/De strijd in hel Oosten en in Noord-Afrika
duitsch
-tèste laargang
Zaterdag 5 December 1942
No. 25366
^WEERMACHTBERICHT
GEMEENTEBESLUITEN
Haalt meer warmte uit
uw kolen!
Zuinig stoken beteekent zooveel mogelijk warmte
EERSTE BLAD.
Aan de familieleden
van de vrijwilligers in
de Waf f en SS en
het Legioen.
VERDUISTEREN:
EIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN.
Het opperbevel van de Duitsche
'eermacht deelde gisteren mede:
De Sovjets vielen ten Noord-
losten van Toeapse en aan de
ITerek wederom met sterke strijd
krachten tevergeefs aan. Duitsche
knelle formaties voerden de laat
ste twee dagen in het gebied ten
Noorden van de Te-rek succesrijke
ianvalsoperaties uit. behaalden
lanzienlijke terreinwinst en ver-
Sietigden verscheidene vijande-
jke cavalerie- en gemotoriseerde
.ifdeelingen. Talrijke gevangenen
:|n een groote buit aan wapens en
oertuigen werden binnenge-
iracht.
In het verloop van de gevechten
•h de Kalmukkensteppe werd op-
mieuw een vijandelijk bataljon in
fanterie uiteengeslagen, 8 pant
serwagens en talrijke voertuigen
ernietigd en de belangrijkste ra-
itailleeringsweg van den vijand
Verbroken.
uj Tijdens de voortgezette verbit-
erde afweergeveohten tusschen
rVolga en Don stortten gisteren
herhaalde krachtige aanvallender
'Vttjets met groote verliezen in-
i'M. 38 pantserwagens werden
'ernietigd. Honderden gevange
en, wapens en andere buit vielen
handen van onze troepen. In
e groote bocht van den Don na-
en eigen aanvallen, ondanks
tardnekkigen tegenstand van den-
vijand een gunstig verloop.
Bin den sector Kalinin-Ilmenmeer
Mislukten wederom krachtige
jantser- en infanterieaanvalien
|er,..Sovjets met groote bloedige
|n materieele verliezen. De vijand
Verloor opnieuw 49 pantserwa
gens. Eskaders gevechtsvliegtui
gen en duikbommenwerpers kwa
men met succes in de verbitterde
fweergevechten tusschenbeide.
'achtvliegers dwongen sterkere
ijandelijke vliegtuigformaties tot
len strijd en schoten 22 Sovjet-
koestellen neer. Vier vliegtuigen
rr/erden door luchtdoelartillerie
an de luchtmacht vernietigd.
/>rie eigen toestellen worden ver-
»/Aan het front in Cyrenaica we-
'irzijdsche artilleriegevechten. In
pjnesië veroverden Duitsche
|roepen belangrijke stellingen,
taliaansche troepen vernietigden
en formatie Britsche parachutis-
en. Er werden 754 gevangenen
tinnengebracht.
Formaties der Duitsche en Ita-
laansche luchtmacht vielen in
Nuik- en scheervluchten vijande-
ijke pantserwagens en voertuig-
colonnes aan. Nachtelijke aan
vallen werden ondernomen op de
haveninstallaties en het vliegveld
'an Böne en op het vijandelijke
avitailleeringsverkeer in Algerije
Juitsche jagers schoten 16 Brit
sche vliegtuigen neer. 2 eigen
oestellen worden vermist.
In den tijd van 21 tot 30 Nov.
rerioor de Britsche luchtmacht
h- j 1^gtui=en- waai-van 62 in het
viiddellandsche Zeegebied In
aenzelfden tijd gingen in den
■trijd tegen Groot-Brittannië 50
'ïgen vliegtuigen verloren.
Tijdens herhaalde aanvallen op
le Britsche kust brachten Duit-
che motortorpedobooten den len
pee- een koopvaardijschip van
°00 brt. en een beveiligingsvaar-
Buig, den 3en Dec. een torpedo-
ager van de „Hunt"-klasse en
k^iwaardijschepen van te
,amen 4500 brt. tot zinken Na
ïevige nachtelijke gevechten met
/ijandelijke torpedojagers keer-
len alle booten op haar steun
punt terug.
Resolutie van Italiaansche ar-
Viders. De nationale raad van
fe fascistische arbeidersverbon-
uen is onder voorzitterchap van
aen minister voor corporaties,
Ricci, bijeengekomen, en heeft bij
acclamatie een resolutie aange-
h^8.n 7yanri den volgenden in-
italiaansche arbeiders
aebben met ontroering en trots
ae woorden vernomen van den
Duce en zullen al hun werk-
stellen in dienst van de
oorlogsinspanningen der natie
De arbeiders zullen zich door
geen dreigementen van den
vijand van hun stuk laten bren
gen en zijn er meer dan ooit
zeker van, dat het uithoudings
vermogen en de moed van het
Italiaansche volk hun loon zullen
krijgen door de overwinning.
(D.N.B.)
Darlan Volgens een United
Press bericht uit Londen, is ad
miraal Darlan ook thans nog
anti - Engelsch gezind. Hij
spreekt alleen zoo wordt ge
zegd van „de Vereenigde Sta
ten en hun geallieerden" en
neemt het woord „Engeland" of
„Engelsch" nooit in den mond.
Amerikanen in Noord Afrika zou
den er stellig op wijzen, dat
Dar lans hoop zijn positie in de
toekomst te kunnen houden, ge
stegen is, doordat men steeds
meer erkent, dat hij, Darlan, de
eenige man is, die in staat is ge
weest deelen van Fransch Noord-
Afrika zoo snel aan den kant van
de geallieerden te brengen.
In het United Press bericht
wordt verder gezegd., dat een cor
respondent van het agentschap
de gelegenheid heeft gehad Dar
lan persoonlijk in Noord-Afrika te
zien. Hij behandelde „de Ameri-
kaansche officieren met groote
beminnelijkheid". (D.N.B.)
Engelsche wandaden Het
door de Engelschen getorpedeerde
en tot zinken gebrachte lazaret
schip „Citta di Trapani" was, naar
Stefani meldt, reeds een keer, en
wel op 30 Juli j.l., eenige mijlen
ten Noordoosten van Derna door
Engelsche vliegtuigen gebombar
deerd. Dit is het vierde Italiaan
sche lazaretschip, dat door de En
gelschen is aangevallen. Hiermede
wordt opnieuw bewezen, zoo con
stateert men te Rome, dat de En
gelschen alle internationale wet
ten met voeten treden en niet den
geringsten eerbied aan den dag
leggen voor de teekenen van het
Roode Kruis. Voor de zooveelste
maal hebben de Engelschen hun
waren brutalen aard bewezen.
In Noord-Frankrijk zijn twee
treinen door Britsche vliegtuigen
beschoten. In een van deze treinen
zijn twee kinderen gewond en
De voorm. Kweekschool - 18
November 1940 besloot de Ge
meenteraad het Gravensteen, na
verbouwing tot industrieele in
richtingen met tehuis voor man-
men en asyl voor passanten, en
de voormalige Kweekschool voor
Onderwijzers en Onderwijzeressen
aan de Oude Vest No. 35, na ver
bouwing tot volkslogement, aan
het Leger des Heils, voorloopig
voor den tijd van tien jaren, te
verhuren tegen een gezamenlijke
huursom van f. 1500 per jaar.
De verbouwing van de voorm.
Kweekschool is nagenoeg vol
tooid. Voor wat dit gebouw aan
gaat zou derhalve aan voor-meld
besluit uitvoering kunnen worden
gegeven, ware het niet, dat het
Leger des Heils inmiddels is op
geheven.
Thans heeft de Nederlandsche
Volksdienst verzocht het gebouw
van de voorm. Kweekschool te
mogen huren ten einde het in te
richten tot en te bezigen als kin
dertehuis. De Volksdienst is be
reid voor het gebouw een huur te
betalen van f.2000 per jaar, mits
nog eenige wijzigingen in het
verbouwingsplan worden aange
bracht. Die wijzigingen zullen een
verhooging van de voor de ver
twee mannen, van wie er een in
het ziekenhuis is overleden. In den
anderen trein werden de machi
nist en de stoker, benevens een
reiziger getroffen. Zij moesten in
een ziekenhuis worden opgeno
men. (D.N.B.)
De verliezen fier Amerikaansche
koopvaardij Uit Washington
wordt gemeld, dat volgens een
mededeeling van het departement
van marine de Amerikaansche
koopvaardij tot dusver als gevolg
van oorlogshandelingen in totaal
2901 man verloren heeft, van wie
463 dood en de overigen als ver
mist zijn opgegeven. (D.N.B.)
Roosevelt ontvangt Canadee-
schen premier. Uit Washington
wordt gemeld, dat de minister
president van Canada, Mackenzie
King, die te Washington is aan
gekomen, door president Roosevelt
in het Witte Huis ontvangen is,
waar beiden het weekeinde zullen
doorbrengen met het bespreken
van economische en andere vraag
stukken in zake het tijdvak na den
oorlog. (D.N.B.).
EENIGE WENKEN VOOR HET
GEMENGD STOKEN VAN
BRANDSTOFFEN.
Nu het in het algemeen niet
mogelijk zal zijn, dat een brand-
stoffenhandelaar aan al zijn af
nemers precies die soort, kwaliteit
en afmeting brandstof levert,
welke men altijd gestookt heeft,
volgen hieronder eenige wenken,
waarmede een ieder zijn voordeel
kan doen.
Allereerst moge er op gewezen
worden, dat men voorheen in
kachels en haarden vrijwel uit
sluitend anthracietnootjes 3 (20
tot 30 m.m.) stookte, doch dat
men ook anthracietnoten 1 (50
tot 80 m.m.) en anthracietnoten
2 (30 tot 50 m.m.) kan gebruiken.
1. Men kan anthraciet ge
mengd stoken met eierbriket-
ten, essnootjes en bruinkool
briketten, wanneer men er zorg
voor draagt, dat de stukgrootte
van de brandstoffen ongeveer
dezelfde is. By gemengd stoken
van anthraciet met cokes dient
de cokesafmeting kleiner te zijn.
2. Het mengen van cokes met
anthraciet biedt het voordeel, dat
het vuur beter doorbrandt. Een
vuur met enkel cokes gestookt,
dooft eerder.
3. Als men eierbriketten met
anthraciet mengt, heeft men
minder last van het pek, dat bij
bereiding van eierbriketten als
bindmiddel voor het anthraciet-
gruis wordt gebruikt. Pek heeft
een hoog gasgehalte en vormt bij
verbranding veel roet. Stookt men
in een vuur enkele eierbriketten,
dan moet men telkens kleine
beetjes versche brandstof bijvul
len en pas nadat de vorige ver
brand zijn. Ook moet men het
vuur eerst door laten branden,
voordat men het tempert.
4. Men kan ook cokes en eier
briketten gemengd stoken, mits
de stukgrootte van de cokes klei
ner is. Hierdoor brandt de cokes
vlotter door en heeft men minder
last van roeten van het pek.
5. Gasnootjes, ook wel keuken-
of kachelnootjes of half-of drie-
kwartvette kolen genaamd, heb
ben bakkend vermogen, d.w.z. als
de kolen op een vuur warm wor
den, bakken de enkele stukjes aan
elkander vast en vormen een koek
op het vuur. Men kan het bezwaar
van dit bakken voorkomen, dooi
de essnootjes gemengd te stoken
met anthraciet van dezelfde stuk
grootte of met cokes van een klei
nere afmeting.
6. Turf moet voor het gebruik
in haarden of haardkachels ver
kleind worden tot stukken van
ca. 40 m.m. in het vierkant en
slechts met kleine hoeveelheden
tegelijk op goed doorbrand vuur
worden gebracht. Bovendien ver
dient het, als men turf stookt,
aanbeveling het vuur pas te tem
peren als de versch opgebrachte
brandstof flink doorgebrand is.
Tiu'f verbrandt sneller dan an
thraciet. Menging met anthraciet
eierbriketten of bruinkoolbriket
ten heeft weinig zin. Het bran
dend houden gedurende den nacht
kan het beste geschieden door
uitsluitend anhraciet, eierbriket
ten of bruinkoolbriketten te sto
ken. In een centralen verwar-"
mingsketel kan men cokes ge
mengd met persturf stoken. De
persturf behoeft dan niet ver
kleind te worden.
bouwing uitgetrokken gelden met
plm. f.6100 ten gevolge hebben,
doch de Volksdienst is genegen
bevonden hiervan een bedrag van
f.5000 voor zijn rekening te ne
men. Verder heeft de gemeente
het recht om steeds ten hoogste
tien kinderen tegelijk voor haar
rekening in de inrichting te doen
opnemen en verplegen.
Benoemingen. De burge
meester- besloot:
lo. te benoemen tot lid van de
Commissie voor het Stedelijk
Museum „De Lakenhal" in de
vacature-prof. dr. J. A. J. Barge,
den heer A. J. M. van Dijk.
2o. te benoemen tot Commis
saris van de Gemeentelijke Volks-
credietbank in de vacature mevr.
C. P. Braggaar-De Does, mevr. R.
Pardoen-Westra.
3o. te benoemen tot lid van de
Gemeentelijke Commissie voor
Maatschappelijk Hulpbetoon in
vacature mevr. C. P. Braggaar-
De Does, mevr. E.J.O. Pollmann-
Schoondergang.
te benoemen tot ambtenaar van
den Burg. Stand bestemd om
den ambtenaar, belast met alle
aan den ambtenaar van den Bur
gerlijken Stand opgedragen
werkzaamheden, bij ontstentenis
of afwezigheid om andere reden,
te vervangen:
lo. M. H. van den Upwich,
commies 2de klasse ter gemeen
tesecretarie
2o. H. Veldstra, commies 3de
klasse ter gemeentesecretarie.
Mej. M. J. Geenen te Sneek
is benoemd tot onderwijzeres aan
de openbare school voor buiten
gewoon lager onderwijs.
Wijziging Uitbreidingsplan
De wenschelijkheid is gebleken
om het uitbreidingsplan dezer
gemeente te wijzigen in dier
voege, dat de geprojecteerde
straat, welke een verbinding zou
vormen tusschen de Cobetstraat
en de Burggravenlaan, vervalt en
de gronden aan de Noordoostzijde
van de De Gijselaarstraat en de
Noordwestzijde van de Burggra
venlaan, hoek De Gijselaarstraat,
welke volgens het geldende uit
breidingsplan bestemd zijn voor
„beteren bouw", bestemd worden
voor „villabouw".
Leeszaal Reuvens. Het be
stuur van de Openbare Leeszaal
en Bibliotheek „Reuvens" heeft
in verband met de plaats gehad
hebbende verhooging van de rijks
subsidie verzocht, dat de Ge
meente de daaraan aansluitende
verhooging van de bijdrage uit
haar kas zal toekennen.
Op grond hiervan dient de op
de gemeente-begrooting voor 1942
uitgetrokken subsidie van f5341
nader te worden gesteld op
f. 6484.10, zijnde een verhooging
mitsdien van rond f. 1144.
Van deze gelegenheid is gebruik
gemaakt, om aan de subsidie de
voorwaarden te verbinden, dat de
begrooting en rekening aan de
goedkeuring van de gemeente
zijn onderworpen en dat de ge
meente zich door een gedele
geerde kan doen vertegenwoor
digen.
Vreugde en Arbeid. Het Ne
derlandsche Arbeidsfront, Hoofd-
afdeeling Gemeenschap „Vreug
de en Arbeid" te Amsterdam
heeft verzocht ten behoeve van
door dat Arbeidsfront alhier te
geven cursussen, n.l. een avond
school voor volwassenen en cur
sussen in Duitsch, Engelsch, Ita-
liaansch en Eerste hulp bij on
gelukken, subsidie uit de gemeen
tekas te 'mogen ontvangen.
f. 1500 is daarvoor beschikbaar
gesteld.
Vacantie-regeling. Evenals
voor het stookseizoen 1941/42, was
het ook voor dit stookseizoen
noodig eenige veranderingen te
brengen in de regeling van de
vacanties der gemeentelijke in
richtingen van onderwijs. Deze
veranderingen komen neer op de
volgende:
Dit Nummer bestaat uit
8 Pagina's.
De Germanische Freiwilliger
Leitstelle deelt mede: Het is zeer
goed mogelijk, dat men familie
leden of bekenden op foto's van
de Waffen-SS en het legioen in
dagbladen, tijdschriften of het
filmjournaal herkent. Een zeer
begrijpelijke wensch is dan ook
deze foto's te bezitten Schrijft u
met nauwkeurige opgave waar u
de foto gezien heeft aan de Ger
manische Freiwilliger Leitstelle,
Den Haag, Plein 1. De betreffende
foto wordt u dan toegezonden.
van heden- en
Zondagavond 16.30 uur
tot morgen-, resp
Maandagochtend 8.32 uur
De maan kwam vannacht op
te 4.32 uur en ging onder te 15.24
uur; morgenochtend komt de
m.aan op te 5.53 uur en gaat
onder te 15.56 uur.
Gymnasium en Hoogere Bur
gerscholen: Le voor deze scholen
geldende Kerstvacantie wordt
verlengd en zal duren van 16 De
cember 1942 (na afloop der les
sen) tot en met 11 Januari 1943,
daarentegen wordt de Paaschva-
cantie verkort en zal duren van
16 April (na afloop der lessen)
tot en met 27 April 1943.
Scholen voor voorbereidend la
ger-, gewoon lager-, buitenge
woon lager-, voortgezet gewoon
lager- en uitgebreid lager onder
wijs: De Kerstvacantie wordt ver
lengd en zal duren van 18 De
cember 1942 (na afloop der les
sen) tot en met 10 Januari 1943.
Nader zal worden beslist of ver
andering zal worden gebracht in
de Paaschvacantie.
Ontslag. Aan mej. G. J.
Vriesen is eervol ontslag verleend
uit haar betrekking van onder
wijzeres aan de o. 1. school aan
de Boommarkt.
MuseuA-verkoop. De Com
missie voor het Stedelijk Museum
de Lakenhal is gemachtigd een
in het Museum aanwezige z.g.
Hollandsche Tweedeurs-kolom-
menkast met opgelegd palissan
derhout, die indertijd door het
Museum werd aangekocht, te
verkoopen, aangezien het Museum
nog een dergelijke kast bezit.
Erfenis aanvaard. De heer
F. Scholten, in leven auteur, ge
woond hebbende te Katwijk, over
leden te Leiden den 29 Augus
tus 1942, heeft de Gemeente Lei
den, onder den last van eenige
legaten, benoemd tot zijn eenige
erfgename.
De erflater heeft aan de erf
stelling' enkele opdrachten ver
bonden, welke van wetenschap-
pelijken aard zijn en het nabije
Oosten betreffen.
De gemeente Leiden is gehou
den het kapitaal afzonderlijk te
beheeren en de revenuen aan de
Stichting Nederlandsch Archaeo-
logisch Philologisch Instituut
voor het Nabije Oosten, gevestigd
te Leiden, ter beschikking te
stellen.
Aangezien de erfstelling zal
bijdragen tot den luister van het
wetenschappelijk leven in deze
gemeente, terwijl ook door de be
palingen van het testament ba
ten voor het Leidsche bedrijfsle
ven zullen ontstaan is er voor da
gemeente alle aanleiding de er
fenis te aanvaarden.
