Dagbladreclame
1EIDSCH DAGBLAD
Dinsdag 17 November 1942
STADSNIEUWS
g€fui4M\
ALBERT HEIJN
GEMENGD NIEUWS
SPORT
is niet te vervangen!
FEUILLETON
HET GEHEIMZINNIGE SCHAAKSTUK
Kerk- en Schoolnieuws
BURGERLIJKE STAND VAN LEIDEN
AGENDA
HET CAPRIOLEN-CABARET.
Geslaagde opvoering voor de N. R. V.
In een uitstekend bezetten Schouwburg
met leden der afd. Leiden van de Nederl. Reis-
vereenlging heeft het Capriolen-cabaret on
der leiding van Kommer Kleyn zich andermaal
aan de Sleutelstad vertoond en het heeft over
gebrek aan succes niet te klagen gehad. Dit
cabaret is niet uitbundig, het biedt echter ge
legenheid voor een „zachte" ontspanning met
herhaaldelijk een lach; niet daverend, maar
meer „inwendig".
Het program bestaat uit levensliedjes, chan
sons. sketches en een inleiding door den confe
rencier, als hoedanig Herbert Perquin fungeert.
Hij weet met zijn gehoor in contact te komen
en bereikt zoodoende wel zijn doel. Lizzy Va-
lesco draagt de levensliedjes, hoewel gesecun-
deerd door Eri Rouché. terwijl Ros van der Bas
met zijn chansons op de lachspieren werkt.
Onder de sketches zijn eenige aardige vondsten.-
die het hoogtepunt oi. bereiken in de parodie
der straatzangers op: „In een blauw geruiten
kiel." Alles onder regie van Kommer Kleyn,
die op dit terrein zijn sporen verdiend heeft,
terwijl Wim de Vries alleszins lofwaardig op de
piano begeleidt.
Al met al' een geslaagde ontspanningsavond
van lichte kost. waarin echter toch een enkele
rhaal een traan in den lach schuilt maar waarin
de stille lach overheerscht.
De aanwezigen hebben hun Ingenomenheid
duidelijk doen blijken. B. W. MENKHORST.
„EX ORIENTE LUX".
Lezing van prof. dr. B. D. Eerdmans.
Voor het Vooraziatisch-Egyptisch Gezelschap
„Ex Oriente Lux" heeft Zaterdagmiddag prof.
dr. B. D. Eerdmans. oud-hoogleeraar aan de
Universiteit alhier, een voordracht gehouden
over „De namen van God in den Bijbel".
Het volgende is er aan ontleend:
Hoewel het Bijbelsch Godsbegrip monotheïs
tisch is wordt de ééne God aangeduid met ver
schillende namen. Dit bevreemdt omdat deze
namen geen beschrijvingen zijn van eigenschap
pen (als de hooge, de barmhartige enz.) Uit
deze namen blijkt, dat het monotheïsme tot
heerschappij is gekomen door vele andere voor
stellingen in zich op te nemen. De termen Eel
(godheid), Eloah (idem), Elohim (goden), Ado-
nai (mijne Heeren), Shaddai (beteekenis on
zeker) en het zoogenaamde Vier-letter-woord
(tetragrammaton) J-H-W-H hadden In den
vóór-monotheïstischen tijd betrekking op mach
ten behoorende tot de duizenden goddelijke we
zens, waarin de antieke Semieten geloofden
(Deut. 33 2, Job 5 1). Uit het oude gedicht
Job blijkt, dat een groote natuurgod werd on
derscheiden van persoonlijke beschermgeesten
en familie-goden (Eel en Shaddai). In een he-
melschen raad, Voorgelicht door boden (mellt-
sim) werd over de menschen beschikt (Job
16 20. 19 25). Oorspronkelijk richtte Job zich
niet tot den grooten God. doch tot Eel en
Shaddai. Denzelfden achtergrond vinden wij ln
wetsbepalingen (Exod. 21 6. Lev. 24 15, de
humaniteitsvoorschriften Lev." 19 14 enz.) en
in Psalmen (77, 82. 58). De taaiheid van deze
voorstellingen blijkt nog uit het N. T. (Hand.
12 15, Matth. 18 10). Het tetragrammaton
had oorspronkelijk betrekking op den god van
vuur en onweer, die reeds vroeg in Israël als
Gastvrouw. (J hebt vast
gehamsterd.
Want die koffie is nog echt
Doch de gastvrouw wijst
haar gasten
Dan glimlachende terecht:
Neen. ik hamsterde geen koffie
Maar 'k stem toe ze is heel fijn
Vraag voortaan ook maar naar
SMALSKO
ln een zaak van Albert Heijnf
SMALSKO KOFFIESURROGAAT
schepper werd geëerd. De volledige naam mocht
niet worden uitgesproken. De oorzaak is dat de
naam klanknabootsing is, wat (naar antieke
opvatting) het uitspreken gevaarlijk maakte. De
modern-wetenschappelijke uitspraak Jawè wordt
door een hernieuwd onderzoek der oude schrij
vers en andere gegevens niet bevestigd. Er is
geen samenhang van den naam met het werk
woord „zjjn". Het Bijbelsch Godsbegrip berust
niet op eenige wijsgeerige menschelijke over
weging, doch beleed een voor menschen on-
doorgrondelijken God.
VEREENIGING VAN MATHESIANEN.
Zaterdag werd voor de leden van de V.VM.
een lezing gehouden door den heer H. Sutter-
land. architect te Rotterdam over het onder
werp: „Enkel- en meervoudige bouw".
Nadat de spreker door den voorzitter was in
geleid. deelde de heer Sutterland mede, dat hij
als oud-leerling van de school nog altUd het
werk van de school en haar leerlingen volgt.
Spr. verklaarde vervolgens de vorming van
het karakter van den mensch waardoor elk in
dividu speciale eischen heeft bij het kiezen van
een woning. In verband daarmede noemde spre
ker het wenschelijk, dat ieder mensch een wo
ning ontwerpt naar zijn eischen onder leiding
van den bouwmeester, die de verschillende
eischen samenvoegt en groepeert.
De meervoudige bouw voldoet niet aan de
eischen van de bewoners en het aaneenrijgen
van woningen noemde spreker karakterloos. Bij
den opbouw van Rotterdam zal ook gestreefd
worden naar enkelvoudigen bouw, terwijl het
aaneenrijgen van woningblokken niet wordt
toegestaan. Na de pauze werden eenige platen
getoond, waarbij bleek, jdat de oude steden, o.a.
Leiden, zeer goede voorbeelden geven van meer-
voudigen bouw.
Na de zeer interessante lezing dankte de
voorzitter, de heer J. Schinkel den heer Sut
terland voor zijn voordracht.
- Bij besluit van den secretaris-generaal van
het Departement van justitie van den 14den
November is benoemd tot rechter in de Arron-
dissements-rechtbank te Maastricht mr. J. Fruy-
tier. repetitor te dezer stede.
- Geslaagd voor het diploma machineschrlj-
ven de heer Th. v. d. Meel en voor het prak
tijkdiploma Ned. Handelscorrespondentie de heer
H. Pols, alhier.
VROUW TE RIJSWIJK VERMOORD.
Door een schot in den rug.
Zaterdagmorgen merkten voorbgangers op, dat
op den berm van den Broekmolenweg te Rijs
wijk (Z.-H.) ter hoogte van de tramhalte Pas
geld (dicht bij Delft) een vrouw lag, die reeds
bleek te zijn overleden, aldus „Het Vad.";
De politie, die aanstonds gewaarschuwd werd,
stelde een onderzoek in, waarbij kwam vast te
staan, dat de vrouw was gestorven ten gevolge
van een schotwond in den rug.
Verder bleek, dat de dood reeds op Vrijdag
avond te omstreeks 21 uur moet zijn ingetreden.
TOONEELSTUK VERBODEN.
De burgemeester van Utrecht, de heer C. van
Ravenswaay, heeft met gebruikmaking van de
hem krachtens artikel 221 der gemeentewet toe
komende bevoegdheid, de vertooning verboden
van „Het grootste successtuk van dezen tijd",
genaamd „Oordeel Gods door Pater Servatius".
De burgemeester heeft hierbij overwogen, dat de
in de dagbladen gemaakte reclame door haar
profaneerenden aard aanstoot moet geven aan
een groot deel der burgerij en dat het geven van
deze voorstelling in de gemeente Utrecht in ver
band met deze reclame in strijd moet worden
geacht met de zedelijkheid.
INBREKERS KWAMEN MET
VRACHTAUTO VOOR.
Het gebeurde te Amsterdam dat een groote
vrachtauto des nachts het Mercuriusplein in
Tuindorp-Oostzaan opzwenkte en voor een ma
nufacturenzaak stopte. Enkele inspecteurs en
rechercheurs, die in de buurt waren en eenige
aandacht voor de auto hadden, zagen hoe op
het zelfde oogenblik mannen uit den winkel te
voorschijn kwamen en groote pakken in den
wagen begonnen te laden. De inspecteurs von
den dat, met het oog op het nachtelijk uur.
nogal vreemd en zij grepen daarom in. Een
flinke partij textielgoederen was reeds in den
auto gebracht en in den winkel, waar een chaos
heerschte, lagen de waren hoog opgestapeld ter
verdere expedieering. Vier mannen werden ge
grepen en zij gaven toe dat zij plannen hadden
beraamd en uitgevoerd om den winkel leeg te
halen. Vóór de auto kwam waren een paar
mannen aan de achterzijde door het raam bin
nengekomen om de goederen klaar te zetten.
De politie heeft de inbrekers ingerekend.
MAN ONDER DEN TRED*.
De 50-jarige P. T. uit Amsterdam reed in ge
dachten een onbewaakten spoorovergang bij het
station Vreeland over met het gevolg, dat hij
WATERPOLO.
POELMEER II—DE ZIJL II Donderdagavond
om kwart voor zeven speelt Poelmeer II tegen De
Zijl II ln de ..Overdekte" alhier.
DE ZIJL—POELMEER Voor de wintercompe
titie won De Zijl met 32 van Poelmeer (Rust
1—2).
SCHAKEN.
LEIDSCHE SCHAAKBOND Voor do avond-
groepen der competitie werd gisteravond ln de
2e klasse een wedstrijd gespeeld tusschen Phlll-
dor II en V.T L. I te Leiderdorp De strijd eindigde
in een geiyk spel (55).
Voor de 3e klasse vond een ontmoeting plaats
tusschen de Polltic Schaakclub I en de Gem.
Amt. Schaakcl. I. Laatstgenoemd tiental wist met
flink verschil (73) te winnen
Renovatum verzekert Uw bezit tegen
OORLOGSSCHADE
STORMSCHADE
BRANDSCHADE
Praclische voorwaarden - Billijke tarieven
Inlichtingen bij onze correspondenten
Algemeen Onderling Waarborg Genootschap
RENOVATUM
Singel 202-208 - Amsterdam-C.
door een naderenden trein werd overreden en
op slag gedood.
P. V. wilde op bezoek gaan bij zijn vader te
Kortenhoef en had te Vreeland op het station
een rijwiel gehuurd.
door FRANZ WENDELMUTH.
Geautoriseerde Nederlandsche bewerking
door B. L. VENZELAAR.
(42
Met uitgestrekten wijsvinger wees hij naar de
plek. waar zich vroeger de huiskamer had be
vonden.
„Daar moeten de .puinhoopen grondig onder
zocht worden, want er ligt een lichaam onder.
Het moet zoo snel mogelijk gebeuren!"
„Een lichaam?stotterde de commandant
verbluft. „Is er dan iemand in het huis ver
brand?"
„Niet verbrand!" zei Treslong. „De man was
reeds dood, maar schiet nu alstublieft op. Het
lichaam moet naar Leeuwarden vervoerd wor
den voor het onderzoek".
Hij streek zich zenuwachtig door het haar.
„Ik weet niet. of ze daar met het verkoolde
lichaam nog iets kunnen beginnen."
„Dat zal niet", zei Homan, „maar u wilde
immers het heele eiland laten afzoeken? Dan
kunnen de brandweermannen ons daarbij toch
helpen?"
„Ja. dat is een idee!"
Htf wenkte heftig met zijn armen naar den
commandant, die naar zijn mannen was terug
gegaan en nu met luide stem zijn bevelen gaf.
„Stop!" riep de veldwachter. „Allemaal
hierkomen' Het is' niet noodig te snuiten. We
moeten
„Maar dat gaat toch niet?" meende Piet.
„We moeten in de eerste plaats het lichaam
bergen."
„Duivels, ja!" gilde Treslong. „We moeten
allereerst het lichaam bergen! Hallo, spuiten
daarachter, vooruitspuiten!"
En toen de commandant hem verwonderd
aankeek, liet hij een ellenlangen vloek hoorèn,
waarachter hij zijn hulpeloosheid trachtte te
verbergen. Na veel inspanning van de brand
weermannen, en rijkelijk gebruik van water ge
lukte het ten slotte, met vereende krachten
het volkomen verkoolde lichaam onder de puin
hoopen vandaan te halen.
„En nu gaan we met zijn allen naar den
kerel zoeken, die den brand heeft aangestoken",
zei de politieman tot de verzamelde mannen.
„Hij moet zich nog in de onmiddellijke nabij
heid bevinden, maar we moeten systematisch
te werk gaan. Hebt u een idee. mijnheer Ho-
man?"
Maar mijnheer Homan was er niet meer.
Treslong keek verbaasd om zich heen en plot
seling zag hij den jongeman boven op den top
van een duin staan, waar hij heftig met zijn
armen zwaaide. De veldwachter keek met wijd
opengespalkte oogen naar boven, voor hij be
greep, wat de schilder van hem wilde, maar
toen was hij met een paar groote sprongen
naast Piet Homan boven op het duin.
De jongeman knielde in het zand en bestu
deerde een blaadje papier dat aan een stok in
het zand bevestigd was. Het was een soort
vlaggetje, dat in den wind wapperde en daar
voor stond, half in het zand ingegraven, een
klein figuur, waar Treslong gelijktijdig zijn
hand naar uitstrekte.
„Het geheimzinnige schaakstuk", stamelde hij
verward. „Het zwarte paard van dominee
Mulder!"
Op het papier, dat aan den stok bevestigd
was, waren een paar woorden gekrabbeld. Piet
Homan ontcijferde de letters.met moeite:
DE DOOD HAALT ALLEN, DIE HET
GEHEIM VAN HET SCHAAKSTUK PROBEE-
REN OP TE LOSSEN!!!!
HOOFDSTUK XVI.
In de hal van hotel „De Lindeboom" in Den
Burg steken op dezen oamiddag de gasten de
hoofden bij elkaar, toen een kleine, magere
jonge man binnenkwam, die ondanks zijn nette
en zeer moderne kleeding duidelijk de ken-
teekenen droeg van zijn Aziatische afkomst.
Zonder zich om de nieuwsgierige blikken van
de gasten te bekommeren, liep hij regelrecht
naar de portiersloge.
De groote. keurig geilniformde cerberus in
het hokje stond vlug op en maakte een diepe
buiging voor den nieuwen bezoeker. Daarna
bladerde hij even in een dik register.
„Mijnheer Yen Fung Tsee, we hebben uw
order genoteerd en een kamer voor u vrij kun
nen houden. Wilt u even uw naam ln dit boek
zetten?
Dank u! Een van de bedienden zal uw bagage
naar boven brengen. Uw kamer heeft het num
mer 15 en ligt op de eerste verdieping. Hebt u
misschien blzondere wenschen?"
Yen Fung Tsee schudde zijn hoofd.
„Hoe laat is het diner?"
„Mijnheer kan elk oogenblik van den dag een
wanne lunch krijgen".
„Ja, heel graag", zei de Chinees. „Ik honger
hebben. Later ik hebben een boodschap te doen.
Ik moet spreken met veldwachter Treslong. U
mij kunnen wijzen den weg?"
„Heel graag, mijnheer" glimlachte de portier
om het vreemde taaltje van den kleinen Yen.
„Het is hier niet ver.vandaan en vlak bij de
kerk. Wenscht mijnheer Tsee de warme lunch
op zijn kamer te gebruiken?"
„Alstublieft!"
In zijn kamer aangekomen, verwisselde Yen
eerst van kleeren, reinigde zijn gezicht en han
den van het stof en liet zich daarna de lunch
goed smaken.
Ongeveer een uur later bevond hij zich op
weg naar het huis van Treslong.
Clara Treslong, een meisje met een gezonde
kleur op de bolle wangen, opende de deur en
bracht zijn kaartje naar binnen.
iNadruk verboden) (Wordt vervolgd).
In Assen heeft een gemeenschappelijke vormingsdag van den kring Gronlngen-
Friesland-Drente der N.S.D A.P. en de Nationaal Socialistische Beweging der
Nederlanden plaats gevonden. O.a. werd door Hauptdienstleiter Generalkommissar
Schmidt het woord gevoerd Arbeitsbereich N.S.D,A.P.-Stapf-Pax Holland m
PREDIKBEURTEN.
VOOR WOENSDAG 18 NOVEMBER,
LEIDEN Gercf. Gem. (N. Rijn): Vm 10 en
nm. 3 uur. ds. P. Honkoop van Den Haag (Dankd.)
ALPHEN a. d. RIJN Oud-Geref. Gem.: Lok.
van Mandersloostraat: Nm. 7 uur. ds. Koster van
Montfoort Rehoboth, Hooftstraat: Nm. 7^ uur,
de heer A. P. de Jong.
BENTHUIZEN Geref. Gem.: Vm. 9& en nm.
2 uur (Dankdag gewas), ds. Wt C. Lamaln van
Rotterdam.
HILLEGOM Chr. Geref. Kerk: Nm. 7% uur
(Dankuur gewas), ds. Laman van Haarlem.
DE KAAG Ned. Herv Gem. Vereenlgingsge-
bouw)Nm. 8 uur (Dankuur gewas), ds. W. Th.
v. d. Windt
NOORDWIJK AAN ZEE Geref. Bond (Juliana
van Stolbergstr. 27)Nm. 7V4 uur, ds. Remme
van Amsterdam.
SASSENIIEI.M Ned. Herv. Kerk: Nm. 7 uur
(Dankuur gewas) ds Krljkamp.
GEBOREN: Irene Hendrlka Bartellna. d. v. P. J
van Vliet en M J. Jankovlts Pleter Nlcolaas.
z, v. P. N. Dool en M: Blok Louise, d. v. C.
Klinken!»ig en G. Bakker.
Martlnus. zn. van M. Prins en H, M Boekkooi
Elisabeth Astrld Jannle. dr. van L. B. van der
Sar en J. van der Linden Cornelia, dr. van
P. B. Huls en H. H. van Amerongen Mllntje
dr. van G. Plulmgraaff en S. Hellenberg Hen-
drlcus Theodorus, zn. van H. T. de Marie en J.
P. C. de Ridder Johanna Christina, dr. van
M. Derogee en J. S C. Teske Geslna. dr. van
E. van der Born en J. Pervors Willem, zn. van
M. Hanekamp en J .W, Galjaard Geertrulda.
dr. van P. J. Mink en M. van Zelst.
ONDERTROUWD: J. Hoppenbrouv/er, wedn.. en
M. M. Brocaar. jd. J. V. van Ulden, jm„ 23 j.
en C. J. Schouten. Jd„ 25 j. J. immlnk, Jm.,
22 jaar en W. G. Guldemond. Jd., 21 J. J.
Leupe, jm 23 j. en M. Kooien, J i„ 22"j.
W. C. E A de Vrles Jm.. 24 J. en E. Best. Jd..
23 Jaar.
GETROUWD: P. J. J Versluys Jm.. en B
Roorda, Jd J. Leupe. Jm. en M. Kooien. Jd.
B A, Harteveld. jm. en H J. van Iterson, jd.
OVERLEDEN:D. van 't Geiln. d.. 1 jaar J.
van der Walle. huisvr. van F C. Poelijoe. 46 J.
B, P. Blelll, zn.. 5 Jaar L van Velzcn dr
6 weken.
Generaal-veldmaarschalk Kesselrlng op
Kreta voor zijn vliegtuig in gesprek
met luitenant-generaal Von Waldau,
den commandeerenden generaal van
een vliegercorps
PK Philipps-PBZ.R-P H m
In het tot kniehoogte liggende slijk aan
de Wolchow is de ordonnans met zijn
motorvoertuig blijven steken. Alle
krachten moet hij inspannen, om het
zware gevaarte uit de taaie modder»
brei te krijgen
PK Schmidt-Schneeder-Transo-F-P H m
Gij gaat aan Uw werk - maar
liever was U in bed gebleven...
Steeds dat loodzware gevoel in Uw
ledematen., doffe hoofdpijn... zoo'n
geradbraakt gevoel. En dan die tegen
zin In 't werk, terwijl gij vroeger blaakte
van werklust. Al die verschijnselen kun i
nen 'n gevolg zijn van onzuiver bloed.
Duizenden mannen en vrouwen
hadden dezelfde klachten, die bij velen
ontaardden in rheumatische pijnen.
Maar die hielden op, toen zij Kruschen
als versterkingsmiddel namen
Mej. C. H. te Den Haag schrijft:den 1
laatsten tijd had ik veel last van
hoofdpijnen. enz..~ wilde het eens
met Kruschen probeeren en na ver
loop van enkele dagen merkte ik reeds
verbetering... Na geregeld gebruik heb i
ik nergens geen last meer van en voel 1
mij opgewekter dan vroeger".
Haam óók KrutcKenl Klachten verdwijnen Uw 1
worklwit keert terug en dat luitelooza gevoel
maakt plaatv voor energie en gezondheid.
Kruichen ii verkrijgbaar bij alle Apoth. en Orog.
1.47,0.76,041 N.V Rowntree. 1
Te Utrecht werd Zaterdag de tweede
landdag gehouden van het Nationaal
Socialistische Studentenfront. De leider
der Nationaal Socialistische Beweging
der Nederlanden,» ir. A. A. Mussert,
overhandigt tijdens de bijeenkomst In
de aula van de Rijksuniversiteit aan den
leider van het Studentenfront, dr. B. F.
Saris, een fraai oud platenboek be
treffende het studentenleven
Polygoon-Fotodienst N.S.B.-Cino-
Pax Holland m
Van den burcht, welke In het Jaar 327 te
Batenburg, een der oudste plaatsjes in
Nederland gelegen aan den Noordelijken
Maasoever, werd gebouwd, is thans nog
een Interessante ruïne bewaard ge
bleven, bestaande uit een hoofdpoort,
een gedeelte van een der vijf zware
torens met keldergewelven enz. Een
kijkje op de hoofdpoort
VNP-Zeijlemaker-Pax Holland m
HEDEN.
Morschweg 59: Stadsevangelisatie te 7',£ u. n.m.
Koudekerk: (Hotel van Egmond): Spr. J.
Kltz van Zeist. 7Yz uur nam.
Woensdag.
Evang. Chr. Gemeenschap: Spr. ds. I. Vasseur.
IV2 uur nam
Stadszaal: Kinderkoor .,Ex Animo". 7uur
nam.
De avond-, nacht- en Zondagsdienst der apo
theken te Leiden wordt van Zaterdag 14 Novem
ber 20uur tot Zaterdag 21 November 8 uur
waargenomen door: de Apotheek ..Tot Hulp der
Menschheld", Hooigracht 48. Tel. 21060; de Doe-
za-apotheek. Doezestraat 31. Tel. 21313.
Te Oegstgeest door: de Oegst-geestsche Apo
theek, Raadhuispark 8, Tel. 26274.
«Dag der (Nederlandsche politie ln Den Haag werden duizenden kinderen In
de d gaarde onthaald op een heerlijken maaltijd De politiemannen helpen hun
kleine gasten Polygoon-Meijer-Pax Holland m
