LEIDSCH m DAGBLAD
r
Politiek en economie!35^ Jaargang
De sovjets vragen uitstel bijeenkomst
V eiligkeidsraad
Goering in het nauw
Poolsche troepen naar huis
Ministerie Spaak gevallen
Nederland heeft een vliegkanipschip
De nieuwe bonnen
WEERBERICHT
Met een enkel woord
STADSNIEUWS
DONDERDAG 21 MAART 1946
No. 25733
Gisteravond kon tiet Neder-
landschë vol.. een zee.- goede
voordracht dooi de radio be
luisteren. De TTeer Stokvis sprak
over Indische problemen. Zijn bewogen
betoog maakte inderdaad indruk.
In deze voordracht waren twee ele
menten duidelijk te onderscheiden. Eerst
werd in het algemeen ^.esproken over
het ontstaan van het nationalisme, zich
uitend in den onweerstaanbaren drang
naar vrijheid. Wie beter dan het Neder-
lémdsche Volk, ontstaan door een vrij
heidsoorlog tegen den despoot uit Span
je, zou di. vrijheidsverlangen kunnen
begrijpen? Wat het eerlijke nationalis
me wil is ons volk uit het hart gegre
pen. Daar gaat het ook niet om.
Vrijheid, hoogste goed van den mensch,
waarnaar allen streven, die onder
knechtschap leven, waarvoor wij in
de duistere bezettingsjaren offers
hebben gebracht, vrijheid kan slechts
verworven worden als het verstaan
Wordt in zijn binding. Dit is geen ge
makkelijke paradox om met de linker
hand terug te nemen, wat de rechter
hand wil geven. Vrijheid, die in diep
ste wezen zijn gebondenheid niet kent,
Is geen vrijheid maar losbandigheid,
bandeloosheid.
En dit nu is de groofe vra'g: Kent
de inheemsche bevolking reeds deze
binding? Is het vrijheidsverlangen al
leen maar het grijpen naar de vrijheid,
zooals de uit het lood geslagen jonge
ren dat soms vertoonen? Ook in Neder
land is er thans veel, i waardoor eerlijke
menschen zeggen: Zoo had ik mij de
bevrijding, de vrijheid, niet voorgesteld!
Menschen, die eenvoudig van plaats
verwisseld zijn en door corruptie, baan-
tjesjacht, machtsmisbruik het wijheids-
ideaal in discrediet brengen. En dan
gold ons land nog voor een hoogbe
schaafd land en wijt men dit alles aan
vijf jaren bezetting.
Indië is niet los te denken uit de
Wereld-menschen-maatschappijde al-
gemeene normen van humanisme moe
ten ook daar gelden. Zoodra Indië zijn
vrijheid ziet als gebondenheid aan het
humanistische ideaal, als binding aan
de menschelijke waarde, is het rijp voor
die vrijheid. Nog altijd is onze overtui
ging, dat menschen en volken hiertoe
opgevoed moeten worden. Daar ligt een
stuk van onze historische taak.
Overigens kunnen wij dat verlangen
Zeer goed verstaan: ja het zou onna
tuurlijk zijn, zoo het er niet was en niet
steeds groeide.
De radiospreker behandelde evenwel
nog een tweede punt. Amerika zou bij
de „koloniale" volken daarom zoo sym
pathiek zijn, omdat het alleen maar zijn
economische hulp aanbood en de kolo
niale volken overigens de vrijheid liet.
Laten we elkaar juist op dit punt
niet misverstaan. Nergens is de door
dringing sterker dan op economisch ter
rein. Amerika kan gemakkelijk procla-
meeren, dat de koloniale volken vrij
moeten zijn als zij economisch volmaakt
afhankelijk zijn van de Amerikaansche
economie. Want dit is schuilevinkje
spelen en sollen met de vrijheid. Econo
mische afhankelijkheid is erger dan wel
ke ook, want zij raakt deruggegraat
van een volksbestaan.
Als inderdaad vaststaat, dat Indië,
door de gegeven wereld-economie, nog
niet zelfstandig kan zijn op econo
misch gebied, is alles er aan gelegen,
den Inheemschen duidelijk te maken,
dat dan de meeste kans op innerlijken
uitbouw ligt bij een samengaan met
Nederland. Geen volk heeft zijn „ko
loniale" taak de laatste 50 jaar ethi
scher opgevat dan het onze! Wellicht
moge Indië een oo&enblik bekoord
zijn door het voorgespiegelde ideaal
eener volkomen wijheid, de dollar
afhankelijkheid zal dat Indië weinig
verder brengen. Ook hier evengoed
als op het ideëel-politieke terrein ligt
de beste waarborg in den historischen
band. Politiek en economie zijn niet
te scheiden; zij vormen twee zijden
van écn probleem. Kan Indië in beide
opzichten zelfstandig en wjj zijn,
wij hadden geen andere keus dan de
wij willige terugtocht. Waar dit niet
zoo is, kan slechts een diep weder -
zjjdsch begrijpen en vertrouwen Indië
redden. Een begrijpen en vertrouwen,
dat Nederland Indië wil opvoeden en
leiden tot waarlijk volkomen, zoowel
politieke als economische onafhanke
lijkheid.
Waarnemend Directeur: A Poortman
Hoofdred.: Mr. M. B. van der Hoeven
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Tel, Directie en Administratie: 25041
Tel. Redactie: 21507 - Giro no.: 57055
Verzet van Amerika.
DE TOESTAND IN JOEGO-SLAVIE.
Een speciale correspondent van de
Times schrijft In het eerste van een
serie artikelen over den toestand in
Joego-Slavië: „Er bestaat een treffende
gelijkenis tusschen het huidige Joego
slavië en het fascistische Italië en na-
tlonaal-sociallstlsche Duitschland van
weleer. Er heerscht eenzelfde verstij
vende atmosfeer, waarin de menschen
met fluisterstem spreken uit vrees voor
aanbrenging bij de geheime politie; er is
eenzelfde gestandaardiseerde pers, die
steeds weer dezelfde, van offlcleele zijde
opgelegde propaganda opdient; eenzelfde
algeheele onderdrukking van alle tegen
gestelde meeningen en critiek. Het com
munistische regiem ln Joego-Slavië heeft
zich zeer snel gevestigd. Zijn Jongste ont
wikkeling Is zoo snel ln haar werk ge
gaan, dat menig gunstig oordeel, zes of
zelfs slechts drie maanden geleden over
dit regiem uitgesproken, niet langer ge
xechtvaardlgd is en er zijn bewijzen te
over, dat vele aanhangers van het regiem
van Tito ontgoocheld zijn geworden".
Gromyko, de Russische vertegenwoor
diger In den Veiligheidsraad, heeft ver
zocht de bijeenkomst van den raad uit
te stellen tot 10 April.
Stettlnlus, de AmeriKaansche gedele
geerde ln den Veiligheidsraad, heeft
Lie, den secretaris-generaal van de Ver-
eenlgde Naties daarentegen medege
deeld, dat de Vereenlgde Staten eischen
dat de Veiligheidsraad op 25 Maart zal
bijeenkomen.
Het Russische ultstelvoorstel werd
Ingediend, omdat het Perzische protest
„onverwacht" was en er natuurlijk eeni-
gen tijd vereischt is. deze kwestie voor
te bereiden.
Gelijktijdig heeft Stettlnlus verzocht
de Perzische kwestie bovenaan de
agenda te plaatsen en deze zaak met den
grootsten spoed in behandeling te nemen.
Stettlnlus heeft bovendien verzocht
dat de regeeringen van Perzlë en sovjet-
Rusland aan den Veiligheidsraad verslag
zullen uitbrengen over hun tot dusver
gevoerde onderhandelingen.
Een niet-offlcleele doch goed inge
lichte bron in Londen voorspelde, dat
Rusland de Koerdische onrust als reden
Goering stond gisteren te Neurenberg
weer in het centrum van de belangstel
ling, doch werd tijdens het verhoor door
Fijfe danig in het nuw gedreven toen
de beruchte moord op vijftig ontvluchte
officieren van de R.A.F, ln April 1944 ter
sprake kwam. Goering beweerde aanvan
kelijk, ln dien tijd met verlof geweest te
zijn, doch moest later toegeven er wei
degelijk van op de hoogte te zijn geweest.
Toen hij volhield eerst nu ln de rechtzaal
van deze beruchte „Kugelaktion", vol
gens welke gevluchte gevangenen voor
llquldeerlng In Mauthausen aan de S.D.
moesten worden overgeleverd, te hebben
gehoord, legde Fiji'e hem een desbetreffen
de order voor, die een maand tevoren van
Goerings eigen dienst was uitgegaan.
Goering ontkende evenwel, dit bevel op
gegeven te hebben en elschte verhoor van
den man, die het had geteekend.
Ook kwam de kunstschattenroof uit
Monte-Cassino en Frankrijk ter sprake.
Goering ontkende dat dit roof was. Het
was bescherming!
De vernietiging van oogsten en leeg
halen van bedrijven, benevens het weg
voeren van de bevolking uit In het Oosten
door Duitschland ontruimde gebieden
noemde Goering-een militaire maatregel.
Bovendien beweerde hij, dat die machines
er door Duitschland indertyd waren ge
bracht.
Minister Bevin heeft ln het Britsche
Lagerhuis medegedeeld, dat er overeen
stemming is bereikt ten aanzien van den
terugkeer van .de Pooische troepen, erder
Brltsch commando naar Polen.
Hij bevestigde dat alle manschappen op
de hoogte waren gesteld van het feit, dat
zij kunnen terugkeeren, zonder dat tegen
wie ook scherpe maatr-jgelen zullen wor
den genomen, mits men medewerkt aan
den opbouw van het land. Generaal An
ders heeft zich hiermede accoord ver
klaard. evenals andere Poolsche bevelheb
bers. Bevin betuigde zijn dank aan alle
Poolsche troepen.
DE UITGESTELDE BESPREKINGEN.
Het uitstel van de besprekingen tus-
sohen de Nederlandsche en de Indische
delegatie, welke gistermiddag gehouden
zouden worden, vindt zijn oorzaak ln het
feit, dat de sub-commissies nog druk aan
het confereeren zijn en tot op heden de
onderhandelingen over aangelegenheden,
welke op de derde plenaire vergadering
besproken moeten worden, nog niet vol
tooid hebben.
PRINSES NAAR ZWITSERLAND
VERTROKKEN.
Vanmorgen vroeg ls in alle stilte, ge
heel onofficieel, H.K.H. Prinses Juliana
met 't passagiersvliegtuig van de K.L.M.,
waarin zloh allerlei andere reizigers be
vonden, naar Zwitserland vertrokken.
Naar men weet, bevindt Z.K.H. Prins
Bernhard zich reeds eenigen tijd ln de
bergen voor herstel van krachten. De
Prins en Prinses zullen ln Zwitserland
verblijven tot het tijdstip, waarop zij de
reis naar Scandinavië aanvaarden,
PRINSES BEATRIX EN PRINSES IRENE
BEZOEKEN TORPEDOBOOT JAGER.
Gisternamiddag hebben H.K.H. prinses
Beatrix en prinses Irene een bezoek ge
bracht aan H. M.'s torpedobootjager
„Tjerk Hlddesz", ln reparatie bij de werf
Wilton Feijenoord te Schiedam.
MINISTER SCIIERIMBRHORN
NAAR LEUVEN.
De minister-president prof. Ir. W.
Schermerhom, zal op 11 April op verzoek
van de Leuvensohe universiteit aldaar
een rede uitspreken met als onderwerp:
„De positie van de lage landen aan de
zee".
zou geven voor de voortgezette aanwe
zigheid van het roode leger ln Noord-
Iran. Men zelde, dat de Russen waar
schijnlijk zouden verklaren dat de voort
gezette aanwezigheid der troepen noo-
dig ls om de orde te handhaven.
Volgens radio New York heeft de Per
zische minister president met spoed een
ministerraad belegd. Hij heeft n.l. een
boodschap van Stalin ontvangen, die
hem door den nieuwen sovjetambassa
deur werd overhandigd.
De Belgische Kamer heeft gisteren het
kabinet Spaak ten val gebraoht. Voor
een motie van vertrouwen werden uit
gebracht 89 stemmen, er tegen 90 en 15
blanco (liberalen). Later bleek, dat voor
cié regeering ook 90 stemmen waren
uitgebracht, maar de regeering Spaak
was verslagen en zal moeten heengaan.
HU heeft zijn ontslag genomen
Was de stemming twee uur eerder ge
houden, dan zou de regeering een meer
derheid hebben gekregen daar enkele socia
listische afgevaardigden qe Kamer hadden
verlaten om hun trein naar Luik te kun
nen halen.
't Zou evenwel slechts uitstel van execu
tie zyn geweest.
Dc „KaVei Doorman' komt dezen zomer
naai Rotterdam.
In een Inham van de Schotsohe kust
aan de monding van de Clyde, ligt de
Jongste aanwinst der Nederlandsche ma
rine, het eerste vllegkampschip van onze
vloot de „Karei Doorman", genoemd naar
de legendarisch geworden figuur uit den
slag in de Javazee. Dit sohip ls door de
Britsche admiraliteit ln bruikleen aan Ne
der land afgestaan .tot ODze marine in de
gelegenheid ls zelf een dergelijk schip aan
te sohaffen.
Tijdens een eenvoudige plechtig
heid ln de groote hangar aan boord,
is het schip door den commandant,
kapt. ter zee A. de Booy, overgeno
men. Hierbij werd hem door zijn En-
gelschen voorganger commander INI.
H. Ie Mare, by wyze van symbool,
liet scheepsboek overhandigd, waarin
de lotgevallen van het schip, tot
dusverre H.M. „Nairana", zyn opge-
teekend.
Met Rn geland. Amerika en Frankrijk
behoort Nederland tot de eenige landen,
die vliegkampschepen hebben. Het ls be
doeld als licht escortevaartulg voor con-
voolen.
De Nederlandsche marine heeft tijdens
den oorlog al met vliegdekschepen erva
ringen opgedaan, want zij beschikte toen
over twee hulpvlleg-kampschepen en bo
vendien heeft Nederlandsöh personeel er
varing opgedaan aan boord van Engelsche
schepen.
De „Karei Doorman' die 120 meter
lang Is, heeft een standaard-water-ver
plaatsing van 14.000 ton. Het schip zal
worden uitgerust met ongeveer twintig
„Fire Flies"-vliegtuigen en een alzijdig
type Jacht verkenner, dat in de laatste
phase van den oorlog met succes is ge
bruikt.
Dit type ls uitgerust met mitrailleurs,
doch het kan ook bommen en rackets
meevoeren. Het opstijgen kan met behulp
van speciale rackets worden vergemakke
lijkt. Het schip wordt door diesel-motoren
voortbewogen en heeft een snelheid van
17 myi.
Ilct vllcgpersoneei ls voor een ge
deelte thans nog In opleiding in het
Schotsche vliegkamp Fearn. De be
manning zal geleidelijk worden opge
voerd tot 700 koppen, waarvan 200
deei uitmaken van vllegescadrUles. In
liet begin van den zomer gaat het
koers naar Nederland. Het zal ver-
moedeiyk te Rotterdam worden gesta-
tionneerd
In 1943 in Engeland gebouwd, heeft
het sohip voornamelijk dienst gedaan als
beschermer van de voor Rusland be
stemde convoolen.
Kapt, ter zee A. M. de Booy, die ln
1940 marine-attaché te Londen was, heeft
tijdens den oorlog het bevel gevoerd over
de „Johan Maurlts", die samen met de
„Frisco" en drie Engelsche schepen, con-
vooldiensten verrichtte in de Mlddelland-
sche Zee en op den Atlantlschen Oceaan.
ZEVEN ARRESTATIES BIJ DE
H.A.R.K. TE ROTTERDAM.
Het onderzoek naar de onregelma
tigheden. die onlangs bij de Hark te
Amsterdam zijn geconstateerd, is
thans ook tot Rotterdam uitgestrekt.
Naar wij vernemen hebben reeds
eenige honderden huisbezoeken plaats
gehad, welke geleid hebben tot een
zevental arrestaties. Naar verluidt
moeten in één geval o.m. 27 costumes,
die een der gearresteerden ln zijn
huls verborgen had, in beslag zijn ge
nomen.
Radio-chaos moet een einde nemen
Ministerieel pleidooi voor een
nationolen omroep.
Bij de installatie van den nieuw be-
noemden~radioraad zei minister Van der
Leeuw dat de regeering gaarne zal zien
dat déze raad binnen deai kortst moge
lijken tijd een ontwerp van een nieuwe
radlowet samenstelt, dat, terstond na de
verkiezingen aan de dan opgetreden re
geering wordt aangeboden. Deze zal het
dan eventueel zoo spoedig mogeiijk aan
de volksvertegenwoordiging, gewijzigd of
ongewijzigd, ter overweging bunnen aan.
bieden. De regeering acht het te behoo-
ren tot haar verantwoordelijkheiddat ge
zorgd wordt, dat straks een. uitweg uit
de huidige moeilijkheden open ligt.
Voor do eerste tl cl ft van ile vierde
periode 1946 (17 t/m 30 Maart).
Elk der volgende bonnen geeft recht op
het koopen van
BONKAARTEN KA, KB, KC 604
137 algemeen 250 gram Jam, stroop enz.
138 algemeen 50 gram thee
139 algemeen 3 doosjes lucifers
BONKAARTEN LA, LB, LC 604
A 20 melk V/z liter melk
B 20, C 20 melk 3 liter melk
088 aardappelen 2 kg. aardappelen
BONKAARTEN KD, KE 604
637 algemeen 250 gram jam, stroop enz.
638 algemeen 3 doosjes lucifers
BONKAARTEN LD, LE 604
D 20, E 20 melk 6 liter melk
588 aardappelen 1 kg. aardappelen
TAB AKSKAARTEN ENZ.
T 20 2 rantsoenen rook- of shagtabak
(geen sigaren of sigaretten).
V20 100 gram chocolade of suiker
werken
X20 100 gram chocolade of suiker
werken
Bovengenoemde bonnen kunnen reeds
morgen worden gebruikt met uitzondering
van de bonnen voor melk en aardappelen,
waarop eerst met Ingang van Maandag
25 Maart mag worden afgeleverd.
De chaos van thans moet binnen den
kortst mogeiyken tyd plaats maken voor
een duidelijk, doorzichtig en controleer
baar radiobestei. dat aan de behoeften
van óns volk beantwoordt. Dat de re
geering daarbij eenige controle zal wil
len behouden, spreekt vanzelf, gezien het
groote belang ran de radio.
De leuze van een ..nationalen omroep"
bekoort velen en is ongetwijfeld een
symptoom niet slechts van reactie tegen
het huidig omroepbestel en da/t van voor
den oorlog, maar ook vaa een vernieuwd
en groeiend besef van saamhoorlgheld.
Een zeer groot (lccl van de uitzen
dingen kan door het omroeporgaan
zonder verdere differentiatie worden
verzorgd. Zeer veel ls algemeen volks
eigendom en Interesseert breede lagen,
onafliankeiyk van levensrichting. Er
z(jn echter andere dingen van cultu-
reelen, maar vooral van religieuzen
en politieken aard. die slechts behoor-
ïyk verzorgd kunnen worden, wanneer
nauwkeurig wordt gedifferentieerd.
Hoe zal dit geschieden? Het lijkt my
onontbeerlijk, dat groepen of vereenigln-
gen van luisteraars worden gevormd, dlo
zich hiermede bemoeien Let wel, ik zeg
niet: omroepvereenlglngen. Want de
groote fout ln het huidig bestel ïykt my,
dat elke vereeniging zich op de radio als
geheel werpt en alles wil verzorgen, van
de preek en de mis tot de lunóhmuzlek
en de gymnastiek. Op die wyze krygt
men vier vijf, zes omroepen en wordt de
nationale' gedachte ten eenen male ver
loochend.
Dat de kerken in het omroepbestel een
eigen verantwoordelijkheid en eigen taak
hebben, zal door leder beaamd worden,
die de groote beteekenis van de kerk voor
het volksgeheel erkent, zy zullen zloh,
■naar believen, als eigen groep, of samen
vattend met een der andere Kunnen con-
stitueeren.
Stramme pijn in al Uw ledematen
is een gevolg van verslapping Uwer
bloedzuiverende organen. Neem Kru-
schen, om ze weer aan te sterken. De
weldadige werking blijkt U al gauw.
Zoo dra levér, nieren en ingewanden
weer normaal hun werk doen. verdwij
nen de schadelijke zuren en daarmee
ook Uw pijn. Bjj Apoth. en Drog. Fabr.
Griffiths Hughes Ltd., Manchester
(Engeland)
(Ing. Med.)
LIJSTAANVOERDERS VAN DE
PARTIJ VAN DEN ARBEID.
Voor Leiden: Minister Drees.
De Partijraad van de Party van den
Arbeid heeft beraadslaagd over de can-
didaatstelllng voor de Tweede Kamer. De
raad ls hierbij uitgegaan van de over
weging, dat de toekomstige Tweede Ka
merfractie van de Partij van den Arbeid
zal moeten worden gekenmerkt door een
breede samenstelling. Vertrouwensman
hen uit de verschillende groepen komen
dan ook voor, hetzy op de lilstaanvoer-
dersplaatsen, hetzil op onmlddeliyk ver
kiesbare plaatsen. Aan de voormalige
partijen werd in eerste aanleg een iets
geringer aantal zetel? toegemeten dan zy
thans ln de Tweede Kamer Innemen.
Voorts heeft men overwogen, dat het
aantal vroeger niet politiek georgani
seerde Kamerleden naar verhouding sterk
toenemen zal by gunstigen verkiezings
uitslag.
De volgende lijstaanvoerders treden op:
Amsterdam: K. Vorrink; Rotterdam:
prof. ir. W. Schermerhorn; Den Haag/
Lelden: W. Drees; Haarlem/Den Helder:
S. L. Mansholt; Dordrecht/Middelburg:
mr. J. A. W. Burger; Den Bosch/Tilburg/
Maastricht: prof. ir. W. Schermerhorn;
Friesland: mr. A. M. Joekes; Groningen
en Assen: K. Vorrink; Zwolle: H. Vos;
Arnhem/Nijmegen: mr. M. v. d. Goes Na-
ters en Utrecht: prol", mr. P. Lleftinck.
GEÏNTERNEERDEN BESTOLEN.
De sneeuwbal rolt voort.
In de zaak van de diefstallen ten na-
deele van de geïnterneerden van het
Lagerokamp te Roosendaal, ziln twee
nieuwe arrestaties verlicht. Een spoor
leidde naar Rotterdam naar zekeren N.,
die reeds geruimen tyd uit Roosendaal
verdwenen ls, maar vroeger comman
dant van de „Lagero" was. Te Roosen
daal werd nog in hechtenis genomen ze
kere D„ die als bewaker van hel, in-
terneerlngskamp fungeerde.
By huiszoekingen, welke bil verschil
lende verdachten in deze zaak werden
verricht, werd een groot aantal lakens,
kleedingstukken, lappen stof, gouden
horloges, vulpennen e.d., alles afkom
stig van de geïnterneerden, gevonden.
Het onderzoek is üog niet ten einde.
De politie te Roosendaal verklaart, dat
nog meer arrestaties zullen volgen.
De Bilt verwacht tot Vrydagovonc#
Matige Zuldwesteiyke wind. Behou*
dens een tydeiyke opklaring meeji
half tot zwaar bewolkt. Geen neerslag
van beteekenis. Vry zacht.
26.000 STUKS GEBAK ZWART
PER WEEK!
Cafétarla-elgenoar ln arrest gesteld.
Opsporingsambtenaren van. de prysbe-
heerschlng ontdekten een belangryk©
fraude met levensmiddelen. In een café-
taria te Amsterdam werden groote hoe
veelheden gebak verkocht tegen hooge
pry zen, zonder dat men bonnen behoefde
ln te leveren. Na genoeg bewijzen verza.
meld te hebben, ging men tot arrestatie
van den eigenaar over.
Uit een onderzoek bleek, dat nu al
maanden lang 900 pond boter, 600
pond suiker, 800 liter melk, 700 pond
meel, 200 pond stroop en 10 1I.L.
brandstoffen per weck zwart werden
ingekocht. Hieruit fabriceerde men
per week ongeveer 26.000 stuks gebak,
die tegen pryzen, varleerende van 50
cent tot 2 gulden, werden verkocht.
Eveneens werd gearresteerd een agent
ln boter en kaas, die een van de leveran
ciers was. Om de fraude mogelijk te ma
ken kocht by van een kantoorbediende
toewyzlngen voor boter, die deze by zyn
baas, een groothandelaar in zuivel, ver
duisterde. In totaal eigende hy zloh reeds
8000 rantsoenen toe .aldus hot „Hbld.".
De leverancier van de brandstof werd
gearresteerd op het moment, dat Ihy een
lading anfehraclet afleverde by de café-
tarla. Al deze personen zyn ln verzekerde
bewaring gesteld. Het onderzoek wordt
met kracht voortgezet,
LID VAN DEN JEUGDSTORM.
Alléén „voor de sport".
Het bilz. gerechtshof te Amsterdam
elschte tegen den 55-jarlgen aannemer
Ko de Rooy, uit Amsterdam, 15 Jaar ge
vangenisstraf. Hem werd ten laste ge
legd, dat hy ln 1940 en 1941 door arbei
ders van zyn onderneming „De Cycloop"
Schiphol heeft laten versterken, ln 1942
aan de kustverdediging heeft gewerkt en
een tankgracht tussohen Petten en Cam
perduin heeft laten aanleggen voor de
organisatie Todt en ln 1943 Idem te Ju-
lianadorp en Kijkduin.
Verdachte zeide niets uit vryen wil te
hebben gedaan. Zijn kinderen waren wel
is waar lid van den Jeugdstorm, maar
alleen „voor de sport"! En zelf was hU
lid van de N.S.B. geworden om zich van
iedere verdenking te vrywaren in ver
band met het feit, dat hy een Joodscb
gezin geholpen zou hebben onder te
duiken.
Verder ls 10 Jaar gcëischt tegen den
35-Jarlgen bouwkundige uit Hulzen,
Nico Worp, die in 1941 een aannemers-
bedryr stichtte en door deze onderne
ming werkzaamheden liet verrichten voor
de Dultschers op Schiphol, Badhoeve
dorp. Amstelveen, het vliegveld te Ber
gen, Bergen aan Zee, Schoorl en Petten.
Kerkelijk leven
Ds. W. Koekebakker met emeritaat.
Ds. W. Koekebakker, Doopsgez. predikant
te Dordrecht-Breda is voornemens we
gens bekomen emeritaat tegen 1 Mei a.s.
afscheid te nemen van zijn gemeente.
Meerdere eenheid tussclien de kerken
Naar wij vernemen heeft de classis Middel
burg der Geref, Kerken aan de Generale
Synode voorgesteld een verzoek te riöhten
tot de generale synode der Ned, Herv.
kerk om mee te mogen spreken inzako zyn
streven te komen tot een nieuwe Schrdf-
tuuriyke kerkorde, aangezien dit voor de
gansohe Geref. gezindheid van uitnemend
gewicht ls en in Gods gunst de weg zou
kunnen banen tot meerdere eenheid en
samenbinding tusschen de kerken. Zij ver
zoekt dit, gedachtig aan de belofte onzer
vaderen, terug te zullen keeren tot de
Ned. Herv. kerk, Indien deze terugkeert
tot het Woord van Christus.
Kerkelijke verschillen De bijzondere
kerkeraad der Ned, Herv. Gem. van Utrecht
heeft aan de Geref. gemeente aldaar op
diens verzoek voor de Intrede wan een
nieuwen predikant een kerkgebouw be
schikbaar gesteld. De kerkeraad sprak uit
„de dwalende broeders in npod wel een
vriendendienst te willen bewijzen, maar
niet om te zeggen dat kerkelijke onder
scheiding onbelangrijk ls".
Ned. Herv. Kerk: Beroepen te Ruinen
A. Landstra te Diepenheim; te Noordwy-
kerhout (toez.) H. A. v. Loon; te Gryps-
kerke; te Scheemda (toez.) W. F. ten
Bruggcnkate te Kooster-ter Apel; te Assen
en Zaltbommel F. H. v. Aalst, voorg. Ned.
Prot. Bond te Ede; te Eldm (Dr.) mr, J.
Schoemaker te Kolham. Benoemd tot
hulppred. te Apeldoorn J. F. Lysen, em.
pred. te Klundert.
Geref. kerken-. Beroepen to Voorst G.
Mellesz te Wartena, Aangenomen naar
Haarlemmermeer-O. Z. J. de Lange te Lan
teren; naar Oenkerk (Fr.) F. J. Soholten
te Onstwedde, die bedankte voor Zuid-
wolde (Gron.) Bedankt voor Enter A, J.
v. Dyk te Koudum.
Geref. kerken naar art. 31 K.O. Beroe
pen te Bilthoven W. W. J. v. Oene te Oud-
Loosdrecht; te SCheventngen W. G. Visser
te Treebeek; te Utrecht (vac. C. Veenhof)
P. K. Keizer te Groningen; te Hardeniberg
H. Vreugdenhll te Langeslag. Bedankt voor
de Leek (Gron.) A. Kuiper te Holwerd.
Ev. Lutli, kerk: Benoemd tot hulppred.
(vac, v. d. 3e pred.pl.) W. L. Steinhart,
zendeling-leeraar.
ter
ge
DE BONNEN 140 EN 639 AANGEWEZEN
VOOR 2 LITER PETROLEUM.
Het centraal distributiebureau deelt
mede, dat voor het tijdvak van 25 Maart
t/m. 20 April 1946 op de bonnen 140 en
639 der bonkaarten K 604. 2 liter petro
leum beschikbaar wordt gesteld.
In verband met de bevoorrading van
den handei ls het mogelijk, dat de pe
troleum niet overal terzelfder tijd ver-
krygbaar zal zyn. Vóórinlevering der bon_
nen ls evenwel niet toegestaan.
TOILETZEEP VOOR BABIES
Het centraal distributiekantoor deelt
deelt mede. dat binnenkort 90 gram toi
letzeep beschikbaar zal worden gesteld
voor kinderen geboren na 31 December
1944. Men moet hiertoe bon E 32 der
bonkaart KE 604 uiterlijk op 30 Maart a.s.
by een winkelier, die gewoon was toilet
zeep te verkoopen, inleveren, tegen ont-
v^ngstbewys Nader zal bekend worden
gemaakt wanneer men. tegen afgifte van
het ontvangstbewijs, de zeep zal kunnen
betrekken.
BINNENLAND
Bij de volgende bonaanwijzing zul
len volgens de „Msb hoogstwaarschyn-
lijk 4 doosjes lucifers op een bon wor
den verstrekt. De toewijzing zal geleide
lijk worden verhoogd en Id de naaste toe
komst zullen lucifers wel bonvrij worden.
In een te Amsterdam gehouden ver
gadering is mr, G A, E B, Meyer afge
treden als voorzitter var de Ned, Montes-
sorl-vereeniging welke functie hij 20
Jaar bekleedde, en tot eerelid benoemd.
Waarnemend voorzitter la thans drs. H. J-
Jordan.
De Nederlandsche parlementaire
commissie ls te Batavia aangekomen
Tot de Nederlandsche doctoren, die
een 14-daagsch bezoek brengen aan En
geland behoort ook onze oud-stadgenoot
dr H Wamsteker, uit Haarlem.
Op 92-jarigen leeftijd is te Zeist
overleden Jkvr. L, H v. d Poll, dame
du palais hon. van H14. de Koningin en
oud-hofdame van H.M. de Koningin-
Moeder.
Opheffing van het totalisator-verbod
bij de rennen is. volgens de „Msb." niet
te verwachten
Het komt den laatsten tyd regel
matig voor, dat N.S.B 'era uit het Inter
neer lngs- en werkkamp te Hoogerheide.
nabij Bergen op Zoom ontsnappen. Maan.
dagavond moest worden bekend ge
maakt. dat weer drie N.SB.'ers, waarvan
Üree bovendien nog lid waren van die
8.S bet kamp waren ontvlucht
In Jaoan ls een partij diamanten
van ongeveer 100 mllllocn gulden ont-
dekt. Het biykt dat het grootste ge
deelte hiervan uit Ned. Indië ls gehaald.
Prinses Juliana heeft gisteren een
bezoek gebracht aan het hoofdkwartier
van de Unie van Vrouw. Vrywilllgers aan
de Heerengrac-ht te Amsterdam., In een
speciale bestuursvergadering werd de Prin
ses als eere-presidente geïnstalleerd en
haar het insigne der U.V.V. overhanddgd.
Te Rotterdam ls de 82-Jarige mevr.
M. de Graaf-Derjaart. wonende aan den
Heemraadsingel, op den Schledamsche
singel door een auto overreden en gedood.
Gisteren zijn de vrijwilligers te Rot
terdam gereed gekomen met het lossen van
de lading sinaasappelen uit de Orpheus".
Onder voorzitterschap van drs. D, J.
van Dijk. chef van de afd. Visschery van
het dep. van Landbouw, visscherij en voed
selvoorziening, zal een delegatie naar Lon
den vertrekken naar een conferentie welke
maatregelen zal overwegen tot handha
ving van den vlsolistand ln de Noordzee
en aangrenzende wateren.
In een te Rotterdam gehouden con
ferentie vroeg de E.V.C. den burgemees
ter te willen bevorderen, dat de arbei
ders, die ten gevolge van hun weigering
om sinaasappelen te lossen, hun inkom
sten missen, overbruggingsgeld krijgen,
uitgekeerd. Burgemeester Oud zelde, dat
hij geen vrijheid kan vinden een derge
lijk verzoek in overweging te nemen,
omdat het streven van de werkweigeraars
ln feite gericht ls tegen het regeerlngs-
beleld.
Uit geblokkeerd tegoed kunnen
voortaan hypothecaire leeningen worden
verstrekt, ook voor andere doeleinden
dan het betalen van belasting of het
zekerheid-stellen daarvoor op grond van
de algemeene vergunning no. 44a. Ter
voorkoming van ontduiking der nieuwe
voorschriften ls een verklaring van een
notaris vereischt.
By het corps mariniers kan op kor
ten termijn beroepspersoneel worden
aangenomen.
Niemand mocht aan boord van de
Nieuw Amsterdam, toen dit schip gister
morgen uit Singapore te Colombo was
aangekomen, daar er op het schip eenige
gevallen van waterpokken en kinkhoest
waren. Men verwacht, dat het schip een
groot aantal Nederlandsche evacué s uit
Ceylon naar Nederland zal brengen.
De afvoer van Britsch-Indlsche troe
pen uit Ned,-Indië ls begonnen.
In verband met het niet tijdig ver-
leenen van de noodige salarisvoorschotten
aan schoolbesturen heeft de minister
meegedeeld, dat de achterstond spoedig
zal zijn Ingehaald en vertraging in de uit
betaling voortaan zal worden voorkomen.
Aan hoofden van scholen, beneden
den rang van officier en ln bijzondere
gevallen ook aan onderwyzers, kan ln het
vervolg, naar de minister heeft meege
deeld. vrijstelling van opkomst onder de
wapenen worden verleend.
In voorbereiding ls een wetsontwerp
dat een einde zal maken aan het groeien
de euvel van overtreding der arbeidswet
ln het bakkersbedryf. Het wetsontwerp zal
de mogelijkheid scheppen om behalve boe
ten en hechtenis, ook bedrijfssluiting op te
leggen.
BUITENLAND.
Een der ernstigste spoorwegongeluk
ken ln Brazilië vond op 19 Maart hij
Aracaju plaats. Volgens de eerste berich
ten werden meer dan honderd passagiers
gedood en velen gewond.
Uit Californië wordt gemeld, dat een
Amerlkaansch vliegtuig tydens een
sneeuwstorm in de Sierra Nevada is ont
ploft en verongelukt. Negenentwintig
passagiers en zeven leden van de beman
ning kwamen om het leven,
Nog steeds blijft men ageeren tegen
het doorgaan der Grieksche verkiezingen.
Engeland biyit echter aandringen op
doorzetten.
De Poolsche fascisten in Engeland
hebben de uitgave van hun tydschrlft
„Mysl Poska", dat ln Juli 1945 verbo
den werd, weer hervat.
Officieel wordt uit Warschau me
degedeeld, dat de censuur op telegram
men van bultenlandsche perscorrespon
denten ls opgeheven.
Dr. Schuhmacher, de leider der
soc. democratische party in Duitsch-
lnds westeiyke z0n.es, zet zyn actie
tegen de fusie der twee groote arbeiders
partijen voort. In een vergadering te
Muenchen zelde hij, dat het streven te
Berlijn om een vereenlgde socialistische
party te vormen niets anders was dan
een poging om „de soc. democrtische
massa onder communistische leiding te
brengen teneinde de bankroete commu
nistische party nieuw leven in te
blazen".
Truman heeft te Washington aan
het hoofd van de Brltsoh-Indlsche voed-
selmlssie voor de door hongersnood be
dreigde bevolking een boodschap over
handigd, waarin hy zegt: „Wij zullen al
les doen wat wy kunnen en mogelijk nog
meer dan wy beloofden".
By een botsing van twee Ameri
kaansche legervliegtuigen in Noord-Call-
fornië zijn 32 menschen gedood.
Ds. NlemoelleT verklaarde, dat hy
er van overtuigd ls, dat de „werkelijke
ramp" ln Duitschland zich nog zal voor
doen en dat de ware ellende ln den Dult_
schen toestand slechts ln haar begin
stadium verkeert. Politiek, economisch en
moreel ls het meest crltleke punt ln
Duitschland nog niet bereikt.
Na een verblijf van 9 weken ln de
V. St, zal Ohurchill zich hedenavond te
New-York aan boord van de „Queen Ma
ry" begeven om de terugreis naar Enge
land te aanvaarden
Te Hamburg hebben voedselrelletjes
plaats gehad. Broodwinkels en voedsel-
treinen zijn overvallen. Van Amerikaan
sche zyde vreest men voor herhalingen
elders. Te Hamburg worden spoedge-
reehtshoven gevormd.
Het uit den oorlog bekende Brit
sche slagschip „Warspite", dat 2Va mil-
lloen p st. kostte, wordt gesloopt.
Albanië elsóht 114 milliard franc
schadevergoeding van Italië.
Te Dublin zyn de onderwijzers ter
verkrijging van salarisverhooglng ln sta
king gegaan. Van de 230 lagere scholen der
stad zijn daardoor 186 gesloten en hebben
75.000 kinderen vrij.
In Genève wordt waarschynlljk de
Europeesche hoofdzetel der organisatie
dei' Vereenlgde Naties gevestigd.
Radio Moskou heeft aangekondigd,
dat de Russische evacuatie van het
eiland Bornholm binnen een maand vol
tooid zal zijn.
De bekende Engeïsohe Methodlsten-
preddkant en filmproducent J. Arthur
Rank die gedurende den oorlog de con
trole had over byna de heele filmproductie
ln Engeland, en wiens vermogen gezegd
wordt de 400.000.000 gulden te overschrij
den. zet nu zyn werk voort met het maken
van zuiver Christeiyke films.
Te Beriyn hebben de geallieerden
een dossier gevonden bevattende de na
men van tien mlllloen gesneuvelde en
vermiste leden van de voormalige
Dultsche weermacht,
De 160 Dultsche geleerden, die thans
ln de Ver. Staten aan militaire projecten
werken, hebben het Amerikaansche leger
reeds ln staat gesteld V-wapens te ma
ken doeltreffender dan die welke de
Nazis op Londen afschoten. Er komen
I nog meer Dultschers naar Amerika.
VER. VOOR VEILIG VERKEER,
Er worden weer Jeugdverkeersexamens
gehouden.
In de jaarvergadering van de Ver voor
Veilig Verkeer voor Leiden en Omstroken
heeft de secretaris, de heer F J. de Jong
verslag ultgebraoht over de jaren 1944
en 1945, waarin als gevolg van de oorlogs
omstandigheden slechts geringe activiteit
werd ontwikkeld. Het ledental liep niet
noemenswaardig terug en bedraagt thans
241. Deze verslagen, evenals die van den
bestuursleden, de heeren F. J. de Jong
werden onveranderd goedgekeurd, nadat
de kascommlssle. bestaand© uit de hee
ren l. A. Mennes en F. H. Sobels daartoe
had geadviseerd.
De voorzitter, de heer mr. N. Jv Rowaan
stelde zich wegens vertrek naar elders
niet herkiesbaar; de periodiek-aftredende
gestuursleden, de heeren F. J de Jong
en J. Brouwer werden by acclamatie her
benoemd. In de vacatures, ontstaan door
het uittreden van de heeren D. W. van
der Wal en J. C. Krijger, werd voorzien
door de benoeming (by acclamatie) van
de heeren Breedveld, Inspecteur van po
litie voor het verkeer alhier, en A. Koer-
ten, chef der politie te Oegstgeest, van
wie eerstgenoemde het secretariaat zal
waarnemen.
Tot leden der kascommlssle werden be
noemd de heeren F. H. Sobels en J. C.
van Elsgeest,
De secretaris der Verkeersonderwijs-
commlssie, de heer H. van Slooten Jr.
deed eenige mededeelingen over het ver-
keersexamen. waarvan het schriftelijk ge
deelte op alle lagere scholen cfver het ge-
heele land op 15 Mei a.s. zal worden ge
houden, Er zullen dius eenige tiendui
zenden kinderen aan deelnemen, waar
van ongeveer 700 ln Lelden.
Het volgend jaar zaL dit aantal onge
twijfeld aanmerkelijk hooger zijn, daar
het verkeersonderwys binnenkort als ver
plicht vak in het leerprogramma rpoet
worden opgenomen. De organisatie der
examens ontmoet hier ter stede eenige
moeliykheden aangezien de NE.B.-korps-
chef van politie het geheel© archief en
materiaal der vereeniging heeft laten
vernietigen! Niettemin zullen na 15 Mei
ook hier de practlsche examens worden
afgenomen. Het bestuur zoekt naar een
vorm om by de geslaagde examinandi de
Veilig Verkeers-gedachte ook na het ver
laten der school levend te houden.
Nadat de voorzitter den scretaris had
bedankt voor zyn uitnemend werk als
secretaris en den wensoh had uitgespro
ken, dat hij nog vele Jaren bestuurslid
zou biyven, huldigde op zijn beurt de
heer Van Slooten den scheldenden voor
zitter, hem dankende voor zyn voortref-
feiyke leiding, kennis van zaken en sti-
muleerend enthousiasme.
BIJ de rondvraag bepleitte de heer W.
de Jong de inschakeling der buurtver-
eenlglngen by de verbreiding der V.V.-
gedachte en een betere verkeers-regellng
voor de schoolkinderen bij bet gevaarlijke
kruispunt naby de Do Gyselaarsbank
LEIDSCHE UNIVERSITEIT.
In aansluiting op de gisteren gepubli
ceerde benoemingen van dr. T. H. Milo
en dr. W. den Boer, respectievelijk tot ge
woon hoogleeraar ln de geschiedenis van
de overzeesche gebledsdeelen en van het
zeewezen en tot buitengewoon hoogleeraar
ln de oude geschiedenis, vernemen wij de
navolgende byzonderheden:
Dr. Millo, die thans verbonden ls aan het
Marlne-arohlef te 's Gravenhage en ln
Wassenaar woont, deelt met den onlangs
benoemden hoogleeraar dr. F. D. Bosch
(arohaeologle en gesahledenis van Ned.-
Indië) den leerstoel, welke vroeger werd
bezet door nu wijlen prof. dr. N. J. Krom.
Hy ls ln 1910 geboren, en promoveerde ln
1942 te Groningen tot doctor ln de letteren
en wysbegeerte op een proefschrift getiteld
„De geheime onderhandelingen tusschen
de Bataafsche en Fransche republieken van
1795 tot 1797 ln verband met de expeditie
van Schout-by-nacht F. Lucas naar de
Kaap de Goede Hoop", waarby hy den
graad „cum laude" verwierf.
Dr. W. den Boer, momenteel conrector
aan het Ohr. Gymnasium^ te 's Gravenhage,
werd 4 October 1914 geboren en is der
halve een der Jongste leden van den
Academlsohen Senaat. Hy neemt als bui
tengewoon hoogleeraar de plaats ln, welke
voordden als byzonder hoogleeraar vanwege
het Leidsch Universiteitsfonds werd bezet
door prof. dr. J, H. Thiel, die Inmiddels
werd benoemd tot gewoon hoogloeraar te
Utrecht.
HIJ ontving zijn wetensohappeiyke oplei
ding aan de Leidsche Universiteit en pro
moveerde in 1940 tot doctor ln de letteren
en wijsbegeerte op een proefschrift geti
teld „De allegorese in het werk van Cle
mens Alexandrlnus".
DOODELIJK ONGEVAL.
Gistermiddag heeft op het perron van
het station een droevig ongeval met
doodeiyken afloop plaats gehad. Terwijl
de 43-Jarige C. K. uit Rotterdam op den
trein stond te wachten, is hy onwel ge
worden en tegen den grond geslagen.
Hy kwam daarby zeer ongelukkig terecht
en moest door den EJHJ>. naar het
Acad. Ziekenhuis worden vervoerd. Bij
aankomst ln het ziekenhuis bleek het
slachtoffer tengevolge van een schedel-
basisfractuur reeds te zyn overleden.
