LEIDSCH
DAGBLAD
Brieven uit In'dië
Indonesiërs economie
Waar is de bankier
De nieuwe bonnen
Millioenen-storm over den „A. B. D."
Veiligheidsraad wil Perzische kwestie
nog niet laten vallen
WEERBERICHT
EEN MODERNE „ROODE PIMPERNEL"
Met een enkel woord
Slamet wil de opinie in Nederland peilen
FRANCO EN HET GEVAAR
L VOOR OORLOG.
Volgens een rapport van de Vereenlgde
Staten, bestemd voor den Veiligheids
raad, over 't regiem van generaal Franco,
»ou laatstgenoemde niet in staat zyn het
offensief of defensief tegen een groote
mogendheid op te nemen en wel wegens
de economische verhouding in Spanje.
De Amerikanen behandelen m hun over
zicht. dat 54 pagina's telt, de door Polen
aan net adres van Franco geuite beschul
digingen, culmineerend in de bewering,
dat Franco den wereldvrede bedreigt. 1
85ste Jaargang
DONDERDAG 23 MEI 1946
No. 25784
Waarnemend Directeur: A. Poortman
Hoofdred.: Mr. M. B. van der Boeven
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Tel. Directie en Administratie: 25041
Tel. Redactie: 21507 - Giro no..: 57055
Batavia, April 1946.
Onder de vele waanvoorstellingen
die men In het buitenland over Neder-
landsch-Indië hooren kan, is ook deze:
het is een schande zooveel bodemge-
bied daar door het gouvernement en
den particulieren ondernemer in ge
bruik is ten koste van de bevolking. In
The New Republic stond twee maan
den geleden bijvoorbeeld nog, dat de
Indonesiërs maar 60 procent van het
Indonesisch gebied in bezit hebben. En
The New Republic is een „invloedrijk"
blad in de V. S.
Het heeft geen zin om alle enormi
teiten onder de loupe te nemen. Een
tegenspraak heeft, zooals bekend, wei
nig of geen uitwerking. Deze dwaasheid
moet echter even worden rechtgezet.
De werkelijkheid is. dat in Java
slechts 4% procent van het grondtotaal
geoccupeerd is door Westersche onder
nemingen. En over deze 4procent
Is dus al het geschreeuw, over die 4^
procent worden de Nederlanders hard
gevallen. Wanneer het nu nog was, om
dat dit cijfer toch wel heel erg laag is!
Wanneer men hen nu nog maar ver
weet, dat er harder had kunnen wor
den aangepakt! Het omgekeerde ge
beurt echter.
Uiteraard is het juister om na te
gaan, hoeveel van den bebouwbaren
bodem door het slechte kapitaal benut
wordt. Er is heel wat bosch op Java en
heel wat ontoegankelijk oerwoud. Wel,
dan wordt het cijfer lYz procent. En
let wel, dat geldt voor Java. Op de
eilanden buiten Java is slechts een
zeer kleine fractie van 1, zegge en schrij
ve 1 procent geoccupeerd. Afgescheiden
van dwaze critiék dat laatste cijfer
is stellig niet in ons voordeel. Die bui
tengewesten hadden zeer zeker meer
aandacht verdiend. Maar dit wordt
niet geschreven om den vinger te leg
gen op die zwakke stee, ook al behoeft
(blijkbaar) niemand bevreesd te zijn,
dat die critiek in het onwillend deel
van het buitenland zal worden overge
nomen
Dat deel van het buitenland blijft er
nu eenmaal bij. dat wij de zaken hier
geëxploiteerd hebben ook al weten
de insiders, dat het een scheeve voor-
stellipg van zaken is. De waarheid kan
niet meer „verkocht" worden, zooals
een der buitenlandsche corresponden
ten het derèr dagen lachend zei. Een
compliment aan de buitenlandsche
pers! Maar zoo staan helaas de zaken.
Ook deze op Java zelf vertoevende cor
respondenten hebben rekening te hou
den met de voorstelling van zaken, die
in deze fraaie tijden nu eenmaal in
het buitenland heeft postgevat.
We houden ons nu aan Java en aan
de 1Y procent van het betrouwbaar
areaal, dat door Westerschen onderne
mingszin en initiatief in gebruik ge
nomen is.
Die zeven en een half procent Wes
tersche onderneming is op dat Java
dermate belangrijk, dat de bevolknig
niet instaat zou zijn geweest zich zelf.
te voeafen zonder de inkomsten ver-
V gen uit' die ondernemingen. Men
weet het. de Japansche bezetter doek
te van die 7*4 procent ongeveer 4 pro
cent op, terwijl de rest geëxploiteerd
werd ten behoeve van de Tokio-sche
oorlogsmachine. Wat. moest daarvan
automatsch het gevolg zijn? Dat. ge
zien het bovenstaande. de~ bevolking
van Java zich niet meer voeden kon.
Dat klopt op Java stierven als di
rect gevolg van het elimineeren van
die Westersche cultures 4 millioen
menschen den hongerdood.
Vier millioen Javanen gingen onder
verschrikkelijke omstandigheden te
grond omdat het „duivelsch werk van
het grootkapitaal" ongedaan gemaakt
werd. Omdat het grootkapitaal niet
meer kon werken. En niet langer de
zegening bracht, die het sedert onheu
gelijke tijden had gebracht. Ziedaar de
feitelijke werkelijkheid, de droeve waar
heid.
Wat Java betreft komt het er slechts
op aan of deze enorme bevolking, de
dichtste van den aardbodem, in stand
kan gehouden worden door een richtig
beheer van zaken. In zooverre is liet
een zakelijke onderneming. Neem de
zaken weg en de bevolking wordt
gedecimeerd. Nog is het ondernemings
leven, dank zij de zorgzame „repu
bliek", niet hersteld. En dat beteekent.
alweder zuiver automatisch lezer, dat
nieuwe miUioënen moeten sterven.
Deze millioenen, deze nieuwe millioe-
'nen sterven dan ook. Nu, terwijl ik dit
'schrijf, gisteren en .morgen. Vooral In
het Zuiden van Java met zijn enorme
onvruchtbare gebieden is dat het ge
val. En het is ten hemel schreiend.
Maar het buitenland gaat voort: dat
boo ze kapitaal, het mos-niet-magge1
En: je moest je schamen, Nederlan
ders
En nu het overig deel van den bo
dem, de 9214 procent, die door de Ja-
vaansche Indonesiërs geëxploiteerd
worden. Zooals men weet, werd de In
donesiër volledig beschermd wat be
treft dit grondgebied. Niet-Indonesiërs
hadden daarop geen vrijen toegangen
zij konden den grond onmogelijk koo-
pen van den Indonesiër. Ware die mo
gelijkheid opengesteld, dan bezat de
Indonesiër geen vierkanten meter van
zijn eigen bodem meer. Daarin zat de
bescherming, die de regeering gaf. En
in niets anders. De grond was het
onvervreemdbaar bezit van den Indo
nesiër, daarvoor werd angstvallig ge
waakt door een stel regelingen, die
menigen niet-Indonesiër heeft doen
vloeken. Als niet-Indonesiër kon men
niet eens een klein tuintje koopen. Met
hangen en wurgen waren er enkele
dubieuze rechten op te krijgen. Dat
wat al.
En wat maakte hu de Indonesiër van
die 92V2 procent? Waarom schiep hij
geen ondernemingen Waarom lukte
dat zelfs niet. toen de regeering hem
credieten en deskundige adviseurs daar
voor beschikbaar stelde? Waarom was
zijn economische ontwikkeling zoo
langzaam, z.o achterlijk?
'.Vel, omdat de Indonesiër over een
ontoereikend minimum zakenzin be
schikt. En omdat hij al te zeer geneigd
is. schulden te maken, instede van
te sparen en ziin geld nuttig te beleg
gen. Juist op dit punt gaf het gouver
nement zich oneindige moeite. Ontel
baar waren de maatregelen die inge
steld werden met het doel hem uit de
zen toestand te brengen. Voorloopig
heeft niets mogen baten. Men kreeg
zelfs den enkeling niet zoover, dat hij
een bijdrage leveren kon aan dien on
dernemingszin, dat hr dus zijn steen
tje zou kunnen bijdragen totvoe
ding van de eigen landslieden!
(Overgenomen uit Het Financleele
Dagblad).
Voor de tweede helft van de 6de periode
(26 Mei t/m. 8 Juni)
Elk der volgende bonnen geeft recht
op het koopen van:
BONKAARTEN KA, KB. KC 606:
286 t/m. 290
algemeen
291 algemeen
292 algemeen
293 algemeen
B 58 reserve
C 58 reserve
B 59 reserve
B 60 reserve
B 46. C 46 melk
BONKAARTEN KD,
786, 787 algemeen
788 algemeen
789 algemeen
D 58 reserve
E 58 reserve
800 gram broocl
400 gram brood
200 gram kaas
1Ü0 gram bloem
1600 gram brood
800 gram brood
2 kg aardappelen
100 gram kaas
BONKAARTEN KF 606:
371 BMV125 gram boter
372 BMV250 gram margarine
374 suiker400 gram suiker
BONKAARTEN LA, LB. LC 606:
239, 240, 241
en 24.2 vleesch 100 gram vlecsch
233 aardappelen 2 kg aardappelen
A 46 melk2 liter melk
3Yz liter melk
KE 606:
800 gram brood
100 gram kaas
100 gram bloem
800 gram brood
500 gram rijst, kin
dermeel of klnder-
blscults
BONKAARTEN KG 606:
871 BMV125 gram boter
872 BMV.125 gram margarine
874 suiker400 gram suiker
BONKAARTEN LD. LE 606:
739, 740 vleesch 100 gram vleesch
733 aardappelen 1 kg aardappelen
D 46, E 46 melk 6 liter melk
TABAKSKAARTEN ENZ.:
T 29 .2 rantsoenen ta
baksartikelen
V 29 100 gram clioeoladc
of suikerwerken
X29 2 rantsoenen ta-
baksartlkelen
De bonnen voor melk en aardappelen
zijn geldig tot en met Zaterdag 1 Juni
aanstaande.
Voor de week van 2 t/m. 8 Juni zul
len nog bonnen worden aangewezen voor
melk, aardappelen, boter. Jam. thee. ta
bak, versnaperingen en zachte zeep.
Hlerbovengenoemde bonnen kunnen
reeds op Vrijdag 24 Mei as. worden ge
bruikt. met uitzondering van de bonnen
voor vleesch, melk en aardappelen, waar
op eerst met Ingang van Maandag 27 Mei
mag worden afgeleverd.
Een Groningsche „Atoombom'
De Auto-Bevrachtingsdienst, bekend
als A.B.D., regelde en registreerde het
vrachtvervoer in den bezettingstijd. Hij
liet zich voor zijn bemoeiingen een be
vrachtingsprovisie betalen, welke aan
vankelijk 10 pet. bedroeg, later werd
verlaagd tot 9 pet. en in den loop van
het voorbije bevry dings jaar werd ver
minderd tot 5 pet.
In September '44 werden van staats
wege de bepalingen betreffende den
A.B.D. opgeheven; ook de heffing van
provisie verviel.
En tochging de A.B.D. op den
ouden voet voort! Zelfs mag men den
niet ongerechtvaardigden twijfel tot uit
drukking brengen, dat deze provisie ook
lieden ten dage nog zou worden gehe
ven, ware het .niet, dat een Groninger
vervoerder onlangs de zaak aan het
rollen heeft' gebracht. En met succes!
De Groninger vervoerder weigerde na
melijk zijn bevrachtingsprovisie te be
talen, waarop prompt zijn vrachtauto
op last van de Verkeersinspectie in be
slag werd genomen. Op een aanmaning
van den advocaat van den vervoerder
mr. N. J. Polak, is de auto daarop weer
vrijgegeven.
Is het „N v. h. N." wel ingelicht, dan
heeft het departement thans bepaald,
dat geen provisie meer zal worden ge
heven. Ook zij, die hun provisie niet per
week doch over een langeren tijd vol
doen, zouden niet worden aangemaand
om alsnog t-e betalen.
Nu komt, aldus genoemd blad, echter
één vraag naar voren. En wel deze: Hoe
slaat het met de reeds betaalde provi
sie over de afgeloopen 12 maanden?
Stellen wij het aantal beroepsvervoer
ders in ons land op 15000 en laten wij
aannemen, dat zij gemiddeld per week
voor een bedrag van pijn. f600 vervoe
ren. Dit is 'n ruwe schatting, doch zal
wel niet ver "van het werkelijk gemid
delde zijn.
Hiervoor is sinds de bevrijding ten
onrechte per week en pér vervoerder
minimaal f.30 provisie geheven im
mers aanvankelijk was de provisie hoo-
ger dan 5 pet. Van alle vervoerders in
Nederland dus 15 000 x f30 is f450.000
per week.
Als wij nu aannemen, dat wagens
over de afgeloopen 12 maanden 50
weken hebben gereden, dan wordt
dat dus 50 x f. 450.000 is f. 22.500.000.
Zegge en schrijve ruim 22 millioen!
En nu mag het gerust wat minder
zijn om toch nog te kunnen spreken
van een millioenenbedrag.
In vakkringen spreekt men thans
over een tweede „atoombom", welke
van Groningen uit op het beleid
van de centrale regeeringsinstanties
Inzake het verkeer en vervoer is ge
worpen!
Nog altijd onzekerheid.
Tijdens de gisteren gehouden verga
dering van den Veiligheidsraad, die in
een .gespannen atmosfeer verliep, was
de Russische afgevaardigde, Gromyko,
niet aanwezig.
De voorzitter, Parodl (Frankrijk),
drukte zijn spijt uit over de ontvangst
van een Perzische mededeeling zonder
bijzonderheden, die bovendien kort
daarna door de Perzische regeering
werd tegengesproken.
De Amerikaansche vertegenwoordiger,
Stettinius. verklaarde, dat het verslag
van de Perzische regeering over de ont
ruiming door de Russische troepen van
Perzisch grondgebied alleen sprak over
een deel van Aserbeidsjan en niet af
doende was.
De voorzitter las vervolgens een tele
gram van Soeltaneh voor, dat gisteren
door den Perzischen ambassadeur te
Washington, Hoessein Ala, aan den
raad was overhandigd en waarin mede
deeling wordt gedaan van de onderzoe
kingen van een Perzische commissie in
Aserbeidsjan en waarin geloof wordt ge
hecht aan „betrouwbare plaatselijke be
woners" inzake de verklaring, dat de
Russische troepen de provincie per 6
Mei hadden verlaten.
Stettinius stelde voor, dat de Per
zische kwestie op de agenda van den
raad zou bljjven en dat de raad we
derom het optreden in deze zaak zou
uitstellen, daar de Amerikaansche
regeering van meening was, dat de
raad niet voldoende basis had om op
het oogenblik handelend op te treden.
De Britsche afgevaardigde, Cardogan,
zeide over de mededeeling van de Per
zische regeering: „Ik kan dit bericht
niet als definitief of in elk opzicht be
vredigend beschouwen". Ook Cadogan
was van meening, dat de berichten niet
de volledige ontruiming bevestigden.
De berichten, die de Britsche regee-
ring hadden bereikt, gaven te kennen,
dat de Perzische regeering tot op een
zeer laten datum niet in staat was haar
gezag in Aserbeidsjan in voldoende
mate uit te oefenen.
De Poolsche afgevaardigde, dr. Lange,
drong aan op het sluiten van de be
sprekingen over deze kwestie.
Dr. van Kleffens, de Nederlandsche
afgevaardigde, stelde voor den Perzi
schen vertegenwoordiger, Hoessein Ala,
aan de besprekingen deel te laten ne
men, teneinde .sommige der vragen, die
door de leden waren gesteld, op te hel
deren". Ala nam vervolgens aan de
tafel plaats. Deze verklaarde, dat de
klacht over sovjetinmenging in de bin-
nenlandsche aangelegenheden van Per-
zië nog op de agenda stond, beschreef
Soeltaneh's telegram als „niet afdoend"
en deelde den raad m,ede, dat „de sovjet
troepen langen tijd pa den zesden Mei
Aserbeidsjan werkelijk hadden verlaten"
Op een vraag van dr. Lange, of het
intrekken van de Perzische klacht be
treffende de ontruiming nog van kracht
was, of dat Perzië de klacht wederom
aan den raad voorlegde, antwoordde
Ala, dat de moeilijkheden In Aser
beidsjan het gevolg waren van vroegere
inmenging. Een vijandelijk leger van
opstandelingen, gesohapen onder toe
zicht van de sovjettroepen verhinderde
de strijdmacht van de Perzische regee
ring Aserbeidsjan binnen te trekken,
aldus Ala. Hij zeide voorts, dat de sov
jetambassadeur te Teheran had ge
tracht Soeltaneh over te halen in te
stemmen met hetgeen de opstandelin
gen wenschten. Ala noemde dit inmen
ging in de binnenlandsche aangelegen
heden van Perzië en zeide, dat hij den
raad niet kon mededeelen, of de inmen
ging in Aserbeidsjan heeft opgehouden,
„daar wij in dat gebied geen gezag
hebben".
Stettinius verklaarde hierop, dat, nu
hij eenmaal den Perzischen afgevaar
digde had gehoord, hij zelfs meer van
meening was, dat het een fout zou zijn
de Perzische kwestie te laten vallen.
De Australische afgevaardigde, Has-
luck, verklaarde, dat de raad reeds had
besloten de Perzische kwestie op de
agenda te houden, ongeacht of de klacht
werd ingetrokken. De kwestie zou daar
om op de agenda blijven.
Nadat eenige voorstellen waren ver
worpen, werd de vergadering verdaagd,
na eerst een Nederlandsch voorstel te
hebben aangenomen, voorstellend om
de bespreking voor een korten tijd te
verdagen, waarbij de leden het recht
zouden hebben de kwestie op eiken wil-
lekeurigen tijd op te werpen.
VRIJ WARM.
De Bilt verwacht tot Vrijdagavond
Aan de kust tijdelijk nog vrij kr&ofc»
tlge, overigens meest matige Ooste
lijke wind. Overwegend zonnig weer.
met later op den dag hier en daar
kan6 op onweer.
DUITSCHE ACTIVA EN DUITSCH GOÜ»
IN ZWITSERLAND.
Officieel wordt meegedeeld, dat de
Zwltsersche regeering een overeenkomst
(heeft bereikt met de economen, die
Frankrijk. Groot-Brlttannlë en de V. S.
vertegenwoordigden bij de onderhande
lingen over de Dultsche activa in Zwit
serland en het goud, dat Dultschers aan
Zwitsers ln bewaring hebben gegeven.
In plaats van het goud zullen de Zwlfc.
sers 250.000.000 Zw frs. geven. De Zwlt
sersche regeering zal een bureau stichten
voor het onderzoek naar Dultsche activa
ln Zwitserland: er zal nauwe samenwer
king met de geallieerden bestaan. De
Dultsche middelen ln Zwitserland zullen
gebruikt worden voor het doen van her
stelbetalingen.
De deblokkeering van Zwltsersohe te
goeden ln de V. S. Is nog niet ter sprake
gekomen.
Eenige Amsterdamsche straten en een
plein zullen worden herdoopt. Do nieuwe
naambordjes, welke zullen herinneren «*»ri
drie groote mannen en de victorie, worden
ln de emalllefabrlek voor verzending ge
reed gemaakt.
Hij redde in Indië honderden
Nederlanders.
Een Engelsche officier, kapitein F. A.
Clarke, die over geheel Java bekend staat
als de .scarlet pimpernel" (de roode pim
pernel) en die nog slechts twee maanden
geleden de bevrijding van door de Indi
sche terroristen gevangen genomen Ne
derlanders beraamde, Is thans terug ln
Engeland.
Hij vertelde aan een verslaggever hoe
hij meer dan 200 mannen, vrouwen en
kinderen uit de streng bewaakte gevan
genkampen der extremisten wist te
smokkelen.
Kapitein Clarke, die een keer door de
Indiërs werd ontvoerd en vijf maal ln
een hinderlaag viel, zei, dat het werk,
dat hij met deze reddingspogingen deed,
geheel los stond van zijn werk als poli
tiek „lnteJllgence"-offlcier. In feite was
het een negeeren van de order van zyn
brigadier-generaal.
„Doch toen lk de resultaten zag van de
mishandelingen en de massa-moorden,
waarbij vrouwen en kinderen verminkt
werden, had ik vlug een besluit genomen,
zoo deelde kapitein Clarke mee. Vooral
toen lk het nieuws vernam, dat de 13-
Jarige zoon van een van myn zakenvrien
den gestorven was ln de handen van de
terroristen.
Dag op dag trok kapitein Clarke erop
uit, om, ongewapend en slechts gekleed
in een shirt met de woorden „great
brltaln" de grens te overschryden en het
Indische gebied rond Bandóeng binnen
te dringen.
Bij zijn eerste poging slaagde kapitein
Clarke er m, om drie personen uit een
gevangenkamp te bevTyden. Later geluk
te het hem zelfs, om 70 personen tegeiy-
kertyd te bevryden.
Hoe hij zulks klaar speelde moet nog
een geheim biyven, daar er rfbg tal van
gevangenen ln de kampen vertoeven" en
hy by het prijsgeven van zyn geheim het
leven van anderen, die zijn werk zouden
voortzetten, in gevaar zou kunnen bren
gen.
By een bepaalde gelegenheid sleurden
de Indiërs hem uit zyn wagen en brach
ten hem naar een plaatselijke gevangenis.
Men verteldhem, dat hy
zou worden neergeschoten.
„Ik ken het temperament der Indiërs!',
aldus kapitein Clarke en lk begon met
hevig tegen hen te keer te gaan en te
eischen, dat er een Indische hoofdofficier
zou worden geroepen. Myn bluf had' op
wonderbaarlijke wijze succes.
Kapitein Clarke heeft thans mobilisa
tie-verlof. Hy hoopt binnenkort naar
Java terug te keert n als handelsvertegen
woordiger. Zyn Javaansche vrouw gaat
met hem mee.
onmlddcliyk
BINNENLAND.
Tijdens de maanden JHill en
Augustus zullen Belgische, Deensche,
Noorsche en Zweedsche studenten hun
Nederlandsche kameraden gaan helpen bij
de drooglegging van het eiland Walcheren.
Het Centraal Distributiekantoor
vestigt er de aandacht op, dat er schoe
nenbonnen in omloop zijn, voorzien van
den opdruk „een paar U8A. heeren
schoenen, U.S.A damesschoenen enz." en
uitgevoerd ln dezelfde kleuren als de ge
wone schoenenbormen, derhalve in bruin
met rose figuren. Deze bonnen zijn valêch
en derhalve ongeldig.
De visfeohers van de Scheveningsche
haringvloot hebben besloten de uitspraak
van den rJjksbemlddelaar Inzake het con
flict, dat gerezen was tusschen Scheve
ningsche reeder6 en vlsschers, te aan
vaarden en heden te monsteren. Heden
avond zullen de schepen, rullm 3 weken
later dan de bedoeling was, ter haring
vangst uitvaren.
De minister van Onderwijs. Kunsten
en Wetenschappen heeft besloten, dat in
den vervolge voorloopig tot 1 Juni 1947,
alle wind- en watermolens als monument
zullen worden beschouwd en niet ge-
eloopt mogen worden dan na vooraf gaande
toestemming van de Rijkscommissie voor
Monumentenzorg.
Twee inbrekers, die te Rotterdam
■waren binnengedrongen ln een villa aan
de la Fèvre de MontLgnylaan. werden
's morgens vroeg door den zoon des hui
zes verrast en per auto achtervolgd. On
derweg kreeg hy hulp van een agent.
De inbrekers werden ontdekt op den
Dorpsweg, maar waren plotseling verdwe
nen. Een der Inbrekers bleek tot aan den
hals in het water te staan, de ander zat
ILQiiter een broeikas. Belden zyn gegrepen.
Bj) de Amsterdamsche Droogdok-
Maatschappij is een staking uitgebroken.
Het gehcele personeel-van omstreeks 2800
man heeft het werk neergelegd.
Naar A.NP. verneemt zal het wel
September worden eer kardinaal De Jong
de reis naar Rome zal ondernemen om
daar voor den Paus tot lid van het col
lege van. kardinalen geïnstalleerd te
worden.
Op 1 Juni zal, gelijk gemeld, het
nieuwe geelecfcrlficeerde baanvak Am
sterdamAmersfoort by de spoorwegen
in gebruik worden genomen. En met in
gang van 3 Juni zal. volgens de „Gooi
en Eemlander", met uitzondering van de
stille urep, een halfuurdienst worden In
gevoerd.
Op 66-jarigen leeftijd ls te Rotter
dam overleden de heer J. Hylkemi, direc
teur van de N.V. Stadion Feyenoord se
dert haar oprichting .aldus de N.R.Crt.
Vóórdien was de overledene langen tijd
werkzaam ln Engeland, nadat hij van 30
Augustus 1905 tot 31 October 1919 secré-
taris-pcnnlngmeester van den Nederland-
schen Voetbalbond was geweest en die
functie op lofwaardige wijze had ver
vuld
De heer J. H. F. van Zadelhoff, die
van 1918 tot 1937 voor de S.D.A-P. Hd
van de Tweede Kamer Is geweest, is 78
jaar oud te Dordrecht overleden. Een
kwart eeuw lang ls hij lid van het hoofd
bestuur van den Bond van Nederland
sche Onderwijzers geweest.
BUITENLAND.
In een brief aan de „Spanje-com-
missle" van den Veiligheidsraad meldt
de Sovjet-Russische gedelegeerde Gromy
ko, dat van de 47.000 man van Franco's
blauwe infanteriedivisie, die ln Rusland
vochten. 43.000 sneuvelden.
Te Parijs hebben 12 000 politie
agenten een ordeiyke demonstratie ge
houden voor een verhooging van hun
maandsalaris.
In de voering van de Jas van Petlot-,
die in zyn cel te Parijs op zyn executie
wacht, heeft men een flesohje vergif ge
vonden, dat hy waarsohynlljk door om-
koopen der bewakers i'n handen heeft ge
kregen.
In het Dalkeith Palels te Londen,
het vroegere verblijf van de hertogin van
Buccleugn, heeft men ln een oude schryf-
map een vel met 48 exemplaren van een
der eerste postzegels ter wereld uit 1840
gevonden.
Het militair bestuur ln Duitschland
maakt bekend dat tegeiyk met een on
langs verrichte arrestatie van Martin
Bormanns plaatsvervanger dr. Helmuth
von Hummel, voor een waarde van vijf
millioen dollar aan goud in beslag is ge
nomen.
Volgens een mededeeling van eerste-
mlnlster Flerllnger zyn de Sovjettroepen-
bewegingen door Tsjecho-Slowakije tot
na de verkiezingen in dat land uitgesteld.
Bevin heeft ln het Britsche Lager
huis verklaard, dat de Poolsche strijd
krachten onder Engelsch commando, die
niet naar Polen willen terugkeeren, zoo
spoedig mogeiyk gedemobiliseerd zullen
worden en dat voorzieningen zullen wor
den getroffen voor hun terugkeer ln het
burgerlijk leven in Engeland of elders.
De Amerikaansche senaat-commissie
voor vlootzaken heeft voor het komende
belastingjaar eenmarinebudget van meer
dan zes milliard dollar opgesteld.
De Amerikaansche regeering heeft
officieel meegedeeld, dat zy de uitnoodl-
ging der Grieksche regeering waarnemers
voor de herziening der kiezerslijsten te
zenden, heeft gangenomen.
De Mllaneesche politie heeft by een
inval ln neofascistlsche geheime centra
te Rome 34 personen, onder wie Musso
lini's dokter Edmondo Leppo, gearresteerd
Een vliegtuig van de Noorsche lucht
vaartmaatschappij ls 10 minuten na het
vertrek uit Oslo naar Stockholm tenge
volge van motorstoring neergestort. Er
eyn 13 slachtoffers.
Generaal Oharles de Gaulle, de vroe
gere Fransche regeeringschef, ls door de
Britsche regeering uitgenoodlgd tot bij
woning van de plechtigheden ter viering
van de overwinning, welke zullen plaats
hebben te Londen. De Fransche president,
Gouin, inviteerde De Gaulle om deel te
nemen aan de feestelijkheden van 18 Juni
den verjaardag van De Gaulle's beroep
op het Fransohe volk ln 1940. De gene
raal heeft nog niet beslist.
Voor zijn terechtstelling had Frank
in zyn cel te Praag een brief ontvangen,
waarin hem werd gezegd zich tot ont
vluchting gereed te houden. Er zou hulp
verleend worden door 3000 gewapende
mannen.
Dinsdag ls uit het .nationale mu
seum te Stockholm Cezannes „Don Qui-
chotte en Sancho Pancha" gestolen. De
waarde van dit doek wordt op tiendui
zend dollar geschat. Men had het doek
in leen van den Zwitserschen. baron van
der Heydt, die om deze ln den oorlog
veilig te stellen een groote collectie naar
Stockholm had gezonden.
Het dagelijksch bestuur van de voed-
sel-conferentle te Washington ls overeen
gekomen. dat de „combined food board"
vervangen moet worden door een waariyk
Internationale organisatie.
De Ver. Staten, Engeland en Canada
hebben voorgesteld Rusland op te nemen
als lid van den door hen voorgestelden
„Internationalen noodrvoedselraad", die
door 20 landen zou worden opgericht en
bestuurd door een uitvoerend comité,
waarin zeven landen vertegenwoordigd
zyn.
De Britsche minister van buitenland
sche zaken. Bevln' heeft ln antwoord op
een vraag ln het Lagerhuis verklaard, dat
een alliantie met Frankrijk moet zyn ge
baseerd op vriendschap tusschen de belde
landen en niet van Iets anders afhankeiyk
moet worden gesteld. HIJ voegde hieraan
toe, dat hy altijd een voorstander was ge
weest van een alliantie, welke van dezelfde
soort zou zyn als het Britsche vefdrag met
de sovjet-unie.
Hij bezocht eenige scholen.
De Indische redacteur van het A.N.P.
heeft een onderhoud gehad met mr. M.
Slamet. Deze zeide. dat zijn politieke op
vattingen inzake de Indische kwestie
overeen stemmen met die van den afge
treden gouverneur-generaal.
Hij legde er verder den nadruk op,
dat hij naar Nederland is gekomen
aL«5 particulier, terwijl zyn voornaam
ste doel ls de publieke opinie, die
hier te lande over de Indische kwes
tie bestaat, te pellen. Daartoe wenscht
hy ln contact te komen met alle
lag err der bevolking, welke haar poli
tiek standpunt ook zy. Mr, Slamet
zeide in dit verband „lk spreek lie
ver met tegenstanders dan met me
destanders".
Hij koestert een levendige belangstel
ling voor de gedachten, die over do Indi
sche kwestie onder de jeugd leven. Ten
einde zich hierover een oordeel te kun
nen vormen heeft hy verschillende scho
len bezocht, o.m. een school ln eenHaag-
sche arbeidersbuurt en een katholieke
school ln Utrecht, waar hij de leerlingen
van een der (hoogste klassen vragen liet
stellen. Het peil dezer vragen moet mr.
Slamet ongetwijfeld tegengevallen zyn.
Immers men plaatste hem o.a. voor de
volgende lastige kwesties: „Hoe warm ls
het ln Indië?" en „wonen er ln Indlë
nog mcnscheneters?" Ook volgde hij
eenlgen tijd de lessen. Gevraagd naar ziln
oordeel over ons land, verklaarde mr.
Slamet. die Nederland nooit eerder had
bezocht, dat hij ons land zeer bekooriyic
vindt en hy voegde er aan toe: „als lk
geen Javaan was .zou lk op Holland ver
liefd raken".
Het heeft mr .Slamet zeer getroffen,
dat de menschen hier zoo goed gekleed
gaan en er ook verder uitstekend uit
zien. Zeer treffend was voor hem ook,
dat men hier veilig kan rondloopen ln.
tegenstelling tot Batavia, waar hy ln zyn
auto altyd een met een tommygun gewa
pend gelelde naast zich heeft, terwijl
zich. In zyn huls voortdurend ©en wacht
van 10 man, eveneens met tommy guns
gewapend, bevindt, hetgeen noodlg ls
voor de veiligheid van hem en zUn ge
zinsleden. een vrouw en 6 kinderen.
In het tegenwoordige Iraansche leger wordeh nog de eeuwenoude methodes van
lichameiyke training toegepast. De oefeningen, wettce vroeger uitsluitend ten doel
hadden de arm- en schouderspieren te ontwikkelen voor het gebruik van pijl eai
boog, worden uitgevoerd met zware knotsen onder muzikale begeleiding van fluit
N en trom.
(Van onzen eigen correspondent).
Het ls een warme, stille tropenavond. In
de straat kllökt de rustige, geiykmatlge
pas van den schildwacht, die zijn 60 mi
nuten volloopt. Het ls donker, aarde don
ker, geen maan geen straatverlichting,
geen licht schynt uit de hulzen. Alles ls
zwart: electrlclteit wordt ons slechts spaar
zaam toebedeeld ln Soerabaya.
Tusschen 18 en 22 uur leven wy hier
eiken avond ln een lichtloos tydperk. Zoo
nu en dan wordt de straat even hel ver
licht door de vurige oogen van een voor by-
suizende auto. Even. zien wy alles ln het
felle licht. Het ls weinig fraais wat on6
getoond wordt, zelfs by kunstlicht: slecht
plaveisel, verwaarloosde tuinen, verve-
looze en rultlooze huizen. Soerabaya ls
haveloos en geschonden uit den strijd ge
treden. De verwaarloozlng ls de prijs van
de Jarenlange. Japansche bezetting, de ver
nielingen dateeren van Jongeren datum, zy
zyn het werk van. de extremisten, die na
de capitulatie van Nipipon het heft ln
handen namen en hun primitieve lusten
botvierden op alles wat Europeesch of
Indo-Europeesch was. Zy hadden een goede
school gehad gedurende de bezettingsjaren
en tot groote schade van stad en Inwoners,
hebben zij zich goede leerlingen getoond,
die zooals dat reeds zoo vaak ls gebeurd,
als het het kwade betreft, htm leermeesters
in vele opzichten overtroffen. Zwaar zeer
zwaar zijn de Europeanen en de Indo's
door den extremlstlschen Inlander verne
derd. Beestachtig zijn de gruweldaden aan
hen bedreven. Alles hier in de stad draagt
de sporen van hun zinneloos en wreed
optreden. Daar zijn de leege plaatsen ln
de vele hulsgezinnen, de afgebrande en
vernielde woningen, de geplunderde hulzen
waar geen stoel, geen kast, geen ledikant
onbeschadigd uit den vloedgolf van blinde
vernielzucht te voorschyn ls gekomen.
Het leven ln Soerabaya gaat traag. Men
doet alles weer zoo normaal mogeiyk, maar
de arbeidskrachten, de Inlanders, ontbre
ken voor het grootste deel en dat ls een
groote rem voor het op gang brengen van
de machine, waarvan het raderwerk ln den
loop der Jaren danig verroest ls en dat
gedurende de laatste maanden op verschil
lende plaatsen ernstig werd beschadigd.
Soerabaya ls een*stad met veel militai
ren. Naast Hollandfiche mariniers, Infante
risten en matrozen, paradeeren er de
Ghurka's in hun specifiek oostersche unl-
delne groepjes de stad, lossen hiér
chot van een dak af, achter
formen, de Britsch Indiërs en. de bewoner*
van het Moederland van het Britsche
Imperium.
zy allen houder» er de wacht. De wacht
tegen de extremisten die hier wat dichter
en daar wat verder, doch nergens meer dan
luttele kilometers bulten de stad ln hun
stellingen liggen. In den naoht Inflltreeren
zy ln kiel w
en daar een schoi
een boom vandaan, uit een snel rijdende
auto en verdwynen aan weer ln den zwar
ten nacht. Veel te beteekenen heeft dit
alles niet. Het zyn slechts kleine spelde -
prlkken, die ons waakzaam houden en ge
lukkig tot nu toe geen slachtoffers hebben
gekost.
Ruim drie weken liggen wy van n - 5
R.I. alweer in Soerabaya. Met een Engelsch
troepentransportschip maakten wy de reis
van Malakka. door de kalme Indische wa
teren hierheen. Zeven dagen waren we
samengepakt op het benauwde schip. De
landing was een verlossing ln tweeërlei
opzicht: we konden de beenen weer strek
ken en waren na maandenlang ln het bui
tenland te zyn geweest weer op vader-
landschen bodem.
Onze kwartleren en onze bureaux zyn
gevestigd ln de groote villa's die eens be
woond werden door onze landgenooten.
Fraaie hulzen, gerlefeiyk en gezellig. Dat
was vroeger. WIJ hebben ze weer bewoon
baar moeten maken. Met karrevrachten ls
het vuil, het vernielde huisraad, de wolken
kapok van de opengesneden bedden, er
uitgehaald. We zyn aan het zoeken ge
gaan. Hier vonden we een tafel, die nog
bruikbaar was, daar een stoel, een enkeling
had het geluk een ledikant te bemachti
gen en zoo langzamerhand zyn we weër
geïnstalleerd. Eiken dag komt er wat bH
en over een paar dagen zullen we mls-
sohlen kunnen zeggen: ons huls ls klaar.
Maar dat zal dan ook hoog tyd worden,
want voor do nieuwe week ten einde ls,
zullen we opnieuw onze barang moeten op
nemen en van woonplaats gaan verwis
selen. We gaan de stad uit om de mari
niers, die ln de Darmo-wyk liggen, af te
lossen, wy zullen hun plaatsen ln de stel
lingen lnnenien. Dat beteekent voor velen
opnieuw wonen ln tenten, zooals op Ma
lakka; een primitief loven, met weinig af
wisseling, tenzy onze nieuwe overburen,
de extremisten, die in Darmo nog al eens
actief zyn, voor wat levendigheid zullen
zorgen.
