Het congres van de S.D.A.P.
De Grieksche kwestie „opgelost"
Kooi en geit gespaard!
Unle-
Wij hooren
He! proces te Neurenberg
Weerbericht
Prof. Dr. H. Kraemer
uit Indië terug
Rede van den heer Vorrink
De nieuwe bonnen
De onregelmaligheden
te Schoor!
Een hantlelsaccoord
met België
Oorlogspleegkinderen
uit Indië
Spanning in Indië.
Met eeu enkel woord
84ste Jaargang
DONDERDAG 7 FEBRUARI 1946
ïjp. 25698
LEIDSCH
Waarnemend Directeur: A. Poortman
Hoofdred.: Mr. M, B. van der Hoeven
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Telef. Directie en Administratie: 25041 (2 ïynen)
Telef. Redactie: 21507 Gironummer: 57055
Gistermiddag hadden zoowel Bevin
AMERIKAANSCHE HULP
AAN EUROPA.
In een officieele verklaring heeft pre
sident Truman medegedeeld, dat de
...L - -
als Vysjinski zich met hun regeeringen j Amerikaansche regeering onmiddellijke
in verbinding gestold en daarna wer- maatregelen zal nemen om de export
den de onderlinge besprekingen voort- j van graan, vetproducten_en vleesch naar
gezet. De opening van de zitting van
gisteravond werd vertraagd, aangezien
de big three nog steeds in de kamer
van den secretaris-generaal confereer
den. Na de opening stelde de voorzitter
voor dat de Grieksche kwestie afge
daan zou kunnen worden met een ver
klaring van den voorzitter, die als volgt
zou luiden:
„De meerderheid van de leden van
den raad heeft uitdrukking gegeven aan
haar meening ten aanzien van de aan
wezigheid van Britsche troepen in Grie
kenland. NaaT het oordeel van den
voorzitter is de raad van oordeel dat de
aanwezigheid van Britsche troepen
geen gevaar voor den wereldvrede op
levert, en dat de aangelegenheid als
afgedaan beschouwd moet worden. De
raad gaat over tot de orde van den dag.
Vysjinski verklaarde, dat de Sovjet-
Unie-delegatie de verklaring van den
voorzitter niet kan aanvaarden. De
Sovjet-delegatie was echter bereid niet
verder aan te dringen op een formeele
resolutie over de Grieksche kwestie en
wilde met de volgende procedure genoe
gen nemen:
1. De veiligheidsraad neemt geen for
meele beslissing met betrekking tot de
situatie in Griekenland.
2. De Sovjet-delegatie zal tevreden
zijn met een verklaring afgelegd door
den voorzitter.
3. De verklaring van den voorzitter
moet inhouden dat de veiligheidsraad
acte genomen heeft van de verklarin
gen, afgelegd door de Sovjet-Unie. het
Vereenigd Koninkrijk en Griekenland,
en eveneens door de vertegenwoordigers
van de Vereenigde Staten, Frankrijk,
China Polen, Egypte en Nederland met
betrekking tot de situatie in verband
met de aanwezigheid van Britsche troe
pen in Griekenland, zooals deze zijn
vastgelegd in de notulen van de verga
deringen. De raad verklaart dan dat de
zaak is afgedaan.
„Dit" aldus zeide Vysjinski met na
druk. ..is het uiterste waartoe de Sovjet-
regeering bereidis te gaan en geen
andere bewoordingen zouden aanvaard
baar zijn.
De veiligheidsraad werd hierop een
half uur verdaagd om den Brltschen
minister van buitenlandsche zaken ge
legenheid te geven de vertaling van de
verklaring van Vysjinski te bestudee-
ren. Bevin voegde aan zijn Verzoek tot
verdaging toe, dat hij zeer veel prys
stelde op goede relaties met de Sovjet-
Na de heropening van de zitting
zeide Bevin. dat hy met genoegen ge
constateerd had, dat de Sovjet-Unie
niet langer bij haar oorspronkelijke
eischen persisteerde en vervolgde: Aan
gezien de afgevaardigden van de Ver
eenigde Staten. Australië. Frankrijk.
China, Polen. Egypte. Brazilië en Ne
derland verklaard hebben dat de aan
wezigheid van Britsche troepen in Grie
kenland geen bedreiging voor den vrede
oplevert, ben ook ik bereid tot conces
sie-, en zal niet langer op een fonneele
uitspraak van den raad aandringen.
Het is het verlangen van mijn land dat
het ongelukkige incident in de relaties
tusschen onszelf en de U.SB P.. gesloten
wordt en dat de eenheid van handelen
tusschen onze beide groote staten en
tusschen de leden van den Veiligheids
raad als geheel gehandhaafd blijft en
versterkt wordt.
Vysjinski sloot zich bij deze woorden
aan waarna ook de -Grieksche gedele
geerde zijn instemming betuigde met
deze oplossing.
Een oplossing dus, die de kool en de
geit spaart!
REDE VAN MOLOTOF.
In een radiorede gehouden ter gele
genheid van de verkiezingen in de
Sovjet-Unie, heeft de Russische minis
ter van buitenlandsche zaken, Molotof
onder meer verklaard, dat van de
ideeën in het buitenland over een re-
geeringswisseling in de Sovjet-Urüe ge
zegd kan worden, dat de wensch de
vader is van de gedachte. Molotof legde
den nadruk op de machtspositie van de
Sovjet-Unie, verkregen door een demo
cratische ontwikkeling van haar natio
nale doelstellingen. „Wij hebben er
altijd naar gestreefd kalmte te brengen
in internationale aangelegenheden,
steeds bedacht op de oppositie van
reactionaire krachten in de kapitalis
tische landen. Dank zij de strijdkrach
ten is het land nu vrij van buitenland
sche inmenging in interne aangelegen
heden, en het vraagt nu een lange
periode van vrede. Het Russische volk
wel nu zijn eigen cultureele. socialisti
sche leven ontwikkelen. Daarom is het
Russische volk zoo waakzaam wanneer
er problemen ter sprake komen, die de
kiemen van het verstoren van den vrede
en de internatonale veiligheid in zich
dragen."
Molotof keerde zich tegen diverse
„oorlogszuchtige" groepen uit het bui
tenland.
SPANJE EN DE U.N.O.
In verband met de ongunstige
nersnectieven in de voedselvoorziening1 De Panameesche gedelegeerde, dr.
heeft de Britsche premier Attlee een orras, heeft een formeel verzoek aan
heelt ae de ver. Volkeren overhandigd, waarin
verzocht wordt de resoluties van San
Francisco en Potsdam met betrekking
te4- Spanje toe te passen.
De U.N.O.-delegatie van Uruguay heeft
besloten haar motie ten aanzien van
het niet toepassen van de doodstraf in
het Neurenberger proces voorloopig in
te trekken en in overleg te treden met
haar regeering. Dit besluit kwam na
dat de motie door de Sovjet-gedele-
Srlgelen geeIde ^omyko als een beleedigtag van
1946 ^an 20 ^nillioen schepels tarwe! de- eerIljlch?ld van de wereld was geka-
gerst en hop, welke formaliter gebruikt
zouden zijn vooi ae fabricage van alco
holische dranken voor de V. St., de ex
port van 385.000 ton vetproducten en
ongeveer 728.000 ton vleesch.
DON JUAN EN FRANCO.
Volgens monarchistische kringen zou
Don Juan, die nu in Portugal vertoeft,
weigeren onderhandelingen te voeren
met afgevaardigden van Franco, tenzij
Franco bereid zou zijn tevoren het be
wind over te dragen aan een groep
rakteriseerd, en de Öekrainsche afge
vaardigde Dmitri Manieolski het een
bedreiging van het bestaan der Ver
eenigde Naties had genoemd. Bovendien
hadden de aanklagers der vier groote
naties in Neurenberg stelling genomen
tegen het voorstel van Uruguay.
De Britsche en Amerikaansche aan
klagers zeiden dat voor zoover hun be
kend was Uruguay had ingestemd met
het handvest van het tribunaal waarin
de doodstraf genoemd wordt, zoodat zij
nu niet inzien hoe dat land kan bewe
ren zich er nu tegen te verzetten.
De Russische aanklager Prokovsky
zeide dat de gerechtigheid eischte dat
vooraanstaande generaals, die bereid de levens genomen werden van de per-
zyn een plebisciet uit te schrijven. sonen die zulk lijden over de wereld
CU. P.) I hebben gebracht. De Fransche aankla
ger Faure was van meening dat de
grootste misdaden tegen de mensch-
heid den hoogsten straf met zich moe
ten brengen.
DE DUITSCHE
KUNSTSCHATTEN-JACHT.
De Fransche aanklager Gertoffer gaf
te Neurenberg een uitvoerig overzicht
van de systematische Duitsche roof
van kunstschatten uit de bezette lan
den. Goering werd als voornaamste
schuldige gebrandmerkt, terwijl ook
Seyss-Inquart zich in dit opzicht zeer
actief heeft betoond. Dit laatste werd
o.m aangetoond met zijn brieven inzake
de nuttige werkzaamheid van dr. Mühl-
mann, die Nederlandsche bibliotheken
en verzamelingen doorzocht. Deze dr.
Mühlmann had ook de hand in den
roof der Nederlandsche kerkklokken.
Het Nederlandsche dossier dat aan
de Fransche prosecutie ter beschikking
werd gesteld, bevat o.a. een daarom
trent opgesteld rapport, voorts een door
de stichting „Nederlandsch Kunstbezit"
opgesteld overzicht van uit Nederland
geroofd bezit. Daarin wordt vermeld,
dat Goering reeds voor den Inval in
Nederland een ranglijst had opgesteld
yan zich in Nederland bevindende
schilderijen.
De nieuw benoemde Nederlandsche gezant te Parijs, Jhr, Tjard^ van
Starkenborgh Stachouwer, oud-Gouverneur-Generaal van Ned.-Indië, is per
vliegtuig van Schiphol naar zijn standplaats vertrokken. Even voor het vertrek:
v.l.n.r.: havenmeester Thomson, freule van Starkenborgh Stachouwer, de
jongste dochter van den gezant, die haar vader naar Parijs vergezelt, en
jhr. Tjarda van Starkenborgh Stachouwer. Anefo/Vrind P.
telegram gezonden aan den Australi-
schen premier Chifley. met het verzoek
om verhoogden voedsel-export uit
Australië.
De rajah van Serawak, de 72-ja
rige sir Charles Vyner Brooke, heeft
de souvereiniteit van zijn onafhanke-
lijken staat aan de Britsche kroon over
gedragen op voorwaarde, dat de Brit
sche regeering een millioen pond ster
ling betaalt ten bate van hemzelf, zijn
familie en van bepaalde autoriteiten der
voormalige regeering van Serawak.
De marinecommissie van het Ame
rikaansche Huls van Afgevaardigden
heeft eenstemmig haai' goedkeuring ge
hecht aan een overdracht van overtol
lige slagschepen vliegtuigmoedersche
pen en andere oorlogsvaartuigen aan
China, mits het Congres daartoe eerst
zyn toestemming geeft.
De Britsche architect sir Herbert
Baker is overleden. Hij heeft o.m,
„Church House" (waar thans de Veilig-
zetelenl en het gebouw van de Bank of
heidsraad en de commissie der U.N.O.
England in Londen ontworpen.
In het Britsche Lagerhuis verklaar
de Attlee. dat weinig voortgang is ge
maakt met de ontwikkeling van de
atoomkracht voor vredesdoeleinden. Hij
hoopte, dat de samenwerking op dit
punt tusschen Engeland en Amerika
zou voortduren.
Begin Mei zal een aanvang worden
gemaakt met den aanleg van een tun
nel door den Mont Blanc.
Dc Bilt verwacht tot Vrijdagavond:
Matige, aan de kust tijdelijk krach
tige wind tusschen Noordwest en
Zuidwest. Zwaarbewolkt met plaat
selijk lichten regen of motregen.
Temperatuur in het Noorden van
het land tusschen 6 en 9, in het
Zuiden tusschen 7 en 10 graden.
RECHTERS IN HET INT. HOF
VAN JUSTITIE.
In de gistermorgen door den Veilig
heidsraad en de algemeene vergadering
der U.N.O. gehouden verkiezingen voor
het Internationale Hof van Justitie,
heeft de Nederl. candiaat prof. Verzijl
niet de noodlge stemmen' kunnen ver
werven. In den veiligheidsraad verkreeg
hij 5 stemmen, terwijl de meerderheid
6 bedraagt. In de algemeene vergade
ring verkreeg hij 14 stemmen terwijl de
meerderheid 26 stemmen bedraagt.
1? candidaten hebben zich direct van
de meerderheid verzekerd, zoodat
slechts twee plaatsen vacant bleven.
De volgende rechters werden benoemd:
dr. Hsoe (China), dr. C. de Visscher
Sinds de bevrijding zijn in proces
sen wegens collaboratie in Frankrijk in
totaal 3060 doodstraffen opgelegd,
waarvan 50 pet. in een mildere straf is
omgezet.
Aan een maaltijd te Washington,
gegeven door de Ameriaansche vereeni-
ging voor hulp aan Rusland, ter gele
genheid van het begin ran een natio
nale campagne om nieuwe ziekenhuis-
installaties te schenken aan de ver
woeste ziekenhuizen van Rusland, zijn
hartelijke woorden gesproken van
vriendschap tusschen de V.S. sn de
Sovjets.
Admiraal sir Harold Burrough, op
perbevelhebber van de Britsche Marine
in de Britsche bezettingszone van
Duitschland, neemt de plaats van
Montgomery in den geallieerden be
stuursraad in.
(België), prof. Jules Basdevant (Frank
rijk), dr. J. G. Guerrero (Salvador),
prof. S. V. Krylov (Sovjet Unie), sir
Arnold Monaïr (Gr. Br.), Alfaro Fa-
bele (Mexico). G. W. Hackworth (V.S.),
A. Alvarez (Chili), Badawy Pasja
(Egypte), J. E. Read (Canada), dr M.
Zoricic, Joegoslavië), dr. J. P. Azevedo
(Brazilië).
Er mogen geen 2 rechters van dezelf
de nationaliteit zijn. Het salaris dei-
rechters is vastgesteld op f. 54.000 per
jaar. De president zal f. 15.000 extra
ontvangen en de vice-president f. 100
extra voor eiken dag waarop hij den
president vervangt tot een maximum
van f. 10.000.
Tenslotte zijn nog gekozen in de
beide vacatures: dr. Helge Kalestaed
(Noorwegen) en Winiarski (Polen).
RADIOUITZENDING VOOR HEN,
DIE OP POST UIT INDIK WACHTEN.
Het is mogelijk, dat zij, die op post
uit Indië wachten, op Maandag 11 en
Dinsdag 12 Februari a.s. hun namen
door de radio zullen hooren. In ieder
geval doet men goed op die twee dagen,
tusschen 11.45 en 12.00 uur, naar Hil
versum I te luisteren. Dan zendt R.N.-
I.O. een lijst uit van namen en adres
sen van geadresseerden en, voor zoover
mogelijk, ook van afzenders van onbe
stelbare brieven uit Indië. De „berich
ten over krijgsgevangenen in het Verrè
Oosten" komen hiervoor op beide da
gen te vervallen.
HAD ONDERHOUD MET
SJAHRIR EN Dr. VAN MOOK
Prof. dr. H. Kraemer. die eenige
weken geleden naar Indië was
vertrokken, is gistermiddag
met liet Indiëvliegtuig weer in
ons land gearriveerd.
Zooals bekend, was prof. Krae
mer met een regeeringsop-
dracht naar Batavia vertrokken.
Naar wij vernemen heeft Prof.
Kraemer in Indië een ontmoe
ting gehad met Sjahrir en den
luit. gouv.-generaal Dr. Van
Mook.
Vandaag zou hij reeds een on
derhoud met minister Loge-
mann hebben.
In het gebouw „Bellevue" te Amster
dam begon gistermorgen het driedaag-
sche congres der S.D.A.P., dat door
ruim 600 gedelegeerden wordt bijge
woond. Ook de ministers Drees en Vos
en staatsraad ir. Albarda waren bij de
opening aanwezig. De heer Vorrink
hield een rede, waarin hij er aan her
innerde dat her, 6 jaar en 10 maanden
is geleden sinds het vorige congres werd
gehouden. Spreker schetste de ellende
der oorlogsjaren en de massale ont
wrichting, welke daarvan het gevolg is,
en wees er op dat de S.D.A.P. actief
aan het binnenlandsch verzet heeft
Voor de tweede helft van de 2de
periode 1946 (3 t/m. 16 Februari) geeft
elk der volgende bonnen recht op het
koopen van
Bonkaarten KA, KB, KC 602
735 250 gram jam, stroop enz.
736 50 gram thee
737 100 gram gedroogde zuidvruchten
738 250 gram waschpoeder
B 71 1 kg. aardapelen
Bonkaarten LA, LB, LC 602
A 04 melk lVz liter melk.
B 04, C 04 melk 3 liter melk
010 aardappelen 2 kg. aardappelen
Bonkaarten KD, KE 602
835 250 gram jam, stroop enz.
836 100 gram gedroogde zuidvruchten
837 250 gram waschpoeder
Bonkaarten LD, LE 602
D 04, E 04 melk 5 liter melk
510 aardappelen 1 kg. aardappelen
Tabakskaarten enz.
T 12 2 rantsoenen tabaksartikelen.
(geen importsigaretten).
100 gram chocolade of
suikerwerken.
100 gram chocolade of
suikerwerken.
Bovengenoemde bonnen kunnen reeds
op Vrijdag 8 Februari van des morgens
8 uur af worden gebruikt, met uitzon
dering van de bonnen voor melk en
aardappelen, waarop eerst met ingang
van Maandag 11 Februari mag worden
afgeleverd.
Op 23 Februari zal onder de inwoners By deelneming aan de maaltijden
van Greenwich (Connecticut) een refe- van de centrale keukens moeten aldaar
rendum worden gehouden. Zij zullen de bonnen .,014 of 514 vleesph" voor
zich voor of tegen het vestigen van de vleesch en ..010 aardappelen" voor
Vereenigde Volken aldaar uitspreken. aardappelen worden ingeleverd.1
V 12
X 12
deelgenomen. Staande hoorde de ver
gadering de herdenking aan van hen,
die bij dat verzet hun leven hebben ge
offerd.
Een eenvoudig geschrift, waarin alle
namen van de slachtoffers zullen wor
den opgenomen, zal de herinnering aan
hen levend houden. Vervolgens hield
de voorzitter een doodenappél. Moge
hun lijden en sterven voor ons strijden
en werken een lichtend voorbeeld zijn.
Voortgaande zeide spr. dat de kiezers
een oordeel krijgen uit te spreken over
de sociale maatregelen, in het bijzonder
over de ouderdomsvoorziening van
minister Drees. Wat Indonesië betreft
kan in wijs beleid volledige emancipatie
van het Indonesische volk en samen
werking op grond van gelijkberechtigd
heid bereikt worden.
Het voorstel tot fusie met andere
partijen in een „Party van den Arbeid"
noemde spr. het kernvraagstuk van dit
congres.
Ten slotte begroette de congresleider
de buitenlandsche gasten.
Medegedeeld werd dat het tijdschrift
.Paraat" moet worden aangezien als
het orgaan van de „Partij van den
Arbeid". Over de heroprichting van een
Instituut voor Arbeidsontwikkeling" zal
een rapport verschijnen. De kaderscho
ling wordt in studie genomen.
Over het ledental van de party wer
den de volgende cijfers verstrekt:
op 30 September 1945 waren er 543 af-
deelingen met 43.666 leden en op 31 De
cember 620 afdeelingen met 53.076 leden
(37.491 mannen en 15.585 vrouwen).
Over de verslagen en het gevoerde
beleid van het partybestuur werd hier
na langdurig gediscussieerd. De heer
Koppens (Roterdam) achtte, in ver
band met de zuivering van de party,
een eereraad noodzakelyk. De heer
Gardenier (Den Haag) noemde het be
sluit om Kerstvergaderingen te verbie
den ondemocratisch.
De heer B. de Vries, Amsterdam,
uitte critiek op de politieke leiding van
de hoofdredactie der ..Arbeiderspers".
De heer Van Elk, Bodegraven, juichte
het genomen Kamerbesluit tot stem
plicht toe. Voorts wilde spr. vragen te
pogen bij ontslagen eerst die ambtena
ren enz. aan te wijzen, die vrij gemak-
kelyk een nieuwe positie kunnen ver
werven. Onder applaus gaf spr, den
minister den raad goed op te letten: er
schynen partijgenooten, by de destyds
gedane benoemingen, uit noodgemeen-
teraden te zijn geweerd.
De heer Meertens, Rotterdam, wees
er op dat in Rotterdam vele partijge
nooten ontstemd zijn over de houding
tegenover dit verdienstelyke partijlid.
Het congres werd daarna geschorst.
PERSONEEL VAN HET KAMP IN
ZIJN FUNCTIE HERSTELD.
Van de zyde van het directoraat-
generaal voor de bijzondere rechtsple
ging wordt medegedeeld:
Op last van den directeur-generaal
voor de byzondere rechtspleging is in
het kamp van Schoorl een uitgebreid
onderzoek ingesteld naar aanleiding
van ernstige aanvyzingen, als zouden
in het kamp voor gedetineerden wapens
zyn binnengesmokkeld en als zou de
kampleiding dit oogluikend hebben toe
gelaten. In verband daarmede heeft
in samenwerking met de politie een
overval op het kamp plaatsgehad, ten
einde een onderzoek in te stellen. Daar
bij is komen vast te staan, dat de wa
pensmokkel niet zoo ernstig is geweest
als de aanwijzingen aanvankelijk deden
vermoeden. Van een oogluikend toela
ten van het smokkelen door de kamp
leiding is bovendien geen sprake. In
tegendeel had die leiding zelf reeds het
plan opgevat een grondig onderzoek in
te stellen. Er kan derhalve verklaard
worden dat het personeel niet de minste
blaam treft. Het wordt dan ook volle
dig gerehabiliteerd en in zyn oude
functies hersteld.
Vermoedelyk nog deze week
dc beslissing.
De Nederlandseh-Belgische economi
sche besprekingen, welke reeds eenigen
tyd te Brussel aan den gang zyn, zul
len deze week in Den Haag worden
voortgezet en daar vermoedelyk hun
beslissing krygen. Verwacht wordt dat
een handelsaccoord zal worden gesloten
voor den loop van 1946. Behalve glas
zal België ook textielartikelen, mest
stoffen en ceramische producten naar
ons land zenden.
België zal op zyn beurt tal van pro
ducten afnemen, waarby men vrij vlug
zal terugkeeren tot de traditioneele im
portwaren zooals zuivel-artikelen enz
Van Belgische zyde wil men den toe
stand vermyden, die soms vóór 1939
voorkwam, toen enkele Nederlandsche
exporteurs de pryzen bedierven op de
Belgische markt. De gemengde commis
sie zal daarvoor moeten waken.
De kleinere geschillen, die nog weg
geruimd moeten worden door het nieuwe
handelsaccoord, zyn ojii. de vlaskwes
tie en de moeilykheid van de glasver-
pakking, Ook zal een beginselovereen-
komst gevonden moeten worden inzake
de schadevergoeding. Het is immers bil
lijk, dat de Nederlandsche oorlogsslacht
offers in België op geiyken voet behan
deld worden als de Belgische oorlogs
slachtoffers in Nederland. De poovere
bemoeiingen vanwege de regeering-Van
den Acker ten voordeele van de oorlogs
getroffenen, zullen deze besprekingen
zeker niet gemakkelijker maken.
Samenwerking verstevigt
voedselpositie.
Het herstel van onze voedselpositie is
een moeizaam proces, maar dat er flink
wordt aangepakt, leeren ons de Honig's
Fabrieken te Koog aan de Zaan en Ny-
megen, waar met man en macht ge
werkt wordt om elk Nederlandsch gezin
zyn aandeel te verzekeren van al wat
de Honig's Fabrieken fabrieëeren. Het
gaat natuurlyk niet altyd zoo vlot als
men wel zou wenschen, maar de mede
werking van de betreffende autoriteiten
en bovenal van de winkeliers en gros
siers stelt Honig's personeel in staat
zyn volle energie te geven aan de pro
ductie en de eerlyke verdeeling van de
•uitmuntende Honig's artikelen, die van
zoo groot belang zyn voor het behoud
van onze volksgezondheid. 177
(Ing. Med.)
Zeer groote medewerking
van het publick.
De adjunct-directeur van het bureau
van de commjssie voor oorlogspleeg
kinderen te Amsterdam, de heer Meu-
lenbelt, vertelde een en ander over de
onderbrenging van de ouderlooze kin
deren, die met de repatrieeringsschcpen
uit Indië hier aankomen.
„Het enthousiasme", zoo zeide hy,
„waarmee duizenden menschen zich
beschikbaar stellen om kinderen uit
Indië in hun huis op te nemen, over
treft alle verwachtingen en is zelfs
zóó groot, dat de ontvangst der by
het bureau binnengekomen aanvragen
niet eens meer kan worden bevestigd.
Heel vaak stellen de aanvragers den
eisch dat een hun toegewezen kind bin
nen een bepaalden leeftyd moet vallen,
in de meeste gevallen heel jonge kin
deren tot 2% jaar. Het aantal repatri-
II.
Het is niet gebleven by de normale,
natuuriyke spanningen in den groei van
de Inheemsche bevolkingsgroepen. De
resultaten van-de ethische politiek voer
den tot een geheel nieuw onderwys-
systeem, tot een nieuwe bestuurspractyk
waarby de Inheemschen gelegenheid
kregen mee te doen, oefening te ver-
krygen. Van de regentschapsraden tot
den Volksraad, van de desaschool tot
de Universiteit! En dat alles in een voor
een volksgeschiedenis luttel aantal
jaren.
Die plotselinge overgang bracht, spe
ciaal onder de betrekkeiyk kleine groep
der intellectueelen. groote spanningen
te weeg, de spanningen van de puber
teit; lang niet in de groote volksmassa.
De millioenenbevolklng, in hoofdzaak
tani's, ondergingen in passieven zin
enormen invloed van het zich steeds
meer vermechaniseerende leven, zy
dachten over dat alles echter niet na.
De verfijnde hygiënische verzorging, de
vei beteringen op agrarisch gebied, de
vernieuwing hunner simpele industrieën
plaatste de massa niet voor ernstige
problemen. De geest van het Oosten
bleef hier bulten geding.
Maar er kwam een dunne bovenlaag,
die zich critisch ging bezinnen op de
algemeene verhoudingen. Dat was haar
goed recht zonder deze crltische in
stelling, door de Nederlanders zelf ver
oorzaakt en aangemoedigd zou van geen
vooruitgang gesproken kunnen worden.
Maar de critiek was, zooals by deze
groeifaze past, zeer eenzijdig.
De Westersche methode en de Wester-
sche wetenschap verschaften de hulp
middelen, maar deze hulpmiddelen laten
zich ecist door lange oefening leeren
gebruiken. En wat het ergste nadeel
was. er kwam een kloof tusschen het
Westeisch gevormde intellect en den
Oosterschen voedingbodem. Het vreemd
ste vink ik persooniyk in deze ontwik
kelingsgang nog altyd het falen in het
vinden van een synthese.
Toen Soekarno aan het eind der
twintiger jaren terecht stond te Ban
doeng vormde een der punten van de
aanklacht, zyn tendentieuze besprekin
gen van de Fransche Revolutie op de
door hem geleide cursussen. Naar twee
zyden sprak hier een wanbegrip: Hy
overschatte schromelyk de opnemings
capaciteit der massa, waardoor „voor
lichting" veranderde in „opruiende de
magogie". En hy begreep niets van de
Einmaligkeit van alle historische ge
beuren.
Jeugdzonde, inderdaad! Zooals men
de vierde klasser der HJ.S. niet kan
vergelijken met den student tegen zyn
doctoraal en deze niet met den in de
practyk staanden mensch, mag men
deze groep van „historisch jonge" In
heemsche intellectueelen, bovendien be
zield met liefde voor hun geboorteland,
niet meten met onze maatstaf. Maar
dit te erkennen impliceert niet, dat hun
doelstellingen dadeiyk aanvaardbaar
waren. Integendeel, wys staatsmansbe-
leid en minstens even groote liefde voor
Indië moesten hiertegenover stellen, dat
dezebeginselen eerst later practisch
uitvoerbaar zouden zyn.
En nu heeft de houding van sommige
Nederlanders deze spanning kunstmatig
opgevoerd. De houding van de Stuw-
groep, de z.g. hyper-ethische politiek
versterkte de niet-uitgebalanceerde, on-
critlsche Ideeën, die voor practische
toepassing onuitvoerbaar waren in het
belang van Indië zelf! Het Westen heeft
ten deele meegeholpen, eenige Inheem
sche individuen en groepen op drift te
slaan. In een zekere overspanning, ver
sterkt door uitingen en betuigingen van
Nederlanders, is men een los-van-Ne-
derland-politiek gaan propageeren, als
of Indië als geheel en eenheid reeds
ryp v/as voor dien status.
Neem als één voorbeeld uit vele de
propageering van het begrip „Republlk
Indonesia". Ik zeg niet, dat het begrip
Indonesië niet zyn historische bepaald
heid zou hebben verworven op den lan
gen duur, maar zooals het nu nog ligt,
bestaat er geen historische eenheid, ge
dekt door het begrip Indonesië. En zoo
is het een politieke leuze geworden. Met
alle gevaar aan eenzydige politieke
leuzen verbonden. Men wil - een nu nog
niet naar duur te bepalen - periode in de
ontwikkelingsgang overslaan. En dat is
ten eenenmale onmogelijk niet alleen,
maar voert tot kunstmatige, gevaar-
Ujke spanningen.
Deze spanningen nu worden nog ver
sterkt doordat het niet langer een'be-
langèntegenstelling Nederland—Indië is;
door internationale factoren is er een
algemeen probleem ontstaan. Daarover
in een slotartikel.
eerende kinderen van dien leeftyd is
echter uiterst gering Tot nu toe zyn
er intusschen slechts een 30-tal kinde
ren door bemiddeling van de commissie
ondergebracht en wel by familieleden.
Het is moeilijk een raming te maken
I van het aantal oorlogspleegkinderen,
I dat nog kan worden verwacht. Men
I neemt aan, dat er nog ongeveer 1000
I zullen binnenkomen. De toevloed zal na
10 Februari met het toenemen van het
aantal binnenloopende schepen grooter
worden."
Dinsdag van 17.30-17.35 uur zendt het
bureau oorlogspleegkinderen via de
stichting Radio Nederland de namen
uit van de gerepatrieerde kinderen.
De daders van de te Hilversum
gepleegde inbraak in een kleedingma-
gazyn aan de Kerkbrink zyn door de
Amsterdamsche politie gearresteerd. Het
bleken zes inwoners van de hoofdstad
te zyn. De gestolen goederen werden
ontdekt in een garage, waar zy op een
auto waren geladen.
De minister van onderwys heeft
den rector-magnificus der Technische
Hoogeschool te Delft opgedragen de
uitspraken tegen studenten-teekenaars
der loyaliteitsverklaring zoodanig te wij
zigen, dat de maximum-uitsluitingster-
mynen der richtlijnen 1 t/m. 5 van de
beoordeelings-beschikking studenten
1945 No. 1 voor Delftsche studenten
worden gehalveerd.
Aan dr. J. Kalf, te 's-Gravenhage,
ls op zijn verzoek eervol ontslag ver
leend als lid en secrtaris van de Ryks-
commissie voor de Monumentenzorg. In
zyn plaats is dr. W. J. A. Visser, te
Eindhoven, benoemd.
Aan de gemeente Maastricht is
een 50-tal Zweedsche noqdwonlngen
door de Inspectie voor de Volkshuis
vesting toegewezen. De kosten bedragen
f.2500 per stuk. De gemeenteraad heeft
echter laten weten dat Maastricht deze
woningen niet wenscht omdat zy te
klein zyn. Bovendien achtte de raad
zich onvoldoende Ingelicht over de
kwaliteit.
Na onderhandeling met de Brit
sche autoriteiten ls de Nederlandsche
regeering er thans in geslaagd den
export van een hoeveelheid oesters
'tegen bevredigende pryzen) naar En-
gelarid te verzekeren. De eerste zendin
gen zyn reeds verscheept.
Met 2210 stemmen heeft de
Eerste Kamer het voorstel van den
voorzitter aangenomen om leden te be
noemen, die deel zullen uitmaken van
de commissie Van der Poll.