buitenland
verduisteren:
gemengd nieuws
italiaansch
weermachtbericht
kunst en letteren
binnenland
rechtzaken
bekendmaking
Jste Jaargang
Dinsdag 15 December 1942
No. 25374
fan het oorlogstooneel
Duitschland strijdt
voor Europa.
Successen in het Oosten
Een hooikist in gebruik
bespaart gas en electriciteit
Burg. Stand van Leiden
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
.iet
dI militaire correspondent van
D N.B. schrijft, dat er een
ivervloed van elkander tegen-
prekende Engelsche berichten
wer bewegingen van het Duitsch-
ötalfcnsche leger in Libye is
Je Engelschen, aldus vervolgt
hij erkennen, dat hier iets ge
beurt dat voor hen niet voor-
Heelig is. De Duitsche militaire
.nstanties echter nemen ondanks
;"ie Engelsche berichten-gulheid
>en hardnekkig zwijgen in acht.
.iet 'lijkt haast of men daaruit
can opmaken, dat Rommel te
ruggekeerd is tot zijn oude tac-
iek niet onbewegelijk in goede
tellingen blijven, maar de kan-
jen te zoeken in de beweging.
Dverigens kan men ook hiervoor
Wn authentieke aanknoopings-
punten te Berlijn vinden. In
■seder geval schijnt Rommel, zoo-
ils al uit de tegenstrijdige En-
jelsehe berichten blijkt, weer
;ens| meester van den toestand te
zijn.
lit Tunis heeft de Engelsch-
Amë'ikaansche nederlaag bij Te-
boerba de voorwaarden voor een
verder actief optreden van de
jpiltroepen geschapen. Juist in
Tunis zien de Duitsche en Ita-
iaansche staven de komende
Jflg^aties met strijdvaardig ver
trouwen tegemoet. Ook hier
'ichjjnt de concentratie van spil-
itrijdkrachten nieuwe vorderin-
Sëillgemaakt te hebben, hetgeen
feeds blijkt uit het feit, dat de
QHd meer en meer naar het
Westen terugtrekt.
Aan het Oostelijke front heb-
)en [de sovjetoperaties zoo zware
verliezen met zich gebracht, dat
de getalsterkte van gepantserde
brigades en infanteriedivisies
steeds meer gedaald is. Meerma
len is gebleken, dat deze forma
ties met 30 tot 40 procent van
haar nominale sterkte in den
strijd gezonden moesten worden.
Opmerkelijk is ook, dat de uit
rusting van het sovjetleger se
dert het vorige jaar geen noe
menswaardige verandering heeft
mdergaan. Het nieuwe snelvuur-
jeschut bijvoorbeeld, dat in den
jerfst van 1941 voor het eerst
foor de sovjettroepen werd ge-
jruikt, is niet veranderd en het
Muital stukken is niet uitgebreid.
In het algemeen kan worden ge-
istateerd, zoo besluit de cor-
jfesBpndent, dat de aanhoudende
e verliezen aan vliegtuigen,
erwagens, geschut enz.
ts met toenemende moeite
door de industrie vervangen kun
nen worden en de hoogste eischen
aan, het transportsysteem stellen.
Laval op reis. Naar in be
voegde kringen te Vichy ver
klaard wordt, zal de chef der re-
geenng, Laval, waarschijnlijkhe
den uit Vichy vertrekken om een
reis met onbekend doel te on
dernemen. (Interinf).
»e voeding van het Grieksche
volk. Ter verzekering van de
voeding van het Grieksche volk
zuilen uit Roemenië belangrijke
hoeveelheden peulvruchten en
graan naar Griekenland gezon
den worden. De Roemeensche
ondersteunmgsactie wordt moge-
*U.ls doordat Duitschland heeft
toegestaan, dat zijn eigen, met
L'°®^etnie overeengekomen con-
jn ten gunste van Grie
kenland worden verminderd.
x (D.N.B.)
len* ^egen vanBritsche loestel-
Zwitserland Het
meun"? teleSraaf agentschap
zi'n ^tting van 14 De
in i!1 de bondsraad zich
mor uzon,der bezig gehouden
h«*l b?5fV°urtdurend vliegen van
ZwitJI luchtwapen over
hTwrW, gebied; ofschoon de
ingediend daa5raede in Londen
weto Protesten tot dusver
zal men Vo1 mogen lijken,
Voortgasm mei des<?ndanks mede
ten vin nadruk de rech-
Ertn* v?n Jf land °P eerbiedi-
geMen neutraliteit te doen
soroken tll°rc" Protest uitge-
waaraan heiï ,e schendingen,
laid luchtruim van het
land is blootgesteld en men zal
Duitse li Weermachtsbericht.
Het opperbevel van de Duitsche
weermacht maakte gisteren be
kend:
In het hooggebergte van den
Kaukasus werden verscheidene
vijandelijke aanvallen afgeslagen.
Aan andere deelen van den Zui
delijken frontsector duren de ten
deele zeer verbitterde gevechten
met een sterken tegenstander
voort. Eigen pantserstrijdkrachten
die uit het gebied ten Zuidwesten
van Stalingrad doordrongen, ver
sloegen een sterken vijand, wiens
tegenaanvallen onder verlies van
ruim 20 pantserwagens mislukten.
Bij een aanval in den rug van den
vijand, die de laatste dagen in de
Kalmukkensteppe werd onderno
men, werden talrijke gevangenen
gemaakt en werd de aanvoer van
den vijand gevoelig verstoord.
Italiaansche troepen sloegen op
nieuw plaatselijke aanvallen dei-
bolsjewieken aan het Donfront
onder bloedige verliezen voorden
vijand af. 25 sovjetvliegtuigen
werden bij 't verlies van 4 eigen
vliegtuigen neergeschoten.
De gevechten in den sector
Kalinin-Ilmenmeer duren voort.
Doorbraak- en ontlastingspogin
gen van de sovjets, met het doel
de ingesloten vijandelijke troepen
te ontzetten werden verijdeld en
weer werden 31 pantserwagens
vernietigd. Sinds den 25en Nov.
verloor de vijand bij zijn ver-
geefsche aanvallen alleen in het
bestek van één leger 1568 pant
serwagens.
Bij ondernemingen van Duit
sche stoottroepen aan de Wolchof
en ten Zuiden van het Ladoga-
meer werden talrijke gevechts-
stellingen van den vijand ver
nield. Gevechtsvliegtuigen bom
bardeerden in den afgeloopen
nacht de stad en haven van
Moermansk.
In Cyrenaica duurt de leven
dige bedrijvigheid van verkenners
en artillerie voort. Duitsche ge
vechtsvliegers ondernamen krach
tige aanvallen op het havenbe
drijf in Benghasi.
In Tunesië vernietigden Duit
sche slagvliegers verscheidene vij
andelijke pantserwagens. Het
havengebied van Bone werd door
Duitsche en Italiaansche vlieg
tuigen opnieuw zwaar gebombar
deerd. Er ontstonden ontploffin
gen en branden. In luchtgevech
ten werden in Noord-Afrika 12
vijandelijke vliegtuigen neerge
schoten. Het luchtdoelgeschut aan
boord van de Duitsche marine
schoot in convooidienst 3 vijan
delijke vliegtuigen neer.
In den nacht van 12 op 13 Dec.
vielen m o tor tor pedoboo-tei i vijan
delijke convooien aan de Britsche
Oostkust aan en torpedeerden on
danks de krachtigste bescherming
door torpedojagers 6 koopvaardij
schepen. Drie schepen van te
zamen 9000 brt. zonken terstond.
Een tankboot van 3000 brt. ge
raakte met een hoogen steekvlam
in brand. Ook de twee andere
schepen zijn waarschijnlijk ge
zonken. Uit het hevige nachte
lijke gevecht, dat hieruit met de
torpedojagers ontstond, zijn alle
booten behouden op haar bases
teruggekeerd. Marine-artillerie,
patrouillebóoten en jachtvliegers
schoten boven het Kanaal en aan
de kust van Noorwegen 4 Brit
sche vliegtuigen omlaag.
van hedenavond 16.28 uur
tot morgenochtend 8.42 uur
De maan kwam heden op te
13.29 uur en gaat vannacht onder
te 1.44 uur.
voortgaan alle ter beschikking
staande maatregelen te nemen
om er doeltreffend tegen cp te
treden. (D.N.B.)
Extra vleeschrantsoen in Ita
lië. - Met Kerstmis en Nieuw
jaar worden in Italië extra
vleeschrantsoenen verstrekt van
respectievelijk 250 en 200 gram.
(D.N.B.)
Madagascar. Ten aanzien
van overdracht van het burger
lijke bestuur van Madagascar
aan De Gauille meldt de Engel
sche berchtendienst verder, dat
de overeenkomst, welke het be
stuur van Madagascar overdraagt
aan de Gaulle, tuschen den En
gelschen minister van buiten-
landsche zaken, Eden, en de
Gaulle, is gesloten. De Gaulle
heeft zich in de overeenkomst
verplicht Madagascar te organi
seer en in het belang van de En
gelsche oorlogvoering. (D.N.B.)
Britsch consulaat-generaal in
Algiers heropend. Naar de
Britsche berichtendienst meldt,
heeft de Britsche regeering het
Britsche consulaat-generaal in
Algiers heropend. Deze maatre
gel beteekent echter niet, zoo
voegt de Britsche berichtendienst
hieraan toe, dat het regime van
Darlan erkend wordt.
Nieuwe komeet ontdekt. De
Koningsbergsche astronoom Carl
Fedtke heeft op 11 December
een komeet ontdekt. Het hemel
lichaam is van de 8ste grootte,
heeft een sterachtige kern en
een rond nevelomhulsel en be
vindt zich aan den Oostelijken
hemel bij den planeet Jupiter,
vanwaar het zich naar deGroote
Beer beweegt.
De nog staartlooze komeet, die
Carl Fedtke genomd is, is voor
het ongewapende oog nog niet
zichtbaar, maar de lichtsterkte
is toch zoo groot, dat zij met be
hulp van een spiegeltelescoop
met een diameter van 20 cm.
zonder fotografie gevonden kon
worden. Daar de komeet de aar
de nadert, zal zij ook voor het
bloote oog zichtbaar worden.
In zijn weermachtbericht van
gisteren maakte het Italiaan
sche hoofdkwartier het volgende
bekend
In Cyrenaica blijft de bedrij
vigheid te land en in de lucht
beperkt tot het optreden van
patrouilles en tot intensieve be
schieting door de artillerie. Tij
dens felle luchtgevechten heb
ben Duitsche jachtvliegtuigen 9
vijandelijke machines neerge
schoten, zonder zelf verliezen te
lijden. Drie andere vijandelijke
toestellen werden vernield door
het luchtdoelgeschut.
In het gebied van Tunis her
nieuwde de luchtmacht van de
as haar hevige aanvallen over
dag en des nachts op de achter-
waartsche centra van den vijand
en in het bijzonder op de haven
van Bone, waar ontploffingen en
branden werden waargenomen
op de doelen, die herhaalde ma
len getroffen werden. Twee vij
andelijke viermotorige vliegtui
gen werden in een luchtgevecht
getroffen en vielen brandend
omlaag.
Vijandelijke vliegtuigen onder
namen aanvallen op Dugga in
Tunesië en veroorzaakten zware
verliezen onder de burgerbevol
king alsmede lichte materieele
schade.
George van Renesse De Neder -
landsche pianist George Van Re-
nesse zal onder auspiciën van den
Leidschen Kunstkring ,,Voor Al
len" een planomatinee geven in de
Stadsgehoorzaal op Zondagmiddag
20 December a.s. Het programma
vermeldt werken van Mozart, Cho
pin (Sonate b kl. t. op. 58), Schu
mann en Debussy, terwijl hij tot
slot improvisaties ten gehoore zal
brengen, op motieven, welke door
het publiek in de pauze kunnen
worden opgegeven.
Laat hen niet wachten!
Legt reeds NU Uw offer gereed
voor de collecte van Winterhulp!
Giro 5553.
Kerstgave aan armlastigen.
De centrale persdienst van
het Nederlandsche Arbeidsfront
schrijft ons:
In overleg met het dpartement
van binnenlandsche zaken is be
sloten, dat ook dit jaar een
Kerstgave wordt verstrekt aan
armlastigen, die van gemeente
wege worden ondersteund.
Deze zal worden berekend over
eenkomstig de regelen, geldende
voor de werkloozen, die uitkee-
ring ontvangen ingevolge de
rij kssteunr egeling.
Directie stadsschouwburg te
Utrecht. Gelijk gemeld heeft
mr. J. de Blieck, in verband met
zijn benoeming tot ambtenaar bij
het departement van waterstaat,
op korten termijn ontslag ver
zocht als directeur van den
Utrechtschen schouwburg. De
raad van bestuur van den stads
schouwburg N.V. teutrechtheeft
den heer P. J. Houtman, oud
administrateur van den grooten
schouwburg te Rotterdam en di
recteur-administrateur van den
door de stichting Rotterdamsch
Tooneel op te richten schouw
burg, bereid gevonden, voorloo-
pig het loopende tooneelseizoen
als directeur van den Utrecht
schen schouwburg op te treden.
Vestigingsverbod. Ook voor
Zwolle en Nijmegen is thans een
verordening vastgesteld ter be
perking van het recht van ves
tiging en verhuizing binnen die
gemeenten.
Telegraafdienst tusschen Ne
derland en België. Heden
wordt de openbare telegraaf
dienst tusschen Nederland en
België in beperkten omvang her
steld en wel onder dezelfde be
perkingen, die ook in het ver
keer van Nederland naar Duitsch
land gelden. Tot aanbieding van
telegrammen zijn slechts gerech
tigd firma's en personen, die een
bijzondere vergunning hebben
gekregen. De betrokken aanvra
gen moeten worden ingediend bij
de kamer van koophandel, waar
onder de woonplaats van den
aanvrager ressorteert. Duitsche
ondernemingen en personen
moeten zich wenden tot de Duit
sche kamer van koophandel te
Amsterdam. Deze instanties zijn
ook bevoegd voor de toelating
van afzonderlijke telegrammen
in bijzondere uitzonderingsge
vallen.
Installatie van burgemeester
Pont. - De installatie van den
nieuwbenoemden burgemeester
van Apeldoorn, mr. D. F. Pont,
uit Hillegom, zal Donderdagmid
dag geschieden.
VERSPREIDE BERICHTEN.
A. Bonga is op zijn verzoek,
met ingang van 1 Januari a.s.
eervol ontslagen als notaris te
Amsterdam.
De economische rechter straft
P. Bolander te Bodegraven had in
een vorige zitting medegedeeld,
dat hij in den ochtend waarop hij
clandestien een schaap zou heb
ben geslacht, in Tlel. was geweest
en hij noemde de n naam van den
gene .bij wien hij had gelogeerd.
Nu werd deze getuige door den
rechter gehoord, en de man ver
klaarde van niets te weten! Daar
om nam de officier aan dat ver
dachte had geslacht, en hij vor
derde negen maanden gevangenis
straf. De rechter veroordeelde tot
acht maanden gevangenisstraf. In
het gezin van A. Bey te Leiden
had men geen voldoende eten, en
het was daarom dat hij een hoe
veelheid aardappelen van een land
had weggehaald. Dat vond de of
ficier een ernstig feit, waarvoor
hij een maand gevangenisstraf
elschte. De rechter veroordeelde
tot 14 dagen gevangenisstraf. Ook
C. Brouwer te Leiden had 70 kilo
aardappelen weggehaald van het
land van v. Eg mond te Oegstgeest.
Ze waren voor het huishouden
bestemd, maar de officier hield er
van den Commissaris-Generaal
voor de veiligheid over de
afbakening der grenzen van het
afgesloten gebied in Zeeuwsch-
Vlaanderen.
Als aanvulling op de bekend
making van 25 September 1942
wordt op grond van par. 45 dei-
verordening van den Rijkscom
missaris voor het bezette Neder
landsche gebied Nr. 138/1941 het
volgende bepaald:
1) Het afgesloten gebied wordt
uitgebreid tot Zeeuwsch-Vlaan
der en ten Westen van de Braak
man en een grenslijn, die van de
Zuidpunt van de Braakman naar
de Nederlandseh-Belgische staats
grens loopt.
2) Het betreden en bevaren
van bovengenoemd gebied en van
den daartusschen en het aan
grenzende deel van het afgesloten
gebied (eiland Walcheren) gele
gen waterweg is slechts toege
staan met een vergunning van
den Beauftragte van den Rijks
commissaris voor de provincie
Zeeland (politie-officier).
3) Nogmaalsowordt er op ge
wezen, dat het verzoek tot het
betreden van bovengenoemd ge
bied met de daarbij behoorende
stukken moet worden ingediend
bij den burgemeester der ge
meente, waaraan men het be
zoek wil brengen. In het ver
zoekschrift moeten vermeld wor
den de voornamen, de achter
naam, het beroep, de woonplaats
en straat, geboortedag en ge
boortejaar van dengene die het
verzoek indient. Bovendienmoet
de reden voor het betreden van
het afgesloten gebied alsmede de
duur van het voorgenomen ver
blijf vermeld worden.
4) Handelingen in strijd met
deze verordening worden be
schouwd als overtredingen en
worden gestraft met hechtenis
tot een maximum van 6 maan
den en met een boete tot een'
maximum van 2.000 gulden of
met een dezer straffen, voor zoo
ver niet volgens andere bepa
lingen een hoogere straf wordt
vastgesteld.
Den Haag, 14 December 1942.
De commissaris-generaal voor
de veiligheid,
w.g. RAUTER,
SS-Gruppenführer en lui
tenant-generaal der politie.
GEBOREN'Alida, dr. van H.
Koetsier en A. van den End
Kees, zn. van W. den Heeten en J-
Passchler Johanna Pieternella,
dr. van A. Vermeulen en A. Schou
ten Jansje, dr. van J. G. van
der Gugten en J. Betgen Jansje,
dr. van J. F. Dee en A. C. Verlint
Marlnus Cornelis, zn. van A. C.
Schutter en J. Leliveld.
HUWELIJKSAANGIFTEN: L. G.
Palm, jm., 29 j. en C. J. Kuijl, jd.,
23 j. J. de Roos. jm.. 26 j. en
W. Wiggers, jd., 22 j. B. J.
Ouwerkerk, jm., 26 j. en B. M. C.
v. Zijp, jd., 24 j. J. Barends. jm.
25 j. en H. v. Leeuwen, jd., 23 j.
H. C. W. B\jl jm., 19 j. en W. v.
Leeuwen, jd.. 23 j.
OVERLEDEN: J. Henmik, man,
78 jaar.
rekening mee dat verdachte we
gens clandestien slachten onlangs
tot acht maanden is veroordeeld,
en vorderde een maand gevange
nisstraf. Het vonnis werd drie we
ken gevangenisstraf. In Oegstgeest
pleegde C. Boon strooperij van aard
appelen. Hij werd conform den
eisch tot 14 dagen gevangenisstraf
veroordeeld. Een gelijke straf ont
ving A. J. Tetteroo die eveneens
te Oegstgeest aardappelen had weg
gehaald. T. v. Varik te Alphen aan
den Rijn had een varken, waar hij
geen vergunning voor had. Wel
had hij een vergunning aange
vraagd. maar toen had hij het
varken al gekocht. Omdat hij dan
nu een vergunning heeft, vorderde
de officier f. 50 boete subs 25 da
gen hechtenis. Het vonnis werd
f. 30 sjibs 15 dagen met verbeurd
verklaring vap. het Ui beslag ge»
nomen varken.
