TWEE VIJFTIGJARIGEN
83ste Jaargang
Dinsdag 12 Januari 1943
No. 25394
BUITENLAND
ITALIA ANSCH
WEERMACHTBERICHT.
Een hooikist in gebruik
bespaart gas en electriciteit.
GEMENGD NIEUWS
VERDUISTEREN:
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN.
(Hoffmann Stapf Pax. m.)
Rijksmaarschalk
Hermann Göring.
Heden herdenken twee der be-
"^kendste en tevens bekwaamste
Duitsche leiders hun SOsten ver
jaardag, n.l. Rijksmaarschalk
Hermann Göring en Rijksminis
ter voor de bezette gebieden in 't
Oosten Alfred Rosenberg.
De Duitsche pers wijdt van
daag hoofdartikelen aan beide
jarigen.
De Völkischer Reobachter her
innert er aan, dat Göring, de
eerste medewerker van den
Führer, in zijn handen een groot
aantal sleutelposities van het
nationaal-socialistische Duitsch-
land vereenigt. Die vereeniging
in één hand krijgt een historisch
unieke beteekenis door het feit,
dat de man, bij wien deze draden
samenkomen, Hermann Göring
heet.
De Deutsche Allgemeine Zei-
tung" schrijft: Zonder Göring en
het vierjarenplan hadden wij
^den oorlog niet kunnen volhou-
den tot de veroveringen van onze
troepen in het Oosten en de ver
dedigingsmuur in het Westen de
vijandelijke blokkade definitief
Rijksminister Alfred Rosenberg.
te niet gedaan hadden."
De „Berliner Börsenzeitung"
schrijft: „Ieder weet, dat een
man als Göring tot de garanten
van de Duitsche overwinning be
hoort. Naast den Führer zal hij
in de geschiedenis geboekstaafd
worden als een der onsterfelijken
van het Duitsche volk."
Over Rosenberg schrijft de
Völkischer Beobachter: „De be
kroning van zijn publicistische
werkzaamheid mag de nationaal-
socialist zien in de „mythe van
ce 20ste eeuw", die met haar op
lage van meer dan een millioen
door vriend en vijand besproken
wordt vanwege haar beteekenis
voor de wereldpolitiek. Zoo is Ro
senberg de tolk van de wereld
beschouwing van het nationaal-
socialisme geworden."
De Berliner Börsenzeitung wijst
er op, dat Rosenberg als minister
voor het bezette gebied in het
Oosten het veroverde gebied ad
ministratief moet opbouwen en
tevens de gezagsdrager der na
tionaal-socialistische beweging in
dit gebied is.
Fnuikende verliezen der bolsje
wieken bij hun aanvallen. - In
aanvulling op het weermachtbe-
richt verneemt het D.N.B.: Zoo
fnuikend als de sovjet-verliezen
zijn aan pantserwagens, vliegtui
gen en ander oorlogstuig, begin
nen zich bij de bolsjewieken
thans ook de verhezen af te tee
kenen aan manschappen en offi
cieren bij hun massale aanvallen,
welke met verliezen geen reke
ning houden. Een offensief on
der de ruwe omstandigheden van
den winter vereischt voor den
aanval uiteraard hoogere verlie
zen dan aanvalsoperaties tydens
een zachter jaargetijde. Alleen
reeds de omstandigheid, dat de
aanvalstroepen ergens zonder mo
gelijkheid van beschutting uren
lang aan temperaturen van 30
gr. vorst zijn blootgesteld, maakt
reeds verliezen zonder dat er een
schot gevallen is. De verdediger
daarentegen ligt in opgeworpen
stellingen met goede mogelykhe-
üen voor verzorging en transport
van gewonden en zieken. De ge
wonden van den aanvaller moe
ten vaak in hevige koude uren
lang in de mynvelden blijven
liggen of zyn tijdens het lang
durige transport en onvoldoende
sanitaire verzorging aan dood-
■"^ffiezen blootgesteld. Behalve
deze. slachtoffers van het klimaat
veroorzaken de massale aanval
len der sovjets, waarbij hun in
fanterie steeds weer naar de
Duitsche stellingen wordt voort
gedreven, enorme verliezeen on
der de bolsjewieken. Kenmerkend
is dan ook, dat onlangs aan ver
scheidene fronten, b.v. ook in het
Kaukasusgebied, sovjetgevange
nen gemaakt zün van 16 en 17
jaar oud. Daarmede wordt beves
tigd, wat reeds vroeger geconsta
teerd was, dat de sovjets reeds in
den zomer van verleden jaar ge
noodzaakt waren de lichtingen
1925 en 1926 op te roepen. Ken
merkend is bovendien ook, dat
uit verschillende sectoren van het
iront melding gemaakt wordt van
het optreden van Siberische troe
pen van het leger uit het Verre
Oosten der sovjet-unie.
Het jongste duikbootsucces te
gen het tankbootconvooi. - De
militaire correspondent van het
DJN.B. noemt het jongste groote
succes van het Duitsche duik
bootwapen op het Engelsch-Ame-
rikaansche tankbootconvooi op
den Atlantischen Oceaan een
klassiek voorbeeld van de nauw
gezette samenwerking van mari
ne, luchtmacht en leger. De vlieg
tuigen, zoo schrijft de correspon
dent o.a. die het konvooi had
den waargenomen, waren voor
zien van een nieuw camouflage-
middel, dat de betrokken machi
nes boven zee bijna onkenbaar
maakt en het geruisch der moto
ren neutraliseert. Het is voor de
eerste maal in de geschiedenis
der krygskunde ter zee, dat een
geheel tankbootconvooi door
duikbooten bestookt en vernietigd
wordt. De door deze duikbooten
behaalde overwinning is zoo vol
komen, dat de uitwerking daar
van in Noord-Afrika wel niet
lang op zich zal laten wachten.
Roosevelt dient de oor logs be
grooting in. Naar de Ameri
kaansche nieuwsdienst meldt.
Gisteren deelde het Italiaan-
sche opperbevel mede:
„Verkenningsbedryvigheid aan
het front in de Syrte.
In Tunesië hebben wij vijan-
deiyke groepen afgeslagen, eenige
wapenen buitgemaakt en eenige
gevangenen gemaakt. In twee
sectoren hebben afdeelingen Ita-
liaansche en Duitsche vliegtuigen
in weerwil van het slechte weer
vooruitgeschoven linies en op
marsch zijnde colonnes van den
vijand herhaaldelijk met zicht
bare resultaten aangevallen met
bommen en machinegeweervuur.
Vijf vliegtuigen werden in lucht
gevechten door Duitsche jagers
neergeschoten. Luchtaanvallen op
het eiland Lampedusa en Tripo
lis maakten geen slachtoffers, de
schade is gering. In de nabij
heid van Kaap San Vito (Pa
lermo) zijn de overbiyfselen ge
vonden van een tweemotorig En-
gelsch vliegtuig, dat by een vroe-
geren aanval door het afweerge
schut was getroffen en in brand
geraakt. Ook de ïyken van zes
inzittenden werden gevonden.".
heeft president Roosevelt aan het
Congres de oorlogsbegrooting voor
het dienstjaar 1943 voorgelegd,
dat op 1 Juli begint. De begroo
ting bedraagt 100 milliard dollar.
Roosevelt heeft daarbij medege
deeld, dat de maandelijksche uit
gaven voor oorlogsdoeleinden ter
stond na Pearl Harbour 2 mil
liard dollar bedragen, doch thans
reeds meer dan 6 milliard en in
het dienstjaar 1944 gemiddeld
ruim 8 milliard per maand zul
len bedragen. Velen achten een
dergelijk program fantastisch, al
dus Roosevelt, doch myn ant
woord luidt, dat dit program uit
voerbaar is. De vaststelling van
de oorlogsbegrooting voor 1942/
1943 op 100 milliard dollar be-
teekent een gemiddelde verlaging
van het verbruik voor burger
doeleinden van 25 procent.
In zijn begrootings-boodschap
heeft president Roosevelt, naar de
Britsche berichtendienst meldt,
o.a. verklaard, dat de belastin
gen nooit tot het vooroorlogsche
niveau zouden terugkeeren.
Hy noemde het verder nood-
zakeiyk nog zes millioen men-
schen te mobiliseeren voor het
leger en de oorlogsproductie.
De belangrykste bezuinigingen
zullen het komende jaar betrek
king hebben op werkloozensteun
en openbare bouwwerken.
Een meedoogenloos programma
tot financiering van den oorlog
is noodzakeiyk om een ineenstor
ting na den oorlog te voorkomen.
Welken vorm dit programma zal
aannemen biykt uit Roosevelts
voorstel in het begrootingsjaar
1944 nog 16 milliard dollar te
doen opbrengen door belasting
heffing en bezuiniging.
Roosevelt zeide woordeiyk: „wij
voeren een totalen oorlog omdat
cns naakte bestaan bedreigd
wordt. Een totale oorlog is een
grimmige werkelijkheid. Om het
uitgaven-programma van honderd
milliard dollar tot uitvoering te
kunnen brengen is het noodza
keiyk alle reserven aanmenschen
en materiaal der Vereenigde Sta
ten ten volle te benutten. Dit
vereischt volledige erkenning der
noodzakelijkheden van een tota
len oorlog door alle lagen der
bevolking."
De nieuwe begrooting moet ook
het bouwen van schepen mogelijk
maken die de Vereenigde Staten
in staat moeten stellen den vijand
slagen toe te brengen.
Ten slotte adviseerde Roosevelt
tot een uniforme en uitgebreide
beroeps-herscholing, om aldus
een millioen menschen vry te
maken voor de oorlogsindustrie
en om de oorlogsgewonden we
der in te schakelen in de oor
logsproductie.
Volgens den Amerikaanschen
berichtendienst hebben de con
gresleiders verklaard, dat de ont-
werpbegrooting van president
Roosevelt zorgvuldig bestudeerd
zal worden, opdat geen gelden
verspild worden.
De plaatsvervangende voorzit
ter van de voteeringscommissie
van den Senaat, de democraat
Tic Keiler uit Tennessee, zeide,
dat de commissie voornemens is
ieöeren post nauwkeurig te bekij
ken, ook al zouden de leden daar
door geen tyd hebben om zich
met andere congreszaken bezig te
houden. (D.N.B.)
Verliezen der Amerikaansche ma
rine Naar de Britsche berichten
dienst meldt, heeft het Ameri
kaansche ministerie van marine
een communiqué uitgegeven,
waarin mededeeling wordt ge
daan van het verlies van oor
logsschepen, welker namen in
vroegere mededeelingen niet ge
noemd zijn „om redenen van mi
litaire veiligheid".
Het communiqué van gister
avond noemt de volgende sche
pen: het vliegkampschip Hornet,
dat door Amerikaansche schepen
tot zinken is gebracht, nadat het
op 26 October in den slag by
Santa Cruz zoo ernstig bescha
digd was, dat het niet geborgen
kon worden; de lichte kruisers
Jeneau en Atlanta en de torpe
doboot jagers Cushing, Preston,
Benham, Walke, Monssen, Laffey
en Barton, die op 13 en 15 No
vember in den slag by Guadal-
canar door den vyand tot zinken
zijn gebracht.
De kruiser Northampton is in
den nacht van 30 November op
1 December by een gevecht ten
Noorden van Gudalcanar ge
zonken. (D.N.B.)
Afschaffing van exterritoriale
rechten in China. - Naar de En-
gelsche nieuwsdienst meldt, is
tusschen Groot Brittanniëen
China een verdrag onderteekend
over de afschaffing van de ex
territoriale rechten.
Voorts wordt gemeld, dat er
ook tusschen China en de Ver.
Staten een verdrag onderteekend
is, waarbij alle exterritoriale
rechten der Ver. Staten in China
worden opgeheven. De tusschen
Engeland en de Ver. Staten
eenerzijds en China anderzijds
gesloten verdragen bevatten bo
vendien de clausule, dat afstand
gedaan wordt van alle byzon-
dere rechten van landbezit en
scheepvaart. (D.N.B.)
Generaal de Lattre de Tassig-
ny veroordeeld. - Het staatsge-
rechtshof van Lyon heeft gene
raal de Lattre de Tassigny ver
oordeeld tot een gevangenisstraf
van tien jaren, wegens het ver
laten van zyn militairen post.
Generaal de Latre de Tassigny
was onmiddellijk na de bezetting
van het onbezette Frankrijk ge
arresteerd. (D.N.B.)
Jongetje verdronken. - Het 6-
jarig jongetje Romke van der
Veen uit Groningen is in het
verbindingskanaal verdronken.
Het lijk is na drie kwartier dreg
gen opgehaald.
Oude vrouw verbrand. - Zater
dagmiddag is er in de Rosestraat
te Rotterdam een ongeluk ge
beurd, waarbij de 80-jarige wedu
we F. Kluiters van Lith het le
ven heeft verloren. De vrouw
was alleen in haar woning op
de tweede verdieping toen ver
moedelijk haar kleeren in aan
raking zyn gekomen met de
brandende kachel en vlam vat
ten. De vrouw heeft getracht het
vuur te dooven met een wollen
deken, doch deze geraakte ook in
brand. Het vuur deelde zich nog
mede aan een gordijn en een bed.
De 38-jarige waterstoker J. Groe-
neheide en diens broer G., die
beneden wonen, roken de brand
lucht en gingen naar boven op
onderzoek. Zij vonden de kamer vol
rook, terwyl het bed brandde. De
oude vrouw lag bewusteloos op
den grond. Zy is oögenblikkelyk
naar het Zuiderziekenhuis ge
bracht, doch bij aankomst bleek
zij reeds aan de brandwonden te
zyn overleden.
Inbrekersbende ingerekend. -
Dezer dagen werd door de politie
te Delft aangehouden en in ar
rest gesteld de 21-jarige aldaar
wonende P., die een bontdiefstal
had gepleegd. Uit een uitgebreid
onderzoek bleek, dat P. deel uit
maakte van een uit zeven perso
nen bestaande inbrekersbende,
die tal van inbraken op haar ge
weten heeft.
Vooral levensmiddelen werden
gestolen, die in den sluikhandel
werden gebracht. Drie leden van
de bende zijn reeds ter beschik
king van de justitie gesteld, twee
zijn inmiddels gearresteerd ener
zullen nog meer arrestaties vol
gen. De politie verwacht, dat ver
scheidene inbraken, het vorige
Jaar gepleegd, thans zullen kun
nen worden'opgehelderd.
Inbraak in bontwinkel. - Za
terdagnacht is ingebroken in een
bontwinkel aan het Spui te Den
Haag. De dieven, die door mid
del van verbreking van een ruit
waren binnengekomen, stalen zes
zilvervossen en een mol-bont-
mantel, samen ter waarde van
f3300.
van hedenavond 16.50 uur
tot morgenochtend 8.47 uur
De maan kwam heden op te 11.58
uur en gaat onder te 23.29 uur.
Twee Zweedsche schepen ver
gaan De opperbevelhebber van
de Zweedsche marine heeft be
richt ontvangen - zoo meldt het
Zweedsche persbureau T.T. - dat
de Zweedsche schepen „Brasil"
en „Sveajarl", die naar Zuid-
Amerika onderweg waren met een
vrygeleide van de beide oorlog
voerende partijen in de Noorsche
kustwateren zijn vergaan. De be
manning zou gered zyn.
De „Brasil" is een motorschip
van 7600 ton, de „Sveajarl" een
motortankboot van 16.450 ton.
Een derde schip de „Ecuador",
dat met beide vergane schepen
eveneens naar Zuid-Amerika on
derweg was, heeft van de ramp
melding gemaakt en opdracht ge
kregen de geredden een Noor
sche haven binnen te brengen.
Naai- van bevoegde militaire
zyde te Berlyn wordt meege
deeld, heeft de ondergang niet
plaats gehad in de Noorsche kust
wateren, doch op 70 tot 75 zee
mijlen uit de kust. De ondergang
kan niet geweten worden aan
Duitsche gevechtsmaatregelen en
evenmin aan Duitsche mynen. De
schepen voeren niet op een voor
geschreven Duitschen koers. Het
te volgen traject hadden de
schepen uitsluitend van de Zweed
sche regeering opgekregen .Voorts
wordt nog opgemerkt, dat Duit
sche vaartuigen aan het red
dingswerk hebben deelgenomen.
Slachtoffer van ongeluk overle
den. - Dezer dagen viel de 58-
jarige uitvoerder Kooyman uit
Schoorl, doordat een balk brak,
van een ongeveer 8 nrnter hoogen
steiger, die om den toren van
het Sint Agnietenklooster te El-
burg was aangebracht voor res
tauratiewerkzaamheden. K. werd
in zorgwekkenden toestand naar
een ziekenhuis te Zwolle overge
bracht, waar hij thans aan de
gevolgen van het ongeval is over_
leden.
Bescherm a.s. moeders,
geeft voorrang aan houd
sters van kaarten van
den NederlandKhen
Volksdienst.
