De frontverkorting in het Oosten
84ste Jactrgang
Maandag 27 September 1943
No. 25611'
Smolensk ontruimd.
OU
Radio-toestellen in
konijnenhokken.
Oproep van Grazïani.
VERDUISTEREN:
De Jeugd marcheert
Bewaar Uw aardappel
schillen - de koe maakt
er melk van.
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Duitsche Weermachtberichten,
Zaterdag deelde het Duitsche
■pperbevel mede:
„Op het Koebanbruggehoofd
;etten de bolsjewisten hun hevige
anvallen den geheelen dag zon-
er succes voort. Aan de Noord-
:ust van de Zee van Azof leidde
en eigen aanval tot resultaat- Er
'erden gevangenen en buit ge-
aakt.
Aan den midden-Dnjepr deed
e vijand op talrijke plaatsen ver-
eefsche aanvallen op de brug-
;ehoofden ten Oosten van de
vier. Een vrij groot aantal pant-
rwagens werd daarbij vernield,
'en Noorden van Tsjerkassy sloe-
;en Duitsche pantserstrijdkrach-
'ii kleinere vijandelijke groepen
li teen.
In den centralen frontsector
am het ten Westen van het
irwegknooppunt Oenetsj en
n Zuiden van Smolensk tot he
iige afweergevechten, die nog
(oortduren.
De steden Roslawl en Smolensk
erden, na volledige vernietiging
an alle voor den oorlog belang-
installaties, volkomen onge-
linderd door den vijand, ont-
luimd.
|Ten Zuiden van het Ladoga-
_leer bereikte een aanval van
.t luitsche jagersdivisies het bevo-
jln aanvalsdoel. Door pantserwa-
,al lens gesteunde tegenaanvallen
|C Ier bolsjewisten mislukten. In het
looge Noorden sloegen Duitsche
in loepen in den sector-Kanda-
ist|ksja en aan het Moermanfront
rscheidene vijandelijke aanval-
tn met verliezen voor den
and af.
an het Zuid-Italiaansche front
rschte ook gisteren een leven-
ge gevechtsbedrijvigheid. De
invallen van Britsche troepen
den sector-Salerno werden na
;r.)|'are gevechten afgeslagen.
eli|Duikbommenwerpers hebben in
It Middellandsohe Zeegebied een
■cote vijandelijke torpedoboot
Jt zinken gebracht en 2 vracht-
f jlhepen vernietigend getroffen.
11 i|ln den afgeloopen nacht lieten
ikele vijandelijke stoorvliegtui-
LL In zonder uitwerking eenige
,ft Immen op Noord-West-Duitsch
lbied vallen. Duitsche luchtver-
filnldigingsstrijdfcrachten schoten
i i jlteren boven het bezette gebied
'J het Westen 10 vijandelijke
ökj^eatuigen en boven Duitsch ge-
een snel Britsch verken
svliegtuig neer".
ux.
?ee
»r.
|En Zondag:
tap)1
adei
e
d<
ederl
.dig«|
,Een bolsjewistische landings-
aan de kust van de Zee
Azof is er mede geëindigd,
de geheele landingsgroep ter
'kte van ruim 800 man in de
werd gehakt.
weerszijden van de Koeban
lukten ook gisteren alle met
van tanks ondernomen
idelijke aanvallen,
k aan den midden-Dnjepr
en nieuwe aanvallen der bols-
leken op de Duitsche brugge
lden vergeefsch. Vrij zwakke
delijke groepen, die in het
iverzichteUjke terrein op enkele
teen de rivier hadden over-
eden, werden in tegenaan-
n teruggeworpen,
den centralen sector zette de
id, vooral in het gebied ten
(Ces: Pen van het spoorwegknoop-
I Oenetsja en in het strijdge-
p 1 van Smolensk zijn aanvallen
sterke strijdkrachten voort.
LJ er moeilijke weers- en wegen-
handigheden werden de aan-
n in hoofdzaak afgeslagen,
eenige plaatsen duren de ge-
ten voort.
et luchtwapen heeft met ge-
entreerde strijdkrachten voor-
en Noorden van de Zee van
en ten Oosten van den
en-Dnjepr vijandelijke troe-
Micentraties aangevallen en
gevoelige verliezen toege-
it. Op 24 en 25 September
en aan het Oostelijke front
ïpen.
ix tril
>0228.
t 1 U.
105 bolsjewistische vliegtuigen
vernietigd. Vijf eigen toestellen
worden vermist.
In Zuid-Italië vielen Britsch-
Amerikaansche strijdkrachten
onze stellingen tusschen de Golf
van Salerno en de baai van Man-
fredonia aan. De aanvallen wer
den afgeslagen, opnieuw ingeno
men aanvalsposities werden door
artillerievuur uiteengeslagen.
Het luchtwapen heeft gisteren
in het gebied van de Middelland-
sche Zee 6 vijandelijke vliegtuigen
neergeschoten en een vrachtschip
van 3000 brt. met bomtreffers
vernietigend geraakt.
In den nacht van 24 op 25 Sep
tember hebben Duitsche motor tor -
pedobooten aan de Engelsche kust
Britsche bewakingsvaartuigen
aangevallen, waarvan er een tot
zinken werd gebracht. Ter ontlas
ting van him ernstig in 't nauw ge
brachte beveiligingsstrijdkrachten
vielen Britsche motortorpedoboo-
ten in. Eén daarvan werd, terwijl
het zicht plotseling slechter werd,
door een Duitsche motortorpedo
boot geramd. Zij werd door de
eigen bemanning tot zinken ge
bracht.
Britsche torpedovliegtuigen en
jachtkruisers hebben ten Zuiden
van Den Helder een Duitsche con-
vcoi vergeefs aangevallen. Zes
der vijandelijke vliegtuigen wer
den daarbij neergeschoten.
Boven den Atlantischen Oceaan
en bij aanvallen van vrij zwakke
Britsch-Amerikaansche lucht
strijdkrachten op de bezette Wes
telijke gebieden heeft de vijand
nog vijf vliegtuigen verloren.
Afzonderlijk vliegende storings-
vliegtuigen hebben in den afge
loopen nacht in Westduitsch ge
bied blindelings eenige bommen
neergeworpen, waardoor slechts
onaanzienlijke schade aan ge
bouwen ontstond."
Hoogtepunt in strijd aan Oos
telijk front. De A-N.P.-corres
pondent te Berlijn meldt:
Nu Smolensk, een der sterkste
bolwerken aan het Oostelijke
front, in handen der bolsjewisten
is overgegaan, kan met recht van
een hoogtepunt in den strijd aan
dit front worden gesproken. Hoe
wel de strijd nog in alle hevig
heid voortwoedt, hebben de Duit
sche bladen deze gebeurtenis, die
voor niet-ingewijden vrij onver
wacht is gekomen, aangegrepen
om de situatie aan het Oostelijke
front nog eens de revue te laten
passeeren. Algemeen wordt in het
licht gesteld, dat het front in de
sovjet-unie, dat nog steeds het
belangrijkste wordt geacht, ge
zien moet worden in het kader
van de algemeene Europeesche
oorlogvoering. Toen bleek, dat de
bolsjewisten, gelijktijdig met een
geallieerd offensief in Zuid-Europa
een uiterste krachtsinspanning
wilden ondernemen om met een
groote overmacht aan menschen
en materiaal het Duitsche front
onder den voet te loopen, heeft de
Duitsche legerleiding het besluit
genomen, het Oostelijke front te
verkorten. Gezegd kan worden,
dat dit doel reeds thans verwe
zenlijkt is, ofschoon het wellicht
noodig zal blijken, dat de Duit
sche legers nog verder terugtrek
ken. De bladen wijzen op de voor-
deelen van de verkorting van het
front, waarvan in de eerste plaats
genoemd moeten worden het vrij
komen van reserves voor nieuwe
operaties en het verkorten der
verbindingslinies, die in de sovjet
unie en vooral in het komende
koude jaargetijde, zulk een be
langrijke rol spelen. Een probleem,
dat thans aanmerkelijk vereen
voudigd wordt, is de bestrijding
der partisanen achter het front,
die de Duitsche ravitailleering
vaak ernstig bemoeilijkten. Dit
alles helpt het ongetwijfeld voor
de Duitschers smartelijke verlies
van in den wintertijd na zulken
zwaren strijd veroverde gebieden
verzachten. Daarbij komt, zooals
de Voelkischer Beobachter schrijft
dat een terugtocht te eerder ge
waagd kon worden, daar ook na
het afsluiten dezer beweging nog
steeds een buitengewoon groot
Bij het politie-onderzoek naar
het onrechtmatige bezit van ra
dio-ontvangtoestellen is geconsta
teerd dat de radiotoestellen die in
strijd met de beschikking van den
höheren S.S.- und Polizeiführer
van 13 Mei 1943 niet zijn inge
leverd, voor het grootste deel
steeds op dezelfde wijze verstopt
zijn. Zoo werden b.v. radiotoestel
len gevonden in schuren onder
stroo en hooi, in voerkisten, ko
nijnenhokken, op zolders, onder
den vloer, in waschmanden, on
der bedden en bekleede meubelen,
in kachels en haarden in leege,
toegedekte tuinvijvers, in prieel
tjes, in niet-gebruikte voertuigen,
onder kolen en aardappelen, in
schoorsteenen, in ingebouwde kas
ten, waarvoor tapijten waren ge
hangen, in bloemstukken, in wa
terdichte kisten in den tuin be
graven, in lichtinstallaties en ten
deele zelfs in sanitaire inrich
tingen of andere, nog minder ge
schikte bergplaatsen. In vele ge
vallen waren de bezitters der toe
stellen ten zeerste verrast, als zij
tot de ontdekking moesten komen,
dat het ondoelmatige verbergen
der toestellen had geleid tot aan
zienlijke beschadigingen, en zelfs
tot onbruikbaarheid.
gebied tusschen het Duitsche
front en het Duitsche vaderland
zal liggen. Voorts schrijft het blad
dat nog geen oorlog uitsluitend in
de verdediging is gewonnen en
dat men er derhalve zeker van
kan zijn, dat ook het Duitsche
leger in het Oosten niet steeds in
de verdediging zal blijven. In ge
lijken zin schrijven ook de andere
bladen.
Intusschen zetten de bolsjewis
ten hun aanvallen met onvermin
derde hevigheid voort en op ver
schillende plaatsen hebben zij
thans de Dnjepr bereikt. Deze
rivier, welker Westelijke oever
hooger ligt dan de Oostelijke,
vormt een duchtige barrière voor
de oprukkende sovjet-russen.
Slechts aan den bovenloop, bij
Smolensk, is de Djnepr tot dus
ver overschreden. Verder stroom
afwaarts zijn alle overzetpogingen
tot nu toe verijdeld.
Het bruggenhoofd in het Koe-
bangebied, dat thans zijn betee-
kenis heeft verloren, wordt door
de Duitschers op het oogenblik
geliquideerd. Hoewel geleidelijk
ook de Krim met afsluiting be
dreigd wordt, zijn er geen teeke
nen, die wijzen op een ontruiming
van dit o.a. voor het beheerschen
van de Zwarte Zee belangrijke
schiereiland.
In een radiorede aan het Ita-
liaansche volk heeft de Italiaan-
sche minister van defensie, maar
schalk Graziani, verklaard, dat
hij zijn functie op dit tragische
oogenblik op zich heeft genomen
ten einde de schande van het ver
raad van de nationale vlag te
wisschen. De basis van iedere
militaire traditie is het voorbeeld
van de eer. Des te verwerpelijker
is de handelwijze van Badoglio,
die den Duitschen bondgenoot nog
de verzekering heeft gegeven van
zijn trouw, terwijl hij reeds vijf
dagen tevoren de overeenkomst
met den vijand had onderteekend.
Jarenlang is Badoglio chef ge
weest van den generalen staf en
daarom is alleen hij verantwoor
delijk voor de militaire fouten
van dien tijd. In dit verband her
innerde Graziani aan de misluk
kingen in Albanië, Griekenland
en tijdens de eerste phase van den
veldtocht in Noord-Afrika. Be
treffende de houding van den ko
ning verklaarde Graziani, dat ook
deze door zijn vlucht zijn konings
eed gebroken heeft. Ten slotte
van hedenavond 19.30 uur
tot morgenochtend 7.30 uur
De maan kwam heden op te
4.59 uur en gaat onder te 19.10 u.
«J^ryondag was het negen jaren
J geleden dat de Jeugdstorm
A—I in Arnhem werd opgericht.
In deze negen jaren heeft de
Jeugdstorm met vele moeilijkhe
den te kampen gehad, want het
spreekt vanzelf dat de democrati
sche machthebbers, die gewend
waren ook de jeugd voor hun duis
tere doelstellingen te misbruiken,
direct op maatregelen zonnen
waarmede zij deze nieuwe organi
satie het voortbestaan onmogelijk
zouden kunnen maken.
Het begon reeds in de laatste
maanden van 1935. De Hooge
Raad bevestigde het vonnis in een
proefproces aangaande het uni
form verbod. De Jeugdstorm werd
practisch „politiek" verklaard. Het
resultaat was dat de Jeugdstorm
op 28 Januari 1936 ontbonden
werd. Enkele dagen later werd
echter een nieuwe vereeniging op
gericht met een beginselverklaring
waaruit zelfs de meest spitsvondi
ge verpolitiekte jurist geen politiek
streven meer kon distilleeren. Nu
moest de Jeugdstorm dus wel met
rust gelaten worden en zag men
steeds meer jongens en meisjes in
de fleurige zwart-oranje-blauwe
uniformen verschijnen, keken
steeds meer glundere gezichten
vanonder de Urker karpoets vol
vertrouwen de wereld in. De Ne-
derlandsche jeugd marcheerde, al
le verdachtmaking en tegenwer
king ten spijt, achter de meeu
wenvaan. Maar juist het succes
dat de Jeugdstorm had en de aan
trekkingskracht die hij op de Ne-
derlandsche jeugd bleek te hebben,
verdroot Colijn en zijn medewer
kers. Düs werd de Jeugdstorm op
den 13den September 1938 ge
plaatst op de lijst van voor ambte
naren verboden organisaties.
Machtsterreur moest de democra
ten, die voelden dat hun greep
naar de Nederlandsche jeugd een
mislukking dreigde te worden, hel
pen. De Jeugdstorm gaf echter
geen kamp, de hoofdstormer trad
Maart 1939 af, kaderleden werd
verboden lid te zijn van eenige po
litieke partij of beweging. Ook dit
mocht niet baten en daar boven
dien terreuraanslagen op de bij
den Jeugdstorm aangesloten kin
deren dreigden, werd de Jeugd
storm in Januari 1940 ontbonden.
Toen kwam de oorlog met als
gevolg dat enkele weken later, op
8 Juni 1940, de Nationale Jeugd
storm opnieuw werd opgericht en
nog voor het einde van dat jaar
10.000 leden telde. Hiermede was
de Jeugdstorm de grootste alge
meene jeugdorganisatie van het
land geworden. Verschillende pad
vindersorganisaties sloten zich bij
den Jeugdstorm aan, sportvelden
en oefengelegenheden werden ter
beschikking gesteld en medische
controle werd ingevoerd. De tijd
van opbouw was begonnen!
Het spreekt vanzelf dat de Jeugd
storm het ook in deze oorlogsjaren
niet gemakkelijk heeft. Een groot
deel van ons volk tracht nog
steeds de jeugd te „bewerken". Op
school, ja zelfs in het gezin, heb
ben de jeugdige stormers meer
malen te kampen met moeilijk
heden die hun in den weg worden
gelegd door onderwijzers en ouders
die weigeren te begrijpen dat al
deze blijmoedige en levenslustige
jongens en meisjes voor hun le
venshouding bezieling vinden in
de spreuk: ,,In Godsvertrouwen
alles voor het Vaderland". En dat
het niet bij deze spreuk blijft,
maar dat de jeugdstormers ook de
daad bij het woord voegen hebben
zij bewezen, die zich vrijwillig voor
het Oostfront meldden en daar nu
strijden voor de toekomst van
Europa. Dan zijn er de honderden
die werkzaam zijn bij den Land-
dienst in het Oosten. En mochten
dit nog niet bewijzen zijn en
wenscht men andere voorbeelden,
dan herinneren wij aan het werk
dat door den Jeugdstorm is ver
richt toen Amsterdam en Rotter
dam door terreuraanvallen waren
geteisterd en de jeugdige storm-
sters en stormers dag en nacht in
touw waren om het leed en de
ellende die over talrijke gezinnen
kwam, zooveel mogelijk te ver
zachten.
Zondag was het negen jaar ge
leden dat de Jeugdstorm werd op
gericht en het is goed dat wij van
deze gelegenheid gebruik maakten
eens na te gaan wat er intus
schen bereikt is. Deze terugblik
geeft moed voor de toekomst,
want hoewel het vaststaat dat
door de Jeugdstorm ook in de ko
mende jaren nog veel strijd gele
verd zal moeten worden, zeker is
het dat de jonge werkers voor de
toekomst van ons land en volk,
niet versagen zullen, maar dat zij,
bezield door hun ideaal niet zul
len rusten voordat de geheele Ne
derlandsche jeugd achter de
meeuwenvaan marcheert.
Een nieuw jaar is aangebroken.
Nieuwe kwartieren worden inge
richt. kaderleden ontvangen een
grondige opleiding, de propagan
da werkt op volle kracht, steeds
meer nieuwe leden stroomen toe.
Het kan zijn dat vele ouderen
nog steeds hun heil zien in sabo
tage of afwachten, dat een groot
deel van ons volk meent, dat „het
goed gaat" en de „bevrijding" na
dert. de jeugd is wijzer, zij begrijpt
haar tijd, zij is zich bewust van
haar verantwoordelijkheid.
De jeugd marcheert!
riep maarschalk Graziani het ge
heele Italiaansche volk op mede
te werken om de onafhankelijk
heid van het volk te herwinnen.
Het lot biedt nog eenmaal de mo
gelijkheid de vrijheid van het va
derland te bevechten. Met de
hulp Gods en met zuiver geweten
gaat het Italiaansche volk aan
het werk.
Nationaal Comité in Albanië -
In Albanië heeft zich na het
verraad der regeering-Badoglio en
de vlucht van den Albaneeschen
minister-president een Nationaal
Comité gevormd, dat de verant
woordelijke leiding van den thans
zonder bestuur zijnden en door
anarchistische toestanden be
dreigden Albaneeschen staat op
zich heeft genomen op den grond
slag van de onafhankelijkheid van
Albanië. Het Nationale Comité
heeft thans voor de behartiging
der regeeringszaken een werk-
commissie ingesteld en zich tot de
Duitsche regeering gewend met
het verzoek om erkenning.
De Duitsche regeering heeft
deze erkenning verleend en zich
bereid verklaard, met de werk-
commissie als voorloopige regee
ring samen te werken. (D.N.B.)
Sumner Welles afgetreden
President Roosevelt heeft vol
gens den Britschen berichten
dienst bekend gemaakt, dat Sum
ner Welles, onderstaatssecretaris
van het staatsdepartement, is af
getreden. Als zijn opvolger is be
noemd Edward Stettinius.
Betreffende het aftreden van
Sumner Welles heeft Roosevelt
volgens den Britschen berichten
dienst verder verklaard, dat hij
het verzoek om ontslag van Sum
ner Welles met „oprecht en diep
betreuren" heeft aanvaard. De
uit den diplomatieken dienst
voortgekomen Sumner Welles
heeft hem. Roosevelt, den wensch
voorgelegd wegens den gezond
heidstoestand zijner vrouw onthe
ven te worden van „zijn zware
regeeringsplichten". Roosevelt
merkte hierover op, dat hij dit
kon begrijpen en derhalve reke
ning hield met den wensch van
Welles. (D.NB.)
Voorloopige overeenkomst tus
schen Amerika en Algiers - Naar
de Britsche berichtendienst meldt,
hebben de persoonlijke vertegen
woordiger van Roosevelt in Noord
Afrika, Robert Murphy en de ver
tegenwoordiger van de Fransche
dissidentencommissie te Algiers,
Jean Monnet, Zaterdag een voor
loopige overeenkomst geteekend
over de wederzijdsche steunver-
leening bij de voortzetting van
den oorlog. Binnenkort zal ook
tusschen Groot-Brittannië en het
dissidentencomité een soortgelijke
overeenkomst onderteekenÉ wor
den. (D.N3.)
