LEIDSCH DAGBLAD Kruisverhoor van Goering begonnen Spanje antwoordt Amerika Churchill in Leiden WEER FRAUDE TE ROTTERDAM Met een enkel woord STADSNIEUWS WEERBERICHT Ernstige huisvestingsmoeiliikheden te Leiden GEEN AARZELING IN ZIJN VERKLARINGEN. Het belangrijkste kruisverhoor van het Neurenberger proces begon gistermiddag toen Jackson zich tegenpver Goering plaatste en opmerkte „Gy zljt misschien de eenige levende mensch, die de doel einden en Inrichting van de nazi-partij ten volle kunt verklaren". Goering heeft in dit vraag, en antwoordenspel, dat nog niet ls geëindigd, geen oogenbllk van aarzeling gekend, Hij antwoordde scherp, bij voorkeur zelfs agressief. Bovendien greep hil de gelegenheid aan, om zijn trouw aan den Führer nogmaals te be vestigen: ,,Ik verlaat nooit een man, aan wlen ik trouw gezworen heb en als sol daat en officier kwam het geen oogenblik bij mi) op om me terug te trekken". Goering gaf toe, dat op het moment, dat Dultschland Rusland aan viel, de dreiging van een aanval door Rusland nog niet op het hoogtepunt was. In Januari 1945, toen de Russen den Oder bereikten en het Ardennen-offensief had gefaald, kwam hij tot het inzicht, dat de oorlog verloren was. Reeds langer even wel was hil overtuigd, dat een militaire overwinning voor Dultschland niet meer te verkrijgen was, doch naar zijn mee ning nog wel een remise. Wapenstil standsonderhandelingen konden evenwol niet bereikt worden gezien de geallieerde eisch tot onvoorwaardelijke capitulatie. Goering betreurde geen benzine en bommenwerpers genoeg te hebben ge had om de luchtaanvallen op Engeland na Januari 1945 nog voort te zetten; hij achtte het een groot geluk, dat de V- wapens nog gelegenheid daartoe boden en vond het Jammer, er daarvan niet meer te hebben gehad. Nadat Jackson had opgemerkt, dat Goering alleen doode mannen van het nazibewind als verantwoordelijk voor de gruweldaden noemde, gaf Goering een opsomming van de mannen, die invloed op Hitier gehad hebben, waarbij hij be gon met te zeggen, dat in de dagen van goede verstandhouding niemand zulken invloed had als hij zelf, Goebbels kreeg in de laatste jaren overwicht. Hess had in de dagen van de machtsovername veel invloed. Hlmmlers overwicht groeide ge leidelijk tot eind 1944. Beslissend en ver- derfeiyk tot het laatste was evenwel de invloed, welke Bormann op Hitler uit oefende. Sedert 20 Juli 1944 week Bor mann niet van Hitlers zijde. Beslist agressief werd o Goering, toen Jackson hem dwong te spreken over het instellen van concentratiekampen. ..ZIJ, die staatsvijandige handelingen hadden gepleegd werden berecht", zelde hij, ,.doch zil, die verdacht werden dergelijke daden te zullen plegen werden alleen maar in Schutzliaft genomen en niet eens in dien omvang als er op het oogen blik in Dultschland menschen worden vastgezet" Op Jacksons vraag, of de nazis van oordeel waren, dat het Dultsche volk zichzelf niet kon regeeren, antwoordde Goering met Roosevelts uitspraak dat de democratie slechts te zwakke menschen naar voren had gebracht. Goering heeft zich in deze eerste ronde tegen de aanklagers een uitermate taai en slagvaardig tegenstander betoond, die geen oogenbllk uit het veld geslagen werd, ook niet door de technische storin gen. die zijn getuigenis onderbraken. HIJ voert zijn verdediging in grooten still en zonder een duimbreed prijs te geven van zijn nazistische „overtuigingen". Churchill wederom aan het woord. Gisteravond heeft Winston Churchiil het woord gevoerd in de beroemde uni versiteit Columbia te New York, alwaar hem een ceredoctoraat werd verleend. De oud-premier maakte geen gewag van sovjetrusland of van zijn denkbeeld eener Engelsch-Amerlkaansche eenheid. Churchill zelde: „Jegens geen enkel groot ras op aarde ben lk van haatgevoe lens vervuld. Ik hoop oprecht, dat er, wanneer de schuldigen gestraft zlln, geen paria-volken zullen zijn. Wij moeten uit zien naar een ruimer en oprechter we reld, in elk opzicht ryker en vruohtdra- gender, onder de hoede en het gezag van de wereldorganisatie, teneinde nieuwe verschrikkingen en nieuwe onderdrukking te voorkomen. Indien Engeland en Amerika samen optrekken, kunnen zU de menschheld diensten bewyzen, zooals geen ander land ooit ln staat ls geweest. De Engelsche taal ls een middel van con tact tusschen de invloedrijkste deelen van het over de wereld verspreide menschdom". Churchill drong aan op het leeren van de Engelsche taal en geschiedenis. „Ook onze communistische vrienden moeten zulks doen'" Bulten het universiteitsgebouw ston den studenten te roepen: „Wlnnlc, go home". Rond Perzië. De nieuwe sovjet-gezant te Teheran, wordt daar heden verwacht en waar schijnlijk zal men trachten opnieuw ln regelrecht contact te treden. Ongerustheid gaat heerschen omdat de linksche partijen in Perzië zich tegen de regeering gaan roeren, WH Moskou zoo pressie uitoefenen? De Russische ambassadeur Gromyko keerde na een afwezigheid van verschei dene maanden Zaterdag op zijn post te Washington terug. Hij zou direct een be gin maken naar verwacht werd met een serie conferenties met Amerlkaansche of- ficleele persoonlijkheden ln een poging om de moeiiykheden der groote drie voor het bijeenkomen van den Veiligheidsraad in New York, te verlichten. Een woordvoerder van het Britsche mi nisterie van buitenlandsche zaken zelde dat de Internationalisatie van de Iraan- sche olle-i'eserves thans gecontroleerd door een Brltsch monopolie niet be sproken kon worden voordat de Russi sche troepen uit Iran waren terugge trokken. De woordvoerder plaatste deze opmerking naar aanleiding van berich ten dat mogeiyk een voorstel tot Inter nationale controle voor den Veiligheids raad zou komen wanneer de Iraansche crisis opnieuw te berde kwam. 85ste Jaargang DINSDAG 19 MAART 1946 No. 25731 Waarnemend Directeur: A. Poortman Hoofdred.: Mr. M. B. van der Hoeven DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Tel. Directie en Administratie: 25041 Tel. Redactie: 21507 - Giro no.: 57055 De Spaansche regeering heeft haar antwoord op de Amerlkaansche beschul digingen ln zake Franco's verhouding met de asmogendheden in een memorandum neergelegd. Slechts twee van de 15 Ame rlkaansche stukken worden weerlegd. De resteerende 13 hadden betrekking op de periode 194041 toen de Ver. Staten nog niet ln oorlog waren. In het Spaansche antwoord wordt o.a. het volgende gezegd; Dultschland verlangde een garantie, dat de wapenen, die het uit eigen voorraad leverde niet gebruikt zouden worden om de militaire kracht van zijn vijanden te versterken. Het Amerlkaansche witboek vermeld niet, dat de Spaansche regeering ln hetzelfde jaar met de regeering der Ver. Staten heeft onderhandeld over wa penen, die geweigerd werden, omdat de militaire behoeften het onmogelijk maak ten ze te leveren. Ter verdediging van Spanje's politiek tijdens den oorlog wordt vervolgens in het antwoord de volgende verklaring gedaan: 1. De Amerlkaansche regeering heeft de regeering-Franco op 1 April 1939 volledig en spontaan erkend. 2. Toen de Ver. Staten aan den oorlog deelnamen, heeft Spanje zijn neutrali teitspolitiek geratificeerd. 3. Den geheelen oorlog door zijn tus schen Spanje en de Ver. Staten normale betrekkingen onderhouden. 4. Toen de geallieerden In N. Afrika landden heeft president Roosevelt gene raal Franco verzekerd, dat Spanje van de Ver. Naties niets te vreezen had. 5. Sumner Welles heeft schrifteiyk be vestigd, dat deze verzekering niet alleen sloeg op de geallieerde landing in N. Afrika, maar op den geheelen duur van den oorlog. 6. De Amerlkaansche generaals Patton. Mark-Clark en Bradley hebben hun dank betuigd voor Spanje's houding aan wij len generaal Orgaz. 7. Spanje heeft later geprotesteerd bij de Ver. Staten tegen het optreden van agenten van den Amerikaanschen Inlich tingendienst ln Algiers en tegen pogin gen tot een omwenteling in Spanje. DOODSTRAF GEËISCHT TEGEN ~Mr SCHRIEKE. Het Byz. Gerechtshof te Den Haag heeft heden tegen mr. J. J, Sohrleke, die ln den bezetrtlngs tijd secretaris-generaal van het de partement van Justitie is geweest, 'Ie doodstraf geëlscht Naar aanleiding van onze publi catie van gisteren betreffende de komst van Churchill ter aanvaar ding van het door de Leldsclie Universiteit verleende eere-doc- toraat, heeft de Buurtcommisslc van Breestraat, Steenschuur, Ra penburg en tusschen gelegen straten gisteravond spontaan be sloten om langs den weg, dien de stoet der hoogleeraren van het Academiegebouw naar de Pieterskerk te voet zal volgen een passende verslering aan te bren gen. Het proces tegen de Gebr. de Vilder. Respectleveiyk 3 en 5 Jaar R.W.I. geëlscht BIJ,hot te Amsterdam voortgezette ver hoor van de gebr. De Vilder verklaarden de verdachten dat zy na het onderhoud met dr, HIrschfeld ervan overtuigd wa ren dat zy de werken aan vliegvelden, wanneer daartoe een „Befehl" kwam mochten uitvoeren zonder ln conflict met het landoorlogsreglement en met de meergenoemde richtiynen te komen. Aangezien tal van personen en bedrij ven zich al spoedig hebben teruggetrok ken en niet meer bereid bleken aan vlieg velden en dergelyke te werken, vroeg de voorzitter aan een der verdachten: „U zag anderen zich terugtrekken. Kwarü. datzelfde nooit bij U op?" Verd.: „Die hadden geen bedrijf. Voor hen was dat heel eenvoudig." Op de vraag van den president of verd. wist dat de aannemHlllen, die op 't vlieg veld Bergen werk had aangenomen, zich had teruggetrokken, antwoordde een der verdachten ontkennend. Pres.: „Merkwaardig, dat is toch niet zoo'n klein maatschappytje!" De accountant J. van Hamersveld ver telde dat op een verwerkt bedrag van rond 15 millloen gulden door de maat schappij ongeveer 3V6 millloen gulden De reis van het Prinselijk Paar Het programma vastgesteld. Het Prinselijk Paar zal op Vrijdag 5 April naar de Scandinavische landen af reizen en wel per eigen vliegtuig. Waarom deze reis? Nederland is grooten dank aan Denemarken en Zweden verschuldigd voor alles, wat deze belde landen tijdens en na de bezetting deden tot leniging van den geestelijken en stoffeiyken nood ten ontzent. En het verheugt onze regee ring zeer, dat Prinses Juliana en Prins Bernhard dezen dank van ons volk ln eigen persoon te Kopenhagen en Stockholm willen overbrengen. Deze dank bezit eer) geheel eigen ka rakter en wordt op zeer bijzondere wijze tot uiting gebracht door een tournee van het Concertgebouw-orkest naar de Scan dinavische landen. Het behoeft geen betoog, dat de voor bereiding tot dit alles veel moeite en zorgen gekost heeft Om een orkest van 117 leden, voorzien van instrumenten, over te brengen, beeft men zes vliegtui gen noodlg. Het Prinselijk paar bezoekt eerst Ko penhagen, vervolgens Stockholm, ten slotte Oslo Het bezoek aan Oslo draagt een beleefdheidskarakter, gelijk ln het kort ls gemeld Te Kopenhagen zijn onze Prins en Prinses gasten bU den Kroonprins en de Kroonprinses van Denemarken. Zij' lo- geeren te Amalienborg. Op den dag van aankomst. 5 April, wordt, de Nederland- sche kolonie ontvangen ln het gezant schapsgebouw. Op Zaterdag 6 April zullen in den mid dag ln de ambassade de decoraties aan de Denen en enkele Nederlanders uitge reikt worden, als uiting van dank voor alles, wat dezen deden voor ons Neder- landsche volk In den avond is er een galadiner ten hove, door den Koning en de Koningin van Denemarken aan Prin ses Juliana en Prins Bernhard aangebo den. Het galaconoert van het Amsterdam sohe Concertgebouw-orkest onder leiding van Eduard van Beinum te Kopenhagen vindt Zondag 7 Apri lplaats om acht uur ln den namiddag in de K.B.-hallen. Het wordt per radio uitgezonden, waardoor de Denen en de Nederlanders gelegenheid krijgen deze manifestatie mee te maken. Dit concert wordt bijgewoond door Prin ses en Prins, door de geheele Deensche Koninklijke familie en door 3000 genoo- dlgden. Maandag 8 April bezoekt Prinses Ju liana in den ochtend een kinderzieken huis, waarna het Prinselijk Paar zloh naar Amager begeeft, waar zij ln de kerk wor den ontvangen en toegesproken door den predikant, die bij den doop van Prinses Juliana aanwezig was. Na de lunch ver trekken zij naar Stockholm, waar zij als gasten van den Koning in diens palels logeeren Op Dinsdag 9 April biedt het Kroonprinselijk paar van Zweden aan Prinses Juliana en Prins Bernhard een déjeuner aan en wordt, waar Nederland momenteel niet over een eigen gezant schapsgebouw te Stockholm beschikt, in i het Grand Hotel een receptie gehouden, waar de onderscheidingen zullen worden uitgereikt. In den avond vindt een gala diner plaats door den ZweedSchen Ko ning aan den Prins en de Prinses aan geboden. Geiyk gemeld, wordt sedert begin Maart een Van Goghtentoonstelling te Stockholm gehouden, waarvan de op- berngst geheel ten bate komt van het reliefwerk. Eerevoorzltter van deze ten toonstelling ls de Kroonprins. Op 10 April zaï het Prinselijk Paar deze ten toonstelling bezoeken, waarna het op Haga het bultenverbiyr van Prins Gustav Adolf de lunch zal gebruiken. Dien avond heeft ln de opera een galaconcert plaats, wederom onder leiding van Eduard van Beinum, waar de geheele Zweedsohe Ko-. ninklijke familie aanwezig zal zyn. Op 11 April wordt in de particuliere woning van den Nederlandse-hen gezant, jhr. mr, Teixeira de Matte», door den Prins en de Prinses aan den Zweedschen Kroonprins en de Kroonprinses een lunch aangeboden, waarna ln het Grand Hotel de ontvangst der Nederlandsahe kolonie zal plaats hebben. Bovendien zal daar een aantal Nederlandscho kinderen van nog niet gerepatrieerde Nederlanders aanwezig zyn, In den ochtend van den 12den April vertrekt het Prlnseiyk paar naar Oslo.. Het Prinselijk Paar zal op 13 April per eigen, vliegtuig naar Nederland terug keeren. In het gevolg van het Prlnseiyk Paar bevinden zich: mevrouw L. Vertorugg-e van 's-Gravende el, hofdame-honoraire van H.M., mit J C. baron Baud, kamer heer van H. M. en particulier secretaris van de Prinses, de twee adjudanten van den Prins, kapitein H. W J baron Van Tuyi van Serooskerken en ritmeester C, C. Geertsema, mr dr. H. J. van Maasdyk treedt op als publlc-relations-officer, ter- wyi kapitein Gerard Sondenman het vliegtuig van het Prinselijk Paar zal be sturen. BON VOOR ZUIDVRUCHTEN. De stand van den voorraad zuid-vruch ten in ons land maakt het mogelijk in de eerste helft van April een vijfden bon voor dit artikel aan te wyzen. Voor alle lèeftljden zal 100 gram ver- krygbaar zyn. HET SCHANDAAL BIJ DE UNILEVER-VERKOOPCENTRALE. Ook een onderzoek by Unox te Oss. Naar ons van de zijde der economische recherche te Rotterdam wordt medege deeld, ls in verband met den bonnen- zwendel by de Unllever-Verkoopcentrale nog een onderzoek ingesteld bij de Unox- fabrieken te Oss, een dochteronderneming van de Unilever. Het onderzoek had tot resultaat, dat besloten werd den 45-Ja- rigen procuratiehouder V. A, J. van W. te arresteeren, Hangende het onderzoek kunnen nog geen nadere bijzonderheden worden verstrekt. nederlandsche directeuren van de internationale bank. Te Savannah zyn de heeren prof. mr. G. W. J. Bruins en dr. J. W. Beyer, die als zoodanig door Nederland candldaat waren gesteld, door den raad van gou verneurs benoemd tot directeuren van de Intern. Bank voor herstel en wederop bouw en van het Intern, monetaire fonds. winst ls gemaakt. De directieléden kregen aan tantième ln '40 ruim f. 84.000, in '41 ruim f. 54.000 en in '42 ruim f. 47.000. Prof, Hellema, beheerder van de Amst. Ball, Maatschappij verklaarde nergens den Indruk te hebben gekregen van eenige vrywllllge aanvaarding van werkobjecten. De advocaat-fiscaal, mr. W. Bakhoven, noemde dit een van de belangrykste en meest prlnclpleele zaken, welke het Bljz. Gerechtshof ooit te behandelen krijgt. De begrenzing van strafbare collaboratie moet worden vastgesteld. Hy noemde de gestelde daden ernstig. Er ls als het ware gevraagd om een „Befehl", dat zou kunnen dienen als verontschuldiging. Verdachten wilden zich klaarbiykeiyk dekken tegen mogeiy- ke strafvervolging van een herstelde Ne- derlandsche overheid. Spr. cischte tenslotte, dat verdachte A. F. de Vilder zal worden veroor deeld tot vyf jaar, door te brengen ln een Rykswerkinrlchtlng en de ver dachte C, F. de Vilder, die wel dc beslissingen van zyn broer dekte, maar tocli niet zoo volledig verant- woordeiyk kon worden gesteld, tot drie jaar door te brengen ln een R.W.I, Thans bij de Stichting Kindertehuizen. Opnieuw ls de economische recherche te Rotterdam een groote fraude ter oore gekomen, nu by de Stichting Kinderte huizen 1945 aldaar. De zaak Is aan het rollen gegaan toen twee ambtenaren van den C.C.D. tot de ontdekking waren ge komen, dat aan den llnker-Maasoever duizenden liters melk zonder bon wer den verkocht. In verband met deze fraude werd de 49-jarige G, W., hoofd-adml- nlstrateur van deze stichting, gearresteerd en ln het huls van bewaring opgesloten. De fraude geschiedde op zeer eenvou dige wijze. Maandeiyks werden nameiyk bij de distributie eenige honderden kin deren meer opgegeven dan ln werkeiyk- held ln de tehuizen dezer stichting, wel ke namen dragen van Margriet, Irene, Beatrix e.d., waren opgenomen. Hierdoor kreeg de stichting ruimschoots de be schikking over het overschot van rant soentoewijzingen, zoodat de heer W. hier mede met kwistige hand kon omspringen. IIIJ Het zoowel vooraanstaande leden van het personeel als meer promi nente figuren, die bij de stichting be trokken waren, van deze gelegenheid profiteeren door hun belangrijke hoe veelheden levensmiddelen te ver schaffen, waardoor de distributiebe scheiden werden verrekend tegen de overschotten der toewyzlngem Een vrouwelijk bestuurslid, mevrouw Van A„ zag op deze wyze kans eenige malen voor f. 50.f. 90.boodschap pen zonder bon te betrekken. Tegen haar ls proces-verbaal opgemaakt evenals te gen een ander bestuurslid, den heer P. Doordat aan de betrokken leveranciers veel meer toewijzingen werden verstrekt dan voor de kinderen noodlg waren, kon het gebeuren,' dat de stichting by een slager voor ongeveer 1700 kg. vleesch, gelijkstaande aan 4 runderen, en bij di verse bakkers ruim 300.000 rantsoenen •brood tegoed had, om van kruideniers waren, zooals thee, cacao, suiker, rijst e.d. nog maar niet te spreken. Hét tegoed'aan melk, dat nog by de mei klever anclers aanwezig was, liep ln de 10.000 liter. Hiervan zyn groote hoeveelheden ln den Mr. carp tot 18 jaar veroordeeld. Het Bljz. Gerechtshof te Den Haag heeft mr. j. A. Carp, die ln den bezettlngstyd president ls geweest van het „Vredesgereohtshof" te Den Haag, veroordeeld tot 18 jaar ge vangenisstraf. De eisch was: levenslang. vijandelijke propaganda- biljetten verspreid. Johannes Antonlus Weers, uit Leiden, die door het bijzonder gerechtshof tot 2 jaar en zes maanden gevangenisstraf was veroordeeld wegens het opzettelijk doen verspreiden van vijandelijke propaganda- biljetten kreeg thans van den bljz. raad van cassatie een gevangenisstraf van een jaar en zes maanden, door te -brengen ln een rykswerkinrlchtlng, „nieuw amsterdam" uit singapore vertrokken. De „Nieuw Amsterdam" ls 16 Maart uit Singapore vertrokken met totaal 2766 repatrleerenden aan boord, nameiyk: 1116 mannen, 1047 vrouwen -en 603 kin deren, onder dertien Jaar. De „Nieuw Amsterdam" wordt 20 Maart aa te Co lombo en op 29 Maart te Suez verwacht. De algemeene gezondheidstoestand aan boord ls uitstekend. goud op straat. Een militaire vraohtwagen, die de ba gage van repatrieerende Cariadeezen met hun „souvenirs" vervoerde,' verloor on derweg te Haarlem een kist, welke op het plaveisel uit haar voegen sprong en haar kostbaren Inhoud prijs gal. Gouden hor loges, kostbare sieraden, een fonkelende overdaad van edele samenstelling rolden over den weg. Een handje vol thee, wat sigaretten en een stuk krantenpapier vormden het schrille contrast met de uitgestorte rykdommen. Een bejaard echtpaar, dat deze sohat „ontdekte", zocht alles zorgvuldig byeen en depo neerde de kist met Inhoud by de politie, waar zy nu op den eigenaar staat te waohten. „meat en kidneypudding" niet op extra-bonnen. Inzake den „vleeschopstand" onder de slagers ln het Zuiden, deelt men ons van bevoegde zijde mede, dat een rege ling van den verkoop als ln het A.n.p.- bericht bedoeld, niet tot stand ls geko men, De loopende vleeschbonnen zijn ver lengd om den verkoop over de afgeloopen periode alsnog mogeiyk te maken en in combinatie met de nieuwe bonnen te ver- gemakkeiyken. binnenland Op de voordracht voor de benoeming van een directeur der H.B,S, A, met 5- Jarigen cursus te Haarlem staan: 1, D. L. Daalder te Bergen (N.H.); 2. Dr. A. Dekker te Amsterdam; 3. Dr. D. J, Wanslnk te Santpoort. De senaat der universiteit van Am sterdam heeft besloten, het eere-docto- raat ln de faculteit der wis- en natuur kunde te verleenen aan den heer A. F. J. PortlelJe te Amsterdam. Zaterdagmiddag hebben drie jonge lieden een overval gepleegd op een Juwe- llerswinkei van P. in de Zwartjansteeg te Rotterdam. Zij gingen er met een pla teau met 80 gouden ringen, ter waarde van f. 4000, vandoor. Na een wilde ach tervolging kon een der daders, de 23- jarige meuibelbeeldhouwer C. van D. uit Vlaardlngen, die uit verdediging eenige revolverschoten loste, dooh niemand trof, worden gegrepen. De twee andere daders zijn in Vlaardlngen aangehouden. Zy waren nog in het bezit van de ringen. De 20-jarige A. van Balen uit de Bingleystraat te Rotterdam is gistermor gen toen hij op het station D P. op een rijdenden trein* sprong, van de treeplank gevallen en tussohen het perron en den trein bekneld geraakt, zyn beide beenen werden verbyzeld en ln ernst-lgen toe stand ls hij naar het ziekenhuis aan den Coolsingel vervoerd. Op 8 April zal te Genève de liquida tie-vergadering van den Volkenbond worden gehouden, Nederland zal verte genwoordigd zyn door Jhr. mr. F. Bee- laerts van Blokland, prol", mr. J. P. A. Francois en mevr. C. A. Kluyver. Met ingang van 1 April kunnen weer gewone handelspostpakketten naar het buitenland worden gezonden. Weldra zal ook de gelegenheid tot verzending van particuliere postpakketten worden open gesteld. Gistermiddag is voor het eerst na den oorlog een schip onder Finsche vlag de Rotterdamsche haven binnengevaren, n.l. de „Innamo" met een gemengde la ding aan boord. Aangezien er in de rechtstreeksche verbinding tusschen Nederland en Ca nada zeer weinig scheepsgelegenheid is, geschikt voor het meenemen van passa giers en het niet geoorloofd ls vla de Ver. Staten te reizen, zal er nog wel eenlgen tyd over heen gaan voordat het mogeiyk ls de Nederlandsche bruidjes ln grooten getale naar Canada over te brengen. In Pedjeng op Ball hebben 700 In donesiërs. in t-egenwoodigheld van gene raal Spoor, trouw gezworen aan het Ne derlandsche gezag. Ongeveer 120 Belglsobe, Zwltsersohe en Fransehe studenten zulleri een bezoek brengen aan ons land. Zij worden Don derdag te Amsterdam verwacht. Het be zoek zal drie weken duren. Tengevolge van de aanwezigheid van paratyphus-bacillen in eendeleren, is te Oostzaan een meisje van 15 Jaar, dat een zacht gekookt ei had gegeten, over leden. Een ouder zusje ls ln zorgwekken- den toestand naoar een ziekenhuis ge- den toestand naar een ziekenhuis ge- blijven. Te Rotterdam hebben havenarbei ders gisteren weer geweigerd een schip met sinaasappelen uit Spanje te lossen, zulks tegen het advies van het bestuur der Eenheidsvakbeweging, dat de zaak nog eenLge weken wilde aanzien, Dezer dagen heeft de rykstelefooii- dlenst te Rotterdam een record genoteerd. Er werden n l. op één dag meer dan 10.000 uitgaande gesprekken behandeld. BUITENLAND. Myron Tailor, Roosevelt's speciale vertegenwoordiger by den Heiligen Stoel, zal bij het Vaticaan terugkeeren als Truman's speciale vertegenwoordiger al daar. De opperste sovjet heeft het vierde vyf Jarenplan, grootendeels handelend over den na-oorlogschen wederopbouw, aange nomen Tengevolge van verzet van Grie kenland en Zuïdslavlë zal Italië pas einde September worden toegelaten tot de we reldbank en -fonds. Een nieuw licht, waarvan de uitvin ders beweren, dat het ln helderheid de zon evenaardt en een door radar bestuur de bom, bijgenaamd „de knuppel" welke ln den laatsten oorlog de vyandeiyke schepen bestookte en deed zinken, be- hooren tot de laatste wetenschappeiyke ontdekkingen m Amerika. Het proces tegen den Franschen massa-moordenaai dr. Petlot ls begonnen. De tafels ln de rechtzaal staan vol be- wysmaterlaal. voornamelijk koffers van de 24 geïdentificeerde slachtoffers. De be schuldiging houdt moord op 63 perso nen ln. Maarschalk TIto heeft een spoedig te verwachten onderteekenlng van een Poolsoh-JoegoslavisCh verdrag van vriend schap en wederzijdschen bystand aange kondigd, Ubarnegaray, minister voor de Jeugd en het gezin ln de regeering-Vlohy, ls vrijgesproken. De Britsche regeering heeft de overeenkomst van 1940 met Spanje, In houdende, dat het personeel van Brit sche instellingen in Spanje R.K. moet zijn, opgezegd, Onlangs ls ln Zwitserland de ver koop van sohoenen vrijgegeven. Ineenrhythme van twaalf detona ties per minuut spuwt de vulkaan Sakoe- raylma ln Japan asch en lava uit. De lavastroom ls een k.m. breed en 12 meter hoog en komt per dag 300 meter vooruit. Het dorp Koerokami, waar 165 huizen staan, die door 800 menschen bewoond worden, wordt rechtstreeks bedreigd. Men voorziet, dat dit dorp heden onder de lava bedolven zal worden. De Amerlkaansche gezant te Lon den John Wlnant heeft te Washington medegedeeld dat hy nog sleohts voor korten tyd naar Engeland terug zal keeren en spoedig hoopt af te treden Gisteren ls het proces tegen de oor- Ugsmisdadigers van het cpncentratiekamp Neuengamme begonnen. De verdachten verklaarden zich „niet schuldig", doch de acte van beschuldiging van den pro cureur-generaal majoor Steward ls ver nietigend: 90.000 personen hebben ln het kamp vertoefd, en van hen zyn er 40.000 overleden! handel gebracht en zonder bon verkocht. In totaal ls tegen 13 personen proces verbaal opgemaakt. De gearresteerde hoofdadministrateur voert tot zUn verde diging aan, dat hy bang was geweest, dat er opnieuw een harde winter voor de deur stond en daarom heeft hy willen hamste ren. De indruk by de politie ls. dat deze man als het ware voor Sinterklaas heeft willen spelen ten behoeve van dc voor aanstaande figuren van de stichting. In hoeverre bil dit geval distributie-Instan ties betrokken zyn geweest wordt nog nader onderzocht. JUBILEUM BI J DE N.V. MEELFABRIEK „DE RIJN". Op 1 April aa. zal het 25 Jaar geleden zyn, dat de heer A. J, M. H. Devllee bij de N.V. Meelfabriek „De Rijn" v/h fa, wed. T. J. Bots ln functie trad. Na zich aanvarikeiyk aan de expeditie en de daaraan verbonden administratieve werkzaamheden te hebben gewyd, werd de heer Devliee ln den loop der jaren be drijfsleider en een Jaar geleden tot direc teur der N.V. benoemd. GEMEENTEZAKEN. In de Raadszitting van 25 Maart zal een nieuwe wethouder worden gekozen. Voorgesteld wordt ontslag te verleenen aan de heeren W. J. J. C. Bljleveld, A. Kraay en A. J. M. van Dijk als lid van de Commissie voor de Lakenhal; aan de heeren W. J, J, C. Byieveld, prof. mr. W. van Iterson en prof, dr. J. de Vries als lid der commissie voor het Oud- Archief. Voor de Lakenhal worden als commis sieleden voorgedragen prof. dr. J. A. J. Barge, mr. J. Slagter, lr. H. A. van Oerle, prof. dr. H. v. d. Waal, mej. dra. J. van Hoorn, J. J. H. v. d. Ree. B. J. Huurman en mr. M. B. Vos en voor het Oud-Ar chief: prof. dr. J. N. Bakhuyzen van den Brink, D. J, van Dyk, mr. H. Burgersdljk en M. P. F. Meyer. Voorgesteld wordt op verzoek eervol ontslag te verleenen aan mej. H. de Wilde als onderwyzeres aan de Meisjes school voor U.L.O. (Breestraat). Voorgesteld wordt de Dienst voor Ge- meensahapszorg te herdoopen in Dienst voor Sociale Zaken. Een verordening daarvoor wordt voorgesteld, evenals voor de Lakenhal. THEOSOFISCHE VEREENIGING. Centrum Lelden. Mevrouw v. d. BergBoldlngh sprak voor bovengenoemd Centrum over „Op gang". Spr. wees er op, hoe na de moeliyke oorlogsjaren, waarin een neerwaartsche beweging ln het menscheiyk en maat- schappeiyk leven viel te constateeren, thans weer een opwaartsche beweglng mag worden verwacht, Indien alle men schen daartoe willen medewerken. God regelt alles. Het Goddelijke leven, dat zich ln alles openbaart en voortdu rend doorwerkt ln het minerale ryk en verder in planten, dieren en menschen zal weder de opwaartsche beweging bren gen Aan ons de taak om daaraan mede te werken en het gevoel van eenheid op te wekken, om te komen tot-de algemee ne broederschap der menschen. Niet ne men, maar geven, daarmede moet deze stap ln de evolutie worden gedaan. Met tal van voorbeelden en aanhalin gen verduidelijkte spr. haar rede en zy eindigde met de opwekking om in dien geest en met deze voornemens het a.s. Paaschfeest tegemoet te gaan, waarby de overwinning van den geest op de stof de groote stuwkracht moet zyn om tot een betere wereld te komen. Namens een aandachtig gehoor dankte de voorzitter de spreekster voor haar rede. OPTREDEN VAN PROF. ROLAND. In den Schouwburg trad Zondagavond de hypnotiseur prof. Roland op voor een goed bezette zaal. Hij vertoonde eenige toepas singen van zyn wonderiyke gave, welke het publiek geboeid volgde, zooals het op bevel laten fietsen en dirlgeeren door per sonen uit het publiek zoomede eenige staaltjes van helderziendheid. Voordien was een afwisselend programma afgewerkt, waarin Lya Martin met haar liedjes, de danseres Pytak, Cees de Lange als confe rencier, Ihet Dariaballet en vooral de drie Damarles met hun accordeons veel succes oogstten. De Bilt yerwacht tot Woensdag avond In het binnenland plaatseiyk koud» naoht. Overdag matige wind tussohen Zuid. en Zuid-West. Gedeelteiyk be wolkt. Droog weer. Temperatuur op loopend tot ongeveer 12 graden dn het Westen, en tot ongeveer 14 graden ln het Oosten van het land. PROF. DR. W. J. DE HAAS GEREHABILITEERD. Het afwikkelingsbureau Sectie 14 Staf M.G. deelt mede, dat uit het onderzoek naar de betrekkingen tussohen prof. dr. W. J. de Haas, hooglceraar te dezer stede en een buitenlandsche firma in Frankryk ge durende den oorlog, geheel ls komen vast te staan, dat prof. de Haas volkomen ten onrechte van een onvaderlandsche heudlng ds verdacht. INAUGURATIE HOOGLEERAREN. De volgende nieuwbenoemde hooglee raren aan de universiteit alhier zullen op den achter hun naam vermelden datum hun ambt aanvaarden met het uitspreken van een Inaugureel© oratie: prof. dr. H. v. d. Waal op Vrydag 22 Maart, prof. dr. Th. J. G. Locher op Vrydag 29 Maart, prof. dr. J. H. Waszink op Vrydag 5 April. DE UNIVERSITAIRE ZUIVERING. Minister v. cl. Leeuw geeft een uiteenzetting. In een in de Sociëteit „Mlnerva" alhier gehouden vergadering van den Nederland- sohen Studenten Raad heeft de minister van Onderwys, Kunsten en Wetenschappen prof. dr. G. v. d. Leeuw een uiteenzetting gegeven, van de motleven, die geleid heb ben tot m&dere maatregelen op het gebied der universitaire zuivering. Deze vergade ring was op verzoek van aen minister be legd, naar aanleiding van een schryven, dat de Studentenraad aan hem had verzonden en waarin de afkeuring over het beleid van den minister in universitaire zuiverings aangelegenheden werd uitgesproken. De be sprekingen werden ln groote openhartig heid gevoerd en hebben aanzienlek bijge dragen tot verheldering van de atmosfeer, welke ln den laatsten <tyd door verschillen de oorzaken was vertroebeld. GOUDEN HUWELIJKSFEEST. Voor het echtpaar J. SIeval-Korenhof, wonende Schelpenkade 56, zyn vandaag de f ouden bruiloftsdagen ingegaan. De heer leval, die zijn geheele leven als huls- en decoratieschilder is werkzaam geweest, mag zich met zyn echtgenoot© nog ln een uit stekende gezondheid verheugen. In den loop der Jaren heeft hy by verschillende patroons gewerkt. Daarnaast heeft hy als zelfstandig patroon ln de conjunctuur- Jaren zelfs met 12 knechten een schll- dersbedTyf geëxploiteerd. Vele Jaren ls hy ook voorzitter en secretaris van do afd. Leiden van den Ned. Schlldcrsgezellenbond geweest. Uit zyn huweiyk zyn dertien kin deren waarvan er tien nog ln leven zijn en drie achterkleinkinderen geboren, wy wenschen dit echtpaar nog vele gelukkige jaren. FEDERATIE VAN BUURT - VEREE NIGING EN. Gisteravond -vergaderde in „de Harmo nie" de Federatie van Buurtvereenlglngen, De voorzlter, de heer J. Pollman deelde mede. dat hem uit een onderhoud met don loco-burgemeester was gebleken, dat er wei degeiyk op 4 Mei gelegenheid zal bestaaar om op gepaste wijze feest te vieren. Spr. kon dan ook aan alle buurtvereenlglngen de toezegging doen, dat er voldoende ge legenheid zal bestaan om onzen (bevry- dlngsdag waardig te vieren. Uitvoerig werd gesproken over de toetreding van de buurt- vereeniglng tot de Federatie. Nadat do voorzitter verzekerd had, dat de Federatie niet ln de interne aangelegenheden zou doordringen, was er voor velen aanleiding zich by de Federatie aan te sluiten, In verband met de vele werkzaamheden, ver bonden aan de 4 Mei-viering. werd de be stuursverkiezing uitgesteld tot na dien datum en zal het voorloopdge bestuur de leiding op zich biyven nemen. De contri butie werd vastgesteld op f. 0.10 per be talend lid. By de rondvraag kwamen di verse voorstellen ter 6prake o.a. een gevel- versiering op 4 Mei en de ultgawo van een Federatieblad. Ms afgevaardigde Inzake de vacartie- bczlgheid voor de Jeugd werd aangewezen de heer Verbrugge. De voorzitter spTak een 6lotwoord, waarin hij allen opwekte de Federatie krachtig te steunen. NED. REISVEREENIGING. De bergpapoea's van NIcuw-Gulnea. In een zeer goed bezochte vergadering van de afd. Lelden van de Ned. Re lever- eenlging, welk© gisteravond dn „De Turk" werd gehouden, heeft de heer C. C. F. M. Ie Roux, directeur van het Ryksbureau voor Volkenkunde, gesproken over de berg papoea's van Nieuw-Gulnea. Na een welkomstwoord van den heer L. A. Mennes, vice-voorzltter der afideeling, begon de heer Le Roux zyn interessanto causerie met op te merken, dat Nieuw- Guinea vier en twintig maal zoo groot ls als Nederland, De bodem van het land, dat economisch onbekende mogeiykheden biedt, ls ryk aan petroleum en goud. Het ls ook een gewichtig knooppunt ln do wes telijke Pacific. Dwars over Nieuw Guinea loopt een reusachtig sneeuwgebergte. De toppen van dit gebergte reiken tot 5000 meter en overtreffen daardoor de Alpen ep. Kaukasus, Daarnaast wordt op dit eiland het grootste lengtedal ter wereld gevon den; er zyn rivieren, welke by hun mon ding 2000 meter breed zijn. De heer Le Roux, die twee maal een expeditie naar Ndeuw-Guinea medemaakte, gaf vervolgens byzonderheden over de zeden en gewoonten der bergpapoea's, waaitby hy zyn hooge bewondering uit sprak voor het groote aanpassingsvermo gen der papoea's, die in feite nog leven in het steenen tijdperk. Na afloop vertoonde de heer Le Roux een serie interessante lichtbeelden, terwijl ook een kostbare collectie gebruiksvoor werpen en versierselen uit dit land aan wezig was. Gemeentebestuur, zal woonruimte vorderen. Tenzy de ruimer behulsden deze vrywillig beschikbaar stellen. Zooals wei bekend mag worden geacht, is het woningvraagstuk in deze gemeente nijpend geworden. Versohfilende oorzaken hebben tot een grooten woningnood geleld en wel: le, reeds voor den oorlog was er geen overschot aan woonruimte. 2e. er ls sinds jaren geen aanbouw. 3e. er zijn vele gerepatrieerden ln de stad gekomen. 4e. er zyn verschillende overheids diensten in de stad gevestigd, welke kan toor- en woonruimte noodlg hebben. 5e. het bedrijfsleven breidt zich uit. derhalve ls er woonruimte vóór personeel noodlg. 6e. er zyn vele nieuwe professoren en een groot aantal studenten. 7e. Lelden herbergt nog plm. 1600 évacué's. 8e. by het bombardement van Decem ber 1944 zijn verscheidene woningen ge heel vernield of zwaar beschadigd. Het Gemeenteiyk "Bureau voor Evacua tie-Aangelegenheden tracht de évacué's naar hun oorspronkelijke woonplaats te rug te voeren, maar dit gaat helaas zeer geleidelik. Leiden heeft 5000 évacué's ge herbergd, waarvan direct na de bevry- dlng een aantal vertrokken ls, maar met het overschot gaat het langzaam, omdat er ook elders weinig plaats ls. Ook de "huisvesting van de gerepatri- eerden uit Indlë vraagt aandacht, alhoe wel de meesten hiervan by familie on dergebracht worden. Vrije woningen kun nen niet voor repatrleerenden beschik baar gesteld wórden, doch hoe beperkt ook, toch wordt ook door deze categorie woonruimte ln beslag genomen. De gevolgen van den woningnood wor den meer eü meer merkbaar en belem meren refeds het economisch en maat schappelijk herstel. Verschillende commissies en colleges hebben b.v, ongeregeld voortgang, omdat de betrokken professoren hier nog geen woning hebben. Overheidspersonen moe ten voor hun benoeming bedanken, om dat geen huls beschikbaar kan worden gesteld. Er staan onderwyzers voor klas sen van 80 kinderen, omdat hun collega nog niet in functie is, daar hy geen. woning ln Lelden heeft kunnen vinden. Het zelfde ls het geval met verscheidene artsen, predikanten, vooraanstaande per sonen uit het bedryfsleven, enz, Meer clan. 200 gevallen liggen voorts op oplos sing te wachten, welke, voorzien van een attest van den G.G. en GJD., dringend om gezondheidsredenen of a-soclalc toe standen andere woonruimte behoeven Bovendien wachten nog honderden, die wenschen te huwen, doch geen woon ruimte kunnen vinden. Het Gemeentebestuur ziet zich daar om, hoe ongaarne ook, genoodzaakt binnenkort tot vordering van woon ruimte op ruime schaal over te gaan. Er kan echter ook reeds vécl bereikt worden, indien degenen, die ruim gehuisvest zyn, eenige kamers vrywll- ilg voor woningzoekenden afstaan. Daarom wordt eên beroep gedaan op die Leidenaars, die over meer ruimte beschikken dan zij dringend voor wonen en slapen behoeven, hiervan opgave te doen aan het Huisvestings bureau Stadhuis. Hun wordt gelegenheid 'gegeven thans van socialen zin blijk te geven en, in dien zij thans eenige ruimte ln hun hul zen afstaan, kunnen zy zelf hun mede bewoners kiezen. Indien deze gelegenheid niet in vol doende mate wordt benut, zal het Ge meentebestuur binnen zeer korten tijd gedwongen zyn tot het nemen van rigou reuze maatregelen en tot Inkwartiering moeten overgaan. De -volstrekt onvoldoende woningtoe standen te dezer stede bieden helaas, tenzij de ruimer behulsden vrywllllg me dewerken, geen anderen uitweg.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1946 | | pagina 1