LEIDSCH
DAGBLAD
Zeelieden- en havenstaking ten* einde
De Pers over tie Kabinets-formatie
De hongerlanden bedreigd
Met een enkel woord
De Distributie
De atoombom-proef.
Terwijl men voorbereidingen trof om
haar op sleeptouw naar huis te nemen,
is de Japansche lichte kruiser Sakawa
t>t( Bikini gezonken.
Intusschen zeide de Amerikaansche
minister van marine Forrestal in een
radio-uitzending van Bikini dót het
nog te vroeg is om uit de atoomproef
vaste conclusies inzake de toekomst der
vloten van de wereld te trekken; hij
geloofde echter dat de vloten niet zou
den verdwijnen. De grootste verras
sing was wel volgens Forrestal dat de
zware eenheden het minste schade op
liepen en waarschijnlijk nog dienst
zouden kunnen doen. Een andere con
clusie die Forrestal reeds meende te
k-nnen trekken, is, dat zwaar gebouw
de en zwaar gepantserde schepen moei
lijk zinken, tenzij zij schade onder wa
ter oploopen.
De verslaggever Chaplin van de Na
tional Broadcasting Corporation seint,
dat hem inzake zijn berichtgeving strik
te censuur door de marine is opgelegd.
Deze order geld> ook voor zes andere
verslaggevers.
Dat het publiek nog niet recht weet
wat het van de resultaten der Bikini-
proef moet denken wordt weerspiegeld
door sarcastische hoofdartikelen in de
New-Yorks he pers. Zoo schrijft bijv.
de Herald Tribune: Indien een enkele
atoombom blijkbaar niet met één slag
een slagvloot kan vernietigen, een atol
in stukken rijten en den Stillen Oceaan
in stoom veranderen, dan behoeft de
menschheid weinig te vreezen van haar
nieuwste speelgoed.
Na dan commentaar op de resultaten
te hebben gegeven, heet het in het ar
tikel; had dit echter hetgeen nog
niet het volledige verhaal is plaats
gevonden tijdens een luchtaanval van
vele vliegtuigen met gewone bommen,
dan zou het veel op een maritieme
ramp hebben geleken. Nu deze ver
richting van één vliegtuig is dat eén
bom afwierp, moet het beeld grimmig
genoeg lijken!
De militaire commissie van het Ame
rikaansche Huis van Afgevaardigden
heeft met 24 tegen 3 stemmen een wets
ontwerp goedgekeurd, waarbij aan
militairen een overheerschende positie
wordt gegeven ten aanzien van de
controle op het onderzoek en de ont
wikkeling van de atoomenergie. Dit
wetsontwerp staat lijnrecht tegenover
het wetsontwerp, dat door den Senaat
is goedgekeurd.
Nog steeds Triest.
Tijdens de gisteravond gehouden ver
gadering der ministers van buitenland-
sche zaken der groote vier te Parijs
hebben Byrnes en Bevin verklaard.dat
zij alleen zouden instemmen met de
voorgestelde internationale zone voor
Triëst en het aangrenzende gebied, in
dien de controle en verantwoordelijk
heid voor dit gebied zouden berusten bij
de Vereenigde Naties, en niet bij de
groote vier, zooals was voorgesteld door
de sovjet-delegatie.
De geheele zitting was gewijd aan
Triëst en de Italiaansch-Joegoslavi-
sche grens, maar er werden geen be
slissingen genomen.
Als basis voor de besprekingen van
heden zal een amendement van Bi-
dault dienen, dat aan alle standpun
ten tegemoet komt. Volgens dit amen
dement zal Triëst worden bestuurd,.in
overeenstemming met een statuut voor
gesteld door de vier groote mogendhe
den (het standpunt van Molotof>„dat
zal worden bestudeerd door de vredes
conferentie (Byrnes) en door de V, N.
(Bevin)".
85ste Jaargang
WOENSDAG 3 JULI 1946
No. 25819
Waarnemend Directeur: A. Poortman
Hoofdredactie: B. W. Menkhorst.
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Tel. Directie en Administratie: 25041
TeL Redactie: 21507 - Giro no..: 57055
De E.V.C. geeft den strijd op,
De voorlichtingsdienst van het mi
nisterie van sociale zaken deelt mede:
Onder dagteekening van 22 Juni
j.l. deed de E.V.C. den minister van
sociale zaken een brief toekomen,
waarin z|j zich bereid verklaarde
de_ zeelieden- en havenstakingen te
beëindigen, indien van werkgevers
zijde geen zgn. rancunemaatrege
len genomen zouden worden.
De minister heeft in dezen brief
aanleiding gevonden den betrokken
rijksbemiddelaar te verzoeken met
den raad. van bestuur voor de zee
vaart en de scheep vaar tvereenigin-
gen Noord en Zuid besprekingen
te voeren, om op deze basis tot een
einde der stakingen te geraken.
Gevolg gevende aan den bij deze
besprekingen le hunner kennis ge-
brachten wensch der regcerlng,
hebben de desbetreffende werkge
vers zich bereid verklaard na op
heffing der staking geen rancune
maatregelen to nemen.
De E.V.C. heeft hierin aanlei
ding gevonden tot opheffing der
stakingen te advise ren.
Dé voo: ;er der E.V.C. deelde aan
het A.NP. nog mede-
Nadat vandaag het werk is hervat,
zal de E.V.C. contact opnemen met het
college van ryksbemiddelaars om tot
een oplossing to komen van de huidige
grieven, welke er bestaan ten aanzien
van de thans geldende arbeidsovereen
komst voor het personeel van de Ne-
derlandsche koopvaardijvloot, In een
tweetal stakersvergaderingen te Rotter
dam en Amsterdam is met groote meer
derheid van stemmen besloten om het
werk heden te hervatten.
Voortdurend worden de door de Dultschers in Nederland Beroofde machines
en dergelijke ultr Dultschland teruggehaald. Gisteren arriveerde in IJmulden
een sleep van zeven schepen, die de door de Dultschers weggevoerde zware wal-
serlj van het Hoogovenbedrijf uit IJmulden terugbracht. Deze walser!) heeft een
vooroorlogsche waarde van tien mlllloen gulden en verschaft vierhonderd arbei
ders werk Een der schepen vol onder deelen van de zware walser!) onderweg
naar IJmulden.
Foto A.NP.-deH.
De ministers beëedigd.
Hedenmorgen te ongeveer li uur z(jn
de zes nieuwe ministers in het Kabinet
Beel door H.M. de Koningin beëedigd. De
plechtigheid duurde slechts kort.
Kort na 11 uur zijn de ministers naar
Den Haag teruggekeerd. Vanmiddag komt
het ministerie Beel in vergadering bljeeh.
VLIEGDEMONSTRATIE OP
VLIEGVELD VALKENBURG.
Morgen om halfelf zal op het vlieg
veld Valkenburg een demonstratie
worden gegeven met een „Hawker v.
Fury"-vliegtuig. Verschillende Engel-
sche en Nederlandsche militaire auto
riteiten zullen de demonstratie bijwo
nen.
Prof. Westra tot 20 jaar
veroordeeld.
EEN SLAPPE FIGUUR, DIE DOOR
ANDEREN WERD GEÏNSPIREERD.
Het Bijz. Gerechtshof te 's Graven-
hage deed heden uitspraak ln de zaak
tegen den oud-burgemeester van den
Haag prof. mr. J. Westra, tegen wlen de
procureur-fiscaal den doodstraf had ge-
elscht wegens hulpverleening aan den
vijand. Het Hof veroordeelde prof. Westra
tot 20 Jaar gevangenisstraf. BU de opleg
ging van die straf heeft het Hof prof.
Westra zeer ernstig aangerekend, dat h()
het burgemeesterschap van een der be
langrijkste gemeenten des lands heeft
aanvaard, om die gemeente te besturen ln
's vijands geest. Alleen het feit, dat prof.
Westra een slappe figuur was. die dik
wijls door anderen werd geïnspireerd,
heeft het Hof weerhouden den doodstraf
op te leggen. Het recht van cassatie ls
verleend. De procureur-fiscaal mr. Zaayer
ls van deze sententie ln cassatie gegaan
OPEN BRIEF TOT A.R. EN C.H.U.
Verzoek tot ontmoeting en gesprek.
Een aantal leden van de Partij van den
Arbeid heeft in een open brief aan de
A.R. Partij en de Ohr. Hist, Unie een
verzoek gericht tot gesprek en ontmoe
ting, zulks om te voorkomen dat men
voortaan tegenover elkaar zal staan als
louter vijandige, elkaar uit de verte be
strijdende groepen. De brief ls ondertee
kend door de heeren: mr. dr. J Barents,
dr. F. A de Graaff, dr. Ph. J. Idenburg,
mr M. Ch. de Jong. C. Kleywegt, prof. H.
Kraemer, Ir. W. L. van Lakerveld, prof.
dr. G. van der Leeuw, prof mr. P. Llef-
tinck, A. Oosterlee. dr, C. L. Patljn, Jhr.
H. Quarles van Ufford. mr. S C graaf
van Randwilck, mr. dr. A. A. van Rhljn.
dr. S. Rozemond, mr. G. J. Scholten, Jhr.
mr. T, A. J. W. Schorer, N. Stufkens. mr.
K. Vonk, mr. G. E. van Walsum.
De ontvoering van Sjahrir.
Eenlge arrestaties verricht.
Het republikelnsche persbureau Antara
bericht uit DJogJakarta, dat in deze
plaats een aantal arrestaties ls verricht
ln verband met de plaats gehad hebben
de ontvoering van SJaihrlr, zulks „om
vaart te zetten achter het onderzoek en
tot de wortels van het incident te ko
men" Tildens het onderzoek, aldus ver
volgt Antara. kunnen geen verdere bij
zonderheden worden medegedeeld.
De tot-stand-komlng van het nieuwe mateur er toe leidde om zijn uedewer-
kabinet besprekende, schrijft „De Maas
bode": 4
Dr. Beel heeft Nederland voor het eerst
na 21 Jaar een >arlementalr kabinet ge
schonken.
Dat stemt tot voldoening
Te meer omdat een parlementair kabi
net- niet slechts de Regeering grooter
kracht verleent, maar ook den samenstel
lenden partijen grooter verantwoordelijk
heid oplegt. Dat de Katholieke Volkspar
tij en de Partij van den Arbeid die ver
antwoordelijkheid op zich hebben geno
men, belooft een vruchtbare parlemen
taire samenwerking ln de komende pe
riode.
Ook innerlijk maakt het kabinet van den
heer Beel een Indruk van kracht De for
mateur heeft zijn menschen met zorg ge
kozen en zich met hand en tand verzet
tegen iedere poging om hem gegadigden
toe te schuiven, van wie hi) niet het ver
trouwen had, dat zij ln een goed-samen-
werkend team onder zijn leiding zouden
passen.
„De Ti) d" ls van oordeel, dat het
nieuwe Kabinet op de twee beslissende
pijlers zv ik van structuur ls.
Het beleid van den formateur, dat ra
den aanvang zooveel vertrouwen wekte
door zijn weldoordachtheid heeft ln de
laatste faze ernstig teleurgesteld. Zijn be
stek moge goed zijn geweest, de uitvoe
ring van den eigenlijken bouw kan geen
ingewijd waarnemer waarlijk bevrediging
schenken Men had toch mogen verwach
ten dat de formateur bedacht zou zijn
geweest op het voor alles plaatsen van
de hoekpljlers zonder welke onder de hui
dige omstandigheden geen kabinet vol
doende draagkracht kon bezitten: de
hoekpljlers van Bultenlandsche Zaken en
van Overzeesche Gebiedsdeelen. In plaats
daarvan heeft hij om eens in boek
houdersbeeldspraak te vervallen Juist
deze belde elementen tot sluitpost van
zijn formatie gemaakt.
Dit kabinet ls geboren met een zwakke
ruggegraat. Wij kunnen het geen krach-
tigen groei voorspellen en wij zijn daar
over treurig gestemd.
„Het Vrije Volk" zegt: Overzien
wij de geheele ploeg en kijken wij ln het
bijzonder naar de socialistische leden
daarin, dan zijn we aangaande de voort
zetting der politiek van het vorige kabi
net voorlooplg gerust. Dit ls een kabinet
met een krachtlgen soclallstlschen Inslag.
Ook al6 er geen bijzondere redenen wa
ren voor de Partij van den Arbeid om aan
de vorming van een regeering thans mee
te werken, zouden de sociallstische kle-
zers dit kabinet met vertrouwen kunnen
aanvaarden.
De „N.R. Crt" schryft:
Achteraf bezien heelt de formateur in
zijn eerst geslaagden opzet nooit meer
willen beproeven dan de opneming van
enkele protestant-christelijke of vrij
zinnige ministers, zonder dat met hun
groep vooraf overeenstemming op het
ontworpen programma zou zijn verkregen
WH kunnen er ln komen, dat deze par
tijen er voor hebben gepast als hulptroe
pen voor de vorming van een zoo groot
mogelijken parlementairen aanhang op te
treden. Intusschen, een behoorlijke meer
derheid brengen de twee groote partijen
zelf wel op. maar dit achten wij ln "dezen
hachelbken tijd, waarin zoo breed moge
lijke samenwerking noodzakelijk ls om
den moeilijkheden op internationaal en
nationaal gebied het hoofd te K55?,n
bieden, toch niet voldoende Wij betreu
ren het gevolgde beleid, dat aan de mo
gelijkheid van een kabinet met sterk na-
tlonalen inslag nle* is toegekomen, ten
zeerste.
Aan het „Alg. Handelsblad" ont-
leenen wij:
Wil blijven het betreuren, dat in de
uizonderlijk moeilijke omstandigheden
■waarin on6 :and en rijk verkeeren, niet
naar breedere samenwerking ls gezocht.
Maar Juist de nationale plicht elscht op
dit oogenblik, dat "IJ ook dit ministerie
op smalle basis onbevooroordeeld en met
den wij om constructief :rk te verrich
ten, te gemoet treden. WIJ betwijfelen de
Juistheid van hot Inzicht, dat den for-
kers niet op breeder grondslag te kiezen.
Maar wy zijn bereid hem en zijn nieuwe
ploeg „the benefit of the doubt" te ge
ven.
„De Waarheid" schrijft het vol
gende:
De voorloopige indruk ls. dat het nieu
we kabinet er de duidelijke sporen van
draagt, dat men heeft trachten te ver
eenigen. wat feitelijk niet te vereenigen
is. Men heeft wat vooruitstrevende loten
willen enten op een reactlonnalren stam.
Het ls zéér de vraag of deze daar tot ont
wikkeling kunnen komen.
Een kabinet, dat onder zulke omstan
digheden ls geboren, als een resultaat
van een eindeloos geplngel, kan men
nauwelijks een lang leven toekennen.
„Trouw" zegt den man van Thor-
becke-staiuur ln dit kabinet te missen.
En het blad vraagt:
Is dit het Kabinet, dat Nederland ln dit
brandend tijdsgewricht noodig heeft? Is
dit een Kabinet dat wat mans ls? Kan dit
Kabinet de Indische crisis aan, den drei
genden financleelen chaos beheerschen en
zoo het Koninkrijk der Nederlanden na
tionaal en sociaal door de branding hel
pen?
Ons bekruipt twijfel.
Over de benoeming van minister Jonk
man wordt verder gezegd:
We hebben den indruk, dat de heer
Beel ln de tusschen de Roomsch-Katho-
lieken en de Socialisten gerezen contro
verse over de bezetting van het departe
ment van Overzeesche Gebiedsdeelen
voor de elschen der socialisten ls gezwicht
Intusschen moeten wy ook hier ten
slotte afwachten wat er van het beleid
zelf terecht komt.
Zelfs de Idealen van de Stuw kunnen
op een gegeven oogenbllk niet bestand
blijken tegen een logica der feiten zooals
die zich thans in de ontbindingsverschijn
selen van de Republiek Indonesia ver
toont.
Maar dat die Idealen op de nu nood
zakelijke politiek een gunstige uitwerking
hebben, ls zeker niet het geval.
De eerste Indruk ls: Twijfelachtig.
Door opheffing prijscontrole
in de V. St.
Het Amerik. Huls van Afgevaardigden
heeft na het veto van president Truman
(t.a.v. de nieuwe wet op de prysbeheer-
schlng) een voorstel aangenomen, waarbij
de oude wet nog twintig dagen van kracht
blijft. Dit voorstel gaat nu naar den
Senaat, waar men een feilen strijd ver
wacht.
Later wordt gemeld, dat de Senaat het
voorstel verwierp.
Door liet ontbreken van priJsbelieer-
sclilng heeft de regcerlng van de Ver
eenigde Staten den aankoop van tarwe
en vleescli voor den export naar de
door honger bedreigde landen stopgezet.
De regeering weigerde n.l. meer te be
talen, dan de vroegere vastgestelde prij
zen. Er was geen tarwe en vleesch voor
deze prijzen beschikbaar. De regeering
wenscht niet mede te werken aan een
lnflafclonlstlschen druk op de prijzen en
besloot daarom uit de markt te gaan. ZIJ
hoopt hierdoor de prijzen op een lager
peil te stablllseeren.
De tarwe-export wordt hierdoor niet
ernstig bedreigd, aangezien nog groote
voorraden, aangeschaft voor 30 Juni,
aanwezig zijn. Deze zullen het export-
deel, zes mlllloen ton tarwe voor 30 Juni,
helpen dekken.
In afwachting van een beslissing van
het congres over de prljsbeheerschlng ls
ook de aanschaf van vleesch stopgezet.
Het plan was. In 1946 een milliard zes
honderd mlllloen Engelse be ponden groo-
'tendeels voor hulpverleening. te expor
teeren. Op 30 Juni was ongeveer de helft
van deze hoeveelheid geëxporteerd.
Reuter verneemt van offlcleele zijde,
dat bi) herstel van de prljsbeheerschlng
het programma voor hulpverleening aan
door honger bedreigde landen dadelijk
weer ter hand genomen zou worden. Som
mige prijzen zouden waarschijnlijk op het
peil van 30 Juni worden vastgesteld, zoo
dat bultenlandsche oankoopen niet zou
den worden getroffen
Indien de prysbeheersching niet wordt
hersteld, zal de regeering moeten nagaan
of de lmporteerende landen bereid zijn
verhoogde Amerikaansche marktprijzen te
betalen. Het geheele hulpverleningspro
gramma zou moeten worden herzien.
Volgens Brltsche offlcleele kringen zijn
de Brltsche aankoopen gebaseerd op con
tracten op langen termijn. Indien de
prljsbeheerschlng binnen eenlge weken
zou worden hersteld, zouden deze geen
invloed ondervinden. Indien prljsbeheer
schlng zou uitblijven, zouden de Engel-
schen moeten overwegen om goedkooper
voedsel bulten de Vereenigde Staten aan
te koopen.
Naar officieel ln de Ver. Staten werd
meegedeeld heeft de regeerlng der V.S de
aankoopen van kaas, melkpoeder en ge
condenseerde melk voortgezet en den
producenten meegedeeld, dat zij een deel
hunner productie voor export op zij moe
ten zetten. Zulke aankoopen werden op
basis van een maand gedaan, waarbij de
prijs aan het einde der maand zal worden
vastgesteld.
BINNENLAND
- Bij keuring en selectie van de eerste
lichting dienstplichtigen na de bevrijding
(tw. de lichting 1945, die thans onder de
wapenen ls) deed zich de behoefte gevoe
len aan een klein werkje, dat de aan
staande recruten eenigszlns wegwijs kon
maken ln de voor hen nieuwe materie. In
het bijzonder was dit van belang ln ver
band met hun wapenvoorkeur Het was
onmogelijk een dergelijk boekje nog voor
de lichting 1945 te vervaardigen. Thans
wordt de lichting 1946 geselecteerd en de
dienstplichtigen hiervan ontvangen thans
alle een ln kleurendruk uitgevoerd fol
dertje, dat hun nadere bijzonderheden
verschaft omtrent den militairen dienst
en door velen ongetwijfeld met groote be
langstelling zal worden gelezen.
- Vrijdag zullen per motorschip Bois-
sevaln, twee detachementen van de Kon.
landmacht uit Amsterdam vertrekken.
Deze zijn bestemd ter versterking van de
troepen ln Suriname en Curasao. De de
tachementen bestaan geheel uit oorlogs
vrijwilligers.
De Engelsche Genie heeft besloten
den bunker voor motor-torpedobóoten ln
de Haringhaven te IJmulden in vier keer
op te blazen Het plan ls om heden om
18 uur met de opruiming te beginnen
Voor deze explosie zal de omgeving bin
nen een straal van 500 M. worden ont
ruimd, Het gemeentebestuur heeft gepro
testeerd omdat het groote schade vreest.
De algemeene secretaris van de
Ver. Naties, Trygve Lie, zal verscheidene
Europeesche steden bezoeken, waaronder
Den Haag. Doel van de rondreis Is wer
ving van personeel voor de Ver. Naties.
De bekende accordconlst-xylophonlst
Jaap Molenaar (Jack Milller) is bij een
motorongeluk te Bussum gedood.
In een vergadering te 's Gravenhage
ls de Vereenlglng van Chr. Uitgevers op
gericht. Voorzitter ls de heer E. J. Bosch
Jbzn. te Baarn.
Gisterochtend is dr. H. M. Hirsch-
feld op uitnoodlglng van dr. van Moock
naar Ned. Indlë vertrokken ten einde een
onderzoek ln te stellen ln economische
aangelegenheden.
Aan het strand ten Westen van
Schouwen zijn 2 lijken aangespoeld, na
melijk een Laskaar en een persoon van
onbekende nationaliteit. Vermoedelijk
zijn belde slachtoffers van de ..Meer
kerk" afkomstig.
Het vllegtulgmoederschlp ..Karei
Doorman", dat. zooals men weet, door de
Nederlandsche regeering ls aangekocht,
wordt Vrijdag as. te Rotterdam ver
wacht. Commandant is kapitein ter zee
A. de Booy. Op 1 September zal het schip
naar Indlë vertrekken.
De voorlichtingsdienst van het Ne-
derlandsch-Indlsche leger deelt uit Ban
doeng mede, dat Zaterdagmorgen de com
mandant van het eerste bataljon van het
K.NJ.L., majoor M. v. d. Heuvel, tijdens
een patroullletocht ls gesneuveld.
BUITENLAND
Voor de tweede maal ls een 6Chlp
met Illegale Joodsche Immigranten aan
boord door Brltsche torpedojagers naar de
haven van Haifa geëscorteerd. Het ls een
oorspronkelijk Turksch stoomschip. In
verband met een vermoedelijk geval van
pest aan boord worden de ongeveer 1100
opvarenden ln quarantaine gehouden.
In een Interview met den correspon
dent van de Dally Telegraph zette Benesj
uiteen, dat men moest verhoeden, dat
Europa in twee kampen wordt verdeeld.
De sovjet-unie mag niet geïsoleerd worden.
In Dultschland ls het nazisme nog niet
dood De eene helft van Europa moet
nlnur trachten Dultschland als wapen
tegen andere helft te gebruiken.
Op sommige plaatsen ln de V.S. zijn de
huren reeds verdubbeld. Een aantal New
Yorksche zaken adverteeren „prijzen-
controle of niet onze prijzen zullen
niet verhoogd worden". In de kleinere
winkels worden echter alle prijzen ver
hoogd. In Columbus ln den staat Ohio
richtte de burgemeester reeds een oproep
tot de burgers om een „koopersstaklng"
af te kondigen en de lnkoopen slechts
tot het meest essentleele te beperken. De
Amerikaansche telegraafmaatschappljen
berichten dat zij overstroomd worden met
protesttelegramman uit het geheele land
waarin de afgevaardigden in het congres
verzocht wordt de prljsbeheerschlng weer
pen de prijzen van vee snel op. In Chlca-
ln te stelien. In het midden-Westen loo-
go gingen de graanprijzen omhoog, ter
wijl ook de prijzen van spek en eieren ln
den groothandel oploopen.
Visschersbootje op mijn
geloopen.
BEIDE OPVARENDEN GERED.
Maandagmiddag omstreeks drie uur
is op 450 meter uit de kust van Texel
ten W. van Den Hoorn het visschers-
scheepje Texel 79 op een verankerden
mijn geloopen. Aan boord bevonden
zich de schipper, Piet Backer en zijn
zoon Albert, die er beiden het leven
afgebracht hebben. Het ongeval is daar
aan te wijten, dat B. op de thuisreis
te dicht onder den wal heeft willen
varen, zonder rekening te houden met
het gevaar, dat nog steeds in de niet
opgeruimde mijnenvelden schuilt.
Door de ontploffing werd het voor
schip van de „T-79" de lucht ingeslin-
gerd. B. Sr. bevond zich op het achter
schip en bekwam geen letsel. Zijn zoon
was in het water terecht gekomen maar
kon door zijn vader binnen boord ge
haald worden. Even later werden zij
overgenomen door de reddingsboot Do-
rus Rijkers, die onder bevel vanschip-
per Piet Bot direct de haven van Den
Helder had verlaten.
Albert B., die een been gebroken had
ert waarschijnlijk ook inwendige kneu
zingen had opgeloopen, is naar het ge
meentelijk ziekenhuis te Den Helder
overgebracht.
De „Texel 79" kan als verloren wor
den beschouwd.
Een schrijnende onbillijkheid.
WEERBERICHT.
ONWEER BRENGT AFKOELING.
De Bilt verwacht tot Donderdag-1
avond:
In den loop van vannacht en mor
gen plaatselilke onweersbuien, welkr
afkoeling brengen. Aanvankelijk nog
zonnig. Wind tlldelljk veranderlijk,
later meest uit Z.W. richting.
KADIO-UEDE VAN GENERAAL
WINKELMAN.
„Ruim zes jaar is het geleden, dat
ons Nederlandsche leger na een moe
digen strijd in een wanhopige worste
ling moest capltuleeren. In den hard-
nekkigen tegenstand,- waarbij vele on
zer mannen als leeuwen vochten, hiel
den zij de eer van Nederland hoog.
Met hun moed en trouw, hun leven en
bloed verdedigden en bezegelden zij het
bondgenootschap met onze geallieerde
vrienden, kochten zij het onvervreemd
baar recht op onze onafhankelijkheid".
Aldus generaal Winkelman in een gis
teravond uitgesproken radio-rede.
Reeds kort na 14 Mei 1940 werd ille
gaal een comité geborenEereschuld
en Dankbaarheid". Dit comité legde
den geheelen bezettingstijd door eeri
groote 'activiteit aan den dag en kon
eerst na de bevrijding in 1945 legaal
voor het voetlicht treden. Het had daar
door een achterstand bij de reeds in
Engeland opgerichte Stichting 1940—
'45, welke een groote belangstelling ver
wierf en daardoor in staat was, de
slachtoffers van het illegaal verzet
royaler te steunen.
Er is daardoor een schrille tegenstel
ling ontstaan tusschen de ruime wijze,
waarop overigens gelukkig de
Stichting 1940—'45 de nagelaten be
trekkingen van de slachtoffers van het
Illegaal verzet steunten het arm
zalige pensioen, van de militaire slacht
offers. Hier is sprake van een schrij
nende onbillijkheid.
Ook al is het nu ruir- *s jaar ge
leden de Meidagen van 1940, zoo
zonnig ^n toch ook zoo vol bittere ont
goocheling, zullen versch in hot ge
heugen blijven. Mo<7e dan ir\gt dit jaar
tal 1940 ook het gironummer van het
comtié „Eereschuld en Dankbaarheid"
voor allen onvergetelijk zijn.
Van 7 Juli t/m 31 Augustus a.s. zal
de bonaanwijzing eenmaal per veertien
dagen plaats hebben. De bonnummers
voor de artikelen, welke gewoonlijk in
de aanvullende bonnenlijst voor de
tweede week van een veertiendaagsche
periode worden opgenomen, zullen ge
durende bovengenoemd tijdvak reeds in
de eerste week worden gepubliceerd.
Deze maatregel ls genomen om de de
taillisten de gelegenheid te geven nun
zaken te sluiten voor de vacantie. Het
is mogelijk, dat de artikelen, welke op
genomen worden in de aanvullende
lijst, niet onmiddellijk in het begin van
de eerste week verkrijgbaar zullen zijn,
aangezien voor de bevoorrading met
deze artikelen uiteraard minder tijd be
schikbaar is.
De bonaanwijzing voor melk en aard
appelen, zal eveneens tot dusverre, per
week blijven geschieden.
Alleen zelfrijzend bakmeel op
den bloembon.
Op den bloembon, die morgen be
kend gemaakt wordt, zal uitsluitend
zelfrijzend bakmeel worden verstrekt.
In verband met de graanpositie moest
het bloemrantsoen eerst van 200 tot
100 gram en op 26 Mei tot 50 gram per
persoon per week worden verlaagd.
Deze verlagingen hebben den ver
koop van bakmeel dermate bemoeilijkt,
dat ter ruiming van reeds langen tijd
aanwezige voorraden, naast andere
maatregelen, voor de periode van 7 tot
21 Juli op den bloembon uitsluitend
zelfrijzend bakmeel moet worden t^e-
Bonaanwijzing eenmaal per 14 dagen.
Voorloopig geen koffie.
Daar de verwerking van ruwe
koffie door de staking in de vee-
men sinds geruimen tijd stagneert
en dientengevolge de werkzaam
heden in de branderijen evenmin
voortgang kunnen hebben, kan op
7 Juli geen nieuwe koffiebon wor
den aangewezen, zoodat voorloopig
na dien datum geen koffie ver
krijgbaar is.
De nog in circulatie zijnde handels
voorraden maken het mogelijk de
uitreiking van toewijzingen ten deelen,
o.a. aan ziekenhuizen, voort te zetten.
De verstrekking van rantsoenbonnen
voor koffie is tijdelijk stopgezet.
Extra-bon voor één kg. aardappelen.
Voor personen, geboren in 1941 of
vroeger, geeft bon „254 aardappelen"
tot en met Zaterdag 6 Juli a.s. recht
op het koopen van 1 extra kilogram
aardappelen.
De aardappelbonnen voor de week
van 7 t/m 14 Juli zullen wederom niet
in de bonnenlijst, maar afzonderlijk
worden bekendgemaakt.
schikbaar gesteld.
In eau witboek van de Brltsche re
geering ls medegedeeld, dat het verzorgen
van radlo-ultzendlngen ln Groot-Brlttan-
nië met monopolie van de BJ3.C. zal blij
ven. De concessie wordt voor den tyd
van vijf Jaren vernieuwd.
De verhooging van de Engelsche
spoorwegtarieven zal wellicht worden ge
volgd door een verhooging van de tarie
ven voor de Londenscht bussen, trams en
ondergrondsche treinen.
Luitenant-generaal Lucius Elay,
plaatsvervangend militair bestuurder van
de Amerikaansche zone van Dultschland,
heeft een generaal pardon uitgevaardigd
voor Nazis onder de 27 Jaar. Diegenen
echter, die onder bijzondere verdenking
staan, zullen worden vervolgd als oor
logsmisdadigers.
Joego-Slavlë en Albanië hebben een
verdrag van vriendschap en samenwer
king geteekend. teneinde de wederzljd-
sche onafhankelijkheid en souverelnltelt
van belde landen te waarborgen.
Te Canberra ls officieel bekend ge
maakt, dat de Brltsche eerste minister,
Clement Attlee, en zijn echtgenoote op
28 Juli ln Australië zullen aankomen,
waar KiJ 14 dagen zullen verblijven.
Attlee zal de eerste Brltsche premier
zijn, die tijdens zijn ambtsperiode een
bezoek aan Australië zal brengen. Daar
na zal Attlee zich met zijn echtgenoote
naar Nieuw Zeeland begeven.
De Fransche regeering heeft een
verhooging van salarissen met 20 voor
de Fransche arbeiders ln de laagste loon-
klassen voorgesteld.
GROOTE HOEVEELHEID TEXTIEL-
STOF IN BESLAG GENOMEN.
Te Helmond heeft de economische re
cherche een groote partij textielstof
ontdekt by den winkelier M. J. in de
Heistraat. De goederen waren verbor
gen in een ruimte, die speciaal voor dit
doel was ingericht. In totaal kwamen
te voorschijn: 11.798 meter schorten-
stof, japonstoffen. meubelb^kleeHing.
garens, satijn, flanel, linnen en vitra
ge, alsmede 32 jasschorten. 358 band-
schorten, 720 hoofddoeken. 41 overalls
en 80 paar kinderkousjes, ter waarde
van 30.000 gulden. J. had deze goede
ren gekocht in de jaren 1939-1943 op
geldige textielpunten, die hij verkreeg
door distributievrije-stof op punten té
verkoopen.
Tegen J. is proces-verbaal opgemaakt.
DE HARING WORDT NIET GOED
GEZOUTEN.
De vakgroep detailhandel in visch
heeft het volgende telegram doen toe
komen aan den minister van landbouw
visscherij en voedselvoorziening:
De drie te 's-Gravenhage gevestigde
vereenlgingen van vischhandelaren.
ondergeb—cht in de vakgroep detail
handel in visch, bijeen in vergadering
op 1 Juli, wijzen uwe excellentie erop,
1r>or de getroffen maatregelen in
zake de haringvisscherij, de haring in
dusdanie gezouten toestand wordt aan
gevoerd, dat deze voor direct gebruik
minder geschikt ls gewor^-p waardoor
het harineverbruik sterk verhindert.
Wij verzoeken Uwe Excellentie daarte
gen ten spoedigste maatregelen te ne
men".
Het voorzitterschap van de
Eerste Kamer.
PROF. Mr. KRANENBURG ERNSTIG
CANDID AAT.
(Van onzen parlementairen redacteur)
Nu het nieuwe Kabinet in elkaar zit
en daarmee is komen vast te staan,
dat wij thans een Regeeringscoalitie
hebben van de K.VP. en de P. v. d. A.,
ligt het voor de hand, dat de Kroon
straks, na de vernieuwing van de Eer
ste Kamer, tot voorzitter daarvan een
senator zal benoemen, die tot de Re-
geeringsmeerderheid behoort. M.a.w.,
het presidentschap zal dus of aan
iemand uit de K.V.P. of uit de P. v.
de A. ten deel vallen en aangezien nu
reeds de functie van Tweede Kamer
voorzitter bekleed wordt door een lid
van de K.V.P., schjjnt de verwachting
gerechtvaardigd, dat men het presi
dium van onzen Senaat thans aan een
lid van de P. v. d. A. zal toevertrou
wen. In parlementairen kring acht men
het waarschijnlijk, dat de keuze zal
vallen op prof. mr. Kranenburg.
Het feit, dat hij hoogleeraar te Leiden
is, behoeft geen beletsel voor hem te
zijn om. indien de Kroon hem hiertoe
mocht benoemen, het presidentschap
in de Kamer van Vijftig te bekleeden,
want al zal hij zich meer dan met een
gewonen senator het geval is, met
aangelegenheden van den Senaat heb
ben bezig te houden, zooveel zit hier
aan toch ook weer niet vast, dat liij
het niet met zijn professoraat zou kun
nen vereenigen.
Het Leidsche Tribunaal.
In de gisteren gehouden zitting van
het Leidsche Tribunaal werden de vol
gende uitspraken gedaan:
Mevr. W. K. Keereweer—Muller to
Leiden, interneering voor den tijd van
twee jaar tot uiterlijk 15 Juni 1947. ont
zetting uit de beide kiesrechten, het be
kleeden van openbare ambten en ver
beurdverklaring van haar inboedel.
J C. v. d. Slot te Noordwijkerhout,
ontzetting uit de beide kiesrechten en
het bekleeden van openbare ambten.
J. Paats te Leiden, interneering voor
den tijd van 1 jaar en zes maanden tot
uiterlijk 17 November 1946. ontzetting
uit de beide kiesrechten en het beklee
den van openbare ambten.
J. F. van Berkel te Leiden, internee
ring gedurende den tijd reeds in inter
neering doorgebracht, ontzetting uit de
beide kiesrechten en het bekleeden van
openbare ambten. Verdachte werd on
middellijk in vryheid gesteld.
M Kamlade uit Woubrugge. internee
ring voor den tijd van 1 jaar en twee
maanden tot uiterlijk 7 Juli 1946, ont
zetting uit de beide kiesrechten, het be
kleeden van openbare ambten en ver
beurdverklaring van zijn vermogen tot
een bedrag van f.2000.—.
Hierna zette het Tribunaal zich aan
de behandeling van een aantal nieuwe
zaken
Verd. C. van Wijl te Leiden, die niet
was verschenen, werd ten laste gelegd,
dat hij als hoofdopzichter van den Ned.
Arbeidersdienst bij een opsporing van
een gevlucbten arbeidsman te Assen zijn
medewerking heeft vèrleend. Voorts
bracht hij den Hitlergroet en maakte
aanmerking als zijn minderen den Ger-
maanschen groet niet brachten. Ook
had hij een portret van Hitler in zijn
werkkamer handen. Als getuigen de
charge werden in deze zaak gehoord
mej. S. v. d. Zeeuw en H. Glasbergen,
die met verd. aanwezig zijn geweest op
een Kerstfeest, dat in 1944 door de
Duitsche weermacht werd gevierd. Bei
den verklaarden, dat zij niet gezien had
den dat verd. op dit feest den Hitler
groet bracht. Toen beide getuigen ver
klaarden dit Kerstfeest vrijwillig te heb
ben bijgewoond zonder hiervan ooit iets
te hebben vernomen, ontlokte dit den
president de opmerking „daar zult u
dan nog wel van hooren".
De zaak tegen den oud-burgemccs-
ter van Ocgstgeest, O. L. J. Sikkens.
werd aangehouden tot 16 Juli a.s..
aangezien zyn raadsman, mr. E. J. M.
H. Bolsius, die heden betrokken was
bij de verkiezing van leden der Eerste
Kamer, verhinderd was aanwezig te
zijn.
Verd. Th. H. Sanders te Katwijk, stond
terecht omdat hij van Aug. 1940 tot
September 1944 voor de Duitsche weer
macht op het vliegveld Valkenburg had
gewerkt. Voorts was hy nog korten tijd
werkzaam geweest op het vliegveld
Twello en als kolenadministrateur bij
een weermachtsbureau te Hengelo. Ver
der wordt verd. er van beschuldigd, dat
h{j handel met Duitsche militairen heeft
bedreven en dat hij lid is geweest van
het NA.F.
De verdediger, mr. Tj. D. Schaper,
achtte dit een licht geval van collabora
tie, millioenen hebben voor de Duitsche
weermacht gewerkt waarvan verreweg
het grootste deel niet zoo zwaar gestraft
wordt als dit eenvoudige mannetje reeds
ondergaan heeft. „Laat men, aldus spr.,
toch lieyer zijn aandacht besteden aan
mannen als Hirschfeld, Frederiks c.s.,
diQ in het licht van dit feit zwaar ge
collaboreerd hebben". Spr. vroeg dan
ook onmiddellijke invrijheidstelling van
verdachte.
Aangezien de raadsman van verdachte
C. Plug uit Noordwijk niet was versche
nen, werd deze zaak aangehouden tot de
zitting van 16 Juli a.s.
Als laatste verdachte stond terecht
mej. J. Vlekke uit Leiden, wie ten laste
werd gelegd, dat zij in 1943 voor negen
maanden in een ziekenhuis te Weenen
Duitsche militairen had verpleegd.
Voorts had verd. bij haar terugkeer in
Nederland dienst genomen bij het Duit
sche Roode Kruis en had zij vertrouwe-
lyken omgang gehad met dr. Renaud,
die in dien tijd officier van gezondheid
bij het Duitsche leger was. Verd.. die
deze feiten toegaf, zeide uit menschelü-
ke overwegingen te hebben gehandeld.
Haar verdediger, mr. Tj. D. Schaper,
zag dit als een licht geval en vroeg on
middellijke invrijheidstelling. Hij wees
er in zijn verdediging om. op, dat verd.
nooit lid van de N.S.B. is geweest, bo
vendien heeft verd. uit humanitaire
overwegingen gehandeld.
Uitspraak in al deze zaken 16 Juli a.s.
VOOR VLISSINGEN.
Het Comité, dat Indertijd de bevrijdings
feesten ln het blok BreestraatRapen
burg verzorgde en ln deze omgeving ook
een passende versiering bij het bezoek
van Churchill aan onze stad aanbracht,
is een dezer dagen opgehoven Het Comité
heeft het restant van zijn geldmiddelen
een kleine f. 300 ln het raam van
de actie „Leiden helpt Vlisslngen" aan
de gemeente Vlisslngen afgedragen.
STED. 1YMNASIUM.
Na voortgezet examen ls alsnog ge
slaagd voor het eindexamen A: F Barge
Lalden, Hiermede zijn de eindexamens af-
geloopen.