J 5 Jaargang
Woensdag 24 Maart 1943
No. 25455
ti| BUITENLAND.
e strijd aan het
Oostelijke front.
JRINGEN VOOR DE
AFFEN-S.S. EN HET
LEGIOEN.
DE AANVAL OP DE MARETHLINIE BEGONNEN
VERDUISTEREN:
BINNENLAND
De Uitvaart van
Mgr. Diepen.
RECHTZAKEN
Het Vergiftigingsdrama
te Velddrfel.
Ir
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
,NP.-correspondent te Ber-
id aeldt:
d< weermachtbericht zet als
ei rare weder een streep onder
tl th::is als afgesleten te be-
ïk wen phaze van den strijd
jk het Oostelijke front. Nu de
ilsaetiviteit der Duitschers
1 in Zuidelijken vleugel, zoo-
is e verwachten was, vermin -
te is - immers de modderpe-
'e vormt voor de operaties
>roote belemmering - is ge-
ijk een hecht front ont-
1 dat feitelijk alleen nog in
'd jing is in het gebied ten
en van Koersk, waar de
chers nog in den aanval
en in Oostelijke richting
P< in winnen. Weliswaar on-
nien ook de bolsjewisten in
Noordelijk gelegen sectoren
aanvallen, doch deze bren-
geen wijziging in de front-
k de wekenlange gevechten
et gebied van Orel, die tot
vaarste van dezen winter be-
„ïlen, beschouwt men thans
Duitsche zijde als geëindigd,
ezen sector hadden de bols-
ten met een groote over-
^Jit van menschen en mate-
getracht een doorbraak te
«ren. Van Duitsche zijde
n hier de beste afweerspe-
iten te zamen gebracht en
inspanning van alle krach-
is men er in geslaagd, den
n der bolsjewisten' te kee-
Van de verbetenheid der
chten in het gebied van Orel
13
getuigen de door het Duitsche
opperbevel gepubliceerde cijfers
over de bolsjewistische verliezen.
Van Taganrog tot aan Lenin
grad heeft de Duitsche legerlei
ding thans de situatie aan het
Oostelijke front volkomen in de
hand, aldus verklaart men te
Berlijn. Slechts op enkele plaat
sen trachten de bolsjewisten nog
successen te behalen, doch alle
aanvallen stranden op de verbe
ten verdediging van de Duitsche
troepen.
Men verzwijgt te Berlijn niet,
dat er op het oogenblik groote
hergroepeeringen van Duitsche
troepen in het Oosten plaats
vinden en dat de opmarsch der
Duitsche divisies een duidelijk
doel heeft. Het ligt voor de hand
dat, zoodra de terreingesteld-
■heid het wederom toelaat, de
Duitsche troepen tot zeer vér
strekkende operaties züllen over
gaan. Het is duidelijk, dat over
doel en wezen der komende ge
vechtshandelingen niet gespro
ken wordt.
Demonstratieve benoeming in
de sovjet-unie. - De A.N.P.-cor
respondent te Berlijn meldt: De
benoeming van een nieuwen
plaatsvervangenden volkscommis
saris voor Buitenlandsche Zaken
in de Sovjet-Unie wordt in Ber-
Üjnsche diplomatieke kringen
een demonstratie tegen de Anglo
Amerikaansche diplomatie ge
noemd, temeer daar het hier de
benoeming geldt van Kornet-
sjoek, een man, die eenige we
ken geleden nog veel van zich
deed hooren door een gerucht
makend artikel in de Prawda.
In dit artikel schreef hij ten
aanzien van de Poolsch-Engelsch
Amerikaansche discussies over de
eventueele na-oorlogsche gren
zen, dat slechts gekken op het
oogenblik en in de toekomst over
Lemberg kunnen spreken. Over
al waar Wit-Roethenen en waar
Oekrainers wonen is Sovjet-Rus
sisch gebied. De benoeming van
dezen man tot plaatsvervangend
volkscommissaris wordt veelbe-
teekenend genoemd te Berlijn.
Kornetsjoek is een bekend
Oekrainsch dichter en heeft ook
in de bolsjewistische politiek
reeds een rol gespeeld. Het
standpunt van de bolsjewisten
ten aanzien van de Europeesche
naties is door zjjn benoeming nog
eens duidelijker aan het licht
getreden, aldus Berlijn.
De rationalisatie der wapen
productie - De A.N.P.-correspon-
dent te Berlijn meldt:
Niet alleen door vergrooting van
het aantal fabrieken en van het
aantal arbeidskrachten heeft
men in Duitschland kans gezien
de wapenproductie aanzienlijk op
te voeren, ook de rationalisatie
heeft hierbij een groote rol ge
'erlandsche vrijwilligers in de
Sovjet-Unie
SS PK Buschschulte-O H-P m
iet SS-Ersatzkommando Nie-
lande deelt mede:
tederlanders van arisch bloed,
den leeftijd van 17-45 jaar
k gehuwden), die lichamelijk
wel als geestelijk goed ontwik-
d zyn en zich geheel kunnen
'en aan de eischen. die de op-
iing hun stelt, kunnen zich bij
genoemde adressen vervoegen,
einde gekeurd teworden,
tans bestaat ook de mogelijk-
d tot opleiding en dienstver-
üng in Nederland, in een spe-
al wachtbataljon. Gezinsleden
'er vrijwilligers hebben gelijke
nrrechten als degenen, die die-
in de Waffen-SS. en het
gioen: kostwinnersvergoeding,
stelooze ziekenverpleging, extra
ensmiddelen enz.
Tijdens deze keuringen kunnen
k ook diegenen melden, die
de Germaansche SS. in Ne-
rtand willen toetreden.
;aat 16b.
25.3.43 10.00, Amersfoort, dienst-
touw. Leusderweg.
26.3.43 10.00, Den Haag, café
'en Hout", Bezuidenhoutscheweg
speeld. Over deze rationalisatie
publiceert de Duitsche pers thans
eenige bijzonderheden, waarbij
een groote moderne wapenfabriek
als voorbeeld dient.
Reeds bij den bouw van de
fabriek is gestreefd naar een zoo
groot mogelijke transportbespa
ring in de fabriek zelf. Zoo zijn
de kleedkamers en de schaftlo
kalen in het geweldige complex
zoo gelegen, dat geen arbeider
een langeren weg dan 125 meter
daarheen behoeft af te leggen.
Terwijl vroeger de. blokken voor
de zware bommen gesmeed wer
den, worden zij thans overal ge-
walsd en hetzelfde geldt voor de,
sluitstukken der kanonnen. Hier
mede werd een besparing aan
staal van 15 tot 20 procent ver
kregen, terwijl de arbeidstijd tot
een 25ste kon worden terugge
bracht. Een verder voordeel is,
dat de hydraulische persen, die
vroeger voor het smeden der bom-
menblokken noodig waren, voor
de fabricage van geschutloopen
zijn vrijgekomen. Ook het ruwe
gewicht van de bommen en de
granaten heeft men aanmerkelijk
kunnen verlagen, waardoor de
capaciteit van de ovens bij een
constant gebleven gasverbruik
met een vierde verhoogd kon
worden. Door de aldus bereikte
besparing aan materiaal, warmte
en arbeidskracht is een vergroo
ting der productie met 20 tot 30
procent mogelijk geworden, terwijl
de transportbesparing per jaar
duizenden tonnen uitmaakt. Een
ander voorbeeld van rationalisa
tie is, dat de blokjes, waarvan
de granaten worden vervaardigd,
niet zooals vroeger van de staaf
ruw materiaal worden afgezaagd,
doch gebroken, waardoor veel
materiaal bespaard wordt.
nteressant is verder nog, dat
in de betreffende fabriek slechts
10 procent der arbeiders Duit
schers, de rest buitenlanders zijn.
Door de rationalisatie is de pro
ductie der wapenfabrieken in
vele gevallen meer dan verdub
beld. Desondanks beschikken de
Duitsche bedriiven naar de mee
ning van den op dit ge
bied bevoegden leider der hoofd
commissie munitie nog over een
geweldige rationaliseeringsreserve
en is de grens van het bewape-
ningspotentieel nog lang niet be
reikt, zoodat de productie nog
hooger zal worden opgevoerd.
Abadie minister van binnen-
landsche zaken van Giraud. -
Naar de Britsche berichtendienst
uit Algiers meldt, heeft Giraud
dr. Abadie benoemd tot minister
van binnenlandsche zaken. In
het bericht wordt verder mede
gedeeld, dat de vrouw van dr.
Abadie van joodsche afkomst is.
(D.N.B.)
Nieuwe Gouverneur van Fransch
Guyana. - Naar uit Algiers wordt
gemeld, heeft generaal Giraud
KAART VAN PELT
Uit een tweezijdige beweging blijkt, dat de geallieerden in Tunis
den grooten aanval op de Mareth-linie begonnen zijn. - De kaart,
die voor zichzelf spreekt, geeft de strategische beteekenis van
deze linie weer.
den gouverneur Rappène be
noemd tot gouverneur van
Fransch Guyana. Havas-Ofi
meldt, dat de oud-gouverneur,
Collat, die zich door Angelsak-
sischen druk bij de dissidenten
heeft moeten aansluiten, zich
tengevolge van een gewelddadige
actie der Gaullisten naar Ne-
derlandsch Guyana heeft moe
ten terugtrekken. Voorts wordt
gemeld, dat de Amerikaansche
autoriteiten generaal Collat een
vertrekvisum geweigerd hebben.
Dit heeft te Londen een leven
dige reactie veroorzaakt. De
Gaullistische kringen daar wil
len niet aan een misverstand
gelooven maar beschouwen deze
Amerikaansche manoeuvre als
een poging om den Engelschen
invloed in Guyana uit te scha
kelen.
van hedenavond 18.5S uur
tot morgenochtend 6.36 uur
De maan ging heden onder te
8.02 uur en komt op om 22.02 uur.
PLECHTIGHEID IN DE St. JAN
In de St. Jans Basiliek te's-Her-
togenbosch is gisteren de ponti
ficale uitvaart van monseigneur
A. F. Diepen, den vierden bisschop
van 's-Hertogenbosch na het her
stel der kerkelijke hiërarchie, ge
schied. Terwijl van den St. Jans
beiaard de klanken van het Dies
Irae over de statige Parade neer-
galmden, werden te ongev. kwart
voor tien de deuren van het bis
schoppelijk paleis geopend en
werd de met het bisschoppelijk
purper bekleede kist naar buiten
gedragen, waarna de stoet zich
naar de kathedraal begaf. Be
halve de aartsbisschop en de bis
schoppen van Roermond. Breda
en Haarlem, waren in de kerk tal
van andere kerkelijke en wereld
lijke hoogwaardigheidsbekleeders
aanwezig. Nadat de indrukwek
kende stoet onder de begeleiden
de Gregoriaansche gezangen in
het hoogkoor was gekomen, nam
de plechtigheid een aanvang. De
Requiemmis werd opgedragen
door mgr. W. Mutsaers, den
hieuwen bisschop van 's-Herto
genbosch met assistentie. De Gre
goriaansche misgezangen werden
uitgevoerd door de Schola Canto
rum van het Groot-Seminarie.
De kerk was tot in de uiterste
hoeken gevuld. Na het laatste
Evangelie werd een korte lijkrede
en gebed uitgesproken door den
deken van 's-Hertogenbosch, mgr.
J. L. Brekelmans. Hierna ver
richtten de vijf Nederlandsche
bisschoppen de pontificale absou-
tes. Buiten de kerk wachtte een
groote menigte, die in doodsche
stilte en met ontbloot hoofd den
lijkstoet gadesloeg. Op het kerk
hof te Orthen vond hierna de
bijzetting in den priester-graf
kelder plaats.
Verkoop van bepaalde ijzeren
en stalen gereedschappen ver
boden - Met ingang van 23 Mrt.
is het een ieder verboden de vol
gende ongebruikte gereedschap
pen, geheel of gedeeltelijk van
ijzer of staal, te koopen. te ver-
koopen of af te leveren: hooi
vorken, aardappelrieken. andere
rieken, vorken, grepen en sloot
haken. schoppen, met uitzonde
ring van kolenschoppen bestemd
voor huishoudelijk gebruik, spa
den, schoffels, hakken en schre
pels, harken, met uitzondering
van uit draad vervaardigde blad
harken, sikkels, zeisen, kanthak
ken, walmessen en zichten. Van
dit verbod zijn uitgezonderd
speelgoedgereedschap en tuinge
reedschap van kleine maat, dat
naar zijn aard bestemd is voor
gebruik dóór particulieren.
De verkoop of aflevering van
de in het verbod begrepen ge
reedschappen is wel toegestaan
voor export naar andere landen
dan Duitschland, waarvoor uit-
voercertificaten zijn afgegeven.
TEGEN DE VROUW l:TVAAR
GEËISCHT.
De Arnbemsche rechtbank heeft
zich bezig gehouden met het ver
giftigingsdrama, dat zich in Augus
tus '41 in het Betuwsche dorpje
Velddriel afspeelde en waarbij de
43-Jarige vrouw G. v. H.P. haar
45-jarigen echtgenoot A. v. H. door
middel van vergiftigde pannekoe
ken om het leven bracht, In dit
drama speelde een buurman mede
een groote rol. Allereerst stond de
vrouw terecht. Uiterlijk onbewogen
legde zij een volledige bekentenis
af. Zij vermeldde, hoe zij al bij het
leven van haar man een verhouding
had aangeknoopt met den over
buurman, den 39-jarigen weduw
naar H. V., in wiens huishouding
zij vaak de helpende hand bood. V.
wilde met haar trouwen en toen
ontstond het voornemen om van H.
uit den weg te ruimen. Voordat dé
vrouw overgehaald werd om de ver
giftigde pannekoeken te maken en
aan haar man te eten te geven,
had V. al een aanslag op van H.
beraamd. De buurman wist nl. dat
van H voor een economisch delict
terecht moest staan en toen do
vrouw hem had verteld, dat haar
man tegen den gang dezer terecht
zitting opzag, deed hij het idee aan
de hand om een zelfmoord te ens-
ceneeren. Met een mes zou de
vrouw haar echtgenoot tijdens den
nacht moeten dooden. ,,Ik durfde
dat echter niet, edelachtbare", zoo
vertelde de vrouw. Op een dag in
Augustus 1941 had V. in de krant
gelezen, dat een bakker in Bakel bij
vergissing een pakje calciumarse-
naat in het brood had gebakken,
tengevolge waarvan de verbruikers
ziek waren geworden. Toen rijpte
het plan, om van H. op deze wijze
te dooden. Eenige dagen voor den
moord, heeft V. het calciumarse-
naat bij den boerenbond laten ha
len en aan de vrouw gegeven Zij
bakte dit vergif in 8 pannekoeken,
die haar man op zijn brood mee
nam naar zijn werk te Eindhoven,
met het doodelijke gevolg.
De officier van Justitie eischte we
gens moord tegen de vrouw 12 jaar
gevangenisstraf.
De buurman ontkent.
Hierna had de buurman, de 39-
jarige H. V. die beschuldigd wordt
van uitlokking tot moord, subsi
diair .tot doodslag, zich te verant
woorden. ,,Ik ben in dezen volstrekt
onschuldig", verklaarde hij met na
druk. Ook ontkende hij hardnekkig
vóór den dood van H. een verhou
ding te hebben gehad. Vervolgens
werd de kroongetuige in deze zaak,
de weduwe van H.—P. gehoord, die,
nadat de president haar met klem.
had gewezen op het belang van den
eed, ongeveer hetzelfde verhaal
deed als in de ochtendzitting, toen
zij als verdachte werd gehoord. Zij
hield vol, dat zij een verhouding
had met V. Toen in het dorpje de
praatjes over hun verhouding en
de geruchten over de vergiftiging
de ronde gingen doen, was getuige
door V. gerustgesteld met de woor
den: ..Laat ze maar praten, Truus,
als wij getrouwd zijn, dan is alles
achter den rug". Er waren reeds
ringen gekocht want het huwelijk
zou vóór den winter 1942-1943 wor
den gesloten. Als getuige-deskun-
dige werd de psychiater dr Schnitz-
ler uit Arnhem gehoord, die tot de
conclusie kwam, dat de vrouw den
moord gepleegd heeft, daar zij ge
heel onder den invloed van den
buurman stond. De zitting werd.
hierna verdaagd.
Haagsche Politierechter Wel
heel schandelijk noemde de rechter
het gedrag van den jeugdigen J. F.
van G. uit Leiden, die op klaarlich
ten dag een winkel binnen stapte;
en twee potten jam had gestolen.
Toen men hem wilde vastgrijpen,
had van G. diverse bedreigingen ge
uit De verdachte is reeds in Om
men voor andere feiten gestraft, en
daarmee rekening houdend, vorder
de de officier twee maanden gevan
genisstraf. De rechter veroordeelde
tot zes weken gevangenisstraf.
J. C. van G. kwam bij een land
bouwer te Oude Wetering aan huis,
en had van de gelegenheid gebruik
gemaakt uit een jasje, dat in de
kamer hing, een portemonnale met
f35.te stelen. De verklaring was
dat hij geld noodig had voor de
harddraverij in Wassenaar. De offi
cier vorderde 14 dagen gevangenis
straf, waartoe de rechter hem ver
oordeelde.
Volksgenooten, helpt elkander.
Offert aan Winterhulp. Giro 5553,
