LEIDSCH DAGBLAD De 4de Republiek f 29 APRIL 1945 Italië te Parijs ter sprake WEERBERICHT Met een enkel woord Indrukken uit Zwitserland Een welvarend land, waar alles vrij te koop is De Fransche bladen kennen M .maar één probleem meer: de kiezers op te wekken, straks by het referendum over de consti tutie hun ja of hun neen te doen uit brengen. Het Fransche volk in zijn ge heel moet hierover beslissen. En zoo be langrijk acht men de wijziging, dat men spreekt van de vierde republiek. In 1792 werd Lodewük XVI uit het Huis Bourbon afgezet; de republiek werd uitgeroepen, om 12 jaar later te verdwijnen door een plechtige keizers kroning van Napoleon I. Maar ook zijn rijk viel en de Bourbons keeren terug. 1830 bracht door een revolutie Louis Philippe van Orleans aan het bewind. De „barricadenkoning" vluchtte voor de Februarl-revolutie in 1848 uit zijn land, De Tweede Republiek ving aan. Haar levensduur was nog korter dan die der eerste republiek. Na 4 jaar be steeg Napoleon III als keizer den troon. De ongelukkige politiek van dezen sphinx aan de Seine drong het Fransche volk, na zijn gevangenname door de Pruisen in 1870, tot het uitroepen der derde republiek, die tot heden bestaat. Het is nl. revolutie, waardoor de her haalde regeeringswijzigingen in Frank rijk tot stand kwamen. Alleen in 1946, in vredestijd, zij het na een kolkenden oorlogs- en bezettinegstijd, heeft een wijziging plaats zonder revolutionnaire oorzaak. Intusschen beschouwt men dit toch wel zoo revolutionnair, dat men een nieuw tijdperk, een nieuwe republiek laat beginnen. Aan den eenen kant kan men dat accepteeren: Frankrijk bereidt door deze wijziging een volkomen socia list isch-marxistischen staat voor. Maar daartegenover staat, dat deze nieuwe grondwet, juist als in 1791, vooraf gaat door de befaamde „Déclaration des droits de l'homme et du cltoyen", de „Menschenrechten". En deze beide zaken samengekoppeld wijzen niet op progres siviteit, maar een zekere regressie. De „Menschenrechten", in Augustus 1789 door de Constituante op voorstel van Lafayette geproclameerd, beteeken- den een afsluiting der 18e eeuw. Het rationalisme had de ideeën omgewoeld en vooral Rousseau was consequent in zijn conclusies. Toen dan ook de Engel- sohe koloniën in Amerika zich vrij vochten en een zelfstandigen staat gingen vormen, plaatsten zij eenige der menschenrechten voor hun constitutie. Bij den opbouw der nieuwe maatschappij wilde men eenige fundamenteele grond regels hebben, waardoor het oude Europa niet nageaapt zou worden met al zijn fouten. Men wilde iets nieuws, nieuwe grondslagen. Lafayette, die Ame rika kende, bracht deze ideeën naar Frankrijk over. In de sfeer der revolutie, aan het eind der 18e eeuw, hadden deze menschen rechten historischen zin. Veel ervan is achterhaald, veel bleek utopie! En nu haalt men in 1946 deze menschenrech ten van stal en plaatst ze vóór de con stitutie van 1946. Wat in de 18e eeuw loglsoh v/as, is heden humbug. Humbug, omdat de onwezenlijkheid van sommige der rechten voor iedereen vaststaat, omdat de realiteit van andere de ver wezenlijking reeds jaren gebracht heeft. Frankrijk, of liever de linksche partijen in Frankrijk, bespelen hier heel handig, als rasechte politici, het klavier van het sentiment. Men kan daardoor hartstoch ten opwekken, maar zoo bestuurt men geen land in de 20e eeuw. Thans vraagt het volk te regeeren volgens de wetten der logica, beide politiek en economisch! Maar deze menschenrechten zijn op gepoetst en herplaatst, omdat zij den weg openen voor dat, wat voor de groote volksmassa eveneens geheel sentiment is: de marxistische ideologie. Het staats socialisme staat erbij op het spel. En aangezien de arbeiders op dit punt slechts met ijdele leuzen zijn te vangen, hebben de Fransche politici gezocht naar een pakkenden vorm dezer ideolo gie en deze, tegen alle historische logica in, gevonden in een 18de eeuwsch pro duct, de menschenrechten. Hier ziet men, tot welke middelen men zijn toevlucht neemt om het, ook voor de arbeidende klasse gevaarlijke stelsel van het staatssocialisme ingevoerd te krijgen. De nuchtere Nederlanders zal men niet trachten te vangen met zulke door zichtige weefsels; maar de ij dele leuzen zijn ook hier reeds geuit, als zou het staatssocialisme uitkomst bieden in den vorm van een gouden tijdperk. De nuohtere Nederlandsche arbeider zal zeker zijn stem daaraan niet geven, 85ste Jaargang ZATERDAG 27 APRIL 1946 No. 25763 Waarnemend Directeur: A. Poortman Hoofdred.: Mr. M. B. van der Hoeven DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN TeL Directie en Administratie: 25041 TeL Redactie: 21507 - Giro no„: 57055 In dankbare herinnering aan Invasie van repatrieeringsschepen. (Van onzen correspondent te IJmulden). Niet minder dan zes repatrieeringssche pen kunnen binnen een tijdsverloop van vier weken in Amsterdam worden ver wacht. Het zijn de Klipfontein, verwacht 29 April, de Sommelsdijk, verwacht 3 Mei, de Nieuw Holland, verwacht 8 Mei. de Weltevreden verwacht 14 Mei, de SloterdJjk, verwacht 18 Mei en de Kota Inten, verwacht 22 Mei. Het m.s. Tarakan, dat van Australië Komt, en eveneens xepatriëerendeu aan boord heeft, zal vermoedelijk 2 Mei as. in Rotterdam arrlveeren. NED. VEREENIGING VAN HUISVROUWEN VERGADERDE. Op een druk bezochte vergadering van de Nederlandsche vereeniglng van huis vrouwen, ln Krasnapolsky te Amsterdam, waar vTijwel alle 92 afdeellngen van de ongeveer 18000 leden tellende vereeniglng vertegenwoordigd waren, werd het nieuwe hoofdbestuur gekozen. Herkozen werden: mevr. J. v. ItersonRot jams (voorzitster), mej. mr. M. Goedhart secretaresse-pen ningmees teresse) mevr. J. v. d. Griend Bunk, mevr. mr. D. OppenheimerBe- llnfante, mevr. dr. W. H, Posthumusv. d. Goot en mevr. B. G. TemmensBoer. Nieuwe bestuursleden zijn: mevr. E. Bran- sen v, d. GootPot, mevr. P. J. Hazeu Sloos en mevr. A, MarïsholtKlein. Een aanbod van minister Ringers om zitting te nemen ln den voorlooplgen raad van de volkshuisvesting werd met langdurig applaus begroet. Een ruimer doelstelling werd aangenomen en een oomtrlbutleverhooglng tot f. 5.werd aangehouden. GERMAAXSCHE S.S. IN DUITSCHEN STAATSDIENST. Aldus het bijzonder gerechtshof te Arnhem. Het bijzonder gerechtshof te Arnhem heeft vastgesteld, dat lieden die tijdens de afgeloopen bezettingsjaren tot de Germaansche S.S. zijn toegetreden, wel degelijk in Dultschen publieken dienst zijn getreden. Immers deze organisatie ls ingesteld door de Dultsche overheid en het is al gemeen bekend, dat iedere organisatie", ingesteld van Dultsche zijde, destijds van publiekrechtelijken aard was en er geen andere geduld werden dan die, welke ten behoeve van den staat werkzaam waren. Vooral geldt deze regel voor een orga nisatie, die een titel draagt waarin de letters S.S. voorkomen. Zoowel in Duitschland als in de door Dultschland bezette gebieden, heeft de S.S. in zijn diverse verschijningsvormen het openbaar leven vrijwel geheel be- heerscht. Zondag 29 April 1945 zal in de her innering van tallooze in- en omwonen den van Leiden blijven voortleven aïs de datum, waarop na een elndeloos- schijnenden, donkeren nacht voor het eerst het gulden licht der naderende vrijheid gloorde. Het is goed om, nu wij een jaar later ons wederom in een betrekkelijken materieelen welstand mogen verheu gen, ons nog eens terdege te realisee- ren, hoe dicht destijds- de duisternis om ons heen was: Het begrip „levens middelenpakket" was tot een hoon ge worden. Reeds maanden tevoren was de grens van het medisch-verantwoor- de toelaatbare minimum in neer waar tsche richting overschreden. Ons wekeljjksch broodrantsoen bedroeg ln dit laatste stadium van den vijfjarigen vrijheidsstrijd nog slechts vierhonderd gram of nauwelijks meer dan één snede droog brood per dag! Daarbij kwam dan het warme hapje van de Centrale Keuken, waarvan de goede bedoeling de voedingswaarde vele malen overtrof; het „geheel''-mirabele dictu- aange vuld met vele variëteiten van tulpen bol- of bietenpulpgerechten. die alle den walgelijken smaak gemeen had den. Even treurig als het was gesteld met de voedselvoorziening, was het ook met de brandstoffen. Weliswaar waren voor de overgroote meerderheid der burgerij de stookmogelijkheden voor verwarming reeds lang uitgeput en kostte dit dus weinig hoofdbrekens, doch dan bleef er toch het dagelyks- weerkeerende probleem van de nood- kacheltjes, die toch altijd een minimale hoeveelheid brandstof eischten en vooral met het zachte voorjaarsweer meer rook dan hitte ontwikkelden. Wat hebben we ze vaak verwenscht, deze kwalijk-trekkende, walmende ge drochten, die alle pannen bedekten met een dikke roetkorst en bovendien eiken dag minstens één stoelepoot op slokten! Maar oneindig veel erger dan al deze materieele ontberingen, was de psy chische druk. waaronder wij leefden. De iederen dag toenemende bedreiging van meerdere inudaties, die have en goed, vrucht van jarenlangen noesten arbeid in één slag zouden vernietigen, de gedwongen tewerkstelling van de laatste nog resteerende arbeidskrach ten bij den aanleg van te elfder ure geïmproviseerde verdedigingswerken, het steeds brutere optreden van de Duitsche onderdrukkers, die voelden, dat hun spel verloren was, dit alles veroorzaakte .een spanning, welke .nau- weiyks meer te dragen was. Alleen de De sirenes op de Amsterdamsche daken, die met hun loeiend gehuil dikwijls on rust brachten ln de harten der Amster dammers. worden thans verwijderd, en zullen een nuttiger bestemming krijgen in het bedrijfsleven. A.H.F. P. inneriyke overtuiging, dat Recht uit eindelijk moest zegevieren over onrecht en de door de radio en ondergrond- sche pers verspreide berichten over de snelle vorderingen onzer geallieerde bondgenooten in West- en Oost- Duitschland, hielden ons psychisch en physiek op de been. Maar toch: hoe moeiiyk viel het velen in die laatste maanden vertrouwen te hebben in een toekomst, waarvan niemand kon voor spellen hoe ver ze nog verwijderd was, terwijl men byna verpletterd* werd on der den loodzwaren last dei- dagelijk- sche iorgen, geestelijk zoowel als stof- feiyk! Hoe is er in die maanden in kerken en binnenkamers gebeden, hoe werd er allerwegen hunkerend uitge- Eiiiiiiiiiiiiiiiiniiininiiniiniiniiiniiiiiniiiiiiiiiiuininuiiiiiiininiiiiiiiiniiiiiiiiniii LANCASTERS BOVEN PALEIS SOESTDIJK. Naar wij vernemen zullen. Maandag ter herdenking van het feit, dat een jaar geleden voedselpaketten werden uitgeworpen, 7 Lancasters laag over het Koninklijk palels Soestdljk vliegen. Vervolgens zal boven het vliegveld Soesterberg een der vliegtuigen afzwenken en, om ongeveer 12 uur 's middags een bus afwerpen, bevattende een bouquet (van rozen, anjers en lelies (oranje, rood, wit en blauw) voor H.M. de Koningin, en een personlijke bood schap van den maarschalk der Royal Air Force, Lord Tedder, chef van den Brltschen luchtstaf (vroe ger plaatsvervanger van generaal Elsenhower). Hierna zullen de an dere zes vliegtuigen weer laag over het KonlnklQk palels vliegen en vervolgens over Utrecht, Amster dam, Den Haag en Rotterdam. De opperbevelhebber van Boniber- Oommand, luohtmaarsohalk sir Nor man Bottomley, zal persoonlijk ln een der vliegtuigen den tocht mee maken. De bus met het bouquet zal op Soesterberg afgeworpen worden door squadron-leader Harris, die vorig Jaar het eerste voedselpakket afwierp. IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIlllllllllll^ zien naar het eerste sprankeitje licht van den langverbeiden dageraad! Voor velen was dat de diepere zin van de plotselinge verschyning op 29 April 1945 boven onze stad van de machtige Lancaster-bommenwerpers, die traag en laag vliegend, koers zetten naar het vliegveld Valkenburg om daar als mo derne Pandora-doozen hun kosteiyke lading uit te storten. Men zag hierin het eerste tastbare bewijs van de Vry- heid, die komen ging; dit waxen met recht de voorboden van de Vrijheid en alleen een dergelyke opvatting ver klaart de diepe ontroering, welke zich van vele meester maate, toen de som bere zwarte vogels omstreeks het mid daguur op dien Zondag met donderend motorgeronk boven onze hoofden vlo gen. De vreugde over de hoogst welkome aanvulling van ons karig rantsoen werd overstemd door een stil-makend gevoel van innige dankbaarheid, van ontroe ring voortspruitend uit de gedachte, dat menschen, die we nooit eerder hadden gezien, hulp kwamen brengen in het donkerste uur van onzen nood. En zooals eens, byna drie eeuwen geleden, onze voorouders reikhalzend uitzagen naar de komst van de plat boomde Geuzenvaartuigen, die haring en wittebrood aanvoerden, zoo keken wij, menschen van onzen modernen tyd, verlangend omhoog naar de gi gantische metalen vogels, die melk, eieren en spek in geconcentreerden en geconserveerden vorm uitstrooiden. Er is aan deze vergelyking een mo raal verbonden, welke aan ons, het na geslacht van de 16de eeuwsche vry- heidsstryders, een plicht oplegt. Zy ontvingen als loon voor hun vrij heidszin middels de Universiteit een De schadevergoeding. Op de Parysche conferentie van de ministers van buitenlandsche zaken is overeenstemming bereikt over de in leiding op het Italiaansche vredesver drag, Hierna begonnen de ministers met een bespreking over de door Italië te presteeren schadevergoeding. Men kwam overeen, dat te Parys on- middeliyk deskundigen van de vier groote mogendheden zouden worden benoemd, met tot taak te onderzoeken, welk voor schadevergoedingen geschikt materiaal ln Italië beschikbaar is, •waarby voor oogen gehouden moet iworden, dat men moet vermy'den, dat Italië wederom een beroep zou moeten doen op hulp uit het buitenland. Er werd geen termy'n vastgesteld, waarbinnen de deskundigen aan de ministers verslag zouden moeten uit brengen. Het besluit deze commissie van des kundigen te benoemen was het gevolg van een verschil van meening tusschen de Sovjetrussen eenerzyds en de Brit ten en Amerikanen anderzyds. De Sov jetrussen waren van meening, dat van Italië een gefixeerde som van 300.000.000 gouddollar, naar waarde van 1938, geëischt moest worden als scha devergoeding, van welke som 100.000.000 dollar zouden worden opgeëischt voor Sovjet-rusland, in verband met de door Italiaansche troepen op Sovjet-russisch j gebied aangerichte schade en 200.000.000 dollar voor Joego-Slavië. 1 De Britten en Amerikanen stonden op het standpunt, dat Italië niet in staat was eenige gefixeerde som in geld te betalen. Dit was gebaseerd op het argument, dat Italië reeds afhankelyk is van Anglo-Amerikaansche bydragen in den vorm van leeningen en materi eele leveringen tot het in leven houden van zyn burgerbevolking en het op gang van een essentieel minimum aan indu strie. Naar verluidt, zou Bidault, de Fran sche minister van buitenlandsche za ken, geen uitgesproken standpunt heb ben ingenomen, behoudens wat betreft het principe, dat Italië schadevergoe dingen zal moeten presteeren en dat de Fransche aanspraken op dezelfde basis als die van alle anderen behan deld zouden worden. De volgorde, waarin de overige pun ten van de Italiaansche kwestie, name lijk de koloniën, de Dodekanesos, de Ita liaansche vloot, besproken zullen wor den, moet nog vastgesteld worden. De Bilt vecwacht tot Zondagavond: Half tot zwaarbewolkt, meest met hoogere bewolking, vooral ln het Zui den van hot land. In den namiddag kans op enkele plaatselijke regen buien. Matige langs de kust tUdelhk krachtige wind uit N.O. richting. In de Noordelijke provincies Iets minder zacht, elders weinig verandering in- temperatuur. DE CONFERENTIE DER BRITSCHE DOMINIONS. Tijdens de conferentie van de Brltschc dominions te Londen ls komen vast te 6taan: 1). dat Australië en Nieuw Zeeland in de toekomst een veel grooter aandeel ln de kosten van de verdediging van het imperium in den Stillen Oceaan zullen dragen; 2) dat het wenschelijk zou zijn een conferentie to houden, waaraan lan den deelnemen, die gemeenschappelijke belangen hebben inzake hun. verdediging ln den Pacific, n.l. Australië, Nieuw Zee land ihet Vereenlgde Koninkrijk, de V. St., Nederland, Frankrijk en Portugal en 3) dat de eLschen der V. S. betreffende per manente bases ln den Paolflc eventueel binnen het kader van de algemeeno ver dediging zullen vallen. HJK.H. Prinses Juliana heeft de eerste Kraamvrouwenkliniek van het Nederland sche Roode Kruis aan de Heuvellaan te Hilversum officieel geopend. De Prinses onderhield zich gerulmen tyd met de verpleegden aan wie zy -bloemen aanbood. A. Stevens P. Australië's voorstel over Spanje Australië heeft tenslotte zijn motie in zake Spanje aldus geformuleerd: „Men heeft de aandacht van den Vei ligheidsraad op den toestand ln Spanje gevestigd en dezen verzocht te verklaren, dat bedoelde situatie tot internationale wrijving heeft geleld en den internatio nalen vrede en veiligheid bedreigt. Daarom neemt de Veiligheidsraad, ln acht nemende de moreele veroordeeling van het regiem van Franco ln den Veilig heidsraad, de resoluties betreffende Spanje, die op de conferentie te San Francisco cn ln de algemeene vergadering werden aangenomen, en de door leden van den Veiligheidsraad uitgesproken zienswijze over dit regiem, hiermede het besluit, verdere onderzoekingen te verrichten om te kunnen vaststellen, of de situatie ln Spanje tot internationale wrijving heeft geleld en een bedreiging vormt voor den internationalen vrede en de Internationale veiligheid en, indien de veiligheidsraad tot deze overtuiging komt, de practLsohe maatregelen vast te stellen, welke de V.N. kunnen treffen. To dien elndo benoemt de Veiligheids raad een subcommissie, bestaande uit vijf van zijn leden en draagt haar op de ln den Veiligheidsraad afgelegde verklaringen omtrent Spanje te onderzooken, nadere verklaringen en documenten in ontvangst te nemen, zulke onderzoekingen te lelden als zij noodzakelijk aoht en zoo spoedig mogelijk aan den Veiligheidsraad rapport uit te brengen". Maandag zal hierover gestemd worden. STREICHER AAN DE BEURT. De sovjetaanklager Rudenko kreeg t« Neurenberg een scherpe terechtwijzing van den voorzitter van het tribunaal, toen hU trachtte het kruisverhoor van Glsevlus te doen onderbreken. Rudenko was van oordeel, dat het al lang genoeg geduurd had. Goerlng sloeg Glsevlus met dreigende blikken gade. Glsevlus ls volgens Reuter van plan onmiddellijk na het afleggen van zijn getuigenis te trachten naar Zwitser land terug te keeren. Daarna begon het verhoor van den Jodenver volger Julius Streloher. Stretcher klaagde over zijn -behandeling na zijn arrestatie. Men zou hem hebben geslagen. h(1 moest do voeten van negers kussen en speeksel drinken! Op zijn anti semitisme zelde hi1 trotsóh te zijn. 140.000 runderen naar Nederland. pek ..orestes", de grootste veeboot naar europa. Destijds heeft de Iersche regeering in het kader van de voor het Europeesche vasteland opgezette rellefactle 40000 run deren cn 300 werkpaarden aan Nederland' ten geschenke aangeboden. Daarnaast zijn, met medewerking van het Nederlandsch consulaat-generaal te Dublin, 6000 rim- deren en 300 paarden In Inland gekocht Daarvan zijn thans respectievelijk 8888 en 547 stuks ln ons land gearriveerd, zy zijn hoofdzakelijk verscheept met de Orestes", de grootste veeboot van Europa-, die in 11 reizen 6980 runderen en 475 paarden heeft aangevoerd. Do aangevoer de runderen waren bijna alle van eerste kwaliteit en ondanks de lange reis ln goede conditie. De ..Orestes" bracht op 14 April het zwaarste dier moe. n 1. een, stier van 930 kg. (geslacht gewicht 612 kg Het slachtvee werd. indien mogelijk, nogop den dag van aankomst naar de groote steden vervoerd met treinen, die door de spoorwegen speciaal voor dat doei waren lngelascht. De werkpaarden werden verdeeld over de geteisterde gebieden. De „Orestes" moet nu 4000 runderen uit Denemarken naar ons land brengen, dio ook voor de blnnenlandsche vleeschvoor- zlenlng zyn bestemd. binnenkort serviesgoed voor de kinderen. Binnenkort zal voor personen geboren ln 1920 of later wedero-m een bon. voor serviesgoed worden aangewezen. Deze bon zal een waarde hebben van twee punten. kostbaar geschenk, dat zich sindsdien den eerenaam „Praesidium Libertatis" steeds waardig heeft getoond. Van ons, hun nakomelingen, mag ten minste worden verwacht, dat wy in onze harten een geestehjk monument oprichten, dat ons de met niets te ver- gelijken hooge waarde der herwonnen vryheid in voortdurende herinnering houdt. Op 28 April 1946, nog geen jaar der halve na de zoo duur gekocht bevry- ding, temidden van een wereld, waar in de voor-oorlogsche opvatting van het rechtsbegrip nog by lange na niet in eere is hersteld, een wereld, vervuld van onderling wantrouwen, corruptie en baantjesjagery, heeft het er helaas maar al te zeer den schyn van alsof dit monument op zand is gebouwd. Dit is geen opwekkende gedachte op een dag, waarop gevoelens van dank baarheid moeten overheerschen, maar slechts idealisten en dwazen sluiten hun oogen voor de werkeiykheid. BINNENLAND. Voor de opgeroepen dienstplichti gen lichting 1945 die op 2. 7 en 8 Mei naar hun garnizoenen zullen vertrekken worden op Maandag 29 April in het radio programma van de Nederlandsche strijd krachten i-e 19.30 uur over Hilversum I mededeellngen gedaan over het vervoer. Naar de landelijke federatie van kleinkunstenaars mededeelt zullen ar beidsinspectie, politie en gewestelijk ar beidsbureau ln nauwe samenwerking ln de naaste toekomst streng de hand gaan houden aan artikel 32 van de arbeidswet, waarbij het amateur-'kleinkunstenaars verboden ls voor hun optreden een hono rarium in ontvangst te nemen. Op vragen van den heer Burger be treffende het rechtsherstel van tijdens de bezetting ontslagen ambtenaren, heeft de minister van blnnenlandsche zaken geantwoord dat een ontwerp ln vergevor derden staat van voorbereiding Ls waarin de materie, is neergelegd en waarin aan de door den minister eertijds ln de Tweede Kamer gedane toezegging uitvoering wordt gegeven. Voor automobilisten, die naar Frank rijk reizen, is een nieuwe regeling voor het verkrijgen van benzine Ingevoerd. Gistermiddag heeft Prinses Juliana een bezoek gebracht aan Hilversum, waar zy de kraamvrouwenkliniek aan de Van Heuvellaan officieel heeft geopend. In den nacht van Dinsdag op Woens dag ls de voormalige commissaris van politie te Enschedé. Brends, uit het poli tiebureau, waar hij was opgesloten, ont- T?geiykertijc» ls de N-S.B.'er Mensink er in geslaagd te ontvluchten. Beiden konden echter spoedig worden gegrepen. Donderdag 2 Mei a.s. zal prof. dr. W. J. Jongmans, directeur van het geolo gisch bureau voor het Nederlandsche mljngebied te Heerlen en buitengewoon hoogleeraar in de palaeobotanle aan de ryks-unlversltelt te Groningen, een drie voudig Jubileum vieren, nl.,zljn 40-Jarig doctoraat, zijn 40-Jarlgen palaeobotani- schen arbeid en zijn 25-Jarige directeur schap van het geologisch bureau. Prof. Jongmans die 13 Aug. 1878 te Lelden ls geboren, ls Indertyd conserva tor geweest aan het rijksherbarium te Leiden. I Op het Binnenhof te Den Haag heeft de minister van oorlog aan 20 hooge Britsche officieren van leger- en lucht macht Nederlandsche onderscheidingen uitgereikt. Met ingang van a.s. Maandag wor den de vleeschprllzen verhoogd. De melkprlls voor de veehouders wordt voor de a.s. zomerperiode ingaande 28 April vastgesteld op 15 ct. per kg. melk, In verband hiermede is de z.g. molk- prijstoeslag. welke vla de zuivelfabrieken aan de veehouders wordt uitgekeerd, met Ingang van 28 April en tot nader order op 1.25 cent per één pet. vet per kg. melk bepaald. De maximumprijzen voor vlsch zijn voor den reeder en de groothandelsmarge met 25 pet. verlaagd. De kleinhandels- marge ls gelijk gebleven, waardoor de consumentenprijzen met ongeveer 20 pet. zijn gedaald. Alleen de prijzen voor ma kreel, schar, wijting en zwarte peen ble ven ongewijzigd, daar deze reeds zeer laag zijn. Een dameskleedingmagazijn te Hil versum zou gistermiddag om 10 uur be ginnen met den verkoop van goederen uit Amerika. In verband daarmede had een energieke dame, gewapend met etens voorraad en breiwerk, reeds Donderdag morgen om half tien een plaatsje voor de deur Ingenomen, 'sNachts ls haarman haar komen aflossen. Dat zij gisteren de eerste was spreekt vanzelf. BUITENLAND. De Duitsche nieuwsdienst meldt, dat 100.000 hulzen voor het eind van het Jaar ln Dultschland vervaardigd zullen wor den. In 1947 zullen 200.000 hulzen ge maakt worden. Het grootste deel zal voor den export bestemd zijn. De koning der zigeuners, Jan Cwlek, heeft verklaard, dat hij voortaan presi dent wil heeten en dat hy bovendien een einde wil zien komen aan het no madenleven der zigeuners. Ook wenscht hy democratiseering van de wetten. Gisteren ls de 1000ste Amerlkaan- sche oorlogsbruid uit Brussel naar de Vereenlgde Staten vertrokken. In verband met den roof van Musso lini's lijk, zou de politie nieuwe aanwij zingen hebben ontvangen. Een der twee wakers, die Maandag cl'er.st deden toen het lijk van Mussohr.i w*rd gestolen, heeft bekend aanderi te hebben in het complot. Montgommery heeft om zyn functie van chef van den Britste*. gexJ/ralen staf te aanvaarden, afincïelti genomen van de troepen in Dult6cj}land. In zijn afscheidsrede verklaarde de maarschalk ondec meer, dat men vertrou wen moest hebben in de leiders. ,.zy zul len ervoor zorgen, dat ge goede paraplu's hebt, wanneer het begint te regenen". Generaal Manuel Rokes zal vrijwel zeker gekozen worden tot eersten presi dent der Phlllppynen. Te Kopenhagen zal begin Juli een Journallstencongres worden gehouden, waaraan alle landen der VN. zullen deel nemen benevens de vroegere neutralen. niiiiiiiiiiiiiiiiiiiiijiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiifiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiininiiiin MANNELIJKE „KAMERMEISJES" BOVEN 45 JAAR. Nederlandsche huls vrouwen heb ben, ln samenwerking met den di recteur van het gewestebjk arbeids bureau te Amsterdam besloten ln de komende maanden een proef te nemen met manneiyke dienstbo den die ouder zijn dan 45 Jaar. zy zullen worden gerecruteerd uit de 3 h 4000 werklooze magazynbe- dlenden, zeelleden, hotelbedienden, glazenwasschers (waarvan er velen op dien leeftyd him beroep niet meer durven of kunnen uitoefe nen) en anderen, die op hetoogen- blik bij liet arbeidsbureau zijn In geschreven en tot dusverre steun geld ontvingen, tot maximaal f. 30 per week. Het minimumloon, dat deze mannen met hun huishoude lijke bezigheden zullen verdienen, zal f. 36 per week bedragen. ÏIIIIIIIIIIIIIIIIIIUIIIIIIjllllllllllllllllllllllllllllllilllllllllllllllllllllllllllllllllIHIIIIIIIIlii In Engeland zal de benzine-rantsoe neering nog minstens een Jaar duren. Onder de geallieerden ls geen over eenstemming bereikt over de houding tegenover de fusie van socialisten en com munis ton in de Russische zóne van Dultschland. De Fransche constituante heeft de wet op de nationalisatie der steenkool- mynen by hand-opsteken aangenomen. Een gebeele vleugel van het hoofd kwartier van het militaire bestuur ln den kring Hannover is te Buende (West. falen) in vlammen opgegaan. Twee leden va-u den staf kwamen om, zeven andere werden gewond. In het proces tegen Karl Frank te Praag heeft «-ie procureurHgeheraai de doodfitrai geëisoht met openbare executie. Luzem, April '46. Een onzer lezers schrijft ons: Snel glijdt het Nederlandsche land schap onder ons weg op onze reis uaar Zwitserland. Na zes en een half Jaar dit Alpenland mlet meer gezien te hebben zijn wy, gedreven door gevoelens van helmwee, zeer belangstellend, hoe het na deze lange schelding in Zwitserland wel zal zijn. Nauwelijks is de K.L.M.-vogel neerge streken op het vliegveld Dübendorf by Zürlch of aanstonds hebben wij het ge lukkige gevoel te zijn ln een ons wel gezind en gastvrll land. Deze Indruk wordt ook bevestigd, als wy ln de vol gende dagen contact hebben gehad met Inwoners van dit land. Belangstelling voor Nederland. Groot ls de belangstelling, welko van lederen Zwitser uitgaat naar den toe stand in Nederland en uit de vele ge sprekken blijkt steeds weer. dat men deze toestanden met vriendschappeiyke en welwillende belangstelling volgt, een be langstelling. welke men betoont tegen over een goed vriend. Het geïllustreerde weekblad „Sle und Er" drukt ln zyn nummer van 12 April 1946 tal van foto's, ontleend aan den toestand ln ons land, af en geeft daarop uitvoerige toelichtingen, welke de situa tie juist weergeven. Deze foto's toonen ons de Koningin, temidden van de Zeeu wen, verder Arnhem en Nymegen, de krachtige bestryding van den zwarten handel en last not least de flets zonder banden en de volle trams, In de „Zeltspiegel" van April 1946 her innert een Zwitser, die gedurende de be zettingsjaren ln Nederland woonde, nog eens aan de terreur, waaronder wy heb ben geleefd, en beschrijft hij hoe zyn vriend „Jan" werd neergeschoten, omdat hij een nummer van de „Vliegende Hol lander" opraapte. Zwitserland had ln 1939, o.a. wat be treft de voorziening van levensmiddelen, evenals Nederland veel opgeslagen. Een tijdig ingevoerde distributie met een uiterst spaarzame verdeeling heeft ertoe bijgedragen, dat geen gebrek ontstond. Niet alleen materieel heeft Zwitserland niet of weinig onder den oorlog geleden, ook bleven dit land en zijn Inwoners ge spaard voor de ontwrichtende invloeden van oorlog en bezetting. Het ls meer dan verkwikkend ook van deze zijde weer met Zwitserland kennis te maken. Materieele vooruitgang. Materieel ziln de toestanden na beëin diging van den oorlog sterk vooruitge gaan. Een gezonde flnancieele positie, een ongeschonden technisch apparaat, zoo wel voor industrie al6 verkeer, de moge lijkheid de noodlge grondstoffen aan te koopen en het feit, dat de verhoudingen door den oorlog niet geschonden zyn, hebben er zeer aanzleniyk toe bygedra- gen, dat Zwitserland de belangstelling geniet van geheel Europa. Byna leder land en zeker de omringende en nabye landen zyn alle koopers, ook wel waarby Nederland leveranciers van Zwitserland. Het hotelwezen heeft wel onder den Invloed van den oorlog geleden en meer dere bekende hotels hebben blijvend een andere bestemming gekregen (woonflate of kantoren). Den getroffen landen, zoo ook ons land, ls veelal een credlet toegestaan om uit Zwitserland to kunnen Importeeren ter overbrugging van de eerste moeliykhe- den. Zwitserland doet dit speciaal voor óns land gaarne, want, zoo wordt telkens weer met nadruk herhaald, in Nederland wordt hard gewerkt en dat heeft niet al leen hun groote sympathie, maar maakt ons ook credietwaardlg. Het spoedige her stel van de inundaties, Industrie en ver keer wordt steeds weer als lofwaardige voorbeelden genoemd. De „Flnanz und Wlrtschaft" van 16 April 1946 wydt een artikel aan Nederland onder het op schrift: „Wlrd slch Holland rasch erho- len?" en komt daarin tot de optimisti sche conclusie, dat zulks ongetwyfeld hot geval zal zyn. De Zwitsers zelf zijn een zeer nilver volk en zeker ls waar. dat de bevrediging, welko zy zich als vrucht van hun arbeid kunnen verschaffen, omdat vrijwel alle6 wat men noodlg heeft of koopen wil aan wezig ls den arbeidslust en arbeidspres tatie gunstig beïnvloedt. Alle winkels, kantoren, bureaux, ook de Overheidsdien sten, beginnen om acht uur; de winkels sluiten om half zeven, maar elke winkel in Zwitserland ls dan ook voldoende be voorraad. Als voor den oorlog bU ons. Ongewoon ls het voor ons te zien, hoe een groenten- en frultétalage een rijke keus biedt aan appelen, sinaasappelen, citroenen, bananen, vygen. dadels (beter dan die bij ons) en zoo meer, tot eieren (ln het Hollnndsch gestempeld) toe, en alles dlstrlbutlevrij. Veel van dit hebben evenwel ook do Zwitsers tijdens den oorlog moeten ont beren. Het doet ongelooflijk aan te zien hoe alle schoenwinkels, textiel- en modeza ken waarbll ook mode van Nederland sche herkomst een sorteering toonen, en.... eveneens vry van distributie; dit laatste sinds ongeveer drie maanden. Phlllpsartlkelen zijn hier ln grooten getale aan de markt en zeer gezien en als specialiteit adverteert men weer met Ne- derlandsch behangselpapier. De prijzen zyn ln Zwitserland niet on belangrijk gestegen, zeker voor onze be grippen. In de eerste plaats ls de koers van den franc ongeveer 50% hooger dan ln Mei 1940; daarnaast is de koopkracht van den franc in Zwitserland zelf afgeno men, zoodat het prijspeil, vergeleken met dat van onze laatste voor oor log6Che va- cantle, thans meer dan tweemaal zoo hoog is- Er ls ln Zwitserland reeds nu gebrek aan arbeidskrachten, vooral ook vrouwe lijke. zoowel voor de Industrie als de huls houding en de kantoren. Voor onze Jon gere vrouwen, wier gezondheid ln de be zettingsjaren nadcelig ls beïnvloed, acht men hier een mogelijkheid aanwezig tot herstel bij lichten arbeid. Het ls niet alleen Nederland, dat steun ondervond en nog ondervindt van Zwlt- sersche zijde. Zwitserland doet nog veel meer. Onlangs was er ln Zürich een aard appeleninzameling voor Weenen; Boeda pest wordt geholpen en zoo meer. want do Zwitsers vinden het vanzelfsprekend om van hetgeen zil meer hebben, mede to deelen aan anderen, die ln minder ge- Tükklge omstandigheden verkeeren. Zwitserland leefde en leeft gelukkig, omdat het wordt bewoond door een ver standig, nyver en menschllevend volk. Maar Zwitserland ls ook overtuigd, dat Nederland weer leven zal, omdat het do voorwaarden daar too aanwezig acht en het Nederlandsche volk voldoende den wil tot leven heeft getoond en mede daarom wil Zwitserland ons gaarne hel pen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1946 | | pagina 1