LEIDSCH
DAGBLAD
WEERBERICHT
Overleg met diverse bevolkingsgroepen
Heeft bet Roode leger Perzië verlaten?
De E.V.C. niet toegelaten tot de
onderhandelingen
Brandweerwedstrijden te Leiden
De „Flying Dutchman" is gestart
Met een enkel woord
Wie en wat is Meyer Schwencke?
De kabinetscrisis.
5-M, de Koningin zal zich vandaag
paar Soestdyk begeven ten einde al
daar morgen een begin te maken met
«e besprekingen met verschillende
politieke leiders In verband met de
kabinetscrisis.
Truman legt beslag op
kolenmijnen.
President Truman heeft gisteravond
den minister van. Binnenlandsche Zaken
opdracht gegevenbeslag te leggen op de
kolenmijnen.
Deze maatregel van president Truman
volgde op de mededeeling van vakver-
eenigingen en myndirectles, dat verdere
onderhandelingen geen zin hadden. De
„wapenstilstand" van twee weken, die
voor het mijnbedrijf gesloten was. loopt
Zaterdag af.
DE WEDEROPBOUW IN BELG It;.
Tijdens een persconferentie, georgani
seerd door het Belgische ministerie van
wederopbouw, werden enkele bijzonder
heden verstrekt over den wederopbouw la
België.
130.000 tot 140.000 huizen moeten ln
België weder opgebouwd worden. Dat werk
hangt af van drie essentieele factoren
materiaal, arbeidskrachten en financie
ring.
Een aantal materialen ls gecontingeerd.
Dat is het geval voor hout, ijzer en staal.
Het gebrek aan gespecialiseerde Belgi
sche arbeidskrachten heeft de aanwerving
van bulten 1 andsphe arbeiders noodlg ge
maakt: de medewerking van een zeker
aantal Itallaaneche arbeiders is gewaar
borgd.
Alvorens de grootc koude van den ko
menden winter aanbreekt, zullen 10.000
nieuwe huizen gebouwd zijn. Met inbegrip
van de herstelde hulzen, zullen 12.000
hulzen ter beschikking van de oorlogs
getroffenen gesteld kunnen worden.
Een tweevoudig stelsel van voorschotten
en leeningen zal worden georganiseerd.
Het noodige wordt gedaan om de
wederopgebouwde huizen van de .onont
beerlijke meubelen te voorzien.
85ste Jaargang
WOENSDAG 22 MEI 1946
No. 25783
Waarnemend Directeur; A. Poortman
Hoofdred.: Mr. M. B van der Hoeven
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
TeL Directie en Administratie: 25041
Tel, Redactie: 21507 - Giro no„: 57055
IETS WARME».
De Bilt verwacht tot Donderdagavond
Aanvankelijk meest zwaar bewolkt.
Toch geen regen van beteekenla. La
ter brekende bewolking. Eenlge sta
ging van temperatuur. Zwakke wind.
Geschenk aan de Zwitsersche
regeering aangeboden.
Prinses Juliana en Prins Bernliard
hebben gisterochtend een rondrit door
de stad Bern gemaakt, die deed den
ken aan de overweldigende ontvangst,
welke maarschalk Montgommery drie
maanden geleden in ons land te beurt
viel.
Langs dc oude wegen, door eere-
bogen gemarkeerd en rijk gepavoiseerd.
stond een geweldige menigte en overal
klonk „leve Prinses Juliana, leve
Nederland" als de wagens voorbij
reden.
Vervolgens werden de hooge gasten of
ficieel ten stadhuize ontvangen door den
staatsraad en den Bernschen gemeente
raad. Daar werd eerewijn aangeboden, ter
wijl kinderen ln den kleederdracht van de
streek, volksliederen zongen. De Prins en
de Prinses konden hun aandoening en
blijdschap niet verbergen bij een zoo
vriendelijke ontvangst.
In den voormiddag vloog Prins Bernhard
zelf een Zwitsersch vliegtuig, van het
type ..Pellkan", over de hoofdstad, waar
bij hij werd gezeld door den staatsraad
M. Cello, chef van het ministerie van
posteryen en spoorwegen.
Des middags op een receptie, die de
Dr. Van Mook voor Radio-Batavia
FRAUDE MET VLEESCHBONNEN
TE ROOSENDAAL.
Dezer dagen ls te Roosendaal een. door
verschillende slagers op touw gezette,
fraude in vleeschbonnen aan het lloht
Prins en Prinses ln het Nederlandsche
gezantschap hielden, heeft Prinses Juliana
1 se komen. Een aantal slagers verknipten
vi« m wl M. Kobelt, den bonnen van verschillende waarden en
ni k en-.^e« "ilnister I lijmden later de deelen van bonnen van
Vfln nu tpnlanricrho 7olfo« IV F-, t
van bultenlandsche zaken, M. Petitplerre,
een geschenk overhandigd uit naam van'
de Nederlandsche regeering. Het ls een
schilderij van den Nederlandschen meester
Jan van Goyen, dat een Rynlandschap
voorstelt. In den bovenrand van de ïyst
ls de volgende inscriptie aangebracht „ge
schenk van de Nederlandsche regeering".
ongelijke waarde aan elkaar, waardoor z\]
hun toewijzing trachtten te vergrooten.
Vijftien verdachten werden verhoord, van
wie de meesten weer op vrije voeten wer
den gesteld. De mogelijkheid bestaat dat
nog meerdere aanhoudingen volgen. De
fraude was ontdekt door een ambtenaar
van den dlstrlbutiedlenst.
„Indonesië zal iets anders zijn dan Ne-
derland60h-Indlë, evenals het hedendaag-
6che Azië geheel verschillend ls van dat
van gisteren" aldus dr. Van Mook gister
avond voor Radio Batavia, „Het ls een
dringende elsch, dat wy de traditloneele
opvattingen laten varen, indien wy ons
niet geplaatst willen zien voor onaange
name verrassingen. Een volledige breuk
met het verleden beteekent dit evenwel
niet, en hoe sneller wij er in 6lagen, de
biyvende en waardevolle elementen van
het verleden met de elsohen van den
nieuwen tijd te verbinden, des te eerder
zullen wij in staat zijn, aan den weder
opbouw te beginnen.
De meerderheid van ihet Nederlandsche
volk erkent aldus dr. Van Mook de
wenscheiykheld en de noodzaak van een
stelselmatige evolutie en van zelfregee-
ring in Indonesië. Van een Nederland
sche regeering kan geen herstel van het
oude koloniale systeem worden verwacht,
In SJahrlr vindt men een vertegenwoor
diger van een georganiseerd en verant
woordelijk nationalisme, dat op Java en
ln een aantal gebieden daarbuiten zijn
aanhangers bezit".
Hy waarschuwde zijn luisteraars tegen
zwaarmoedigheid, omdat een reëele basis
voor de toekomst aanwezig ls. welke tot
zelfvertrouwen kan stemmen. In de eer
ste plaats bestaat er het feit- van de his
torische verbondenheid, welke herhaal
delijk de noodzaak tot samenwerking
tusschen de Indonesiërs en de Nederlan
ders aan de orde stelt. Daarnaast be
staan er de nooden van het land, welke
schreeuwen om verlichting; een roep.
die steeds duideiyker uitklinkt boven
het wapengekletter en de politieke ma
chinerie; In de derde plaats zy gewezen
op de offers, voor dit land gezameniyk
gebracht door duizenden van Iedere na
tionaliteit. En ten slotte ls er de reali
teit van het Indonesische nationalisme,
dat zich bewust moet zyn van het be
lang van het werk aan den wederopbouw.
Dr. Van Mook deelde voorts mede,
dat de regeering liet, ln afwachting
van de ontwikkeling op Java en Su
matra. noodzakeiyk acht, om, nu zij
haar beleid in groote lijnen duidelijk
heeft aangegeven, die bevolkingsgroe
pen te raadplegen, welke zieli vrij
kunnen uiten. Dit heeft ten doel. de
rcgeerlngsplannen nader uit te leggen
en te verduldelijken, en voorts vast
te stellen, op welke wijze de verschil
lende bevolkingsgroepen in de huidige
omstandigheden hun gevolmachtigde
vertegenwoordigers op dc rljksconfe-
rentle zullen kunnen benoemen.
De onderhandelingen kunnen wel
licht In de tweede helft, van Juni
.reeds een aanvang nemen.
Het onderzoek wordt
getraineerd.
DIEF EX DIEFJESMAAT.
In 1942 werd ln Breda een groote voor
raad tapyten en garens ontdekt, die, te
gen de voorschriften ln, niet was opge
geven. De goederen zyn om ze uit han
den van de Dultschers te houden, ge
blokkeerd, doch na de bevrijding bleek
de ware bedoeling van den eigenaar, een
Belg; hy onttrok ze opnieuw aan Inven
tarisatie. Toen men het ontdekte, volgde
een verbod van verkoop der goederen,
doeïi thans blijkt een groot gedeelte van
den voorraad te zyn verdwenen. Het on.
derzoek heeft uitgewezen, dat de ambte
naren, een Inspecteur en een hoofd-ln-
specteur, van den Centralen Dienst voor
economische contröle, de beste maatjes
met den fraudeerenden Belg waren ge
worden en goede sier met hem maakten.
Zij kregen voorschotten van den vreemde,
ling, maar bovendien was er. dank zij de
goede transacties, veelvuldig aanleiding
voor groote feesten, waarby dronkenschap
veelal het eind van de pret was. Het
bleef niet by geld en goed eten cn drin
ken, maar de ambtenaren haalden zelf
tapijten uit de fabriek, die zij ten eigen
bate verkochten. Zij vervoerden de vracht
in dienstauto's en schreven zelf verkoop-
vergunningen uit, ten name van het
Departement van Handel.
Men zou zoo zeggen: het recht, moet
zijn loop hebben, aldus liet Dagbl. v.
li. Oosten", maar ziedaar de geest
van den tijd: het onderzoek wordt ge
traineerd door de omstandigheid, dat
verschillende erbij betrokken ambte
naren niemand wensehen te vervol
gen, omdat hun naam ook voorkomt
op de ïyst. die vermeldt, wie er zoo
veel tapyten ontvangen hebben
PROF. SCHERMERHORN BLIJFT IN DE
POLITIEK.
HU gaat als hoogleeraar heen.
„Veritas", een te Delft verschynend
blad, heeft een onderhoud gehad met den
demlsslonairen Minister-President.
Op de vraag: „Blyft U ln de politiek",
luidde het antwoord: „Ja. Als hoogleeraar
heb ik ontslag gevraagd. Ik ben er nu
eenmaal in geplaatst, al heb lk het zelf
niet gezocht en nu ik A heb gezegd, zal
ik ook B zeggen. Het gaat hier om ver
antwoordelijkheden, die Je hebt te aan
vaarden."
Op de vraag wat prof. Schermerhorn
als het opmerkelijkste feit van de stem
bus beschouwde, antwoordde hij: „Na
tuurlijk de teruggang "van de Partij van
den Arbeid". Daaromtrent zei prof. Scher
merhorn: „WIJ hebben 6 zetels aan de
Communisten verloren en de Katholieken
één; misschien ls het ook resp. 5 en 2
geweest."
Wat de oorzaak van het verlies van de
Partij van den Arbeid betreft, zocht prof.
Schermerhorn dit voor een deel ln het
feit, dat cr ln het afgeloopen jaar een
politiek yls gevoerd die naar zyn smaak
niet- radicaal genoeg kon zijn.
UITMALINGSPERCENTAGE VAN
TARWE VERHOOGD TOT 90%.
Met Ingang van 20 Mei ls de uitmaling
van tarwe voor broodbloem verhoogd tot
90%. Deze maatregel, die o.a. ook reeds
in Engeland ls getroffen, heeft tot doel
meer broodbloem uit de tarwe te halen,
waardoor de broodvoorziening gunstig
ARRESTATIES IN ITALIË.
Het heeft in de bedoeling gelegen om
ln Italië voor den dag der verkiezingen
(Zondag 2 Juni) een reeks aanslagen te
plegen teneinde onlusten te verwekken.
Een neofasclstisohe organisatie,' waartoe
40 personen behoorden die ln Milaan zyn
gearresteerd, beoogde om op *26 en 27
Mei aanslagen te plegen tegen het ar
beidsbureau, de gebouwen der vakorga
nisaties, en op 28 en 29 Mei tegen de
zetels der politieke partyeh. Voorts lag
het in de bedoeling verscheidene leden
der Engelsche militaire politie te ver
moorden.
Deze onthullingen werden gedaan door
agenten der Italloansche politie, die tot
deze beweging welke den naam van
„nationale samenwerking" had aangeno
men waren toegetreden.
Ook ln Rome zyn verscheidene neafas-
clsten gearresteerd. Onder hen bevond
zich de vroegere secretaris der fascistische
partij Serena.
De E.V.C. wordt niet toegelaten tot
onderhandelingen, die over de arbeids
voorwaarden ln de scheepvaart zullen
worden gevoerd. Aldus luidde het hc-
sluft zoowel van alle organisaties als
van de Nederlandsche Reedersvereem-
ging. Ook de regeering Is met dit be
sluit aecoord gegaan.
Namens den Raad van Bestuur '.n de
Zeevaart en de Organisaties van Werkne
mers ter Koopvaardij heeft de heer J.
Brautlgam een en ander toegelicht. In
een brief, gericht aan het bestuur van de
Eenheidsvakcentrale wijst hij er op. clat
de f. 100 oorlogstoeslag, plus de 40
welke de zeelleden per maand ontvingen,
een ge varentoeslag was, waarvan het be
staansrecht verviel, toen de oorlog met
Japan was geëindigd.
Een en ander voerde tot de noodzake
lijkheid om tusschen reeders en zeévaren-
den de arbeidsvoorwaarden opnieuw ln.
een collectief contract te regelen.
By de onderhandelingen zijn van werk-
nemerszyde voorop gesteld: goede sociale
toestanden, behoorlijke arbeidstijden, va-
cantie- en verlofregelingen, een behoor
lijk. loon.
Het loon bedraagt voor éen matroos,
een der laagst bezoldigde volwassenen
aan boord. f. 45 per week plus vrije voe
ding. De voeding ls wat kwaliteit, hoe
veelheid en variabiliteit betreft, zoodanig,
dat zij de menu's van menig goed vacan-
tleoord verre achter zich laataldus de
brief.
Is nu-een loon van f. 45.per week
plus vrye voeding een loon, dat ten ach
ter staat bij dat van den Nederlandschen
arbeider? Bovendien wordt op dit loon
nog een toeslag van f. 50.per maand
en straks nog een van f. 25 betaald. Het
baslsloon zelve blijft bovendien rond der
tig gulden hooger, dan het ln den oorlog
zelve was; het ls meer dan 100 hooger
dan voor den oorlog.
GERING RESULTAAT.
Het resultaat van uw pogingen om tot
een zeelledenstaklng te komen, was ge
ring, zoo constateert de heer Brautlgam.
Want het ovevgroote deel der zeevarenden
heeft aan uw oproep geen gehoor gege
ven. De kustvaart, de zeescheepvaart, het
officieren-korps, nam geen deel. Van de
schepen, waarvan gy de scheepsgezellen
allen of voor een deel in de staking be
trok, vertrokken de meeste na eenlg op
onthoud met bemanningen bestaande uit
leden van de organisatie der contact
commissie. Indien gy niet een staking
van havenarbeiders ontketend had
kenmerk van zwakte in het elgeniyke
conflict gelijk alle solldarlteitsstaklngen
zijn dan ware van een zeelledenstaklng
sinds geruimen tijd niets meer te merken
geweest.
De brief wyst er ten slotte nog op, dat
de E.V.C., met afzien van de dingen,
waarom de staking begon, ln het vervolg
als partij ln het contract wenscht te wor
den toegelaten. Hiervoor zou de E.V.C. het
lidmaatschap moeten verwerven van de
contact-commissie van de Organisatie
voor Zeevarenden, op wier werk de cri-
tiek van de E.V.C. was gericht en wier le
den zij ln de staking poogde te betrekken.
„De verwachting, -dat een dergeiyk ver
langen na het gebenrde. thans zou zyn
te verwezeniyken, is IJdel" aldus het
schrijven.
WERK GAAT DOOR.
De arbeid in de Amsterdamsche haven,
welke Maandag voor twee-derde was her
vat, vindt Inmiddels voortgang. Alle sche
pen, die thans ln de haven liggen, worden
gelost. In geringe mate ls daarby de hulp
van militairen in geroepen. Moeliykheden
of ongeregeldheden doen zich niet voor.
In Rotterdam zijn leerlingen der hoogste
klassen van de M-T.S. uit Eindhoven en
Tilburg aan het werk gegaan.
Lisser vrijwilligers
wonnen den eersten prijs.
Wie gisteren op een wandeling door
onze stad bij het zien rijden van zooveel
brandweerauto's niet beter wist, zou ver
moed hebben, dat een brand van enormen
omvang was uitgebroken, waarvoor de
Lelasche Brandweer de assistentie van
alle corpsen uit de omgeving had Inge
roepen. Niets was ecj.-ter mlncirr waar.
Integendeel, het cold hier een sportieve
stryd tusschen de corpsen uit den kring
Leiden, welke op het Schuttersveld was
georganiseerd door de Ned. Ver. van
Brandweercommandanten. Het doel, dat
men bij deze wedstrijden voor oogen heeft
gesteld ls het opvoeren van. de paraatheid
der corpsen, Iets wat gezien de brand
schade, welke per maand nog altijd ander
half mlllloen gulden bedraagt, zeer ze
ker een lofwaardig streven mag worden
genoemd.
Aan. deze wedstrijden namen deel de
vrijwillige brandweer uit Alkemade, Voor
schoten, Alphen aan den Rijn. Oegstgeest,
Katwyk, Voorhout, Lisse, Sasssnhelm en
HUlegom, de fabrleksbrandweèr van de
Padox te Warmond en de Zilverfabriek te
Voorschoten en de beroepsbrandweer van
Lelden. Een zeer groot aantal aanwezigen,
waaronder de burgemeesters van Lelmul-
den, Sassenheim, Zoeter wou de, Oegstgeest
en Rijnsburg, de loco-burgemeester van
Lelden, de heer J. A Riedel en de ge
meente-secretaris. mr. J Bool. wethouder
A. J. Jongeleen en de dLstrlctslnspecteur,
de heer De Roos, woonden deze wedstrij
den bij.
De voorzitter van de organisatiecom
missie voor dezen kringwedstrijd, de heer
F. Flameling, commandant van de Leid-
sche Brandweer, heette allen welkom om
er vervolgens op te wyzen. dat deze wed
strijden in de komende maanden ln het
geheele land worden gehouden. Het ls d^
bedoeling, dat de eerste en tweede prys-
winnaar van den kringwedstrijd deel zul
len nemen aan de afdeellngswedstrijden,
welke voor Zuid-Holland ln Juni te
Gouda worden gehouden. De winnaars
van dezen wedstrijd zullen tenslotte uit
komen in den landelijken stryd, welke ln
de maand Aueustus ln Utrecht wordt ge
houden.
Na dit inleidend woord namen de wed-
stryden, welke voor alle corpsen geiyk
waren en die bestonden uit het afspuiten
van een aantal blokken, waarbij een
denkbeeldige sloot „genomen" moest wor
den. een aanvang. Nauwkeurig werd hier
bij gelet op het koppelen der slangen en
het omgaan met het materiaal terwijl
hetgeen te begrijpen valt ook aan
snelheid de noodige aandacht werd bp-
-steed.
Het resultaat van een en ahder was.
dat de Vrljw. Brandweer te Llsse (ploeg
A) met een tijd van 3 minuten en 52
seconden den eersten prijs behaalde
Tweede werd de Beroepsbrandweer (ploeg
A) te Lelden met den tyd van 4 minuten
10.2 seconden, terwijl de derde prijs kou
worden uitgereikt aan de Vrljw. Brand
weer te Alphen aan den RUn" (4 minuten
13.8 seconden.
De districtsinspecteur, de heer De Roos,
heeft de prijzen, bestaande uit drie' me
dailles, beschikbaar gesteld door de Ned.
Ver. van Brandweercommandanten. uit
gereikt.
Na afloop van de wedstrijder, heeft de
Letdsche Beroepsbrandweer nog een de
monstratie- gegeven met den ladderwagen
en de motorspuit. Met groote voldoening
kan de organisatiecommissie op dezen
sportleven kamp terugzien.
ENGELSCHE MIJNNATIOXALI3ATIEWET
AANGENOMEN.
Het Brltsche Lagerhuis heeft de wet
op de nationalisatie van de steenkool
mijnen ln derde lezing met 324 tegen 143
stemmen aangenomen. De wet gaat nu
naar het Hoogerhuls.
Shlnwell. de minister voor brandstof en
energie, zeldc. dat Indien Engeland zyn
plaats ln den Industrleelen wedloop wilde
behouden, het wellicht nog drastischer
reorganlsatiepfojecten zou moeten aan
vaarden.,
AUTO'S VOOR ARTSEN.
Kapers op de kust.
Op Amsterdamsen initiatief zijn ln
Amerika 3000 auto's gekocht ten behoeve
van Nederlandsche artsen. Een bekende
Amerikaansohe fabriek heeft zich bereid
verklaard deze wagens voor dit doei direct
te leveren. Het Departement van Finan
ciën te 's Gravenhage heeft zyn goed
keuring aan dezen aankoop gehecht.
Het Departement van Verkeer en
Energie Is echter, na eerst geëlscUt
te hebben, dat de 600 reeds eerder aan
de artsen geleverde auto's van dit
getal afgetrokken moesten worden,
thans voor den dag gekomen met een
vordering van nogmaals 60 van de
restecrende 2400 wagens voor andere
doeleinden. Dit zou bcteekenen, dat
slechts 960 van de 3000 auto's door
de Amerikanen voor de Nederlandsche
medici beschikbaar gesteld, aan de
doktoren ten goede zouden komen.
In dokterskringen, waar de behoefte
aan wagens tusschen de vier en vyfdui-
zend ligt, ls men zeer verontwaardigd over
dezen dreigenden gang van. zaken, aldus
„De Volkskrant".
De Iraansche regeering heeft gister
avond -officieel meegedeeld, dat de
Koode troepen Ascrbeldsjan op 6 Mei
welke datum bil de behandeling
van dc Iraansche kwestie door den
Veiligheidsraad was overeengekomen
hebben verlaten.
Prins Flrouz de offlceele woordvoer
der van Teheran deelde mede, dat aan
den vertegenwoordiger van Iran in den
Veiligheidsraad, Hoessein Ala. een tele
gram was verzonden, waarin hem werd
opgedragen den Veiligheidsraad hiervan
ln kennis te stellen.
Na de offlcleele -kennisgeving aan den
Veiligheidsraad aldus Flrouz dat alle
buitenlandsohe troepen"uit Iran zyn te
ruggetrokken, kan lk mij niet voorstellen,
dat er nog eenlg voorwendsel bestaat voor
inmenging ln onze binnenlandsche aan
gelegenheden. Het Iraansche volk zal
Iedere aantasting van onze souverelne
rechten en inbreuk op de onafhankelijk
heid van het land, of het samenvoegen
van landen door commissies, vooral wan
neer hierom niet gevraagd ls, verafschu
wen.
De Iraansche ambassadeur ln Washing
ton, Hoessein Ala, deelde gisteren echter
mee, dat hij sedert 18 Mei geen woord
van zyn regeering ontvangen had en dat hij
als gevolg hiervan geen commentaar kon
leveren op de verklaring van prins Flrouz.
De militaire gouverneur van Teheran
heeft drie voormalige rechtsche afge
vaardigden van het Perzische parlement
gearresteerd. Reuter verneemt, dat de
arrestaties ln verband staan met een pro
clamatie van Soeltaneh van Zaterdag,
waarin hy de „reactionaire samenzweer
ders, die geruchten omtrent zyn aftreden
hadden verspreid" aanviel. Soeltaneh
zeide: lk ben volledig ingelicht omtrent
hun bedoelingen. Ter bescherming van
's lands belangen zal lk deze elementen als
schadeiyke Insecten verdelgen".
Het eerste vliegtuig der K.L.M. in den transatlantlschen dienst, de „Rotterdam"
ls van Schiphol naar New York vertrokken. Het moment, waarop hot toestel
ver trekt.
Foto v. Vliet. Lelden
Het afspuiten van de blokjes, dat een onderdeel vormde van de brandweerwed-
strijden, welke gistermiddag- op het Schuttersveld werden gehouden. De Leld-
sche Beroepsbrandweer ln actie.
In 1930 een pioniersdaad;
thans een vlucht zonder gevaar
Nauwelijks een Jaar, nadat de Dultsche
overheerschers de ruïne van ons land ver
lieten, ls een doel bereikt, dat de pioniers
van onze nationale luchtvaart en ln het
by zonder de heer Plesman, directeur van
de K.L.M. zich reeds voor den oorlog had
den gestold.
Talloozen waren er gisteren op Schiphol
getuige van toen om 14.10 uur het eerste
K.L.M.-vliegtuig omhoog ging, om den
vasten, voorlooplg 2 x 's weekschen Neder
landschen luchtd lenst AmsterdamNew
York een feit te maken.
Ook lr. van %halk, minister van verkeer
en energie, was met zijn eohtgenoote
tegenwoordig.
De passagiers, voor het meerendeel gas
ten van de K.L.M., vereenlgden zich in de
repatrianten-loods. Daar nqjn de heer
Hans Martin namens de directie van de
K.LJM. aischeid van de reizigers na eraan
te hebben herinnerd, welk een gewichtig
oogenbllk ons land beleefde en er zijn
groote voldoenjng over te hebben uitge
sproken. dat dit doel elndeiyk werd be
reikt ln'weerwil van de ontzagiyke vraag
stukken, die om oplossing vroegen en de
remming, die de nu reeds 3 maanden
durende staking beteekent voor den op
bouw van de wereldluchtha-ven.
Voor dc „Flvlng Dutchman", de
fraaie D.C, 4, die op de neus hoven
het Rottcrdamsche wapen den naam
„Rotterdam" draagtrwelke mr. J. Oud
vorige weck by den plechtlgen doop
het toestel gaf vertrok, kwam de
commandant, Evert van DUk. nog even
aan de microfoon. HM vertelde Iets
over zijn ln 1930 met Klngsford Smith
uitgevoerde Oceaanvlucht, die een
pioniersdaad was. Een vlucht zonder
bllndvlleg- cn andere Instrumenten,
welke nu deze vlucht, ln tegenstelling
met wie van 16 Jaar geleden, zonder
gevaar maken.
Van Dyk betreurde het, dat directeur
Plesman, die voor herstel van gezondheid
ln het buitenland vertoeft, bij deze be
kroning van zijn werkzaamheid ln deze
richting niet aanwezig kon zyn.
Om twee uur -bevonden alle reizigers
zich aan boord. Het Amsterdamsohe
politlemuziekcorps speelde de Nederjand-
sche eh Amerlkaansche volksliederen. Het
lulde gejuich ging onder in het geraas der
motoren, die Inmiddels dc propellers hun
I sidderende cirkels deden schrijven en die
I even later the Flying Dutchman, als eer
ste K.L.M.-machine over de Noordatlanti-
I sche route naar de nieuwe wereld zouden
voeren.
Aan boord van het vliegtuig bevond zloh
als vertegenwoordiger van de gemeente
Amsterdam dc wethouder mr. W F.
Schokking, vergezeld door mr. P. J. Mijk-
senaar, hoofd van het gemeenteiyk bureau
oor pers en propaganda. Voorts mr. J.
van Tilburg, plaatsvervangend burgemees
ter van Rotterdam, eenlge autoriteiten van
de Nederlandsche luchtvaart, bultenland
sche zakenlieden, Zweedsche, Deenschc,
Zwitsersche, Engelsche en Nederlandsohe
Journalisten ln totaal 36 passagiers.
BINNENLAND
Te Groningen is na een langdurige
ziekte, ln den leeftijd van 55 jaar, over
leden mevrouw A. C van der Leeuw
Snoeck Henkemans. echtgenoote van
prof dr. G. v. d. Leeuw, minister van
onderwys. kunsten en wetenschappen.
Vrijdag zal te Londen aan de B.B.C.
een plaquette worden aangeboden als
dank van het Nederlandsche volk voor
het werk der B.B.C. In oorlogstyd.
Naar wy vernemen, zal het straf
proces tegen den oud-president van den
hoogen raad prof. mr. J. van Loon, dat
was vastgesteld op 4 Juni, op dien datum
geen voortgang vinden Omtrent het ver
dere verloop van deze zaak ls niets be
kend.
BUITENLAND
Bekend is geworden, dat Sovjet-Rus
sische troepen op 26 Mei, wanneer de
Tsjecho-Slowaken gaan stemmen voor de
algemeene verkiezingen zich van de
Donau ln het Zuiden door Tsjecho-Slo-
waklje naar DultschlanW zullen bewegen.
Koning Umberto van Italië zou ge
weigerd hebben zyn liandteekcning te
zetten onder een decreet tot het verleenen
van amnestie, zooals het door den minister
van Justitie. Togliattl, was gedirigeerd.
Twee leden van het door Josjida
samengestelde nieuwe Japansche kabinet
zijn door het hoofd kwart: er van Mac-
wordt beïnvloed. Het brood zal iets don-1 Arthur als „ongewenscht" gedlskwallfl-
kerder van kleur zijn, hetgeen evenwel I ceerd. Josjida zal traohten spoedig plaats-
op de kwaliteit vrijwel geen Invloed heeft.1 vervangers te vinden.
De ïtallaansche minister van finan
ciën, Scoccinarro, heeft tydens een In
terview verklaard, dat 9 nilllioen Italianen
werkloos zijn er. 10 der bevolking tu
berculeus ls.
Volgens radio Moskou zijn de Hon-
gaarsche autoriteiten een monarchistische
organisatie, welke "en „gewapende revo
lutie" wilde ontketenen, op het spoor ge
komen. Een onderzoek heeft uitgewezen,
dat deze organlsa*'- in contact stond met
eenlge kerkelijke autoriteiten en den
rechtervleugel van de party der kleine
boeren
Herbert Morrison, de Brltsche vlce-
premler ls per vliegtuig uit New York in
Londen teruggekeerd.
Twee delegaties van Brltsche parle
mentsleden zijn per vliegtuig naar het
vasteland vertrokken. Eén delegatie, be
staande uit aoht personen, stelt een on
derzoek ln naar de levensomstandigheden
ln Oostenryk, de tweede, eveneens be
staande uit aoht personen, brengt een
bezoek aan het Ruhrgebied om de steen
koolsituatie aldaar in oogenschouw te
nemen en met offlcleele personen der
vakvereenlglngcn besprekingen te voeren.
De invasie van sprinkhanen, dje tot
nu toe 6lechts tot Sardinië beperkt bleef,
heeft zich nu ook tot de bultenwyken
van Rome uitgestrekt.
Een geit, die aan een Mohammedaan-
schen Jongen toebehoorde, geraakte in
New-Dehll (Brltsch-Indiëop een veld
waar eenlge Hlndoesche Jongens aan het
voetballen waren. Het gevolg wa6, dat er
een vechtpartij ontstond, waarby 2 men-
schen werden gedood en 5 gewond.
Pers-attaché van Seyss Inquart
Men schryft uit journalistleken kring
te Rotterdam aan de „Zwolsche Cri.":
Uw blad deed goed werk met de pu
blicatie Meyer Schwencke. Elgeniyk wordt
daarin het geval nog te onschuldig voor
gesteld. Wanneer deze'naam wordt ge
noemd samen met die van Goedewaagen
en Oosterbaan, dient te worden opge
merkt dat genoemde twee personen via
een politieke groep hier te lande, func
ties aanvaardden om de journalistiek te
regelen
Meyer Selnvcncke was echter van
den dag af dat de Dultschers hier
waren en ver vóór liet overleg van de
Dultschers met de N.S.B., rechtstreeks
in Duitschen Dienst als persattaché
van Seyss Inquart. Ongetwyfeld heeft
hy ook later, toen er een departement
van Volksvoorlichting werd ingericht,
daar gewerkt, bulten de offlcleele lei
ding om, voor zijn Dultsche opdracht
gevers.
Vrywei onmiddellijk na zdjn optreden
bracht Seyss Inquart een bezoek aan het
Rotterdani^che stadhuis. De kranten
werden er voor ontboden door het ge
meentebestuur. Tot -het gevolg, meest ln
uniform, behoorde ook een heer ln bur
ger, die uit een der volgauto's stapte.
Uiteraard was de omgeving wat onwen
nig; ambtenaren, die tegenover vreemde,
lingen kwamen te staan, de pers die luis
terde naar hetgeen er over en weer ge
sproken werd. Toen het gezeieohap de
plaats, waar het gesprek geweest was,
verliet, stool de „burgerheer" op de pers man te moetan verschijnen.
af, zonder zich voor te stellen of zijn
kwaliteit te noemen. Op barsche toon gaf
hy aan hoe het bezoek moest worden
behandeld. Toen een onzer inlichtingen
vroeg werd hij afgesnauwd en nog boven
dien bedreigd, voor het geval dat het be.
vel niet stipt werd nagekomen in de
kranten. Deze man was hij voegde
zich aanstonds weer bij het gezelschap
waarmee hy als gelijke omging dc
persattaché van Seyss Inquart. Ik hoorde
dat hij Meyer Schwencke heette, toen
lk naar hem informeerde.
Deze man was er al eerder by dan de
lieden van de N.SJB.. zóó gauw. dat hij
zijn relaties reed6 moet hebben gehad
vóór de Dultschers hier kwamen.
Waarom maakt men zich toch zoo druk
als een man, die de Dultschers inlichtin
gen heeft verstrekt, uit de gevangenis
ontsnapt en waarom laat men dezen
klant loopen? Het ls hier geen geval van
Iemand die in zijn Idealisme heeft ge
dwaald. doch een pienter zakenman, die
zyn belangen nastreefde, en die ook nu
weer zoo weet mee te draalen, dat hij
weer zaken doet op persgebled. In de ge
schiedenis belooft hy even klassiek te
v/orden als die Franschen die drie en
viermaal van het eene bewind mee over
stapten naar het andere. Alleen onnoo.
zele lieden zitten ln kampen. Voor ge
slaagde SS-mannen met relaties zijn er
in Nederland toekomstmogeiykheden. In
tribunaal of zuiveringscommissie zou hy
een goed figuur maken. Na eenmaal te
Rotterdam door hem als persattaché van
Seyss. zijnen hee.r te zijn uitgeblaft,
zou lk bij vorbaat al verlegen zijn als
ik wist neg; eens voor zoo een geweldigen
GESCHENKEN AAN BOORD.
In het vliegtuig werd o.a. medegevoerd
een schlldery, voorstellend het stadhuis
op den Dam van Jacob van Campen, dat
de wnd. burgemeester van Amsterdam zal
aanbieden aan den burgemeester van New
York, William O'Dwyer.
Het schilderij, dat geruimen tyd op het
Amsterdamsche stadhuis hing, geeft een
beeld van het Damplein ln ae 17e eeuw,
zooals men dit van verschillende schilde
ryen kent. Het ls van de hand van den
schilder Van der Ulft van Gorcum en ge
dateerd 1663.
Tevens bevindt zich aan boord een foto
grafische reproductie van het testament
van Pie ter Stuyvesant, den laatsten Hol-
landschen gouverneur-generaal van Nieuw.
Nederland, een historische figuur voor
wlen te New York groote belangstelling
bestaat.
Dit document zal ter beschikking wor
den gesteld van het historische museum
te New York.
Mr, Myksenaar zal bovendien aan mr.
William G. O'Dwyer, mayor of New York
aanbieden een exemplaar van A.B.C,
Weekly News", een periodiek van de on
langs te Amsterdam gestichte American
Businessmen's Club.
DE INSCHRIJVING OP
GROOTBOEKSCHULD.
Eventueel mét geblokkeerd tegoed.
Naar het A.N.P. verneemt, zou op do
3 grootboekschuld 1946 weder mot ge
blokkeerd 'tegoed kunnen worden Inge
schreven en zou een verder deblokkeering
van gelden nlot wenscheiyk worden ge
acht. In dat geval wordt de mogeiykheld
geboden de geblokkeerde tegoeden, die
renteloos biyven liggen, met de onder
havige lnschryving rendabel te maken.
Bovendien zou men de lnschryving voor
bepaalde doeleinden tegen vrygeld kun
nen verkoopen.
ONDEUGDELIJK REINIGINGSZUUR.
In den laatst en tyd wordt aldus
het A.N.P. door drogisten als hulp
middel voor het schoonmaken van goot-
steenen, closetten e d. zwavelzuur ver
kocht, aangezien het voor dat doel ge-
wooniyk gebruikte zoutzuur niet te ver
krijgen ls.
Het publiek wordt dringend geraden
dit „relnlglngszuur" niet te koopen, om
dat het ook na 6terke verdunning
textielgoederen, leer, hout enz. aantast en
daarin gaten doet ontstaan. Elke spat op
kleeding of schoeisel brengt daaraan ern
stige schade toe. Ook het gebruik van
salpeterzuur als relnlglngszuur ls om de
zelfde reden af te raden.
NIEUWE BONNEN VOOR
PETROLEUM.
Gedurende het tijdvak van 19 Mei t/m
15 Juni a.s. wordt op de bonnen 281 en
782 der bonkaarten K 606, 2 liter petro
leum beschikbaar gesteld. In verband met
de bevoorrading van den handel ls het
mogelijk dat de petroleum niet overal
onmlddeliyk verkrygbaar ls. Voorinlevering
der bonnen ls evenwel niet toegestaan.
DE ALG. BOUWARBEIDERSBOND
VERGADERDE.
In de vergadering te Amsterdam van
den Alg. Ned. Bouw arbeidersbond ls het
zittende bonds bestuur met algemeene
stemmen herkozen.
In de vacature A. Leuslnk, bondssecre-
taris en redacteur van De Bouwer, die
wegens het bereiken van den pensioenge
rechtigden leeftijd aftrad, werd gekozen
C. Brandsma, thans districtsbestuurder
voor Friesland.
Op voorstel van het bondsbestuur nam
het cóngrcs een resolutie aan Inzake een
bedrijfspensioenregeling voor de bouw
arbeiders. In deze resolutie wordt voor
keur uitgesproken voor een door de be
drijfsorganen uitgevoerde regeling, met
dien verstande, dat, indien voor leder een
beneden een zekere inkomstengrens gel
dende van staatswege gegarandeerde ba-
slsultkeerlng tot stand komt, een bedryfs-
pensloen moet strekken tot aanvulling
van deze basisultkeering tot een redeiyk
bedryfspensioen.
NED. BOND VAN MILITAIREN
PROTESTEERT TEGEN INZET VAN
MILITAIRE IN DE HAVENS.
Het bestuur van den Nederlandschen
Bond van militairen deelt het A.NP.
mede. dat het gisteren onderstaand tele
gram aan den minister-president heeft
gezonden:
De Ned. Bond van Militairen protes
teert tegen het gebruik van militairen t>U
sociale conflicten. Acht dit ln strijd met
het doel en de waardgiheld van de strijd
krachten.
Verlangt terugtrekking van militairen
uit stakingscentra.
