ik pro
beerde te stoppen, kwam ik in botsing
met den auto van den Prins. De Prins
trachtte eveneens te stoppen, maar het
was reeds te laat."
Kort na het ongeluk ontving Prins
Bemhard veel bezoek in zijn hotel in
het West End van Londen.
Nieuwe Burgemeester van i
Amsterdam.
Saar wij vernemen ls binnenkort de
oemlng te verwachten van mr. A. J.
d'AUly. directeur van de Nederlandsche
Bank, tot burgemeester van Amsterdam.
Mr. Ann. J. d'Allly werd od 22 Juni
1902 te Franeker geboren. HU bezocht het
gymnasium te Doetlnchem, studeerde
rechten aan de Universiteit te Amster
dam en was daarna korten, tild werkzaam
als waarnemend griffier van het gerechts
hof t© Amsterdam. Hierna was hil ver
bonden aan de My. Nederland, gedurende
welke periode hil den directeur van die
maatschappij, den heer Bronsing verge
zeld heeft op een reis naar Indlë.
In 1929 werd hil benoemd tot derde
secretaris van de vereenlglng voor dem
effectenhandel, werd vervolgens b!1 de
zelfde Instelling tweede, daarna eerste se
cretaris en werd ln 1938 benoemd tot lid
van den raad van beheer. In Maart 1940
volgde zlln benoeming tot directeur van
de Kasvereenfëing, welke functie hU be
kleedde tot uit. October 1945 toen hU
directeur van de Nederlandsche Bank
werd. De heer d'Allly ls lid van de Partij
van den Arbeid.
Kwaliteitsverbetering en
handelspolitiek van groot
belang.
(Van een onzer redacteuren)
In een vorig artikel zetten wij uiteen,
waarom Nederland slechts door export de
huidige levensstandaard kan handhaven en
op den duur verhoogen. Tevens bleek, dat
ondanks deze dringende noodzaak van ex
port de formaliteiten ten aanzien van uit
voer niet kunnen worden opgeheven, hoe
wel zulk een maatregel in zeker opzloht
stlmuleerend zou werken op deze eerste
vereischte voor nationale wederopbloei.
Het voornaamste middel dat de export
zal kunnen bevorderen is een algemeen
begrip onder zoowel liet Nederlandsche
publiek als de fabrikanten. Vanzelfspre
kend ls ware begrip, dat onder de heer-
schende gecompliceerde omstandigheden
zoo licht ontstaat en zoo moeilijk is weg
te nemen, en onoverkomelijke moeilijk
heid voor verwezenlijking van gerecht
vaardigd en noodzakelijk streven.
Zooals het voor de fabrikanten op het
eerste gezicht moeilijk ls om allerlei ult-
voerformallteiten als onvermijdelijk te ac
cepteeren, terwijl dezelfde otferheld steeds
aandringt op vergrooten van den export,
zoo kan het publiek zich over het alge
meen niet Indenken hoe het komt, dat
voor verhooging van de levensstandaard
noodig ls om alle zoo begeerde artikelen
over de grenzen te sturen. Het publiek zal
dus steeds er op uit zijn, de industrie over
te halen voor de blnnen'landsche markt te
werken. In Engeland Ls het ln dit opzicht
geheel anders gesteld. Daar wordt gestre
den tusschen allerlei industrieën om 't be-
AVONTUÜRLIJK RUSSISCH ECHTPAAR
GEARRESTEERD.
Een Russische officier van de lucht
macht en zUn Russische reisgenoote. die
de vorige maand de Russische zóne van
Dultschland ln een gestolen vliegtuig ver
lieten. zijn aan de Nederlandsche grens
van de Britsche zóne
van Dultschland
gearresteerd.
De officier had zijn uniform verbrand.
Het paar. was zonder moeilijkheden via de
Britsche zóne Nederland binnengekomen.
Hun gedrag hier te lande wekte echter
argwaan. Zij verkochten vreemd geld en
sieraden, waaronder ringen, horloges.
60.000 roebels (ongeveer 60.000 gulden) en
verscheidene honderdduizenden bezet
tingsmarken. die ongeveer een kwartje
waard zijn. Dit zou de opbrengst zijn van
ln de Russische zóne bedreven roofpar
tijen.
De Nederlandsche politie had het paar
tenslotte gearresteerd. Zij wisten echter
te ontsnappen naar de grens van de
Britsche zone. De Russische verbindings
autoriteiten ln die zóne zullen zich ver
der over hen ontfermen.
BINNENLAND.
Bil den onbewaakten overweg ter
hoogte van het slachthuis en den Deur-
nesche dijk te Helmond is gistermorgen
de 65-Jarlge wielrijder B. Beniers uit
Aarle-Rixtel door een trein, komende uit
de richting Venlo, gegrepen en gedood.
De Cunard White Star Line heeft de
opening aangekondigd van een nieuwen
scheepvaartdienst tusschen de Oost-Ca-
nadeesche havens en Antwerpen, Rot
terdam en Amsterdam. Deze dienst zal
worden onderhouden door de Watts Line.
De eerste afvaarten zullen geschieden op
22 October van Montreal en od 15 Octo
ber van Antwerpen.
Dinsdag was het 25 Jaar geleden,
dat door wljleD Erlns Hendrik het eerste
lnstructlevaartulg te water werd gelaten,
hetwelk den grondslag zou leggen voor
het onderwijs aan de binnenschippers en
de geboorte Inluidde van het Onderwijs
fonds voor de Scheepvaart.
Een der passagiers van het bij Parijs
neergestorte Pransche toestel was mevr.
Klepper van Hoorn, een grijze dame van
middelbaren leeftHd. uit Amsterdam. ZIJ
werd uit het vliegtuig geslingerd toen dit
neerstortte. Zij kreeg een zenuwschok en
liep kneuzingen op. maar verkeert niet
ln levensgevaar.
—Gisteren arriveerde op Schiphol de
eerste Lockheed „Constellation" bestemd
voor de K L.M. Het vliegtuig draagt de
kenteekens PHTAV. Het werd uit Ame
rika gevlogen door een bemanning van
de Lockheed fabrieken.
Het ledental van den A.N.WH, heeft
de 200.000 overschreden In Mei 1940 be
droeg het ongeveer 100.000.
De pluimveehandelaar K. te Zeist
ging er 's nacht per auto op uit om In
Gelderland en Utrecht kippen te stelen.
Hij ls thans gearresteerd.
Zaterdagavond, 21 September, zal
ln de groote zaal van den Haagschen
Dierentuin een nationale wedstrijd wor
den gehouden voor erkende en bona-flde
dansleeraren. Verplichte dansen zijn:
quickstep, Engelsche wals, tango en slow-
foxtrot.
BUITENLAND.
Volgens een wervingsofficier van het
3e Amerikaansche leger ln Dultschland.
trachten honderden Duitschers en ver
plaatste personen dienst te nemen bij het
Amerikaansche leger.
België zal aan Italië een eerste nota
voor herstelbetaling van 61.950.000 dollar
aanbieden. Hiervan ls 60 mlllloen dollar
voor de Belgische Congo en 1 370.000 dol
lar wegens verliezen te land. ter zee en
ln de lucht.
De staking der Londensche melkbe
zorgers ls beëindigd. Zil besloten een
minimum loon van 4 pd. 19 sh. en 6
pence voor een 44-urlgen werkweek te
aanvaarden.
Tengevolge van bet neerstorten van
een Mosqultovllegtulg der R.AF. boven
Priesdorf, nabij Bonn, ziln twee Engel
sche vliegers en drie Duitschers gedood.
Tengevolge van ongeregeldheden to
Bombay zlin 23 Dersonen gedood en 83
eewond.
In September zal te Moskou het
Pusjkln museum, na 5 Jaar lang geslo
ten te ziln geweest, worden heropend.
Het museum, dat ln den oorlog aanzlen-
lilke bomschade opliep, bevat werken van
Rembrandt, Rubens, Botticelli, El Greco,
Velasquez en Corot.
De Grieksche premier, Tsaldarls,
heeft gisteravond bil zijn aankomst te
Londen verklaard: „Ik ben niet gekomen
om den Koning te vragen terug te kee
ren. Het volk heeft hem gevraagd terug
to keeren, en hij komt. wanneer hij dat
wil. Ik ben alleen gekomen om eenige
kleine zaken in verband met ziln terug
keer te regelen".
Ongeveer 17 mlllloen eenheden In
suline, zullen, volgens mededeellng van
den leider van de afd. Openbare Gezond
heid van het Amerikaansche militaire
bestuur, binnenkort uit Amerika naar de
Amerikaansche zóne gezonden worden.
Deze hoeveelheid zal met de ln de Ame
rikaansche zóne gewonnen insuline voor
de 20.000 lijders aan suikerziekte ln die
zóne gebruikt worden.
De Grieksche minister van open
bare orde heeft bekend gemaakt, dat er
gedurende de week. die 31 Augustus ein
digde. 38 botsingen hebben plaats gehad
tusschen Grieksche autoriteiten en ge
wapende benden in Macedonië en Thes-
salië. die men voor aanhangers der lin
kerzijde houdt. 62 bandieten en 24 gen
darmes werden hierbij gedood.
De w.n. minister van bultenland
sche zaken der V. S.. Clayton, heeft ver
klaard. dat de V. S. bereid zijn het Inci
dent van het neerschieten der Ameri
kaansche vliegtuigen boven Joego-Slavlë
als geëindigd te beschouwen, Indien
Joego-Slavlë een behoorlijke schadever
goeding betaalt.
Bij zijn bezoek aan België heeft de
minister van bultenlandsche zaken van
Brazilië verklaard dat. teneinde de Bra-
zlliaansche industrie verder te ontwik
kelen, er plaats ls voor 100.000 Belgische
en Nederlandsche Immigranten.
Er ls in zijn land nog plaats voor 40
mlllioen menschen van goeden wil.
De pianist Morlz Rosenthal, vriend
en eenlg overlevende leerling van Franz
LLszt, ls te New York op 83-Jarigen leef
tijd overleden.
Tien Jaar oud, gaf hi) zijn eerste con
cert In 1877 kwam Rosenthal, die ln zijn
leven meer dan 3000 concerten ln de ge-
heele wereld heeft gegeven, met Llszt ln
aanraking.
De vier rechters van het Interna
tionaal Tribunaal voor oorlogsmisdadi
gers te Neurenberg en vier plaatsvervan
gers zijn gisteren aldaar bijeengekomen
om het vonnis tegen Goerlng en zijn
twintig medeverdachten en tegen de na-
tlonaal-soclalistische instanties te be
spreken.
De militaire commissie te Parijs
heeft art. 47 van het Itallaansche verdrag,
dat het aantal Italiaansohe oorlogssche
pen beperkt, voorlooplg goedgekeurd.
Hiermede zijn 'e besprekingen over de
clausules van het Itallaansche verdrag,
die beperkklngen opleggen aan de Ita
llaansche vloot,, het leger en de lucht
macht beëindigd.
De regeering van Irak heeft een do
zijn llnksche bladen verboden, w.o. de
Sovjet-periodiek „Nieuwe Tijden" en het
Britsche communistische dagblad „Daily
Worker".
De Dultsche mijnwerkers ln de Brit
sche bezettingszone zullen opslag krijgen.
Ze verdienen thans ongeveer 200 mark
per maand.
De correspondente Monica Mlllward,
van de News-Chronlcle, die een „Inspec
tiereis" door Zuld-Amerlka maakt, schrijft
uit Santiago, dat er groot gevaar bestaat
van verbreiding van „neo-fasclsme" ln
Latljnscb Amerika.
Ter gelegenheid van de tweeden ver-
Jaardag van de bevrijding van een groot
gedeelte van België hadden over het ge-
heele land herinnerlnge-plechtlgheden
plaats.
reiken van de hoogste exportcijfers gedu
rende een bepaalde periode, en de behaalde
scores worden met levendige Interesse door
het publiek gevolgd. In Nederland Ls zulk
een „competitie" waarschijnlijk niet goedi
mogelijk aangezien de uitvoer nog slechts
zulk een gering percentage bedraagt van
de vooroorlogsche export. Het ls weinig
aanmoedigend, om te hooren dat die en
die bedrijfstak wel 18 van de normale
export bereikte en dat dit twee procent
hooger is dan vorige maand
Desniettemin wordt aan publiciteit van
dc problemen rond en stand van zake be
treffende de export bijzondere aandacht
besteed. De economische voorlichtings
dienst werkt op dit terrein met groote
voortvarendheid.
Het nut van handelspolitieke
activiteit.
Ook de handelspolitieke activiteit kan
het hare bijdragen tot overwinnen van de
moeilijkheden. Om afzetgebied zit mo
menteel Nederland noch eenlg ander land!
verlegen ,doch slechts door groote acti
viteit en deskundigheid bij de onderhan
delingen kan bereikt worden, dat de
grootst mogelijke tegenprestatie geleverd:
wordt ln ruil voor de door ons aan te
bieden goederen.
In verband hiermede kan gewezen wor
den op het belang, dat de Nederlandsch-
Belgische douane-unie voor ons heeft. De
ze op den duuT te verwezenlijken eenheid
ln economisch opzloht zal dan de derde
plaats Innemen in de rangorde van expor-
teerende landen ln de geneele wereltL na
de Vereenlgde Staten, en Groot Brlttan-
nlë. gezien de vooroorlogsche verhoudin
gen. Dit zou een groote tactische winst
bcteekenen voor onze. handelspolitiek,
Vandaar dat de :ndustrieelo mtwikke
ling ln Nederland ten deexe geleld wordt
ln v.en richting die ln cverleg met België
ls vastgesteld.
Natuurlijk kan. ons land zich niet ge
heel naar dc Belgische Industrie richten,
noch omgekeerd, doch door nauw onder
ling overleg valt veel constructieve samen
werk mg te bereiken,, noodig voor de ver
wezenlijking der voorgenomen unie. Bo
vendien zou een vérgaande samenwerking
onze Industrie een grooter „afzetgebied,
zonder formalistische complicaties" geven:
dit ls van groote waarde, want België, dat
ln 1938 10 van onze export betrok, legt
nu reeds op niet minder dan 27 beslag.
Overigens Ls het merkwaardig, dat het
meest Intensieve handelsverkeer steeds
plaatö vindt tusschen de landen met de
hoogst ontwikkelde bovolklngen, méér dan
tusschen een hoog ontwikkeld volk en een
natie ln opkomst, zooals een eertijds kolo-
ebled. Mede hierom ls de handels-
nlaal
polltli
:e activiteit ln het afgeloopen Jaar
Voornamelijk geconcentreerd op Eur
en Noord Amerika, terwijl met Zuld-Ame
rlka. vroeger afzetgebied van de nu uit
gevallen producent Dultschland, nog geen
uitgebreide nauwe handelsrelaties bestaan.
Kwaliteitscontrole.
Een teer punt. dat evenwel van on
schatbare beteekenls ls onder de hui
dige omstandigheden, ls de kwaliteit
va de export-goederen. Bil de Neder
landsche exporteurs cn producenten
heerscht wel eens overschatting van de
Nederlandsche kwaliteit, doordat zy niet
kennis hebben genomen van de verbe
tering van productie-methoden elders.
Vele landen boekten ln dit opzicht aan
zienlijke vooruitgang, waar wU stil ston
den. De kwailtletseontrole moet geregeld
worden, waarbij de Vereenlglng Neaer-
landsch fabrikaat wellicht goed werk
kan doen.
Zoo zijn er t.a.v. de export-problemen
nog vele verbeteringen te vinden, dooh
een eerste vereischte blijft: begrip by pu
bliek en fabrikant voor de eischen de»
tyds: export van uitstekende kwalltelta
goederen.
