LEIDSCH DAGBLAD Zeelieden- en havenstaking ten* einde De Pers over tie Kabinets-formatie De hongerlanden bedreigd Met een enkel woord De Distributie De atoombom-proef. Terwijl men voorbereidingen trof om haar op sleeptouw naar huis te nemen, is de Japansche lichte kruiser Sakawa t>t( Bikini gezonken. Intusschen zeide de Amerikaansche minister van marine Forrestal in een radio-uitzending van Bikini dót het nog te vroeg is om uit de atoomproef vaste conclusies inzake de toekomst der vloten van de wereld te trekken; hij geloofde echter dat de vloten niet zou den verdwijnen. De grootste verras sing was wel volgens Forrestal dat de zware eenheden het minste schade op liepen en waarschijnlijk nog dienst zouden kunnen doen. Een andere con clusie die Forrestal reeds meende te k-nnen trekken, is, dat zwaar gebouw de en zwaar gepantserde schepen moei lijk zinken, tenzij zij schade onder wa ter oploopen. De verslaggever Chaplin van de Na tional Broadcasting Corporation seint, dat hem inzake zijn berichtgeving strik te censuur door de marine is opgelegd. Deze order geld> ook voor zes andere verslaggevers. Dat het publiek nog niet recht weet wat het van de resultaten der Bikini- proef moet denken wordt weerspiegeld door sarcastische hoofdartikelen in de New-Yorks he pers. Zoo schrijft bijv. de Herald Tribune: Indien een enkele atoombom blijkbaar niet met één slag een slagvloot kan vernietigen, een atol in stukken rijten en den Stillen Oceaan in stoom veranderen, dan behoeft de menschheid weinig te vreezen van haar nieuwste speelgoed. Na dan commentaar op de resultaten te hebben gegeven, heet het in het ar tikel; had dit echter hetgeen nog niet het volledige verhaal is plaats gevonden tijdens een luchtaanval van vele vliegtuigen met gewone bommen, dan zou het veel op een maritieme ramp hebben geleken. Nu deze ver richting van één vliegtuig is dat eén bom afwierp, moet het beeld grimmig genoeg lijken! De militaire commissie van het Ame rikaansche Huis van Afgevaardigden heeft met 24 tegen 3 stemmen een wets ontwerp goedgekeurd, waarbij aan militairen een overheerschende positie wordt gegeven ten aanzien van de controle op het onderzoek en de ont wikkeling van de atoomenergie. Dit wetsontwerp staat lijnrecht tegenover het wetsontwerp, dat door den Senaat is goedgekeurd. Nog steeds Triest. Tijdens de gisteravond gehouden ver gadering der ministers van buitenland- sche zaken der groote vier te Parijs hebben Byrnes en Bevin verklaard.dat zij alleen zouden instemmen met de voorgestelde internationale zone voor Triëst en het aangrenzende gebied, in dien de controle en verantwoordelijk heid voor dit gebied zouden berusten bij de Vereenigde Naties, en niet bij de groote vier, zooals was voorgesteld door de sovjet-delegatie. De geheele zitting was gewijd aan Triëst en de Italiaansch-Joegoslavi- sche grens, maar er werden geen be slissingen genomen. Als basis voor de besprekingen van heden zal een amendement van Bi- dault dienen, dat aan alle standpun ten tegemoet komt. Volgens dit amen dement zal Triëst worden bestuurd,.in overeenstemming met een statuut voor gesteld door de vier groote mogendhe den (het standpunt van Molotof>„dat zal worden bestudeerd door de vredes conferentie (Byrnes) en door de V, N. (Bevin)". 85ste Jaargang WOENSDAG 3 JULI 1946 No. 25819 Waarnemend Directeur: A. Poortman Hoofdredactie: B. W. Menkhorst. DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Tel. Directie en Administratie: 25041 TeL Redactie: 21507 - Giro no..: 57055 De E.V.C. geeft den strijd op, De voorlichtingsdienst van het mi nisterie van sociale zaken deelt mede: Onder dagteekening van 22 Juni j.l. deed de E.V.C. den minister van sociale zaken een brief toekomen, waarin z|j zich bereid verklaarde de_ zeelieden- en havenstakingen te beëindigen, indien van werkgevers zijde geen zgn. rancunemaatrege len genomen zouden worden. De minister heeft in dezen brief aanleiding gevonden den betrokken rijksbemiddelaar te verzoeken met den raad. van bestuur voor de zee vaart en de scheep vaar tvereenigin- gen Noord en Zuid besprekingen te voeren, om op deze basis tot een einde der stakingen te geraken. Gevolg gevende aan den bij deze besprekingen le hunner kennis ge- brachten wensch der regcerlng, hebben de desbetreffende werkge vers zich bereid verklaard na op heffing der staking geen rancune maatregelen to nemen. De E.V.C. heeft hierin aanlei ding gevonden tot opheffing der stakingen te advise ren. Dé voo: ;er der E.V.C. deelde aan het A.NP. nog mede- Nadat vandaag het werk is hervat, zal de E.V.C. contact opnemen met het college van ryksbemiddelaars om tot een oplossing to komen van de huidige grieven, welke er bestaan ten aanzien van de thans geldende arbeidsovereen komst voor het personeel van de Ne- derlandsche koopvaardijvloot, In een tweetal stakersvergaderingen te Rotter dam en Amsterdam is met groote meer derheid van stemmen besloten om het werk heden te hervatten. Voortdurend worden de door de Dultschers in Nederland Beroofde machines en dergelijke ultr Dultschland teruggehaald. Gisteren arriveerde in IJmulden een sleep van zeven schepen, die de door de Dultschers weggevoerde zware wal- serlj van het Hoogovenbedrijf uit IJmulden terugbracht. Deze walser!) heeft een vooroorlogsche waarde van tien mlllloen gulden en verschaft vierhonderd arbei ders werk Een der schepen vol onder deelen van de zware walser!) onderweg naar IJmulden. Foto A.NP.-deH. De ministers beëedigd. Hedenmorgen te ongeveer li uur z(jn de zes nieuwe ministers in het Kabinet Beel door H.M. de Koningin beëedigd. De plechtigheid duurde slechts kort. Kort na 11 uur zijn de ministers naar Den Haag teruggekeerd. Vanmiddag komt het ministerie Beel in vergadering bljeeh. VLIEGDEMONSTRATIE OP VLIEGVELD VALKENBURG. Morgen om halfelf zal op het vlieg veld Valkenburg een demonstratie worden gegeven met een „Hawker v. Fury"-vliegtuig. Verschillende Engel- sche en Nederlandsche militaire auto riteiten zullen de demonstratie bijwo nen. Prof. Westra tot 20 jaar veroordeeld. EEN SLAPPE FIGUUR, DIE DOOR ANDEREN WERD GEÏNSPIREERD. Het Bijz. Gerechtshof te 's Graven- hage deed heden uitspraak ln de zaak tegen den oud-burgemeester van den Haag prof. mr. J. Westra, tegen wlen de procureur-fiscaal den doodstraf had ge- elscht wegens hulpverleening aan den vijand. Het Hof veroordeelde prof. Westra tot 20 Jaar gevangenisstraf. BU de opleg ging van die straf heeft het Hof prof. Westra zeer ernstig aangerekend, dat h() het burgemeesterschap van een der be langrijkste gemeenten des lands heeft aanvaard, om die gemeente te besturen ln 's vijands geest. Alleen het feit, dat prof. Westra een slappe figuur was. die dik wijls door anderen werd geïnspireerd, heeft het Hof weerhouden den doodstraf op te leggen. Het recht van cassatie ls verleend. De procureur-fiscaal mr. Zaayer ls van deze sententie ln cassatie gegaan OPEN BRIEF TOT A.R. EN C.H.U. Verzoek tot ontmoeting en gesprek. Een aantal leden van de Partij van den Arbeid heeft in een open brief aan de A.R. Partij en de Ohr. Hist, Unie een verzoek gericht tot gesprek en ontmoe ting, zulks om te voorkomen dat men voortaan tegenover elkaar zal staan als louter vijandige, elkaar uit de verte be strijdende groepen. De brief ls ondertee kend door de heeren: mr. dr. J Barents, dr. F. A de Graaff, dr. Ph. J. Idenburg, mr M. Ch. de Jong. C. Kleywegt, prof. H. Kraemer, Ir. W. L. van Lakerveld, prof. dr. G. van der Leeuw, prof mr. P. Llef- tinck, A. Oosterlee. dr, C. L. Patljn, Jhr. H. Quarles van Ufford. mr. S C graaf van Randwilck, mr. dr. A. A. van Rhljn. dr. S. Rozemond, mr. G. J. Scholten, Jhr. mr. T, A. J. W. Schorer, N. Stufkens. mr. K. Vonk, mr. G. E. van Walsum. De ontvoering van Sjahrir. Eenlge arrestaties verricht. Het republikelnsche persbureau Antara bericht uit DJogJakarta, dat in deze plaats een aantal arrestaties ls verricht ln verband met de plaats gehad hebben de ontvoering van SJaihrlr, zulks „om vaart te zetten achter het onderzoek en tot de wortels van het incident te ko men" Tildens het onderzoek, aldus ver volgt Antara. kunnen geen verdere bij zonderheden worden medegedeeld. De tot-stand-komlng van het nieuwe mateur er toe leidde om zijn uedewer- kabinet besprekende, schrijft „De Maas bode": 4 Dr. Beel heeft Nederland voor het eerst na 21 Jaar een >arlementalr kabinet ge schonken. Dat stemt tot voldoening Te meer omdat een parlementair kabi net- niet slechts de Regeering grooter kracht verleent, maar ook den samenstel lenden partijen grooter verantwoordelijk heid oplegt. Dat de Katholieke Volkspar tij en de Partij van den Arbeid die ver antwoordelijkheid op zich hebben geno men, belooft een vruchtbare parlemen taire samenwerking ln de komende pe riode. Ook innerlijk maakt het kabinet van den heer Beel een Indruk van kracht De for mateur heeft zijn menschen met zorg ge kozen en zich met hand en tand verzet tegen iedere poging om hem gegadigden toe te schuiven, van wie hi) niet het ver trouwen had, dat zij ln een goed-samen- werkend team onder zijn leiding zouden passen. „De Ti) d" ls van oordeel, dat het nieuwe Kabinet op de twee beslissende pijlers zv ik van structuur ls. Het beleid van den formateur, dat ra den aanvang zooveel vertrouwen wekte door zijn weldoordachtheid heeft ln de laatste faze ernstig teleurgesteld. Zijn be stek moge goed zijn geweest, de uitvoe ring van den eigenlijken bouw kan geen ingewijd waarnemer waarlijk bevrediging schenken Men had toch mogen verwach ten dat de formateur bedacht zou zijn geweest op het voor alles plaatsen van de hoekpljlers zonder welke onder de hui dige omstandigheden geen kabinet vol doende draagkracht kon bezitten: de hoekpljlers van Bultenlandsche Zaken en van Overzeesche Gebiedsdeelen. In plaats daarvan heeft hij om eens in boek houdersbeeldspraak te vervallen Juist deze belde elementen tot sluitpost van zijn formatie gemaakt. Dit kabinet ls geboren met een zwakke ruggegraat. Wij kunnen het geen krach- tigen groei voorspellen en wij zijn daar over treurig gestemd. „Het Vrije Volk" zegt: Overzien wij de geheele ploeg en kijken wij ln het bijzonder naar de socialistische leden daarin, dan zijn we aangaande de voort zetting der politiek van het vorige kabi net voorlooplg gerust. Dit ls een kabinet met een krachtlgen soclallstlschen Inslag. Ook al6 er geen bijzondere redenen wa ren voor de Partij van den Arbeid om aan de vorming van een regeering thans mee te werken, zouden de sociallstische kle- zers dit kabinet met vertrouwen kunnen aanvaarden. De „N.R. Crt" schryft: Achteraf bezien heelt de formateur in zijn eerst geslaagden opzet nooit meer willen beproeven dan de opneming van enkele protestant-christelijke of vrij zinnige ministers, zonder dat met hun groep vooraf overeenstemming op het ontworpen programma zou zijn verkregen WH kunnen er ln komen, dat deze par tijen er voor hebben gepast als hulptroe pen voor de vorming van een zoo groot mogelijken parlementairen aanhang op te treden. Intusschen, een behoorlijke meer derheid brengen de twee groote partijen zelf wel op. maar dit achten wij ln "dezen hachelbken tijd, waarin zoo breed moge lijke samenwerking noodzakelijk ls om den moeilijkheden op internationaal en nationaal gebied het hoofd te K55?,n bieden, toch niet voldoende Wij betreu ren het gevolgde beleid, dat aan de mo gelijkheid van een kabinet met sterk na- tlonalen inslag nle* is toegekomen, ten zeerste. Aan het „Alg. Handelsblad" ont- leenen wij: Wil blijven het betreuren, dat in de uizonderlijk moeilijke omstandigheden ■waarin on6 :and en rijk verkeeren, niet naar breedere samenwerking ls gezocht. Maar Juist de nationale plicht elscht op dit oogenblik, dat "IJ ook dit ministerie op smalle basis onbevooroordeeld en met den wij om constructief :rk te verrich ten, te gemoet treden. WIJ betwijfelen de Juistheid van hot Inzicht, dat den for- kers niet op breeder grondslag te kiezen. Maar wy zijn bereid hem en zijn nieuwe ploeg „the benefit of the doubt" te ge ven. „De Waarheid" schrijft het vol gende: De voorloopige indruk ls. dat het nieu we kabinet er de duidelijke sporen van draagt, dat men heeft trachten te ver eenigen. wat feitelijk niet te vereenigen is. Men heeft wat vooruitstrevende loten willen enten op een reactlonnalren stam. Het ls zéér de vraag of deze daar tot ont wikkeling kunnen komen. Een kabinet, dat onder zulke omstan digheden ls geboren, als een resultaat van een eindeloos geplngel, kan men nauwelijks een lang leven toekennen. „Trouw" zegt den man van Thor- becke-staiuur ln dit kabinet te missen. En het blad vraagt: Is dit het Kabinet, dat Nederland ln dit brandend tijdsgewricht noodig heeft? Is dit een Kabinet dat wat mans ls? Kan dit Kabinet de Indische crisis aan, den drei genden financleelen chaos beheerschen en zoo het Koninkrijk der Nederlanden na tionaal en sociaal door de branding hel pen? Ons bekruipt twijfel. Over de benoeming van minister Jonk man wordt verder gezegd: We hebben den indruk, dat de heer Beel ln de tusschen de Roomsch-Katho- lieken en de Socialisten gerezen contro verse over de bezetting van het departe ment van Overzeesche Gebiedsdeelen voor de elschen der socialisten ls gezwicht Intusschen moeten wy ook hier ten slotte afwachten wat er van het beleid zelf terecht komt. Zelfs de Idealen van de Stuw kunnen op een gegeven oogenbllk niet bestand blijken tegen een logica der feiten zooals die zich thans in de ontbindingsverschijn selen van de Republiek Indonesia ver toont. Maar dat die Idealen op de nu nood zakelijke politiek een gunstige uitwerking hebben, ls zeker niet het geval. De eerste Indruk ls: Twijfelachtig. Door opheffing prijscontrole in de V. St. Het Amerik. Huls van Afgevaardigden heeft na het veto van president Truman (t.a.v. de nieuwe wet op de prysbeheer- schlng) een voorstel aangenomen, waarbij de oude wet nog twintig dagen van kracht blijft. Dit voorstel gaat nu naar den Senaat, waar men een feilen strijd ver wacht. Later wordt gemeld, dat de Senaat het voorstel verwierp. Door liet ontbreken van priJsbelieer- sclilng heeft de regcerlng van de Ver eenigde Staten den aankoop van tarwe en vleescli voor den export naar de door honger bedreigde landen stopgezet. De regeering weigerde n.l. meer te be talen, dan de vroegere vastgestelde prij zen. Er was geen tarwe en vleesch voor deze prijzen beschikbaar. De regeering wenscht niet mede te werken aan een lnflafclonlstlschen druk op de prijzen en besloot daarom uit de markt te gaan. ZIJ hoopt hierdoor de prijzen op een lager peil te stablllseeren. De tarwe-export wordt hierdoor niet ernstig bedreigd, aangezien nog groote voorraden, aangeschaft voor 30 Juni, aanwezig zijn. Deze zullen het export- deel, zes mlllloen ton tarwe voor 30 Juni, helpen dekken. In afwachting van een beslissing van het congres over de prljsbeheerschlng ls ook de aanschaf van vleesch stopgezet. Het plan was. In 1946 een milliard zes honderd mlllloen Engelse be ponden groo- 'tendeels voor hulpverleening. te expor teeren. Op 30 Juni was ongeveer de helft van deze hoeveelheid geëxporteerd. Reuter verneemt van offlcleele zijde, dat bi) herstel van de prljsbeheerschlng het programma voor hulpverleening aan door honger bedreigde landen dadelijk weer ter hand genomen zou worden. Som mige prijzen zouden waarschijnlijk op het peil van 30 Juni worden vastgesteld, zoo dat bultenlandsche oankoopen niet zou den worden getroffen Indien de prysbeheersching niet wordt hersteld, zal de regeering moeten nagaan of de lmporteerende landen bereid zijn verhoogde Amerikaansche marktprijzen te betalen. Het geheele hulpverleningspro gramma zou moeten worden herzien. Volgens Brltsche offlcleele kringen zijn de Brltsche aankoopen gebaseerd op con tracten op langen termijn. Indien de prljsbeheerschlng binnen eenlge weken zou worden hersteld, zouden deze geen invloed ondervinden. Indien prljsbeheer schlng zou uitblijven, zouden de Engel- schen moeten overwegen om goedkooper voedsel bulten de Vereenigde Staten aan te koopen. Naar officieel ln de Ver. Staten werd meegedeeld heeft de regeerlng der V.S de aankoopen van kaas, melkpoeder en ge condenseerde melk voortgezet en den producenten meegedeeld, dat zij een deel hunner productie voor export op zij moe ten zetten. Zulke aankoopen werden op basis van een maand gedaan, waarbij de prijs aan het einde der maand zal worden vastgesteld. BINNENLAND - Bij keuring en selectie van de eerste lichting dienstplichtigen na de bevrijding (tw. de lichting 1945, die thans onder de wapenen ls) deed zich de behoefte gevoe len aan een klein werkje, dat de aan staande recruten eenigszlns wegwijs kon maken ln de voor hen nieuwe materie. In het bijzonder was dit van belang ln ver band met hun wapenvoorkeur Het was onmogelijk een dergelijk boekje nog voor de lichting 1945 te vervaardigen. Thans wordt de lichting 1946 geselecteerd en de dienstplichtigen hiervan ontvangen thans alle een ln kleurendruk uitgevoerd fol dertje, dat hun nadere bijzonderheden verschaft omtrent den militairen dienst en door velen ongetwijfeld met groote be langstelling zal worden gelezen. - Vrijdag zullen per motorschip Bois- sevaln, twee detachementen van de Kon. landmacht uit Amsterdam vertrekken. Deze zijn bestemd ter versterking van de troepen ln Suriname en Curasao. De de tachementen bestaan geheel uit oorlogs vrijwilligers. De Engelsche Genie heeft besloten den bunker voor motor-torpedobóoten ln de Haringhaven te IJmulden in vier keer op te blazen Het plan ls om heden om 18 uur met de opruiming te beginnen Voor deze explosie zal de omgeving bin nen een straal van 500 M. worden ont ruimd, Het gemeentebestuur heeft gepro testeerd omdat het groote schade vreest. De algemeene secretaris van de Ver. Naties, Trygve Lie, zal verscheidene Europeesche steden bezoeken, waaronder Den Haag. Doel van de rondreis Is wer ving van personeel voor de Ver. Naties. De bekende accordconlst-xylophonlst Jaap Molenaar (Jack Milller) is bij een motorongeluk te Bussum gedood. In een vergadering te 's Gravenhage ls de Vereenlglng van Chr. Uitgevers op gericht. Voorzitter ls de heer E. J. Bosch Jbzn. te Baarn. Gisterochtend is dr. H. M. Hirsch- feld op uitnoodlglng van dr. van Moock naar Ned. Indlë vertrokken ten einde een onderzoek ln te stellen ln economische aangelegenheden. Aan het strand ten Westen van Schouwen zijn 2 lijken aangespoeld, na melijk een Laskaar en een persoon van onbekende nationaliteit. Vermoedelijk zijn belde slachtoffers van de ..Meer kerk" afkomstig. Het vllegtulgmoederschlp ..Karei Doorman", dat. zooals men weet, door de Nederlandsche regeering ls aangekocht, wordt Vrijdag as. te Rotterdam ver wacht. Commandant is kapitein ter zee A. de Booy. Op 1 September zal het schip naar Indlë vertrekken. De voorlichtingsdienst van het Ne- derlandsch-Indlsche leger deelt uit Ban doeng mede, dat Zaterdagmorgen de com mandant van het eerste bataljon van het K.NJ.L., majoor M. v. d. Heuvel, tijdens een patroullletocht ls gesneuveld. BUITENLAND Voor de tweede maal ls een 6Chlp met Illegale Joodsche Immigranten aan boord door Brltsche torpedojagers naar de haven van Haifa geëscorteerd. Het ls een oorspronkelijk Turksch stoomschip. In verband met een vermoedelijk geval van pest aan boord worden de ongeveer 1100 opvarenden ln quarantaine gehouden. In een Interview met den correspon dent van de Dally Telegraph zette Benesj uiteen, dat men moest verhoeden, dat Europa in twee kampen wordt verdeeld. De sovjet-unie mag niet geïsoleerd worden. In Dultschland ls het nazisme nog niet dood De eene helft van Europa moet nlnur trachten Dultschland als wapen tegen andere helft te gebruiken. Op sommige plaatsen ln de V.S. zijn de huren reeds verdubbeld. Een aantal New Yorksche zaken adverteeren „prijzen- controle of niet onze prijzen zullen niet verhoogd worden". In de kleinere winkels worden echter alle prijzen ver hoogd. In Columbus ln den staat Ohio richtte de burgemeester reeds een oproep tot de burgers om een „koopersstaklng" af te kondigen en de lnkoopen slechts tot het meest essentleele te beperken. De Amerikaansche telegraafmaatschappljen berichten dat zij overstroomd worden met protesttelegramman uit het geheele land waarin de afgevaardigden in het congres verzocht wordt de prljsbeheerschlng weer pen de prijzen van vee snel op. In Chlca- ln te stelien. In het midden-Westen loo- go gingen de graanprijzen omhoog, ter wijl ook de prijzen van spek en eieren ln den groothandel oploopen. Visschersbootje op mijn geloopen. BEIDE OPVARENDEN GERED. Maandagmiddag omstreeks drie uur is op 450 meter uit de kust van Texel ten W. van Den Hoorn het visschers- scheepje Texel 79 op een verankerden mijn geloopen. Aan boord bevonden zich de schipper, Piet Backer en zijn zoon Albert, die er beiden het leven afgebracht hebben. Het ongeval is daar aan te wijten, dat B. op de thuisreis te dicht onder den wal heeft willen varen, zonder rekening te houden met het gevaar, dat nog steeds in de niet opgeruimde mijnenvelden schuilt. Door de ontploffing werd het voor schip van de „T-79" de lucht ingeslin- gerd. B. Sr. bevond zich op het achter schip en bekwam geen letsel. Zijn zoon was in het water terecht gekomen maar kon door zijn vader binnen boord ge haald worden. Even later werden zij overgenomen door de reddingsboot Do- rus Rijkers, die onder bevel vanschip- per Piet Bot direct de haven van Den Helder had verlaten. Albert B., die een been gebroken had ert waarschijnlijk ook inwendige kneu zingen had opgeloopen, is naar het ge meentelijk ziekenhuis te Den Helder overgebracht. De „Texel 79" kan als verloren wor den beschouwd. Een schrijnende onbillijkheid. WEERBERICHT. ONWEER BRENGT AFKOELING. De Bilt verwacht tot Donderdag-1 avond: In den loop van vannacht en mor gen plaatselilke onweersbuien, welkr afkoeling brengen. Aanvankelijk nog zonnig. Wind tlldelljk veranderlijk, later meest uit Z.W. richting. KADIO-UEDE VAN GENERAAL WINKELMAN. „Ruim zes jaar is het geleden, dat ons Nederlandsche leger na een moe digen strijd in een wanhopige worste ling moest capltuleeren. In den hard- nekkigen tegenstand,- waarbij vele on zer mannen als leeuwen vochten, hiel den zij de eer van Nederland hoog. Met hun moed en trouw, hun leven en bloed verdedigden en bezegelden zij het bondgenootschap met onze geallieerde vrienden, kochten zij het onvervreemd baar recht op onze onafhankelijkheid". Aldus generaal Winkelman in een gis teravond uitgesproken radio-rede. Reeds kort na 14 Mei 1940 werd ille gaal een comité geborenEereschuld en Dankbaarheid". Dit comité legde den geheelen bezettingstijd door eeri groote 'activiteit aan den dag en kon eerst na de bevrijding in 1945 legaal voor het voetlicht treden. Het had daar door een achterstand bij de reeds in Engeland opgerichte Stichting 1940— '45, welke een groote belangstelling ver wierf en daardoor in staat was, de slachtoffers van het illegaal verzet royaler te steunen. Er is daardoor een schrille tegenstel ling ontstaan tusschen de ruime wijze, waarop overigens gelukkig de Stichting 1940—'45 de nagelaten be trekkingen van de slachtoffers van het Illegaal verzet steunten het arm zalige pensioen, van de militaire slacht offers. Hier is sprake van een schrij nende onbillijkheid. Ook al is het nu ruir- *s jaar ge leden de Meidagen van 1940, zoo zonnig ^n toch ook zoo vol bittere ont goocheling, zullen versch in hot ge heugen blijven. Mo<7e dan ir\gt dit jaar tal 1940 ook het gironummer van het comtié „Eereschuld en Dankbaarheid" voor allen onvergetelijk zijn. Van 7 Juli t/m 31 Augustus a.s. zal de bonaanwijzing eenmaal per veertien dagen plaats hebben. De bonnummers voor de artikelen, welke gewoonlijk in de aanvullende bonnenlijst voor de tweede week van een veertiendaagsche periode worden opgenomen, zullen ge durende bovengenoemd tijdvak reeds in de eerste week worden gepubliceerd. Deze maatregel ls genomen om de de taillisten de gelegenheid te geven nun zaken te sluiten voor de vacantie. Het is mogelijk, dat de artikelen, welke op genomen worden in de aanvullende lijst, niet onmiddellijk in het begin van de eerste week verkrijgbaar zullen zijn, aangezien voor de bevoorrading met deze artikelen uiteraard minder tijd be schikbaar is. De bonaanwijzing voor melk en aard appelen, zal eveneens tot dusverre, per week blijven geschieden. Alleen zelfrijzend bakmeel op den bloembon. Op den bloembon, die morgen be kend gemaakt wordt, zal uitsluitend zelfrijzend bakmeel worden verstrekt. In verband met de graanpositie moest het bloemrantsoen eerst van 200 tot 100 gram en op 26 Mei tot 50 gram per persoon per week worden verlaagd. Deze verlagingen hebben den ver koop van bakmeel dermate bemoeilijkt, dat ter ruiming van reeds langen tijd aanwezige voorraden, naast andere maatregelen, voor de periode van 7 tot 21 Juli op den bloembon uitsluitend zelfrijzend bakmeel moet worden t^e- Bonaanwijzing eenmaal per 14 dagen. Voorloopig geen koffie. Daar de verwerking van ruwe koffie door de staking in de vee- men sinds geruimen tijd stagneert en dientengevolge de werkzaam heden in de branderijen evenmin voortgang kunnen hebben, kan op 7 Juli geen nieuwe koffiebon wor den aangewezen, zoodat voorloopig na dien datum geen koffie ver krijgbaar is. De nog in circulatie zijnde handels voorraden maken het mogelijk de uitreiking van toewijzingen ten deelen, o.a. aan ziekenhuizen, voort te zetten. De verstrekking van rantsoenbonnen voor koffie is tijdelijk stopgezet. Extra-bon voor één kg. aardappelen. Voor personen, geboren in 1941 of vroeger, geeft bon „254 aardappelen" tot en met Zaterdag 6 Juli a.s. recht op het koopen van 1 extra kilogram aardappelen. De aardappelbonnen voor de week van 7 t/m 14 Juli zullen wederom niet in de bonnenlijst, maar afzonderlijk worden bekendgemaakt. schikbaar gesteld. In eau witboek van de Brltsche re geering ls medegedeeld, dat het verzorgen van radlo-ultzendlngen ln Groot-Brlttan- nië met monopolie van de BJ3.C. zal blij ven. De concessie wordt voor den tyd van vijf Jaren vernieuwd. De verhooging van de Engelsche spoorwegtarieven zal wellicht worden ge volgd door een verhooging van de tarie ven voor de Londenscht bussen, trams en ondergrondsche treinen. Luitenant-generaal Lucius Elay, plaatsvervangend militair bestuurder van de Amerikaansche zone van Dultschland, heeft een generaal pardon uitgevaardigd voor Nazis onder de 27 Jaar. Diegenen echter, die onder bijzondere verdenking staan, zullen worden vervolgd als oor logsmisdadigers. Joego-Slavlë en Albanië hebben een verdrag van vriendschap en samenwer king geteekend. teneinde de wederzljd- sche onafhankelijkheid en souverelnltelt van belde landen te waarborgen. Te Canberra ls officieel bekend ge maakt, dat de Brltsche eerste minister, Clement Attlee, en zijn echtgenoote op 28 Juli ln Australië zullen aankomen, waar KiJ 14 dagen zullen verblijven. Attlee zal de eerste Brltsche premier zijn, die tijdens zijn ambtsperiode een bezoek aan Australië zal brengen. Daar na zal Attlee zich met zijn echtgenoote naar Nieuw Zeeland begeven. De Fransche regeering heeft een verhooging van salarissen met 20 voor de Fransche arbeiders ln de laagste loon- klassen voorgesteld. GROOTE HOEVEELHEID TEXTIEL- STOF IN BESLAG GENOMEN. Te Helmond heeft de economische re cherche een groote partij textielstof ontdekt by den winkelier M. J. in de Heistraat. De goederen waren verbor gen in een ruimte, die speciaal voor dit doel was ingericht. In totaal kwamen te voorschijn: 11.798 meter schorten- stof, japonstoffen. meubelb^kleeHing. garens, satijn, flanel, linnen en vitra ge, alsmede 32 jasschorten. 358 band- schorten, 720 hoofddoeken. 41 overalls en 80 paar kinderkousjes, ter waarde van 30.000 gulden. J. had deze goede ren gekocht in de jaren 1939-1943 op geldige textielpunten, die hij verkreeg door distributievrije-stof op punten té verkoopen. Tegen J. is proces-verbaal opgemaakt. DE HARING WORDT NIET GOED GEZOUTEN. De vakgroep detailhandel in visch heeft het volgende telegram doen toe komen aan den minister van landbouw visscherij en voedselvoorziening: De drie te 's-Gravenhage gevestigde vereenlgingen van vischhandelaren. ondergeb—cht in de vakgroep detail handel in visch, bijeen in vergadering op 1 Juli, wijzen uwe excellentie erop, 1r>or de getroffen maatregelen in zake de haringvisscherij, de haring in dusdanie gezouten toestand wordt aan gevoerd, dat deze voor direct gebruik minder geschikt ls gewor^-p waardoor het harineverbruik sterk verhindert. Wij verzoeken Uwe Excellentie daarte gen ten spoedigste maatregelen te ne men". Het voorzitterschap van de Eerste Kamer. PROF. Mr. KRANENBURG ERNSTIG CANDID AAT. (Van onzen parlementairen redacteur) Nu het nieuwe Kabinet in elkaar zit en daarmee is komen vast te staan, dat wij thans een Regeeringscoalitie hebben van de K.VP. en de P. v. d. A., ligt het voor de hand, dat de Kroon straks, na de vernieuwing van de Eer ste Kamer, tot voorzitter daarvan een senator zal benoemen, die tot de Re- geeringsmeerderheid behoort. M.a.w., het presidentschap zal dus of aan iemand uit de K.V.P. of uit de P. v. de A. ten deel vallen en aangezien nu reeds de functie van Tweede Kamer voorzitter bekleed wordt door een lid van de K.V.P., schjjnt de verwachting gerechtvaardigd, dat men het presi dium van onzen Senaat thans aan een lid van de P. v. d. A. zal toevertrou wen. In parlementairen kring acht men het waarschijnlijk, dat de keuze zal vallen op prof. mr. Kranenburg. Het feit, dat hij hoogleeraar te Leiden is, behoeft geen beletsel voor hem te zijn om. indien de Kroon hem hiertoe mocht benoemen, het presidentschap in de Kamer van Vijftig te bekleeden, want al zal hij zich meer dan met een gewonen senator het geval is, met aangelegenheden van den Senaat heb ben bezig te houden, zooveel zit hier aan toch ook weer niet vast, dat liij het niet met zijn professoraat zou kun nen vereenigen. Het Leidsche Tribunaal. In de gisteren gehouden zitting van het Leidsche Tribunaal werden de vol gende uitspraken gedaan: Mevr. W. K. Keereweer—Muller to Leiden, interneering voor den tijd van twee jaar tot uiterlijk 15 Juni 1947. ont zetting uit de beide kiesrechten, het be kleeden van openbare ambten en ver beurdverklaring van haar inboedel. J C. v. d. Slot te Noordwijkerhout, ontzetting uit de beide kiesrechten en het bekleeden van openbare ambten. J. Paats te Leiden, interneering voor den tijd van 1 jaar en zes maanden tot uiterlijk 17 November 1946. ontzetting uit de beide kiesrechten en het beklee den van openbare ambten. J. F. van Berkel te Leiden, internee ring gedurende den tijd reeds in inter neering doorgebracht, ontzetting uit de beide kiesrechten en het bekleeden van openbare ambten. Verdachte werd on middellijk in vryheid gesteld. M Kamlade uit Woubrugge. internee ring voor den tijd van 1 jaar en twee maanden tot uiterlijk 7 Juli 1946, ont zetting uit de beide kiesrechten, het be kleeden van openbare ambten en ver beurdverklaring van zijn vermogen tot een bedrag van f.2000.—. Hierna zette het Tribunaal zich aan de behandeling van een aantal nieuwe zaken Verd. C. van Wijl te Leiden, die niet was verschenen, werd ten laste gelegd, dat hij als hoofdopzichter van den Ned. Arbeidersdienst bij een opsporing van een gevlucbten arbeidsman te Assen zijn medewerking heeft vèrleend. Voorts bracht hij den Hitlergroet en maakte aanmerking als zijn minderen den Ger- maanschen groet niet brachten. Ook had hij een portret van Hitler in zijn werkkamer handen. Als getuigen de charge werden in deze zaak gehoord mej. S. v. d. Zeeuw en H. Glasbergen, die met verd. aanwezig zijn geweest op een Kerstfeest, dat in 1944 door de Duitsche weermacht werd gevierd. Bei den verklaarden, dat zij niet gezien had den dat verd. op dit feest den Hitler groet bracht. Toen beide getuigen ver klaarden dit Kerstfeest vrijwillig te heb ben bijgewoond zonder hiervan ooit iets te hebben vernomen, ontlokte dit den president de opmerking „daar zult u dan nog wel van hooren". De zaak tegen den oud-burgemccs- ter van Ocgstgeest, O. L. J. Sikkens. werd aangehouden tot 16 Juli a.s.. aangezien zyn raadsman, mr. E. J. M. H. Bolsius, die heden betrokken was bij de verkiezing van leden der Eerste Kamer, verhinderd was aanwezig te zijn. Verd. Th. H. Sanders te Katwijk, stond terecht omdat hij van Aug. 1940 tot September 1944 voor de Duitsche weer macht op het vliegveld Valkenburg had gewerkt. Voorts was hy nog korten tijd werkzaam geweest op het vliegveld Twello en als kolenadministrateur bij een weermachtsbureau te Hengelo. Ver der wordt verd. er van beschuldigd, dat h{j handel met Duitsche militairen heeft bedreven en dat hij lid is geweest van het NA.F. De verdediger, mr. Tj. D. Schaper, achtte dit een licht geval van collabora tie, millioenen hebben voor de Duitsche weermacht gewerkt waarvan verreweg het grootste deel niet zoo zwaar gestraft wordt als dit eenvoudige mannetje reeds ondergaan heeft. „Laat men, aldus spr., toch lieyer zijn aandacht besteden aan mannen als Hirschfeld, Frederiks c.s., diQ in het licht van dit feit zwaar ge collaboreerd hebben". Spr. vroeg dan ook onmiddellijke invrijheidstelling van verdachte. Aangezien de raadsman van verdachte C. Plug uit Noordwijk niet was versche nen, werd deze zaak aangehouden tot de zitting van 16 Juli a.s. Als laatste verdachte stond terecht mej. J. Vlekke uit Leiden, wie ten laste werd gelegd, dat zij in 1943 voor negen maanden in een ziekenhuis te Weenen Duitsche militairen had verpleegd. Voorts had verd. bij haar terugkeer in Nederland dienst genomen bij het Duit sche Roode Kruis en had zij vertrouwe- lyken omgang gehad met dr. Renaud, die in dien tijd officier van gezondheid bij het Duitsche leger was. Verd.. die deze feiten toegaf, zeide uit menschelü- ke overwegingen te hebben gehandeld. Haar verdediger, mr. Tj. D. Schaper, zag dit als een licht geval en vroeg on middellijke invrijheidstelling. Hij wees er in zijn verdediging om. op, dat verd. nooit lid van de N.S.B. is geweest, bo vendien heeft verd. uit humanitaire overwegingen gehandeld. Uitspraak in al deze zaken 16 Juli a.s. VOOR VLISSINGEN. Het Comité, dat Indertijd de bevrijdings feesten ln het blok BreestraatRapen burg verzorgde en ln deze omgeving ook een passende versiering bij het bezoek van Churchill aan onze stad aanbracht, is een dezer dagen opgehoven Het Comité heeft het restant van zijn geldmiddelen een kleine f. 300 ln het raam van de actie „Leiden helpt Vlisslngen" aan de gemeente Vlisslngen afgedragen. STED. 1YMNASIUM. Na voortgezet examen ls alsnog ge slaagd voor het eindexamen A: F Barge Lalden, Hiermede zijn de eindexamens af- geloopen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1946 | | pagina 1