LEIDSCH
DAGBLAD
1945 Mei 1946
WEERBERICHT
Snelle afhandeling der zaak-Meyer
^Verkeerd beleid in Indië
Rapport der commissie-Van Poll
Zes mild kolen verkrijgbaar
Op de bonnen 60 en 61
Hoe moeten ivij
vlaggen
Met een enkel woord
s- De conferentie te Parijs.
Op voorstel van Bldault zullen .de mi
nisters elkaar voortaan eerst Informeel
ontmoeten ten einde den gang van ^ja-
ken te vergemakkelllken. De Westersche
geallieerden eenerzyds, de 60vjet-unle
anderzijds konden het niet eens worden
over de oprichting van een geallieerden
raad ter berechting van oorlogsmisdadi
gers ln Italië.
Molotof was er tegen op dezelfde gron
den .die hem tegen den geallieerden raaa
van onderzoek ln Italië deed stemmen.
De Itallaansche premier, de Gasperl. Is te
Parijs gearriveerd en zal heden gehoord
worden evenals de Joegoslavische missie.
Naar verluidt, hebben de V. St. op
grond van het onderzoek door de com
missie voor de Italiaansche-Joegoslavlsche
grens voorgesteld Trlêst en een derde deel
van Istrla (ln het Zuiden en Westen)
aan Italië te laten. In dit gebied liggen
belangrijke kolenmijnen.
LABOUR EN DE COMMUNISTEN.
In een brochure bespreekt Harold
Laski, voorzitter van de Labour-partlj, de
fundamenteele verschillen, die een sa
mengaan met de communisten onmoge
lijk maken. Sprekende over het enthou
siasme van de zijde der communisten
voor vriendschap met de L3bour-partlj.
vergelijkt hij dit met een figuur uit een
6tuk van Molière, die „zijn rivaal om
helst om hem beter te kunnen dooden.
Tenslotte was het Lenln zelf die ver
klaarde, dat hij Arthur Henderson steun
de, zooals het touw dengene die gehan
gen zal worden. Laskl wenscht noch af
hankelijkheid van Moskou, noch van
Washington.
VERDERE VERKLARINGEN
VAN SCHACHT.
..Op den derden dag van zijn verhoor
gaf Schacht te kennen, dat de geallieer
den Duitschland het Sudetenland op een
presenteerblaadje hebben aangeboden.
Toen Hitler vreesde, dat de herbewape
ning vertraagd zou worden door een po
litiek van zuinigheid, ontnam hfj de
Rijksbank haar zelfstandigheid. Het des
betreffende decreet lo een half Jaar lang
geheim gehouden.
Schacht verzekerde, dat zijn politiek
van zuinigheid de dekmantel vormde voor
zijn pogingen om de bewapening tegen te
werken. „Als lk Hitler zou hebben ge
zegd, dat lk hem geen geld kon geven,
omdat hil oorlog wenschte, dan zou lk
nu hier niet 6taan".
niiiHiiininiiiimiiiniiiiiiiiniiniinn
DE PRINSES VOOR DE RADIO.
Zondag as. spreekt Prinses Juliana
tot het Nedcrlandsche volk over
belde Hllversumsche zenders. De
uitzending vindt plaats in het na-
tlonaal-programma.
HiJiinniiiiiiniiinmnniiJinniiiiimKiniiiiiiiiniuiiiiinuniiiuiiiinniiunniinniiiu
Herdenking der gesneuvelden
85ste Jaargang
VRIJDAG 3 MEI 1946
No. 25768
Waarnemena Directeur: A. Poortman
Hoofdred.: Mr. M. B. van der Hoeven
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Tel. Directie en Administratie: 25041
Tel. Redactie: 21507 - Giro no..: 57055
Vrijheid is alleen mogelijk in een land. v. aar het recht
sterker is dan de hartstochten.
Lacordaire.
HOE HET WAS.
De chaos. En de stilte. De
doodsche stilte van de verlaten
stad, zonder jonge mannen,
grauw, verveloos. De doffe
oogen, de scherps lijnen om den inge
vallen mond. Zwarte ellende.
Na vijf jaar oorlog, na vijf jaar terreur
op 14 Mei.
De regecrlngsvoorllchtlngsdlenst deelt
mede: aanvankelijk lag het ln het voor
nemen, de ln den oorlog gevallenen offi
cieel te herdenken op den lOden Mei,
den datum, waarop ln 1940 de vijand on
ze grenzen overschreed. Overwegende, dat
de herdenking niet den aanvang van den
oorlog geldt, maar degenen, die in den
loop van de 5 Meidagen hun leven offer
den. heeft de regeering besloten, dat de
offlcleele plechtigheden op den Grebbe-
berg en elders in den lande zullen wor
den gehouden op den 14en Mei.
De regeering zal het op prijs stellen,
indien ook ten aanzien van niet offl
cleele herdenkingen met deze beslissing
rekening wordt gehouden.
Gratie van geringe straffen
uit den bezettingstijd.
Bij gelegenheid van de viering van de
bevrijdingsfeesten op 4 Mei heeft H.M.
de Koningin bij besluit van 29 April,
staatsblad G 103, gratie verleend van:
a. De tUdens de bezetting uitgesproken,
nog niet ondergane onvoorwaardelijke
vrijheidsstraffen van drie maanden of
minder en nog niet betaaldo onvoorwaar
delijke geldboeten van vijfhonderd gulden
of minder, opgelegd voor feiten tijdens de
bezetting gepleegd, alsmede de nog niet
ondergane of nog niet betaalde gedeelten
van zoodanige straffen.
b. Het nog niet ondergane gedeelte van
tijdens de bezetting onderbroken vrij
heidsstraffen, waarvan op het tijdstip
van de onderbreking het overblilvende
gedeelte niet meer dan drie maanden
bedroeg.
WAT WIJ HOOPTEN.
Ja. de geest was levend, ongebroken.
Wij droegen dat alles, omdat we wisten,
dat door de barensweeën het nieuwe
geboren wordt. Zooals de Moeder droomt
van haar kind. dat zij verwacht en
reeds in gedachten koestert en kleedt,
zoo hebben wij over de vrijheid ge
droomd en die herwonnen vrijheid in
gedachten gekoesterd en getooid.
Vrijheid op materiee.' gebied; ont
plooiing van onze werkkracht, om het
vernielde weer op te bouwen, de wel
vaart naar ons berooide land te halen
Wij zagen de weer rookende schoor-
steenen, hoorden het daveren in de
ertsbooten, zagen onzen arbeid beloond
en gekroond in den eenvoudigen maal
tijd. Vrijheid was werk arbeid, levens
lust.
Vrijheid op cultureel gebied. Wij gin
gen in gedachten naar de concertzaal,
het tooneel, waar het edelste aller tij
den, gepaard aan de vruchten dezer
Chaos 1940 -'45
was het Westen aan het einde van zijn
krachten, was gedoofd de hoop, ver
bleekt het wachten op den morgen. De
tyran heerschte, die de beste levens
sappen uit ons volk had gezogen, die
met zijn lompen voet vertrapte al, wat
edel was en goed.
Materieel was het einde er. Het stukje
brood, de biet, de aardappelschillen. Het
schreiende en klagende kind, dat we niet
helpen konden. De lange rails zonder
het gedaver der treinen; de schoorstee-
nen in hun grauwe hoogte, waar geen
rookpluim uit wegslierte; de havens ver
laten.
Cultureel was het einde er. Geen kunst
meer, waar het volk den geest kon ver-
frlsschen. Slechts een verwaten stem
door den aether, tot het laatst brallend
over zegepraal en onoverwinnelijkheid.
En een eervergeten troep, die „cabaret"
bracht van het laagste allooi.
Maar geestelijk was het einde er niet.
Niemand zal en wil ontkennen, dat het
water niet tot de lippen gestegen was,
dat geen klacht geuit werd. Maar de
geestkracht van ons volk was ongebro
ken. Tegen dien geest was de terreur
te pletter geloopen. Die geest leefde in
ons volk onbluschbaar, omdat zij ge
voed werd door wortels, eeuwenoud en
diep verweven in ons volksbestaan: Ware
vaderlandsliefde. Godsvertrouwen en
rechtvaardigheidszin.
Wel somber was de laatste winter,
toen vuurpeletons hun offers eischten,
de slavenjagers rondgingen, de beul
tyranniseerde. Maar de harten waren
brandende in ons
HOE HET WERD.
Nu is de eerste' herinneringsdag der
bevrijding aangebroken en wij staan
even stil bij wat was en wat is En er
ls schaamte in ons
Er is herbouw en ei zijn grootschc
plannen. Wij weten, dat zoo heel veel
niet kon gaan als wij droomden. Mate
rieel kan alles niet zijn als het moest
zijn. Dat sommige bruggen nog half in
het water liggen ls niet het ergste. Maar
dat de vrijheid om te werken langzaam
ondergaat in een kolkenden stroom van
steeds wassende papieren voorschriften.
Dat geen vrijheid is gekomen, maar de
dwang dreigt. Dat in plaats van een
nationaal-socialistlsch systeem een an
der socialistisch dwangsysteem wordt
beloofd. Was dat de vrijheid, waarvoor
wij vochten?
Wij schamen ons voor wat geboden
wordt op het tooneel en in dc bioscoop,
waar het oude en ijdele wordt vertoond,
of glen jaren van bittere ellende langs
en over ons zijn gegaan. Wij schamen
ons voor de lummelende rij jonge men-
schen, die uren verdoen, om 's avonds
een Formby te zien gek doen.
En het meest schamen wU ons over
!den zieken geest van ons volk. Lees de
pers, de frauderubrieken, het onderlinge
gekrakeel. Wy hadden gedroomd van
eenheid in verscheidenheid, van een
innig samengaan, omdat wy allen van
één stam zyn, den fieren Nederlandschen
stam. Het mocht wat! Wy hebben het
monopolie der vernieuwing, wy, die U
zullen brengen de dictatuur der Party.
Ja. daarover schamen wfj ons. Dat wy
straks zullen staan, ook de regeerings-
personen, by de plaatsen waar zy vielen
Bevrijding 1945
sombere Jaren, herinnering en opvoe
ding zou zijn, louterend de geesten, door
een stompzinnige maar geraffineerde
propaganda vertroebeld.
Vryheid op geesteiyk gebied, waar
boek en krant en radio ons de keur
zouden bieden uit rijken korf, beladen
met wat eeuwen en dagen had voortge
bracht en dagelyks voortbracht.
En deze veelvuldige vryheid omstraald
door een wonderiyk licht van eenheid.
Een eenheid, gesjmboliseerd door een
wit kruis tegen een muur, gedekt door
de vlaggen aller verbonden naties, aan
welks voet wij den gevlochten krans
van den roem en de roos onzer liefde
zouden leggen. Want, onbekenden, roem.
vol was Uw dood en de liefde van alle
Nederlanders zou Uw laatste rustplaats
sieren, om zinvolle getuigenis te zUn
van ons voornemen nooit te vergeten
Uw offer voor Uw en myn, voor óns
Vaderland
De Hervormde Kerk
en de Partij van den Arbeid.
LEIDSCHE KERKERAAD RICHT ZICH IN
EEN MOTIE TOT DE GENERALE
SYNODE DER NED. HERV. KERK.
Woensdagavond kwam de Kerkeraad der
Ned. Herv Gemeente te dezer stede ln
een buitengewone vergadering byeen, ln
welke vergadering lang en breedvoerig
gesproken ls over net sohryven, dat ln een
motie ls samengevat, en welke door
eenlgc leden van de Ned. Herv. Gemeente
van Vlaardlngen bh de Generale Synode
der Ned. Herv Kerk ls Ingediend.
In dit Vlaardlngsche sohryven wordt er
op gewezen, dat net er alle scliyn van
heeft, dat cr een nauw verband gaat be
staan tussohen de Partij van den Arbeid
en de vernieuwing der Herv. Kerk en dat
de Synode inzake de politiek zich met
één bepaalde partij heeft verbonden. De
meening wordt ln dit sohrljven uitgespro
ken, dat de Kerk zich niet moet binden
aan welke party dan ook.
Het sohryven doet verder een beroep op
de Synode om die 6tappen te onderne
men, welke noodlg zUn. opdat op den
ingeslagen weg niet verder wordt voort
gegaan.
De Bilt verwacht tot Zaterdag
avond 1
Matige, langs de kust tydelljk vrf|
krachtige wind uit Noord-Oosteiyke
richting. Plaateeiyk ochtendnevel.
Overdag uitgestrekte wolkenvelden.
Droog weer, ongeveer zelfde tempera
turen als vandaag.
HET ZESDE REGIMENT
VELDARTILLERIE KOMT WEER
IN LEIDEN.
WaarscliynlUk tegen het najaar.
Nu zoowel de Doelen, als de Wlt-
tepoortskazerne door de politieke
delinquenten worden ontruimd, ryst
onwillekeurig do vraag: komen de
militairen weer ln Lelden terug.
Naar wy van wélingelichte' zijde ver
nemen, ligt het ln de bedoeling, dat
het zesde regiment veldartillerie t.z.t.
zijn kazernementen ln onze stad
weer zal betrekken. Voorlooplg ls dit
regiment ln Wezep gestatlonneerd en
zal waarschljniyk tegen het na-
Jaar hierheen verhulzen.
Gehoord de besprekingen in de verga
dering van 1.1. Woensdagavond, heeft de
Kerkeraad besloten de volgende motie
aan de Generale Synode te zenden:
„De Kerkeraad der Ned. Herv. Gemeente
te Leiden, spreekt uit, dat gehoord het
feit. dat een motie door enkele leden van
de Ned. Herv. Gemeente te Vlaardlngen
by de Generale-Synode ls Ingediend, net
gewenscht ls, dat Uw Synode op korten
termijn zich over de motie en over de al
of niet gemotiveerde onrust, die de ach
tergrond hiervan vormt, duideiyk uit
spreekt."
Opbouw 1945 -1946
voor den niemven dageraad. Dan zal ons
land en ons volk en zy, die leiding
moesten geven, geconfronteerd worden
met het ideaal, dat hun brekend oog zag
opglansen, toen de donkere drempel
der eeuwigheid werd overschreden.
En wy kunnen slechts zwygend wy-
zen op U. verstomde helden, en hopen,
dat Uw geest der ware vryheid eens zal
overwinnen
„Een gloeiend schandaal"
zegt Vorrink.
In een te Amsterdam gehouden pers
conferentie over de kwestie-Arnold Meyer,
zelde de heer Vorrink dat hy als regee-
rlngsgemachtlgde belast ls met de liqui
datie van de erfenis, welke de oorlog en
de bezetting ons hebben nagelaten. Ik
heb het recht, overal myn neus ln te
stoken en niemand heeft het recht my
dit te verbieden. Ik kan echter geen op
drachten geven en heb dit dan ook niet
fed a an. Een zaak zooale de zaak-Arnold
leyer. ls een van de vele helaas. Ik heb
over deze zaak gesproken met den direc
teur-generaal voor de bijzondere rechts
pleging, mr, ter Veer, zooais lk reeds eerder
op een vergadering heb uiteen gezet en
toen ik merkte, dat myn suggesties geen
succes hadden, heb lk my tot het bureati
nationale veiligheid gewend met de vraag:
„zouden Jullie Arnold Meyer kunnen krij
gen, zoo Ja, doe het dan".
Ook dit bureau was als gevolg van een
lek niet ln staat Meyer te pakken te
krygen. Het ls byzonder pyniyk voor mh
het naar myn overtuiging zwakke beleid
van den directeur-generaal naar voren te
brengen. Wel wil ik u verzekeren, dat lk
geen moment twyfel aan de integriteit
van mr. ter Veer.
Ik kan u echter verzekeren, dat het
mU, als regecrlnKsgemachtlgde, steekt
dat van degenen die uit de lnternee-
rlngskampen zUn gevlucht, meer dan
50 procent niet opnieuw Is gearres
teerd. En het zal u duldciyk zün, dat
wanneer het een man betreft, die een
maal vrygekomen, bovendien nog
brochures en boekeu gaat schrUven,
ik In mUn offlcleele functie mU hier
niet bulten kan houden.
Voortgaande zelde de heer Vorrink dat
hy niet gelooft dat Arnold Meyer zlob
achter de rel: VorrinkMeyer, heeft ge-
plaaist.
GEWAPENDE GROEPEN
RONDOM MEYER.
Naar zijn meening staan er rondom
Arnold Meyer groepen, die opnieuw een
fascistische party willen doen herrijzen.
Deze menschen zullen minder gemoedelijk
zyn, omdat zi| door de feiten zdjn wijs
geworden en zy hebben zloh gewapend. Do
directeur-generaal voor de bijzondere
rechtspleging heeft dit indirect bevestigd
en dat heeft hem geleld tot een, volgens
spr. te groot© voorzichtigheid. Er zyn ln
Nederland, heel voorzichtig uitgedrukt,
nog duizenden, die gewapend zyn. Ik ge
loof dat uit de groep van den ouden O.D.
lieden zich om Arnold Meyer hebben ge
schaard.
De parlementaire commissie, welke naar
Ned.-Indlë ls geweest om zich daar op
de hoogte te stellen van den toestand
en het parlement daaromtrent ln te
lichten, heeft thans haar verslag ultge-
braoht.
HAD MEN DIT DRAMA KUNNEN
VOORKOMEN?
Zij zegt dat van de zijde der ex-geïn
terneerden de 6telllng wordt verdedigd,
dat Indien dadehjk na de Japansche ca
pitulatie het bestuur ware overgenomen
door den heer Spit (vice-voorzitter van
den Raad van Indië) en de daarvoor ln
aanmerking komende mannen uit de
kampen van Japansche wapenen waren
voorzien, de later ontstane moeliykheden
vermeden hadden kunnen worden.
De lnheemsche bevolking was na de
Japansche capitulatie den Nederlanders
zeer wel gezind en de Japanners waren
buitengewoon onderworpen en bereid be
velen te aanvaarden.
De orde zou dan ongetwijfeld gehand
haafd zijn kunnen worden. De gematigde
nationale beweging zou volledige erken
ning hebben gevonden, dooh het opkomen
van het extremisme en van roovers- en
moordenaarsbenden zou ln het algemeen
voorkomen zyn geworden. De reden,
waarom het hiertoe niet is gekomen, moet
hierin worden gezocht, dat reeds ln de
eerste dagen na de capitulatie een bevel
uitging van lord Mountbatten, echter
met Instemming van de Brlsbane-regee-
rlng, waarin allen geïnterneerden werd
gelast ln de kampen te blijven, onder-
soheidenlijk daarheen terug te keeren. Als
een gevolg daarvan keerde onder meer
de heer Spit zelf ln de lnterneering terug
en werden een 18-tai prominenten, die
naar Batavia waren gegaan om de meest
belangryke posten te bezetten naar het
Kramat-kamp aldaar verwezen.
Van andere zyde wordt hiertegen aan
gevoerd, dat de meeste mannen uit de
kampen niet in staat zouden zijn ge
weest hun vooroorlogsche taak weer op
te nemen.
Ten tweede zouden zij de werkeiyke
gezindheid van een groot deel der bevol
king onderschat hebben Hun terugkeer
naar- de vroeger door hen bezette posten
zou, naar deze contra-these, op een bloed,
bad zyn uJtgeloopen
De commissie meent zich *er *3ke
althans deze opmerking te mogen ver
oorloven. dat ln elk geval de wijze,
waarop boogere en de hoogste ambte
naren onder de geïnterneerden ge
passeerd en genegeerd zyn geworden,
ten aanzien van lieden, die 3% Jaar
lang manmoedig den Japanschen druk
ln de kampen hadden weerstaan en
alle krachten hadden Ingespannen
om een na-oorlogsch Indië op den
grondslag van zelfstandigheid op .te
bouwen, bezwaarlUk kan worden ge
acht van een Juist beleid te getuigen
en nog minder van het heden ten
dage terecht zoo zeer op prys ge
stelde psychologische Inzicht.
ONDER JAPANSCHE SUPERVISIE.
De commissie geeft een uitvoerige be
schouwing over de behandeling der In
diërs door de Japanners, en besluit: zoo
kwam de „repoeblik Indonesia" tot stand
als een Japansch maaksel, onder Japan
sche supervisie en onder twee leiders, die
gedurende den ganschen bezettlngstyd
zich ln dienst hadden gesteld van het
Japansche oorlogsbedryf, en ge<lragen
door een macht, welke door de Japan
ners was afgericht en met Japansche op
vattingen was doordrenkt.
Voorts wordt beschreven de Japansche
opvoeding der Jongeren en hoe niets on
beproefd werd gelaten, om den haat tegen
da blanken tot kookhitte op te stoken.
Inzake de beteekenls van de regeering
der „Repoeblik Indonesia" constateert de
commissie, dat zij in de buitengewesten
alleen eenigen reéelen invloed heeft op
een deel van Ball. Maar ook ln groote
deelen van Java heeft zij slechts zeer
geringen invloed. Hoe de situatie ln Cen_
traal- en Oost-Java precies ls. valt niet
te beoordeelen omdat daar geen Euro
peanen worden toegelaten.
Volgens betrouwbare berichten staat
vast, dat een aantal Japansche offi
cieren geregeld als adviseur van de
republiek optreden en dat Soekarno
heeft verklaard, dat zij ln deze positie
zullen worden gehandhaafd.
Over het algemeen staan de Chlnee-
zen, zooals der commissie uit talrijke ge
sprekken ls gebleken, sympathiek tegen
over het streven der Indiërs naar groo-
tere zelfstandigheid. Tegenover het stre
ven echter naar de stichting eener ge
heel onafhankelijke republiek Indonesië
staan de Chineezen als groep afwijzend.
De commissie constateert verder, dat
het aantal nationalisten, die een andere
oplossing van de Indische zelfstandig
heid wenschen, dan degenen, die achter
de republiek staan, veel talrijker biykt te
zijn dan men aanvankeiyk dacht.
Nadat de commissie heeft vastgesteld,
dat 8 maanden na de capitulatie de En-
gelschen hun opdracht Ln Indië nog niet
hebben uitgevoerd, eindigt het rapport
met een aanteekenlng omtrent den eco-
nomlschen toestand
De totale schade, door den oorlog aan
cultures, fabrieken woningen enz toe
gebracht. wordt voor het oogenhllk ge
raamd op 8 milliard vooroorlogsche gul
dens. Voor een land met een zoo weinig
draagkrachtige bevolking als Nederlandsch
Indië wordt door alle bevoegden ter
plaatse deze schade cat-astrophaal ge
acht.
KOUSEN EN SOKKEN ALLEEN TEGEN
INLEVERING VAN A-BON EN PUNTEN.
Kousen en sokken mogen c">or den
handel alleer worden afgeleverd tegen ln
ontvangst \eming van den bon A van de
textlelkaart van vn en de benoodlgde
punten.
Voor kousen, sokken en sportkousen
moeten 4 punten worden ingeleverd met
uitzondering van onderkousen, ongemln-
derde dameskousen (standaard) en skl-
sokjes, waarvoor thans 2 punten ver
schuldigd zyn.
Aanmerkelijke verbetering
treinenloop LeidenUtrecht.
ZEVEN DOORGAANDE DIESEL
VERBINDINGEN PER DAG.
Wanneer Maandag as. de nieuwe dienst
regeling van de spoorwegen Ingaat en het
baanvak LeidenAlphen weer ln gebruik
wordt genomen, hetgeen wy reeds eerder
meldden, dan treedt daarmede een aan-
zleniyke verbetering ln voor de verbinding
LeldenUtrecht.'Er komen nameiyk zeven
doorgaande diesel treinen LeldenUtrecht
en een geiyk aantal ln omgekeerde rich
ting. Deze leggen dit traject af ln 49
minuten! Bovendien loopen er vier treinen
van Lelden vla Alphen en Boskoop naar
Gouda en drie treinen van Gouda via
Boskoop en Alphen naar Leiden.
Ook de thans bestaande busdienst Lel
denAlphen blijft, zy het beperkt functl-
oneeren: 6 bussen op werkdagen van Lel
den naar Alphen en van Alphen naar
Lelden. Voor Zon- en feestdagen ls dit
aantal 4 ln beide richtingen. De trein
dienst is op Zondag ook beperkt, doch
omvat dan toch nog 6 directe verbindin
gen LeldenUtrecht en omgekeerd. Tus
sohen Gouda en Alphen zyn er ln elke
richting 3 treinen, bygekomen, terwyi op
dit baanvak de dienstregeling geheel is
herzien.
BONNEN VOOR RUBBERLAARZEN
WORDEN ONGELDIG.
Met Ingang van 16 Mei as. zullen de
bonnen voor rubberlaarzen ongeldig wor
den verklaard. Men dient deze bonnen
dus zoo spoedig mogeiyk te besteden. In
dien bil den handel geen of geen passende
rubberlaarzen ln voorraad zijn, kan men
t m. 15 Mei a.s. den bon by den detaillist
Inleveren, die hiervoor een ontvangstbe-
wys moet afgeven, waarop vermeld moe
ten zijn naam en adres van den klant en
handelaar, het inschrijvingsnummer van
laatstgenoemde by het rijksbureau voor
hulzen en leer en verder de soort en maat
der rubberlaarzen en den datum van
afgifte van den bon. De aflevering der
laarzen op Ingeleverde bonnen zal plaats
hebben, zoodra deze door den handelaar
ontvangen zyn.
MARINIERS NAAR OOST.
De marine voorlichtingsdienst meldt:
Morgen zal het tweede en derde regiment
van het ln Nederland opgeleide deel der
brigade mariniers per ms. Tarakan van
Amsterdam naar de Oost vertrekken. Het
transport staat onder commando van den
hoofdofficier marine stoomvaartdienst
tweede klasse, J. M. Hlllenlus.
Voor het vertrek zullen de mariniers,
ongeveer 800 man, te 9.30 uur op de
Javakade geïnspecteerd worden door den
bevelhebben der zeestrijdkrachten luite
nant-admiraal C. E. L. Helfrlch en den
commandant van het corps mariniers,
generaal-majoor H. F. J. M. A. von Freltag
Drabbe.
GEMACHTIGDE VAN MUSSERT
VEROORDEELD.
Het tribunaal te 's-Gravenhage heeft
uitspraak gedaan ln de zaak tegen den
gewezep gemachtigde van Mussert voor
Dordrecht. Rynland, Den Haag en de
Zuld-Hollandsche eilanden, den 59-Jarl-
gen J. W. baron van Haersolte van Haerst.
Het tribunaal veroordeelde hem tot ln
terneering met advies aan de regeering,
deze te doen eindigen op 1 Januari 1952:
v rts tot ontzetting uit de rechten tot
het bekleeden van ambten en het kiezen
of verkiesbaarheid. ZUn vermogen wordt
ln beslag genomen tot een bedrag van
f. 50.000.
Teneinde de bevoorrading van den
brandstoffenhandel voor het stookse'zoen
1946/47 zoo vlot mogeiyk te doen ver-
loopen, is besloten reeds thans over te
gaan tot de eerste bon aanwijzing op de
nieuwe brandstoffenkaart T 606, mei de
uitreiking waarvan de distributiediensten
op 11 Mei a.s. gereed zullen zyn.
In verband hiermede moeten In het
tydvak van 0 t.m. 25 Mei a.s. de bon
nen 60 en 61 van deze kaart bU een
brandstoffenlcverancler worden Inge
leverd. Op elk dezer bonnen zullen
drie eenheden vaste brandstoffen wor
den afgeleverd, zoodra de handelaar
op deze bonnen zal zyn bevoorraad.
Ter voorkoming van queue-vorming
by de brandstoffenhandelaren wordt
het publick aangeraden met de Inle
vering van deze bonnen niet tot de
laatste week van den geldigheidsduur
te wnchteu. Aangenomen kan worden,
dat deze zes eenheden voor de Intre
de van het nieuwe stookselzoen zul
len zyn afgeleverd, zoodat leder gezin
by het Invallen van de koude over
een voorraad kolen zal kunnen be
schikken.
Men ls thans niet meer verplicht de
beschikbaar gestelde zes eenheden te be
trekken van den leverancier by wlen men
als klant stond Ingeschreven.
Met de algemeen begeerde soorten, zoo
als bijv. anthraclet, parelcokes en derge-
ïyke, zullen alle handelaren ln geiyke
mate worden bevoorraad. Het publiek
doet daarom goed dit voor oogen te hou
den, wanneer enkele handelaren, met het
oogmerk om nieuwe klanten te winnen,
het willen doen voorkomen, alsof zy al
leen over de beste huisbrandsoorten
zullen beschikken.
DE „ILLEGALITEIT" 18
HET ONEENS.
Over de crltlek op zUn houding ln da
tillgallteit heeft spr. zich nogal opgewon
den. Overal trachten de vroegere illegalen
elkaar ln ons land de kroon van het hoofd
te stooten. De eene Illegaal zit den anderen
Illegaal te beloeren. Toen spr. lndertyd
werd gearresteerd, waren tengevolge
van den gang van zaken olie feiten aan
de Dultschers bekend en spr. hoeft niet
de rol van held te spelen.
Merkwaardig en voor my heusch niet
zoo leuk zoo zelde spr. ls het dat
er tallooze goede vaderlanders zyn dood
geschoten omdat zy Illegaal verspreid
hebben, wat ik heb gesohreven, terwyi er
met my niets van dien aard ls gebeurd.
Wat hiervan de oorzaak ls geweest, is ln
het kort dit: ten eerste geloof ik, dat er
van Londen uit een interventie heeft
laats gevonden vla een neutrale mogend-
eid. Maar daarby kwam dat de Dultschers
ln het voorjaar van 1943 zich nog op het
standpunt stelden, dat het beteT was geen
proces-Vorrink te voeren en niet een groot
aantal politici van het Nationaal Comité
dood te schieten. Een proces-verbaal van
24 Januari 1946 bewyst zulks!
Als zyn pcrsooniyke mccning bracht
do heer Vorrink nog naar voren, dat
hy gelooft, dat Arnold Meyer graag zoo
snel mogeiyk zyn zaak behandeld zal
zien en dat het er hem alleen om te
doen ls te voorkomen, dat hU, zooals
anderen, maanden ln een Internee-
rlngsknmp zal moeten wachten tot
y.Un zaak eens voorkomt. En liet ziet
er naar uit, aldus de heer Vorrink,
dat hem dat zal gelukken, maar lk
kan u zeggen, dat ik het een gloeiend
schandaal zou vinden.
Als een voorbeeld van de tegenwerking,
welke sommige ambtenaren ondervinden,
vertelde spr. dat een P.O.D.-ambtenaar het
volledig archief van de N.SJ3.-lcden op het
spoor was gekomen, maar van zyn chefs
niet de medewerking ontving, om het te
voor6chyn te halen. Hy heeft toen uit
eigen portemonnaie het noodige geld be
schikbaar gesteld en toen hy een deel van
het archief op tafel kon leggen, heeft hy
pas de noodzakeiyke medewerking gekre-
?en. Toen was er echter zooveel tyd ver
oren gegaan, dat het 6lechts ten deel©
gelukt ls om deze N-SJB.-ledeniyst te
achterhalen.
Ter herdenking; van hen, die
voor onze bevrijding zijn geval
len, verzoekt 't Nationaal Insti
tuut het Nederlandsche volk
reeds vanavond om 6 uur de
vlaggen halfstok te hangen tot
zonsondergang, waarna zij be-
hooren te worden ingehaald.
Zaterdagmorgen om 8 uur
moet de driekleur weer halfstok
worden gehangen tot 11 uur des
morgens. Onmiddellijk na het
betrachten van de 1-minnut
stilte verzoekt het Nationaal In
stituut de vlaggen te hijschen.
I j
Tenslotte wordt er dc aandacht op ge
vestigd. dat aan hen, die pas by de na-
ultrelking in het bezit van de brandstof-
fenkaart T 606 zullen kunnen worden
gesteld, nog nader zal worden meege
deeld, hoe zy ln verband met den dan
verstreken geldigheidsduur van de bon
nen 60 en 61 moeten handelen.
BINNENLAND.
GROND WETHERZIENING.
De Tweede Kamer heeft het wetsont
werp betreffende de Grondwetsherziening
met 632 stemmen aangenomen.
Naar wy vernemen, ls op reis naar
Canada, waar hy een zyn er kinderen een
bezoek ging brengen, plotseling overleden
prof. mr. P. Scholten, lid van de Eerste
Kamer, lid van het hooge coller^ voor de
rechterlijke macht.
Door het college van algemeene com
missarissen voor den wederopbouw ls een
regeling vastgesteld voor de berekening
van de honoraria van architecten, die bij
voorkomende werkzaamheden kunnen
worden Ingeschakeld,
De Ned. Bioscoopbond heeft f. 60.000
geschonken aan d< Stichting '40'45.
Heden vertrekt een Brltsch landing-
vaartuig. dat momenteel ln de haven van
Prlok ligt, naar Cherlbon om de 250 ge-
interneerden uit de kampen en gevange
nissen te Cherlbon, die geen toestemming
hadden gekregen om met de eerste groep
naar Batavia te vertrekken, aan boord
te nemen. Het schip wordt tegen Zater
dag te Prlok terugverwacht.
In het intern eer lngskamp van po
litieke delinquenten te Wezep schUnen
gemoedelijke toestanden te lieerschen.
Dezer dagen vervoegde zich een geïnter
neerde uit het kamp by een Apeldoorn-
echen ingezetene, wlen hy de groeten van
een kampgenoot overbracht. Hy had den
tocht zonder gelelde per flets gemaakt.
Hy liet zich niet overhalen om wat te
blijven praten, want dan kon hy niet op
t"d ln het kamp terug zyn.
Op een groote meubelfabriek te Hil
versum was besloten tot invoering van
den vryen „Engelschen" Zaterdag. F" zou
op andere dagen wat langer worden ge
werkt en het loon bleef het zelfde. Na "én
week heeft de ryksarbeldsinspectle ech
ter meegedeeld dat de werkdagen te lang
werden en bovendien het belang van den
wederopbouw het Invoeren van den vryen
Zaterdag nog niet toestaat. Voortoopig
behoeft men ln ons land den „Engelschen
Zaterdag" nog niet te verwachten.
- Ter gelegenheid van zyn zilveren
Jubileum ls de commissaris der Koningin
ln Zeeland Jhr. mr. J. W. .Queries van
Ufford gistermiddag ln het Schuttershof
te Middelburg op buitengewoon harteiyke
wyze gehuldigd.
BUITENLAND.
Amerika bezit thans een nieuwen
bommenwerper, een zoogenaamde „Vlle-
Ïende vleugel" met een actle-radlus van
6.000 kilometer. De snelheid van dit toe
stel bedraagt 800 km per uur. De be
manning bestaat uit 15 koppen. Deze
„Vliegende vleugel" kostte 13 000.000 dol.
lar Verder ls het toestel, dat de hoogte
heeft van een woning van twee verdie
pingen, met een automatlschen piloot
uitgerust,
Truman heeft op een persconferen
tie gezegd, dat hy de staking der 400.000
mynwerkers, die thans reeds een maand
aan den gang Is. bij voortduring als een
onwettige staking tegen de regeerlng zal
beschouwen.
De Brltsche minister van voedsel
voorziening, 6Ir Ben Smith, heeft „drasti
sche maatregelen" aangekondigd, welke,
naar hy hoopte, de zeer schaarsche pe
riode tusschen nu en de volgende oogst
zullen kunnen overbruggen.
De maatregelen, waartoe het Brltsche
kabinet besloot, zyn: het ultmalingsper-
centage van het meel, dat op tien Maart
tot 85 werd verhoogd (voor den oorlog
wat dit percentage gemiddeld, 73 zal
nu verder tydeiyk worden verhoogd tot
90 Het maken van biscuits en der-
geiyke producten zal met 25 worden
verlaagd. De toewijzing van suiker en
vetten voor gebak en cake zal ook met
25 worden verlaagd.
In West-Dultschland ls een nieuwe
politieke party opgericht, ,,De Rünland-
sche volkspartij", die van het Rynland en
het Ruhrgcbled een democratlschen, on
afhankelijker: staat wil maken. De staat
moet centraal verbonden zlln met andere
Dultsche staten.
Onder den Indruk van het enorme
mogeiykheden. verscholen ln het groote
gevaar der atoomenergie, heeft de Brlt
sche regeering het parlement een wets
voorstel voorgelegd, waarby de minister
der bevoorrading feitelijk wordt aange
steld tot atoomcontroleur van Groot-
Brlttannlë.
DE HERDENKINGSDAG.
Morgen, Zaterdag 4 Mei, zal ons
Blad met het oog op do herdenkings
feesten niet vcrschynen. Dientenge
volge komen wy hedeD en Maandag
a.s. uit met een geheel Blad.
Onze kantoren zullen morgen ech-
^ter tot 12 uur geopend zUn.
Truman heeft op een persconferen
tie verklaard, dat de V. S. alleen Indien
de oogst dit Jaar ln Amerika mislukt,
hun toevluoht tot rantsoeneering zullen
nemen
Heden begint- te Tokio het proces
tegen 55 van de voornaamste Japansche
militaristen, die als oorlogsmisdadigers
terecht zullen staan voor het Interna
tionale militaire bof voor het Verre Oos
ten.
Het proces zal gevoerd worden volgens
de ïynen zooals die te Neurenberg zyn
uitgestippeld voor de procedure tegen de
voornaamste leden van de Dultsche nazl-
partU.
Zondag as. zal te Simla de ronde
tafelconferentie over den toekomstigcn
Indlschen staatsvorm tusschen de Brlt
sche kablnetsmissie en de Indische mos
lem- en congreslelders worden geopend.
De Dultsche kerkhoven te Oslo. Ber
gen en Trondhelm, waar ongeveer 5.000
Dultsche soldaten begraven zyn, zullen
opgeruimd worden. Men wil de ïyken op
graven, ze veraeschen en ln urnen naar
Duitschland zenden.
Volgens welingelichte kringen te
Bern zou een algemeene staking ln
Oostenrijksch Tyrool zyn uitgebroken uit
protest tegen de bedoeling der geallieer
den Zuld-Tyrool aan Italië te laten
De British Medical Association (de
vereenlglng van artsen) heeft met 300
tegen 6 stemmen de regeerlngsvoorstellen
ter socialisatie van de medische practyk
verworpen.
Do Arabische hooge commissie heeft
een subcommissie benoemd om een cam
pagne tot burgeriyke ongehoorzaamheid
voor te bereiden.
Ook Syrië neemt deel aan de staking.