DE DRIE DOMMELDORPERS
na 1 jaar
Instelling van een Commissie-Generaal
Blijde intocht in Woubrugge
Indrukken uit de Engelsche
en Amerikansche zones.
(Van een bijzonderen medewerker).
Degen, die thans de gelegenheid heeft
onze vroegere bezetters ln hun ..Heimat"
gade te slaan, wordt onmlddellllk getrof
fen door tal van problemen, welken den
Duitschers nieuw voorkomen, doch voor
den Nederlander, die de herinneringen
aan de Dultsche bezetting tot het einde
zijner levensdagen zal meedragen, niets
nieuws opleveren.
Dultschland ls overwonnen, kapot en
bezet. En dan nog wel bezet door vier
mogendheden met alle gevolgen van dien.
Evenwel de Dultsche bezetting ln Ne
derland was van het eerste moment af
gericht op een zoo groot mogelijke plun
dering.
Dit geschiedde op zulk een geraffineer
de wijze, dat het zeker anderhalf Jaar
heeft geduurd, vóór men zich daarvan
hier te lande Iets begon te reallseeren
We hadden gelegenheid de Engelsche
en Amerlkaansche zone te doorkruisen.
WH kregen daarbij den Indruk, dat deze
bezetting in geen geval tot doel heeft
Dultschland uit te plunderen.
Trouwens, het ligt voor de hand: het
schamele welnlgje, dat den Duitschers
nog rest. kan den Engelschen en Ameri
kanen.* die alles beter en van alles meer
hebben, slechts weinig interesseeren.
Bovendien was ten tijde van de Dult
sche bezetting ln ons land. duidelijk waar
te nemen, hoe naarmate de oorlog voor
Dultschland ongunstiger wending kreeg,
ook de Dultsche houding Jegens de Ne
derlandsche bevolking vijandiger werd.
Men zou zelfs kunnen zeggen, dat de
Dultsche bezetting uiteindelijk mani
festeerde als een bezetting uit haat.
wraak en woede over den verloren oorlog.
De gang van zaken m Dultschland was
precies omgekeerd: Eerst een streng ver
bod van contact van de troepen met de
bevolking.
Dit werd later opgeheven en de „fra
ternisation" begon.
Men kan zich niet aan den Indruk
onttrekken, dat zoowel ln de Engelsche
als ln de Amerlkaansche zone de ver
standhouding tusschen bezettingsleger en
burgerbevolking steeds beter wordt, hoe
wel dit ln de prakljk ook weer vaak tot
ongewenschte gevolgen schijnt te lelden.
Hierbij komt. dat noch de Engelschen.
noch de Amerikanen de Duitschers ln
hun ware gedaante hebben leeren kennen.
De ware gedaante, zooals de Dultscher
die vooral ln den tijd tusschen Dolle
Dinsdag en de bevrijding ln ons land
heeft kunnen demonstreeren.
Men denke aan den kunstmatig ver
oorzaakten hongerwinter. Niet de spoor
wegstaking gelijk Seyss Inquart te
Neurenberg z\jn rechters probeerde wijs te
maken was hiervan de oorzaak, doch
het van Dultsche zijde systematisch ver
hinderen van elk voedseltransport van de
Oost- naar de Westprovincies, het verbod
van vervoer per schip, de afsluiting der
IJssellinle.
"Daarnaast de massale drijfjachten op
onze mannen ln de groote steden.
Niemand was zijn vrijheid zeker. En
verlies van persoonlijke vrijheid stond
vaak gelijk met verlies van het leven.
Immers de behandeling van degenen,
die het ongeluk hadden in handen van
dcu vijand te vallen, was zoodanig, dat
uit dit alles duidelijk bleek, dat hier een
systematische actie gevoerd werd met als
einddoel de algeheele vernietiging van
het Nederlandsche volk.
Al deze excessen ontbreken ln Dultsch
land. Althans ln de door ons bezochte
zones.
De Dultscher kan zich vrijelijk bewegen.
Hem dreigen geen razzia's, geen concen
tratiekampen, geen verplichte tewerkstel
ling. geen levensgevaren.
HIJ kan zelfs, zij het in beperkte mate
aan politiek doen. Ten aanzien van
bovengememoreerde punten, leeft de
Dultscher dus ln oneindig veel gunstiger
omstandigheden onder deze Geallieerde
bezetting dan wij indertijd onder het
Dultsche Juk.
VOEDSELPROBLEMEN.
Op het oogenbllk heeft de Dultsche be
volking weinig te eten. Dat ls te zeggen,
Iets ls er nog wel.
Het dagelijksch rantsoen bedraagt on
geveer 1000 a 1100 calorieën, terwijl ge
lijk bekend het minimum rantsoen plm.
2300 calorieën moet bevatten.
Ir. de verschillende zones zijn onder
ling kleine verschillen doch dit maakt
niet veel uit.
Als voorbeeld dlene hier het rantsoen
van de Amerlkaansche zone:
Per week: 1000 gram brood. 200 gram
vleesch, 125 gram vet (meestal marga
rine), 200 gram peulvruchten, 100 gram
grlesmeel, l Liter melk.
Per maand; 125 gram suiker en eenlge
surrogaatartikelen.
Gedachtig aan de spreuk: wie niet
werkt zal niet eten. wordt het hoogste
rantsoen alleen verstrekt voor zwaren
of belangrijk geachten arbeid, b.v. puin
ruimen.
Arbeid, welke als van minder belang
beschouwd wordt, wordt ook met lagere
rantsoenen beloond, terwijl de werklooze
en dat zijn er op dit oogenbllk in
Dultschland heel wat de laagste rant
soeneering ontvangt, evenalsde
Dultsche hulsvrouw!
WH herinneren ons uit onze honger-
periode maar al te goed wie elgenlHk den
belangrHksten arbeid verrichtte, wie zich
dag ln. dag uit uitsloofde, wie ln feite het
zwaarste leven leidde: Dat was de Ne
derlandsche hulsvrouw.
En wij veronderstellen, dat dit heden
ten dage ln Dultschland wel net zoo zal
zHn.
WIJ bezochten ln München een Dult
sche familie De heer des huizes was pro
fessor aan de Technische Hoogesohool.
Prau Professor ontving ons met het
zelfde ceremonieel als ln onze hongerpe-
rlode gebrulkelHk was- gezeten naast een
noodkacheltje, waarvan de meeste rook ln
de kamer terecht kwam en waarop Iets
ondefinieerbaars stond te pruttelen, naast
de kachel houtjes en een stapel verstel-
goed.
Men vergete verder niet, dat ook voor
de winkels queue wordt gemaakt, als er
iets te halen is.
Langs de wegen bulten de stad ontmoet
men tal van menschen, ale den boer op
gaan om voedsel te bemachtigen.
In het stof der voorbydenderende geal
lieerde vrachtwagens staan ze urenlang
geduldig te wachten tot een Dultsche
vrachtwagen met een houtgasgenera
tor! zoo vriendelijk ls ze een lift te
geven.
Algemeen geldend llfttarlef: een siga
ret voor den chauffeur!
Nadert men een stad. dan doemen op
nieuw wrange herinneringen aan het ver
leden op: Dultsche politie, vaak nog ln
het oude uniform van de „Grüne" be
waakt de toegangswegen en neemt het
met zooveel moeite en opoffering vergaar
de weer af!
Dit alles moge een beeld geven van de
huidige levensomstandigheden ln de
Dultsche Lebensraum.
Maar er ls meer.
Annex met voedseltekort valt een over
dreven zucht naar genotsartikelen: tabak,
koffie en drank waar te nemen
Niets nieuws, dat was bH ons ook zoo.
Voor tabak verkoopt de Dultscher zyn
ziel en zaligheld.
Een enkele sigaret brengt hem ln een
extase van „Verblndllchkelt und Höflich-
kelt"
Merkwaardig doet evenwel aan. dat
„Bohnenkaffee" een minstens even fel
begeerd artikel ls als tabak.
Dat was destijds ln Nederland niet het
geval Bij al onze ellende hadden wU
slechts matige belangstelling voor koffie.
Een pakje Amerlkaansche sigaretten
kost in Z.-Dultschland 50 Mark en ln
BerlHn varieert de prys tusschen 100 en
160 Mark.
Deze prijzen staan ln geen verhouding
tot de loonen.
De vrouwen, die ln Berlijn puin ruimen,
verdienen zegge en schrijve 72 Pfennig
per uur.
DE WONINGNOOD.
Een ander punt is de zeer groote wo
ningnood.
Men kan zonder overdrijving zeggen,
dat de meeste steden van eenlg formaat
dermate gebombardeerd zijn, dat slechts
een zeer klein deel van elke stad bewoon
baar ls.
Eertyds bloeiende steden zijn thans uit
gestrekte volkomen onbewoonbare ruïnes,
van puin. puin en nog eens puin
Zal dit ooit opgebouwd worden?
Aldus zijn tal van Duitschers op de
meest primitieve wijze ondergebracht.
Maar deze hebben tenminste nog een dak
boven hun hoofd.
Daarnaast ls een groote categorie, die
totaal niets heeft: de z.g Ausland-Deut-
schen.
Dit zyn b v. Duitschers, afkomstig uit
het Sudetenland of Polen. Alleen ln het
Interview met baron
van Boetzelaer.
VREDESVERDRAG MET DUITSCHLAND
HET BELVNGRIJKST.
Na de zitting der conferentie te
Parijs van Vrijdag heeft een mede
werker van Agencc France Presse een
onderhoud gehad met den Nederland-
sehen minister van Bultenlandschc
Zaken, baron van Boetzelaer van Oos
terhout. tijdens hetwelk deze ver
klaarde, dat het vredesverdrag met
Dultscldand voor Nederland het be
langrijkst blijft. Een economisch ge
zond Dultschland ls voor ons van
vitaal belang.
„Ik voor mij geloof niet, aldus baron
van Boetzelaer, dat Dultschland in talrijke
staten kan worden verdeeld, tenzy de ge
allieerden het ten minste 20 Jaar bezet
houden, hetgeen zeer onwaarschyniyk ls.
Ik geloof evenmin, dat men het Ruhr-
gebled van de rest van Dultschland kan
schelden, doch ben voorstander van een
strenge én langdurige economische con
trole op dit Industriegebied. Wij vragen
kleine grenswyzlglngen met Dultschland.
Deze zijn op het oogenbllk in studie Het
scheppen van een te groote Dultsche min
derheid zou onvermijdelijk een bron van
conflicten voor de toekomst beteekenen.
NIEUWE VERKIEZINGEN TE
GROESBEEK?
Naar wij vernemen zou op last van den
officier van Justitie proces-verbaal zijn
opgemaakt over de gemeenteraadsverkie
zingen te Groesbeek bij Nijmegen BIJ een
der stembureaux zouden nl. handelingen
zijn gepleegd, die een nieuwe verkiezing
te Groesbeek doen verwachten.
OVERVAL OP SPEELHOL TE
ZANDPOORT.
Er werd zeer grof gespeeld.
In den nacht van Zaterdag op Zondag,
heeft de Zandvoortsche politie omstreeks
half twee een overval gedaan op een villa
aan de Brederodestraat te Zandvoort. waar
men een speelhol vermoedde. De politie
trof er een groot gezelschap dames en
heeren aan die roulette en baccarat speel
de. 31 personen werden naar het politie
bureau overgebracht, waar tegen allen
proces-verbaai werd opgemaakt. Gister
morgen zyn zij allen, met uitzondering
van vier Amsterdammers, die ln arrest ge
steld zyn. weer vrijgelaten.
Het speelmateriaal en een groote hoe
veelheid fiches ter waarde van één tot
honderd gulden zijn ln beslag eenomen en
tevens een zeer aanzienlijk geldbedrag Uit
het onderzoek ls gebleken dat zeer grof
gespeeld werd en de villa uitsluitend als
speelgelegenheld werd gebruikt. De politie
heeft het perceel gesloten.
Inmiddels hebben enkele van de arres
tanten bekend.
WIJZIGING BESCHIKKING
BEURS VERKEER 1946.
Het is wenschelilk gebleken een wilzl-
ging aan to brengen ln dc beschikking
Beursverkecr 1946. zooals deze laatstelijk
ls vastgesteld ln het Staatsblad G. 182
van 16 Juli 1946.
Art. 6 van genoemde beschikking
Beursverkeer 1946 opent de gelegenheid
tot gclllktljdlge ruiling van effecten. Om
te voorkomen, dat de opbrengst van oud
bezit door middel van ruiling tegen een
effect, dat na 10 Mei 1946 werd ge
ëmitteerd. geheel ln vrije betaalmiddelen
ter beschikking komt. Is in art. 4 een
tweetal wijzigingen aangebracht, waarbij
dit verboden kordt. Deze wijziging is
vastgesteld bij staatsblad G. 196 van 3
Aug. 1946.
Verliezen der Ned.
strijdkrachten.
IN NED. INDIE.
De nlinister van marine maakt tot zijn
leedwezen bekend, dat de volgende ver
liezen in Nederlandsch-Indië zijn ge
leden
21 Juli 1946 adjudant der mariniers
Arie Pronk uit Den Helder; 21 Juli '46
marinier 2e klétsse O. V. W. Paulus in
't Veld uit Santpoort (N.B.); 22 Juli '46
2e luitenant der mariniers J. M. Wout
uit Zaandam; 22 Juli 1946 sergeant der
mariniers J. H. M. Boonen uit Heerlen;
23 Juli 1946 korporaal der mariniers A.
A. H. van Dartel uit Deventer.
Nieuws uit Indië.
AFSCHEID-PARADE DER
13DE LANCIERS.
De „Times" bevat het volgende korte
bericht van een correspondent te Batavia:
De 13de Duke of Connaught's Own
Lancers van het Brltsch-Indlsche leger
heeft Vrijdag vóór hun terugkeer naar
Brltsch Indië een afscheids-parade op 't
Koningsplein te Batavia gehouden.
Luitenant-generaal Mansergh, opperbe
velhebber van de A F.N.E.I. (Allied For
ces Netherlands East Indies), heeft het
regiment geïnspecteerd. De parade, die
door den lultenant-gouverneur-generaal
dr. van Mook. en vele andere hoofdoffi
cieren en autoriteiten, zoowel Engelsche
als Nederlandsche, werd bygewoond. werd
besloten met een marsch, welke geleid
werd door den bevelvoerenden officier, ln
een Jeep gezeten, en gevolgd door Sher
man tanks ln rijen van drie.
DE „VAN SWOLL" TE TANDJONG
PRIOK AANGEKOMEN.
Het eerste schip, dat den boycot der
Australische havenarbeiders doorbroken
heeft, de „van Swoll", die op 16 Juli uit
Sydney ls vertrokken, ls hedenochtend, te
Tandjong Prlok aangekomen.
De kapitein van het schip, A. C. N.
Hofman, verklaart, dat zij een uitsteken
den tocht van 21 dagen hebben gehad.
Tot de bemanning van 100 man be-
hooren ook 5 Australiërs, die lid zijn van
de vakvereenlglng der koks, die niet on
der den boycot valt.
eerstgenoemd gebied werden ca. 3 mll
lioen Duitschers „ausgewlesen". Nazl-
partljleden mochten 50 K.G., niet-partij-
leden 80 K G, bagage meetorsen, de Dult
sche communisten moesten wel verhul
zen. doch konden zich elders ln de Russi
sche zone vestigen.
Dezen bevoorrechten werd verlof gege
ven hun geheele Inventaris mede te
nemen.
Men moet zich niet voorstellen, dat
deze „helmaislose" Duitschers nu be
paald enthousiast door hun rasgenooten
zijn ontvangen.
De Dultscher 1946 16 alleen vriendeiyk
en voorkomend Jegens geallieerde mili
tairen.
Maar zijn uit den vreemde verdreven
landgenooten. die geen sigaretten te ver
geven hebben, behoeven geen beroep op
hem te doen.
„WIR HABEN ES NICHT GEWOLLT"
De Duitschers klagen. ZIJ bejammeren
hun lot ln alle toonaarden. Welken Dult
scher men ook spreekt, geen van allen
ls lid ran de nazi-party geweest en alle
maal hebben ze Hollanders geholpen.
..Und der Hollander war doch eln fa-
möser kerl".
Zyn zy werkeiyk zoo naïef, dat zij ge-
looven op deze wijze nog één Hollander
in de maling te kunnen nemen?
En dan, hebben zij reden tot klagen?
Zy hebben weinig te eten. toegegeven.
De oorlog heeft hun veel ontnomen;
familieleden, die hun dierbaar-, bezittin
gen, waaraan zij gehecht waren.
Daartegenover staat, dat, ondanks alle
andere bezwaren, zij dankbaar mogen zyn,
dat zoowel de Brltsche als de Amerlkaan
sche bezettlngs-autorltelten zeer actief
zyn om dit land van ruïnes met zijn uit
het lood geslagen bevolking zoo spoedig
mogeiyk te herscheppen ln een land,
waar men zy het ook voorloopig op
bescheiden wyze weer als mensch kan
leven.
„De zingende rot"
wederom gegrepen!
De beruchte uitbreker H. L. Bartels,
beter bekend als „Dc zingende rot", wiens
naam den laatsten tUd meermalen ge
noemd werd ln verband met zijn her
haalde ontsnappingen uit gevangenschap
en in verband met de zaak-LIndemans
(„King Kong"), ls weer achter slot en
grendel.
Een hoofdagent van de Haagsche poli
tie was te weten gekomen, dat Bartels
zich ophield in een perceel aan de Vall-
lantlaan te Den Haag. Tezamen met een
rechercheur van de Haagsche P.R.A.
heeft de hoofdagent daar Zaterdagavond
omstreeks half zes een Inval gedaan en
Inderdaad werd Bartels aangetroffen. Wie
zich het relaas van zijn arrestatie op het
Spul herinnert, begrijpt, dat hit zich niet
oogenbllkkelllk gewonnen gaf Er ont
stond een worsteling, waarbij (het dienst
pistool van den hoofdagent, dat hit uit
voorzorg getrokken had. \ijf maal afging
zonder echter eenlg letsel te veroorzaken.
,,De zingende rot" werd tenslotte over
meesterd en aangehouden, waarna hl)
werd overgebracht naar de PR..A,
REIZEN NAAR DE BRITSCHE ZONE
VAN DUITSCIILAND.
1000 aanvragen per week.
De Brltsche militaire missie ln Neder
land ontvangt thans ongeveer 1000 aan
vragen per week van personen, die cnaar
de Brltsche zóne van Dultschland willen
reizen. Een gelilk aantal aanvragen wordt
ln andere landen van West-Europa inge
diend.
Het ls daarom noodzakelijk er nog
eens op te wijzen, dat het reizen naar
Dultschland aan beperkingen onderhevig
moet blijven totdat voor een dergelijk
groot aantal personen voedsel, onderdak
en vervoer beschikbaar ls.
Zelfs bezoeken, welke tot doel hebben
een overledene naar Nederland terug te
doen brengen, of het bezoeken van een
graf van een ln Dultschland overleden
familielid kunnen niet worden toege
staan. Het opsporen en identlflceeren van
graven van personen, die ln Dultschland
overleden zijn. geschiedt door verschil
lende Brltsche instanties, ln samenwer
king met Nederlandsche autoriteiten.
Ook de zorg voor andere Nederlandsche
belangen ls in handen van Brltsche en
Nederlandsche Instanties. Men ls daarom
van meening. dat vooralsnog voor het
verleenen van vergunningen voor lndlvi-
dueele onderzoekingen en activiteiten ln
de Brltsche zóne van Dultschland geen
redenen aanwezig zijn.
DE NED. DELEGATIE OP DE
UNRRA-CONFERENTIE.
Van de Ned. delegatie op de conferen
tie van de UNRRA, welke heden te Ge-
nève begint, zal de (heer Ch. J. H. Dau-
banton, buitengewoon gezant en gevol
machtigd minister aan de Ned Ambas
sade te Washington, geen deel uitmaken.
De heer Ph, Westerman, handelswaarne
mer voor Ned. Oost-Indlë te Londen ls
als vertegenwoordiger van het Ministerie
van Overzeesche Gebiedsdeelen. ln dè de
legatie opgenomen. Als waarnemend voor
zitter zal de heer D. M, de Smit. han-
delsraad aan de Nederl. Ambassade te
Londen, fungeeren.
De minister van Landbouw, Visschery
en Voedselvoorziening de heer S. C.
Mansholt, treedt zooals reeds is mede
gedeeld als leider der delegatie op.
Es RB AAK IN CIRCUS.
Enkele duizenden guldens ontvreemd.
Des nachts ls ingebroken ln den kassa-
wagen van het circus Mlkkenie Strass
burger, dat zyn tenten opgeslagen heeft
op het terrein van het voormalige Wees-
perpoortstatlon te Amsterdam Enkele
duizenden guldens zijn verdwenen.
De Inbreker moet met de omstandig
heden zeer goed op de hoogte zijn ge
weest, omdat er ln de eerste plaats steeds
<»en uitgebreide bewaking op het terrein
aanwezig ls en er ln de tweede plaats des
nachts ln den kassawagen nimmer be
langrijke bedragen worden achtergelaten.
BIJ uitzondering was dat thans wel het
geval, doordat een der belde kassiers het
geld, verkregen van den voorverkoop voor
het week-êlnde, niet met zich mee had
genomen, toen hy het circusterrein ver
liet.
KIJKSVAKSCHOOL LEDER- EN
SCHOENINDUSTRIE.
BH desluiting van het cursusjaar 1945
1946 van de Rijksvakschool voor de
leder- en schoenindustrie te Waalwijk
werd medegedeeld, dat het plan is op
gevat het onderwyspeil der school te
brengen op dat van middelbaar onder
wijs, teneinde de toekomstige bedrijfs
leiders der schoenindustrie die opleiding
te kunnen geven, welke zij noodig heb
ben.
FONDSEN VOOR UITWISSELING
VAN STUDENTEN.
Onderhandelingen ook met Nederland.
President Truman teekende het Ful-
brlght wetsontwerp, hetwelk het Dep.
van Buitenlandsche Zaken machtigt een
gedeelte van de opbrengsten uit den ver
koop van surplusgoederen ln het bui
tenland te benutten voor de uitwisseling
van studenten met anderelanden Krach
tens het wetsontwerp kan een totaal be
drag tot 20.000.000.dollar worden be
stemd voor uitwisseling op onderwijsge
bied met eenlg land. dat Amerlkaansche
surplusgoederen koopt en een bedrag tot
1.000.000 dollar kan elk Jaar worden be
steed in elk land waarmede een derge
lijke overeenkomst ls afgesloten
Het departement heeft reeds een over
eenkomst gesloten met Engeland, waarbij
ls bepaald, dat 20 mlllioen dollar uit den
verkoop van surplusgoederen zal worden
besteed voor uitwisselingen op onderwijs
gebied met het Ver. Koninkrijk en de
Brltsche koloniën. Over geiykluldende
overeenkomsten voor bedragen tusschen
20 en 30 mlllioen dollar wordt thans on
derhandeld met de volgende landen:
Australië. Nieuw Zeeland. China. Philip-
Pünen, Burma. India, Iran, Irak. Saoedl
Arable, Turkije. Egypte. Griekenlano,
Italië. Oostenrijk, Frankrijk. Nederland,
België en de Scandinavische landen
ONTHULLING BEVRIJDINGSiMO-
NUMENT TE VLISSINGEN.
Te Vlis-singen werd op de plaats waar
op 1 November 1944 de onderdeden van
de 52e Lowland Division landden, een
eenvoudige gedenksteen onthuld. Talrij
ke militaire en burgerlijke autoriteiten
waren hierbij aanwezig.
Nadat de eere compagnie der gezags-
troepen van het district Zeeland dooi
de autoriteiten geïnspecteerd was, her
dacht jhr. de Casembroot. burgemeester
van West-Capelle, de landing en de
daarop volgende bevrijding. Hij droeg
den gedenksteen aan major general Ha-
kewill Smith over als een bewijs van
dank van de Nederlanders aan de bevrij
ders. Hierna onthulde generaal Smith
den gedenksteen.
Mr. A. J. van der Weel, wnd. Commis
saris der Koningin in Zeeland, noemde
de bevrijding een gevolg van de inspan
ning van het geheele Engelsche volk.
Terwijl het muziekcorps van het 6e
bat, stoottroepen koraalmuziek ten ge-
hoore bracht, werden in twee minuten
stilte de gevallenen herdacht.
Major general Hakewill Smith uitte
tenslotte zijn dankbaarheid.
Met het spelen der Engelsche en Ne
derlandsche volksliederen was de plech
tigheid afgeloopen, waarna de gemeente
Vlissingen aan de autoriteiten een noen
maal aanbood.
Namens den minister van oorlog legde
generaal majoor Tans een krans bij het
gedenkteeken.
opend zal worden.
Wetsontwerp thans
ingediend.
De regeering heeft Zaterdag een wets
ontwerp tot instelling van een commis
sie-generaal Ingediend met als overwe
ging, dat het wenscheiyk ls gebleken
een commissie-generaal ln te stellen
welke, tydeiyk belast met de uitoefe
ning van bevoegdheden van het opper
bestuur, de voorbereiding zal hebben
te bevorderen van een nieuwe rechts
orde voor Nederlandsch-Iiullë.
De tekst van het ontwerp ls als volgt:
Artikel 1.
1 Ingesteld wordt een commissie-ge
neraal voor Nederlandsch-Indië;
2. Wy behouden ons voor, bevoegdhe
den van het opperbestuur over Neder
landsch-Indië tijdelijk ter uitoefening in
onzen naam aan de commissie-generaal
op te dragen.
Artikel 2.
1. De commissarissen-generaal worden
ten getale van drie. op voordracht van
den minister van overzeesche gebiedsdee
len door ons benoemd en ontslagen;
2. Bovendien heeft de lultenant-gou-
verneur-generaal, Ingevolge ons besluit
van 23 December 1943 (Staatsblad No.
d 65) het algemeen bestuur van Neder-
landsch-Indlc uitoefenend, ambtshalve
zitting in de commissie-generaal.
Artikel 3.
1. De commissie-generaal neemt onze
instructie en onze aanwyzlngen ln acht
bij de uitvoering van hare opdracht;
2. Deze betreffen ln het bijzonder de
opdracht der commissie-generaal ter
zake van:
a. De voorbereiding van een nieuwe
staatkundige ordening voor Nederlandsch-
Indië en in verband daarmede van de
Ryksconferentle;
b. Besprekingen met van ouds bestaan
de en met nieuw gevorm le staatkundige
organisaties zoomede met vertegenwoor
digers van de verschillende volkeren en
bevolkingsgroepen, betrekking hebbende
op de vestiging van de toekomstige staat
kundige verhoudingen binnen het ko
ninkrijk;
c. Aanrakingen met vertegenwoordigers
van volkenrechtelijke organisaties en be
vriende mogendheden
Artikel 4.
Alvorens hun ambt te aanvaarden, leg
gen de benoemde commLssarlssen-generaal
ln onze handen, of ln die van onzen
minister van Overzeesche gebiedsdeelen.
daartoe door ons gemachtigd, den eed
(verklaring en belofte) af.
Artikel 5.
De commissie-generaal oefent hare op
dracht uit in Nederlandsch-Indië zoome
de elders in zooverre zulks ln hare in
structie wordt bepaald.
Artikel 6.
De lultenant-gouverneur-generaal ver
strekt aan de commissie-generaal alle
terzake van hare taak gevraagde inlich
tingen.
Artikel 7.
Waar de commissie-generaal by de
uitoefening van hare opdracht recht
streeks ln aanraking komt met onder
werpen van algemeen bestuur van Ne
derlandsch-Indië. heeft zij het recht
adviezen ter zake tot den lultenant-gou
verneur-generaal te richten.
Artikel 8.
1. Indien een besluit der commissie-
generaal niet eenparig ls genomen, kan
onverwyid na de stemming onze beslis
sing worden Ingeroepen;
2. In dat geval blijft de uitvoering van
het besluit opgeschort.
Artikel 9.
De commissie-generaal brengt omtrent
hare verrichtingen* regelmatig verslag uit
aan ons. overeenkomstig onze Instructie.
Artikel 10.
Voorzooveel naast deze wet en de in
structie. bedoeld ln artikel 3, nadere
voorschriften noodig zyn ten einde de
uitvoering van de taak der commissie-
generaal te bevorderen, worden deze door
ons vastgesteld.
Artikel 11.
Deze wet treedt ln werking op den dag,
volgende op dien van hare afkondiging.
TOELICHTING.
In de uitvoerige Memorie van Toelich
ting wordt gezegd, dat er met betrekking
tot Ned.-Indië vraagstukken zyn op te
lossen, welke de normale sfeer van het
algemeen bestuur en den kring van be-
wlodvoering van de Indische regeering te
bulten gaan. doch zich daaraan als het
ware hebben vastgehecht. Bovendien kun
nen die problemen door de bestaande
organisatie der verhoudingen ln het Ko
ninkrijk (loopende over den minister van
Overzeesche Gebiedsdeelen naar diens
ambtsgenooten en den ministerraad) be
zwaarlik met de verelschte besluitvaar
digheid worden opgevangen, hetgeen
meermalen is bewezen.
Er ls een dringende behoefte aan een
meer onmiddellijk en meer continu con
tact met het opperbestuur dan zelfs met
de moderne communicatiemiddelen mo
gelijk is, nu dat opperbestuur uitsluitend
van de Nederlandsche sfeer uit biyft wer
ken. Dit contact wordt mogeiyk door de
instelling van een commissie-generaal,
welke voor zooveel noodig ls toegerust
met enkele bevoegdheden, welke het
opperbestuur, indien het zelf tydeiyk te
Batavia zetelde, zou kunnen uitoefenen
Uitgangspunt ls. dat de mlnlsterleele
verantwoordelijkheid van den minister
van Overzeesche Gebiedsdeelen, zoomede
die van de overige ministers, Intact biyft.
De functies van .opperbestuur" en „al
gemeen bestuur" biyven zooveel mogeiyk
gescheiden. De commissie-generaal mag
dus niet op het terrein der Indische re
geering ingrijpen; zy dient immers niet
om de taak van den Lt -G.-G. te ver
lichten. noch om de Indische regeering te
bevoogden.
De beëindiging van de politieke moei
lijkheden In Ned.-Indië, de voorberet
ding van een nieuwe staats- en rechts
ordening aldaar, het herstel en de
vernieuwing op geestelijk en stoffelljl:
gebied daar te lande in den rulmstcn
zin, vormen te zamen een der gewich
tigste problemen, waarvoor het Ko
ninkrijk. en daarin met name ook het
Nederlandsche volk ln zijn geheel in de
historie ooit werd geplauist. Om deze
reden reeds ls het verelschl, aldus de
Memorie van Toelichting, de instelling
van de commissie-generaal welke tot
de oplossing van dit vraagstuk een zoo
belangrijke bijdrage zal moeten leveren,
mede aan het oordeel der volksverte-
fenwoordiglng te onderwerpen, opdat-
e regeering zich bjj verdere stappen
gedragen wete door de instemming van
een zoo groot mogelijke meerderheid
De door de commissarissen-generaal af
te leggen eed (belofte) bevat, afgezien,
van de passages over gehoorzaamheid en
trouw aan de Koningin en trouw aan de
Grondwet en de zuiveringsbepalingen, nog
de zinsnede:
„Ik zweer (beloof), dat ik het belang
van het Koninkryk in het algemeen en
dat van Nederlandsch-Indië ln het bij
zonder bij de uitvoering van mijn taak
steeds voor oogen zal houden."
DAT MOET W RAT GEWEEST ZIJN!
DE PRIJS VAN CONSÜMPTIE-SCHEPIJS
De prijzen van consumptie-schepys en
verpakt ijs zijn ln de prijsbeschlkklng
consumptle-Hs 1946 opnieuw geregeld. De
prfjs van het Hsje. dat ln gewicht met het
vooroorlogsche vrijwel overeenkomt. 4#
gTam weegt, bedraagt 10 cent. De kwali
teit is sedert verleden Jaar verbeterd. In
ljssalons met zitgelegenheid mag, indien
er aan tafel bediend wordt, ten (hoogste
50% meer gevraagd worden, mits er ook
het lisje van 10 cent verkrijgbaar ls.
NAAR NEDERLAND OVERGEBRACHTE
OORLOGSMISDADIGERS.
Moeten zich hier verantwoorden.
Door tnsschenkomst van The Nether
lands Warcrlmes Commission zijn den
laatsten tijd verscheidene grootere en
mindere oorlogsmisdadigers naar ons
laiul overgebracht, waar zij zich zullen
moeten verantwoorden voor de door
hen hier bedreven oorlogsmisdaden.
In de eerste plaats: Untersturmführer
van den S S. te Arnhem, Ludwlg Helne-
mann. die vooral ln den laatsten tyd van
den oorlog onder de Achterhoeksche bevol
king een ware terreur uitoefende en o.a.
verantwoordelijk ls voor het doodschieten
van onschuldige burgers te Arnhem,
Gorssel en Lunteren en voor het dood
schieten van Engelsche piloten te Vor-
den. Dan zijn er de Kriminal-Sekret&r
Franz Schönfeld. die zich by de Slpo te
Den Bosch. Assen en Hilversum en de
Stabscharführer Klingbell, die zich by
de Slpo te den Bosch en Den Haag schul
dig gemaakt hebben aan oorlogsmisdrij
ven. Vervolgens ls er Sturmbandfühxer
Hans Harders van den Sicherheitsdienst
te den Haag en den Bosch, die verschil
lende moorden op zijn geweten heeft en
verantwoordelijk is voor represaillemaat
regelen ln 1943 In 1944 heeft hij te den
Bosch huisgehouden. Karl Brendle. ook
van de Dlenststelle van den Sh. te den
Bosóh, die zich daar ten opzichte van
onschuldige burgers heeft misdragen en
talrijke moorden gepleegd heeft te
Westerbork op geüniformeerde krygsge-
vangenen te Assen, ls eveneens naar Ne
derland overgebracht. Eugen Kafflenbeul.
die schuldig is aan den moord op kape
laan Koopmans te den Bosch en Koenig,
die ook bh den Sicherheitsdienst te den
Bosch werkzaam geweest ls en o.a. met
de vijf tevoren genoemden onlangs door
de Brltsche militaire rechtbank te As
sen werd vrygesproken van de ten laste
gelegde doodschieting van Engelsche pi
loten te Tilburg, zijn kort geleden even
eens naar Nederland gevoerd.
DE NATIONALE nULPZEGEL.
100.000 prentbriefkaarten aan
Prinses Irene.
„WH kinderen van Nederland. Rit Noord
en Oost en Zuid en West, wij wenschen
aan prinses Irene op Haar verjaardag
't allerbeste."
Meer dan honderdduizend kinderen uit
het geheele land hebben Zaterdag aan
H.KH. prinses Irene, paleis Soestdljk,
Baarn, een felicitatie prentbriefkaart ge
zonden. voorzien van bovenstaande tekst,
ontworpen door den 16-Jarlgen H. Gijsbers
ter gelegenheid van den zevenden ver-
Jaardag van prinses Irene. Al deze kaar
ten zijn boven de gebruikelijke porto ge
frankeerd met 3J4 c«nt extra, bij voor
keur met een nationale hulpzegel, waar
van de opbrengst ten goede komt aan de
oorlogsslachtoffers en ter voorziening in
de oorlogsnooden.
De verkoop van den natlonalen hulp
zegel ls een groot succes geworden. Alleen
ln Amsterdam was de opbrengst ruim
f. 50.000.terwyi dit bedrag landelijk
zeker het tienvoudige hiervan zal bedra
gen. De zegels biyven geldig tot 1948.
Foto Van Vliet.
Aan den rand van de gemeente Woubrugge werd burgemeester Van Wagenln-
gen (tweede van rechts op de fotomet zijn echtgenoote verwelkomd.
Installatie van Burgemeester
J. C. van Wageningen.
Het was Zaterdag een belangryke dag
voor de inwoners van Woubrugge. Van
de openbare gebouwen en de meeste par
ticuliere hulzen wapperde vroolljk de drie
kleur. De nieuwe burgemeester dc heer
J. C. van Wageningen deed zyn Intocht
ln de gemeente en werd daarna plechtig
ln de bovenzaal van het Oude Raadhuis
geïnstalleerd.
Om ongeveer 2 uur arriveerde de heer
Van Wageningen met zyn echtgenoote
aan de grens van de gemeente, waar hij
door den loco-burgemeester, den heer
Angenent, den wethouder v. d. Eng en
den waarnemend gemeentesecretaris werd
ontvangen, terwijl ook de feestcommis
sies van Woubrugge an Hoogmade aan
wezig waren.
Met een drietal rytulgen, voorafgegaan
door tien ruiters, ging de tocht door
Hoogmade naar Woubrugge By het Raad-
huls werden aan mevrouw Van Wage
ningen door enkele meisjes bloemen aan
geboden.
DE PLECHTIGE INSTALLATIE.
De loco-burgemeester opende de offl-
cieele Installatieplechtigheid met gebed,
59). „Dat moet een rat geweest zyn" zei Jacobus, terwijl hy
nerveus met zijn zakdoek zijn bril schoonveegde. „Komen
ze wel eens ln een muizengang?" Informeerde Jaap belang
stellend. „Een enkele keer, waarde vriend, een enkele keer.
Meestal hebben ze dan niet veel goeds ln de zin...." ant
woordde Kloris Knaag met een zucht. Intussen had Jacobus
zyn snuit bulten het raam gestoken en enkele woorden met
den koetsier gewisseld. Toen hy zijn hoofd weer naar binnen
trok. zei hij: „Er schijnt een rat vlak voor de wielen de
gang overgestoken te zyn. Die beesten worden steeds bru
taler...." Langzamerhand werd het lichter ln de gang.
Overal liepen muizen heen en weer, die met veel ontzag en
tjelangstelling naar het rytuigje keken „Hier ls het paleis
al!" zol Kloris Knaag. Jaap en Meneer Hopjes keken nieuws
gierig uit het raampje en wat zy zagen was Inderdaad zeer
wondeviyk.
waarna voorlezing van het benoemlngs
besluit volgde. De heer Angenent riep
den nieuwen burgemeester namens raad
en bevolking een hartelijk welkom toe.
Spreker schetste de taak van een burge
meester en speciaal van den burgemeester
van Woubrugge. Naast vele objecten die
op uitvoering en behandeling wachten,
mogen ook land- en tuinbouw niet op
den achtergrond worden geschoven. Spr.
hoopte bovendien dat de nieuwe burge-
meester tevens een burgervader zou zijn
„Moge Gods zegen op Uw werk rusten,
zoodat gij nog veei tot stand zult mogen
brengen", aldus besloot de heer Angenent.
ale vervolgens den heer Van Wageningen
den ambtsketen omhing er den voorzit
tershamer uitreikte.
TOESPRAAK VAN DEN
BURGEMEESTER.
Daarna sprak burgemeester van Wage
ningen de vergadering toe. Hy dankte
H.M de Koningin voor deze benoeming
en herinnerde voorts aan de gevolgen van
den oorlog voor deze gemeente, o.m. door
herdenking van de gevallenen.
Opvolger te zyn van de lieercn Rijn-
ders en Van Fenema achtte spreker
geen gemakkelijke taak, aangezien hei
den zeer gezien waren. Met volle ener
gie zou hl.| evenwel trachten de vele
vraagstukken, die zy hebben aangevat,
tot een oplossing te brengen, zooals de
woningbouw in Hoogmade, waarvoor de
plannen binnenkort den raad zullen
bereiken. Deze problemen, alsmede de
kwesties die samenhangen met dc Heer
lijkheid zullen sprekers volle aandacht
hebben. In alles dient rekening tc wor
den gehouden met het karakter van de
gemeente.
Dit geldt ook in hooge mate voor dc
watersport, die naar spreker hoopte om
de sport zaj worden beoefend en een
bron van welvaart zal mogen betee
kenen.
Spreker eindigde memt de bede. dat
God ons steeds een sterk, verantwoorde
lijkheidsbesef zal geven om onze groote
plichten ln deze kleine gemeente naar be-
nooren te vervullen.
De gemeentesecretaris, de heer Kosten
uitte de hoop op prettige wyze te zullen
samenwerken met burgemeester Van Wa
geningen, wlen hy Gods onmlsbaren ze
gen toewenschte. en als herinnering aan
deze plechtigheid een fellcltatle-album
aanbood.
De burgemeester van Al'kemade, mr.
Peek, bood eveneens gelukwenschen aan
en stelde vast. dat thans de meeste bur
gemeester-vacatures ln de omgeving weer
waren vervuld Ook sprak oud-burge
meester Rijnders, die Woubrugge met
deze benoeming feliciteerde. Hét wach
tende werk ls groot, aangezien in vorige
perioden door groote belemmeringen niet
zoo erg veel tot stand kon worden ge
bracht.
Ds G. W. K. Hugenholtz sprak een har-
teiyk welkomstwoord namens de Ned.
Herv. Gemeente, die vertrouwde dat on
der Gods zegen veel voor Woubrugge tot
stand kon worden gebracht. De geluk
wenschen van de Chr School en de Chr -
Hlst. Klesvereenlglng waren schrlfteiyk
overgebracht.
De verschillende sprekers werden ver
volgens door burgemeester Van Wagenin
gen bedankt, waarna de aanwezigen In de
gelegenheid werden gestela den nieuwen
burgemeester persooniyk te complimen
teeen en het feliclatlcreglster te tee
kenen.
Met oen toespraak van den burgemeester
tot de bevolking van het bordes van het
raadhuis af was deze plechtige intocht
en installatie ten einde
