84ste Jaargang
Woensdag 10 Maart 1943
No. 25443
BUITENLAND.
Vorderingen in het
i gebied van Charkof.
Gebruikt uw gasrontsoen met overleg.
Dan bewandelt u den juisten weg.
VERDUISTEREN:
BINNENLAND
Onze voedselpositie.
Eerst de lucifer,
don de gaskraan.
Duitschers opgelet
EIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Duitsch weermachtbericht.
Het opperbevel van de Duit-
:he weermacht maakte gisteren
kend
De win terslag in het Oosten
lurt met onverminderde kracht
ort. De Duitsche troepen zijn
hter aan het geheele front
ieester van den toestand. Zij
vinden zich in een succesvollen
anval, houden op andere plaat-
in in onwrikbaren afweer hun
ellingen of voeren bevolen be-
egingen om zich los te maken
in den vijand in verkorte
ontlinies volgens de plannen
De Duitsche aanval in het
ibied van Charkof maakt vor-
iringen. De vijand werd na he-
gen strijd opnieuw uit verde-
gingslinies geworpen. Talrijke
aatsen, o.a. de steden Walki
Ljubotin werden stormender-
nd veroverd.
De afweerslagen in de ge-
ïchtssec toren van Orel en Sta-
ija Russa duurden ook gisteren
x>rt.
De Duitsche divisies, gesteund
x>r het onvermoeide optreden
in de luchtmacht, hielden te*
mover den met massale infan-
irieformaties aanvallenden vij-
ïd onwrikbaar stand en brach-
m den vijand ontzaglijke ver
ezen toe. Ondanks het in den
rijd werpen van een groote
14 oeveelheid artillerie, pantser-
agens en slagvliegtuigen kon
vijand op geen enkele plaats
rreinwinst behalen.
Aan bet Noord-Afrikaansche
ont verliep de dag van gisteren
er het algemeen kalm. Jagers
boten boven Tunesië 5 vijan-
bjke vliegtuigen neer.
Vijandelijke vliegtuigen vielen
rerdag het kustgebied van de
bezette gebieden in het Westen
en een grensplaats in West-
Duitschland, des nachts de stad
Neurenberg met brand- en bri
santbommen aan. De bevolking
leed verliezen. Er ontstond tame
lijk groote schade, vooral in
woonwijken en aan openbare ge
bouwen. Enkele cultuur-histo-
sche monumenten werden ver
nietigd. Jagers en luchtdoelartil
lerie van de luchtmacht schoten
in totaal 17 vijandelijke vliegtui
gen neer.
Van het oostelijk oorlogstooneel.
De AJN.P.-correspondent te Ber
lijn meldt: de Duitsche aanval in
liet gebied van Charkof gaat on
danks de opnieuw ingetreden
koude met succes voort en de
Duitsche troepen hebben nieuwe
terreinwinst kunnen boeken. De
bolsjewisten leden hierbij zeer
zware verliezen. Ten Zuiden van
Charkof werden groote hoeveel
heden oorlogsmateriaal buitge
maakt. Van zeer veel belang is,
dat de Duitschers verscheidene
spoor- en straatwegen in hun
macht hebben kunnen brengen,
waardoor de verdediging voorde
bolsjewisten moeilijker is gewor
den. Gezien de ontwikkeling der
operaties in dit gebied is het
niet uitgesloten, dat de bolsje
wisten zich in de stad Charkof
niet zullen kunnen handhaven.
In het gebied van het Koeban-
bruggehoofd worden de operaties
door den dooi aanzienlijk belem
merd. In de lagunen in dezen
sector zijn van het 58ste sovjet-
Russische leger talrijke regimen
ten in den modder omgekomen.
In den middensector van het
front gaat de stelselmatige ont
ruiming ter verkorting van het
front voort. Ook het gebied van
Wjasma; dat een uitspringend en
hoek in het front vormt, wordt
ontruimd. Van Duitsche zijde
wijst men er op, dat dit iets ge
heel anders is dan het prijsgeven
van gebieden onder vijandelijken
druk. De Duitschers behouden in
„De methoden van het geweld,
van den klassestrijd en van de
goddeloosheid, die door de com
munisten te Moskou worden toe
gepast, hebben Rusland tot een
paria onder de naties der wereld
gemaakt."
Sir Sarvapalli Radhakrishnan,
lector in de Indische philo-
sofie in Engeland.
dit geval het initiatief en het
resultaat is dat de plannen van
den tegenstander volkomen om
ver worden geworpen, daar hij de
ontruimde gebieden moet bezet
ten met strijdkrachten die hij
wellicht op een ander punt van
het front wilde gebruiken.
De gevechten in den midden
sector evenals die in het Noor
den zijn soms van een buitenge
wone hevigheid. Zoo doet de
strijd in den sector van Soetsji-
nitsjl, gelegen aan de spoorlijn
van Moskou naar Brjansk, den
ken aan de grootste materiaal
slagen uit den vorigen wereldoor
log. Op één dag heeft de Duit
sche artillerie hier niet minder
dan 200.000 granaten afgescho
ten.
De Engelsche luchtaanval op
Neurenberg. - In aanvulling op
het weermachtbericht verneemt
het D.N.B.:
De Britsche luchtmacht heeft
in den nacht van 7 op 8 Maart
een nieuwen terreuraanval on
dernomen op de stad Neurenberg.
Drie ziekenhuizen en twee tehui
zen voor ouden van dagen wer
den 'zwaar getroffen. Britsche
bommen kwamen o.a. terecht op
den schouwburg, het Germaan-
sche museum en de Mauthalle.
Dit laatste is een der mooiste
gebouwen van de oude stad Neu
renberg uit de 15e eeuw en ieder
die een bezoek aan Neurenberg
heeft gebracht, wel bekend. Ook
het Germaansche museum met
zijn in de wereld unieke verza-
melingen van documenten der
Germaansche geschiedenis is el-
ken bezoeker bekend.
Ook in dit geval wordt dus
weer eens bevestigd, dat het den
Engelschen bij hun aanvallen
niet te doen is om voor den oor
log belangrijke doelen, doch dat
zij met voorbedachten rade Duit
sche cultuurgedenkteekenen, woon
en ziekenhuizen tot het doel van
hun overvallen maken.
De Duitsche volksgroep in
Noord Sleeswijk. - De Duitsche
volksgroep in Noord Sleeswijk
heeft besloten aan de verkiezin
gen voor het Volkting niet deel
te nemen. In verband daarmede
is door de Deensche regeering
een instantie in het leven geroe
pen, die het de volksgroep moge
lijk zal maken problemen, die
haar belangen raken, de regee
ring voor te leggen.
Na de herkiezing van Ineunu.
De Turksche minister-president
Saradzjogloe heeft den herkozen
president Ismet Ineunu in ver
band met het bijeenkomen van
de nieuwe, zevende groote natio
nale vergadering het aftreden
van de Turksche regeering aan
geboden. Zooals te verwachten
was, is Saradzjogloe belast met
de vorming van een nieuwe
Turksche regeering. i
De nieuwe regeering is in de
bezetting van de politiek belang
rijke functies niet verschillend
van het vorige kabinet.
van hedenavond 18.34 uur
tot morgenochtend 7.08 uur
De maan kwam heden op te 9.15
uur en g.aat onder te 23.36 mm.
I!
I
Nederlandsche vrijwilligers in do Sovjet-Unie
SS PK Wlgforss-O H-P m
Nie-
Het SS-Ersatzkommando
rlande deelt mede:
Nederlanders van arisch bloed,
den leeftijd van 17-45 jaar
ok gehuwden), die lichamelijk
Wel als geestelijk goed ontwik-
W. zijn en zich geheel kunnen
ven aan de eischen. die de op-
ding hun stelt, kunnen zich bij
genoemde adressen vei-voegen,
einde gekeurd te worden,
kans bestaat ook de mogeiyk-
tot opleiding en dienstver-
«®ing in Nederland, in een spe-
tol wachtbataljon. Gezinsleden
ver vrijwilligers hebben gelijke
-•orrechten als degenen, die die-
n in- de Waffen-SS. en het
tioen: kostwinnersvergoeding,
«clooze ziekenverpleging, extra
'ensmiddelen enz,
hjdens deze keuringen kunnen
ook diegenen melden, die
de Germaansche SS. in Ne-
T'and willen toetreden.
19.3.43 9.00, Rotterdam, Deut-
sches Haus, Westzeedijk.
19.3.43 15.00. Den Bosch, hotel
Noordbrabant. Markt 45.
20.3.43 9.00, Roermond, NSDAP.,
Swalmerstraat 61.
20.3.43 15.00, Arnhem, Wever
straat 16b.
21.4.43 9.00, Hengelo, Deutsches
Haus.
21.3.43 15.00, Zwolle, hotel Pe
ters, Markt.
22.3.43 9.00, Groningen, Con-
oerthuis. Poelestraat.
22.3.43 15.00. Leeuwarden, Huize
Schaaf, Breedstraat.
23.3.43 9.00, Amsterdam, school
Tprvnwpc 1
24.3.43 10.00, Utrecht, Wehr-
machtheim, Mariapleln.
25.3.43 10.00. Amersfoort, dienst
gebouw, Leusderweg.
26.3.43 10.00, Den Haag, café
.,Den Hout", Bezuidenhoutscheweg
Zoo noodig wordt heel de
bevolking tot oogstarbeid
verplicht.
In een radiorede heeft de heer
G. J. Ruiter, directeur-generaal
van den landbouw, gezegd, dat er
momenteel bijna 50.000 hectaren
koolzaad te velde staat (één
hectare koolzaad levert de grond
stof voor de bereiding van on
geveer 1000 K.G. margarine).
Wanneer geen onverwachte te
genslagen meer komen, mogen
wij daardoor de vetvoorziening in
Nederland zonder al te groote
zorgen tegemoet zien.
Wat de verhouding van den
veestapel tot het aanwezige ruw-
voeder betreft, deze zal nog iets
ongunstiger worden, als na het
verder scheuren van 75000 h.a.
grasland nog een aantal koeien
overtollig wordt en in consumptie
komt. Doch met het afslachten
dient het. dan ook uit te zijn,
zoowel om te voorkomen, dat de
verwerking van het beschikbare
veevoeder onmogelijk wordt als
om te vermijden, dat de zoo hoog
noodige melk- en melkvetbron
wordt aangetast.
Wat ons thans aan vleesch- en
vetproductie ontbreekt, vindt
echter aanvulling in een nog be
hoorlijk brood- en een flink
aardappelrantsoen. Hier komt
wel duidelijk het resultaat van
het groote scheurprogramma van
verleden jaar tot uiting. De sterk
verhoogde aardappelproductie is
thans één der steunpilaren van
onze geheele voedselvoorziening.
Helaas kon door verschillende
oorzaken minder wintergraan
worden uitgezaaid dan wel wen-
schelijk was. Dat de uitzaai van
rogge belangrijk boven dien van
het vorige jaar uitgaat, maakt
weer iets goed. Onze goede be
doelingen, aldus de heer Ruiter,
zijn echter aan grenzen gebon
den. Zoo nadert de reserve aan
geschikte graslandgronden om te
worden gescheurd, haar einde.
Slechts ingewijden beseffen, wat
het beteekent, dat na dezen win
ter in ons kleine landje ruim
200.000 h.a. grasland gescheurd
zullen zijn.
Voor de voedselvoorziening is
een behoorlijke arbeidsvoorziening
voor den landbouw onontbeerlijk
en in dit verband deelde de heer
Ruiter mede, dat maatregelen in
voorbereiding zijn, waarbij de ar
beidsvoorziening nog deugdelijker
wordt voorbereid dan het vorige
jaar. De gemachtigde voor den
oogst zal nog grootere bevoegd
heden krijgen. Om de moeilijkhe
den te ondervangen, zal hij straks
de beschikking krijgen over alle
landarbeiders, over hen, die in
cultuurtechnisch werk arbeiden,
Bezuiniging op gasverbruik is
uw eigen belang.
Hoe vaak steekt een huisvrouw
in den loop van den dag het
gasstel aan en hoe vaak komt het
daarbij voor, dat zij het doet,
zonder dat zij de pan, die zij op
wil zetten, reeds geheel klaar op
het gasstel heeft staan? Ook
wordt dikwijls eerst het gas aan
gestoken en dan pas de ketel
gevuld. De vlam brandt dan voor
niets. Men moet er op letten:
eerst de gevulde pas of ketel op
het gas plaatsen, dan de lucifer
aansteken en dan pas de gas
kraan opendraaien. Staat de pan
eenmaal op het vuur, dan draait
men de vlam zoo noodig zoover
terug, dat ze niet om de pan
heenslaat. Anders wordt onnoo-
dig gas verspild. Voor het tem
peren gebruike men niet de
hoodkraan, maar de kraan van
het gasstel zelf. Op die manier
voorkomt men rantsoenover
schrijding en bespaart men zich
zelf de last van een boete of -
wat erger is - afsluiting van den
gastoevoer. Bezuinigt due, het is
uw eigen belang.
De voor alle Rijksduitschers in
Nederland bevoegde Wehrersatz-
dienststelle: Wehrbezirkskom-
mando Ausland, Aussenstelle Hol
land (voorheen Aussenstelle Den
Haag) heeft haar zetel verplaatst
van Den Haag naar Amsterdam,
Prins Hendrikkade 159 '.huize
Oceaan).
den Arbeidsdienst en - zoo noo
dig - de schooljeugd. Op critieke
oogenblikken zal hy zelfs krach
ten uit andere bedi-yven kunnen
inzetten. Bovendien zal hij daar
bij de bevoegdheid krijgen om
machines, paarden en materiaal
te vorderen.
AJs het noodig mocht zijn de
geheele bevolking in bepaalde
streken tot oogstarbeid te ver
plichten, dan zal dit niet worden
nagelaten.
Mr. J. Houwink overleden -
In den ouderdom van 69 jaar is
te Arnhem overleden mr. J. Hou
wink, oud-president van de ar
rondissementsrechtbank aldaar.
Lettergieterij van Joh. Enschede
en Zonen bestaat 200 jaar. Gis
teren was het twee eeuwen gele
den, dat de lettergieterij van de
bekende Haarlemsche drukkers
firma Joh. Enschede en Zonen
werd gesticht. Deze lettergieterij
is in den loop der jaren uitge
groeid tot een van de vermaard-
ste bedrijven en de naam En
schede is in typografische vak
kringen over de geheele wereld
bekend.
Ter gelegenheid van dit jubi
leum heeft de N.V. een tentoon
stelling georganiseerd voor haar
personeel en andere vakkundi-
gen.
Het jubileum is gevierd in een
bijeenkomst in de gemeentelijke
concertzaal, waar het geheele
personeel aanwezig was, alsmede
de gepensionneerden. Een com
missie uit het personeel bood een
gedenkteeken en een oorkonde
aan.
Verplaatsing kabinet van den
Leider - De persdienst van de
NJ3.B. meldt: Het kabinet van
den Leider is van Donderdag 12
Maart af voorloopig gevestigd op
Plein 1813 te 's-Gravenhage. Te
lefonisch is het kabinet aange
sloten onder nummer 116424.
Twee stemmen uit Formosa.
De A.N.P.-correspondent te Ber
lijn meldt:
Ter gelegenheid van het feit,
dat een jaar geleden Nederl.-In-
dië voor de Japansche strijd
krachten capituleerde, hebbende
voormalige opperbevelhebber van
de Nederlandsche strijdkrachten
in Nederlandsch-Indië, luite
nant-generaal Terpoorten, en de
vroegere gouverneur-generaal v.
Starkenborgh Stachouwer, die
zich thans in een gevangenen
kamp op het eiland Formosa be
vinden, verklaringen voor de Ja
pansche pers afgelegd. Luitenant
generaal Terpoorten verklaarde,
dat de Nederlandsche legerlei
ding het terstond na de landing
der Japanners op Java het beste
had geoordeeld, in verband met
de weinig beschikbare tanks,
vliegtuigen en ander oorlogsma
teriaal te capituleeren. Dit werd
echter door Engelsche officieren
belet. In de hoop op Engelsch-
Amerikaanschen bijstand is de
strijd daarop voortgezet, doch de
hulp is uitgebleven en daardoor
is er nutteloos veel bloed ver
goten.
Van Starkenborgh zeide het lot
dat Nederlandsch-Indië zou tref
fen te hebben zien aankomen.
Persoonlijk had hij tijdens de
economische onderhandelingen
met Japan in 1941 zeer wel de
billijkheid der Japansche verlan
gens ingezien, doch als gouver
neur-generaal kon hy zich niet
veroorloven met de Japanners
tot een accoord te lomen.
