De malversaties bij de „Unilever-Verkoopcentrale' Het proces te Neurenberg Noordwijk gaat een hoogseizoen tegemoet J De schoenendistributie Met een enkel woord Weerbericht Onaanvaardbaar 84ste Jaargang ZATERDAG 23 FEBRUARI 1946 No. 25712 LEIDSCH DAGBLAD Waarnemend Directeur: A Poortman HoofdredMr M B van der Hoeven DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Telef. Directie en Administratie: 25041 (2 lijnen) Telef Redactie: 21507 Gironummer: 67055 Reeds 24 personen gearresteerd. Over de malversaties bij de Unilever- verkoop-centrale zijn thans nadere bij zonderheden meegedeeld. Tot nu toe zijn reeds 24 arrestaties verricht, waar bij zelfs de directeur en een drietal adjunctdirecteuren zijn betrokken. De zaak is aan het rollen gebracht doordat de politie op 5 Febr. des nachts een man aanhield, die margarine vervoer de. Er kwam toen aan het licht dat de 44- jarige afdeelingschef J. B. M. duizen den K,G. margarine, meest van rant- soenbewijzen en een klein deel in na- tura, door helpers had laten verkoopen. Bij hem werd f.4000.— in beslag geno men. benevens een motorrijwiel (onder kolen weggestopt), een electrische vleeschsnijmachine, schilderijen, enz. M. verklaarde dat hem in het begin van den oorlog door den 47-jarigen procu ratiehouder J. B. uit Hilligersberg een groot aantal bonnen was ter hand ge steld. zooveel, dat het er evengoed 500.000 als twee a drie millioen konden zijn. Deze bonnen ontving hij van B. door bemiddeling van den 59-jarigen admini stratief leider van het kantoor Rotter dam-C, van V. en werden door zekeren V uit Schiedam verkocht. Ten huize van M. werd ook het een en ander in beslag genomen, namelijk een bontjas van 13.000 gulden, een lei- cafotoestel. drie schilderijen, een klutsmachine, een frlgidaire, een patent weegschaal, een bontcape, een schrijf machine, een groote partij textiel, een aantal effecten en een bedrag van 20.000 gulden. Van de winst had hij ook een auto gekocht, maar deze is hem indertijd door de Duitschers afhandig gemaakt. De procuratiehouder J. B verklaarde, dat hij had gehandeld in opdracht van den directeur van de U.V.C,, den 47-jarigen A. van der P. uit 's-Gravenhage. Volgens mededeelingen van dezen laatste had hij kort na het uitbre ken van den oorlog een „binnenpot" gevormd van 500.000 rantsoenen van een kwart kilogram. Uit dien pot werd tijdens den oorlog voor het personeel kwistig geput, waarbij de directeur en de drie adjunct directeuren zich niet onbetuigd lieten. De directeur wendde groote hoeveelheden voor ruildoeleinden aan. Dit liep soms op tot duizend kilogram margarine per week. Na de bevrijding, toen er langen tijd Dagorder van Stalin. Aan het roode leger. Ter gelegenheid van het 28-jarig be staan van het roode leger heeft Stalin, generalissimus van de sovjet-unie en volkscommissaris voor de verdediging, een dagorder uitgevaardigd, die door den Moskouschen radio-omroep verbreid is. De order was zoowel tot het leger als tot de vloot gericht, Stalin prijst geoefendheid, moreel en bewapening van de sovjetstrijdkrachten. Hij betuigt dat zij hun taak, de verdediging van den sovjetstaat, op uitmuntende wijze heb ben volbracht. Het leger heeft den steun gehad van het geheele volk, maar heeft zijn hooge niveau vooral te danken aan de communistische party. Deze heeft van het achteriyke, landbouwende Rus land een modernen industriestaat ga- maakt en heeft aan den sovjet-soldaat de beteekenis en' de doelen van den oorlog uiteengezet. Thans moet het sovjet-volk niet alleen het verkregene vasthouden, maar te vens vooruit. De nationale economie moet een snelle ontwikkeling doorma ken, waarbij het vooroorlogsche peil in den kortst mogelijken tyd overschreden wordt. Onder de tegenwoordige omstandig heden bestaat de taak van het roode leger hierin, het scheppende vredeswerk van het volk te behoeden en de grenzen onneembaar te maken. Alle soldaten, of ficieren en generaals moeten hun mili taire en politieke kennis vermeerderen. Het roode leger moet op het gebied der oorlogvoering niet alleen gebjken tred houden, maar een voorsprong bereiken. In weerwil van de groot-e diensten, die het roode leger aan het land heeft be wezen, moet er geen gelegenheid wor den geschapen tot eigendunk. DE BELGISCHE CRISIS. De Schryver had een onderhoud met den heer Buset, voorzitter van de so cialistische partij en met de socialisti sche ministers van staat. Spaak heeft te Brussel een verkie zingsrede uitgesproken. De toestand, die door den verkiezingsuitslag in het leven geroepen werd, is ernstig, zei spr. en zou tot een grond wettelyke impasse kunnen leiden, indien de kleine meer derheid van de C.VP. in den Senaat, niet verbeterd wordt door de uitslagen van de provinciale verkiezingen van morgen. De regeeringspartyen hebben een meerderheid van meer dan 300.000 stem men. Slechts een anomalie van het Bel gisch kiesstelsel verhindert het voordeel er uit te halen. Ik ben noch anti-katholiek, noch anti- clericaal, maar ik meen. dat alle sa menwerking met de C.VP. in ieder geval moet uitgesloten worden aldus Spaak. geen margarine voorradig was, is de bonnenpot aanvankelijk geliquideerd, maar kort daarop gaf de directeur weer het sein. waarna de procuratiehouder J. B. opnieuw voor een bonnenpot zorg de en de zaak op den ouden voet ging voortzetten. Op 10 Februari, terwijl de familie voor zijn verjaardag gezellig by- eenzat, is de directeur Van der P. ge arresteerd. Ook werden aangehouden de drie adjunctdirecteuren, namelyk de 50- jarige A. L. uit Rotterdam, de 59-jarige W. F. C. D. uit Voorburg en de 57-jari- ge J. A. C. K. uit 's-Gravenhage, die mede verantwoordeiyk werden geacht en trouwens ook mededeelden uit den pot. Op het restant van den bonnenpot, bestaande uit 180.000 rantsoenen, heeft de economische recherche nog tydig de hand kunnen leggen. Maar de sneeuwbal rolde steeds ver der. Zoo werd op 11 Februari aange houden de 40-jarige magazijnmeester by de U.V.C., W. A. van S. Deze zorgde voor de afgifte van margarine en vet aan het personeel, maar vergat daarby ook zichzelf niet. Door ruiling kwam hy in het bezit van een piano, een boekenkast, een groote party textiel, Perzische kleeden en kleedjes, een Smyrna tapyt, een partij heeren- en damesstoffen, gordijnstoffen, zeven nieuwe heeren costuums, een bontjas, een schryfmachine, een hoeveelheid zilvergeld enz. Al deze goederen werden by hem thuis gevonden. Hij verklaarde dat alleen de directeur reeds tientallen tonnen margarine en vet en eenige dui zenden flesschen slaolie heeft ontvan gen. Voorts werd van het kantoor van de U.V.C. een groore hoeveelheid le vensmiddelen, te zamen eenige vracht auto's vol, in beslaggenomen, alles door ruiling met margarine en vet verkre gen. In verband met deze zaak werden voorts nog aangehouden de 44-jarige F. H. ten H., inspecteur-chef van de U.V.C. uit 's-Gravenhage en de 52-ja- rige inspecteur-chef van het verkoop kantoor te Rotterdam, H. A, H.. die ook groote partijen margarine en vet hebben betrokken Uit het onderzoek is komen vast te staan, dat de directie alleen reeds meer heeft ontvangen dan het geheele perso neel te zamen Gisteren behandelde de Russische aan klager Zory de Duitsche slavenjagerij in Rusland. Over dit onderwerp viel niet veel nieuws meer te vertellen, doch het ka rakter van de moderne slaven kwam in deze Russische beschuldiging moge- Ujk nog sterker uit dan in die, welke door andere aanklagers was uitgespro ken. Als bewys, dat de Duitschers ook in dezen tot de duisternis van vorige eeuwen zyn teruggekeerd, citeerde Zory een aantal brieven van Duitsche vrou wen, welke gevonden werden op geval len Duitsche soldaten De muiterij in Britsch-Indië. Staking geëindigd. Britsche troepen hebben gisteren te Bombay tweemaal het vuur geopend op groepen Britsch-Indische burgers, die ter demonstratie van hun sympathie met de „stakers" van de koninklyke marine in Britsch-Indië in grooten ge tale in het voornaamste Europeesche zakencentrum Europeesche burgers aan vielen, winkels plunderden en het mili taire verkeer ophielden. Negen personen werden gedood, meer dan 60 gewond. Steeds meer troepen en vlooteenheden werden voor Bombay gestationneerd en dit heeft de muiters eieren voor hun geld doen kiezen. Alle schepen der koninkiyke Britsch- Indische marine, die in handen van de stakers waren, hebben zich onvoorwaar- deiyk overgegeven. (Van onzen correspondent). Noordwijk, viywel de eenige, groote Nederlandschc badplaats, die onge schonden uit den oorlog te voor schijn is gekomen, belooft een sei zoen tegemoet te gaan, zooals nooit tevoren. Nu reeds loopen badgasten straat in, straat uit om een zomer verblijf aan zee te vinden. Gemakkelijk gaat dit niet; er is al veel verhuurd en veel verhuurders wachtten liever nog af, of de pry zen nog hooger zullen stijgen. De bedragen, voor het huren van een gemeubileerde woning in de vol-seizoenmaand Augustus ne men nu al fantastische vormen aan. Ook de hotels en familiepensions wor den overstroomd met aanvragen uit het geheele land. Men laat zooveel mogeiyk oude gasten voor gaan. Het is echter een groote vraag of- de bekende pensions en hotclbedry- ven dit jaar al zullen openen. Wan neer hun verzoek aan de Prysbe- hecrsching om de tarieven te mo gen verhoogen, niet wordt toege staan, zullen zü gesloten biyven, aangezien de bedryven, in dit geval, niet meer rendabel zyn. Van het Palace-hotel slaat het vrijwel vast, dat het dit seizoen dicht blyft. De opening van het „Huis ter Duin" is geheel afhankeiyk van den uitslag van de affaire „Tappenbeck". De obstakels, die de Duitschers heb ben achtergelaten in den vorm van tankmuren en de beruchte strandpalen, zijn vóór het dorp althans, reeds ver- wyderd. De boulevard biedt nog een trooste- loozen aanblik, maar de aannemersfirma Verlaat en Co. hoopt binnen 8 weken Ontwerp vermogens- aanwasbelasting. Naar wy vernemen is het ontwerp van wet op de vermogensaanwas- belasting bij de Tweede Kamer in gediend. Het wetsontwerp houdt voor eiken vermogensaanwas, welke op onoir- bare wijze dat wil zeggen door zwarten handel of door leveringen aan of dienstverrichting voor den vyand, is verkregen, een tarief in van 90 procent. De overige toene mingen van vermogen zullen wor den getroffen door een tarief van 50 procent. Van den vermogensaanwas van na- tuurlyke personen is f.5000 vryge- steld van belasting, voor kinderen bedraagt deze vrijstelling echter f. 1000. Voorts is voorzien in een reeks van byzondere vrystellingen, die evenwel niet in mindering ko men op vermogensaanwas, welke op onoirbare wyze is verkregen. Behalve natuurlijke personen wor den ook naamlooze vennootschap pen en eenige andere categorieën van lichamen in de belasting be trokken. Voor zooveel mogeiyk wordt voorkomen, dat zich tenge volge hiervan dubbele belasting heffing voordoet. zoover te zijn, dat met de bestrating kan worden begonnen. Over de boulevard-breedte, parkeer terreinen en een te verwachten ont eigening van de duinglooiingen tegen over de hotels is oneenigheid ontstaan tusschen de gemeente en de hotel eigenaren. De laatsten willen het rustige karak ter van Noordwyk's boulevard zoo veel mogehjk handhaven en bepleiten groote parkeerplaatsen achter de hotels en in het dorp, inplaats van op den boule vard. De gemeente heeft grootsche plan nen; de boulevard-trottoirs zouden een breedte moeten krygen van 21 M. Alle zeebaden zullen a.s. zomer nog niet in bedryf komen. De Maatschappy "Zeebad is van plan er twee te openen, één aan den Zuid- en één aan den Noord-Boulevard. De tennisbanen van het Casino, die tot de mooiste van Europa behooren, zullen dit seizoen volledig bespeeld kunnen worden. Internationale wedstryden zyn echter nog niet te verwachten. Op de golfbanen is ontzagiyk veel door de Duitschers verwoest. Toch zul len er met Mei al 5 van de 18 banen klaar zyn. De vooruitzichten op een goed seizoen zyn dus prachtig en toch hangt er een donkere schaduw over Noordwyk. De worden de oudste aanvragen, dateerend gasvoorziening dreigt fout te zullen loo- van 1943, beoordeeld. Binnen afzienba- pen. Hierop hopen we in een volgend ren tijd zullen ook nog 2 millioen paar Een achttal Amerikaansche journalisten zal een excursie door Nederland maken. In het kasteel Oud-Wassenaar te Wassenaar werd een coctail-party aangeboden, waarby verschillende autoriteiten aanwezig waren. Minister Logemann in gesprek met den Amerikaanschen ambassadeur Hornbeck. (Anefo/Raucamp, P.) IN OMLOOP ZIJNDE BONNEN WORDEN ONGELDIG VERKLAARD. Van bevoegde zyde wordt meegedeeld dat de schoenendistributie, welke dis- trictsgewyze heeft plaats gevonden, bin nenkort landelyk zal geschieden. Vóór 1 April zullen 1% millioen paar straat schoenen worden afgegeven. Allereerst artikel terug te komen. Wereldraad der Kerken. PROF. KRAEMER LEIDER VAN EEN OECUMENISCH OPLEIDINGS CENTRUM. De voorbereidende conferentie van den wereldraad der kerken te Genève heeft besloten, dat in den nazomer van 1948 een internationale conferentie der Christelyke Kerken in Denemarken of Nederland byeen zal komen. Met eenparigheid van stemmen heeft de conferentie besloten prof. H. Kraemer van de Leidsche Univer siteit uit te noodigen de leiding op zich te nemen van eeri oecumenisch opleidingscentrum, dat gevestigd zal worden in de omgeving van Genève, en voor welk doel John D. Rockefeller 500.000 dollar geschonken heeft. Ds. J. H. Cockburn, een voormalig moderator van de kerk van Schotland, heeft in een verklaring medegedeeld, dat de raad der kerken het uiterste zou doen om het herstel der kerken in Europa te bevorderen, en dat de raad aan ieder, onafhankelijk van zyn gods dienst, materieele hulp zou trachten te verschaffen. Er zyn onderhandelingen gaande over den aankoop van vleesch uit Denemar ken. en Zweden heeft twee millioen blikken vleesch aangeboden. Cockburn voegde er aan toe, dat ook Duitschland door de kerken zou worden geholpen. SCHEPEN MET REPATRIEERENDEN. De „Johan de Witt" is te Amsterdam aangekomen, terwijl de „Oranje" uit Tandjong Priok naai' Nederland is ver trokken. Amerlkaansche importschoenen worden gedistribueerd. Overigens bedenke men dat het niet mogeiyk is schoenen in een volkomen vooroorlogsche uitvoering te vervaardigen, te meer, daar voor de vervaardiging van „fyner" schoeisel een rnjpend gebrek aan speciale lichte leder soorten voor het. bovenmerk bestaat, alsook gebrek aan textielstoffen en garens. Het ligt in de bedoeling de thans in omloop zynde bonnen weldra ongeldig te verklaren, terwyl zy niet geruild kunnen worden tegen nieuwe bonnen. Deze maatregel wordt getroffen omdat het publiek bezwaren maakt tegen schoeisel met rubberzooi en by gevolg ten deele zyn bonnen niet besteedt. HET ZUIDEN IS ONTEVREDEN. „Brabant is ook een stuk van Nederland". In het Zuiden groeit nog steeds de ontevredenheid over wat men daar be schouwt als de achterstelling van het Zuiden by het Westen. Met name wordt er over geklaagd, dat in tal van commissies en andere organen, het Zuiden niet of slecht is vertegenwoordigd, dat de verkeerspro blemen in het Noorden veel sneller en beter worden aangepakt en opgelost dan beneden den Moerdijk en dat b v, de distributie van tabaksartikelen in het Zuiden veel ongunstiger is dan boven de groote rivieren. Het zyn deze klachten, welke er toe geleid hebben dat Eindhoven gisteren den indruk wekte alsof de verkiezings strijd al was begonnen. Op verschillen de plaatsen in de stad zag men de al of niet artistieke prestaties van nachte- lyke kalkers, die, in koeien van letters, aan duidelyklieid weinig te wenschen overlatende leuzen hadden uitgesmeerd. Onder de opschriften waren vry on schuldige leuzen, zooals „Brabant let op uw saeck" en „Edele Brabant were di" maar ook van bittere ontevredenheid getuigende uitlatingen, zooals „Weg met de Haagsche bureaucratie" en „Bevryd ons van het Westen, Brabant is ook een stuk van Nederland". CONGRES NEDERI/ANDSCHE VOLKSBEWEGING. Te Amsterdam heeft de Ned. Volks beweging een buitengewoon congres ge houden. Daar prof. dr. W. Banning wegens drukke werkzaamheden genoodzaakt is geweest zyn functie als voorzitter neer te leggen, heeft het congres een nieu wen voorzitter benoemd, n.l. mr. G. E. van Wals urn. Voorts is een resolutie aangenomen, waarin de Beweging als haar meening uitspreekt: lo. dat de Nederlandsche Volksbeweging in dit stadium haar werkzaamheden op intensieve wyze moet voortzetten, aangepast aan de nieuwe situatie, waarin met name de "partypolitieke verhoudingen in Neder land zyn komen te verkeeren; 2o. dat het karakter en de organisatie van de Ned. Volksbeweging behooren omge schakeld te worden naar de nieuwe taak die voor haai' ligt; 3o. dat de Ned. Volksbeweging geen enkele voorkeur behoort aan den dag te leggen jegens eenig politieke party, die zich niet tegen het personalistisch socialisme verklaart. UITSTEL VAN EERSTE OEFENING AAN STUDENTEN. Op vragen van den heer Van Sleen heeft de minister van oorlog geantwoord dat het voornemen bestaat om aan dienstplichtige studenten, die eerlang voor inlyving by land- of zeemacht in aanmerking komen, op hun verzoek uit stel van eerste oefening (geen vry stel ling van militairen dienstplicht) te ver- leenen voor den tyd, dien zy noodig zullen hebben om het examen af te leggen, waarvoor zy zich voorbereiden, ongeacht of hun studie met dat examen voltooid zal zijn. Voor enkele groepen van studeerenden o.a. voor medische studenten wordt een eenigszins af- wykende regeling ingevoerd. Aan leerlingen van de H.B.S. en daar mee geiyk te stellen inrichtingen zal in het algemeen gelegenheid worden gegeven vóór hun Indiensttreding de school af te loopen. Naar de voorlichtingsdienst van de marine te Batavia mededeelt, is de reorganisatie van de marine-opieiding in Indië in een vergevorderd stadium. Op verscheidene daartoe geschikte plaatsen zullen opleidingscentra worden ingericht en wel voornameiyk op Am- bon en in Makassar. Prins Bernhard js gisteren door Koning George op Buckingham Palace te Londen in audiëntie ontvangen, waar hy tevens de lunch gebruikte. De Ko ning verleende den Prins de versier selen van het GJB.E De Bilt verwacht tot Zondagavond: Guur, aanvankelijk nog stormach tige wind tusschen West en Noord. Regen-, sneeuw- of hagelbuien. Plaatselijk onweer. Weer daling van temperatuur. BINNENLAND. - De staking in het graanbedry'f te Groningen, welke 160 man omvat, zal worden voortgezet. Arbeiders uit het transportbedrijf in de stad Groningen en uit het graanbedryf in de provincie zyn bereid aan de staking mee te wer ken. De Nederlandsche maritieme recht bank te Londen, die daar tydens den oorlog recht heeft gesproken over mis drijven op Nederlandsche schepen, is gisteren onder presidium van mr. H. van Everdingen in slotzitting byeen ge komen. Onder auspiciën van „Ned. Volks herstel" had gisteren, in tegenwoordig heid van minister Drees, te Den Haag de eerste vertooning plaats van de film „Samen op weg", een film over de verdrukking en de bevryding van Ne derland. Met Paschen hoopt men de speel kamer in het Centri Station te Amster dam. die in den oorlog zware materiaal- verliezen leed, te heropenen. Haarlem krygt binnenkort haar Vrijwillige Brandweer (met een kern van beroepspersoneel) terug. Dit jaar zullen ryksbeurzen voor muziekstudie beschikbaar worden ge steld ten behoeve van on- of minver mogende jongelieden van Nederlandsche nationaliteit, die by zonderen muzikalen aanleg bezitten en zich aan de muziek als vakbeoefening willen wyden. Het ministerie van onderwys treft voorbereidingen voor de oprichting van een stichting „Veilig Tehuis". Deze stichting zal het toezicht op de accomo- daties van kampeerterreinen, jeugdher bergen en soortgelyke vacantieverblyf- plaatsen ten doel hebben. De Ned. Bioscoopbond heeft een commissie in het leven geroepen om de algemeene belangen van het Ned, film wezen in dezen tyd zoo goed mogelyk te dienen en het bestuur advies te geven in aangelegenheden van cultureelen aard. Met ingang van 1 Maart mag kopersulfaat vry worden verhandeld, In het zwaar beschadigde Eist is een fruitteeltdag gehouden. Ongeveer 900 fruittlers uit de geheele Betuwe en ook uit andere streken waren aanwezig. Opgericht is een Ned. Ver. voor rheumatologen. Voorzitter is di. J.Gos lings, te Leiden. De dir.-generaal van den r.kswa- terstaat heeft na een inspectiereis ver klaard, dat het eiland Walcheren thans menscheiykerwys gesproken weer veilig binnen zyn waterkeering ligt. Het ligt in de bedoeling om in Sep tember een zeer byzondere collectie bloembollen w.o. tulpen- en hyacin- thenvariëteiten uit de 17e en 18e eeuw, naar Zweden te verzenden, ten behoeve van den eeuwenouden tuin van Linnaeus in Upsala in Zweden, BUITENLAND. De Luxemburgsche Kamer van Volksvertegenwoordigers heeft een stemmig het wetsontwerp goedgekeurd, waarby tot 31 Dec. 1946 nieuwe byzon dere volmachten aan de regeering wor den toegekend. Zy kan nu maatregelen van openbaar bestuur treffen. De oorspronkelyk op medio Juni vastgestelde gemeenteraadsverkiezingen in de Britsche zone van Duitschland zul len enkele weken worden uitgesteld, daar de te volgen procedure nog nader bestudeerd moet worden, - Madagascar heeft zich met opmer kelijke snelheid aan de na-oorlogsche omstandigheden aangepast. Dit eiland, dat een oppervlakte bezit gelyk aan die van Frankrijk, Nederland en België te zamen en waar de bevolking uit vier millioen zielen van vijftien verschillende rassen bestaat, geniet een aanzienlyk exportsurplus en heeft geen zorgen over begrootingstekorten zooals zyn moeder land Frankryk. Er is in de winkels een behoorlyke hoeveelheid textielgoederen, schoenen en huishoudelijke artikelen. De veesta pel bestaat uit 8 millioen stuks. Er be staat geen voedseltekort en geen werk loosheid. De Japansche oorlogsmisdadiger generaal Yamasjita is opgehangen. - Sjanghai ondervindt op het oogen- blik de schadeiyke gevolgen van sta kingen, die veroorzaakt worden door slechte sociale toestanden. Uit Dordtmund wordt gemeld, dat nog acht personen van de 418, die tn de Monopol Grimberg-myn door in storting levend begraven zyn, door reddingsploegen werden bevryd. Men heeft de hoop de overigen t-e redden op gegeven. By een vliegtuigongeval is dr.John Brittain, Engeland's eerste deskundige op het gebied van raketten, gedood. Bevin, de Engelsche minister van buitenl. zaken, gaat een week rust nemen. In Frankryk overweegt men con fiscaties van alle goederen van zwart handelaren. Een Britsch economische expert te Berlyn heeft onthuld, dat de Duitschers plannen hadden voor een onderzeeboot welke een snelheid van 28 knoopen zou kunnen bereiken en welke zelfs de Queen Mary" had kunnen inhalen. De Fransche staatsman Leon Blum zal 26 dezer per vliegtuig naar Washin- ton gaan. De Perzische premier, die te Mos kou vertoeft, is door Stalin en Molotof ontvangen. - De Kon. Opera Covent Garden te Londen is na gedurende 6 oorlogsjaren voor andere-doeleinden te zyn gebrukt, heropend. De Fransche nationale constl- tueerende vergadering heeft met groote meerderheid een resolutie aangenomen, waarin wordt geprotesteerd tegen de De situatie in Indië wordt met jjf den dag hopeloozer. Het dege- lyke Hollandsche spreekwoord ..Komt tijd komt raad" gaat in het tropische land biykbaar niet op. Want de heeren, met wie dr Van Mook moet onderhandelen, gebruiken juist de tydsfactor als afmatting. Nu moet toe gegeven worden, dat de Nederlandsch- Indische regeering routine heeft in het geduldig onderhandelen en het daarby noodzakeiyke wachten men denke aan de onderhandelingen over econo mische vraagstukken met Japan maar toen was het vrede en wy waren baas in eigen huis. Thans ls er een op stand, dat is dus een oorlogstoestand, al stelt men het nog zoo fraai voor en wy kunnen ons niet eens voldoende roe ren, om de eigen landgenooten en de honderdduizenden loyale onderdanen onzer Koningin, wier eenige fout is, dat zy „trouw" zyn, te beschermen. En juist, zooals elke kenner van In dië, die niet verblind is door politieke, hyper-ethische waan, het voorspeld heeft, komt het uit: De Nederlandsche voorstellen zyn voor de Inheemsche ryksgenooten onaanvaardbaar! Waarom was dit te voorzien? Op de eerste plaats, omdat de psy chologische fout gemaakt is, met op standelingen te gaan onderhandelen. Wat heeft dr. Van Mook zich niet in bochten gewrongen om er uit te komen, welke prachtige dementi's lazen we. Vast staat, dat hy tegen den wensch van de Nederlanders in Indië, tegen het verlangen van de meerderheid van ons volk, ja tegen elke redeiyke logica in is gaan onderhandelen met Sjahrlr en Soekarno, voor en aleer wy eenige macht hadden getoond. wy zyn geen machtswellustelingen in Indië. Iedere eeriyke beschouwing moet tot de erkenning komen, dat Indië geen kolonie meer was, laat staan een wingewest. Hoe had Indië de verschil lende crises door moeten komen zonder Nederlandsche hulp en leiding? Indië heeft Nederland voordeelen opgeleverd, ongetwyfeld. Wat dankt Indië echter niet aan Nederland? Is de huidige cul- tuurheogte van Indië, het geesteiyk en materieel peil denkbaar zonder de in tense doordringing van Nederlandsche en Indische belangen, geesteiyke en materieele? wy zijn geen machtswellustelingen! Maar men had kunnen weten, dat de Indische maatschappy, door het verloop van den oorlog en door de wetenschap, wat Japan bedorven zou hebben, be hoefte had aan een krachtige leiding, berustend op machtsvertoon. Dit is de fout, dat dit Nederlandsche standpunt nooit in al zyn scherpte door de Nederlandsche regeering naar voren is gebracht. Dat kon ook niet, want dr Van Mook en dr Logemann, zien dit niet als het Nederlandsche standpunt. Dit is de fout, dat dr Van Mook ge durende de oorlogsjaren vry wel de eenige adviseur was. Aan zyn initiatief danken wy de rede van HM. de Ko ningin. zyn invloed werkte na by de ministerskeuze. Er is eeriyken werkers voor Indië èn Nederland geen kans ge geven. De ouderen, die in Nederland waren, mochten niet terug, al boden zy hun hulp spontaan aan; de ouderen in Indië gaan al of niet vrijwillig heen. Jongelui, soms nog niet afgestudeerd en onwettig aan een titel geholpen, reisden naar het land, dat zy niet kennen. En dr Van Mook schept de juiste atmos feer wel, waarin zy kunnen acollma- tiseeren De elementaire fout zit in het begin, zit in de styfhoofdige dwarsdryvery van enkelen. En het resultaat? Dat de heeren in Indië ons rustig laten wach ten en het comité of den raad, waar mee wy dan wel willen onderhandelen, omdat de leden aanvaardbare figuren zyn, in Djogjakarta gaan „versterken" door opname van extremistische groe pen, die al by voorbaat deze voorstel len onaanvaardbaar noemen. Daar tegenover stellen wij óns onaan vaardbaar! Wij aanvaarden niet, dat met de Nederlandsche eer gespot wordt, dat onze vlag nog langer gehoond wordt. Wy aanvaarden niet, dat de camouflage nog langer wordt gehandhaafd. Waar biyven de onderhandelingen met Indië? Noch Indië in zyn geheel, noch Java zelfs is representatief vertegenwoordigd. Indien eenige Nederlanders eenige mil- lioenen Ryksgenooten willen overlaten aan het gepeupel, sterk door Japansche wapens; als eenige Nederlanders schro men te doen wat Engeland met zyn muiters en opstandelingen doel; als 'eenige Nederlanders zelfs het redeiyke belang van Indië niet meer kunnen zien, verblind door him politieken blik en verdwaald in hun eigen doolhof, dan past ons protest. Het trouwe deel van Indië, dat is het grootste deel van Indië, valt als offer der terreur. Dit alles is in naam der gerechtigheid en op grond van onze eer voor ons onaanvaardbaar. terechtstelling van den Spaanschen re publikein Christino Garcia en waarin haar verzoek- tot „het verbreken der diplomatieke betrekkingen met Spanje voor te bereiden" wordt herhaald. Alleen de rechtsche groepen stemden tegen. Gelet op zyn gezondheid, heeft de Noorsche rechtspraak afgezien van een gerechteiyke vervolging van den 87-ja- rigen schrijver Knut Hamsun wegens collaboratie. Hy zal echter schadever goeding moeten betalen. Tydens het tweede geheim con sistorie heeft de Paus lederen nieuwen kardinaal een gouden ring met amethyst geschonken en hem een titelkerk te Rome toegewezen. De bekende Duitsche dirigent Furtwaengler, die na uitzetting uit Zwitserland te Weenen vertoeft, is zui ver verklaard. Deze beslissing moet nog door de geallieerde bestuurscommissie worden goedgekeurd. De regeering heeft haar plan, een ruime Grondwetsherziening te bewerken, laten vallen. Eerst na de verkiezingen zal deze ter hand wordgenomen. Thans is slechts een partiecle wyziging in de procedure der Grondwetsherzie ning aan de orde. De verhooging van de tarieven voor het goederenvervoer by de spoorwegen is tydeiyk opgeschort.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1946 | | pagina 1