LEIDSCH
DAGBLAD
Laatste pleidooi te Neurenberg
Wetsontwerp Commissie-Generaal
Regeering staat achter dr. Van Mook
De Oekraïnsche klacht in den
V eiligheidsraad
Lord Killearn is tevreden
Voorloopig géén verhooging
ta ba ksrantsoenen
Rooken
3 Vz maal duurder geworden
Met een enkel woord
Amerikaansche eisch tot
schadeloosstelling
AAN JOEGOSLAVIË.
Tijdens een te Washington gehouden
persconferentie heeft Dean Acheson,
waarnemend minister van bultenlandsche
zaken der V.S., verklaard, dat de Ame
rikaansche regeering bij de Joegoslavische
regeeringèen „eisch tot schadeloosstel
ling" zou indienen in verband met de
gedwongen landing van Amerikaansche
vliegtuigen. Het ministerie van bulten
landsche zaken, aldus Acheson, wacht de
volledige verklaring van overheden en
andere offlcleele stukken in.
85ste Jaargang
MAANDAG 2 SEPTEMBER 1946
No. 23870
Directeur: J. W. Henaiy.
Hoofdredactie: E. W, Menkhorsc.
J, Brouwer.
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Tel. Dlrecble en Administratie:
Tel, Redactie: 21507 - Giro no.;
25041
57055
23 September vonnis.
Voor Frankrijk heeft Champetier de
Ribes de aanklacht tegen de NSDAP.,
de Gestapo, S.S.. S.A., de S.D. en het
opperbevel- der Wehrmacht volledig
overeind gehouden, terwijl kolonel Tay
lor namens de V. St. de rij besloot.
Daarop kwamen de beschuldigden
voor het laatst aan het woord.
Goering opende de rij. Hij zeide, dat
de geschiedenis eens zou uitmaken,
dat de Nazis den oorlog niet hebben
gewild. Hij verzekerde, dat „het Duit-
sche volk vrij van schuld" is. Goering
viel de prosecutie aan en zeide, dat deze
in haar laatste redevoering en de ver
dediging en getuigenis als volkomen
waardeloos had behandeld. Zijn stem
verheffend zeide Goering, dat hij nooit
bevelen tot een moord of wreedheid
had gegeven.
Hij vervolgde: „Geen staat heeft ooit
de aandacht van het Reich gevraagd
voor het feit, dat nazistische activiteit
zou worden gestraft en vervolgd. In
dien men thans individueel ter ver
antwoording roept, kan men niet te
vens het Duitsche volk straffen. Hij
sprak met den meesten nadruk de be
wering tegen, dat de Nazis de volkeren
tot slaven wilden maken.
Vervolgens sprak Hess, die zijn- plp.i-
dot.i zittend mocht uitspreken. „Het was
mij een genoegen, dat vele jaren van
mijn leven zijn doorgebracht werkend
onder de stralendste zon, die sinds dui
zend jaar voor mijn volk heeft gesche
nen". Hij zeide niets te betreuren en
dat hij op dezelfde wijze zou handelen,
als hij opnieuw zou kunnen beginnen,
zelfs „indien ik wist, dat ik myh leven
op den brandstapel zou moeten beëin
digen." Hij overeshreed den toegesta-
nen tijd van tien minuten.
Hess sprak nu en dan volkomen on
samenhangend, en Goering schudde
soms treurig het hoofd: Ribbentrop zat
hem verbaasd aan te staren.
„Ik hoop dat Amerika en Engeland
meer succes zullen hebben bij hun po
gingen om Rusland tegen te houden
dan Dultschland heeft gehad," aldus
Hess, die er op wees, dat Rusland thans
aan de Adriatische Zee en aan de Elbe
staat, Hess wijdde vervolgens lang uit
over zijn obsessie, dat hij omringd is
döor personen met starende oogen.
Vervolgens sprong hij over op de ge
tuigenverklaring van generaal Milch,
dat Hitier gedurende de laat-ste jaren
van den oorlog niet geheel normaal
was. „Hij was wreed, en soms nu en dan
niet geheel normaal", aldus Hess.
Von Ribbentrop en Keitel herhaal
den. dat Hitier het absolute bewind
over partij en weermacht had gevoerd,
zoodat zij niet verantwoordelijk waren,
behalve voor het uitvoeren van be
velen,
Dultschland wilde geen agressie, al
leen zich veilig stellen.
Kaltenbrunner, de leider der Gestapo,
trachtte zich vry te pleiten van de
maatregelen tegen de Joden, hij noem
de deze babarisme van Hitier.
Alfred Rosenberg verklaarde zich vrij
van ieder schuldbesef. Streicher zeide,
dat Hitier de vernietiging der Joden
had bevolen en Himmler deze had uit
gevoerd.
Ook Frick, Funk en Sauckel voelden
zich niet schuldig. Funk had tijdens het
proces voor het eerst gehoord van de
afschuwelijke misdaden, die bedreven
zijn.
Doenitz oordeelde den duikbootoorlog
volkomen legaal. Hij erkende, dat het
.Fuehrerprincip" een fout was ge
weest.
Schacht zeide o.m.: „Het mag zijn
dat ik in de politiek heb gedwaald,
maar mijn financieele en industrieele
politiek is volkomen juist gebleken. Ik
heb niet gezien dat Hitier een misda
diger was; maar ik heb mijn handen
niet bezoedeld met een immoreele daad.
Ik ben overweldigd door de ellende, die
bij dit proces naar voren is gekomen."
Frank, de voormalige gouverneur
van Polen, verklaarde: „Toen wij be
gonnen ons van God te verwijderen,
wisten wij niet, dat dit zulke ontzetten
de gevolgen zou hebben. God heeft zijn
oordeel uitgesproken over Hitler, en
hij heeft het uitgevoerd. Hij beschreef
Hitier als een avonturier."
Von Neurath legde de kortste verkla
ring af, n.l.: „Er van overtuigd, dat
waarheid en rechtvaardigheid zullen
zegevieren over laster en misleiding,
behoef fk slechts één ding te zeggen:
mijn leven is gewijd geweest aan den
vrede, aan menschelijkheid en recht
vaardigheid. Ik sta met een zuiver ge
weten voor het Duitsche volk en voor
de historie. Wanneer, ondanks alles,
uw oordeel mij schuldig bevindt, zal ik
zelfs dat weten te dragen als mijn
laatste offer voor mijn volk."
Speer erkende, dat 80 millioen men-
schen beroofd waren van de kracht on
afhankelijk te denken, overgeleverd aan
den wil van één man.
Fritsche zeide, dat zijn fout was ge
weest te gelooven in Hitier, Goebbels en
andere leiders.
Admiraal Raeder meende als soldaat
zijn plicht te hebben gedaan voor het
Duitsche volk. Baldur von Schirach
verzekerde, dat de Duitsche jeugd niet
geweten had van de misdaden en pleitte
voor deze jeugd.
Jodl zeide o.m.: „De Wehrmacht had
de onmogelijke taak om een oorlog te
voeren onder een bevelhebber, wiens
vertrouwen het leger niet bezat, en in
wien het leger weinig vertrouwen had:
bovendien met methoden, die tegen de
beginselen van het leger indruischten,
maar deze oorlog was beslissend voor
het vaderland."
Von Papen vroeg bitter, wie den Brit-
schen aanklager het recht had gegeven
om hem met verachting te bejegenen
en hem belachelijk te maken. Ik heb
in 1939 niet gewaagd om mijn hooge
ambt, doch ik heb het door vaderlands
lievende gevoelens gedreven aanvaard."
Seyss Inquart: „Kon ik een vriend
zijn van de Nederlanders, van wien het
overgroote meerendeel tegen mijn volk
was, dat vocht voor zijn bestaan? Ik
betreur het slechts, dat ik niet naar
dat land ben gekomen als vriend. Maar
ik was geen beul, noch uit eigen vrijen
wil een roover, zooals de aanklagers
het wilden doen voorkomen. Mijn ge
weten is gesust door het feit, dat de
biologische toestand van het Neder
landsche volk gedurende de periode
De Koninklijke Familie op Het Loo tijdens de aubade, die aan Hare Ma
jesteit werd gebracht bij Haar 66-sten verjaardag. (Foto ANP-v. d. W.)
Motie's Stikker en Koejemans
verworpen.
(Van onzen parlementairen medewerker).
De Eerste Kamer kwam Vrijdagmiddag
in vergadering bijeen ter beliandeling van
het bèlaugrijke wetsontwerp tot Instel
ling van een Commissie-Generaal voor
Ned.-Indië.
Doch alvorens hiertoe over te gaan, ver
leende zij verlof aan den (heer Koejemans
(comm.) tot ihet richten van vragen aan
den minister van Oorlog Inzake het toe
nemend aantal ongevallen, verscheidene
daarvan met doodelijken afloop, voorge
komen bij militaire oefeningen, op voor
stel van den voorzitter zal deze Interpel
latie op een nader te bepalen dag gehou
den worden.
De heer Stikker (P. v. d. A.) vroeg o.m.
aan den minister, of het Jnist is, dat de
jLt.-Gouverneur-Generaal In gesprekken
tot uitdrukking brengt, dat in ruim his
torisch verband gezien, de taak van Ne
derland in Indlc te zwaar wordt. Hij acht
te dit een politieke gezindheid, die ons
land onwaardig is.
De heer Stikker en zijn politieke vrien
den wilden wél meewerken aan de uit
zending van een Commissie-Generaal,
maar zij konden deze commissie niet los
zien van de politiek van dr. Van Mook,
hetgeen hun bereidheid sterk temperde.
Een ondeugdelijk wetsontwerp, aldus
quallficeerde de heer De Zwaan (C.H.) de
aan de Kamer ter beslissing voorgelegde
materie. De politiek van de heeren Van
Mook en Logemann achtte hij funest, om
dat deze welbewust aansturen op de ver
loochening van het Koninklijke woord.
Zwart schilderde de heer De Zwaan de
situatie in Indie,, zooals die ontstaan ls
onder het bewind van Soekarno en den
zijnen hij sprak van zes tot acht mil
lioen slachtoffers en hij laakte het. dat
maar geconfereerd en geconfereerd wordt,
zonder dat men iets doet. Het ontwerp
zal afgestemd dienen te worden, omdat
het overbodigschadelijk en ondoelmatig
is. Evenals de' vorige sprekers verklaarde
ook de heer Algera (AR.) zich tegen het
wetsontwerp.
Van den minister wensclite de heer
Algera de verzekering, dat de voorberei
dende besprekingen over de toekomstige
structuur van bet Koninkrijk vrij gehou
den zullen worden van de inmenging van
een vreemde mogendheid,
Mr. Stufkens (P. v. d, A.) verdedigde
het ontwerp, wijzende op de groote his
torische taak van ons volk bij den bevrij
dingsdrang van het Oosten en erkennen
de. dat de regeering volkomen grondwettig
optreedt.
Ondanks de bezorgdheid, waarmede Ba
ron van Voorst tot Voorst (K.V.P.) de
ontwikkeling in Indië tegemoet zag, ver
klaarde hij voor het ontwerp te zullen
stemmen 'Hij hoopte, dat de Nedierland-
sche troepen in bun taak tot handhaving
van de orde .niet door gebrek aan materi
aal belemmerd zullen worden.
De communistische heer Koejemans
vond de instructie en de samenstelling van
de commissie zeer belangrijk. Hij kon zich
niet voorstellen, dat deze nog niet be
kend zijn Niet duidelijk was voor hem.
waarom de regeering voor de uitzending
ran de commissie de medewerking van de
Staten-Generaal inroept.
Hij keerde zich tegen de uitzending van
troepen naar Indonesië en oefende critlek
uit op in het leger gebruikelijke methoden
Tenslotte diende de communistische
woordvoerder een motie In, waarin de re
geerlng wordt uitgenoodigd onverwilld al
die stappen te ondernemen, die tot een
spoedige wapenstilstand kunnen leiden en
haar verzocht wordt te dien einde de
voorgenomen troepenverschepingen naar
Indonesië op te schorten, welke motie on
voorstel van den voorzitter tegeiyk met
het wetsontwerp behandeld, werd.
Geheel achter de regeering en de poli
tiek van den Lt.-Gouverneur-Generaal
schaarde zich de heer Kerstens (K.V.P.)
Nadat de heer Molenaar (P. v. d. V.)
zich tegen den heer Koejemans en diens
motie gericht had, kreeg de minister van
Overzeesche Gebiedsdeelen mr, Jonkman
in de avondvergadering het woord.
Rede van minister Jonkman.
Minister Jonkman ontkend© dat de
Commissls-Generaal ondeugdelijk, gevaar
lijk en overbodig zou zijn. De fegeerlng
heeft de commissie nood±g. De uitzending
was reeds in de gedachte van de vorige
regeering, zy het nog niet uitgewerkt. Zij
is geen punt geweest by het opstellen, van
het regeerirngsprogram
Het bezoek a*an Lord KUlearn naar Ba
tavia herinnert er nog eens aan, dat het
geallieerde opperbevel ln Indonesië een
oorlog aan bet llquldeeren ls. De Brltsche
regeering streeft er echter naar, zich niet
te mengen in onze binnenlandsche aan
gelegenheden. Lord Killeam's reis naar
Batavia ls ondernomen ln overleg met de
Ncderlandsche regeering.
Evenals ln de Tweede Kamer betoogde
minister, dat het zelfbeschikkingsrecht te
rijmen ls met de handhaving van het
staatsverband. Theoretisch erkent deze re
geering het recht van afscheiding. De zelf
beschikking zal dan echter moeten kun
nen geschieden door hen, die het vertrou
wen in Indlë genieten, een vry© uitspraak
ln Indonesië moet mogelijk zijn en de
erkenning is noodig, dat ln den overgangs-
tyd de gemeensohappeiyke belangen ge
zien moeten worden ln de mogeiykheid
van een duurzame, gezameniyke beharti
ging.
In de Republiek Indonesia ls de meest
reëele politieke organisatie te zien. De re
geering moet ernaar streven met deze or
ganisatie tot overeenstemming te komen.
By het zoeken naar de overeenkomst komt
pas de vraag van de erkenning de facto
en tenslotte de jure aan de orde. De in
Mallno gemaakte afspraken met de verte
genwoordigers van de Groote Oost. Borneo
en Celebes zullen ln nader overleg met
de Republiek moeten worden behandeld.
Deze regeering wenscht bepaald géén
kolonialen oorlog. De huidige verllèzen
worden geleden juist doordat de regecring
een oorlog wil voorkomen. Er kunnen zich
echter omstandigheden voordoen, waar
onder het noodzakeiyk ls over een grootere
Aveerkracht te beschikken. Vandaar, dat
niet voldaan kan Avorden aan het verzoek
geen troepen meer te sturen. De minister
betreurde het, dat de heer Koejemans een
onverdiende blaam op het leger ln Indië
heeft geAvorpen.
De commissarissen-generaal zullen de
a'olle medcAverklng behoeven van den Lt.-
Gouverneur-Generaal. De regeering staat
achter diens beleid en aanvaardt de AvUze,
Avaarop hy in Mallno ls opgetreden. Blij
moedig optimisme ls de richtlijn dezer
regeering.
De heer Koejemans toonde zich nog niet
geheel bevredigd, al verheugde hy zich
over de verklaringen van den Minister
t.a.v. de taak der troepen en de erken
ning van het reoht tot afscheiding. Hy
handhaafde dan ook zijn motie, die ech
ter met 384 stemmen a'erworpen werd,
nadat de heeren- Stufkens, Algera, Stikker
en Kerstens zich er tegen hadden ver
klaard.
Een motie van den heer Stikker, die den
Minister ultnoodlgde de Kamer in Comité
generaal over te leggen werd met 2221
stemmen verworpen.
Na repliek van den Minister, die o.a,
opmerkte dat de instructie niet kon Avor-
den opgemaakt zoolang het wetsontwerp
niet Avas aangenomen, Averd dit laatste ge
accepteerd met 2914 stemmen. Tegen
A.R.r C.H. en P. v. d. VI
van mijn veranwoordelijkheid beter was
dan tydens den eersten wereldoorlog,
zonder bezetting en zonder blokkade.
Voor mij blijft Hitier de man, die
Duitschland grooter maakte dan ooit in
de geschiedenis. Ik heb hem gediend
en ik blijf hem trouw."
Voorzitter Lawrence kondigde daarop
aan, dat het Hof 23 September uit
spraak zal doen.
Hess' verdediger wees nogmaals op
diens geestvermogens.
Overwogen wordt de doodvonnissen in
het openbaar te doen uitvoeren.
De beschuldigden zullen, in afwach
ting van hun vonnis, dets ruimere
voorrechten genieten. Zoo zullen zij
met elkander mogen praten, onder
toezicht van Duitsch sprekende bewa
kers. Het tribunaal heeft een verzoek
om bezoek van vrouwen toe te laten in
overweging genomen.
Na uitspraak van het vonnis zullen
de gevangenen door het tribunaal wor
den overgegeven in handen van den
geallieerden bestuursraad, welke aan
wijzingen zal geven voor de wijze van
uitvoering der vonnissen. De vonnissen
zullen door den bestuursraad verzacht
of anderszins gewijzigd kunnen wor
den, doch niet verzwaard.
Het proces heeft 217 zittingsdagen
geduurd. Vijf millioen woorden zijn er
gesproken in vier talen.
De verkiezingen in
Griekenland.
Van de 1700.000 kiezers in Grieken
land heeft ongeveer 60 procent gestemd
bij het plebisciet over den terugkeer van
koning George. Zeker is reeds, dat de
meerderheid voor 's konings terugkeer
is. Het percentage hiervoor bedraagt
zeker 70, als het niet hooger wordt.
Demonstraties ter viering van de mo
narchistische overwinning zijn verboden.
Slechts op enkele plaatsen is het tot
incidenten gekomen.
In Zuideiyk Macedonië, te Galatista,
werden vier personen gedood bij een
vechtparty tusschen communisten en
gendarmes. Anarchisten zouden bij
Karditsa, Thessalie, een myn hebben
gelegd, die onder een vra-chtauto ont
plofte. Hierbij werden vijf personen ge
dood en zeven gewond.
Van links betwist men natuurlijk de
juistheid der cyfers en spreekt men van
terrorisme.
Uit Belgrado wordt gemeld, dat aan
de grens 39 Slavische boeren zijn weg
gevoerd, waarvan er 2 onder mishande
lingen zouden zijn omgekomen.
Nog geen beslissing.
De Oekraïnsche minister van bulten
landsche zaken, Manoellsky, die per
vliegtuig uit Parijs ln New York ls aan
gekomen, Avas ter zitting van den Veilig
heidsraad aanwezig. Sir Alexander Cado-
gan. de permanente Brltsche afgevaardig
de, kwam op tegen het voorstel van den
Poolschen voorzitter dr. Lange, Manoell
sky en Dendramis (Griekenland) uit te
noodlgen aan de conferentietafel plaats
te nemen. Hy verklaarde, dat de voor
bereidende bespreking over het al of niet
op de agenda plaats van de Ooekrainsehe
klacht een „Interne aangelegenheid" was
en het dus onverstandig zou zijn de
Oekraïnsche en Grleksche afgevaardigden
tijdens dit stadiüm toe te laten. „Dege
nen von ons, die het voorrecht gehad
hebben, dr. Manoellsky reeds eerder aan
gehoord te Ihebben, weten, dat hij zeer
vaardig is in het uitdelen en verlengen
van discussies", aldus Cadogan. Gromyko
zeide hierop: „De Brltsche afgevaardigde
wil geen onaangename feiten vernemen,
feiten, die onaangenaam zijn voor het
Vereenlgd Koninkrijk. HU heeft zichzelf
in een moeilllk parket geplaatst. Ik kan
met hem meevoelen". Hij zeide voorts,
dat Indien er niet genoeg feiten waren
om de Oekraïnsche klacht te staven
zooals Cadogan gezegd had de raad
aanvullende feiten zou kunnen verne
men.
De raad besloot de vertegenwoordigers
van de Oekraïne en Griekenland niet uit
te noodlgen aan de discussie deel te ne
men, alvorens een beslissing zou zl1n ge-
yallen over het al of niet plaatsen van
do klacht van de Oekraïne op de agenda.
Daarop werd het debat daarover voort
gezet. Van Kleffens en Cadogan bestre
den nogmaals het aanvaarden van de
klacht, terwijl Gromyko aroor de Oekraïne
opkwam.
Cardogan zeide nog, dat de Engelsclie
regeerlng een volledige en openhartige
bespreking van elke ernstig naar voren
gebrachte kwestie geen enkele hindernis
ln den Aveg wil leggen Wat haar ernstig
verontrust, is de methode, den Veilig
heidsraad te gebruiken om ongegronde
en niet gestaafde beschuldigingen wild
uit te strooien en te trachten daardoor
medeleden der V. N. schade te berokke
nen. Cadogan twyfelt er niet aan, of de
gevolgen van deze methode, Indien zij
navolging vindt, zullen tenslotte neerko
men op de hoofden van hen, die hierin
hun toevlucht hebben gezocht, en vreest,
dat het gezag en de waardigheid van den
Veiligheidsraad bij deze Averkwljze ern
stig geschokt zullen Avorden.
Gromyko bleef aanhouden, waarna de
zitting verdaagd werd tot morgenavond.
WEERBERICHT
IETS MEER ZON.
De Bilt verwaoht tot morgenavond:
Gedurende den avond en nacht: tyd*»
ïyk opklarend, voornameiyk aan de kust
echter nog enkele buien. Morgen overdag:
geleidelijk weer toenemende bewolking
met later plaatseiyk eenlge regen, naar
het Zuiden krimpende en aanwakkerende
wind. Weinig verandering In temperatuur.
Een geschenk voor
H.M. de Koningin.
„ARBEID GEEFT ONZE WELVAART
TERUG".
In ecu radiorede ter gelegenheid
\an den verjaardag van II. M. de
Koningin heeft mr. R. J. II. van
Schalk, voorzitter der Tweede Kamer,
liet Ncderlandsche volk opgewekt, de
Jarige een passend geschenk aan te
bieden: verdieping en Intenslveerlng
van arbeid en productie, opdat door
noesten yver van alle Nederlanders
ons land spoedig zal komen tot ont
plooiing van den natlonalen herbloei.
„Wij Nederlanders", zoo zeide mr.
Van Sohalk, hebben het grootendeels
ln eigen hand ons uit de ontredde
ring, waarin wy zyn komen te ver-
keeren, op korten ter myn naar bo
ven te heffen. En wel door middel
van persoonlijken arbeid, door mid
del van Ingespannen doelmatlgen en
productleA'en arbeid, die de primaire
voortbrenger van dear,volksrykdom ls.
Die arbeid Immers en die alleen ver
mag ons verlichting te brengen en
onze welvaart terug te geven.
Laat dan ook ieder onzer bewuster
dan tot dusverre het zich tot een
eereplicht rekenen al zyn tyd en al
zyn viyt en al zijn zorg te geven aan
het dageiyksche werk, dat voor hem
ls weggelegd.
Maken wy derhalve het vaste voor
nemen ons arbeidsleven op een hoo
ger en op het welzijn des lands ge
richt plan te brengen, geven wy van
stonde af aan dit voornemen uitvoe
ring en volharden av|J met taaie wils
kracht dan zal zleli met zekerheid
en wonderiyke ontplooiing van natlo
nalen herbloei openbaren, 'n krach-
tlgen herleving ln alle dcelen en ln
alle kringen, waarin de moeder des
vaderland zich naar wy zeker weten
Innig zal verheugen.
Dusdoende zullen wy onze Jarige
Koningin een geschenk bereiden,
waarin deel zullen hebben ryk en
arm. oud en Jong. Een geschenk niet
vergankeiyk als de kleurige bloemen
van luttele dagen, maar een gesohenk
dat ln 2djn duurzaamheid een eer
biedwekkend getuigenis zal afleggen
van de liefde van ons volk voor zijn
vaderland en van de warme gene
genheid voor haar naar avI© de ge
dachten zich thans richten".
Lord Killearn, die uit Java te Sin
gapore is aangekomen, beschreef de
inleidende en informatorische bespre
kingen, welke hy gevoerd heeft, als
„zeer succesvol".
O
SPOEDIG WAPENSTILSTAND?
In een ontmoeting tusschen gene-
raal-majoor Forman, chef van den
generalen staf der geallieerde strijd
krachten in Nederl.-Indië, die a'cr-
gezeld was van den Britschen consul-
generaal Mackereth, en den republi-
keinsehen onderminister Aan Buiten-
landsche Zaken. Hadji Ages Salim,
welke, ten huize van laatstgenoemde
in tegenwoordigheid van een aantal
officieren van de T.R.I. plaats heeft
gevonden, is besloten, dat op een
nader te bepalen datum besprekingen
geopend zullen worden tusschen hoo
ge Britsche officieren en vertegen
woordigers van de T.R.I. uit Java en
mogelijk ook uit Sumatra, ten einde
de bijzonderheden uit te werken van
een Avapenstilstand in Indonesië, die
thans door de drie betrokken partijen
besproken wordt.
De ontmoeting droeg een hartelijk
karakter.
De Nederlandsche autoriteiten zijn
van alles op de hoogte gehouden.
Forman zou Woensdag naar Cheri-
bon reizen, teneinde daar met een af
vaardiging van het republikeische leger
onder leiding van generaal-majoor Ab-
doel Kadir besprekingen te voeren aan
gaande de hervatting der evacuatie.
Het bezoek van Lord Killearn heeft
te Batavia een meerendeels bevredigen
den indruk achtergelaten. Men juicht
elke poging toe, waarvan te verwachten
is, dat zy uitkomst kan brengen in de
huidige impasse.
In een radio-vraaggesprek heeft de
heer A. Polak, dir. van het Ryksbureau
voor Tabaksproducten, mededeelingen
gedaan over de tegenwoordige situatie
en de vooruitzichten op het gebied van
de tabaksdistributie.
Spr. sprak de geruchten tegen vol
gens welke de tabaksrantsoenen bin
nenkort verhoogd Kouden worden.
Opheffing van de distributie kan eerst
dan gebeuren, wanneer er voldoende
tabaksproducten, op de markt kunnen
worden gebracht. De tabaksvoorzie
ning is afhankelijk va de hoeA'eelheid
deAiezen, die de regeering voor aan
koop van tabak beschikbaar kan
stellen. Op het oogenblik kost de in
distributie gebrachte tabak Nederland
niet minder dan f. 800.000 aan devie
zen per week. Voortdurend wordt ge
zocht naar mogelijkheden, om het
rantsoen te verhoogen. Al zou het
Rijksbureau de beschikking krijgen
over voldoende deviezen, dan zou het
nog geruimen tijd duren, \roordat
overgegaan zou kunnen worden tot
verhooging van het tabaksrantsoen.
Met het opheffen van de tabaksdis
tributie behoeft niet gewacht te worden
tot de productie weer gelijk is aan het
veoroorlogsche gebruik. Voor den oor
log gebruikte de rooker gemiddeld 7
rantsoenen per week. In verband met
de sterk gestegen prijeen van de ta
baksproducten aoht hij het mogelijk,
om bij een productie, die niet onbe
langrijk onder de 7 rantsoenen per week
blijft, de distributie op te* heffen. Voor
De distributie van
tabaksproducten.
den oorlog kostte 1 rantsoen tabakspro
ducten 16 cent. De gemiddelde rooker
gaf dus per week 7 maal 16 cent, d.i.
één gulden twaalf uit voor rookartike
len. Op het oogenblik kost een rant
soen tabaksartikelen echter 53 cent.
Inplaats van f. 1,12 zou men, bij een
zelfde gebruik, nu f. 3,71 moeten uit
geven. Het rooken is bijna drie en een
half maal zoo duur geworden. Dat doet
dan ook veronderstellen, dat het ge-
BINNENLAND.
Blijkens een officieel rapport staat
thans vast. dat omstreeks half Augustus,
van Dultschland uit eenige granaten zijn
afgeschoten op de omgeving van Nijme
gen, vnl. Groesbeek en daar tot ontplof
fing zijn gekomen. De granaten vielen ln
de omgeving van het Canadeesche kerk
hof en kwamen zeer AvaarschUnlilk uitliet
Relchswald. Het rapport is doorgezonden
naar het Hof van Justitie te Arnhem.
Op de Nederlandsche dag van de
Zweedsche Jaarbeurs, verschenen de
Zweedsche ministers Quensel en Zetten-
berg, het corps diplomatique, talrijke
hoogAvaardigheidsbekleeders en vertegen
woordigers van de Zweedsche Industrie
en den handel, terwijl ook do Hertog
d'Otrante het Nederlandsche paviljoen
met een bezoek vereerde.
Een schitterend bloemencorso,
waarvoor de Aalsmeersche Kweekers
de bloemen leverden, vormde het
hoogtepunt van de Korünginneviering te
Amsterdam. De burgemeester van Aals
meer, de heer Peereboom Volter heeft
hulde gebracht aan de betoonde een
drachtige samenwerking der kweekers,
zulks tijdens een rede op het Amster-
damsche stadhuis.
Op een vergadering van de taxi
chauffeurs, aangesloten bij de Amster-
damsche taxicentrale is besloten ln ver
band met de herhaalde aanslagen op
taxichauffeurs, zich te wenden tot het
hoofd van de rijkspolitie ten einde maat
regelen te bereiken, welke de veiligheid
op de wegen zullen waarborgen
Nederlanders ln Venezuela hebben
prachtige orchideeën als verjaarsgeschenk
aan H.M de Koningin aangeboden. De
bloemen zijn per K.LM. Plying Dutchman
op Schiphol aangekomen.
Morgen en overmorgenavond te 8
uur zal de „Prins Bernhard kapel", mili
taire concerten ge\ren ln Hoofddorp. Mor
gen zal de kapel voor den aanvang van
het concert een tocht maken door het
dorp en defileeren voor B. en W. en de
militaire autoriteiten, het geheel onder
auspiciën van „Eereschuld en dankbaar
heid".
Nog gedurende den oorlog heeft de
toenmalige Nederlandsche regeerlng ln
Londen in het kader van haar voorberei
dingen voor het herstel van ons land,
wanneer eenmaal de bevrijding een feit
zou zijn. 50 locomotieven in Zweden be
steld. De levering van deze machines is
prompt geschied; dezer dagen passeer
de de 50ste de Ned. grens.
De grondleg van het Montessorl
Onderwijs, dr. Maria Montessorl, vierde
Zaterdag haar 76ste a'erjaardag. Ter eere
hiervan is zy op een drukbezochte re
ceptie ln hotel Parys Bas te Amsterdam
gehuldigd. Hedenmorgen is zy per vlieg
tuig naar Engeland vertrokken.
Uit Batavia wordt gemeld, dat een
commissie Ingesteld ls voor de beoor
deeling van de gedragingen van amb
tenaren, ressorteerende onder het Dep.
van Blnnenlandsch Bestuur, welke een
bezoldiging van meer dan f. 500en
minder dan f. 1000— per maand ge
nieten.
BUITENLAND
Tenslotte heeft Italië toch nog gewei
gerd 25000 Joden uit Oostenrijk op te ne
men.
Het Japansohe militaire apparaat ls
vernietigd .aldus een woordvoerder van
den geallieerden opperbevelhebber ln Oost-
Azlë.
Hij verklaarde verder, dat de zeggen
schap over de regeerlng op ondubbelzin
nige vdjze in de handen a'an het volk ls
gelegd.
Het Joodsche Avereldcongres heeft de
V. N. verzocht Afghanistan niet als lid
toe te laten, zoolang de terreur-maatrege-
len tegen de Joden van kracht biyven.
De zuid-Afrlkaansche arbeiderspartij
heeft de immigratie-politiek der regeering
goedgekeurd.
Een recent onderzoek van het Ame-
rikaansch militair bestuur ln Duitschland
toont aan, dat gerepatrieerde Duitsche
krijgsgevangenen uit Amerikaansche kam
pen zich meer bewust zijn. van de gecom
pliceerdheid der huidige Duitsche proble
men dan de Duitsche bevolking als geheel.
Het onderzoek wijst tevens uit, dat de ex-
krijgsgevangenen overtuigd zijn van de
noodzakelijkheid voor een politieke her
oriëntatie ln Dultschland.
De Roemeensche regeering heeft met
de leiders var. het Joodsche wereldcon
gres een overeenkomst gesloten, waardoor
vierhonderdduizend Joden, die zioh nog
in Roemenië bevinden, wettelijk be
schermd zullen worden tegen vervolging.
Tijdens een bijeenkomst van de der
de commissie van het wereldcongres van
studenten te Praag is besloten een per
manent Informatiebureau ten behoeve
van studenten over de geheele wereld op
te richten. Ook werd besloten twee stu-
denten-tydschrlften uit te geven.
Radio Praag heeft bekend gemaakt,
dat een massa-graf, dat de stoffelijke res
ten van ongeA'eer 1600 mensohen bevat,
op het Joodsche kerkhof ln Praag is ont
dekt. Men vermoedt, dat het de ïyken
van gevangenen uit het concentratiekamp
Thereslenstadt zyn.
De Hongaarsche premier, Nagy heeft
tijdens een persconferentie verklaard, dat
zijn regeering niet accoord zal gaan met
de elschen ten aanzien van de repatrl-
eering der ln Hongarije Avonende Siowa-
ken. Zy zal deze kwestie aan een inter-
natigcaai gerechtshof voorleggen of „een
andere oplossing zoeken".
De dokarbeiders te Antwerpen zyn in
staking gegaan.
In een grot nabij Neurenburg ls een
groote voorraad uniformen, automatische
wapenen en munitie, afkomstig van een
nog niet geïdentificeerde S.S.-diivisie, door
Amerikaansche politie ontdekt.
De Brltsche autoriteiten hebben te
Hamburg generaal Werner von Al versie-
ben-Schochwltz gearresteerd, een ran de
adjudanten van Hitler van 1938 tot '40.
De Deensche prinses Ingrld heeft
een dochter gekregen.
Istvan Antal, voormalig Hongaarsch
minister van nationale verdediging cn
Justitie ls door het Volksgerechtshof te
Boedapest veroordeeld tot den dood door
den kogel, op grond van oorlogsmisdaden
en „misdaden tegen het volk",
De Oostenrijksche regeerlng heeft
aan de Amerikaansche autoriteiten in
Duitschland verzocht, generaal Sepp
Dietrich, die door een Amerlkaansch tri
bunaal te Dachau ln Mei tot levenslange
gevangenisstraf werd veroordeeld, aan
haar uit te leveren, daar hy Weenen ver
woest en Oostenrijkers doodgeschoten
heeft.
In aardappel en graanvelden by het
vroegere Stalag 304 bij Zelthaln (Saksen)
zyn massagraven met de bjken van plm.
200.000 Russische krijgsgevangenen en
dwangarbeiders ontdekt. De kampcom
mandant ls gearresteerd.
Francis Noel Baker, een Brltsch
parlementslid, vertoeft in Griekenland.
Op weg daarheen, toen hy door Joego
slavië rel6de, heeft hy getracht maar
schalk Tito te spreken te krygen. Deze
wilde hem echter niet ontvangen.
Alvorens Rome te verlaten' heeft de
Italiaansche minister-president de Gas-
peri. het handelsverdrag tusschen Neder
land en Italië geteekend, krachtens het
welk goederen tot een waarde van. 4%
milliard lire over en weer zullen worden
geleverd.
middeld gebruik per week met enkele
rantsoenen zal dalen.
Een veel gevolgde redeneering is,
dat de strijd tegen den gifhandel in
één klap gewonnen zou kunnen wor
den door meer sigaretten evt. tegen
hoogere prijzen in den handel te bren
gen. Van de opbrengst zou de over
heid eveneens profitceren.
De heer Polak zeide deze oplossing
op soeiale gronden te moeten afwe
zen. In de hand te werken dat de ge
goeden naar hartelust sigaretten kun
nen koopen, terwyl dc man met eenj
klein weekloon daar niet toe in staat
zou zjjn, gaat lijnrecht tegen de so
ciale politiek van de regecring in.
DE SIGARETTENVOORZIENING
Vervolgens kwam de huidige situatie
op het gebied van de sigarettenvoorzie-
ning ter sprake. Het tekort ls te wijten
aan verschillende oorzaken en wel: de
havenstaking, waardoor een deel der
sigaretten-industrie, die haar tabak in
de veemen had opgeslagen, hierover niet
kon beschikken, dan de vacantie, welke
het personeel in de sigarettenindustrie
pas gehad heeft en het feit, dat vele
winkeliers op de extra sigarenbonnen,
welke onlangs verstrekt zijn, sigaretten
in plaats van sigaren hebben verkocht.
Spr. ontkende, dat het huidige tekort
aan sigaretben toe te schrijven is aan
een onjuiste verdeeling van de tabak
over de drie tabakverwerkende indus-
triën. De tabak wordt over de sigaren-
industrie. de kerfindustrie en de siga
rettenindustrie verdeeld volgens ver
schillende maatstaven. Eén van die
maatstaven is b.v. het voor-oorlogsch
gebruik van sigaren, tabak en sigaret
ten. Juist op grond van de gestegen
vraag naar sigaretten is reeds afgewe
ken ten gunste van de sigarettenin
dustrie. De sigarettenindustrie werkt
thans op 48% van de vooroorlogsche ca
paciteit tegen de sigaren, en kerfin
dustrie op circa 30%.
De sigarettenproductie zou alleen ten
koste van de sigaren- en kerftabak-in
dustrie verder opgevoerd kunnen wor
den. Daardoor zou de bestaansmoge-
lykheid van deze laatste industrieën in
gevaar komen.
Het Rijksbureau heeft er pas na her
haald verzoek van de sigaretten-in
dustrie in toegestemd het sigarettenge-
wicht te verhoogen. Tot voor kort was
een rantsoen sigarettentabak 20 gram,
nu 22% gram. Het was niet mogelijk in
verband hiermede de sigarettenindustrie
meer tabak toe te wijzen; op een
maandgebruik van 200 millioen sigaret
ten heeft deze gewichtsvermeerdering
tengevolge, dat het aantal is afgeno
men met 13 millioen, dus met bijna
7%. De sigarettenindustrie heeft dit
echter vooraf geweten. Ook de kerfin
dustrie heeft niet meer tabak toegewe
zen gekregen, toen de 40 grams pakjes
op 50 gram werden verhoogd.
O
Spr. merkte tenslotte op, dat er vele
grossiers en winkeliers zijn, die steeds
trachten de distributievoorschriften te
ontduiken. Het goede A'erloop van de
distributie wordt daardoor herhaal
delijk ernstig bemoeilijkt. Maar ook
het publiek werkt niet altijd mee. De
verwachtingen van den heer Polak
over de kwaliteit van het product in
dc naaste toekomst waren zeker niet
omfunstfg.
