DE DRIE DOMMELDORPERS
Laatste Berichten
DE BEZORGING
Kerkelijk Leveu
Grootsche plannen Stichting
„Kunst en Ontspanning"
Tooneel, Concert, Kleinkunst,
Film.
i
kunstavonden, instrumentale- en vocale
muziekuitvoeringen, liet vertoonen van
films, het steunen van cotlrdlneeren, waar
nooriig en gewensclit, van die Leldselie
vereenlglrgen, welke op dit gebied werk-
Dp plannen der tlians gevormde Stichting zaam zUn en In het algemeen door al dat-
v,Kunst en Ontspanning" voor het a.s, sel- gene te verrichten, wat naar het oordeel
«oen, zUn grootsch! van het bestuur tot het bereiken van het
Tot deze overtuiging kwamen wy tij- i doel bevorderlijk kan zijn.
deus een persconferentie, waarop de hee-
ren mr. Burgersdljk, de Al llde en v. d.
l'ompe, directeur dezer Stichting, inlich
tingen verstrekten.
Talrijke tooncclnltvoerlngen, concerten,
klelnkunstavonden en filmvoorstellingen
staan op liet programma, dat, zoo het
't enthousiasme van liet Leidsche publiek
weet te verwen-en Iets waaraan wij
géénszlns twijfelen! In het seizoen
'•17'18 nog groöter ontplooiing zal onder
gaan l
Het werkcomité „K. en O." onderdeel
van N.V.H., dat reeds zoovéél schoons
bood inéér dan 40 geslaagde avonden!
Is op 23 Augustus J.l. overgegaan tot
de vorming van ee zelfstandige sociaal-
economische stichting van denzelfden
naam. Het werd daartoe ln staat gesteld
o.a. door de medewerking van het Lande
lijk en plaatselijk bureau van N.V.H., aan
gemoedigd door de sympathie van het
LelcLsChe Gemeentebestuur en niet ln het
minst op verzoek van tallooze bezoekers
der concerten.
In de acte van oprichting ls het doel
als volgt omschreven:
De belangstelling van de ingezetenen
van Leiden en omliggende gemeenten te
wekken voor goede kunst en ontspanning
in den meest ruimen zin van het woord,
die belangstelling te verdienen en te sti-
inuleeren en de mogelijkheid tot deelne
ming in liet eultureele leven voor alle
bevolkingsgroepen te openen. zy tracht dit
doel tc bereiken door o.a. het organlsee-
ren van goede tooneelopvoeringen, klein-
De herscholing van arbeiders
op nieuwe leest.
NU DE WERKLOOSHEID IS
OVERWONNEN.
Nu de stand van de arbeidsmarkt uit
wijst, dat er eigenlijk in Nederland geen
werkloosheid meer heerscht, moet de
herscholing van arbeiders in een geheel
ander licht worden gezien en dus op an
dere grondslagen berusten dan voor
heen, aldus de directeur van het Ge
westelijk Arbeidsbureau, de heer Hazel-
hcff bij een uiteenzetting van de werk
zaamheden op de Rijkswerkinrichting ln
de Looierstraat hier ter stede.
Eertijds telde Nederland niet minder
dan ongeveer. 600.000 werkloozen, thans
vermeldde de laatste landelijke opgave
nog 37000 werkloozen, en 23.000 D.U.W.-
arbeiders, die in tegenstelling met het
personeel van de werkverschaffing van
vóór den oorlog thans ten volle produc
tief werk verrichten en derhalve niet tot
de werkloozen gerekend kunnen worden.
Deze aantallen zijn op een bevolking
van ruim negen millloen te verwaarloo-
zen, aangezien men ook ln aanmerking
moet nemen, dat de normale wisseling
op de arbeidsmarkt in iedere gezonde
maatschappij steeds een aantal werk
zoekenden veroorzaakt, die niet als
werkloozen beschouwd moeten worden.
Weliswaar zijn zij een bepaalden tijd
zonder werk, doch alleen om binnen
korten tijd weer elders aan den slag te
gaan.
In Leiden en naaste omgeving, om
vattende ongeveer 120.000 inwoners,
waren eind Juli j.l. 750 werkzoekenden
ingeschreven en 135 D.U.W -arbeiders.
Nu dus de normale verhoudingen in
zooverre zijn teruggekeerd, komt de her
scholing van arbeiders in een geheel
ander licht te staan. De ingeschreven
werkzoekenden zullen door de ruime
werkgelegenheden over het algemeen,
in tegenstelling tot vroeger, tot de on
geschoolde krachten behooren, of de
ouderen of gebrekkigen. De herscholing
is nu van belang, niet alleen voor den
arbeider om hem grootere kansen te ge
ven, doch ook voor de maatschappij om
aan nieuwe arbeidskrachten te komen
teneinde de noodzakelijke productiever-
hooging te bewerkstelligen. In grootere
mate dan vroeger is het een scholing
geworden, niet een weer ophalen van
door lange werkloosheid verleerde vak
bekwaamheid.
De heer De Groot, directeur van de
Rijkswerkinrichting, schetste de ontwik
keling van de arbeidsscholing, die aan
vankelijk zonder eeriig systeem plaats
vond doch thans op de practyk ge
richt is.
Er is een uitgebreid onderzoek inge
steld, welke de speciale moeilijkheden in
de verschillende vakken zün, en de te
maken werkstukken en opgaven zijn
met het oog op deze moeilijkheden ge
kozen. Daarbij is erhter uitgegaan van
de veronderstelling, dat de cursisten,
die in leeftijd kunnen varieeren van 18
tot 35 jaar, over een zekere mate van
intelligentie beschikken.
Voor lederen leergang is aldus een
speciale serie werkstukken ontworpen,
welke de cursisten moeten vervaardigen.
De essentleele punten van de daarbij
behoorende theorie worden op orlgineele
wijze tijdens het practische werk bijge
bracht. Wanneer de cursisten bij deze
werkstukken goede resultaten afleve
ren, worden prestatie-toelagen ver
strekt. Om verschillende belangrijke
handgrepen aan te leeren worden bo
vendien rhythmische oefeningen uitge
voerd
Met dit alles is bereikt, dat de cursist
niet een specialen tijd werkt en dan
den cursus heeft doorloopen, onafhan
kelijk van zijn vorderingen of resulta
ten, doch dat hij eerst gereed is, wan
neer hij bepaald werk heeft verricht en
een zekere bekwaamheid heeft verwor
ven. Daarna volgt een half Jaar prac-
tijk bij een patrcon, onder controle van
de Rijkswerkinrichting, waarna een di
ploma wordt uitgereikt, indien het dan
af te leveren proefstuk aan de gestelde
eischen voldoet.
Er is een toelage-regeling getroffen
welke den cursisten in staat stelt ten
volle in hun onderhoud te voorzien.
Er zijn thans cursussen ingesteld in
de vakken bankwerken, smeden, draaien,
electrotechnlek, timmeren, metselen,
schilderen, autogeen en electrisch las-
schen en binnenkort ook autoherstellen.
De geheele thans bestaande herscho
ling stelt de arbeiders in staat een hoo-
ge "vakbekwaamheid te verkrijgen, mits
zij zelf het noodige enthousiasme aan
den dag leggen, dat o.a. moet £hjken uit
hun aanmelding als cursist! Hebben z j
dezen stap eenmaal gezet, dan zullen zij
ongetwijfeld hun eigen vakbekwaam
heid vergrooten, ten eigen bate en tot
nut van de maatschappij.
OUD EN DUUR!
Door de politie werden bij den win
kelier C. D. R op de Breestraat 71 cor-
setten in beslag genomen, die in 1915
waren ingekocht voor f.3.50 en nu wer
den verkocht voor niet minder dan f.46
per stuk!
Bij het spelen is het 5-jarig meisje
3L M. gisteren op de Lorentzkade ge
vallen. waarbij rij haar rechter onder
arm brak. Zij werd door de E.HJ3. naar
het Academisch Ziekenhuis gebracht.
Het bestuur bestaat uit vcrtegenwoordl-
ers van alle godsdienstige gezindten en
,11e maatschappelijke lagen der burgerij.
De Stichting richt zich tot alle Leide-
naars. ongeacht geloof, politiek of stand'
Wat zal geboden werden? Ongetwijfeld
,voor èlck wat wils"!
Allereerst..snmenzangavonden" onder
leiding van Herman Stenz, met steun van
het ,.K en O." zangkoor.
Vervolgens: vier bijzondere rykgemonteer-
de tooneelavonden, cloo? het A'damsch-
R'domsch Tooneelgezelschap, dat zal bren
gen: ..Paulus onder de Joden", „Veel le
ver. om niets", „Gysbreoht van Amstel"
en een nader te bepalen stuk.
Dan 24 tooneelopvoeringen door het
Ned. Volkstooneel. Dit brengt ln een aan
tal series, speciaal voor het personeel der
Leidsche medewerkende bedrijven, vijf
stukken t.w. „Vechtend Volk" „De' erfe-
nlslagers", Clsce de Rat" err een nieuw
stak vair Ben v. Eysselsteyn
Voorts zes avonden van zeer goede klein
kunst door het cabaretgezelschap Herman
Tholen. alsmede 10 concerten door het
Rott. Ph 1 lh. Orkest, met toelichting van
den dirigent Plet van Mever.
Bovendien 's Zaterdagmiddags Interes
sante filmvoorstellingen, waartoe de di
recties der Leidsche bioscopen en de Ned.
Bioscoopbond medewerking toezegden.
Dit prachtige werk verdient èiller waar
deering; het eultureele peil onzer bevol
king zal er ongetwijfeld door verhoogd
worden.
Met vreugde zal een leder deze stich
ting, welke vanzelfsprekend het maken
van winsten niet beoogt, begroeten! Ge
zien 't uitnemende werk, dat „K. en O."
sinds de bevrijding reeds verrichtte, mo
gen wij voor dc toekomst 't Allerbeste
verwachten
Hoé men kan medewerken aan de ver
wezenlijking van deze grootsche plannen
en een en ander ka.n bijwonen, daarover
ln een volgende beschouwing.
Uitbreiding van algemeene
gratie.
H.M. de Koningin heeft bij Kon, Be
sluit van 23 Augustus 1.1. eenlge uitbrei
ding gegeven aan de bij Kon Besluit van
29 April verleende algemeene gratie van
geringe .straffen uit den bezettingstijd.
Voor dit gunstbetoon werd een aantal
personen voorgedragen, die veroordeeld
zijn ter zake van tijdens de bezetting of
kort na de bevrijding gepleegde strafbare
feiten.
Doodvonnis voltrokken.
J. E. FEENSTRA GEËXECUTEERD.
De procureur-fiscaal bij het Bijzonder
Gerechtshof te Arnhem deelt mede, dat
hedenmorgen om 6 uur ln de gemeente
Arnhem door den kogel Is ten uitvoer
gelegd het doodvonnis, uitgesproken
ten aanzien van J. E. Feenstra, gewezen
gewestelijk commandant der mare
chaussee te Arnhem.
De procureur-fiscaal, mr J, W. M, des
Tombe, en advocaat-fiscaal jhr. mr. W.
J. A. Serrarls. woonden de executie bi).
Feenstra Met lch begeleiden door een
geestelijke.
TELEFOONVERKEER
NEDERLAND—TSJECHO- SLOWAKIJE
Tusschen Nederland en Tsjecho-Slo-
wakije is het telefoonverkeer op be
perkte schaal heropend. Toegelaten
zijn: gewone dringende particuliere en
regeer ingsgesprekken, gesprekken met
telefoonoproep en voorbericht en nood-
landlngsgesprekken. Zij kunnen alleen
worden gevoerd ln het Nederlandsch,
Engelsch, Fransch of ln een der Slavi
sche talein
DE „JACOB VAN HEEMSKERCK"
TE ROTTERDAM.
H.M.'s lichte kruiser „Jacob van Heems-
kerek" is hedenochtend op thuisreis uit
de Oost te Rotterdam, aangekomen en
ligt thans in de Parkhaven, Ter begroe
ting was aanwezig lt.-admlraal C. E. L.
Helfrlch. alsmede de marlnlers-kapel en
een ontvangstdetachement.
Morgen zal het schip naar de werf van,
Wllton-Feyenoord te Schiedam vertrek
ken ter reparatie.
Door zelfmoord aan executie
onttrokken.
Namens den minister van Justitie
wordt bekend gemaakt, dat J. C. M ooien-
Ijzer, wiens gratieverzoek was afgewezen
zich door zelfmoord aan de executie heeft
onttrokken.
FEESTVERLICHTING IN DE
RESIDENTIE OP KONINGINNEDAG.
In verband met de feestelijkneden op
Koninginnedag zullen de openbare ge
bouwen in de binnenstad der residentie
verlicht zijn.
Britsch requisitoir te
Neurenberg.
De waarnemende Britsche aanklager,
Maxwell Fyfe, heeft heden zijn slotrede
tegen de nazi-organisaties te Neuren
berg hervat met een verklaring, dat de
eenige hoop voor Duitschland en de
wereld is, dat de Duitsche bevolking zich
zijn verantwoordelijkheid voor het feit,
dat het de wereld in den oorlog gestort
heeft, realiseert en hierover berouw
heeft, tevens, dat het Duitsche volk
zich zou realiseeren en berouw hebben
over zijn verantwoordelijkheid voor een
systeem, dat de verschrikkingen van
slavenij, vervolging en massamoord deed
herleven.
Fyfe aside, dat hij vele getuigen had
gezien en gehoord, die zelf sommige
gaven dit toe ten zeerste betrokken
zijn geweest bij afschuwelijke misdaden.
„Maar heeft men een gevoel van
schaamte of berouw kunnen waarne
men?", aldus Fyfe. „Het was altijd
iemand, die orders gaf en daarom te
laken is nooit hij, die de orders ten
uitvoer bracht. Altijd is het een staats-
bureau, dat verantwoordelijk was: dien
staat gesteund te hebben of met die an
dere bureaux samengewerkt te hebben
Is niet aan critiek onderhevig. Indien
dit de geestesgesteldheid van deze men-
schen thans is, dan kan er geen drin
gender noodzakelijkheid of grootere
rechtvaardiging bestaan deze schuldige
personen als misdadig te brandmer
ken".
Fyfe leverde vervolgens een vernieti
gende critiek op 102 getuigen, wier ge
tuigenissen op het eerste gezicht van
bjjna allen onwaar zijn. Deze werden
gehoord door een voorbereidende com
missie. De getuigenverklaring van hen,
die voor het tribunaal zijn verschenen
was al niet beter, aldus Fyfe. Wanneer
hun gevraagd wordt, of rij weten van
de vervolging en vernietiging van Joden,
het afschuwelijke werk der Gestapo, ge
welddaden in concentratiekampen en
zooveel meer, dan antwoorden zij met
de—„eeuwige leugen".
Over de S-A, zeide Fyfe, dat haar lit
teratuur handelt over oorlog, wetteloos
geweld en rassenhaat, er staat geen en
kel woord over gewone dingen van het
normale leven alleen over militaris
me, arrogantie, ringelooren en haat.
Ove de S.S. zeide hij, dat haar be
trouwbaarheid als instrument voor den
Fuehrer tijdens de zuivering van Juni
1934 wordt aangetoond, toen zij de rol
van beul vervulde. „Meln Kampf" was
haar bijbel en „haar leden waren door
drenkt van rassenhaat".
DE DISTRIBUTIE VAN RIJWIELEN
EN RIJWIELBANDEN.
De zorgvolle positie van rijwielen en rij
wielbanden en het ultblllven van eenlge
merkbare verbetering hierin heeft den
Koninklijken Nederlandschen Toeristen
bond A.N W.B. aanleiding gegeven zich
opnieuw in een adres tot den minister
van economische zaken te wenden.
De hond verzocht den minister met
aajidrang ernaar te willen streven dat de
productie van de Nederlandsche rijwiel-
Industrie en de rijwielbanden-industrie ln
belangrijke mate wordt opgevoerd, door
voldoende import van fabrikaten, half
fabrikaten en grondstoffen;
dit gezien het feit, dat ln ons land be
hoefte bestaat aan ruim 2 millloen com
plete nieuwe rijwielen, welk getal elk jaar,
dat deze uitblijven, nog met 400 000 moet
worden verhoogd. Er bestaat bovendien
momenteel naar schatting behoefte aan
4 millloen binnen- en buitenbanden.
Tot heden wordt practlsch uitsluitend
personeel ln dienst van overhelds- of
seml-overheldsinstelllngen, groote bedrij
ven etc. ln het bezit van banden gesteld,
terwijl, naar de meening van den A.N
W£„ de groepen met werkelllke priori
teit, zooals politie, post, geneeskundige
diensten, landbouw etc. thans voorlooplg
voldoende banden hebben gehad.
Een werkelijke algemeene distributie zal
moeten worden gebaseerd op een systeem,
waarbil alle Nederlanders, die ln het be
zit zijn van een rijwiel, successievelijk ln
de gelegenheid worden gesteld dit van
behoorlijke banden te voorzien, aldus de
A.N.WJ.
Het Lustrum-Schaaktournooi van het L.S.G.
Het omvat voorwedstrijden
van het
nationaal kampioenschap.
Het Nationaal liLstrumtournool, dat het
Leldsch Schaakgenootschap van 21 Octo
ber tot en met 2 November hier ter stede
organiseert en dat door de qualltatief en
quantltatlef ongekend sterke bezetting
een unicum ln. de Nederlandsche schaak
wereld belooft te worden, heeft aan be
langrijkheid nog gewonnen door het be
sluit van het hoofdbestuur van den Kon.
Ned. Schaakbond om de eerste drie van
zes alhier te verspelen achtkampen te be
schouwen als voorwedstrijden voor het
nationaal kampioenschap.
De "u ifs 1 en 2 van deze groe
pen zullen vervolgens ln een zeskamp uit
maken wie van hen den strijd tegen dr.
Euwe zal mogen aanbinden om den na-
tlonalen titel. De deelneming aan deze
achtkampen geschiedt uitsluitend op uit-
noodlging van den K.N.S.B. Op het oogen-
bllk ls de deelneming ln deze groep verze
kerd van de navolgende spelers: dr. Euwe,
Cortlever, Prins, Van Scheltlnga, Graaf v.
d. Bosoh. mr. Fontein, Kramer, lr. van
Steenis, v. d. Berg.Henneberke, Oostenrijk
Bruyn, Koomen, Vinken en van der Tol.
Ook de andere drie achtkampen zullen
zeer sterk bezet zijn. Alle achtkampen
worden van 26 October tot en met 2 No
vember gehouden ln „Den Burcht", waar
bij als wedstrijdleider zal optreden de 2e
secretaris van het hoofdbestuur, onze
stadgenoot, de heer A. E. J. Modderman.
Voor de nationale vierkampen, welke op
21, 22 en 23 October ln de Stadsgehoor
zaal zullen worden gehouden, ls de in
schrijving open, doch het aantal deelne
mers ls beperkt tot 160 en wie hieraan
wil meedoen, zal zich moeten haasten.
Het geheele toumool zal ln het teeken
van het zuivere amateurisme staan, aan
gezien geen ..startgelden" worden gegeven,
terwijl er evenmin geldprijzen aan verbon
den zijn.
Op Dinsdag 29 October des morgens te
11 uur zullen deelnemers, bestuur en be
langstellenden officieel ten Stadihuize wor-
den ontvangen door het Gemeentebestuur.
Lord Killearn weer te
Batavia.
Lord Killearn is om 10.15 g.m.t. te Ba
tavia teruggekeerd.
CRITIEK OP COMMUNISTISCHE PARTIJ
IN DE KRIM.
De Pravda, het offlcleele orgaan van de
sovjet-Russische communistische partij,
schrijft ln een artikel, dat de communis
tische partij ln de Krlm schuldig ls aan
.ernstige vergrijpen, ongeschiktheid en
luiheid". Volgens het artikel, dat door
radio-Moskou werd aangehaald, werkt deze
party „op een onwaardige manier" en
schiet zij te kort ln het toezien op de
uitvoering van haar maatregelen en be
sluiten.
„In èen half Jaar tijds nam de party
1549 besluiten, doch deze bleven slechts
beslulten-op-papier", zegt- de Pravda, „De
besluiten werden niet uitgevoerd, dochter
zijde gelegd, dan opnieuw genomen en op
nieuw niet uitgevoerd. De party-organen
moeten controle uitoefenen op de werk
zaamheden van den staat, zijn economi
sche en algemeene organisatie en critiek
leveren en verbeteren wat er verkeerd aan
ls. De partij moet zichzelf geheel en al
onafhankeiyk maken van de economische
organisaties en van de arbeiders, gezien de
feiten die er op wyzen, dat te nauwe sa
menwerking tusschen belden een toestand
van materleele afhankelijkheid van el
kander heeft geschapen. De arbeiders van
de partij werden te familiair en vriend-
schappeiyk met de arbeiders ln het eco
nomisch leven, en waar zulke betrekkin
gen bestaan, zouden de belangen van het
volk en van den staat schade kunnen iy-
den en kan er gemakkeiyk omkoopery
voorkomen".
NOG EEN BELGISCHE DIVISIE NAAR
DUITSCHLAND.
In October zal een tweede Belgische
legerdivisie naar Dultsohland gaan. om de
nieuwe bezettingszone, welke by overeen
komst met de Britsche militaire autori
teiten aan België is toegewezen, over te
nemen.
WAARSCHUWING VAN BARCCH.
De New York Times meldt, dat de Ame-
rikaansche afgevaardigde Baruch gisteren
de vergadering van de commissie voor de
atoomenergie der VN een waarschuwing
heeft doen toekomen, dat, indien de
vrede niet door de VN. tot stand kan
worden gebracht, de V.S. geen ander al
ternatief hebben dan door te gaan met
het maken van grootere en betere atoom
bommen. Het blad zegt, dat de waar
schuwing was vervat ln een verslag van
Baruch's wetenschappeiyke raadgevers,
waarin wordt verklaard, dat de weten
schap er niet ln geslaagd ls een werke-
lUke verdediging tegen de atoombom te
vinden en daarom het „overblijvend al
ternatief te ontwikkelen ls van betere
bommen en betere manleren om deze
als tegenwapen te gebruiken.
Dit zou een land er van af kunnen
brengen een aanvalsoorlog te beginnen,
doordat de overwinning klaarbiykelljk on-
mogeiyk is."
Het Koninklijke woord heeft Koninklijke
waarde
II
Wy verzoeken onzen abonné's, die
niet over de wijze van bezorging van
ons blad tevreden zijn, ons daar
vooral onverwijld van ln kennis te
steller -"dat dr fouten zoo spoedig
mogelijk worden hersteld. Men be
wijst er ons en zichzelf een dienst
mede.
Burgerlijke Stand van Leiden
GEBOREN
Eva Lucia, d. van L. J. Delfgaauw en
L. G. van den Bergh; Sophia Neeltje, d.
van E. Dlepenbach en E. Slhlt; Josephus
Paulus Maria. z. van P. C. F. de Jong en
C. J. M. Bunnik; Relna Franclsca, d. van
L. van Kampenhout en C. M. van der
Does; Bertie Geslen. z. van M. O. Woel-
ders en N. Korbee; Adrl Jacob Hendrik,
z. van A. Lubbers en T. de Boer.
Roy Willem Bronneger, z. van J. C.
Hofstede en J. R. Onnekes; Henny Ellane
Denlse, d. van J. A. Bouland en H. Prins.
Wilhelmlna Johanna Laura, d. van C.
Rietkerken en W. C. J Plezier; Jacobus
Leonardus Maria. z. van A. van Veen en
M. G. Akerboom; Johanna, d van D. van
Tongeren en H. A. Slnteur; Laurens Jo
hannes Leendert, z. van L. J. L. Aalbers.
berg en A, Pouw; Wilhelmlna. d. van L.
Yntema en G. Bulten; Per z. van J. van
Roljen en S. de Vink; Maria Geslna, d.
van H. Rijnsburger en S. Kantebeen;
Wilhelmlna Susanna, d. vah N. de Tombe
en G. van der Lucht; Maria Gerardlna,
d. van A. van Hove en J van der Melj;
Christine Arnolds, d. van W van Oost-
veen en A. Happé; Pieter Jan Arie, z. van
J P. Meijer en M. Glasbergen; Wilhel
mlna, d. van B. Leensvaart en M. van
Beek. Nlcolaas, z. van P Hockx en M.
Keljzer; Petrus Cornells, z van C. J. de
Boer en J. H. de Vries; Catharlna Jo
hanna Maria, d. van C. van Strater en S.
van der Linden; Anthonle Jacobus, z.
van W. F. van Klaveren en H. BIJ; Jan,
z. van J. Ouwersloot en M. van der Mey;
Petrus Johannes, z. van P. 0, Kortekaas
en A. Hoogkamer; Helena Janna, d. van
A. van Duljvenbode en H. J. van der Eist.
Yvonne Hermanda, d. van H. de Graaf
en J. C. van der Lult; Wilhelmus Corne
lls Clemens, z. van W. C. Rijsbergen en
M. J. van Schooten; Willem, z. van W.
Spaargaren en J- Casimirl; Wouter, z.
van W. Spaargaren en J. Casimirl; Dirkje
d. van W. Kul.jt en A. van Schle; Dlna
Maria, d. van J. van Ewl1k en J. Bakker;
Cornelia Jacoba. d. van P. Vlncourt en
C. M. de Water.
GETROUWD.
M. Verduyn jm en J. Bulthuis Jd.. H.
van der Meer Jm. en. W. M. Derilee Jd
W. A. van Schayck, Jm. en G. R. A. de
Jongh, Jd.; C. W. Nleboer, Jm. en W. A.
J. van Wijk, Jd.
OVERLEDEN.
P. Visser, zoon 2 Jaar.
M. C. M. Kok. d-, 6 maanden; N. van
Veen, z„ 2 J.; C. E. M. van der Haven, d„
3 weken.
EN HIER ZIE. JE HEM WEER1
TUdens een plechtigheid tc Assen heeft
II.M. de Koningin hedenmiddag aan de
eerste divisie Nederlandsche troepen, wel
ke o\er eenlge weken naar Indlë vertrekt,
den naam gegeven „7 December-dlvisle".
Dat ls een voortreffeiyk-gekozen naam.
Een naam, die ons voor oogen stelt de
waarde van het Koninklijke Woord, ge
sproken op 7 December 1942 en dat, on
veranderd en onverzwakt, ook thans nog
geldt als richtsnoer van ons beleid en
derhalve ook voor het optreden onzer
troepen.
Een naam ook. welke onze taak ln het
Oosten symboliseert en tevens een op
dracht aan de troepen Inhoudt.
In Hare verklaring van 7 Dec. 1942 her
dacht H.M. den Japansoben aanval op
Pearl Harbour en de daarop gevolgde oor
logsverklaring, welke het begin vormde
van onze bydrage ln den strijd tegen Ja
pan. Die strijd ls ook heden ten dage niet
ten einde. Nog werkt ln Indlë het Japan-
sche gif na en door; nóg vertoeven op
Java en Sumatra geallieerde troepen, die
H.M. de Koningin reikt
onderscheidingen uit.
H.M. de Koningin heeft heden te As
sen een groot aantal onderscheidingen
uitgereikt. H.M. heeft o.m. benoemd tot
Ridder der vierde klasse der Militaire
Willemsorde den als zoodanig tydeiyk
benoemden reserve-generaal-majoor van
den Generalen Staf Henri Koot, Com
mandant der voormalige Blnnenlandsche
Strijdkrachten, den gepenslonneerden ma
joor Jan Malllnckrodt van het wapen der
infanterie, den als zoodanig tljdeiyk be
noemden eersten luitenant Johannes
Barnardus Plasschaert van het wapen der
infanterie, den reserve-kolonel Jhr. Pie
ter Jacob Six van het wapen der cavale
rie, gewezen chef staf Ordedienst, gewe
zen commandant der bewakingstroepen,
den reserve-lultenant-kolonel Johannes
Josephus Franclscus Borghouts van het
wapen der infanterie, gewezen comman
dant van het strijdend gedeelte der Bln
nenlandsche Strydkrachten en plaatsver
vangend commandant dezer strijdkrach
ten. en den korporaal Llepke Scheepstra
van het korps polltietroepen, gewezen
Delta-lld, officier toegevoegd aan den
commandant van het strijdend gedeelte
der Blnnenlandsche Strydkrachten.
H.M. sprak daarbij de volgende rede uit:
Rede van H.M. de Koningin
Ik acht my gelukkig om wederom een
aantal onderscheidingen te kunnen uit
reiken voor uitstekende daden ln den
achter ons liggenden oorlog verricht, zoo
wel bij de overrompeling van ons land ln
Mei 1940. als bij het taaien en onover-
winneiyk verzet gedurende de Jaren van
verdrukking en knechting
Over enkele oogenbllkken zult gy, rid
ders der Militaire Willemsorde en gij
dragers Van den bronzen leeuw, het bron
zen kruLs en het kruis van verdienste,
die hier voor my staat, het eereteeken
uit myne handen ontvangen.
Sommigen uwer stonden pal ln den
ongeiyken strijd gedurende de Meidagen,
waarin een overmachtige vyand ons
vreedzame land overweldigde. Anderen
hebben het gevecht in den verbeten on-
dergrondschen stryd voortgezet, doarby
gedurende Jaren van uur tot uur het le
ven in de waagschaal stellend. In deze
laatsten eer lk de overlevenden uit het
verzet en voor alles de talloozen, die,
door hun trouw aan de Nederlandsche
zaak hun leven voor het Vaderland heb
ben gegeven. Met U allen gedenk lk hen
op dit oogenbllk met weemoed en ont
roering. Dat zoovelen uit myn volk tegen
een vijand, die oppermachtig en onover-
wlnneiyk leek, die er meedoogenloos naar
streefde onze volkskracht te breken, zich
moedig en hardnekkig bleven verweren,
hoe zwaar ook de offers waren, vervult
ons met voldoening en dankbaarheid.
Ik vergeet daarbij rulet de vrouwen, die
zelf medestreden, dan wel hun man, zoon
of verloofde ln de gelegenheid stelden of
zelfs aanvuurden om hun bovenmenschc-
ïyken strijd tot het einde toe voert te
zetten.
Twee meisjes door aanrijding
gedood.
thans door Hollandsche zullen worden
gelost, teneinde hun taak over te neme^
Het brengen van veiligheid en rechU
d&t is hun taak; niet het voeren van een
lmperiBllstlschen oorlog of gewelddadig
herstel van de vroegere koloniale verhou
dingen. welk© vrijwel niemand ln dit
land terugwenscht.
H.M. sprak ln Haar rede op 7 December
ook over staatkundige hervormingen der
rljksdeelen binnen het rijksverband en
over het reaht van de Indonesische volke
ren op een eigen plaats temidden van de
vereenlgde volkeren.
Om al deze beloften te honoreeren en
te helpen verwezenlijken, daarvoor gaan
onze troepen straks naar Indlë. Hun uit
zending vormt er de bevestiging en het
bewils van. dat het Konlnkiyke Woord
ook Koninklijke waarde heeft.
Wanneer straks de 7 December-dlvisle ln
Indlé voet aan vasten wal zet. komt ril
daar als draagster van het Koninklijke
Woord, welks Inhoud haar taak tot uit
drukking brengt.
ERNSTIG ONGEVAL NABIJ
VALKENBURG.
(Van onzen correspondent
te Valkenburg).
Aan den drukken straatweg Haag-
sche Schouw-Valkenburg heeft zich
gistermiddag een tragisch ongeval
voorgedaan, dat het leven van de
eenige twee kinderen van het echt
paar Postmus-Varkevisscr te Valken
burg kostte.
Een viertal kinderen liep op den berm
van genoemden weg. Twee van hen sta
ken plotseling den weg over, zonder
acht te slaan op een naderenden vracht
auto. De chauffeur trachtte een aan
rijding te voorkomen door het stuur om
te gooien. Hij slaagde er in, de beide
onvoorzichtige kinderen te passeeren,
doch daarby werden de twee kinderen
op den berm, twee dochtertjes van 6 en
2 jaar oud van de familie Postmus-
Varkevisser, gegrepen en op slag gedood.
Den chauffeur trof ln het geheel geen
schuld.
Een tragische bijkomstigheid was, dat
de ouders van de slachtoffertjes juist
naar het kerkhof waren voor de be
grafenis van hun grootmoeder.
Gy, officieren, onderofficieren en man
schappen ln dit carré verzameld, gij
maakt deel uit van datzelfde volk dat
getoond heeft, ondanks dat oorlog en
verdrukking het zoolang bespaard was
gebleven, te kunnen en willen stryden
voor Recht en Vrijheid,
Grootendeels vormt bil een onderdeel
van de divisie, die, atraks den naam 7
December-dlvisle voerend, naar een ander
deel des ryks zal gaan, om daar mede te
werken tot het herstel van recht en vei
ligheid. „Zeven December" zal de naam
dezer divisie lulden, omdat ln Myn rede
van 7 December 1942 de grondslagen zyn
neergelegd voor een nieuwe verhouding
tusschen de deelen des rijks onderling'
en binnen die deelen zelve.
Deze grondslagen zyn: herstel van
recht en veiligheid en vernieuwing ln vry
overleg.
Officieren, onderofficieren en man
schappen. Houdt bij het volvoeren van
die taak steeds voor oogen, dat gy ge
roepen zijt om de uitvoering van zulk
een samengaan van de verschillende dee-
Ion van ons ln gestadige ontwikkeling
gegroeid rijk mogelijk te maken.
Geeft nu evenals degenen, die hier
voor u staan en die voor ons aller zaak
hun leven waagden, uw geheele persoon
voor het volvoeren dezer grootsche taak.
DE GEN. SYNODE DER GER. KERKEN.
Ds. H. A. Monnik voorzitter.
In de te Zwolle voortgezette zitting van
de Gen. Synode der Ger. Kerken werd tot
voorzitter gekozen na twee vry© stem
mingen en een herstemming tussöhen ds,
S. G. de Graaf te Amsterdam en ds. H.
A. Munnik te zwolle. Laatstgenoemde met
29 van de 51 stemmen. Tot assessor werd
gekozen ds, S. G. d© Graaf en tot le en
2e 6crlba resp. ds. C. v. d. Woude te Leeu
warden en dr. L. v. d. Zanden te Gronin
gen.
De synode besloot het werk te verdee-
len over zes commissies en benoemde tot
voorzitters dezer commissies de predikan
ten dr. A. D. R. Polman te Alkmaar, dr.
J. H. Kroeze te Dokkum, dr. D. J. de Groot
te Woudsend, ds. W. E. Gerrltsma te Aal-
ten, ds. W. M. le Colntre te Bergen op
Zoom en ds. H, A, Wierslnga te Lelden.
Commissie I krygt de zaken betreffende
d© leer en de samenspreking met de Ger.
Kerken naar art. 31 K.O.; commissie II de
kerkrechtelijk© zaken; commissie tH de
Oecumenische beweging, do Hoog© Over
heid en de zendingszaken behalve de Jo-
denzendlng; commissie IV d© Thcol. Hoo-
geschool, de Vrije universiteit, de liturgie
en den eeredlenst; commissie V art. 11 cn
k3 der Kerkenorde, de ethiek, do positie
der hoogleeraren en de Jodenzendlng en
commissie VI de geesteiyke bearbeiding
en de evangelisatie.
De predikanten ds. W W. Meynen te
Dordrecht en ds. j. de Vries te Tilburg
benevens ds. J. G. Fernhout te Bandoeng
zijn vervangen de eerste twee zyn on
gesteld door hun secundi, ds. J. H.
Mulder te Vlaardlngen, ds. A. J. Fanoy te
Eindhoven en ds. W. Fijn van Draat te
Bandoeng.
In de zitting van gistermorgen hebben
verschillende bultenlandsoh© afgevaardigd
den het woord gevoerd.
Ned. Herv. Kerk Beroepen te Wester-
bork W. J. do Hoest te Blokker. Aangeno
men naar Zevenaar H. B. Spijkerboer te
Woudsend; naar Putten J. v. d. Velden
te Hllversuïn.
Geref. Kerken Beroepen te Dlntel-
oord D. A. Vogel te Ouderkerk a. d. IJssel;
te Lemmer J. Visscher te Spyk (Gr.);
Bedankt voor Oosterbeek Jac. Andree te
Delfzijl; voor Borger L W. Muns te de-
Hey-Tuindorp; voor Schoonrewoerd H.
v. Heyst te Nieuw-Lekkerland; voor Vol-
lenhove (Stad) M. Norg te Suameer; voor
Wllsum (O.) C. Jansen te Hlndeloopen.
Geref. Kerken naar art. 31 K.O. Be
roepen te Delfzyi C. G. Bos te Uithulzer-
meeden.
Chr. Geref. Kerk Tweetal te Mldwol-
da (Old.) J. v. Dijken te Aalten en J.
Tijmes te Nunspeet.
Vrfje Evang. Gemeenten Bedankt
voor Groningen C. zyistra te Enschede.
UIT DE OMSTREKEN.
KATWIJK.
Tusschen winch geraakt - De matroos
T. v. d. Plas van de KW. 10 heeft een
been gebroken toen hij in de winch be
kneld raakte.
KATWIJK AAN DEN RIJN.
Geslaagd Voor het examen Hoofd
acts L. O. slaagde te Haarlem de heei:
C. Doets.
/9). Dat deden ze langs qe uapleuning, wam voor een m--
ls dat een heel breed pad. waar ie erg makkelijk op loopt
Jaap keek dus met een monsterende blik naar de ijzeren
leuning, bedacht zich niet lang en hees zich tot de eerste
dwarsstaaf. Zonder zich een moment te bedenken, wandelde
hy daar overheen naar boven. Wél vermeed hy om naar de
kant van het water te kijken, want stel Je Voor, dat ie dui
zelig zou worden.
Alles liep gelukkig goed af en het duurde dan ook niet
lang of Jaap stond voor de deur, die Joep gelukkig op een
kier had laten staan. In een paar tellen was hy nu ln het
.udeervertrek van den heer Hopjes aangeland, waar Joop
•n Joep op hun gemak een sigaartje zaten te roken. Joep
vas net aan het vertellen van zijn ontmoeting: gooide
lk mijn dobber uit en zat ik zo te wachten, toen lk Ineens
wat aan mijn iyn voelde hangen. Ik haal op en wat zie lk?"
„Onze Jaap. zo klein als le is I"
„En hier zie Je hem weer. drledubbeldoorgehaalde sufferd"
zei Jaap, terwyi hy parmantig op het bureaublad klom en
naar Joep toeliep. „Weet Je wel wat Je gedaan hebt doorweg
te lopen, terwyi lk Je toch gezegd had op me te wachten?"
Bergavontuur.
(Van een onzer redacteuren).
Mbn vriend X. en lk zijn gezworen
bergkameraden.
Op één onzer klimpartijen in de
omgeving van het Zwitsersche Kiental
raken we den koers volkomen kwijt-
Voor de eerste maal géén kaart mee
genomen; zoo iets wreekt zich altijd.
Het is vér in den middag, voor de
bergwereld al laat. En nóg bevinden we
ons op 3000 M hoogte.
't Wee.-, 's morgens stralend, is on
verwacht totaal veranderd: een in de
Alpen véél voorkomend verschijnsel.
Een verblindende sneeuwstorm loeit,
't Zicht reikt slechts enkele meters.
Van een smal bergpaadje onbegrijpe
lijkerwijs afgedwaald, schuifelen we
uiterst behoedzaam, met een gevoel van
dreiging en vrees, langs een sterk 'hei
enden wand. Vlak onder ons verdwijnt
leze loodrecht in de diepte.
De berghelling wordt nu zóó schuin,
dat we niet dan plat er tegen aan lig
gend, héél langzaam voort durven gaan.
Myn angst stijgt per seconde
Nauwelijks één meter nog, kunnen we
voor ons uit zien.
De wind giert.
We weten, dat vlak onder de dood
loert.
Mijn partner, tot dan toe vrij zeker
van zijn zaak. een man, die zelfs in de
neteligste omstandigheden, zijn zelfbe-
heersching nooit verliest, kijkt om.
Zijn blik is radeloos
Géén van beiden zien we meer uit
komst.
Opwinding in de bergen ls fataal, be-
teekent onherroepeiyk ondergang. Tóch
zyn we opgewonden, begrypen dus, dat
dit het einde kéin beteekenen.
Want ook: den nacht op deze ver-
bysterend gevaariyke plek doorbrengen,
is een onmogeiykheid. De sterkste zou 't
niet aan kunnen!
Verbazingwekkend: op dit moment
verandert de houding van X. als op slag.
Volkomen bedaard en met volle ver
zekerdheid zegt hy:
„StilIk voel, iemand ral ons den
weg wyzen. Volg me."
Hy neemt m'n hand en hoe is 't
mogelijk! schuift rustig langs den
stellen wand.
Enkele oogenbllkken later reeds, be
reiken wy een breeden weg: hóe dicht
waren we 't reddende punt dus al naby
De weg leidt naar een berghut, waar de
nacht wordt doorgebracht.
Op wonderbaarlijke wyze geholpen!
Zelfs mijn vriend, sterk mediamiek
aangelegd, staat voor 'n raadsel!
Enkele dagen later ontvangt hy een
brief van zyn zieken, ouden vader, met
wien hy innig verbonden ls.
Vroeger was deze een voortreffeiyk
bergbeklimmer, zyn heimwee naar d©
alpen is nog bij voortduring groot, hy
leeft er in gedachten véél.
In riln brief schryft de vader van een
merkwaardigen droom. Daarin wyst 1ÜJ
twee bergbeklimmers, die op een stel
len bergwand in uitersten nood verkee-
ren, den juisten weg. Verdere détails
herinnert hij zich niet
Van onze reis terug gekomen biykt,
dat de oude vader, juist op den middag
van ons spannend bergavontuur, eenlge
uren geslapen heeft
H.
(Auteursrecht voorbehouden)'.
