LEIDSCH
DAGBLAD
r
De
zee-engten
de beurt
aan
WEERBERICHT
Het „werk" te Parijs is begonnen f
Commissie-Generaal aanvaard
Na langdurig debat in de Tweede Kamer
Export wordt misschien vrijgegeven
Met een enkel woord
Waarom distributie van fruit?
Feiteiyk reeds van, Peter den Groote
»f, heeft Rusland een oog geworpen op de
zee-engten, waarmede dan worden bedoeld
de Dardanellen en de Bosporus, die de
Zwarte Zee hermetisch kunnen afsluiten
van Iedere verbinding over water met de
overige wereld. Langen tijd hebben de
Russen zelfs gedroomd van het volledig
bezit van Konstantlnopel, .tegenwoordig
Instamboel geheeten, en wat momenteel
Europeesch Turkije ls. Maar voor een der
gelijk lmperialisUsdh^ begeerte ls ln den
huldigen tijd nu eenmaal geen plaats
meer; dat beseffen zelfs de sovjets, die
overigens niet aarzelen om de oude Rus
sische Imperialistische wenschen tot wer
kelijkheid te brengen, voor zoover dat
slechts eenlgszlns mogelijk ls. Europa's.
Oosten kan er van meespreken!
Erkend dient te worden, dat de Russen
bij uitstek groote belangen hebben bij de
zee-engten. In wezen vormen deze zee
straten Immers de groote toegang voor het
Russische rijk. daar by beroering ln mid
den-Europa de Oostzee versperd ls voor
eiken aanvoer en aanvoer vla het Noorden
met groote moeilijkheden gepaard gaat.
Weliswaar ls er in tijd van nood ook nog
toegang naar de sovjet-unie vla de Per
zische Golf. doch dat beteekent eveneens
een grooten' omweg met tal van bezwaren,
waar het spoorwegnet door Iran nu niet
bepaald op massa-vervoer ls berekend.
Voor een vlugge en uitgebreide ravltall-
leering van Rusland blijven de zee-engsten
de groote mogelijkheid.
Wat sluiting van deze engten beteekent,
hebben de Russen in den eersten wereld
oorlog aan den lijve ondervonden. Toen
•tond Turkije immers aan de zijde van
Duitschland en de Ineenstorting van het
Tsarenrijk voor den Teutoonschen aan
valler ls voor een groot deel toe te schrij
ven aan de onmogelijkheid, om den Rus
sen vla dezen weg voldoenden toevoer van
wapentuig te doen geworden. En ook ln
den Jongsten wereldoorlog ondervonden de
Russen de nadeelen van het feit, dat de
zee-engten niet vrij waren.
Wel bleef Turkije toen bulten den strijd,
zoodat wel Iets werd doorgelaten, doch
veel te beteekenen had dit toch niet. Men
weet. hoe tot dicht aan de beslissing Tur
kije 'n sflnx-achtlge houding bleef aanne
men trots het verbond met Engeland en
Frankrijk en zelfs den Dultschers af en toe
begunstigde ln 'n mate, die een party-kie
zen ln die richting scheen te suggeeren.
Het Juiste over Turklje's gedragingen is
nog nimmer opgehelderd, doch afgaande
op hetgeen nog onlangs ls gepubliceerd, zy
het van Russische zijde, geeft de Turk-
sche houding alleszins aanleiding tot de
grootste argwaan Inzake de plannen, die
toen gekoesterd werden. In leder geval
heeft Turkye steeds belet, dat een gealli
eerde vloot de Zwarte Zee kon bereiken
en zoodoende den Russen ln hun moel-
lyke periode een zeer gewpnschten en
noodzakelijken steun onthouden.
Daarom was niet anders te verwachten,
dan dat de Russen de eerste de beste ge
legenheid zouden aangrijpen om te trach
ten zoodanige vert>eterlngen aan te bren
gen, dat zy niet voor de derde maal slacht
offer zouden worden van deze afsluiting
van de wereldzeeën. Die gelegenheid deedi
zich als van zelf voor. waar dit Jaar het
verdrag van Montreux van 1936 voor
tien jaren gesloten afliep. En die kans
hebben de Russen zich niet laten ontglip
pen' zy hebben Turkije doen weten, dat
zij het verdrag wel wilden vernieuwen,
doch dat de bepalingen moesten worden
gewijzigd.
Zooals 'gezegd, is dat te begrijpen en te
vens te billijken!
Edoch de Russen moesten geen Russen
zijn, als'zy van hun zyde nu niet gingen
overdrijven ln hun richting
In de eerste plaats treft ln hun nota,
over de zee-engten tot Turkije gericht, dat
er alle reden ls om te veronderstellene, dat
zy tot een regeling wensohen te komen
bulten de andere onderteekenaars van het
verdrag van Montreux om. Die andere on
derteekenaars zijn; Engeland, Frankrijk,
Griekenland, Bulgarije en Roemenie. De
Vercenlgde Staten hebhen geen deel aan
het verdrag.
Onnoodag te zeggen, dat Engeland dat
niet zal nemen om van Turkye zelf maar
niet te praten. De Turk is veel te blij. dat
het niet alleen staat tegenover de sovjets;
hf) zal zich ongetwijfeld met hand en tand'
vastklampen aan het verdrag en zal, wan
neer de Vereenlgde Staten moeite zouden
doen om ook deelgenoot te worden, het
geen lang niet uitgesloten moet worden
geacht, gelet op de volkomen veranderde
houding der Amerikanen wat betreft par
ticipatie ln Europeosche aangelegenheden,
zoo'n poging krachtig steunen. Te meer,
daar Immers Bulgarije en Roemenië thans
geheel ln Russisch vaarwater varen.
Het laat zich aanzien, dat ln dit op-
zlclyt de eerste botsing tusschen Turk en
Rus zal plaats vinden; waarby de Rus ln
het .nadeel is en het pleit wel zal moeten
verliezen.
Dooh dan komen de andere Russische
elsohen nog! De Rus wil feitelijk een rege
ling. waardoor alleen de landen aan de
Zwarte Zee medezeggenschap zouden ge
nieten Inzake de zee-engten, alle andere
landen zouden worden uitgeschakeld. In
dit opzicht zal het wederom Engeland met
zyn groote belangen ln de Mlddelland-
sche Zee tegenover zich vinden en na
tuurlijk ook weer Turkye!
En do klap op de vuurpijl in de Russi
sche elschen is wel, dat de sovjets deel
willen hebben aan de verdediging der
zee-straten. Dat laat aim duidelijkheid
niets te wenschen over. In de practljk zou
dat natuurlijk beteekenen, dat de sovjets
volledig heer en meester zouden worden
over de zee-straten
Van Turksche zijde ls reeds duidelijk
uitgesproken, dat over dit laatste niet zal
worden onderhandeld, daar dit de Turk
sche souverelnlteit zou aantasten en de
Russen feitelijk ln het bezit zou stellen
van deze belangryke toegangsroute naar
de Zwarte Zee.
Waar de Russen den voet strak zullen
houden, belooft deze kwestie dus weer de
noodilge spanning te zullen brengen!
Een lijdensweg.
Hij, die op dit moment een huis
wil bouwen, moet daarvoor eerst
bij 33 instanties de noodige ver
gunningen halen. Aldus heeft men
aan het Kamerlid, den heer Ande-
riessen verteld en deze heeft nu
aan de regeering gevraagd of dit
juist is.
85ste Jaargang
ZATERDAG 17 AUGUSTUS 1946
No. 25858
Waarnemend Directeur: A, Poortman
Hoofdredactie: B. W. Menkhorst,
J. Brouwer.
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Tel, Directie en Administratie: 25041
Tel. Redactie: 21507 - Giro no„: 57055
TIJDELIJKE WEERS VERBETERING
Do Bilt verwacht tot Zondagavond:
Gedeelteiyk bewolkt met plaateeiyk
een enkele regenbul. Matige wind,
voornameiyk tusschen West en Zuid.
Iets hoogere temperaturen.
Weer met Russische incidenten
Gisteren hebben de openingsbyeen-
komsten plaats gehad van acht com
missies, die de ontwerpvredesverdragen
moeten bestudeeren. De commissies
kwamen byeen na telkens drie kwartier
pauze om hun voorzitter, vice-voorzltter
en rapporteurs te kiezen. De rapporteurs
zyn vera-ntwoordelyk voor het opstellen
der rapporten, die ter plenaire zitting
van de conferentie in behandeling
komen.
De eerste commissie, die vergaderde,
was de politieke en territoriale com
missie voor Roemenië. Hier had een in
cident plaats, nadat de sovjet-afgevaar
digde Wysjinsky vyftig minut-en lang
gesproken had over de kwestie, dat
Frankrijk niet behoorde deel te nemen
aan de discussies, daar dit land niet in
oorlog met Roemenië is geweest.
De afgevaardigde van Nieuw-Zee-
land, Jordan, protesteerde daarna op
emotioneele wyze tegen het feit, dat
dc vorige spreker een onderwerp, dat
niet ter zake deed, had behandeld „Ik
zou by mijn leven nog resultaten wil
len zien", zeide hy, „we hebben weken
met de plenaire zitting verknoeid.
Gaan we nu hier ook weken ver
knoeien?" Naar Jordans meening ging
er te veel tyd verloren met redevoe
ringen houden, „wauwelen" en ver
talen.
In de daarop volgende discussie bleek
de bedoeling van Wysjrnsky's rede niet
geheel duidelyk, daar volgens eenige
sprekers Frankryk als lid van den raad
van ministers van buitenlandsche zaken
uiteraard zitting had in alle commis
sies.
Tengevolge van deze gedachtenwisse-
ling moest de bijeenkomst van de vol
gende commissie worden afgelast.
Ruim twee uur, nadat de vergadering
was aangevangen, koos men met alge-
meene stemmen Manoeilsky (Oekraine)
tot voorzitter.
Wysjinsky diende Jordan van repliek
en verklaarde o.m. dat een slecht hu
meur het werk nooit bevordert. Hy
stelde zich op het standpunt, dat zyn
(Wysjinsky's) opmerkingen correct en
noodig waren geweest, daar men alvo
rens met het werk te beginnen zeker
moest weten, welke landen lid van de
commissie waren. Later zou men hem
misschien hebben verweten, dat hy met
zyn be2iwaren niet eerder was gekomen.
In de commissie voor Finsche poli
tieke en territoriale aangelegenheden
werd aan Australië met algemeene
stemmen het voorzitterschap toegekend.
Engeland werd rapporteur.
Vervolgens zette de sovjet-afgevaar
digde Nivokof uiteen, dat Frankryk en
den Vereenigden Staten, die niet in oor
log met Finland waren geweest-, maar
wel zitting hadden in de commissie, geen
stemrecht toekwam.
De Fransche afgevaardigde Douve de
Murville, meende, dat deze zaak, indien
er twyfel bestaat aangaande de inter
pretatie van het reglement, naar de
commissie voor het reglement of naar
de plenaire zitting moet worden ver
wezen.
McNeill (Groot-Brittannië) nam het
sow jet-standpunt niet in en verklaarde,
dat dit een zaak was voor de commissie
voor het reglement resp. de plenaire zit
ting.
Novikof voerde er nog aan toe, dat hy
geen bezwaar heeft tegen deelnemen der
betrokken landen aan de discussies, zyn
verklaring sloot aan by die van Wysjins
ky en verduidelykte het feit, dat de sov
jet-unie niet wenscht, dat landen, die
met een land geen oorlog hebben ge
voerd, hun stem uitbrengen by het ne
men van beslissingen over de betrokken
voormalig vyandelyke mogendheid.
Novikof verlangde, dat zyn verklaring
zou worden opgenomen in de notulen.
De economische commissie voor de
Balkanlanden en Finland heeft Tsje-
cho-Slöwakye aangewezen voor het voor
zitterschap.
De sovjet-afgevaardigde Goeseh her
haalde hier het bezwaar tegen het stem
recht van landen, die niet in oorlog
waren geweest met het land, waarvoor
het verdrag werd opgesteld. Na eenige
discussie gaf hy echter toe, dat deze
aangelegenheid niet onder de bevoegd
heid der commissie viel.
De politieke en territoriale commissie
voor Italië kende Nieuw-Zeeland de
functie van rapporteur toe, nadat eerst
drie landen hadden geweigerd deze
functie door hun vertegenwoordigers te
doen waarnemen. China weigerde, daar
het geen deel had gehad in het opstellen
van de ontwerp-verdesverdragen.
De commissie keurde verschillende
voorstellen van den Zuid-Afrikaanschen
voorzitter. Egeland, goed. Deze stelde
om. voor, dat de Itallaansche delegatie
zou worden uitgenoodigd een memo
randum voor te leggen over haar ver
zoek, dat het de commissie vrij zou staan
een lid van de Italiaansche delegatie te
vragen voor haar te verschenen.
Brooke Claxton (Canada) werd een
stemmig gekozen tot voorzitter van de
rechtskundige commissie van redactie.
Francois (Nederland) tot rapporteur.
De Noorsche afgevaardigde Lange werd
eenstemmig tot voorzitter gekozen van
de algemeene commissie.
Naszkofski (Polen) werd gekozen tot
voorzitter van de militaire commissie.
Perzië heeft alsnog gevraagd toege
laten te worden tot de conferentie.
Indonesiërs bereid
evacuatie te hervatten.
De Indonesiërs hebben het geal
lieerde hoofdkwartier ervan in
kennis gesteld, dat zij bereid zyn
de evacuatie uit het binnenland te
hervatten.
Onmiddellijk nadat Sjahrir gis
teravond in Batavia was terugge
keerd, werd het geallieerde hoofd
kwartier mondeling medegedeeld,
dat de Indonesische republikeinen
bereid waren de evacuatie in de
onmlddeliyke toekomst te hervat
ten. Soedlbyo heeft verzocht, een
vertegenwoordiger van de geallieer
den naar Djokjakarta te sturen,
teneinde over de byzonderheden
van de evacuatie in het begin van
de volgende week te onderhan
delen.
DE FRANSCHE TEGENVOORSTEL
LEN VOOR ECONOMISCHE
EENHEID VAN DUITSCHLAND.
De Britsche en Amerikaansche ver
tegenwoordigers hebben tydens de
byeenkemst van de coördinatiecommis
sie van den bestuursraad te Beriyn de
Fransche tegenvoorstellen betreffende
het door de Engelschen gesteunde Ame
rikaansche plan voor de economische
eenheid van Duitschland verworpen.
De Britsche woordvoerder zeide, dat
Engeland de voorstellen wederom in
overweging zou nemen, indien de Fran-
schen eenige wyzigingen zouden aan
brengen. De sovjetafgevaardigde leverde
geen commentaar.
(Van onzen parlementairen medewerker)
Het was over zevenen, toen de Minister
van Overzeesche Gebledsdeelen gisteren ln
de Tweede Kamer aan het woord kon ko
men en de vergadering tot 's avonds werd
verdaagd, aangezien men tenminste even
gelegenheid moest hebben den inneriyken
mensch te versterken.
Opwindend was het debat overigens
niet geweest. Toen de heer v. Poll
(K.V.P.) een zeer meegaande redevoe
ring hield, waarin hy elgeniyk alleen
als eenige bezwaar van beteekenls
aantipte de door den Ltnt. G.-G. ln
de commissie-generaal ln 'te nemen
positie, verdween het laatste restje
van spanning. Nu toch was het dul-
detyk, dat liet wetsontwrp een meer
derheid ln elk gevai zou halen.
Trouwens, de fractie van de Party v. d,
Vryheld sprak zloh by monde van mr.
Vonk ook uit voor de zending eener com
missie-generaal, al ontbrak het daar al
lerminst aan kritiek op het tot dusverre
ln en ten opzichte van Indlë gevoerde
beleid. Fel tegen waren de antl-revolu-
tlonalren van wie de heeren Meyerlnk en
Schouten ln het geweer kwamen, terwijl
voorts tot de oppositie behoorde de c.-h.-
fractle, wier aanvoerder Tllanus geducht
van leer trok en ds. Zandt (St. Ger De
communisten schenen eerst nog nader
licht omtrent de aan de commissie-gene
raal mee te geven Instructie te willen
krygen. En voor de Party van den Arbeid
rezen prof. Logemann en de heer Palar
et wetsontwerp warm aan. Heel wat
staatsrechteiyke en politieke wijsheden
zyn er ln dit debat gedebiteerd, maar na
de uitvoerige sohrifteiyke gedachtenwls-
seling vlei er nauweiyks nog Iets nieuws
te beluisteren. In elk geval kan verder het
beste een beeld gegeven worden van dat
gene waarom het debat zoo al draaide,
door thans het voornaamste van de rede
van minister Jonkman te laten volgen.
Spoed ls verelscht. zoo betoogde mr
Jonkman, wegens de verhoudingen hier
te lande, tevens ook ln verband met de
situatie ln Indlë en met den interna
tionalen kant van het Indonesisch pro
bleem. Tegen mr. Vonk getuigde de mi
nister van goede en betrouwbare samen
werking t.o.v. datf vraagstuk met de Brit
sche bondgonooten
Omtrent het beleid, dat de Regeering
met betrekking tot Indlë denkt te
voeren plaatste de minister op den voor
grond het streven om het staatsverband
te behouden, terwyi dan binnen dat ver
band de algemeene en bijzondere rech
ten van allen hoog gehouden moeten
worden. Intusschen beteekent dit geens
zins. dat er verder iets ls vastgelegd om
trent de verhouding tusschen de deelen,
die elk een eigen staatsvorm kunnen heb
ben, waarin zij zich vry zullen kunnen
ontplooien, noch zelfs wat het aantal dier
deelen betreft. Ondanks de pyniyke her
inneringen aan de Japansche overheer-
schlng. die ln strke mate eigen zijn aan
de Republiek Indonesië, ls de Regeering
bereid om te trachten tevens met verte
genwoordigers dier organisatie tot over
eenstemming te komen. Tenslotte dient
toegegeven, dat ln die Republiek tevens
een stuk Indonesisch nationalisme leeft,
wat men dient te erkennen.
Uit de Instructie zal wei blijken, dat
Indien de commissie-generaal binnen de
grenzen, die hier aangaande behoud van
het staatsverband zyn aangegeven, een
overeenkomst ln Indlë aangaat, er op ge
rekend kan worden, dat het bewind er
met zijn leven voor zal Instaan om langs
den weg der Ryksconferentle en het con-
stitutloneele pad want de Regeering
stelt zich op de constitutioneel e basis
die overeenkomst verwezenlijkt te krygen.
GEEN GEWELD. MAAR OVERREDING.
Niet geweld, maar overreding ls de
methode, welke dit kabinet voorstaat,
maar dan moet zy ook tot toepassing
dier methode in staat worden gesteld.
Voorwaarde daarvoor is. dat het kome tot
herstel van veiligheid en recht en dus
kan er geen sprake van wezen om thans
geiyk van communistische zijde was
gevraagd het zenden van troepen thans
te staken.
Aangaande de positie van den Luit-,
G.G en de cie-generaai gaf de minister
te'kennen, dat feitelijk het stemmen ln
zooverre geen beslissende beteekenls
heeft, dat elk op zijn beurt(LUit.-G.G. of
minderheid der commissie) eventueel by
de kroon ln beroep kan gaan. Na korte
re- en dupliek nam de Kamer het wets
ontwerp aan; anti-revolutionairen, chr.-
hlstorlschen, P. v d. V. en St. Geref.
tegen.
Onderhoud met minister
Huysmans.
Onze huidige politiek verelscht, dat
in zekeren zin de wederopbouw ver
traagd moet worden ten behoeve van
den export. Hieruit vloeit voort: 1. dat
men er mede rekening moet houden,
dat de goederenvoorziening niet zoo
zal vlotten als men wel wenscht, 2.
dat de export gestimuleerd moet wor
den, 3. dat de arbeidsproductiviteit
moet worden verhoogd. Aldus de mi
nister van economische zaken, dr.
Huysmans, tydens een kennismaking
met eenige vertegenwoordigers van de
pers.
De regeering staat dus in de eerste
plaats voor de vraag: wat mogen wy
aan het eigen verbruik ten behoeve
van den export onttrekken? Wanneer
men hierbij tevens de geheele devie-
zenpositie in het oog houdt, zal de Ne-
derlandsche bevolking er goed aan doen,
de verwachtingen ten aanzien van de
binnenlandsche goederenvoorziening niet
te hoog te spannen. Aan vele goederen
is een ernstig gebrek. Te denken is byv.
aan textiel, aan papier, aan zacht hout
voor fusten enz. De kolenproductie stygt
weliswaar, maar voldoende sortimenten
voor de diverse doeleinden ontbreken
nog. Zoo zal men vooralsnog ten op
zichte van een aantal artikelen van de
hand in den tand moeten leven.
Minister Dr. G. W. M. Huysmans
De uitvoer, aldus vervolgde de mi
nister. is by de plannen ten achter. Er
zyn byv. industrieën (welke geen merk
artikelen produceer en) die de voorkeur
geven aan afzet op de binnenlandsche
markt. Alles moet er daarom op wor
den gezet, den export te stimuleeren.
Een beroep hiertoe zal worden gedaan
op de exportindustrieën en de bedryfs-
organisaties, terwyl bestudeerd zal wor
den, hoe de uitvoer meer aantrekkeiyk
kan worden gemaakt.
Zelfs zal onder het oog worden ge
zien, of het niet mogelijk is den ex
port vry te geven, dus de thans gel
dende formaliteiten grootendeels af
te schaffen, zonder hierbij de bin
nenlandsche voorziening te schaden.
Er zyn ook veleexporteurs die klagen
Inderdaad schuilt hier een zeker ge
brek en daarom wordt door de regce-
ring ook dit punt bestudeerd.
Arbeidsproductiviteit moet worden
opgevoerd.
Opvoering der arbeidsproductiviteit is
tot op zekere hoogte de sleutel van het
vraagstuk. Natuurlyk moet alles in het
werk worden gesteld, prysdalingen te
doen intreden. Zou men hierin niet sla
gen. dan zal de regeering moeten over
wegen om aan de loonen meer speling
te geven. Feitehjk laat de huidige pro-
Groote partij koffie in beslag
genomen.
SMOKKELAARSBENDE
ONTMASKERD.
Een groote partij koffie, in den zwar
ten handel stellig een waarde van een
half millioen gulden vertegenwoordi
gende en bestemd voor Duitschland, kon
door activiteit van een tweetal jonge
politiebeambten te Ede in beslag geno
men worden.
De vrachtautochauffeur vertelde, dat
hij een partij koffie vervoerde in op
dracht van H. en B. te Ede. Zonder ver
dere plichtplegingen werden de truck en J
de bestuurder naar het politiebureau
overgebracht, waar de recherche het on
derzoek overnam en het al heel spoedig
duidelyk werd, dat een goede vangst
was gedaan. Behalve de hoofdschuldi
gen H. en B. bleken twee zwarte hande
laren benevens een drietal juist afge
zwaaide militairen van de gezagstroepen
by de smokkelaffaire betrokken als le- 1
veranciers van groote en kleine partijen
koffie, die ten deele gestolen waren.
Allen legden een volledige bekentenis
af. H. en B. verklaarden tegenover de
recherche, dat de chauffeur M. opdracht
had de koffie (een party van honderden
kilo's) te vervoeren naar een zwarte
handelaar, wonende in de nabyheid van
de Duitsche grens, die wel verder voor
expeditie zou zorg dragen.
Het is weer een en al leven in de Rotterdamsche haven. Het lossen van de
schepen met dryvende kranen, waarvaneen groot percentage weer in functie is
(Foto ANP-de H.)
BINNENLAND
De Heilige Land-Stlohtlng bij Nij
megen ls dezen zomer reeds door ruim
30.000 menschen bezocht.
Wegens frauduleuze slachtingen is
te Nymegen een zestal slagersbedryven
gesloten Deze slachtingen worden in ver. j
band gébracht met diefstal van vee uit
de welde. Een verdachte uit Oss ls ge
arresteerd.
Prins Bernhard zal aanwezig z'.jn bij
de opening van de Moerdykbrug oP 24
Augustus
In den ouderdom van 65 Jaar is
gisteren te Amsterdam overleden Ir. Wil
lem Theodoor van Schalk, gepenslonneerd
hoofdinspecteur, hoofd van den dienst
der staatsspoorwegen ln Nederlandsch
Indlë.
Hotels en restaurants krijgen per 1
September een toewijzing van 50 gram
vleesoh per bonloozen maaltijd.
De kosten voor het opruimlngswerk
in het Bezuldenhout-kwartler te Den
Haag biyken aanmerkelijk hooger te zUn
dan aanvankeiyk werd geraamd. Er is
thans niet minder dan f. 5.400 000 voor
uitgetrokken.
BUITENLAND
Het stakende trampersoneel te
Brussel hervat heden den arbeid. Intus
schen staakt n.u weer het personeel van
twee gasfabrieken.
Naar de diplomatieke redacteur van
de Dally Telegraph verneemt, zou Argen
tinië bereid zijn 20.000 Polen op te ne
men. terwijl Canada 4.000 van hen zou
willen hebben. Brazilië zou Groot-
Brittannië eveneens de verzekering gege
ven hebben, dat het bereid ls Poolsche
soldaten toe te laten, die niet naar hun
vaderland terug willen.
Het door de Britten toegelaten Duit
sche blad „Telegraf" handhaaft tegen de
Russische ontkenning ln. dat de sovjets
razzia's onder de Jeugd hebben gehouden.
De nieuwe autonome regeering van
Slowakije ls door den Tsjechoslowaak-
schen premier Gottwald beëedlgd
De regeering bestaat uit acht democra
ten en vier communisten. De premier dr
Gustav Hlssak, ls communist.
De voormalige secretaresse van de
Zweedsche legatie te Beriyn, Elsa Bar-
thel. ls te Stockholm tot 4 Jaar en 6
maanden dwangarbeid veroordeeld, daar
zU de Gestapo geheime inlichtingen ver
strekt heeft.
Luitenant-kolonel Anto Krustef.
leider van de ..Tsar Krum". een geheime
antl-commurüstlsche organisatie ln Bul
garije. werd te Sofia tot den strop ver
oordeeld.
Volgens Dean Acheson. de Ameri
kaansche onderminister van buitenland
sche zaken, zal de regeering van de V.S.
binnenkort een nota aan de sovjet-unie
zenden in verband met het verdrag van
Montreux en de kwestie van do Darda
nellen.
Noodzakelijk om de prijzen
in de hand te houden.
Binnenkort zullen voor appelen, peren
en pruimen maximumpryzen worden
bekend gemaakt en zal met de distri
butie van dit fruit een aanvang wor
den gemaakt.
Naar aanleiding daarvan deelt men
ons van bevoegde zyde mede, dat de
regeering zich op het standpunt heeft
gesteld, dat iedere Nederlander in
staat moet zyn tegen redelijke prij
zen een bepaalde hoeveelheid fruit te
koopen. Dit was gedurende de afge-
loopen maanden, wegens de abnor
male hooge pryzen, voor velen on
mogelijk, waardoor een belangrijk
voedingsmiddel voor groote groepen
van de bevolking onbereikbaar was.
De re^eering wenschte, ondanks alle
moeilijkheden aan een distributie van
fruit verbonden en ondanks alle be
zwaren van producenten en hande
laren, aan dezen toestand een einde
te maken.
Het was te verwachten, dat door de
ongelykheid van vraag en aanbod
o.a. door het uitschakelen van den voor
heen belangryken invoer van buiten-
landsch fruit de fruitpryzen dit sei
zoen zeker zouden uitkomen boven het
niveau van vorige jaren.
Om aan de algemeene en redeiyke
verlangens naar het terugkeeren tot
normale maatschappelyke verhoudingen
zooveel mogelyk tegemoet te komen,
heeft de overheid in de verwachting,
dat het prysniveau op een redelijk peil
zou koirrn te liggen, aanvankelijk af
gewacht, hoe de vrije handel in fruit
zich zou ontwikkelen. De pryzen van
kersen, aardbeien en ander fruit bleven
evenwel, ook na de z.g. primeurs, zóó
hoog. dat de regeering zich genoodzaakt
zag in te grijpen, om te voorkomen, dat
ook de oogst aan appelen en peren
ons by uitstek Nederlandsche fruit
in de komende maanden als een luxe
alleen ton goede zou komen aan hen,
die hooge pryzen kunnen betalen.
Hoewel dus het ln de hand houden
van de prijzen uitgangspunt tot de ge
nomen maatregelen is geweest, vergt
billijke verdeeling van het beschikbare
fruit onvermydeiyk een distributierege-
i ling. Maximumprijzen voor den consu-
i ment sluiten vaste marges voor den
handel en maximumpryzen voor de
kweekers in.
I Zonder distributieregeling zouden alle
i handelaren het aangevoerde fruit ter
stond togen den maximumprys willen
verkoopen. Reeds op de veilingen zou
men dus de beschikbare hoeveelheden
onder den handel moeten gaan verdee-
len. Dit kan alleen als men den omzet
van iederen handelaar kent. Nu is er.
sinds het vrylaten van den handel in
groenten en fruit op 1 April van dit
jaar, in deze branche geen klantenbin
ding meer, zoodat onder deze omstan
digheden een billijke verdeeling over
den handel reeds een distributieregeling
voor de consumenten insluit.
De abnormale ontwikkeling van de
fruitpryzen in de afgeloopen maanden,
hoe betreurenswaardig op zich zelf. is
zeker ook te wyten aan een gedeelte
van het publiek, d&t tegen eiken ge-
vraagden prys fruit kocht, waardoor
de handel werd verleid tegen hooge
pryzen in te koopen en er vaak nog
een marge op te leggen, die onevenre
dig hoog was ten opzichte van den prys,
welken de kweeker voor zyn product
ontving.
De regeering ontveinst zich niet, dat
aan de uitvoering van deze distributie
vele moeilykheden verbonden zyn en
dat het gevaar voor den zwarten han
del in fruit, gezien de ervaringen, zeker
niet denkbeeldig is Niettemin elscht
het algemeen belang; dat op dit ter
rein ingrypende maatregelen worden
genomen.
ductiviteit loonsverhooging niet toe. Een
flinke styglng der loonen op dit oogen-
blik zou een ongewenschte geldvermeer-
dering beteekenen. Indien het dus
eenigszins mogeiyk is den druk op het
pryspeil te versterken, dan moet dit
worden gedaan, byv. op de wijze als
dit in de meubelindustrie is geschied.
De hoofdzaak is echter hlerby ver»
hooging van den goederentoevoer vl%
een vergroote productiviteit. Deze kan
tot stand komen door- middel van een
grooteren toevoer van brandstoffen en
grondstoffen, door middel van bestry-
ding van den zwarten handel en door
het Inwerken op den psychologlschen
factor.
Van belang by dit alles is natuurlyk
ook het prijspeil in het buitenland, spe
ciaal de Ver. Staten. Te dien aanzien
moet een afwachtende houding worden
aangenomen. Er moge in dit opzicht
echter op worden gewezen, dat de mi
nister zeide den indruk te hebben, dat
in elk geval in Engeland geen wyziging
in het prysbeleid zal worden doorge
voerd.
Bedrijfsorganisatie.
Over de wetgeving ten aanzien van
de publiekrechteiyke bedryfsorganlsatie
deelde de minister tenslote nog mede,
dat de tyd van voorontwerpen nu ach
ter den rug ligt en dat eerlang (wan
neer, ls nog niet te zeggen) een wets
ontwerp kan worden tegemoet gezien.
Hierby zal gebruik worden gemaakt van
het voorontwerp-Vos. doch ook het plan
door het centrum voor staatkundige vor
ming naar voren gebracht en tevens
van de vele wenken die via de veel
vuldige critiek zyn gegeven. Het wets
voorstel zal daarom gedragen worden
door een zoo breed mogeiyke laag der
bevolking, werknemers en werkgevers.
De Graaf uit Frankrijk.
VELE OUD-GEVANGENEN UIT
BUCHENWALDE OPGELICHT
Een groot aantal oud-gevangenen uit
het concentratiekamp Buchenwalde, uit
verschillende landen in Europa, zijn het
slachtoffer geworden van de oplichters-
praktyken van een Franschen mede
gevangene, die zelf ook geruimen tyd in
het kamp heeft gezeten. Hy bezocht
zyn vrienden en leende groote geldbe
dragen van hen. waarna hij plotseling
spoorloos verdween en nooit meer iets
van zich liet hooren. Alleen in Neder
land heeft hij op deze wyze een bedrag
van f. 8.000.— by elkaar ..geleend"
Nog onlangs heeft hy een bezoek ge
bracht aan een Amsterdamschen boek
houder en deze voor een flinke som op
gelicht. De Franschman. die vergezeld
was van zyn vrouw, vertelde van adel te
zyn en inviteerde zyn gastheer tot een
bezoek aan het grafelyk kasteel van
zyn vader in Frankryk. Toen hy ont
maskerd werd wist hy echter nog juist
de politie te ontloopen. Hy is nog steeds
niet gevonden.
Moordaanslag op Soekamo?
Het Fraixsohe persbureau A.F.P. bericht,
dat volgens berichten uit geloof waardige
Nederlandsche particuliere bron twee we
ken geleden een moordaanslag op lr. Soe
kamo zou gepleegd zyn. De aanslag zou
gepleegd zyn door een groep van 6 onbe
kend gebleven Indonesiërs. Republlkeln-
sche kringen bewaren hierover het diepste
stilzwijgen.
Volgens dezelfde bron zou Soekarno ln
verband met minder goeden gezondheids
toestand een kort verlof hebben genomen.
Opheffing der
R ijks verkeersinspectie.
MOTORRIJDEN DAN GEHEEL VRIJ.
Naar de „Tilb. Crt." uit betrouwbare
bron verneemt, zal zeer binnenkort de
Ryksverkeersinspectie in zyn geheel
worden opgeheven, waardoor het auto
verkeer geheel vry zou komen en waar
door tevens ryvergunningen overbodig
worden.
Het bureau tot verkrijgen aan-
koopen van een auto blijft evenwel
nog bestaan.
Het motorrijwiel zou dan evenwel
aan geen enkele vergunning of ver
ordening meer gebonden zijn.
Arts poogde S.S.-bloedgroep-
teeken te verwijderen.
Dr. DE KLEIJN IN VRIJHEID GESTELD.
De Utrechtscho arts, dr. G. H. de Kleijn,
die er o.m. van beschuldigd was op ver
zoek der Dultschers geëxperimenteerd te
hebben met het bekende bloedgroeptee-
ken, aangebracht onder den arm van
SB.-soldaten, ls door het Tribunaal te
Utrecht veroordeeeld tot een lnterneerlng
van tien maanden, met alrek van den
tbd. dien de beschuldigde sedert 16 Oct.
194<5 ln voor-lntemeerlng heeft doorge
bracht. Dr. de Kleyn is dientengevolge
ln vryheld gestold. Van zyn vermogen
werd een bedrag van f50.000 verbeurd
verklaard. Voorts werd de arts voor het
leven uit de belde kiesrechten en het
recht tot bekleeden van openbare ambten
ontzet.
De veroordeelde had zich 14 dagen ge
leden, toen zyn zaak door het Tribunaal
behandeld werd. verdedigd door op te
merken, dat hij de gewraakte operatie op
den S.S.-er Strieker slechts had toege
past, om tegenover den S.D.-er Proeb-
stlng te bewijzen, dat er na de operatie
steeds een lidteeken zichtbaar bleef. Hy
had hiervoor geen honorarium ontvangen.
Nederlandsche studenten
naar Praag.
Ook twee Lcldenaars.
Heden vertrok een delegatie van zes
studenten vertegenwoordigers van de Ne
derlandsche studenten, naar Praag, ter
bijwoning van 'het studenten-congres dat
daar van 1831 Augustus wordt gehou
den en dat door vertegenwoordigers van
vrywei alle landen ter wereld zal worden
bijgewoond.
Doel van dit congres ls te komen tot
de oprichting van een nieuwe wereldor
ganisatie van studenten en te confcree-
ren over de taak van den student ln deze
na-oorlogsche wereld.
De Nederlandscho delegatie, afgevaar
digd door den Nederlandschen Studenten
Raad. het lichaam waarin alle Neder
landsche studenten zbn vertegenwoordigd,
bestaat uit mej. Roeters van Lennep en
de heeren Geertsema, president NBR.
(Lelden). Cath. secretaris NB.R. (Lelden),
Hartgerlnk, Van Omme van Rutten.
Miniatuurvliegtuig op Schiphol
11 L. BENZINE OP 100 K.M.
Op Schiphol stond gisteren een klein,
doch sierlijk vliegtuigje met op den romp
den naam Solcol, hetgeen „adelaar" be
teekent Het stak wel sterk af tegen de
luchtreuzen, die links cn rechts van dit
kleine toestel geparkeerd stonden en on
der tvler vleugels het zonder moeite door
kon taxiën.
De Tsjechische fabriek Mraz uit Chocen
heeft dit vliegtuig geconstrueerd voor
particuliere doeleinden en poogt thans
de lnteresee van het buitenland voor dit
product te wekken door het maken van
een Europa-vlucht.
Het vliegtuig, «lat riechts 11 liter
benzine op 100 K.M. verbruikt, prae-
tlsch geheel van bout Ls en een ma
ximum-snelheid van 240 K.M. per
uur heeft, kan 120 liter benzine mee
voeren en kost f. 14.000.
Na een kort oponthoud is de Sokol
weer van Schiphol vertrokken met be
stemming Malmö. Vandaar gaat de reis
naar Stockholm. Oslo, Kopenhagen, waar
na de terugreis vla Frankryk en Zwitser
land zal worden genomen. Na 40 meter
was het toestel reeds los trok het In
trekbare landingsgestel onmiddellijk in en
was binnen enkele oogenbllkken aan het
002 onttrokken.
Een concurrentJe van den volkswagen?
IN SEPTEMBER GEDROOGDE
ZUIDVRUCHTEN.
In September zal een bon worden aan
gewezen, welke voor allo leeftyden recht
geeft op het koopen van 100 gram ge
droogde zuidvruchten.