LEIDSCH DAGBLAD Het tragische gezag WEERBERICHT Mussolini's lijk geroofd Zal Gromyko weer niet in clen Veiligheidsraad verschijnen Met een enkel woord Vijf arrestaties in Indië Brand veroorzaakte paniek RECHTZAKEN STADSNIEUWS Wanneer er pp openbare verga- deringen over de Indische toe- standen gesproken wordt door kenners van Indië die daar lang •C kort geleden vandaar kwamen, komt naast de zakelijke vragen wel altijd de vraag naar voren, wie de personen zijn, die dit gruwelijke spel spelen. Nu kan de vraag naar een persoon in gegeven worden door sensatiezucht. Dat ls in een zoo principieel debat als thans gevoerd wordt kortweg af te keuren. De vraag kan ook ingegeven zyn door de psychologische Instelling, dat het begrij pen van een persoon de verklaring zyner handelingen tot beter begrip kan voeiSn. Mac Donald als persoon kennen om maar eenlge voorbeelden uit vele te ne. men verklaart zijn idealistische, maar in wezen ook voor de Engelsche democra tie funeste ontwapenlngspolltlek. Wilhelm II psychologisch begrijpen geeft een veel beteren kyk op de ontwikkeling der toe. standen, die leidden tot de catastrophe van 1914, dan lange reeksen data en fei ten, Zoo zal het persoonlijk oordeel van Iemand, die Van Mook heeft meegemaakt op de HB.S., op de universiteit en als collega met hem samenwerkte als B.B.- ambtenaar van waarde kunnen zijn; de opmerking van hem, die den lultenant- Gouverneur-Generaal en passant ont moette en eenlge zinnen opving, ls 'meestal waardeloos. Er zijn echter uitingen, althans die kunnen er zyn, welke soms zoo'n fel en onbarmhartig licht werpen op een per soon dat clen duur dei kennis buiten geding blijft. Uitingen, spontaan tot ons komend ln oogenblikken van zuiver per soonlijke ontlading, in de psychologie be_ kend. openbaren den waven geestestoe stand in zoo scherpe belichting, dat ver. der commentaar overbodig wordt Want wezenlijk diepe en zuiver menschelijke openbaringen van deze soort behoeven geen nadere explicatie. Een onzer bekwaamste Nederlandsche bestuursambtenaren, tot 1942 in actieven Indischen dienst, drie en half jaar krijgs gevangene op Java, is onlangs gerepatri eerd. Vóór zijn vertrek naar ons land be loofde hij den achterbiyven'den alles te zullen doen om Nederland voor te lichten over de ware verhoudingen in Insullnde. Als gevolg van deze belofte vroeg hij een onderhoud aan met den minister-presi dent prof. ir. Schermerhorn, die hem heeft ontvangen Het teleurstellend ver loop der besprekingen blijft bulten be schouwing: tegen de logica der feiten plaatste de minister vage woorden en af. schuiven van verantwoordelijkheid. Tot plotseling de personlijke ontlading kwam. die de ware crisishouding van den minister-president openbaarde. Met na druk zei hij nl.: Denkt l) het zich ln, wat het zeggen ïvH, dat In de geschiedenis m^n naam verbonden za| blijven aan het ver lies van Indic". Hier openbaart zich in alle naaktheid het tragische gezag van dit regeerlngs- bestel. Terwijl het Nederlandsche volk on kundig wordt gelaten over alles, wat er gebeurt, spreekt de minister-president ln een enkel oogenblik uit, dat de toestand reeds hopeloos ls. Hoe nu? Is Indlë ver loren? Moet de naam van prof. Scher merhorn ln de geschiedenisInderdaad gekoppeld blijven aan dit verlies? Wordt het clan niet ten hoogste tijd, 0at Ne derland volledig wordt ingelicht? En tilt deze opmerking blijkt een passiviteit tegenover den gang van zaken, die teleur stellend genoemd moet worden. Het gezaf ls hier verkeerd ln zijn tra gische tegengestelde. Gezag veronder stelt leiding daadkracht; hier Is sprake van een negatieve instelling. En dit tragische gezag voert tot de diepe tragiek van twee volken, maar bo venal van de Inheemsche Ryksgenooten daar ln Insulüide Mocht onverhoopt het feit beslist zyn, dan zal inderdaad de geschiedenis oordeelen Maar dit zal nog iets anders zijn dan een loutere verbin ding. Dit zal zijn de historische veroor deeling! 85ste Jaargang WOENSDAG 24 APRIL 1946 No. 25760 Waarnemend Directeur: a Pourtman Hoofdred.: Mi M B van der Hoeven DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Tei Directie en Administratie: 25041 Tel. Redactie: 21507 - Giro no..: 5705* De Bilt verwacht tot Donderdagavond: Heldere nacht met plaatselijk mist en hier en daar lichte nachtvorst. Mor gen overdag wisselende bewolking met plaatselijk enkele buien. Wclhlg verandering ln temperatuur. Meest zwakke wind. Gisternacht is het lijk van Mussolini uit het graf geroofd. Men is te Milaan van oordeel, dat Itall- aansche fascisten zoowel achter den ge- helmen roof van het stoffelijk overschot van Mussolini als achter den nog niet be dwongen opstand in de gevangenis San Vittorc staan. Men vermoedt, dat deze incidenten een onderdeel vormen van een plan der fascisten dat ln verband met de herdenking van Mussolini's dood en de bevrijding van Noord-Italië, deze week een Jaar geleden, ten uitvoer wordt gebracht. Gistermorgen vroeg, toen doodgravers hun werk. ln een stuk grond dicht bij de plek. waar Mussolini en zijn geliefde Clara Petacci liggen begraven, wilden hervatten, vonden zij het graf geopend en de kist ledig. De kist van Clara Petacci was on aangeroerd. Niet het geheele stoffelijk overschot van Mussolini was verwijderd. De doodgravers vonden nog een been in de rijlaars, die de dictator droeg, toen hij 28 April verleden jaar bij Domo werd ge arresteerd en doodgeschoten. De autoritei ten te Milaan leggen er den nadruk op. dat geen bijzonder kenteeken op het graf was geplaatst om het tegen ontdekking te beschermen. Het graf bevindt zich op een eenzame plek. waar ook Duitsche sol daten begraven liggen.. Men is daarom van mcening. dat degenen, die voor deze lljkroof verantwoordelijk zijn. waarschijn lijk heel goed wisten, waar het graf was gelegen, en de begraafplaats kenden, daar zij de wakers en honden om den tuin wisten te lelden. Het Ls uitgesloten, dat het lichaam door familie-betrekkingen van den Duce weg gehaald ls Deze bevinden zich allen ln de gevangenis of onder bewaking, met uit zondering van Vittorlo. die zich in bal lingschap bevindt. Op het graf van Mussolini werd een briefje gevonden, onderteekend door „de mocratische fascistep". Hierin wordt ge zegd: ..Eindelijk, oh'Duce, zljt gij bij ons. Wp zullen u met rozen omringen, maai de geur van uw deugden zal sterker dan vozen zijn" Naar aanleiding van dit briefje zijn studenten in verhoor genomen, die verdacht worden van monarchistische en neo-fascis'tische activiteit. De gevechten rondom de gevangenis San Vittore te Milaan zijn gestaakt, hau- 1 gende onderhandelingen tusschen de auto- rlteiten en een delegatie van de gevange- nen. De gevangenen elschen ontslag van den gevangeniscommandant, een betere behandeling en een snellere berechting. Volgens het Italiaansche persbureau Ansa zijn de 25 gegijzelde politiemannen allen in leven. De politie had 1 doode erl 6 Lzwaar gewonden, de gevangenen 2 dooden ['en 19 zwaargewonden te betreuren, i Achter de politie eiv de troepen die do gevangenis omsingelden hebben zich vele familieleden der gevangenen verzameld die een onvriendelijke houding Jegens de belegeraars aannemen. De opstand wordt geleld door den op executie wachtenden bandiet Barbieri, gesteund door den vroegeren fasclstenlel- der Caradanna. ONDERZOEK NAAR DE GEVAARLIJK HEID VAN IIET REGIEM-FRANCO. Van welingelichte zijde wordt verno men. dat de Britsche delegatie bij den Veiligheidsraad der V N. Instructie heeft gekregen om als basis voor discussie het Australische voorstel te aanvaarden, dat Inhoudt, dat de raad een commissie van vijf zal benoemen, die rapport moet uit brengen over de vraag oi de regeering van Franco den wereldvrede ln gevaar brengt. „PARTIJ VAN DE MILLIOENEN VOOR IIET SOCIALISME". Radio München maakt bekend, dat een nieuwe -Duitsche eenheidspartij, bestaande uit corr.munls:c-n en socialisten, ln de Russische zone. een manifest heeft uitge vaardigd. waarin verklaard wordt, dat de partll noch streeft naar het één-partij en- stelsel, noch het bestaansrecht van andere democratische en antl-fasclstlsche partijen ontkent. De nieuwe party noemt zich „partn van de mlllloeuen voor het socia lisme" en elscht voor geheel Duitschland agrarische hervorming* en confiscatie van eigendommen van oorlogsmisdadigers en -profiteurs. DUITSCIIE DEMONSTRATIE TE ROTTERDAM. Commandant van mijnenveger ln arrest. Zaterdag lag er. zooals wei meer ge- gebeurt, een oude Duitsche mynenveger ln de haven van Rotterdam, bemand met krijgsgevangen Duitsche marinemannen, die onder toezicht van de geallieerden nog altyd regelmatig de zee van mijnen zui veren. Onder voorwendsel, dat de vlaggen „gewasschen" waren en ln den wind moes ten drogen, hebben de Duitschers dien Zaterdag het schip gepavolseerd. De Ne derlandsche marineautoritelten begrepen echter, dat hier meer achter moest schui len. ZIJ keken eens op den kalender, con fronteerden den datum met hun geheu gen en toen ging hun een licht op; het was de verjaardag van Hitler. Onmiddel lijk werd de ongewenschte demonstratie den kop Ingedrukt, terwyi de Duitsche i commandant ln arrest werd gesteld. Hij j zal zich voor den krygsraad te verant- I woorden hebben. In de zitting van den Veiligheidsraad van gisteren verzocht de Russische afge vaardigde Gromyko wederom de Perzi sche kwestie van de .agenda af te voeren. „Het schijnt, dat sommige leden van den Veiligheidsraad de waarachtigheid van de Russsiche en Perzische verklaringen be_ twyfelen", aldus Gromyko. „Sommige leden van 'den raad trachten tevergeefs de Perzische kwestie op de agenda te houden. Deze pogingen zjjntot mislukking gedoemd en zullen slechts hen schaden, die dit traohten te doen, want zij probeeren hetN handvest op te offeren om de 'gelegenheid te verschaffen voor verdere discussies over het Perzische vraagstuk". Dit soort pogingen, aldus Grómyko, zouden de „meest betreurenswaardige ge volgen" kunnen hebben. De Amerlkaansche gedelegeerde, StettU nius, verklaarde dat hij zich tegen het voorstel van Gromyko verzette: de Austra lische gedelegeerde sloot zich hierby aan Sir Alexander Cadogan, de Britsche af gevaardigde zelde, dat hij niets ln het handvest kon vinden, dat zelde. dat de raad een aangelegenheid van de agenda moet afvoeren, nadat de belde partyen by het geding die meening waren toe gedaan. ,JIet wij mij voorkomen, dat dit een aangelegenheid ls. die op de agenda moet blijven tot 6 Mei en wij hopen, dat de zaak dan gelukkig afgedaan kan worden." aldus Cadogan. De Nederlandsche gedelegeerde ver. klaarde zich eveneens tegen hét afvoeren van de kwestie van de agenda De raad verwierp vervolgens met negen tegen drie stemmen een Fransch amen dement, dat de Perzische kwestie zou Een wagen van de N.Z.H. ontspoorde' by Heemstede en kwam ln botsing met een huls, tengevolge waarvan een kind om het leven kwam Het verkger ondervond stagnatie. - Ass. Corr. P. BINNENLAND Thans is op de Lek te Eek en Wiel de nieuwe glerpont „Koningin der rivie ren" officieel ln gebruik genomen. De pont heeft een capaciteit van 75 ton en vaart dag en nacht. Hiermede ls weder om een belangrijke rivierovergang her steld. welke den wederopbouw van de Betuwe ten goede zal komen Het bedryfschap voor vlsscherypro- ducten heeft bepaald, dat rookers geen vlsch mogen rooken in opdracht van kleinhandelaren. De directeur-generaal van de B.B.C. en eenlge van zijn medewerkers hebben gisteren een bezoek gebracht aan de Pbl- llpsfabrieken te Eindhoven. Er werd hen een verzameling ingenieus gefabriceerde radlotoestelletjes getoond, waarmede tij dens de bezetting door leden der „Onder- grondsche Beweging" de ultzendinzen van de B.B.C werden opgevangen. Dit waren miniatuurapparaatjes. Ingebouwd in de meest verschillende voorwerpen, zooals tabaksdoozen, poederdoozen en zelfs een Vim-bus. De minister van onderwijs, kunsten en wetenschappen heeft heGen het drle- daagsche landeiyke congres voor vernieu wing van het onderwys te Utrecht ge opend. Werden ln normalen tyd alleen goed- koopere soorten vlsch gerookt, thans ls dit zelfs het geval met de duurste vlsch- soort, die de Noordzee oplevert, ml. de tong Honderden kilo's gaan „aan het 6plt" en spoedig zal men dan ook ln den winkel niet alleen gerookte scharretjes, maar ook gerookte tong zien prijken. Dienstplichtigen uit Brabant heb ben by den minister van oorlog gepro testeerd tegen het feit dat aan lieren- zoons en vaste melkknechten van de lichting 1945. werkzaam op boerderyen waar dageiyks minstens 5 koeien worden gemolken, uitstel van dienst wordt ver leend Vele. boerenzoons kunnen zelfs niet melken, aldus bet request, en ook vele nlet-boeren worden evenzeer gedu peerd door hefr vertrek van een zoon ln krijgsdienst. Op 10 Mei as. zullen officieren, onderofficierefi en minderen uit Lelden en omgeving afkomstig en behoord heb bende tot het eerste bataljon van het 28ste regiment infanterie, (een oorlog onderdeel van 4 R.Ieen samenkomst houden op hun voormalig gevechtsterrein nabij Dordrecht. De majoor C. W E. van Hoek - oud-commandant L 28 R.I., die op 10 Mei het bevel voerde op het eiland Dordrecht, heeft een oproep gericht aan al zijn bataljongenooten, zoover adressen hem bekend waren, ten einde hieraan deel te nemen. De directeur van het rijksbureau voor papier verklaarde in een radiopraatje dat er op instigatie van minister Vos. ernstige pogingen ln het werk worden gesteld om ln het buitenland couranten, papier aan te koopen, mede om in staat te zyn den omvang van de kranten te vergrooten. BUITENLAND De Hongaarsche pers maakt mel ding van het feit, dat er een wet ont worpen ls om de Hongaarsche staatsbank onder controle van den staat te brengen. Volgens den correspondent van de Daily Mail te New- fork heeft Rusland er in toegestemd met de V. St. bespre kingen aan te gaan inzake de burger luchtvaart. De conferentie van de eerste mi nisters van de dominions van het Brit sche gemeeneLest ls te Londen geopend. De Belgische Liberale partij heeft een poging ondernomen alle liberale par tijen in Europa 16 Juni te Brussel bijeen te roepen, teneinde gezamenlijk een mo dus te vinden, de zware nederlagen van de liberale partijen na den oorlog goed te maken Vele landen, waaronder Nederland zullen vertegenwoordigd zyn by een ln- formeele technische bijeenkomst inzake het verleenen van hulp aan de scheep vaart via de radio, welke onder auspiciën van de Britsche regeering op 722 Mei te Londen- gehouden zal worden. De Belgische minister van bulten- landsche zaken Spaak. Ls te Londen ge arriveerd. waar hl.i besprekingen zal voe ren met Eevln. De v cit.'dbekende Italiaansche diri ment Arturo Toicanlni ls van New York naar Milaan gevlogen. Toscanlnl zal bij de feest,opvoering ter gelegenheid van het herstel dei Sca.a ln Milaan dirigeeren. De correspondent van de „Times" te Was'rr.gttn seint, fat generaal-majoor Curtes le May piaatsve; vangend chef der Amerlkaansche luchtstrijdkrachten, be kend heeft gemaakt dat men spoedig een centrum zal gaan Inrichten van 100 vler kante mijl. waar de resultaten van het on derzoek inzake geheime wapens een prac- tische toepassing zuUen yinden. Dit cen trum aldus de generaal-majoor Is noodig voor de verdediging van de Ver- eenigde Staten-en onmisbaar om de su prematie ln de .lucht te handhaven. Generaal' Mark Clark, bevelhebber der Amerlkaansche bezettingstroepen in OostenrUk, heeft bij de sovjet-russische i autoriteiten een fel protest doen hooren i over den aanval van vier sovjetrussische gevechtsvliegtuigen op een Amerikaansch vrachtvliegtuig boven den ln Ameri- kaanscb bczetiii.gsgebied gelegen lucht haven te Tulln Het Amerlk. vliegtuig 1 werd ulet beschadigd. Wegens activiteit tildens de Japansclie bezetting. Op last van den procureur-generaal te Batavia zijn vijf personen ln preventieve hechtenis gesteld in afwachting van het verhoor met betrekking tot hun activi teit gedurende de Japansche bezetting. De gearresteerden ziln: A. Zimmerman (voor den oorlog hoofd van den voor lichtingsdienst van het K.N.IX., die eenlge weken geleden uit dezen dienst werd ontslagen. Of dit ontslag al of niet eervol ls, zal beslist moeten worden door de rechteriyke autoriteiten), J. G. H. Rltman (voor den oorlog hoofd van den Ned -Indischen regeerlngsvoorllchtings- dienst); Van Leeuwen (Journalist, van wlen geen voorletters bekend zijn)mr. Cbr. de Vries, (hoofdredacteur van de Javabode); A. Cohen (vroeger hoofdre dacteur binnenland van het A.NP., na de capitulatie van Nederland naar Indlë uitr geweken). A.Np-Aneta meldt nader dat mén den betrokken Journalisten de toestemming om Nederlandsch-Indlë te verlaten, had geweigerd, hoewel zij totnogtoe op vrije voeten waren gebleven. Hun zaak heeft verder nog de aandacht getrokken ln verband met het nieuws blad, dat eenigen hunner hebben uitge geven. Dit gestencilde blad. de „Nieuws gier" geheeten. placht lederen ochtend met het laatste nieuws, dat zij van radio stations uit.de geheele wereld opvingen, te verschynen. De „Nieuwsgier", die af en toe nieuwsberichten metopenhartig redactioneel commentaar gaf, was gelei- deiyk aan het populairste blad van Ea- tavia geworden. Onder»het publiek had, men wel begrepen, dat officieel optreden aanstaande wa3 en dat dit met het minst mogelijke uitstel zou geschieden, om de onduidelijke positie der journalisten op te helderen. De arrestatie werd gisteren door den officier van Justitie, op last van aen procureur-generaal, verricht, ten emde de zaak voor" den Hechter te brengen en zoo doende een rechterlijke uitspraak over de activiteit van de Journalisten tijdens de Japansche bezetting te verkrijgen. De zaak zal voor den tydelljken krijgsraad ln openbare terechtzitting worden be handeld. De officier van Justitie ls nu bezig op grond van de bestaande dossiers en de verklaringen van de Journalisten een aanklacht op te 'stellen. De datum, waar op de zaak zal aanvangen; ls nog niet bekend. VERZETSGROEPEN VEREENIGEN ZICH WEER, Geen directe politieke doeleinden. Op een dezer dagen te Den Haag ge houden vergadering ls besloten de voor malige verzetsgroep „Willem de Zwyger" van den raad van verzet, opnieuw te hereenigen. De vroegere commandant W L. Ver- .schragen (Herman) zelde dat overal ln den lande de verzetsgroepen zich weer vereenigen en de groep „WUlem de Zwlj- fer", welke ln Augustus 1944 ongeveer 80 man groot was en voor de bevryding de grootste militair georganiseerde ver zetsgroep ln Den Haag vormde, heeft nu- ook besloten zich weer aaneen te sluiten. De brigade heeft geen directe politieke doeleinden, maar is vastbesloten voor de maatschappelijke en materleelè belangen, zoowei van de léden alt van de nage laten betrekkingen van gefuslleerde ka meraden op de bres te staan. KON. BOM) CHR. ZANG- EN- ORATORIUM VEREEN IGING EN, Op de 60e Jaarvergadering van bqyen- genoemden Bond schetste dé voorzitter, de heer J. Pleterson Moens de geschiede nis en be teekenis van den Jubileerenden bond. Aan het Jaarverslag van den secretaris, den heer H. J. v. d. Munnlk ontleenen wy. dat thans zijn aangesloten 690 koren met 32000 leden. Er is een batig sajdo van f. 2079.70. De aftr. hoofdbestuursle den de heeren A. Kqlverda, L. J. Mens en ds. B. Timmer werden herkozen. De vol gende jaarvergadering zal ln Almelo ge houden worden. Anthon van der Horst refereerde over „De kenmerken der mo derne muziek", met pianistische Illustra tie. hebben geseponeerd tot de vergadering van de assemblee ln Augustus. Rusland en Polen steunden het Franschc voor stel. Gromyko verklaarde hierbp, klat de de legatie van de sovjet-unie het hand haven van de kwestie op de agenda van den Veiligheidsraad strydlg achtte met het handvest. „De sovjet-delegatie acht het daarom niet mogelijk nog deel te nemen aan de discussie over de Perzi sche kwestie ln den Veiligheidsraad". Gromyko verliet echter de vergadering niet voor deze werd verdaagd tot morgen. Terwyi de brandweer met groot majf^ rlaal uitrukte zagen diverse Inwoners van een pension ln de P. C. Hooftstraat 56 te Amsterdam zich gisteravond door de vlammen van een feilen brand van alle uitgangen afgesneden. Door een omge vallen petroleumkachel op de eerste ver dieping by de eigenaars van het pension, de familie De VriesReymer, "stond het huls in een ommezien ln lichter laaie. In doodsangst stonden op de derde verdie- dJng van het hooge huls een man en een vrouw voor het open raam, terwijl de vlammen de kamA- reeds binnenlekten. Nadat de brandweerlieden yilngs een sprlngzeil ln gereedheid hadden gebracht gaf de man de 47-Jarlge mevrouw Goehl een duw. Zy viel door de vlammen, die uit de tweede verdieping naar bulten sloegen, heen en belandde op een onge lukkige wyze in het zeil. Met een wer velfractuur werd zy naar het Wllhelmlna- gesthuis vervoerd. Haar toestand ls vry ernstig. Onmiddellijk na haar waagde de man den .«-irong en hU kwam behouden neer. Intusschen had zich aan den ach terkant van het huls op de tweede ver dieping een ander drama afgespeeld. Hier woonde de familie Lltjens, bestaande uit man, vrouw en een drie-Jarig kind. Ook zy hadden geen kans gezien het huls tij dig te verlaten Nadat de rook en de vlammen de voorkamer waren blnnen- geslagen. vluchtten zij in de achterkamer en riepen wanhopig om hulp. Daar het huls ln enkele minuten tyds echter een laaiende fakkel was, konden de buren geen enkele hulp verleenen. Jong geleerdEen Amsterdammer bouwde ln tien dagen voor zyn 6-jarig zoontje een completen motor met zijspan. Onder toezicht van vader maakt de Jeugdige motorrijder met een jonger broertje zyn dagelljksch ritje - A.H.F. P. DE WESTLANDSCHE PRODUCTEN- KUNNEN NIET WEG! Het biyft ln het Westland nog steeds een groot probleem voorde exporteurs, op welke wijze zij hun producten van de vellingen naar Engeland kunnen krijgen. Sinds de vorige week ls n.l. de toestand ontstaan, dat de beschikbare scheeps- rulmte niet voldoende ls, en zoo kwam het voor. dat tienduizenden kratten sla des avonds te Hoek van Holland moesten blijven staan, hetgeen een gfoote schade voor de exporteurs bracht. Hoewel niet ln zulk een groote mate, deed zich dit ook Dinsdag weer voor. De exporteurs koopen daarom slephts matig voor den éxport Bovendien ls Ac kwaliteit van de sla sterk verminderd als^gevolg van de zonne warmte, en zoo liep de prijs gisteren verminderd De statistieken hebben uitgewezen dat de kindersterfte ln België van 6.7% in 1943, gestegen Ls tót 9.5% ln 1945. Meer dan vyfhonderd Spaansche verzetslieden zyn ln Andalusie gearresteerd I aldus een mededeellng van de Spaansche bevrijdingsbeweging te Londen. terug tot 2 a 3 cent per krop. Zooals reeds eerder, bleef ook een deel van de spinazie onverkocht, doch dit be trof de slechte kwaliteit: de betere soort braoht 15 18 cent per kg. op. DE PARLEMENTAIRE COMMISSIE TERUG. De parlementairs commissie, die ln Nederlandsch Iiïdië een onderzoek heeft ingesteld naar de daar hcerschende toe standen, is teruggekeerd. Zij zal van haar bevindingen verslag uitbrengen aan* het parlement. 'MOORDEN OP SUMATRAANSCIIEN ADEL. Naar medegedeeld wordt, is de sultan van Langkat (Sumatra's Oostkust, ten Noordwesten van Medan), die ccnlgen tijd door extremisten op zijn bulten gevan gen gehouden werd. tijdens zijn gevan genschap overleden. Verder blijkt, dat de kroonprins en de broers van den sultan, evenals Djoemll. de secretaris van den sultan, eenigen tyd geleden door de ex tremisten zitn vermoord. De vorst van Koeala Simpang (Zuid- Oost Atjeh), die door extremisten werd gearresteerd, ls levend begraven. kerkelijk ie ven NED. HEltV. KERK. Beroepen te Heerj(insdam J. B. Weener te Omeren. Te Alkmaar W. Wesseldyk te den Hoorn (T.). Te Nlehove (toez.) P. Aalders, cand. te Nieuwleusen. Te Roer mond J. L. Mager, 'schlpperspred. te Maasbracht. Aangenomen naar Suameer J. M. de Vries te Harlch. Naar Buurse (toez.) W. P. J. Osinga te Oosjernleland. Naar Vor- den (2e pred.pl.) J. H. Strasser te Wes- teróaar. Bedankt voor Naaldwijk (Evang.) A. C, D. v d. Bosch te Well «bn Ammerzoden. Voor Vlaardlngen (vac. A. J. v. Rhi.Jn) H. Harkema te Wijk bil Heusden. Voor Vee- nendaal J. v. d. Velden te Hilversum GEREF. KERKEN. Bedankt voor Ulrum dr. H. B. Visser te Noordwyk-Blnnen. Voor Dussen J. v. Eerden te Schettens. Aangenomen naar Bennekom (vac. J. Ozlnga) J. D. Mas te Klundert die be dankte voor Bunschoten-Spakenburg. GEREF. KERKEN NAAR ART. 31 K.O. Tweetal te Schiedam (2e pred.pl.) M. J. C. Blok te Oonen en 'H. Bouma te Niezill. CHR. GEREF. KERK. Beroepen te Oud-Beyerland H. E. Her land te Dokkum. Te Zeist P- de Smit te Utrecht. GEREF. GEMEENTEN. Beroepen te Kampen Chr. v. d. Woes- tyne te Ridderkerk. Kind. van 12 M. hoogte in den tuin geworpen In paniekstemming wierpen <le ouders hun kind Vvanult <Je tweede verdie ping In de een 12-tnl meters lager ge legen tuin. In zeer crnstlgcn toestand ls het kind naar het Wllhelminagast- huls vervoerd. Inmiddels wierpen be- - nedenburen Inderhaast klecren en beddegocd den tuin ln en het Is waarsclvyniyk daaraan te danken, dat de heer en mevrouw Llt.lens, dlc na hun kind den tuin Insprongen, er zonder ernstige verwondingen af zyn gekomen. Na verbonden te zyn in het ziekenhuis konden zy den nacht by kennissen doorbrengen. Op den zolder van het perceel bevond zich een z.g. vluchtdfeur, die was dlcht- gespykerd. De buren ln het belendende perceel (no. 58) hebben deze deur nog weten te verbreken. ZIJ bereikten daar mede echter slechts dat het vuur des te gemakkelijker naar hun eigen huls over sloeg. Ook de derde etage van dit per ceel, dat deel uitmaakt van het pension Knuf. brandde geheeluit. Tegen negen uur was 'het vuur bedwongen. Van hot huls op no. v56 stond [toen nog slechts een verkoold geraamte. Op 58 hadden alle verdiepingen 'ernstige waterschade, terwyi de bovenste verdieping met den zolder volkomen uitgebrand ls. De verzekering dekt de schade gedeel telijk. VROUW LEVEND ^VERBRAND. Volgens een nader bericht valt er ook een doode by dezen brand te betreu ren, n.l. de 44-Jarlge vrouweiyke kan toorbediende mcj. Kroon, die In het brandende huls Is omgekomen. Haar lijk werd hedenmorgen gevonden A ermocd wordt dat zy niet den moed heeft gehad om evenals, de familie Lltjens uit het raam te springen. IIAAGSCHE RECHTBANK. Diefstal bJ| de marine In den laten avond van 15 Oct. werden uit de Marine kazerne te Leiden vyf kisten accu's, een dekzeil en diverse radlo-onderdeelen ge stolen en op een handwagen vervoerd. Maar de politie hield tijdens het vervoer de dieven aan en D. van S. den B. uit Lelden, die thans wegens den diefstal terecht stond hoorde negen maanden ge vangenisstraf tegen zich elschen. VLISSINGSCHE PREDIKANTEN KOMEN NAAR LEIDEN. Gem. commissie schenkt f. 10.000 voor opbouw Ned. II. Gemeente te Vüssingen. Naïr wy vernemen heeft de Ned. Herv. Gemeente te dezer stede besloten een krachtige actie te ontwikkelen voor den herbouw van de N.H. Gemeente te Vlls- slnge'n. Zoo ls o.m. besloten om aan het einde van de godsdienstoefeningen van Zondag 5 Mei een schaalcolleote te hou den. Als Inzet voor deze actie zullen e.s. Zondag de Vlisslngsche predikanten ds. J S. Hartjes en ds. L. J. C. Vlsbeek resp. in de Pleters- en Hooglandsche Kerk ln den dienst des woords voorgaan. In verband met deze actie kan nog worden meclégedeeld, dat de Gem. Com- mlessle der Ned. Herv, Gemeente te dezer stede reeds een bedrag van f. 10.000 be schikbaar heeft gesteld voor* den opbouw der zoo zwaar geteisterde N.H. Gemeente van Vllssingen. ST. JORISDAG. Padvindcrsdicnst ln de Hooglandsche Kerk. Welpen, verkenners, voortrekkers, ka bouters en pioniersters een tweedui zend in getal en gestoken ln padvinders uniformvulden-glstcravond- de Hoog landsche Kerk, waar ter gelegenheid van den St. Jorlsdag een padvlndersdlen6t werd gehouden. Geheel ln het raam van deze samen komst was een St. Jorls-llturgle ontwor pen. waarin afwisselend de leider van dezen dienst, prof. dr. P A. H. de Boer, districtcommissaris der N.P.V. en de pad vindersisters), wezen op het Ideaal, dat een padvinder zich voor oogen stelt en dat zich zoo Juist vindt uitgedrukt ln het belofte-lied: „Wy komen tot U, Vader dit oogenblik van rust maak GIJ ons van ons streven met diepe ernst bewust. Schenk allen hier tezamen de vaste, ster ke wil om onze wet te volgen, te dienen trouw en stil". Prof de Boer, die in dezen dienst een korte toespraak hield, wees er op. dat wil een padvinder,-waarlijk padvinder zyn, hij of zij van zichzelf iets dient te geven Zyn houding dient daarby spaarzaam, rein en flink te zyn. Vooral op een dag als vandaag als wy onze belofte willen vernieuwen, dienen wij ons duldelUk ons padvlndersldeaal voor oogen te stellen. Vervolgens wees i prof. De Boer er op, dat wij vooral op St. Jorlsdag denken aan de groote gave, welke Jezus Christus door zyn komst aan een zieke wereld heeft geschonken. Wij dienen ons bewust te welke wy van God ln ons jonge leven zyn, dat er krdchten ln ons sluimeren hebben ontvangen. In het toeken van het kruis, dat zijn symbool ook vindt ln de St. Jorlsdag (een rood kruis op een wit front) zal onze houding een dienen de moeten zyrl. Jong Nederland, aldus spr., ga aan het werk met een Christe lijke liefde ln Je hart. Nadat prof De Boer ln gebed was voor gegaan werden drie coupletten van het Wilhelmus gezongen, waarna de liturgie besloten werd met de woorden: „God zegene onze wereldbrocderschap, God zegene ons vaderland en ons Konlnkiyk Huls, God zegene Jilllle allen". Na afloop van dezen dienst, welke met vioolspel van Janny Kleyn werd afgewis seld, begaven de padvinders zich groeps gewijze n?ar hun „kwartleren" waar ^en kampvuur werd gehouden en het verhaal van St. Joris werd verteld. PSYCHOLOGISCH ONDERZOEK GEW. ARBEIDSBUREAU. N Zooals wij reeds eerder hebben gepu bliceerd, bestaat er van de zijde van het Gew. Arbeidsbureau voor arbeiders ge legenheid zich psychologisch te laten on derzoeken. Zoo wordt momenteel aan 500 Leldsche arbeiders de kans geboden door middelvan een geschiktheldsonder- zoek door deskundigen, belangryke aon- wyzlngen te krllgen voor hun toekomst.. Voor circa honderd gegadigden is er nog gelegenheid mits zll dit spoedig doen zich hiervoor op te geven. Inlichtin gen worden verstrekt door de betreffende bemiddelingsafdeellng van het Arbeids bureau. Doezastraat 2 a. DE SYNODALE PAASCIICOLLECTE. Bracht ruim f. 7800.— op. De synodale Paascollecte. welke hier ter stede in alle Ned. Herv. Kerkgebouwen ls gehouden, heeft f. 7810.opgebracht. Door de synode der Ned. Herv. Kerk was Lelden voor een bedrag van 1.10.000. aangeslagen, zoodat de collecte ruim f. 2000.onder dit bedrag ls gebleven. Men verwacht echter, dat nog wel eenlge nagekomen giften zullen binnenkomen zoodat .de mpgeiykheid niet uitgesloten moet worden geaent, dat men alsnog aan het bedrag van de f 10 000.zal komen. DE ARBEIDSMARKT, Op 13 April J.l. waren op het Gewes telijk Arbeidsbureau 1432 werkloozen ge registreerd, waaronder 58 vrouwen. Bo vendien werken 387 arbeiders in den Dienst Uitvoering Werken. Aan 89 personen waaronder 16 vrou wen werd ln de afgeloopen week een be trekking bezorgd. WIE IS MORGEN AAN DE BEURT? Morgen zijn aan de beurt voor het af halen van nieuwe distributie- en brand- stoffenkaajten (Den Burcht) de letter H tot en met Holverda. By K. B. ls onze oud-stadgenoot Jhr. mr. D. van Eysinga benoemd tot ge zantschapsattaché. Hij is werkzaam ge steld aan Harer Majestelts gezantschap te Bern. „DRAAGT ELKANDERS LASTEN". Opvoering van „Tien ure helt de klok". In do voor driekwart gevulde Stadsge hoorzaal hield de vcreenlglng ter bestry- dlng van de tuberculose „Draagt elkan ders lasten", onderaf deeling van het Chr. Nat. Vakverbond, gisteren een propagan- da-avond. De voorzitter, de heer C. J. van Clttert, heette alle aanwezigen welkom om er daarna op te wijzen, dat de 25ste Juli 1941 voor het C.N.V. een belangrijke da tum was. Op dien dag ontvingen de voor zitters van do aangesloten onderafdeelln- gen van het C.N.V. van een zekeren Hel- mioh een uitnoodlglng voor een vergade ring, welke ten doel had het geheele C.N.V. over te schakelen naar het N.A.F. Op deze manier had men gehoopt alle arbeiders, aangesloten bij het C.N.V., uit te leveren aan Woudenberg, den collobo- rateur van het N.A.F. Het was bil deze besprekingen, dat de voorzitter van het C.N.V., d eheer Stapelkamp, ln het ver trouwen op de leden, eeh krachtig neen liet hooren. Het bleek al spoedig, dat hij zich ln dit vertrouwen niet had vergist, want van de ruim 113.000 leden, die het C.N.V., de neer stapelkamp, ln het vor- 110.000. Do uitlevering was hiermede niet doorgegaan. Nu door deze massa-uittre ding hetfc N.A.F. geen vat op de arbeiders kon krygen probeerde zl| zich in het be zit te stellen van do financiën van .het CJ7.V. en hierin ls zy voor een zeer groot deel geslaagd. Bijna acht mlllloen. waar onder een gedeelte var. het T.B.C.-fonds „D.E.L.", viel ln handen' van het N.A.F. Thans zullen wy moeten trachten voor onze vereeniglng wepr een gezondo flnan- cleele basis te scheppen. De heer Van Clttert besloot zijn toe spraak met ln herinnering te brengen de velen, die uit den kring van het C.N.V. hun leven ln concentratiekamp en vuur- peleton voor de zaak der vrijheid hebben gegeven. In aansluiting hierop zong het dubbelmannenkwartet AEcce Quomodo Monitur" en werd een minuut stilte ln acht genomen. De Timdelcrclub heeft hierna een op- voerlng gegeven van „Tien ure helt do klok Het stuk, dat ons verplaatst ln den tijd van 1830, beleefde, dank zU de voor- treffeiyke regie van den heer Kouwen- hoven. een vlotte opvoering. Zonder on derscheid hebben alle spelers hun besto kraenter» voorgezet. Met groote waardee ring hebben wij hun prestaties, welke voor een1 amaj;eurgczelschap uitnemend zyn te noemen, gevolgd. Met belangstelling zien wy dit zoo fUn spelend gezelschap nog eens terug. Vermelden wy nog. dat ook Inter Nos zich dezen avond nog een en andermaal liet hooren en dat het Leidsch Salon-orkest o. l. v. den heer J. Plu de muziek verzorgde. Burgerlijke Stand van Leiden. GEBOREN: Jannetje Suzanna d. van C. J. van d.er Kaay en J, S, P. Rietbergen; Petronella d. van D. van Wyncn en A. J. E. Smlnla; Johan z. van M. Smidt en C. Terlouw; Zegert z. van M. Mastenbroek en A. Ouwe hand; Wilhelmus Cornells Maria z. van W. C. van der Lana en A. C. M. Uphoff: Suzanna-Elisabeth d. van H. M. Otto en E. de Graaf; Johannes Theodorus Maria z van P. H. Gilberts en J. A. C. M. Gor- ritsma; Allda Theresla Maria d. van C. M. Karremans en A. C. M. van Veldhui zen; Alberius Leonardus z. van A. J. de Jong en M. G. van Brussel; Bernardus Johannes ?4arla z. van J. C. S. Vreeburg en-C. T. Ivfollers; "Jan z. van M. de Lange en J. C. van Drlel; Johannes Hendrik z. van I. A. Groot en R. van Egmond; Cor nelia Helena Maria d. van C. J. Daak en K. A. van der WUllk; Paulus z. van P. Buis en G. J. van Kampen; Franclsca Bianca d. van J. J. Fekkes en M. B. Har- dey; Cornells z. van C. van der Vliet en P. J. Redel; Cornells Johannes z. van J. van de Stolpe en N. Kondra.jewa; raen- drlk z. van L. Schild en C. Boekkooi; Eduard Wilhelm z. van J. van Strien en M. S. Grönloh; Bertruda Maria d. van J. I. van Amsterdam en G. Ruitenbeek; Marjoyn Femmin^ d. van G. A. de Vries en G. F. Reinek; Jacoba Bertha d. van C. de Horn en B. Hoogkamer; Jan Jacob z. van J. M. van Cullenburg en L. van der Vis; Ina Maria Theresla d. van R. W. Snorn en C. S. Cornet; Lcendert z. van A. Stlgter en C. A. Styger; FTederik Johannes z. van D. Roozendaal en C. Leeuwenburgh; Margarita Juliana Maria d. van B. A. van Ulden en G. H. M. Horstlnk; Helena Boudewlna _d. van L. Eradus en C. J. Crama; Matthljs z. van G. Kuypers en M. Scpers; Johannes z. van J J. van Oosten en G. J. van Bouwen; Hendrlkus Bernardus z. van H. C. Stlp- donk en. C. E. Raaphorst; Jannetje d. van P. Onderwater en C. van der Weijden, Denijs z. van J. J. van der Reljdcn en H. P. van der Blom; Anna Catharlna Maria Theresla Margaretha d. van J. H. W. Thoolen en M. G. Bakker; Pleter z. van J. P. de Bruin en W. F. Mulder; Petrus z. van P. Kluivers en J. C. Houps; Fras- cina Levlna Catharlna d. van' J. Hlnke en L. Bosman; Marlon d. van Z. Bink en M. BekooyGovert z. von G. Hollander en E. Vreeken; Pleter z. van A. Neuteboom en W. HarteveR; Pleter Cornelia z. van P. C. Krul' en T. Hogenblrk; Johannes Jacobus z. van J. J. van Hasendonk en M. Koekebakker; Neeltje d. van G. van Egmond en J. de Jager; Chrlstlaan z. van A. Vonk en R. M. A. Grotenhuis; Mein- dert z. van D. Bakker en A. de Jong: Phlllppina d. van A. C. van der Wyden en W. Houkes; Catharlna Johanna d. van C. van der Vllst en M. Hondratjowa. OVERLEDEN: J. W. van der Leeuw, vrouw, 75 jaar; J. G. M. van Steyn, dochter, 8 Jaax: B. Sollle, zoon. 1 Jaar; C. M. Zwart, dochter 20 Jaar; C. Willemse, wedn. 70 Jaar. N. J. Moene wed. van: H. Boom, 83 J,

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1946 | | pagina 1