LEIDSCH
DAGBLAD
r-
Speer wilde Hitier vermoorden....
Italië nog steeds te Parijs ter tafel
Ruime winst-marge voor haring
Met een enkel woord
RECHTZAKEN
STADSNIEUWS
Meyer Schwenke is „zenuwziek"
Schadeloosstelling Joodsche
slachtoffers der Nazi's.
Naar te Londen officieel is medegedeeld
zullen Joodsche slachtoffers 9/10 ont
vangen van de 25 millloen dollar die de
geallieerde regeeringen ter beschikking
hebben gesteld ten bate van die slacht
offers der Nazis, die niet meer naar hun
woonsteden kunnen terugkeeren. Het be
drag ls bijeen gebracht uit de Duitsche
tegoeden ln de neutrale landen. Het res-
teerende gedeelte van het tegoed zal ge
bruikt worden ten bate van de nlet-
joodsche slachtoffers der nazls.
85ste Jaargang
VRIJDAG 21 JUNI 1946
No. 25809
Waarnemend Directeur; A. Poortman
Hoofdred.: Mr. M. B van der Hoeven
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Tel. Directie en Administratie: 25041
Tel. Redactie: 21507 - Giro no.: 57055
Maar het mislukte!
Albert Speer, Hitler's minister voor de
oorlogsproduotle, die door de prosecutle
als een van de gTOOte geesten beschre
ven wordt, die achter de schermen de
plundering van de bezette gebieden door
de nazi's organiseerde, ls gisteren te Neu
renberg ln de beklaagdenbank versche
nen om zich te verdedigen.
Hil vertelde het hof. dat slechte 10
15% van de wapenfabrieken van Krupp
ingeschakeld was bil de directe produc
tie van oorlogstuig. .Pas ln 1944" zoo
beweerde hil. „werden nieuwe fabrieken
door Krupp voor de productie van ka
nonnen gemaakt. Tot dat tijdstip waren
de fabrieken van Krupp ingesteld op de
productie van staal en de verbetering van
nieuwe wapens, die aan andere frlma's
werden overgedragen ter productie".
Speer gaf toe, dat 400.000 krijgsgevan
genen ln de Duitsche wapenfabrieken te
werk gesteld waren. „Zij waren echter
niet ingeschakeld ln de productie van
munitie", zoo zelde hij. Hi1 had de ge
dwongen tewerkstelling, door middel van
razzia's en arrestaties, afgekeurd, hil was
voorstander geweest van ordelijke maat
regelen. omdat men op die wijze alleen
kon verhinderen, dat de betrokkenen ln
de bosschen vluchtten en zich bil de ver
zetsbewegingen aansloten. „In het begin
van 1944 hadden de geallieerde bombar
dementen de Duitsche oorlogsproductle in
het Westen dermate verlamd, dat in
Frankrllk alleen al 1 millloen arbeiders
werkloos werden". Drie weken na de In
vasie ln Frankrijk schreef Speer aan
Hitler, dat de geallieerden erin geslaagd
waren het Duitsche tekort aan vliegtuig-
benzine met 90% te verhoogen. Op 30
Augustus van dat Jaar schreef hil, dat
als gevolg van de luchtaanvallen op che
mische Industrieën de benoodlgde grond
stoffen voor het voortzetten van den
oorlog ontbraken.
Speer verklaarde dat hU 2 maanden
vóór het einde van den oorlog het plan
had opgevat. Hitler in zijn ondergrond-
schen schuilkelder te Berlijn met een
nieuw soort gifgas om het leven te bren
gen. Hij zelde: „Mijn eerste pogingen
faalden, omdat het moeilijk was gas ln
den kelder te laten, zonder door de SS-
wachtcn onderzocht tc worden. Na deze
mislukking probeerde ik miln kennis als
architect van den schuilkelder en zijn
luchtververschlngsinstallatle aan te wen
den. Tk wist, dat, indien het gifgas ln
Op 27 Juni een suikerbon.
•100 GRAM RUWE SUIKER
PER 14 DAGEN.
Omstreeks einde Juni zal een
begin worden gemaakt met de dis
tributie van ruwe suiker op basis
van een rantsoen van 400 gram
per persoon per veertien dagen voor
alle leeftijdsgroepen.
Door de moeilijkheden van de
laatste weken was het niet moge
lijk, den detailhandel tydlger te
bevoorraden, zoodat de distributie
van ruwe suiker niet eerder ter
hand kon worden genomen.
Vermoedelijk zal op 27 Juni de
eerste bon voor 400 gram ruwe sui
ker worden bekend gemaakt voor
de periode van 22 Juni tot 7 Juli.
Voorzoover nog voorraden geraffi
neerde suiker bij de winkeliers
aanwezig zijn, mag op dezen bon
geraffineerde suiker worden afge
leverd. Voor de kinderen van 0 t/m
4 Jaar, voor wie reeds op 13 Juni
een bon voor suiker voor drie we
ken was aangewezen, zal de ach
terstand met de bekendmaking van
dezen eersten bon op 27 Juni ge
heel zijn lngeloopen. Medegedeeld
wordt dat een onderzoek heeft uit
gewezen dat ruwe suiker niet scha
delijk ls voor de gezondheid.
PROTESTOPTOCHT IN PARIJS.
Het verkeer te Parijs werd volkomen
gestremd door een drie K.M lange pro
testoptocht van arbeiders, die demon
streerden tegen de aanvallen op het com-
nunlstlsche hoofdkwartier en een com
munistisch dagblad. Er werd geroepen
„aan de galg met Daladler en Reynaud,
aan de galg met alle fascisten".
Het communistische hoofdkwartier op
de Carrefour de Chateau droeg over de
Ingeslagen ruiten het opschrift: „Hier
ging de Fransche S.S. voorbij". Van het
balkon van dit gebouw brachten Thorez,
Duclos en andere communistische leiders
met gebalde vuisten den communistl-
schen groet aan de passeerende demon
stranten. Dezen droegen geïmproviseerde
banieren en zongen de Marseillaise en de
Internationale.
deze Installatie werd gebracht, het spoe
dig over den geheelen kelder verspreid
zou worden. Een vakkundige wees mU
erop, dat het gas door een explosie op
hooge temperatuur gebracht moest wor
den. teneinde het beweegelijk te maken.
Ik onderzocht den Inlaat van het appa
raat en bevond, dat bet van een ijzeren
plaat gemaakt was. die te dun. was om
een explosie te verdragen. Toen heb Ik
met een beambte van de kanselarij de
mogelilkheld van liet aanbrengen van een
filter In de lucbtververschingslnstallatle
besproken. HU stemde zonder vragen
hierin toe. Daar de schoorsteen meer dan
twaalf voet hoog was, mislukte ook dit
plan. De feiten kunnen bevestigd worden
door een onderzoek ln den tuin van de
kanselarij" aldus Speer.
Toen Speer zijn plannen tot het ver
moorden van Hitler bekend maakte, za
ten Goering en de andere beklaagden met
ultdrukkingslooze gezichten te kijken.
DE ATOOMONTWAPENING.
Sir Alexander Cadogan heeft ln een
rede voor de atoomcommissie van de
Vereenlgde Naties het plan der Vereenlgde
Staten voor ..atoomontwapening" onder
steund.
De Russische gedelegeerde, Gromyko,
deed een beroep op de wereld de atoom
energie slechts te gebruiken voor het ver.
hoogen van den levensstandaard en het
verbeteren van levensomstandigheden. Hij
legde een plan over voor een Internatio
nale overeenkomst, waarbij de productie
en het gebruik van atoomenergie voor
destructieve doeleinden verboden zou wor
den en waarin ook de vernietiging van
voorraden van atoombommen en de be
straffing van overtreders opgenomen zou
worden.
Gromyko leverde voorts critlek op de
politiek van geheimzinnigheid, die ten
aanzien van de wetenschappelijke ontdek
kingen op dit gebied gevolgd ls en die een
sfeer van wantrouwen tot ge*o!g heeft
gehad.
De Russische gedelegeerde verbette zich
tenslotte tegen het Amerlkaansche voor
stel om ten aanzien van de atoomenergie
het vetorecht der groote mogendheden te
doen vervallen.
Gespannen betrekkingen
tusschen Australië en
Nederland
CRITIEK TAS PREMIER CHIFLEY.
De Australische premier Chlfley heeft
in het Huis van Afgevaardigden onthuld
dat er tusschen de Australische regee
ring en de vertegenwoordigers van Ne-
derlandsch-Indië in Australië eenlgszln6
gespannen betrekkingen bestaan.
In antwoord op vragen waarom de Ne
derlandsche torpedojager Plet Hein, die
in der. oorlog beschadigd was ln Austra
lië niet gerepareerd had kunnen worden,
bestreed Ghllley verklaringen van den
Nederlandschen gezant baron van Aers-
sen, die kritiek had uitgeoefend op de
tegenzin der arbeiders om het schip te
repareeren. „Zulke verklaringen berok
kenen schade aan de Australische regee
ring". zelde Chlfley, „verklaringen zoo
als die van Van Aerssen Inzake de Ple±
Hein \erbeteren de diplomatieke betrek
kingen niet. Het was onhandig om den
torpedojager naar Sydney te sturen, ln
verband met de moeilijkheden die er op
dat oogenblik in de haven waren. Wij
hebben getracht de Hollanders met hof
felijkheid tegemoet te komen en zij ga
randeerden mU dat de correspondentie
betreffende de Nederlandsch-Australlsche
besprekingen niet door de Nederlanders
ter beschikking van de pers zou worden
gesteld. Verwikkeling ln een krantencon
troverse verbetert de situatie niet".
Chyfley voegde hieraan toe „het ware
beter geweest indien hij de zaak direct
met de Australische regeering had op
genomen. De moeilijkheid ls ontstaan
door geschillen tusschen de Nederlanders
en hun onderdanen in Indonesië.
(U. Pr.)
BEWAKER VAN KAMP-OMMEN
GEARRESTEERD.
In Tietjerksteradeel, waar hil was on
dergedoken heeft de P.R.A. de hand kun
nen leggen op den voormallgen bewaker
uit het kamp Ommen. Johnaiy Boxmeer
uit Den Haag.
Boxmeer die den naam Van Einden
had aangenomen, werd aangehouden,
toen men op zoek was naar een land-
wachter van dien naam. BU zijn onder
vraging kwam de waarheid aan den dag.
Op enkele punten
overeenstemming.
De conferentie van ministers van bul-
tenlandsche zaken der vier groote mo
gendheden heeft gisteren overeenstem
ming bereikt ten aanzien van de volgen
de punten:
1. De geallieerden zullen hun troepen
uit Italië terugtrekken, 90 dagen na het
teekenen van het vredesverdrag met
Italië, mits de Brltsche troepen de be
schikking krijgen over een verbindings
weg tusschen Engeland en Oostenrijk vla
de Amerlkaansche bezettingszone van
Duitschland, en mits de sovjet-unie uit
voering geeft aan haar belofte, het vorig
Jaar te Londen gegeven, dat zij haar
troepen binnen een geldelijke termijn
terug zal trekken uit Bulgarije Byrnes
verzekerde Bevln, dat de gelschen de
beschikking zouden krijgen over zoo'n
verbindingsweg
Ook een Russisch voorstel alle onge
bruikte en gevorderde geldswaarden en
goederen binnen dlenzelfden termijn aan
de Itallaansche regeering terug te geven
werd aanvaard.
2, De geallieerde commissie voor het
uitvoeren van het vredesverdrag zal be
staan uit de ambassadeurs te Rome van
Engeland, Amerika, Rusland en Frank
rijk. De commissie zal gedurende 12
maanden in stand blijven.
De regeling van de Fransch-Itallaan-
sche grensproblemen zal worden uitge
steld tot Molotof het rapport der des
kundigen heeft bestudeerd.
BIJ de discussie over het terugtrekken
van geallieerde troepen uit Italië merkte
Molotof op, dat de berichten, die hij ge
hoord had over het vergrooten van Itall
aansche vliegvelden door Engeand en
Amerika den ongunstlgen Indruk gewekt
hebben, dat belde landen een langdurige
bezetting ln den zin hebben.
Byrnes antwoordde hem. dat hij ge
hoord had, dat de Russische troepen ln
Hongarije, Roemenië en Bulgarije een
activiteit ontwikkelden, die er op wees,
dat zij aan een langdurig verblijf dach
ten. Maar hil had reeds lang geleden ge
leerd, niet alles te gelooven wat hij hoor
de, en hij beval deze politiek aan zijn
collega aan.
Op voorstel van den Brltschen minis
ter van bultenlandsche zaken, Bevln,
hebben de vier ministers besloten de ge
houden informeele bijeenkomst over de
netelige kwesties der Itallaansche kolo-
Overheid zal zoo noodig zelf
de distributie ter hand nemen.
tDe maatregel van de overheid om den
haringprljs plotseling en ingrijpend te ver
lagen, heeft veel stof doen opwaalem en
talloaze vragen doen rijzen waarom dit
moest geschieden. Als samenvatting en
nadere toelichting van reeds verstrekte
mededeellngen deelt men ons van bevoeg
de zijde hierover nog het vQlgende mede:
„Oorspronkelijk lag het ln de bedoeling
de haring tot 1 Juli as. als primeur te
beschouwen en den prijs vrij te laten. In
verband hiermede hadden de reeders de
vangst beperkt, door niet alle schepen
die beschikbaar waren, ter .haringvangst
uit te zenden en tevens met de helft min
der dan het normale aantal netten per
vaartuig te laten visschen.
Een dergelijke beperking van den aan
voer van waardevol voedsel ls onder de
huidige omstandigheden ln ieder geval
ontoelaatbaar.
De besommingen waren zeer hoog. In
de eerste weken hebben de reeders zeer
groote winsten gemaakt. Op grond van
een en ander werd het noodzakelijk een
maximumprijs vast te stelle®, dien de
reeder voor de haring zou mogen bereke
nen.
Prijzen van f. 350.en f400,en
soms zelfs nog hooger. per kantje waren
geen uitzondering. BIJ den thans vastge-
stelden maximumprijs van f. 37.50 ont
vangt de reeder nog een behoorlijke op
brengst, wanneer de vangst niet kunst
matig wordt beperkt.
Het ligt voor ae hand dat na de prijs
stelling voor de reeders ook maximum
prijzen voor groot- en detailhandel moes
ten worden bepaald.
De coii9nnientenprUs van 8 cent per
stuk ls naar de berekening van de
directie voor de prijzen ruim vol
doende. De detailhandelaar betaalt
ongeveer 5 cent per stuk. zoodat hU
by verkoop tegen 8 cent plu9 2 cent
voor schoonmaken een vergoeding van
ongeveer 5 cent heeft hetgeen een
zeer ruime marge ls ln vergelijking
tot de marges die kleinhandelaren In
andere levensmiddelen mogen bere
kenen.
Dat de kleinhandel zich zoo heftig tegen
de vastgestelde prijzen heeft verweerd,
komt voort uit het feit, dat de kleinhan
delaren ln vlsch aaD zeer hooge ver-
aioristen gewend zijn en het ls niet ge
makkelijk hiervan afstand te doen.
Het ls niet verantwoord den detailhan
del Iets extra's te geven alleen maar om
den lieven vrede te bewaren, omdat de
winstmarge toch reeds naar verhouding
zeer hoog ls en omdat ln dat geval andere
kleinhandelsbedrljven terecht eveneens
een verhooging van hun marges kunnen
elschen.
Indien de kleinhandel weigert tot
verkoop van de haring tegen de vast
gestelde prijzen over te gaan. zullen
gevoelige straffen volgen. Desnoods zal
de overheid zelf de distributie ln han
den nemen.
Het vertrouwen is echter gerechtvaar
digd dat leder ln dezen tijd van voedsel-
sohaarschte het groote belang van de door
de overheid genomen maatregelen Inziet.
nlën gehee voor pers en publiek geheim
te houden.
Er verluidt evenwel, dat een Amerl-
kaansch voorstel ls voorgelegd, om de
kwestie van de souverelnltelt van Italië's
voormalige Afrlkaansche koloniën een
jaar uit te stellen. Aan het eind van dit
jaar zouden de koloniën onder het be-
heerschap der Ver. Naties komen, Indien
de ministers nog geen oplossing zouden
hebben gevonden. De ministers benoem
den een speciale commissie om dit voor
stel ln overweging te nemen, dal; tevens
de invoeging in het ontwerp vredesver
drag met Italië zou bevatten van een
.clausule, waarin het afstand doen van
de koloniën door Italië wordt aangege
ven. De ministers bereikten geen over
eenstemming, maar zij waren het er over
eens, dat uitstel te verkiezen ls boven
in het geheel geen oplossing. De com
missie zal bestaan uit Benjamin Cohen
(V. S,). Gladwyn (Eng.). Wlsjlskl (Rus
land) en Couvé de Mudvllle (Frankrijk).
E.V.C. wil het conflict
beëindigen.
„REGEERING MOET MEEWERKEN AAN
EEN BEVREDIGENDE OPLOSSING".
In een gisteravond te Amsterdam door
de Eenheidsvak centrale belegde openbare
vergadering is de volgende motie aange
nomen.
„De vergadering van 20 Juni 1946
ln de Apofiohal te Amsterdam belegd
door de E.V.C. voor de bevolking van
Amsterdam,
gehoord de tot haar gerichte toespra
ken van G. J. van Heuven Goedhart,
II. M. van Randwijk, A. J. Koejemans
en F. Kuiper,
dringt er bU de regeering met den
meesten klem op aan haar medewer
king te verleenen nen een bevredigen
de oplossing van de stakingen der zee
lleden en ln de havenbedrijven van
Rotterdam en Amsterdam, opdat na
beëindiging van het conflict het recht
der zeelieden, om door tusschenkomst
van de door hen zelf verkozen vak
organisaties medezeggingschap te ver
werven bU de toekomstige herzienin
gen en aanvullingen van hun arbeids
contract, gewaarborgd zU".
DE DISTRIBUTIE VAN BRANDSPIRITUS.
De distributie van brandspiritus zal met
Ingang van 1 Juli een verbetering onder
gaan. De toewijzingen aan de handelaren
en winkeliers zullen nl. worden verhoogd
van 20 tot 40% van hun omzet ln 1939,
waarmee het peil van het vorig najaar
weer is bereikt. Zooals bekend moesten de
toewijzingen gedurende den afgeloopen
winter tijdelijk tot 20% worden verlaagd.
ANJERDAG.
Alle bioscopen in Nederland zullen he
den een kort filmpje over het Prins Bern-
hard-fonds vertoonen, waarin Prins Bern-
hard zal spreken over anjerdag Het ls de
eerste maal, dat opnamen van' den Prins
ln zijn werkkamer worden gepubliceerd.
De duur van het filmpje ls ongeveer 2
minuten.
BINNENLAND
Teneinde besprekingen te voeren
over de mogelijkheid om Nederlandsche
fondsen te New York te introduceeren
zal de heer C. Overhoff, voorzitter van
de Ver. v. d. Effectenhandel morgen naar
New York vertrekken.
Tot secr.-generaal van den raad.
welke alle zaken zal regelen betreffende
de uitvoering van de douane-overeen
komst tusschen Nederland en België en
die te Brussel zal zetelen, ls benoemd
onze landgenoot mr. dr. E. J. E. M. H.
Jasper.
De tweedaagsche tentoonstelling
..Het Nederlandsche trekpaard", die ln
Den Bosch wordt gehouden, werd giste
ren o.m. bezocht door den minister van
Landbouw, VlsscheriJ en Voedselvoorzie
ning. dr. Mansholt.
De laatste overspanning van de
spoorbrug, welke Dordrecht met Zwijn-
drecht verbindt, ls gisteren op haar
plaats gebracht.
Gisteravond omstreeks half zes is
het laatste rijtuig van den electrischen
trein tusschen Schiedam en Vlaardlngen
ontspoord.
Het Fonds Noodgeoieden deelt mede,
dat het erin geslaagd ls tot een bedrag
van ruim f. 40.000 ledikanten aan te
koopen. Voor den aankoop var beddegoed
worden nog onderhandelingen gevoerd,
Voor boschbessen worden dit Jaar
geen maximumprijzen vastgesteld.
Op 1 Juli zal het postwissel verkeer
met TsJecho-SlowakMe ln beide richtin
gen worden hervat.
Er ls een offlcleele commissie inge
steld, welke tot taak heeft een wetsvoor
stel te onwerpen met betrekking tot een
pensioenregeling voor opvarenden ter
koopvaardij. Voorzitter ls mr. H. W. Groe-
neveld, gepenslonneerd hoofd van de af-
deellng arbeidersverzekering bil het de
partement van sociale zaken.
De directeur van de N.V. Simon de
Wit te Zaandam, de heer Maarten de Wit,
die meer dan 45 Jaar de leiding van het
bedrijf heeft gevoerd, heeft den wensch te
kennen gegeven zijn functie neer te leg
gen. Hem Ls op zijn verzoek thans ontslag
verleend.
Van 20 Juni tot en met 30 Sep
tember zal door de stichting V.V.V.-
Zuld-Holland den provincialen stempel-
tocht worden georganiseerd, waarbijo.m.
ook een bezoek aan Lelden moet worden
gebracht. In 1942 waren er bijna 12.000
deelnemers.
Op Vrijdag 5 Juli zal het 25 Jaar ge
leden zijn dat de stichting Het Onderwijs
fonds voor den Scheepvaart werd opge
richt en dat de heer G. cle Jong Azn. tot
directeur van de stichting werd benoemd.
Ter gelegenheid hiervan zal dien middag
ten kantore van het Onderwijs fonds voor
de Scheepvaart. De Ruyterkade 139 Am
sterdam een receptie worden gehouden.
De toestand van baron R. A. van
Hardenbroek van Hardenbroek, opper-
ceremonlemeester van H. M. de Koningin,
die Zaterdag, 8 Juni. bU een auto-ongeluk
werd gewond, ls zorgwekkend.
BUITENLAND
Het lijk van Giuseppe Mazzlni. den
srooten Italiaanschen patriot en repu
blikein. die ln 1872 overleed, zal Zondag
a.s. op een Genueesch kerkhof voor het
publiek tentoongesteld worden.
AUTO-DIEVEN GEGREPEN.
Burgers en soldaten ln arrest.
Dezer dagen werd kort bij het vliegveld
„Deelen" een Apeldoorner betrapt, die
bezig was een drletons truok met auto
banden en motoren uit het autopark te
Deelen weg te voeren. De man liet bij de
nadering der politie zijn bult ln den steek,
maar kon dienzelfden dag toch nog gear
resteerd worden. Spoedig kwam aan het
licht, dat men een goeden greep had ge
daan. De politie ontdekte drie afzonder
lijke diefstal-complotten. De vijf hoofd
daders zijn gearresteerd en aan de burger
lijke justltleele autoriteiten overgeleverd,
terwijl 15 soldaten door hun commandant
ln arrest zijn gesteld. Er kunnen nog meer
arrestaties venvacht worden.
HET. AARDAPPELRANTSOEN.
De bonnen „244 en 744 aardappelen"
blijven tot en met 29 Juni a.s. geldig.
Voor de week van 23 t/m. 29 Juni a.s.
zijn voorts aangewezen de bonnen ,,251
en 751 aardappelen", elk voor 1 kg. aard
appelen.
In de plaats van het tijdelijk verlaagde
aardappelrantsoen wordt voor personen
geboren in 1941 en vroeger op bon „252
aardappelen" 200 gram brood besdhlk-
baar gesteld.
Personen geboren ln een der Jaren van
1926 t/m. 1931 kunnen gedurende het
tijdvak van 23 Juni t/m. 6 Juli as. op
bon ,.b 65 reserve" twee kg. aardappelen
koopen.
Op het vliegveld te Soesterberg heeft H.al. de Koningin gistermorgen de Mili
taire Willemsorde uitgereikt aan een aantal mannen, die zich tijdens de
Mei-dagen van 1940 en in het verzet tegen den Dultschen overweldiger heb
ben onderschelden. Ook de Prinsesjes waren aanwezig, onder de hoede van
Prinses Juliana. (Foto ANPde W.)
Paniek eischte slachtoffers.
DE RAMP VAN DE „MEERKERK".
In verband met uiteenloopend e berich
ten omtrent de ramp van de „Meerkerk"
heeft het A.N.P. een onderhoud met de
directie van N.V. Vereenlgde Scheep
vaartmaatschappijen gehad.
Met nadruk werd medegedeeld, dat
wanneer de uit Laskaren Lestaande beJ
manning het hoofd niet had verloren,
geen slachtoffers zouden zijn gevallen.
Aangezien het voorschip bleef drijven,
achtte de kapitein het ln het holst
van den nacht niet noodig de red
dingbooten te strijken. Waren de over
boord gesprongenen waaronder twee
machinisten op het schip gebleven,
dan zou niemand het leven hebben ver
loren.
Omtrent de oorzaak van de ramp ver
klaarde de directie nog, dat nautisch en
navlgatorlsch geen fouten zijn gemaakt.
De Instrumenten van l.ct schip, dat
juist een grondige revisie had onderge
gaan, waren volkomen ln orde. Perti
nent- heeft de kapitein verklaard, dat hU
zich tijdens het wachten op de loods
boot binnen d° drlehoekslljn, door de
marine uitgezet, heeft bevonden. Dit ge
bied wordt door betonningen begrensd.
Na de explosie werd het schip door den
6terken stroom afgedreven, waarna het
ln het dichtbij gelegen mijnenveld aan
den grond kwam. Door de marine is op
buitengewone wijze alle mogelijke hulp
verleend. Reeds Zondagmiddag werd be
gonnen met het vegen van een toegang
tot het gestrande schip.
Het schip ls door de maatschappij op
gegeven. Misschien kan het voorschip
nog behouden worden. Dit zal door de
bergingsmaatschappijen worden onder
zocht. De lading uit het voorschip zal
vermoedelijk kunnen worden gelost. Ba
gage en eigendommen van passagiers en
bemanning zijn reeds geborgen.
VERBETERINGEN IN HET BINNEN-
LANDSCIIR. LUCHTVERKEER.
Ingaande 1 Juli.
1 Juli a.s. zullen er eenlge verbeteringen
ln het binnenlandsche luchtnet worden
aangebracht. In de eerste plaats zal op
de l\Jn AmsterdamLeeuwarden, in plaats
van de Havllland Dragon Raplde toestel
len, een Dakota worden gebruikt, hetgeen
68 plaatsen per dag meer beteekent en ook
aan het vrachtverkeer ten goede zal ko
men. Verder zullen van dien datum af op
de drukste lijn n.l. Amsterdam-Maastricht
5 retourdiensten per dag onderhouden
worden. Bovendien wordt deze lijn van
groot belang voor Luik en omgeving.
Eveneens met ingang van 1 Juli worden
er autobusdiensten onderhouden van be$
vliegveld „Zuid-Limburg" met Valkenburg
en Heerlen.
Op de lijn Amsterdam-Groningen wordt
de capaciteit verdubbeld, doordat er steeds
met 2 Dragon Raplde toestellen tegelijk
gevlogen zal worden.
BIJZONDER GERECHTSHOF
TE DEN HAAG.
Verraad Wegens het verraden van
illegale werkers hebben terecht gestaan
de huisvrouwen G. van Bosselaar en E.
A. H. Hoek uit Lelden, tegen wie de adv.-
flscaal 12 Jaar gevangenisstraf had ge-
eischt. Het Hof heeft mej. Hoek vrijge
sproken en Bosselaar tot 10 Jaar gevan
genisstraf veroordeeld.
TWEETAL VACATURE-
Ds. J. WEGGEMANS.
De kerkeraad der Geref. Kerk te dezer
6tede heeft in de vacature-ds. J. Wegge -
mans het volgende tweetal opgemaakt:
ds. J. F. H. v. d. Bom te IJlst en ds.
G. F. HaJer te Ede. As. Zondag zal een
beroep worden uitgebracht.
INAUGURATIE PRAESES-COLLEGIÏ.
Richtlijnen voor dc toekomst.
In de vergadering van het Leidsche
Studenten Corps, gehouden ln hetgroot-
audltorlum der Academie heeft de nieuw
verkozen praeses-Collegll, de heer K. J.
Cath, zijn lnaugureele rede uitgesproken
en daarbij het programma van het Col
legium voor het komende Jaar uiteen
gezet.
De praeses wees op de veranderde
maaW:happelijke omstandigheden, wel
ke ook het studentenleven niet onbe
roerd laten. Het zal het streven van, het
Collegium zijn om het Corps met behoud
van alle waarden, die werkelijke waarde
zijn, afgestemd op de veranderde maat
schappelijke omstandigheden en op de
veranderde situatie in de Leld6che stu
dentenwereld, waar het Corps de eenlge
mannelijke studentenvereenlglng ls. aan
de komende generaties over te dragen.
Het systeem, waardoor het aan leder
student financieel mogelijk wordt lid
van het Corps te worden, zal verder wor
den uitgewerkt.
Het Collegium zal met alle Instanties
voortstreven naar de verwezenlijking
eener Clyltas Academica, maar ls zich
bewust dat dit niet in korten tijd, is door
te voeren. Het Corps bevindt zich Ineen
overgangsstadium door het hiaat tus
schen de Jaren 19401945 Da leiding
ls nog in handen van ouderen, terwijl
het Corps voor het- over groote deel uit
studenten bestaat, die eerst na den oor
log zijn aangekomen. Deze Jongeren zul
len zoo spoedig mogelijk ln de verant
woordelijke functies moeten worden be
trokken. Hen daartoe op te voeden is
de belangrijkste taak.
Over het contact op Interacademiaal
en internationaal gebied werd dieper In
gegaan. De Nederlandsche delegatie op
hetkomende studentencongres ln Praag
zal speciaal den nadruk moeten leggen
op het culturecle contact tusschen, de
studenten van verschillende landen. He
laas bestaat ln het buitenland veelal de
neiging teveel zich op zaken te concen-
treeren welke bulten het directe terrein
van den student vallen.
TRAGISCH ONGEVAL
MET DOODELIJKEN AFLOOP.
Gistermiddag om zes uur heeft op den
Rijnsburgerslngel een tragisch ongeval
met doodelljken afloop plaats gevonden.
BIJ het achteruit rijden van eeD vracht
auto ls de 2-Jarige Frederik H. B. onder
den auto terecht gekomen-met het nood
lottig gevolg, dat net kind op slag ls ge.
dood.
WEERBERICHT.
GELEIDELIJK WARMER.
De Bilt verwacht tot Zaterdagavond:
Heldere nacht. Overdag vrij zonnig
weer. Overwegend droog. Verander
lijke wind. Iets warmer.
Verkeerde politieman De hoofd
wachtmeester van politie J. van Egmond
te Lelden heeft terecht gestaan voor
zijn hulp aan den vijand, door ophalen
van Joden, onderduikers enz., waarvoor
5 Jaar gevangenisstraf was geëlscht. Het
Hof heeft bekl. veroordeeld tot zeven Jaar
gevangenisstraf.
Het doktersattest had hij al lang
op zak.
Meyer Schwenke, tildens de bezetting
Unterscharführer der S.S., is dezer da
gen. gelijk gemeld, gearresteerd en ter
observatie opgenomen ln de psychiatri
sche inrichting „Oud Rozenburg" te
Loosduinen, omdat hil zenuwziek zou
zijn. De „Zw. Crt." schrijft nu: natuur
lijk is Meyer zenuwziek.
Het zou Immers al te wonderlilk zlln,
als iemand van ziln sluwe slag dat var
kentje van zijn arrestatie niet behoorlijk
had weten te wasschen. Hij droeg het
doktersattest pasklaar op zak!
Uit Moskou wordt gemeld, dat de
filmregisseur GJorgJj WassilJef ls over
leden.
Pandit Nehroe is te Domei ln Kasj
mir gearresteerd, waar hij partij had ge
kozen voor den verbannen sjeik.
Attlee heeft ln het Brltsche Lager
huis bevestigd, dat de Brltsche ambassa
deur ln Egypte met den Egyptlschen pre
mier besprekingen voert over het verblijf
van den moefti ln dat land. Attlee be
loofde de volgende week nadere mede-
deelingen te zullen doen.
Een verbetering in de Brltsche tex-
tielposltie heeft het mogelijk gemaakt
voor de eerstvolgende distributieperiode
het aantal punten voor de aanschaffing
van kleeding en schoeisel te verhoogen.
.Wanneer ln ons eigen land?)
In den Belgischen Senaat zelde mi
nister Spaak dat Nederland en België
een vereenigd front zullen vormen inzake
de elschen aan Duitschland.
H11 moest Immers op alles voorbereid
zijn.
Wie garandeerde hem, dat zijn be
schermers uit de groeD. die hem. na zijn
vlucht door de Achterhoeksche bossohen,
al eenmaal uit de gevarigenls hadden ge
haald. hem blijvend 'zouden kunnen sau-
veeren?
Merkwaardig overigens, dat speciaal hil,
de gewezen Unterscharführer van de SS
en persattaché van Seyss-Inquart, de
man, die od velerlei wijze geïnteresseerd
was bij de Nazipers en van den eersten
dag der bezetting af niets onbeproefd
heeft gelaten om de Nederlandsche pers
te nazlficeeren, de bescherming moest ge
nieten van een groep, die zelfs een minis
ter van Justitie heeft voortgebracht.
Groepscoihmandant Olierook van de
Rijkspolitie envoormalig commandant van
den P.O.D. te Gorssel, was daar zóó van
onder den indruk, dat hij zijn mede-
P.O-D.-crs geregeld op een afstand van
Meyer Schwenke hield, met de bezwe
ring: denk er aan, dat Je Je vingers aan
dien man niet brandt'l
Het *>'qd besluit:
Wil blilven aandringen op een onder
zoek naar zijn houding en handelingen
vóór en na Stalingrad, door bevoegde, on
bevooroordeelde Instanties. En wanneer
dat onderzoek wordt Ingesteld zou men
meteen de doopceel van schoonpapa Han
sen kunnen lichten, die Dultscher van
origine ls en zich daar ln den bezettings
tijd naar heeft gedragen en van mevrouw
Meyer Schwenke geb Hansen, eertijds
leidstar bU den Jeugdstorm ln den Haag.
En' tenslotte ln één moeite door kun
nen uitzoeken hoelang vóór den lOden
Mei 1940 en ln welke mato de Ver. Pers-
bureaux. waarvan Meycr Schwenke direc
teur-eigenaar was. reeds ln hechte relatie
stonden tot Goebbel's PTopaganda-mlnls-
terle. De vroegere persattaché der Duit
sche Legatie. Helnrlch Hushahn, weet
daar wel méér van.
CONCERT nOOGLANDSCHE KERK.
Dezen avond stond Bach's wereld wijd
voor ons open ln ai haar rijpe schoon
heid. Onze stadgenoote, do sopraan Irma
Timmerman, de hoboïst Jaap Stotijn en
de organist der Hooglandsche Kerk Plet
Uiterllnden brachten werken van dit de
eeuwen overkoepelend genie.
Om het „l'honneur aux dames" te
huldigen allereerst de sopraan, Wh zün
haar erkentelijk voor haar 4 ariaTs In
samenwerking met Stotijn, enkele Juwee-
len, w.o minder bekende, uit de wel
haast 200 nog bestaande cantatc's, die
de vrome Bach zijn gehoor eiken Zondag
voorlegde. Dat zij zich de ware Bachstyl
nog niet eigen heeft gemaakt, dat haar
vibrato zy 't veel minder dan vroeger
te vlak geprofileerde contouren, on
duidelijke articulatie en te geringe over
tuigingskracht. oorzaak waren van een
helaas nog onvolmaakte reproductie, ver
mag toch géén afbreuk te doen aan onze
waardeering, voor hetgeen zU schonk,
waarbij Stotijn zulk een voornaam aan
deel had.
Ja: deze Stotijn, met zijn uit duizen
den onmiddellijk te herkennen toon en
zijn voordracht, waarin de substlelste
sentimentsvertakkingen tot expressie ko
men, is de rpeest Ideale hoboïst, dien wU
kenneax. Zonder eenlg voorbehoud su
bliem ook zijn Es dur sonate en wel zeer
bijzonder de zelden gespeelde As dur
sonate Hóé dikwijls ook gehoord, Stotijn
sohljnt zichzelf steeds te overtreffen en
schept een zuiver immaterieele sfeer.
De organist Plet Uiterllnden zocht aan
vankelijk naar innerlijke ru6t. In do Es
dur Prelude en Fuga vond hij deze stellig
niet. De inzet, hier zoo belangrijk, was
weinig Imposant, dc rhythmlsche onze
kerheid en eerf nerveus ingesteld Jagen
waren evident. Doch m het teeder-vloel-
ende .Christ, unser Herr" en het An
dante uit de 3de Triosonate, doch boven
al ln de Toccata en Fuga ln F dur, met
de gestaag aangolvende beweging, open
baarde hy voortreffelijke technische en
stylistische kwaliteiten, geschraagd door
een verblijdende verzekerdheid.
Een Jong organist, wlen voor dit geheel
beheerschte spel, als ook voor zijn nobele
accompagnementen, een eerepaJm toe*
komt.
Deze avond bezat climax, want aan het
einde van hun optreden gaven alle mede
werkenden het beste van hun kunnen I
H.
BONKAARTEN AFHALEN.
Morgen ds aan de beun voor een nieu
we bonkaar cd.. de letter K te beginnen
met Koper; voor een schoenenbon de
letters W, X, Y en Z.
ERNSTIGE AANRIJDING
OP HET RAPENBURG.
Gistermiddag om drie uur heeft op het
Rapenburg een ernstige aanrijding plaats
gevonden. De 34-Jar. schildersknecht J. v.
d B wonende te Oegstgeest, werd op dit
tijdstip door een vrachtauto aangereden,
tengevolge waarvan de man do volgende
verwondingen opliep: een open wond aan
zijn rechterarm met slagaderlijke bloe
ding, een vermoedelijke heupfractuur, een
bloedende hoofdwonde en een kneuzing
aan zijn linkerbovenbeen. In zorgwekken-
den toestand is het slachtoffer door den
E.H D. naar het Acad. Ziekenhuis overge
bracht. Tegen den bestuurder van den
vrachtauto ls proces-verbaal opgemaakt
BUURTVEREENIGING
„DE WATERGEUS".
De buurtvereenlglng ,J>e Watergeus"
(omgeving Heerenstraat), welke sinds
Maart 1946 bestaat, gaf gisteravond ln do
goed bezette Stadsgehoorzaal haar eerste
uitvoering, die geheel door eigen krach
ten werd gevuld. En (het moet gezegd
worden: over de prestaties kan zU meer
dan tevreden zijn. Allereerst was daar het
optreden van de Caoba's, een hawfflan-
ensemble dat met leuke melodietjes er al
spoedig de stemming ln had. Hoofdscho
tel was de opvoering van het blijspel
„Het wespennest", een alleraardigst ge
geven. waaruit wil zagen, dat „een leu
gentje om bestwil" vaak tot vele moei
lijke situaties kan leiden. Voor de uit
voering van dit spel er was maar een
tlld van twee maanden voor voorberei
ding hebben wij groote waardeering.
De rollen zaten er, zonder onderscheid,
goed in. Ongetwijfeld is dit clubje, gaat
het op den Ingeslagen weg voort, ln do
toekomst nog tot veel ln staat.
De voorzitter van „De Watergeus", do
lieer F. v. d. Mark, heeft aan het begin
van den avond nog een overzicht gege
ven van- het werk. dat door de Jongo
vereeniglng ln den korten tijd van haar
bestaan reeds is verzet. De heer P. A.
Breddels, die namens de Federatie van
Buurtvereenigingen de uitvoering bij
woonde, heeft nog gewezen op het groote
belang, dat de buurtvereenigingen heb
ben bij aansluiting aan de Federatie
Middels de Federatie worden de ver-
eenlglngen bij het gemeentebestuur en
andere plaatselijke vereenlglngen verte
genwoordigd en (haar belangen bepleit.
Dit heeft reeds tot tastbare resultaten
geleld.
Tenslotte volgde nog een gezellig sa
menzijn met vele attracties, waarbil do
Gold Star Band voor goede muziek
zorgde en de heer Ant. de Groot de bal-
leldlng had. Met groote voldoening kan
de Watergeus op dezo eerste uitvoering
terugzien.
MeJ. R. Nleuwenhoven alhier is te
Den Haag geslaagd voor het examen gym
nastiek bij het voorbereidend onderwijs.
SPORT.
Geen sportuitwisseling
Engeland-Nederland
Volgens „Het Handelsblad" gaat do
sport-ultwlssellng tusschen Engeland en
Nederland dit Jaar wegens de voedsel
positie ln Engeland niet door. Alle 29
steden ln Nederland, die door Engelsche
gemeenten zijn geadopteerd, krijgen
daarvan berloht, zoo zegt het blad.
Onzerzijds teekenen wij hier bij aan
dat te Lelden tot dusverre nog geen be
richt omtrent het aflasten der sportult-
wlssjllng ls ontvangen.
VOETBAL.
Promotiewedstrijden L.V.B.-kamploenen
Door den KJ4.VJJ. ls thans bekend ge
maakt, dat de belde kampioenen van den
L.V.B.: Alph. Boys en Foreholte zullen
spelen met WLV om een plaats ln do
vierde klasse KNVB, terwijl Roodenburg
n met nummer laatst van de reserve 3de
klasse, vermoedelijk Alphia n. zaï spe
len om een plaats ln de reserve 3de klasse
KNVB. In belde gevallen wordt een heele
competitie gespeeld. ASC IV mag aan
deze wedstrijden niet deelnemen, daar
dit elftal toch niet voor promotie ln
aanmerking kan komen. Zondag 30 Juni
a.s. vangen deze competities aan.
Leidsche Voetbalbond Zaterdag wor
den gespeeld:
2de klasse A: Llsser B. 1T en D 1;
ARC 3—KatwUk 2. Quick B. 4—Lelden 2
2de klasse B: RIJnsb B. 3Lelden 3-
Katwijk 3—ARC 4.
3de klasse: Noordwük 3RIJnsb. B. 4-
RCL 2—Katwijk 4.
En Zondag: Kampioenschap: Foreholte
1ASC 4.
2de kl. A: Alph. Boys 2Alphen 5.
2de kl. B: WSB 4—Foreholte 3.
3de kl. B: Roodenburg 5Lugd. 7* LFC
7—DOCOS 4; DSB 3—UVS 7.
Jun A: Afd.: C: DOCOS (A)—UVS
(A). - Afd. D: LFC (B)—UVS (B).
Promotie 3de klasse De promotie
wedstrijd LF.C.V.D.L. wordt Zondag
middag gespeeld op het terrein aan den
Zoeterwoudscho-Singel alhier. Voor L.F.C.
schuilt hierin, na de nederlaag tegen
Schevenlngen, haar laatste kans! Ge
toetst; aan de uitslagen van de belde wed
strijden, welke tot dusverre hebben plaats
gehad, zijn de vooruitzichten der geel
zwarten op succes tegen de 2de klasser uit
Maassluis nogal triest!
Maar ln de practiJk zal dat
wel meevallen V.DX. zoo vertelde men
ons - ls stellig minder sterk dan Sche
venlngen en er mag dus hier ter stede een
spannende kamp worden verwacht waar-
In L.F.C. niet kansloos ls.
Successen voor Roodenbnrg Niet
minder dan 5 elftallen van Roodenburg
zijn dit seizoen kampioen geworden, n.l.:
het 2de. 3de en 4de, het Juniores- en het
adsp. A-elftal,