LEIDSCH
DAGBLAD
De kleine naties
verloren het pleit
Vraaggesprek met luit.-generaal
S. H. Spoor
Over den
toestand
militairen
in Indië
Rust ter Parijsche conferentie teruggekeerd
De nieuwe bonnen
Mei een enkel woord
Eindelijk zijn te Parijs na lange discus
sies, die bovendien een vorm aannamen,
die niet bepaald geëigend mag worden
genoemd, om het prestige der conferentie
te verhoogen, belangrijke beslissingen ge
nomen.
Verrassend zijn deze beslissingen overi
gens niet Reeds vlei te voorspellen, ln
welken geest zy zouden uitvallen. De
zaak der kleine naties heeft het niet tot
een overwinning kunnen brengen, hoezeer
onder leiding van Australië en ons eigen
land daarvoor ook Js gestreden. De groote
tegenspeler, Molotof, had het vrij gemak
kelijk, want van de 21 stemmen beschikt
hij reeds direct over zes, n.l. die-Van Rus
land, Wlt-Rusland, de Oekraïne, Polen,
Tsjecho-Slowaklje en Joegoslavië. Deze
zes landen vormen een gesloten blok,
dat niet uiteen kar vallen I Voeg daarbij
de andere drie grooten, die grootendeels
gebonden zijn aan reeds gevallen beslui
ten en over den uitslag behoefde men
niet lang te puzzlen.
Niettemin heeft de sovjet-leider het
noodig geoordeeld met zoodanig grof ge.
schut te werken, dat Byrnes de gal over
liep en ln een feilen aanval den Russen
eens de waarheid meenden te moeten
zeggen op nu niet bepaald parlementaire
wijze. Er zullen er zijn, die hiervan heb
ben gegnuifd, maar dat dit noodig was,
komt het totaal-beeld van de conferentie
niet ten goede, Integendeel, haalt het
aanzien der conferentie naar beneden. En
dat is nu niet bepaald ln het belang der
wereld en haar opbouw.
De vraag lijkt ons overigens gewettigd,
of Moletoi niet meer tot z0n houding van
obstructie en sabotage overging uit vrees
voor een wyzlging ln de houding der drie
andere leden der groote vier Het verloop
der discussies was immers eén zoodanige,
dat Byrnes, door Engeland min of meer
gesteund, teekenen gaf, den kleinen na
ties zoover mogelijk tegemoet te willen
komen als in overeenstemming was te
brengen met de besluiten der groote vier.
Molotof is daarvan blijkbaar zóo geschrok
ken, dat hij op krachtdadige wijze de een
heid der groote vier heeft willen besten
digen, bang, dat Byrnes wel eens te ver
zou kunnen gaan. In dit opzicht is hij
dan geslaagd, zij 't met een Daardenmlddel.
dat, noch hemzelf, noch de conferentie
6lert.
Uit Molotof's verklaringen sprong ove
rigens nog één belangrijk punt naar vo
ren: hoewel hij het niet ze'f rechtstreeks
zelde. deed hy toch vla een Fransch blad
uitkomen, hoe te Parijs de kans groot was
op her. tot stand komen van een. Westelijk
blok, dat dan over een gewone meerder
heid zou beschikken. Het was een uiting,
die duidelijk bewees, hoezeer de sovjets
nog altijd vierkant staan tegenover zoo'n
blok, waarvan zy de kracht vreezen.
Vreemd blijft echter, dat de sovjets wei
geren aan het Westen dezelfde rechten
toe te kennen als zy zelf in het Oosten
gebruiken. Waarom mag sovjet-Rusland
wei een Oostelijk blok vormen en ontzeg
gen zij het Westen dat recht om-zich te
vereenigen? Het Oostelijk blok heet vol
gens Moskou geen bedreiging voor de we
reld-situatie, een Westelijk blok zou dat
z.l. wel zijn..,. In wezen ls de sovjet-
band in bet Oosten krachtiger dan die ln
het Westen ooit zou kunnen worden, want
ln het Westen zal men veel meer aan
eigen zelfstandigheid vasthouden, dan in
Oosten, waar men gehoorzaam de bevelen
uit Moskou volgtI
Zooals gezegd, de kleine naties hebben
het pleit verloren Voor beslissingen ter
conferentie zal een 2/3 meerderheid noo
dig zijn. Dat beteekent, dat Rusland nog
slechts één stem ncodlg heeft, om zoo'n
meerderheid te kunnen tegenhouden. En
in Noorwegen schijnt het reeds over die
eene stem te kunnen beschikken, gelet op
de uitlatingen van den Noorschen dele
gatie-leider.
Weliswaar ls een beleefde buiging ge
maakt ln de richting der kleine nat led,
doordat zij op Engelsch voorstel het
recht verkregen, al of niet met 2/3 meer
derheid aangenomen voorstellen, als aan
beveling aan de groote vier te doen toe
komen, maar meer dan een beleefdhelds-
phrase beteekent dit toch niet Integen
deel, juist uit het feit. dat het. slechts
aanbevelingen aan do groote vier betreft,
wordt nog eens nadrukkelijk gestipuleerd,
dat de groote vier de elnd-beslisslng va§t
ln handen hebben en houden. Besluiten,
niet met 2/3 meerderheid aanvaard, zul
len daarom wei eenvoudig „aanbevelin
gen" blijven, zonder meer.
85ste Jaargang
DONDERDAG 8 AUGUSTUS 1946
No. 25850
Waarnemend Directeur: A. Poortman
Hoofdredactie: B. W. Menkhorst.
J. Brouwer.
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
TeL Directie en Administratie: 25041
TeL Redactie: 21507 Giro no.: 57055
Laguardia nog pessimistisch
Generaal Spoor gelooft in
een vreedzame oplossing.
(Van een onzer redacteuren).
De Ned.-IndisChe legercommandant,
lt.-generaal S. H. Spoor, die de vorige
week in den record-tijd van 37ft uur
van Batavia naar Nederland vloog heeft
in een persconferentie te Den Haag op
openhartige wijze geantwoord op een
groot aantal vragen, hem door een nog
grooter aantal binnen- en buitenland-
sche journalisten gesteld.
In zijn inleidend woord zeide de ge
neraal, dat het beeld, hetwelk men zich
hier te lande van den militairen toe
standstand in Indië heeft gevormd, va
rieert van politioneel optreden tot een
complete oorlogssituatie. Dit beeld recht
te zetten, was een van de motieven tot
dit massa-interview, waarbij spr. uit
sluitend over militaire vraagstukken
wilde spreken. Het leger immers doet
niet aan politiek; het is slechts het
machtsapparaat van de regeering en aan
haar gehoorzaamheid verschuldigd, wel
ke beslissingen zij ook neemt.
Vraag: Kunt u ons iets vertellen om
trent de opdracht van onze troepen?
Antwoord: Onz« troepen zij er zeer
beslist niet om oorlog te voeren met de
volkeren van Indonesië, doch voor de
handhaving van orde en rust, waartoe
het noodzakelijk is, dat zij den strijd
aanbinden tegen alle mogelijke soorten
van terroristen. Dat deze actie een heil
zame uitwerking heeft, kan men zien
in de Buitengewesten, waar een rustige,
openhartige en constructieve gedach-
tenwissellng mogelijk is gemaakt door
de liquidatie van de aldaar tijdens de
Japansche bezetting gevormde gueril-
latroepen. Deze taak blijft ook wegge
legd voor de troepen, die nog zullen
gaan. Ook wanneer dr. Van Mook erin
slaagt met de Sjahrlr-groep tot een ac-
coord te geraken, zal het noodig blijken
den strijd tegen de terroristen op Java
voort te zetten. Dit is in het belang van
land en volk, want het is juist de een
voudige dessaman, die het meest onder
de ordeverstoringen te lijden heeft. Daar
waar de rust is hersteld, keeren rede
lijkheid en gezond verstand terug.
Is de TJftJ., het volksleger te beschou
wen als een geregelde weermacht?
Geenszins. De TÜ.I. is geen nationaal
leger, doch belichaamd slechts een stre
ven om organisaties, die hun oorsprong
vinden in de door Japan opgezette Kei-
bodan, Seinendan, Laskar Ra'jat etc. te
centraliseeren: tot dusver is men hier
in slechts tendeele geslaagd, want op
verschillende fronten herkennen wij het
systeem van de Chineesche „war lords",
die alleen dan aan de orders van het
„opperbevel" gehoorzamen, wanneer dat
Een amendement van Joego-Slavië werd
ln de commissie voor de reglementen te
Parijs met algemeene stemmen aange
nomen. Hierdoor zullen geallieerde lan
den. grenzende aan voormalig vljande^
lljke landen, bet recht hebben den raad
van ministers der groote vier rechtstreeks
aanbevelingen te doen, ook al zouden
deze door de conferentie zijn afgewezen.
Dit amendement is kennelijk bedoeld
om de positie van Joego-Slavië te ver
sterken, wanneer bij de besprekingen van
de vredesverdragen de kwestie Trlëst ter
tafel komt. Wanneer de door de groote
vier voorgestelde internationalisatie van
Triest namelijk door de conferentie wordt
aanvaard, zal Joego-Slavië krachtens dit
amendement nog rechtstreeks aanbevelin
gen bij de groote vier kunnen doen.
In kringen der conferentie krijgt men
meer en meer het gevoel, dat de kwestle-
Triëst het grootste twistpunt zal worden,
evenals dat op de conferentie der minis
ters het geval was. Het Joego-Slavische
amendement wijst er ni. op. dat de mo-
tendheden van Oost-Europa van plan zijn
e aanbevelingen van de Westelijke sta
ten voor een effectief internationaal be
stuur van Trlëst te bestrijden.
Dr Evatt (Australië) trok zijn amen
dement op de door de groote vier voor
gestelde regels voor de procedure in. Dit
amendement wilde, dat aanbevelingen van
de commissies naar de plenaire cohe
rentie zouden gaan. onverschillig of zy
met twee derde dan wel met eenvoudige
meerderheid zouden zijn aangenomen. Hij
verklaarde zich tevreden met het aange
nomen Britsche amendement, volgens het
welk de bi) twee derde ol eenvoudige
meerderheid aanvaarde aanbevelingen van
de conferentie naar den raad van minis
ters der groote vier gaan.
Hierop trok de Nederlandsche delegatie
haar amendement (stemming bij eenvou
dige meerderheid ln de commissies) even-
€CHector Mc Nel] (Eng.) toonde zloh yer-
heugd over het intrekken van de beide
amendementen en drong er bij de com
missie op aan de overblijvende ontwerp
voorstellen aan te nemen.
Molotof zelde. dat de Sovjet-dele-
gatie het geamendeerde artikel No. b
(betreffende het stemmen) ln het be
lang van de eenstemmigheid zon aan
vaarden. De artikelen 6 en 7 (benoe
ming van voorzitters van de commis
sies) werden hierop aangenomen.
Het Joego-Slavische voorstel, dat Al
banië ter plenaire zitlntg van de vredes
conferentie waarop ook Italië verte
genwoordigd zou zijn zou worden uit_
genoodlgd, werd ingetrokken nadat Mc
Neil (Engeland) had verklaard dat dit een
zaak was voor de volledige conferentie
en niet voor de commissie.
De vergadering van de 21 landen zal
waarschijnlijk hedenmiddag 16.00 uur bij
eenkomen.
De verklaring van Byrnes ls gisteren
door radio Moskou gegeven en heden zal
de Russische pers deze opnemen.
feet Joodsch wereldcongres dat in ge
sloten zitting te Parijs bijeen is geweest,
heelt medegedeeld, d^t het zal verzoeken
dat ln vredesverdragen, die thans te Pa
rijs worden opgesteld, speciale clausules
zullen worden opgenomen, waarin de be.
scherming der Joodsche gemeenschappen
ln ex-vyandelljke staten wordt gewaar-
bbrgd.
Deze bescherming zou moeten worden
omschreven ln de grondwet van die lan
den en onderworpen aan het toezicht en
onderzoek van een of ander lichaam der
V. N waarbij de Joodscbe gemeenschap
pen recht van petitie zouden hebben, ln.
dien zij van meening zouden zijn, dat er
sprake was van overtreding der grond
wettelijke bepalingen. Het congres zou
tevens verzoeken om dezelfde rechten als
andere bevolkingsminderheden bezitten
in Roemenië en Hongarije, wèar een lange
geschiedenis van anti-semltlsme ls ge
weest.
Onze nieuwe minister van marine kapi
tein-luitenant ter zee J. J. A. Schagen
van Leeuwen.
(Foto ANP-F.)
in hun kraam te pas komt. Het is ge
bleken, dat de aanvalskracht van die
eenheden, welke onder Japansche lei
ding staan het grootst is. Ook Duitsche
instructeurs (nl, naar Indië gekomen
duikbootpersoneel) worden gebruikt en
wel bij de Indonesische vloot.
De TE.I. is dus een apparaat, waarop
de republikeinsche legerleiding zeker
niet kan rekenen. Het bewapenen van
twee T.R.I.-bataljons door de Lngelschen
ten behoeve van de bescherming van
transporten geïnterneerden uit het bin
nenland, is een gevaarlijk experiment
gebleken, omdat de wapens niet wedden
gebruikt voor het doel, waarvoor ze wa
ren afgestaan.
Hoe sterk zijn onze troepen in Indië
en hoeveel komen er nog?
De Britten hebben één divisie op Ja
va en één op Sumatra; wij hebben zes
brigades met de noodige hulptroepen op
Java en 15.000 man ln de Buitengewes
ten. Verwacht worden nog één divisie
(15 18.000 man) en eenige garnizoens
troepen in verband met de beëindiging
der Engelsche taak in Indië.
zyt gij optimist ten aanzien van de
ontwikkeling?
Ik streef ernaar een goed generaal
te zijn en een goed genei-aal is optimist.
Ook volgens de overtuiging van hen, die
van Indonesische zijde streven naar een
accoord met Nederland, zal het nood
zakelijk zijn op Java en Sumatra strijd
te leveren ter handhaving van orde en
rust. Deze strijd blijft evenwel beperkt
tot de zuivere pacificatie, waarbij de
tegenactie varieert in sterkte en groot
te. Met onze totaal-sterkte kunnen wij,
aldus spr. deze taak wel aan,
Vanzelfsprekend niet, wanneer een
koloniale oorlog zou moeten worden
gevoerd, doch ik geloof niet, dat het
zoover zal komen.
Met nadruk waarschuwde spr. tegen
de republikeinsche persbureaux Antara
Merdeka, die zich vourtreffelijke
leerlingen hebben betoond van het vol
strekt onbetrouwbare Japansche pers
bureau Domei.
V: Hoe hebben de Engelschen de hun
opgedragen militaire taak volbracht?
A: Met groote voortvarendheid. Men
moet evenwel goed in het oog houden,
dat zij onvoldoende sterk waren en erop
uit waren om toch vooral geen moei
lijkheden van politieken aard te schep
pen. Zoodra onze nieuwe troepen in In
dië aankomen, zullen de beide Britsche
divisies zich terugtrekken en naar mijn
meening zal dit binnen afzienbaren tijd
het geval zijn,
V: Hoe denkt u over het protest, dat
de Chineesche regeering heeft gericht
aan de Nederlandsche regeering inzake
de gedwongen opname van Chineezen
in het K.NXL. naar aanleiding van het
incident bij Tangerang?
AEr is beslist niemand gedwongen in
het K.N.I.L. dienst te nemen. In het
leger zijn ongeveer 350 Chineesche vrij
willigers opgenomen, uitsluitend voor
locale politiewerkzaamheden. De aan
vraag van Chineezen om dienst te ne
men is echter zóó groot, dat daaraan
in de verste verte niet kan worden vol
daan.
V: In sommige bladen is geschreven over
een divergeerende politiek van dr. Van
Mook en U. Wat denkt U daar over?
A: Ik hoor er hier voor het eerst van.
Het is volmaakt nonsens. Nogmaals: het
leger heeft geen aparte politiek. Het is
slechts gezagsinstrument van de regee
ring. Uit dien hoofde kon de generaal
dan ook geen antwoord geven op de
vraag, of men. indien men met Sjahrir
niet tot een accoord zou komen, over
zou gaan tot herstel van het gezag, dus
oorlog met de republiek Indonesia. Op
deze vraag, aldus de generaal kan slechts
de Nederlandsche regeering antwoord
geven.
V.: Hoe is de geest onder de Neder
landsche troepen?
A: In het algemeen heeft hun taak
vervulling mijn volle bewondering. Niet
alleen uit militair oogpunt, maar ook
door de bevolking wordt him optreden
zeer gewaardeerd. De geest is in alge-
meenen zin goed, zoo niet uitstekend, al
zijn er natuurlijk wel moeilijkheden als
gevolg van schaarschte aan goederen en
transport, den voor velen moeilijken
overgang van de Hollandsche naar de
Indische sfeer, het gebrek aan voorlich
ting, enz. Er wordt zocwel voor de stof
felijke als voor de geestelijke verzorging
van den troep gedaan..wat onder de
huidige omstandigheden mogelijk is.
V: Bestaat er ontevredenheid over de
uiteenloopende salarieering der man
schappen?
A: Dat is inderdaad een moeilijk pro
bleem. Bij het K.NJ.L. is de situatie
momenteel zóó, dat bij de salarieering
verschillen van landaard geen rol meer
spelen. Er bestaan echter tegenstellin
gen met de troepen van de Koninklijke
Landmacht en de mariniers, die ieder
op afzonderlijke salarisbasis worden be
taald. Straks komen daar nog militie-
troepen bij, voor wie weer een andere
La Guardla heeft ln een rapport voor
den raad van de Unrra ter bijeenkomst te
Genève verklaard, dat de voedselversche-
plngen van de Unrra naar Europa en het
Verre Oosten van April tot Juli, tot een
totaal van 1 923.224 ton. een record tn het
werk van de Unrra beteekenen.
Verder verklaarde h(J, dat het probleem,
tot de oplossing waarvan de Unrra poogt
bij te dragen, nog zal blijven bestaan
oadat de Unrra haar werkzaamheden be
ëindigd zal hebben. De wereld-voedsel-
crlsls zal niet door den oogst van 1946
opgelost worden, doch minstens tot den
oogst van 1947 voortduren. Ook het pro
bleem van de verplaatste personen zou
dringend blijven. Wanneer niet zeer bin
nenkort het Initiatief zou worden geno
men tot een internationaal aanvatten van
de problemen ter ordelijke voortzetting
va-n de werkzaamheden der Unrra, zouden
de gevolgen uiterst ernstig kunnen wor
den. aldus zelde Laguardia.
WEERBERICHT
NOG STEEDS KOEL.
De Bilt verwacht tot Vrijdagavond:
Aanvankelijk zwaar bewolkt of geheel
bedekt met eenige regen. Vannacht
opklarend, doch morgen overdag wl^
selende bewolking met plaatselijk
eenige bultjes. Koel weer. meest ma
tige wind tusschen Zuid en West.
Si.ïi'£?e.sto2ms.1hlI> Elisabeth" van de Cunard White Star vaart
het droo0dok In Southampton binnen voor het inrichten als passagiersschip
Het se hip verliet de bouwwerf (Clydebank) op 26 Febr. 1940 en voer ln het geheim
In ,am oorlog legde het 500.000 m(Jl af voor transportdiensten
De gebruikelijke proefvaarten na de voltooiing werden niet gehouden, ZIJ zullen
eerst thans, M de verbouwingtot passagiersschip, plaats vinden, waarin het
schip waarschijnlijk in October as. de eerste reis als mailschip maakt.
VOOR DE EERSTE HELFT VAN DE
9PE PERIODE (4 T.M. 17 AUG.).
Elk der volgende bonnen geeft recht
oo het koopen van:
BONKAARTEN LA, LB. LC 608
A 74 melk a liter melk
B 74. C 74 melk 3ft liter melk.
402 aardappelen 3 K.G. aardappelen.
BONKAARTEN LD, LE 608.
D 74,"E 74 melk 6 liter melk.
902 aardappelen 1 kg. aardappelen.
TAB AKSK AARTEN.
T 42 2 rantsoenen tabaksartikelen.
Bovengenoemde bonnen kunnen reeds
op Vrijdag 9 Augustus worden gebruikt,
met uitzondering van de bonnen voor
melk en aardappelen., waarop eerst met
-ingang van Maandag 12 Augustus mag
worden gekocht.
salarisregeling geldt. Nivelleering der
salariëenng zou de ideale oplossing zijn,
doch technische moeilijkheden maken
dit helaas onmogelijk.
V: Houdt Uw verblijf hier te lande
verband met mogelijk gewijzigde in
structies?
A: Neen. ik ben hier ter bespreking
van technisch-militaire kwesties. Tot
goed begrip van mfjn positie moge nog
dienen, dat ik militair ondergeschikt
ben aan den Engelschen legercomman
dant in Indië en verantwoording schul
dig ben aan den luitenant-G.G. van
Mook.
Tenslotte bestreed een der journalis
ten de mededeeling van generaal Spoor,
dat de TH.I. gebruik zou maken van
Japansche militairen en instructeurs.
Op grond van een door hem persoonlijk
on tvangen mededeeling van Amir Sja-
rifoedin, ontkende deze spreker, dat er
ook maar één Japansche militair aan
Indonesische zijde zou meevechten. De
Nederlanders daarentegen gebruiken wél
Japansche soldaten voor den strijd, zoo
als een ooggetuige hem nog onlangs be
vestigde.
Generaal Spoor vroeg dezen journa
list hoe hij het dan verklaren kon, dat
onder de lijken der gesneuvelden aan
Indonesische zy'de meermalen Japan
ners worden aangetroffen. Dat Japan
sche soldaten aan Hollandsche zijde
zouden meevechten, ontkende hij met
den grootst mogelfjken nadruk. Ik zou
me. zoo zei generaal Spoor, doodscha
men als het waar was. Hoogstens wor
den ze als koelies gebruikt voor het ver
richten van allerlei werkzaamheden en
in het begin der bezetting voor be
wakingsdiensten. Den bewusten oogge
tuige ried spr. dan ook een bezoek aan
een oogarts aan!
Morgenavond te 18.30 uur zal over
den zender Hilversum I (301 m.) in het
programma der Nederlandsche Strijd
krachten een vraaggesprek plaatsvin
den tusschen den luitenant-generaal
mr. H. J. Kruis, chef van den. genera-
len staf hier te lande, en den luitenant-
generaal S. H. Spoor, commandant van
het K.NJ.L., over de Nederlandsche
troepen in Indië.
Meerderheid voor Camille
Huysmans.
De Belgische Kamer van Afgevaardig
den. heeft met 99 tegen 87 stemmen de
verklaring van de nieuwe coalltleregee-
ring van socialisten, communisten en li
beralen goedgekeurd.
De Belgische Senaat heeft zyn vertrou
wen uitgesproken ln de regeering-Huys-
mans met 79 tegen 77 stemmen en 3 ont
houdingen.
Beroep van Duitsche
moeders.
Duitsche moeders hebben zich gewend
tot het Internationale Roode Kruis, de
Sovjet-autoriteiten, dêxi wereldraad van
kerken én den bisschop van de Belijdenis-
kerk van Berlijn, teneinde hulp te ver
krijgen by het terugvinden van him kin
deren, die tydens periodieke razzia's door
de Russische geheime politie ln Branden
burg (Russische zone) zijn weggevoerd.
Door deze razzia's zyn reeds zes districten
van deze provincie volkomen ontdaan van
kinderen van 13 tot 17 Jaar, die, naar een
officier van de Russische geheime politie
aan de moeders zou hebben meeegedeeld,
worden weggevoerd „om opnieuw te wor
den opgevoed". Zy zouden twee Jaar van
huls blijven.
DE MEEST MODERNE ZAKENWIJK.
Natuurlijk ln Amerika.
Volgens een verslaggever van de „Eve
ning Standard" te New York heeft men
besloten In Flushing, een der voorsteden
van New York, niet ver van de plaats,
waar in 1939 d$ wereldtentoonstelling ls
gehouden, een speolale winkel- en zaken
wijk te bouwen, waar de temperatuur op
straat ln den winter warm en ln den
zomer koel zal zyn. De voetgangers zul
len zich op roltrottolrs voortbewegen. Er
komt een parkeerplaats voor 5000 auto's
en een remise voor 80 bussen. Terwyi de
moeders boodschappen doen. vinden de
kinderen in een kinderverblljfplaats on
derdak en verzorging. De meeste gebouwen
worden door viaducten of tunnels met
elkaar ln verbinding gesteld De totale
kosten van den aanleg zullen 12.000 000
pd. st, bedragen. Het werk. dat binnen
een Jaar zal begonnen worden, zal twee
Jaar ln beslag pemen.
HET PLAN VOOR PALESTINA.
Volgens een telegram uit Washington
in de New York Times hebben de Amerl-
kaansche leden van de Anglo-Amerikaan-
sche commissie van onderzoek Inzake
Palestina oP een prlvé-byeenkomst beslo
ten. er by Truman op aan te dringen, dat
hun aanbeveling tot het toelaten van
honderdduizend Joden ln Palestina ln
behandeling genomen zal worden voordat
de besprekingen over het Britsche verdee-
Ungsplan worden begonnen.
Ook minister Jonkman
noemt Soekarno een
„collaborateur"!
Aan een ln het „Handelsblad" gepu
bliceerd Interview van „Associated
Press" met den minister van Overzee-
sche gebiedsdeelen, mr. J. A. Jonkman,
ontleenen wy, dat deze o.a. het volgen
de verklaarde:,
„Soekarno die daar nu de macht heeft,
is êeen Mussert, en hy heeft zeker de
elementen van een nationalistischen
strijder in zich. In verband echter met
zyn collaboratie met de Japanners en
zijn gebruik van Japansche methodes,
is dit niet voldoende. Aan den anderen
kant is Sjahrir onbesmet".
De Palestijnsche kwestie.
Het Britsche kabinet heeft twee be»
sluiten aangaande Palestina genomen.
Over enkele dagen zal het kabinet een
verklaring publiceeren over de iyn, dl«
het denkt te volgen, aldus de „Daily He
rald".
Engeland zal ln geen geval afstand doen
van zyn verantwoordelijkheid als man-
daatmogendheld vooi Palestina cn Enge
land zal de aanbevelingen van de Anglo-
Amerlkaansche commissie zoo snel mo-
geiyk ln practyk trachten te brengen,
ook als spoedige steun van de V. S. uit
blijft.
De Britsche regeering zal het plan om
van Palestina een federalen staat te ma
ken by de eerstkomende gelegenheid aan
het oosöecl der Vereenlgde Naties onder
werpen.
Volgens een bericht van do New-York
Times uit Washington heeft Groot-Brlt-
tannlë er de Vereenlgde Staten van op de
hoogte gesteld, dat geen verdere illegale
Immigratie ln Palestina meer zal worden
toegestaan en dat voortaan allen, die op
illegale wijze ln Palestina pogen binnen
te komen, naar het eiland Cyprus ver
scheept zullen worden. Vandaar het
kamp. dat 'daar wordt opgericht.
BRITSCH-INDONESISCH TREFFEN
TE BUITENZORG.
Een officieel communique meldt, dat
er te Buitenzorg een treffen heeft plaats
gehad tusschen een Britsche patrouille
en Indonesiërs, die echter na een kort
gevecht terugtrokken.
In het gebied van Semarang was er
activiteit van zoowel Nederlandsche als
Indonesische mortieren en artillerie. Te
Padang zetten de Indonesiërs hun tak-
tlek van met granaten te werpen voort.
Een verbod om zich na een bepaald) tyd-
stlp buitenshuis te bevinden is Ingesteld.
VOORSTELLEN VOOR
WERELD VOED SEL-RA AD.
Door de voedsel- en landbouworgani
satie der Vereenlgde Naties zyn de voor
stellen voor een wereldvoedsel-raad ge
publiceerd, die zullen worden besproken
op de wereldvoedsel-conferentle, die op
2 September te Kopenhagen zal beginnen.
De werkzaamheden van den voorgestel
den raad zullen omvatten: het vormen
van een voedselreserve, die voldoende zal
zyn om den nood by misoogsten, waar
ook ter wereld,, te leenlgen; stabilisatie
van pry zen voor landbouwgewassen op
de wereldmarkten, waartoe de noodige
fondsen zullen worden gevormd: het ver
voer van voedsel naar behoeftige landen.
Voorgesteld wordt het instellen van
voedselcommlsslcs, die het recht zullen
hebben voorraden achter de hand te hou
den. zy zullen minimum- en maximum
prijzen vaststellen, koopen wanneer de
marktprys onder het vastgestelde mi
nimum daalt en verkoopen wanneer die
prijs boven het vastgestelde maximum
stijgt.
De beslissing, die te Kopenhagen hier
omtrent zal worden genomen, zal op de
Septemberzlttihg aan de algemeene ver
gadering van de VU. worden voorgelegd.
HET NIEUWE TURKSCIIE KABINET.
Het nieuwe Turkschc kabinet omvat
veertien ministers, van wie een viertal
deel heeft uitgemaakt van het afgetreden
kabinet van Saradjogloe. De overige tien
behooren allen tot de republikeinsche
volksparty. Hassan Saka behoudt zijn
portefeuille als minister van bultenland-
sche zaken, hetgeen er op wijst, dat do
bultenlandsche politiek van Turkye onge
wijzigd biyft. De nieuwe premier Peker
zal Maandag het regeerlngsprogramma aan
de groote nationale vergadering voorleg
gen en om een motie van vertrouwen
verzoeken. De eerste taak van de nieuwe
regeering zal, naar men zegt, de verbete
ring en ontwikkeling van het economisch,
bestel zijn.
CHINEESCHE WIJSHEID.
Het Chineesche blad Sin Wan Pao heeft
van de „groote vyf" de volgende karakte
ristiek gegeven: de Frapschen handelen
onmiddellijk nadat zy gepraat hebben,
de Britten handelen, terwyi zij praten,
de Amerikanen praten pas, nadat zy ge
handeld hebben, de sovjets handelen maar
praten heelemaal niet en de Chineezen
praten en praten maar doen niets.
S.S.-MAN GEEFT GRUWELEN TOE.
De voormalige brigade-generaal van de
Waffen-SS Guenther Relnecke heeft voor
hot tribunaal te Neurenberg toegegeven,
dat „ln de Duitsche concentratiekampen'
vreeseiyke wreedheden waren bedreven".
Overigens poogde hy een schildering te
geven van de S.S., alsof deze met behulp
van een netwerk van enqueto-commlsslea
geprobeerd had een einde te maken aan
de verschrlkkeiyke toestanden ln de kam
pen. welke pogingen steeds door S.S.-
cxtremlsten gesaboteerd zouden zyn.
BINNENLAND
Vier lichamen, welke deel uitmaken
van de organisatie der Ver. Naties, heb
ben thans Nederlandsohe voorzitters, n.l.
de Veiligheidsraad (van Kleffens). het
wetenschappelijk en technisch comité
van de commissie voor de atoomkracht
(prof. H. A. Kramers), de commissie van
deskundigen van den Veiligheidsraad
(Beelaerts van Blokland en de commis
sie voor de toelating van nieuwe leden
(R Fack).
De 39 J. wielrydster mevr. van Ziel-
hulsvan Pljkeren uit Weesp ls, aldus
de „Zwolsche Crt." toen zy vlak voor een
militaire vraohtauto omviel, door dezen
wagen overreden en op slag gedood. Dit
droevig ongeval geschiedde op de Bally-
brug over den IJssel by Zwolle. De echt
genoot blijft met vier kinderen achter.
Naar Ned.-Indië kunnen per zeepost
weer handelspakketten worden verzonden
tot een maximum gewicht van 5 K.G. De
verzending geschiedt op risico van den
afzender,
De „Noordam" en de ..Westerdam"
van de Holland-Amerika-lijn zullen voor
zien worden van electronlsche navlgatlc-
lnstallaties.
Tevens zullen zij met het nieuwste type
radar worden uitgerust.
De nieuwe autobandenfabriek der
NV Rubberfabrieken „Vredesstein" zal
te Enschede worden gebouwd.
De Nederlandsche regeering heeft
zich. Ln principe bereid verklaard deel te
nemen aan een conferentie van experts
Inzake paspoorten en grerLsformalitelten.
welke conferentie door het secretariaat
van de Ver. Natiën op een nader te be
palen plaats byeen geroepen zal worden.
Vrijdag 16 en Zaterdag 17 Augustus
zal in den Philips schouwburg te Eind
hoven een congres worden gehouden van
het Ned. Verbond van gerepatrleerden.
Tydens dit congres, waaraan Pransche en
Belgische delegaties deelnemen en ver
tegenwoordigers uit Tsjecho Slowakije,
Griekenland, Polen en Joego Slavië mede
aanwezig zullen zijn. zal worden overge
gaan tot stiohting van een internationale
organisatie van ex-gedeporteerden.
BIJ O. ls de heer D. N. de Smit
benoemd tot handelsraad. Deze ls als
zoodanig werkzaam gesteld aan Harer
Majestelts ambassade te Londen.
Voorts is by O, de heer N. van den
Pol benoemd tot kanselier der eerste
klasse en als zoodanig werkzaamgesteld
aan Harer Majestelts ambassade te Stock
holm.
BUITENLAND
Uit Tokio wordt gemeld, dat het
Japansche verbond van vakvereenlgingen
wil toetreden tot het werejdverbond van
vakvereenlgingen.
De Brusselsche brievenbestellers heb
ben het werk neergelegd. Oorzaak: een
loonkwestie.
De voormalige executiekamer van de
Beriynsche strafgevangenis „Ploetzensee"
zal worden gewyd aan de nagedachtenis
der slachtoffers van het natlonaal-socla-
llsme.
Van 21 tot 28 Augustus a.s. zal te
New York een conferentie worden gehou
den, waarvan de bedoeling ls te onder
zoeken hoe de luchtvaart haar bydrage
kan leveren aan een vreedzame ontwik
keling vap. de wereld. Deze byeenkomst
ls georganiseerd door 81 instellingen van
hooger onderwys en opvoedkundige or
ganisaties. waaronder 8 van bulten Ame
rika. Ook Nederland zal vertegenwoordigd
zijn.
De Parijsche politie is op zoek naar
5 gewapende bandieten, die ln een van
het ministerie van financiën gestolen
auto een hoeveelheid Juweelen ter waarde
van 5 mlllloen francs, alsmede eenzelfde
bedrag in contanten vervoeren, welke zl,1
uit een hotel te Parijs hebben geroofd.
In Japan wordt, ln tegenstelling tot
de vroegere vooruitzichten, een zeer goe
de rystoogst verwacht.
De Engelsche moeders staan thans
ln de rij voor het in ontvangst nemen
van een famllletoeslag. Voor elk kind
onder de zestien Jaar. derhalve het eerste,
wordt vyf shilling per week verstrekt.
De Amerlkaansohe brigadegeneraal
Richardson heeft voorspeld, dat de V. S,
zullen gaan beschikken over bestuurbare
projectielen met „atoomkracht-lading
koppen". Deze zullen een snelheid van
duizenden kilometers per uur kunnen
ontwikkelen.
Nieuws uit Indië.
De repatrieering der
Indonesiërs.
HUN AANTAL BEDRAAGT 200.000,
GelijktUdie met het protest van het
Indonesische ministerie van Bultenland
sche Zaken, dat bU het geallieerd opper
bevel ls ingediend naar aanleiding van de
beweerde uitlevering van Indonesische
repatrieerenden aan de Nederlanders, „die
hen dwingen ln Nederlandsche militairen
dienst te treden of hen ln kampen on
derbrengen. waar de hygiënische toestan
den slecht zijn", ls er een communique
van den Ned. Ind. Regeerlngsvoorllch-
tlngsdienst over de positie der Indonesi
sche repatrieerenden gekomen.
Er Is nog geen gedetailleerde opgave
van het aantal van de „verplaatste Indo
nesiërs" (hoofdzakeiyk Indonesiërs, die
tot arbeldsbataljons en voormalige heiho s
z(|n geprest) beschikbaar, maar er zUn er
ongeveer 52000 ln de Groote Oost, Borneo
cn Sumatra en ongeveer 2500 ln Singa
pore, Malakka, Slani, Indo-China, Brltscli
Noord-Borneo en de Andamanen. Voor
geheel Zuid-Oost Azië bedraagt het to
taal „verplaatste Indonesiërs" 200.000.
Het is geen gemakkelijk werk om hen
te repatrleeren, aangezien zij opgespoord,
bijeengebracht, ln doorgangskampen on
dergebracht. gevoed en medisch verzorgd
en daarna naar basis-kampen verzonden
moeten worden voor hun eventueele repa
trieering.
De opsporing van de Indonesiërs, welke
met medewerking der geallieerden door
v.m Nederlandsche krijgsgevangenen, die
zelf niet ln goede conditie verkeer en. ter
hand ls genomen, ls echter met het
grootst mogelijke succes ten uitvoer ge
bracht.
In November 1945 ls te Singapore een
Nederlandsch bureau voor documentatie
en repatrieering van Indonesiërs" inge
steld met een staf van 130 Nederlanders,
die zich bezig houdt met de registratie,
repatrieering en de verbetering van de
materleele en geestelijke levensomstan
digheden van weggevoerde Indonesiërs.
Door deze Instantie werd den Indonesiërs
vrijwillige tewerkstelling aangeboden te
gen loonen, volgens do plaatseiyke loon
schaal.
Gedurende de periode van 3 Mel tot 1
Augustus zijn er ongeveer 11000 wegge
voerde Indonesiërs uit Malakka en Indo-
China gerepatrieerd. Het grootste deel is
te Batavia aangekomen en ln samenwer
king met de A.MJV.C.AB. en het Indone
sische Roode Kruis per trein naar het
binnenland vervoerd. Met het oog op de
weigering der Indonesiërs om tegen me
dio Juni voor de gerepatrleerden treinen
beschikbaar te stellen, moest de verdere
repatrieering worden stopgezet. Dez«
stopzetting ls mede veroorzaakt door de
weigering om aan Nederlandsche schepen
toe te staan de wegggevoerde Indonesiërs
ln republikeinsche havens te dabarkeeren.
de afsluiting van Soerabaja, Batavia en
Semarang en de beperkte plaatsruimte ln
het doorgangskamp te Batavia.
Het gebruikmaken van met Japanners
bemande Japansche schepen voor de re
patrieering van Batavia naar Cherlbon Js
zeer traag cn zeer beperkt.
Het programma van de repatrieering
voor de maand Augustus omvat 4400 In
donesiërs uit Slam; daar zullen dan geen
Indonesiërs meer zyn. Er zf|n er echter
nog 4500 ln Britsch Noord Borneo. 600 op
de Andamanen, 50000 ln de Groote Oost.
maar hun repatrieering ls met het oog
op bovengenoemde moeliykheden niet
mogeiyk.
In tegenstelling tot de republikeinsche
berichten, hebben do weggevoerde Indo
nesiërs bewegingsvrijheid, terwijl voor re
patrieering alle Indonesiërs over de ge-
heele wereld ln aanmerking komen, on
geacht hun politieke overtuiging.
NATURALISATIE WEER MOGELIJK.
De directeur van het Ned. Indische De
partement van Justitie heeft onder de
bevelvoerende officieren van de A.M.A.C.
AJB. een circulaire doen rondgaan met do
mededeeling, dat. evenals vóór den oor
log. aanvragen voor naturalisatie tot Ne
derlander weer ln beschouwing genomen
kunnen worden.
