Berlijn na de bombardementen
Enorme schade, doch
energie is ongebroken!
KUNST EN LETTEREN
BINNENLAND
Kerstgroet van den
Leider.
TWEEDE BLAD
VERDUISTEREN:
NEDERLANDSCHE JONGENS!
Verkoop- en aileverings
verbod voor schoenen.
Onze Berlijnsche correspon
dent schrijft ons:
Waarom zoo werd ons aoor
een stevigen Berlijnschen Schupo
op den man af gevraagd zou
onze stad gespaard blijven voor
luchtaanvallen, die Hamburg,
Bremen, Hannover, München en
vrijwel alle groote steden in het
industriegebied van Rijn, Roeren
Wupper al veel eerder hebben
doorgemaakt? Wij hebben thans
aan den lijve ondervonden, wat
ons van Anglo-Amerikaansche
zijde te wachten stond en wan
neer de oorlog ben zooveelsten
male een verscherping mocht
ondergaan, dan kan men ons
daarvan de schuld toch bezwaar
lijk in de schoenen schuiven!"
Deze zakelijke uitlating is ty
peerend voor de algemoene stem
ming, welke er sedert de zwaie
vijandelijke luchtaanvallen te
Berlijn iieerscht. Foto's spreken
in zoon geval dikwijls korte-- cn
duidelijker dan uitvoerige be
schrijvingen. Op de voorpagina
van een Berlijnsch blad zagen
wij Hitier te midden van 20.000
enthousiaste toekomstige offi
cieren, voor wie hij een redevoe
ring over de poirtieKe situatie
bad gehouden. Een ander blad
bracht een kiek onder het op
schrift „Berlijn trotseert de
Britsche terreur" en toonde dr.
Göbbels als gouwleider der Rijks
hoofdstad te midden jler zwaar
getroffen bevolking. Stralend van
voldoening accepteerde een be
jaarde vrouw uit de hand van
den minister een „Kriegsver-
dienstkreuz" met de zwaarden en
uit de gelaatstrekken der overige
vrouwen kan worden afgeleid, dat
haar deze onderscheiding van
harte wordt gegund.
Men bedenke: zulke tafereeien
speelden zich af, terwijl een be
langrijk deel der stad in een
puinhoop is herschapen en geen
sterveling weet, wat hem in de
eerstvolgende weken te wachten
ONVERWOESTBARE
ENERGIE.
Daar de weinige trams en om
nibussen, die het verkeer door
een deel van het centrum dei-
stad nebben hervat, van allen
kant bestormd worden door men-
schen, die klaarblijkelijk meer
haast hebben dan wij, maken we
onzen inspectietocht door dè eer
tijds drukste wijken te voet.
En al geraakt men daarbij diep
onder den indruk van de enorme
schade, die overal is teweegge
bracht, toch wordt men haast
nog sterker getroffen door de
onverwoestbare energie, waar
mede alem wordt gezwoegd om
de puinhoopen uit den weg te rui
men, de zwaar geteisterde win
kels en woningen weer toeganke
lijk en misschien zelfs bewoon
baar te maken.
Men beseft, dat er tienduizenden
menschen zijn, die levensmidde
len, kleeding en schoeisel bitter
hard noociig hebben. Op planken
en schuttingen staat met roode
verf te lezen: „Onze zaak ls al
weer heropend.!"' of „Hier kan
men melk en boter krijgen!" of
„De volgende week wordt onze
winkel heropend".
Men weet zich op elk gebied te
behelpen. Men weet zich naar de
gewijzigde omstandigheden te
schikken. Men moppert niet,
maar grijpt met beide handen
toe. Zoolang er geen gastoevoer
is, wordt er zoo goed mogelijk op
electrische comfoortjes gekookt
en wie in de keuken een kachel
heeft, die maakt daar handig ge
bruik van. In de kazerne-wonin
gen ziet men bewoners met pot
jes en pannetjes naar de buren
gaan met het beleefd verzoek
daar even het middagmaal te
mogen koken of opwarmen. Voor
de tienduizenden gezinnen, die
volkomen dakloos zijn geworden,
heeft men hals over kop gaar
keukens ingericht en na den
eersten zwaren nachtelijken
luchtaanval hebben tallooze ge
zinnen, wier huis In laaiende
vlammen stond, in een der on-
deraardsche schuilkelders moe
ten ontbijten.
In het uiterste geval kan dan
nog altijd gebruik worden ge
maakt van de reeds eerder aan
gekondigde „Goulaschkanone",
de rijdhnde keuken, die van de
eene straat naar de andere rijdt,
om de bevolking aan een warmen
maaltijd te helpen. Maar zoover
is het nog niet gekomen.
KRIJGSGEVANGENEN
AAN HET WERK.
Er wordt dag en nacht gewerkt.
Overal zagen wij Poolsche, Sov
jet-Russische en Badoglio-solda-
ten, die onder militaire bewa
king het opruimingswerk ver
richtten. Op kijklustigen is men
daarbij klaarblijkelijk allerminst
gesteld, want in de kranten word t
nadrukkelijk gewaarschuwd, ri>ii
zij, die uit nieuwsgierigheid een
kijkje naar de puinhoopen ko
men nemen, niet verbaasd moe
ten zijn in geval zij gedwongen
worden, aan het opruimingswerk
deel te nemen.
Voor roef en diefstal wordt
eveneens gewaarschuwd. Overal
ziet mén roode plakkaten, waar
in het Duitsch, Fransch, Rus
sisch en --«Roolsch op staat te
lezen, dat plunderaars door den
„politierechter" ter dood veroor
deeld worden en datf het vonnis
'oinnen 24 uur ten uitvoer wordt
gebracht. Er, dat het daarbij niet
om een bedreiging gaat, blijkt uit
krantenberichten, welke tot een
afschrikwekkend voorbeeld moe
ten dienen! Wij leven thans in
het vijfdp jaar van den wereld
oorlog en aan dgn bitteren ernst
van dit harde feit kan ent mag
geen sterveling zich onttrekken!
H Cuypers 70 jaar De toon
kunstenaar Hubert Cuypers viert
Tweeden Kerstdag zijn zeventigsten
verjaardag Hubert Cuypers werd 26
December 1873 te Baexem (L.) ge
boren. Hij ontving zijn eerste mu
ziekonderwijs te Roermond en stu
deerde vervolgens aan de kerkmu-
ziekschool te Aken onder leiding
van Franz Nekes. Na de voltooiing
van zijn studie werd hij benoemd
t^t organist-dirigent van St. Al-
phonsuskoor te Amsterdam, waar
hij zich tevens in de compositieleer
bekwaamde bij Bernard Zweers.
Zijn eerste composities waren^voor-
namelijk gewijde muziek, doch spoe
'dig ging hij als scheppend kunste
naar over op een heel bijzonder
terrein, n.l. dat van het muziek-
declamatorium, waarbij hij trachtte
het gèsproken woord een dusdanige
instrumentale begeleiding te 'geven
dat bij alle zefstandigheid der
beide cementen toch een hooaere
eenheid ontstond
Maar 'niet alleen als componist
heeft Cüypsrs grooten naam ge
maakt. ook als koordirigent heeft
hij vermaardheid verworven Zoo
volgde hij Anton tverkamp opwals
directeur van de koorvereeriging
..Arte et religion?" kwam hij aan
het hoofd te staan van het
Ut.rechtseh Palesirina-koor. was hij
directeur van ..Die Hache Sangers"
en van ..Sursum Corda" te Lelden
en leidde hu de „Vereentgde
Zangers"
Volksgenooten. helpt elkandeT
Offert aan Winterhulp. Giro 5553
Insuline vooi Nederlanilsc.ie
diabetici - Door bemiddeling van
het Nederlandsche Roode Kruis is
een hoeveelheid Amerikaansche
insuline ter beschikking van de
Nederlandsche diabetici gesteld.
Het ligt in de bedoeling met de
distributie van deze insuline in
Februari 1944 te beginnen. Ver
moedelijk zal de beschikbare hoe
veelheid voldoende zijn om deze
ook gedurende Maart en wel
licht ook gedeeltelijk in April
voort te zetten. De gebruikers
van protamine-zink-tnsuline val
len buiten deze regeling
Rijkshoreca opgeheven Het
Rijksbureau voor het hotel-,
café-, restaurant- en pensionbe-
drijf (het z.g. Rijkshoreca) is met
ingang van 22 December j.l. opge
heven, blijkens een in de staats
courant van 21 December opge
nomen beschikking van de secre
tarissen-generaal van de departe
menten van handel, nijverheid en
scheepvaart en van landbouw en
visscherij Hei. geheele terrein van
het Rijksbureau, voor zoover zijn
taken niet aan den gemachtigde
voor de prijzen zijn opgedragen
(prijzencontrole en prüsbcheer-
sching) ressorteert voortaan on
der de bedrijfsgroep .hotel-, café-,
restaurant-, pension, en aanver
want? bedrijven, kortweg Bp-
drijfshoreca genoemd
Nieuwe postzegel van 30 cent
Van 6 Januari a.s. af zal aan de
postkantoren het nieuwe zegel
van 30 cent met de beeltenis van
Comelis -Tromp verkrijgbaar zijn.
De kleur is licht blauwachtig
groen) het model is staand.
De zegels zjjn uitgevoerd in ro-
togravuredruk bij de fa. Enschedé
en Zn. te Haarlem naar het ge
graveerde ontwerp van Hubert
Levigne. Afmetingen 241/4 x 31%
(beeldvlak "211/4 x 28% mm.)in
vellen van 100 en van 50 stuks.
Afleveringstermijn opslagaard
appelen verlengd tot nieuwjaar
De geldigheidsduur van de „mach
tigingen opslagaardappelen", wel
ke eindigt op 25 December is ver
lengd tot en met 1 Januari a.s.
Diegenen, die vóór 26 December
geen opslagaardappelen hebben
kunnen verkrijgen op hun machti
ging opslagaardappelen, zullen dus
nog tot en met 1 Januari a.s. voor
opslag geschikte aardappelen op
deze machtiging kunnen koopen.
Kleine menu's 'in restaurants -
Het komt den laatsten tijd regel
matig voor, dat in restaurants
uitsluitend de dagkaart en niet
het menu aan de bezoekers wordt
voorgelegd. Deze handelwijze, is
voortaan verboden. Een desbetref
fende beschikking van de secre
tarissen-generaal van de depar
tementen van handel, nijverheid
en scheepvaart en van landbouw
en visscherij, gepubliceerd in de
staatscourant van 21 December
bepaalt, dat indien in een restau
rant een dagkaart wordt aange
houden. tevens de vaste kleine
menu's hierop moeten worden
vermeld. Komen in een restau
rant opr een dagkaart een of meer
schotels of gerechten met. vleesch,
vleeschwaren of wild voor. dan
dient op het vaste kleine menu.
tegen afgifte van consumenten
bonnen. een schotel of gerecht
met vleesch. vleeschwaren of wild
verkrijgbaar te worden gesteld
Geen logies voor korter dan vijf
dagen In een dezer dagen in
de Staatscourant opgenomen be
schikking van de secretarissen-
generaal van het departement
van handel, nijverheid en scheep
vaart en van het departement
van landbouw en visscherij, is de
bepaling opgenomen, welke ook
geldt voor de pensions, dathet
exploitanten van kamerverhuui -
bedrijven verboden is voor korter
dan vijf dagen achtereen aan
een en denzelfden persoon tegen
betaling te verhuren.
AAN DE NEDERLANDSCHE
ARBEIDERS IN DUITSCHLAND
De Westfalische Landeszeitung
publiceert een Kerstboodschap
die de Leider van het Nederland
sche volk, Mussert, den in het
Duitsche Rijk en in het bijzonder
in Westfalen tewerkgest-elden Ne
derlanders langs dezen weg doet
toekomen:
„Landgenooten!
Ik verheug mij zeer, dat Ik u
van het Kerstfeest de hartelijk
ste groeten uit het vaderland kan
overbrengen.
Mijn onverwoestbaar geloof aan
de goede eigenschappen van mijn
volk geeft mij de zekerheid, dat
steeds meer Nederlanders zich
zullen uitspreken voor de ge
dachte. dat alleen een onwrikbaar
vertrouwen in Duitschland alle
tegenstellingen kan overbruggen
en dat de nieuwe ordening van
Europa, die in dezen oorlog ver
overd moet worden, ook voor ons
volk een nieuw tijdperk van blcei
in het bestek van zijn natuurlijke
mogelijkheden zal brengen. Ook
al kan ik u op het oogenblik nog
niets tastbaars geven, toch kunt
gij er zeker van zijn, dat uw ar
beid en de bloedoffers van onze
vrijwilligers een ons toekomende
plaats in de Europeesche volken
gemeenschap waarborgen.
Nederlanders! Vervult uw plicht
jegens de andere buitenlandsche
arbeiders op voorbeeldige wijze,
geheel onverschillig welke functie
gij in Duitschland uitoefent.
Toont een houding, die zoo cor
rect en fatsoenlijk is, als die van
den Duitschen soldaat in uw va
derland!"
Van Vrijdag 24 December 1943.
van heden en
morgenmiddag 16.30 uur
tot morgen- en
Zondagochtend 8.30 uur
en van Zondagmiddag 16.45 uur
tot Maandagmorgen 8.45 uur
24 Dec.: maan op te 5.11 uur;
onder te 14.55 uur.
25 Dec.: Maan op te 6.27 uur;
langs dezen weg ter gelegenheid4pnder te 15.32 uur.
26 Dec.- Maan op te 7.40 uur;
onder te 16.15 uur.
De Germaansche weersportkampen wachten je. Daar leer je bij
dienst en spel jongens uit alle Germaansche landen kennen.
Iedere flinke Nederlandsche jongen in den lëeftijd van 16 tot 18
jaar kan aan een kamp deelnemen.
Meld je nog heden bij een der onderstaande adressen:
Utrecht, Koningslaan 9
Maastricht, Vrijthof 25
Goes, Violenstraat 44
Groningen Groote Markt 2é
Assen. Rolderstraat 45
Den Haag. Nassauplein 6
Rotterdam, Eendrachtsweg 35
Eindhoven. Keizersgracht 9
Hengelo, Drienerstraat 6
Amsterdam, Willemsparkweg 18&
Leeuwarden, Emmakade 48
In verband met de in vent ar i-
risatie van de voorraden schoe
nen hier te lande, is in de periode
van 25 December tot en met 5
Januari het koopen, verkoopen en
afleveren van alle soorten schoe
nen in den uitgebreidsten zin,
met inbegrip van pantoffels en
leerloos schoeisel, verboden, ock
al zou hier voor een geldige
schoenenbon worden geleverd.
In verband hiermede is de gel
digheidsduur van de schoenbon
nen, die in genoemde periode ver-
loopen, verlengd tot en met 12
Januari, zonder dat hiervoor af
stempeling van den bon door den
distributiedienst noodig is.
De bedrijfsrust tusschen Kerst
mis en Nieuwjaar - Het departe
ment van handel, nijverheid en
scheepvaart vestigt er de aan
dacht op, dat werkzaamheden,
samenhangende met van over
heidswege bevolen evacuatie-
maatregelen niet onder de be
drijfsrust tusschen Kerstmis en
Nieuwjaar vallen. Meubeltrans
porten en dergelijke werkzaam
heden mogen derhalve worden
uitgevoerd
Olie, stroop en versnaperingen
voor grensgangers en arbeiders
met verlof De centrale pers
dienst van het Nederlandsche Ar
beidsfront meldt: Op aandringen
van het Nederlandsch Arbeids-
front werd aan den wensch van
een groote groep Nederlandsche
arbeiders, die tijdelijk in het bui
tenland vertoeven en thans met
Kerst- en Oudej aars verlof in Ne
derland verblijven, alsnog tege
moet gekomen.
Het betreft hier de verstrekking
van de extra Kerstrantsoenen,
spijsolie, stroop en suikerwerKen,
waarvoor deze groep van Neder
landsche arbeiders aanvankelijk
niet in aanmerking zou komen.
Thans zullen, rnede dank zij de
bemoeienissen van het Neder
landsch Arbeidsfront, de navol
gende categorieën alsnog deze
toewijzing ontvangen: a. de z.g.
weekgrensgangers; b. de „Ostbau"-
arbeiders, die met wachtgeld in
Nederland vertoeven; c. de met
verlof zijnde jongens en meisjes
van den Germaanschen Land-
dienst en verder de verlofgangers,
die tijdens de Kerstperiode in
Nederland vertoeven,
Tenslotte ontvangen- NedCr-land-
sehe mijnwerkers, die in Duitsch
land werken, doch dagelijks naar
Nederland terugkeeren, voor zoo
ver zij in het bezit zijn van een
Duitsche toeslagkaart voor zwaren
arbeid een dubbel rantsoen olie.
De wijze, waarop de distributie
van de toegewezen artikelen zal
plaatsvinden, zal dezer dagen nog
nader worden bekend gemaakt.
Zuivelfabrikant uit zijn bedrijf
ontzet De overheid heeft ter
men gevonden het scherpe wapen
van de bedrijfsontzetting te han-
teeren jegens een zuivelfabrikant
in het Limfcurgsche plaatsje Rev-
merstok (gemeente Gulpen), eige
naar van een aldaar gevestigde
zuivelfabriek. Bij beschikking van
den secretaris-generaal is deze
„ondernemer op het terrein van
de voedselvoorziening" ingaande
18 Dec.. 1943 voor c.nbepaalden tijd
uit zijn bedrijf ontzet, is hem het
gebruik van zijn bedrijfsgebou
wen en zijn on het bedrijf ge
legen woning ontzegd, terwijl in
zijn plaats een daartoe aange
stelde bewindvoerder met den tot
diens beschikking gestelden be-
drijfsinventaris de bedrijfsvoering
zal overnemen.
Jarenlang heeft deze onderne-
mev zich schuldig gemaakt aan
allerlei overtredingen. Een lange
reeks van processen verbaal,
tuchtrechtelijke verklaringen,
vonnissen van den tuchtrechter
dan wel uitspraken van het cen
traal college, voor de tuchtrecht
spraak, getuigt van 's mans mis
dragingen.
Dat hij tevens in aanraking met
den strafrechter is gekomen, be
hoeft daarbij niet te verwonde
ren: boter afgeleverd zonder in
neming van distributiebescheiden,
ongemerkte boter voorhanden,
melk verkocht zonder bon en
tegen te hooge prijzen, bepaalde
zuivelproducten bereid en afge
leverd .ponder vergunning, con
trole bemoeilijkt en tegengewerkt,
botermerken onrechtmatig ee-
fcruikt, geknoei met monsters, ad
ministratie opzettelijk onjuist en
onvolledig gevoerd - er heers.i.te
een schier chaotische toestand op
administratief gebied - ziedaar
een onvolledige opsomming,waar
bij nog komt, dat ook technisch
de zaak zooveel te wéhschen over
liet, dat er geen bednjfsztkerheid
was. Aan het wanbedrijf is thans
resoluut ?en einde gemaakt in het
belang van de voedselvoorziening.
Wageningens kerk in gebruik
genomen Te Wageningen 13
Woensdag het tijdens de oorlogs
dagen van Mei 1940 geheel ver
woeste kerkgebouw der Ned. Herv.
Gemeente, met welks herbouw
spoedig kon worden aangevangen,
officieel in gebruik genomen.
In dezen eersten dienst ging
voor de oudste predikant, ds. J.
H. van der Wal Deze had als
tekst gekozen Joh 10 22, 23:
„En het was het feest der ver
nieuwing des tempels" enz.
De tabaksproductie van Neder
land. De Rijnstreek, met als
centrum Amerongen, heeft dit
seizoen een voor Nederland zeer
opmerkelijk record op haar naam
staan. Va 1 de totale tabakspro-
ductia van Nederland heeft de
Rijnstreek den afgeloopen zomer
namelijk ongeveer de helft alleen
opgebracht.
„Wat aarde bewaarde" te Am
sterdam. In het stedelijk mu
seum' te Amsterdam is thans de
tentoonstelling „Wat aarde be
waarde", die reeds met veel suc
ces in andere plaatsen is gehou
den, in een aantal benedenzalen
ingericht. Deze tentoonstelling
over de oud-Germaansche cul
tuur, die een levend beeld geeft
van het verleden en die aan de
hand van vele opgegraven voor
werpen, wetenschappelijk aan
toont, dat dit verleden anders was
dan vroeger in oppervlakkige
schoolboekjes werd geleerd^is bij
zonder interessant voor hen, die
er belang in stellen, hoe hun
voorouders hebben geleefd en ge
werkt. Men vindt op „Wat aarde
bewaarde" de resultaten van op
gravingen, die herinneren aan
het steenen-, bronzen- en ijzeren
tijdperk. Van elke periode ziet
men de uitingen van menschen
uit dien lijd, zoodat een voortref
felijk en belangwekkend, beeld
wordt gegeven.
