Göbbels over „Vier jaar Oorlog'
Jaargang
Vrijdag 3 September 1943
No. 25591
BUITENLAND
Terreur aanval op
civiele veerboot.
BINNENLAND
De nieuwe bonnen
zullen strijden en
erken tot de over
winning ons is"
De nieuwe Reichskarte
für Urlauber.
VERDUISTEREN:
m DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Sovjet-offensief De ne-
week van het Sovjet-offen-
iat, naar de militaire corres-
nt van het DJM.B. verklaart,
teeken van de mobilisatie
euwe strijdkrachten der bol-
ten, die uit rustige sectoren
et front en uit de achter-
jche verbindingen alles weg-
om opnieuw te probeeren
jmeroffensief verder voort te
door de kleine en door de
e beperkte successen in geen
iding staan tot den gewei-
omvang van de in den stryd
pen troepen en materiaal,
na Staatsminister voor Bo-
en Moravië De Führer
den staatsminister SS-Ober-
enführer Karl Hermann
benoemd tot Duitsch
minister voor Bohemen en
rië met zetel te Praag en een
;h staatsministerie voor Bo-
n en Moravië te Praag inge-
De Duitsche staatsminister
3ohemen en Moravië leidt de
die de behartiging van de
elangen in het Protectoraat
fen, terwijl de Rijksprotector
ertegenwoordiger van den
ir in diens hoedanigheid van
ïoofd is. (D.N.B.).
vernielingen te Milaan De
■corresp. te Berlijn meldt:
gens de laatste berichten uit
is het beroemde Heilig
imaal van Leonardo da Vinei
i de kruisgang van de Ma-
i della Grazie te Milaan hing
oor een speciaal gebouwde
beschermd werd. niet ver-
;d, doch door een wonder be-
in gebleven. Wel zijn de bi-
leken van de Dominikanen,
e Bramante en van het Re-
um volkomen verwoest.Mon
o's in 1595 geschilderde fres-
ruiziging" werd beschadigd.
3aus heeft den rector van de
lieke universiteit van Milaan.
Ui, in particuliere audiëntie
ngen en tegenover hem uit
ing gegeven van zijn mede-
1 ten aanzien van de vernie-
n, die in Milaan vooral in de
llieke universiteit door vijan-
e luchtaanvallen zijn veroor-
Gemilli verklaarde naar
van Vaticaansche zijde verluidt na
de audiëntie, dat St. Ambrosius-
basiliek en het aangebouwde deel
der universiteit uit de 18de eeuw
verwoest zijn. Ook het deel van
het gebouw, waarin de uitgeverij
Vitae Pensiero was ondergebracht,
werd vernietigd.
Na den dood van koning Boris -
Delegaties uit de pas verworven
Bulgaarsche gebieden Macedonië,
Thracie, Dobroedsja en Moravië
zullen aarde uit deze provincies
en water uit de Zwarte Zee, de
Donau, de Aegeische zee en het
meer van Ochrida naar Sofia
brengen om in te metselen in het
graf van den overleden koning.
Hedenochtend zal de rouwzitting
van de Sobranje geopend worden.
Zij zal gewijd zijn aan de nage
dachtenis van tsaar Boris. Op
7 September komt de Sobranje op
nieuw bijeen om alle problemen te
behandelen, die na den dood van
den koning zijn ontstaan. Ver
scheidene parlementsafgevaardig-
den zullen rapport uitbrengen over
den tegenwoordigen toestand in
Bulgarije., De regentschapskwestie
zoowel als andere staatskwesties
zullen behandeld en ver^hillende
besluiten genomen worden.
De bedevaart van het Bulgaar
sche volk naar den dooden tsaar
duurt nog steeds voort. Berekend
is dat dagelijks ongeveer 80.000
mensehen langs de baar trekken.
300.000 Bulgaren hebben dus reeds
afscheid genomen van hun ko
ning. (D.N.B.).
Berlijners onderscheiden In
zijn functie van gouwleider van
Berlijn heeft Rijksminister dr.
Göbbels 58 Berlijnsche mannen en
vrouwen voor hun dapper optre
den gedurende den Britschen ter-
reuraanval in den nacht van 23
op 24 Augustus onderscheiden met
het kruis voor oorlogsverdienste
le klass met de zwaarden.
Bij de onderscheiden personen
zijn alle kringen der bevolking
vertegenwoordigd: politieke lei
ders, gemeente-ambtenaren, arbei
ders, ingenieurs, dokters. Roode-
Kruiszusters, huisvrouwen, leid
sters der vrouwenorganisatie, le
den der politiebrandweer, leiders
der Hitlerjeugd en Hitlerjongens.
(D.NJ.1.
Verscheidene Engelsch-Ameri-
kaansche vliegtuigen hebben he
den in de vroege ochtenduren in
de provincie Zeeland in duik
vlucht de voor het civiele verkeer
dienende veerboot „Prins Hen
drik" aangevallen en met boord-
wapens beschoten. Het schip is
gezonken. Aan boord bevonden
zich 30 personen, van wie er
24 verdronken zijn.
De slachtoffers zijn allen Neder
landers. 18 hunner bevonden zich
aan boord als passagiers, terwijl
6 tot de bemanning behoorden.
Bovendien werden op andere
plaatsen in het land 2 booten van
de civiele scheepvaart met boord-
wapens beschoten, waarbij drie
Nederlanders den dood hebben ge
vonden.
Het bovenstaande tragische voor
val werpt eens te meer een fel licht
op het afschuwelijke karakter van
dezen „totalen" oorlog: zeven en
twintig Nederlandsche burgers en
burgeressen, die niets uitstaande
hadden met het actieve oorlogs
gebeuren. worden plotseling weg
gerukt, terwijl zij zich op weg
bevonden naar de plaats hunner
dagelijksche werkzaamheden.
Het is welhaast onmogelijk ge
zien den aard der „moderne"
oorlogsvoering, speciaal wat den
luchtoorlog betreft, dat de civiele
bevolking gespaard blijft voor
verliezen, doch in het onderhavige
geval rijst toch in het brein van
ieder de vraag „Wat mag wel
hier het militaire doel zijn ge
weest?"
Britsche militairen uit Canada
teruggekeerd Naar de Britsche
berichtendienst meldt, zijn de on
langs benoemde geallieerde opper
bevelhebbers in Zuidoost-Azië,
vice-admiraal lord Louis Mount-
batten, de chef van den Britschen
generalen staf, generaal sir Alan
Brooke, en de chef van den staf
der Britsche luchtstrijdkrachten,
maarschalk sir Charles Portal, van
Canada naar Londen terugge
keerd. De Britsche minister van
marine, sir Dudley Pound, is nog
niet terug. (D.N.B.).
Voor de komende periode van
twee weken tot 18 September zijn
de bonnen 37 en 38 aangewezen
voor het koopen van brood, be
schuit, vleesch (op de A-bonnen
1 rantsoen, op de B-bonnen 1/4
rantsoen), aardappelen (2 kg. per
bon en 1 kg. op de toeslagbon),
tabak (tabakswaren naar keuze
op beide bonnen), melk en tapte
melk.
Voorts zijn voor dit tijdvak
geldig verklaard de volgende bon
nen: 646 en 647 voor bloem; 648
voor 125 gram havermout, 649
voor 125 gram gort; 650 voor
100 gram vermicelli; 651 voor 150
gram kaas; 652 voor 250 gram
jam: 652 voor 500 gram suiker:
37a kindervoedsel voor 250 gram
gort; 37b kindervoedsel voor 250
gram rijst of gort; 37 versnape
ringen voor 100 gram chocolade
er 38 versnaperingen voor 100
gram suikerwerken.
Tenslotte is verkrijgbaar op
bon 37a een half rantsoen boter
op bon 37b een half rantsoen
margarine, op bon 40a een half
rantsoen boter, op bon 40b een
half rantsoen margarine en als
bijzonder rantsoen op de bonnen
2-55, 3-55 en 4-55 een half
rantsoen margarine. Voor vermi
celli en chocolade zal op 3 Oc
tober een nieuwe bon worden aan
gewezen en voor vervangingsmid
delen en koffiesurrogaat op 19
September
Vacantieregelingen. Blijkens
de staatscourant van 2 September
heeft de gemachtigde voor den
arbeid op het gebied der vacantie
regelingen een tweetal beschik
kingen uitgevaardigd. Een daar
van heeft ten doel te verzekeren,
dat de vacantieregelingen, voor
komende in de gedurende het
jaar 1942 in werking getreden
regelingen van loonen en andere
arbeidsvoorwaarden, nog dit jaar
volledig ten uitvoer zullen wor
den gelegd. Dienaangaande was
namelijk twijfel gerezen en om
nu lederen twijfel ter zake weg
te nemen heeft de gemachtigde
uitgemaakt, dat voor hun toepas-
Göbbels wijdt in „Das Reich"
loofdartikel onder het op-
Et „Het groote Drama' een
louwing naar aanleiding van
ifloopen van het vierde oor-
lar. Wy meenen te mogen
emen. zoo schrijft de mini-
dat geen der vijandelijke
slieden en geen van de ge-
machten, die begin Sep-
er dezen oorlog ontketenden,
destijds een duidelijk beeld
en gevormd van de rampza-
gevolgen van hun noodlotti-
aanslag. Zij handelden uit
minderwaardigheidsgevoel
eologische overdrevenheid en
'den beslist in hun kortzich-
id, dat het door hun ver
krachten gemakkelijk en
en niet al te langen tijd ge
en zou het Duitsche volk den
elijken stoot toe te brengen,
zij ondanks de ijverigste po
en in Versailles verzuimd
len.
en kan nauwelyks beweren,
er in de coalitie, die in Sep-
er 1939 zich tegenover ons
ste, ook maar een enkele
sman met constructieve voor
ngen te vinden was, die een
erne wereldopvatting en vol-
rde voorstond. Het was en het
hen op alle gebied reactie
iincultuur. Hun plan was het
.temeer te slaan, omdat zich
ja de levenshonger van de
jevolkte jonge volken al te
taan aandiende. Men wilde
schland niet laten komen tot
«>t ontwikkeling brengen van
aiin hem door God gegeven
Men. Vandaar de oorlog.
Het Duitsche volk en zijn lei
ding, zoo verklaart dr. Göbbels
nog eens met klem, dragen geen
schuld aan dezen oorlog. Die is
hun opgedrongen. Onze bedoelin
gen en plannen lagen uitsluitend
op het gebied van den vrede bij
ons vielen in tegenstelling tot
onze vijanden geen interne zwak
heden waar te nemen waaruit
slechts door ooriog nog een uit
weg te vinden was. Het Rijk was
sterk, hecht aaneengesmeed en
naar alle kanten geconsolideerd.
De minister herinnert eraan noe
ernstig de toestand van het Rijk
bij het begin van den oorlog was:
in het Westen maakten Groot-
Brittannië en Frankrijk zich op
tot den vernietigingsstrijd tegen
het Duitsche volk, op het gebied
van den oorlog ter zee was Enge
land vastbesloten het Duitsche
volk opnieuw door middel van de
blokkade langzaam uit te honge-
gen, in het Oosten ondernam het
Poolsche leger de van grootheids
waanzin getuigende poging door
te dringen in het Duitsche gebied
en daarachter stond het bolsje
wisme op de loer, om elke gun
stige kans, die zich bood te ge
bruiken om het Rijk den dood
steek toe te brengen. Het is den
Führer gelukt door een souvereine
superieure strategie den verstik-
kingsring te verbreken, die ons bij
het begin van den oorlog omvat
hield. Niet één stad van het Ryk
werd door den vijand bezet, doch
land voor land en militaire macht
na militaire macht, die ons be
dreigden, of geheel terneer gesla
gen of zoo ver in eigen land terug
gedreven, dat er thans geen sprake
meer kan zijn van een territoriale
bedreiging van het Ryk.
Het zwaard van de vyandeiyke
blokkade ter zee bleek stomp te
zijn. Wij kunnen thans noch wat
voedsel, noch wat grondstoffen
betreft, meer uitgehongerd wor
den. Wat wy voor de overwinning
noodig hebben bezitten wij. Wij
moeten het slechts verdedigen.
Wij zitten, zooals reeds vaker is
gezegd, aan den langsten hefboom-
arm, en wanneer de vijand ook
maar eonige mogelijkheid zag ons
de vuistpanden, die onze over
winning garandeeren, te ontne
men, dan zou hy dit liever van
daag dan morgen doen. Hij ziet
die niet vandaar dat hij de oor
logvoering overbrengt op een ge
bied. waarop hij zich nog steeds
een waar meester heeft getoond:
hy voert den oorlog evenals in den
eersten wereldoorlog in plaats van
tegen onze soldaten, tegen onze
vrouwen en kinderen. Destijds
trachtte hij de overwinning door
honger, thans door phosphor te
behalen. Destijds zijn wij hem
het antwoord op zijn terreur tegen
het vaderland schuldig gebleven,
thans moeten wij het destijds ver
zuimde herstellen.
De minister wijst er op, dat
Duitschland ook in tegenstelling
tot zyn vijanden een helder vast
omlijnd politiek doel heeft. De
staatslieden van de vijandelijke
coalitie willen de fouten van Ver
sailles herhalen en zoo mogelijk
nog overtreffen. Wij willen die
vermijden en overwinnen. De vol
ken van Europa moeten by de
verdeeling van hun sympathieën
voor de beide oorlogvoerende par
tijen ook beslissen of de ellende
van den naoorlogstijd van destijds
op gigantische wijze vergroot, zich
zal herhalen of dat Europa dit
keer na den oorlog beter zal be
ginnen.
De minister noemt de vraag, hoe
lang de oorlog nog zal duren,
maar al te natuurlijk. Want de
oorlog stelt aan alle volken
eischen, waarby die van den vo-
rigen oorlog verbleeken. Ook dit is
een bewys, dat het om het geheel
gaat. En daarom zal hij zoo lang
duren, tot een duidelijke beslis
sing valt.
De minister wijst verder op de
gereserveerde scepsis ten aanzien
van het verdere verloop van den
oorlog, dat de laatste weken meer
en meer bij de Engelsche en Ame-
rikaansche openbare meening valt
waar te nemen. Men ziet lang
zaam in Londen en Washington
in dat de Anglo-Amerikaansche
successen van den iongsten tijd
geen overwinningen in den zin
van oorlogsbeslissingen waren en
dat men zelfs niet eenigermate
in de nabijheid van het centrum
van onze oorlogvoering is geko
men. Dit inzicht is in overeen
stemming met de feiten. Ook de
hoop en verwachtingen door den
vijand op de luchtterreur gesteld,
zijn niet in vervulling gegaan.
Daarenboven spreekt bij den
vijand het slechte geweten, dat
door ons zwijgen nog temeer wordt
aangemoedigd, zich af te vragen,
hoe te zijner tijd het Rijk zal
antwoorden op de onmenschelijk-
heden van de vijandelijke oorlog
voering in de lucht. Men had ge
hoopt de slachtoffers van de bom-
terreur als bondgenooten te kun
nen winnen. Het tegendeel is het
geval. Zij vragen niet naar leu
genachtige vijandelijke propa
ganda, zij roepen om vergelding.
De vijand heeft zich dus in alles,
wat den oorlog en het Duitsche
volk betreft, vergist. Hij onder
schat niet slechts ons oorlogspo
tentieel doch ook ons oorlogs-
moreel.
Wy hebben dezen oorlog niet
gewild zoo herhaalt de minister
ten slótte. Hij geeft ons derhalve
geen vreugde, doch ls voor ons
slechts een bittere plicht. Doch
nooit mag de vyand eraan twij
felen of wij dezen plicht getrouw
tot de overwinning zullen vervul
len. Daartoe zyn front en vader
land op dezelfde wyze besloten.
Recht op, met trotsche houding,
stappen wy van het vierde ln het
vijfde oorlogsjaar over. Wij zullen
strijden en werken tot de over
winning ons is.
Met ingang van 3 September
1943 wordt de nieuwe Reichskarte
für Urlauber in gebruik genomen,
welke in de plaats komt van de
destijds ongeldig verklaarde kaart.
De nieuwe kaart is uitgevoerd
in groene kleur. Op eiken bon
daarvan komt een schildje voor,
hetwelk de waarde van den bon
aangeeft.
Rondom dit schildje is de letter
„U" gedrukt in geel-witte kleur.
De bonnen van de nieuwe Reichs
karte für Urlauber geven recht op
het koopen van de daarop ver
melde artikelen tot de daarbij ver
melde hoeveelheden. Met nadruk
wordt er de aandacht op gevestigd,
dat deze bonnen uitsluitend geldig
zijn, wanneer zij zich by aanbie
ding in den winkel of het restau
rant aan de kaart bevinden. De
winkelier of restaurateur moet dus
de bonnen van de kaart verwij
deren. Bovendien moet de kaart
voorzien zijn van naam en adres
van den gerechtigde. Indien aan
de genoemde vereischten niet
wordt voldaan, zijn de bonnen niet
geldig. De bonnen van de thans
in omloop gebrachte Reichskarte
für Urlauber zijn geldig tot 14 No
vember a.s. hetgeen blijkt uit de
■daarop voorkomende woorden:
„Gültig 14/11/43"
De detaillisten kunnen dus bo
venbedoelde bonnen, geplakt op
opplakvellen No. 147/03 by de dis
tributiediensten inleveren. Zy
moeten daarbij een afzonderlijk
ontvangstbewijs gebruiken.
Detaillisten en instellingen die
niet voldoende bonnen van de
Reichskarte für Urlauber ont
vangen om daarop een toewyzing
te verkrijgen, kunnen deze bonnen
by de distributiediensten ruilen
tegen rantsoenbonnen.
van hedenavond 20.30 uur
tot morgenochtend 6.45 nur
De maan kwam heden op te 10.29
uur en gaat onder te 22.07 uur.
sing in 1943 de onderwerpelijke
vacantiebepalingen geacht moe
ten worden in werking te zijn ge
treden op 1 December 1941.
De tweede der evengenoemd e
beschikkingen bepaalt, dat bij de
uitbetaling van loon gedurende
de vacantiedagen rekening moet
worden gehouden met den ver
lengden arbeidsduur. In vele rege
lingen van arbeidsvoorwaarden
komt namelijk de bepaling voor,
dat de arbeiders gedurende hun
vacantie een vergoeding ontvan
gen van maximaal 48 maal het
uurloon. Nu de arbeidstyd in tal
van bedrijven is verlengd, wordt
het billijk geacht, dat de arbei
der, die krachtens een regeling van
arbeidsvoorwaarden of een ln-
dividueele arbeidsovereenkomst
recht heeft op vacantie met be
houd van loon, per vacantiedag
aanspraak kan doen gelden op
een gelijk bedrag, als hij ontvan
gen zou hebben, indien hij op
dien dag had gewerkt.
Het vacantiegeld per dag wordt
bepaald door het gemiddeld week-
inkomen over de aan de vacantie
voorafgaande 6 weken door 6 te
deelen. By een korter dienstver
band dan 6 weken wordt het ge
middeld weekinkomen sedert den
aanvang der dienstbetrekking als
uitgangspunt der berekening ge
nomen. Als weekinkomen geldt
het weekloon in geld met inbegrip
van alle bijslagen en zonder eeni-
gen aftrek op grond van wette-
lyke bepalingen, van welken aard
deze ook mogen zijn. Afwykingen
hierop zijn niet toegestaan, tenzy
de berekeningswyze voordeeliger
voor den arbeider is.
Deze regeling treedt Maandag
a.s. In werking. Aan arbeiders die
hun vacantie dan reeds achter
den rug hebben, moet alsnog bü
de eerstvolgende loonbetaling na
6 September het verschil worden
uitbetaald tusschen de ontvangen
vacantie-vergoeding en het be
drag, dat him zou zyn toegeko
men, Indien de thans afgekon
digde regeling reeds in werking
ware geweest op het tijdstip hun
ner vacantie.
