ZATERDAG 21 OCTOBER 1942
No. 25330
In het Oostland wordt een toekomst
opgebouwd
83sie Jaargang
BUITENLAND
De economische organisatie der
Oostelijke gebieden
Verspréide Berichten
Staf de Clercq overleden
Verduisteren:
Er is nog ontzettend veel
- te doen
BINNENLAND
Weest zuinig met gas en elecfricifeit
Aan den vooravond van
een nieuw jaargetijde
SPORT
BURGERLIJKE STAND VAN LEIDEN
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: J, W. Henny.
relet. Directie* en Administratie
25041 (2 lynen) Gironummer: 57053
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Telef. Redactie: 21507
Hoofdredacteur: B. w. Menkhorst, Lelden
Pl.verv.: K. Been. Lelden.
De A.NP.-correspondent te Berlijn meldt:
De gebieden in het Oosten van Europa dragen
naar men weet reeds in aanzienlijke mate bij
tot verlichting van de levensmiddelenpositie van
de in wording zijnde Europeesche gemeenschap,
doch het ligt voor de hand. dat de economische
organisatie van deze gebieden een ontzaglijken
arbeid vereischt, temeer daar veelal van den,
grond af moet worden opgebouwd.
Ten einde na de bezetting zoo weinig mogelijk
tijd verloren te laten gaan. worden de strij
dende troepen vaak op den voet gevolgd door
zoogenaamde economische commando's; bestaan
de uit vaklieden, die in Düitschland een speciale
opleiding hebben genoten en onder militair bevel,
staan. Deze vaklieden hebben veelal den rang
Sonderfuehrer, te vergelijken met dien van
officier. Hun taak is het, het economische leven
op gang te brengen en alle economische hulp
bronnen op te sporen.
Voor het herstellen van technische installa
ties. zooals fabrieken, mijnen, electriciteits-
werken e.d., die veelal vernield worden aange
troffen. zijn technische bataljons gevormd.
Naar men weet, is het dé gewoonte der bols
jewisten, fabrieksinstallaties te demonteeren
en weg te voeren, doch vaak is het hun niet
gelukt de machines ver genoeg weg te brengen.
Meermalen worden zulke verpakte machines
eenige stations verder op een spoorwegknoop
punt teruggevonden en tal van malen heeft men
de machines op haar plaats terug kunnen
brengen.
De economische gebieden achter het front
•taan onder militair bestuur, doch zoodra een
gebied gepacificeerd is. wordt er een burgerlijk
bestuur ingesteld.
Het burgerlijke bestuur in het Oosten is op
twee manieren onderverdeeld en wel naar be
drijfstakken en naar districten. De districtsver-
deeling is vooral van belang voor den landbouw,
voor de ontwikkeling van de levensmiddelen
bronnen in het Oosten. In de districten wordt
een tamelijk zelfstandige rol gespeeld door spe
ciaal daartoe opgeleide boeren, die in hun
gebied de zaai- en oogstplannen opstellen.
Ook op Industrieel gebied is het opbouwwerk
in het Oosten in vollen gang. Het ligt in de
bedoeling, industrieele vaklieden, die hier
moeilijk gemist kunnen worden, voorzoover zij
zich hiertoe beschikbaar stellen, voor enkele
weken of maanden naar het Oosten te zenden,
ten einde vernielde bedrijven aldaar weder op
gang te brengen.
De meest verschillende methoden worden bij
de ontsluiting van de Oostelijke gebieden ge
bezigd. -ten einde op de zekerste wijze te ge
l-aken tot het doel. de economische waarden
voor Europa te verzekeren. De Oostelijke ge
bieden zijn als het ware een groot proefveld,
doch een waarvan voor de toekomstige organi
satie van Europa oneindig veel afhangt.
SOCIALE GESCHENKEN VOOR HET
ITALIAANSCHE VOLK.
Ter gelegenheid van den 20sten verjaardag
der fascistische revolutie zal op last van den
Duce in Italië op sociaal gebied een reeks
maatregelen worden genomen.
In de eerste plaats is een oorlogsster voor
werkverdienste ingevoerd, waaraan een gelde
lijke uitkeering voor één keer is verbonden en
die bestemd is voor alle werkers, die zich tijdens
en ten bate van den oorlog op bijzondere wijze
hebben onderscheiden. -»
Voorts is besloten de invaliditelts- en ouder
domsrente met 25% te verhoogen en de kost
winnersvergoeding voor gemobïllseerden te ver
dubbelen?
Een bijzonder geschenk op dezen verjaardag
is vervolgens het besluit van den Duce, dat
alle employé's en arbeiders van voor den oor
log belangrijke bedrijven een halve maand sala
ris resp. een weekloon extra krijgen, terwijl
alle rijksambtenaren en -arbeiders, die bijzon
der belast zijn door ondersteuning van familie
leden, *het bedrag van hun steun gedurende vijl
maanden ineens krijgen uitbetaald.
Ten slotte heeft Mussolini ter bestrijding van
den woningnood bij het rijkspersoneel een mil
liard <lire voor den bouw van woningen be
schikbaar gesteld, terwijl de bond van fascis
tische industrieelen volkswoningen ten bedrage
van eveneens een milliard zal laten7 bouwen,
zoodra de omstandigheden zulks gedoogen.
(D.N3.)
ITALIAANSCHE KONINKLIJKE PAAR
TE GENUA.
Het Italiaansche koninklijke paar heeft gas
teren een bezoek gebracht aan Genua, dat in
den vorigen nacht door Britsche vliegtuigen is
aangevallen. In de ziekenhuizen werden de ge
wonden bezocht. (D.N.B.).
ENGELSCHE VLIEGERS BOVEN
RHONE-DAL.
Boven het geheele Rhone-dal hebben gister
nacht Engelsche vliegtuigen gevlogen. Te Cler
mont-Ferrand, Lyon en Marseille waren Engel
sche machines in de lucht in den tijd van mid
dernacht tot 1 uur des nachts. Overal trad het
luchtdoelgeschut in werking. (D.N.B.).
VREEMDE VLIEGTUIGEN BOVEN
ZWITSERLAND.
Naar officieel gemeld wordt, hebben eergister
avond vreemde vliegtuigen boven het Westelijke
deel van Zwitserland gevlogen Van\iet Noord
westen naar het Zuidoosten. De heenvlucht ge
schiedde om 8 uur des avonds, de terugvlucht
tusscheii 10.15 uur en 11.15 uur, waarbij gevlogen
werd over deelen van de kantons Wallis, Waadt
en Genève. In verscheidene steden werd lucht
alarm gemaakt o.a. in Genève, Lausanpe, Frei
burg en Neuenburg. Verschillende posten lucht
doelgeschut traden in actie. (D.N.B.).
Het hoofdkwartier van het Vlaamsch-Na-
tionaal Verbond deelt mede, dat de heer Staf
de Clercq. leider van het V,N.V., Donderdag
avond te 22 uur in de kliniek van prof. Daels
te Gent aan de gevolgen van een hartaan-
doening 'is overleden.
Staf de Clercq was den 16den Sept. 1884 te
Everbeek (Henegouwen) geboren.
(Polygoon m.)
MEVROUW ROOSEVELT IN ENGELAND.
Mevrouw Roosevelt is volgens Reuter in Enge
land aangekomen. Zij heeft de reis per vliegtuig
gemaakt en blijft twee of drie weken.
Het Engelsche koningspaar verwelkomde haar
op 'het Paddington-station te Londen en gaf te
harer eere gisteravond een maaltijd. Onder de
gasten bevonden zich de Amerikaansche ambas
sadeur Winant, ministerpresident Churchill,
generaal Smuts en diens zoon kapitein Smuts,
alsmede luitenant-kolonel Elliot Roosevelt, de
zoon van den president. (D.N.B.).
TWEE TWEEDE FRONTEN.
De Amerikaansche adviseur van Tsjang kai
sjek, Lattimore, heeft in een rede te Tsjoeng-
king verklaard, te kunnen verzekeren, dat er niet
alleen in Europa, doch ook in Azië een tweede
front zal komen. (D.N.B.).
JAPANNERS GELAND OP DE RUSSELL-
EILANDEN.
Volgens een extra-bericht van den Britschen
berichtendienst uit Washington heeft het Ame
rikaansche ministerie van marine medegedeeld,
dat de Japanners geland zijn op de Russell-
eilanden, die tot de Salomons-eilanden be-
hooren.
De Japanners hebben Espirito Santo op de
Nieuwe Hebriden beschoten. (DN.B.).
WIJLEN STAF DE CLERCQ.
Achtereenvolgens bezocht de toekomstige lei
der der Vlaamsche eenheidsbeweging een paar
college^ in Vlaamsch Henegouwen, alvorens zijn
onderwijzersdiploma te behalen te Bonne Espe-
rance. Hij was eerst hulponderwijzer te Letlin-
gen (bij Edingen) en werd daarna benoemd te
Heikruis. Hier op de taalgrens begon zijn cultu-
reele en algemeene Vlaamsche activiteit. In 1912
stichtte hij met Remi Deroeck het strijdblad
..De Taalgrens" en werkte verder samen met
Berginon. Van Isacker. Goosenaerts e.a. Hij nam
zeer actief deel aan den strijd voor de vèr-
vlaamsching der Gentsche universiteit.
Als frontbrancardier aan den IJzer, stichtte
hij gedurende den eersten wereldoorlog zijn voor
payotten bestemde oorlogsbladen „De payot en
de Taalgrens" en het „Payottenland". Hij
richtte ook het werk der grafzerken en dat dei-
verloven op.
Na den oorlog begon Staf de Clercq voor goed
zijn politieken strijd. In 1918 werd hij als can-
didaat der frontpartij gekozen als volksvertegen
woordiger voor Brussel met 7000 stemmen, een
aantal dat voortdurend steeg om in 1929 de 15.000
te overschrijden. In 1933 richtte Staf de Clercq
dan. op autoritairen grondslag, het Vlaamsch
Nationaal Verbond op, dat onder zijn doelbe*
wuste leiding steeds een ruimere ontplooiing
heeft gekend. Hij had ook een ruim aandeel
aan de „los van Frankrijk "-campagne.
Hoe populair Staf de Clercq in Vlaanderen
was, bleek nog overduidelijk ter gelegenheid
van zijn 58en verjaardag op 16 Sept. J.l. Zijn
gansche leven', zijn gansche strijd stonden dan
ook in het teeken van een buitengewoon diep
besef der volksverbondenheid.
„Alleen de welvaart van mijn volk heeft mij
gedreven verklaarde Staf de Clercq op den
Kaderdag van 14 Juli 1.1. „Het zal altijd
mijn hoogste roem zijn dat ik mij nimmer heb
laten leiden door persoonlijke belangen doch door
de hoogere liefde voor en de trouw aan mijn
volk." ,,Ik weet dat arbeiden voor mijn volk, ar
beiden is voor God en ik,ben fier dat op het
oogenblik dat ik den "harden kop zal neerleg
gen, men van mij zal kunnen getuigen: hij
heeft niet voor niets geleefd."
Met deze woorden heeft hij zelf op een ont
roerende manier de motieven van zijn strijd
aangegeven. Hij is in de geschiedenis van Zuid-
Nederland tot een niet meer weg te cijferen
figuur uitgegroeid.
Staf de Clercq zal Dinsdag a.s., overeenkom
stig zijn laatsten wil, te Kester worden begra
ven. De leiding van het Vlaamsch Nationale
Verbond wordt thans waargenomen door dr. H.
J. Elias, burgemeester van Gent.
(Belgapress)
van heden- en
morgenavond 18.28 uur
tot morgen- en
Maandagochtend 8.21 uur
De maan komt heden op te 19.07 uur. gaat
morgenochtend onder te 9.21 uur en komt mor
genavond weer op om 19.34 uur; het is vannacht
Volle Maan.
Nederlanders als pioniers
In het Oosten, begin October.
Onze eerste uit Wit-Roethenië afkomstige
brief, is door de Nederlandse!^ pers uitvoerig
weergegeven en heeft heel wat beroering teweeg
gebracht, want we ontvingen stapels brieven.
Er zijn epistels by, die zóó uit het hart gegre
pen zijn, waardoor wij met vele briefschrijvers
een blijvend contact hebben opgenomen.
Wij maken het hier nog steeds goed. Er zijn
wel eens puzzles op te lossen, maar dat maakt
net leven interessanter. Dat er moeilijkheden
voor zouden komen, wisten we vooruit, daar zijn
wij pioniers voor.
Maar ondanks de voorkomende moeilijkhe
den, gaat alles naar den zin. Op bijna alle
groote bedrijven, waar wij den scepter voeren,
zijn nieuwe, uit Düitschland gekomen dorsch-
machines in bedrijf gesteld. Met die dorschma-
'ines gaat het puik, maar de meeste misère
hebben wij met de tractoren, die van Russische
makelij zijn. Over het algemeen is alles wat
van „Vadertje Stalin" komt van een inferieure
kwaliteit, maar mocht men dat nog niet weten,
probeer dan met de tractoren om te springen
en het zal spoedig duidelijk zijn. De tractoren
zijn van oorsprong een Amerikaansch product,
de „Deering"-machine, maar de bolsjewieken
zijn in hun pogingen, déze tractor na te maken,
deerlijk gestrand.
Wij hebben nu de beschikking gekregen over
een motor met zijspan en razen den ganschen
dag over het bedrijf om alle machines na te
zien. Vanzelfsprekend zijn wij erg zuinig op ons
mooie materiaal en we waken er dan ook angst
vallig- voor, dat er ergens een van de machines
de soep gedraaid" wordt. De tractor-be
stuurders moeten alles nog leeren. Zulke ma
chines hadden ze nog nooit gezien en we heb
ben alles over de bediening en verzorging aan
hun verstand moeten brengen. Enkelen hebben
het al vrij aardig te pakken. Over het alge
meen kan men zeggen, dat ze. van goeden wille
zijn. Ze leeren het wel!
Behalve in verband met dê tractoren voor de
dorschmachines beleven we op het oogenblik
een drukken tijd door het naloopen en inspec-
teeren der tractoren, die voor de ploegen ge
spannen zijn, die het land omwoelen voor de
roggezaai. De roggezaai is druk aan den gang.
Zoo alles bij elkaar is er dus arbeid genoeg!
Als het dorschseizoen gesloten is, laten we
alle machines weer naar de reparatiehallen
komen en wordt alles grondig nagezien. Hier
wordt ieder deel genummerd en ingepakt opge
borgen in afwachting van de volgende cam
pagne. Ruimte genoeg!
Voldoende werk voor dén winter.
Werk voor den winter is hier voldoende. Be
halve de tractoren, worden alle ploegen (vyf-
scharige tractorploegen) naar de montagehallen
gebracht om te worden gereviseerd en
wanneer we dan nog in aanmerking nemen,
dat de meeste groote tractoren zullen worden
omgebouwd op houtgas, door middel van een
zeer voor dat doel geschikte generator, dan we
ten we zeker, dat we den winter niet in ledig
heid zullen doorbrengen!
Met onzen trouwen motor met zijspan leggen
we per dag gemiddeld meer dan 100 km. af. Des
avonds voelen we ons soms erg door elkaar ge
rammeld, want de wegen zijn hier niet in een
genoegen ls. Maar we houden den boel aan het
draaien en dat is het voornaamste. De „Ver-
walters" hebben respect voor ons gekregen.
Zooveel ..service" hadden zij niet verwacht en
zU zjjn het ook niet gewend, We hebben hier
een groote behoefte aan kerels, dia weten aan
te pakken, aan goede vakbekwame boeren, die
leiding kunnen geven. Mochten vele Nederlan
ders dat nu maar eens beseffen, want wat op
het oogenblik hier is, daarvan zou men kunnen
zeggen: „Alle hout is nog geen timmerhout". Ze
kunnen de vrijwilligers niet scherp genoeg se-
lecteeren. Het gaat hier niet om bedrijven,
zooals wij in ons Vaderland gewend zijn, maar
om bedrijven met schier gigantische afmetin
gen.
In ons Vaderland zijn toch zooveel kerels, die
zich door de dichte bevolking de kans zien ont
glippen het ooit nog tot zelfstandige boeren te
brengen. Wat kunnen wij hen gebruiken. Laten
zij niet langer blijven rondloopen, maar hun
handen uit de mouwen steken en hier helpen
opbouwen. Een groot werk wordt hier verricht.
Ik ben nog doende geweest gegevens te ver
zamelen omtrent den uitslag van den oogst
hier. Er ontbreekt mij nog vergelijkend mate
riaal in verban^ met de gemiddelde opbrengst
van den kleinen bouwer.
Mettertijd hoop ik hierover iets te melden.
Het lijkt mij echter, dat de encyclopaedie van
1939 de plank niet ver heeft misgeslagen, wan
neer zij cijfers publiceerde omtrent de pro
ductie in Rusland.
Dit hebben we alreeds geconstateerd, dat de
groote bedrijven (Kolchosen-systeem) in hiin
opbrengsten lager liggen dan bij den kleinen
bouwer het geval is. De grond van de groote
bedrijven is door de bolsjewieken ontzettend
„mishandeld" en ook het gebrek aan trekkrach
ten drukt zijn stempel op den uitslag van de
opbrengst. De „edele ridders" uit het land van
Stalin hebben paarden gestolen en dat is niet
een, twee, djrle opgelost. Het begint al beter te
worden, want we hebben er iets op gevonden.
Wij vorderen, via den plaatselijken burge
meester, een aantal paarden, ploegen en paar-
deknechten en dezen moeten om beurten een
paar dagen komen helpen. Ze worden er voor
betaald en wij zijn geholpen; het gaat uit
stekend.
Moeilijkheden met de taal.
Er is ons in de vele brieven die wij kregen,
herhaalde malen gevraagd, of wij geen moei
lijkheden hadden met de taal. Inderdaad had
den en hebben wij die. Toen wy Ijler voor het
eerst waren, leverde deze kwestie groote moei
lijkheden op. De taal ljjkt in de verste verte
niet op de onze. zooals dat met het Duitsch wèl
het geval is. In het begin behielpen wij ons
met gebaren-taal. Dat dit. een komisch schouw
spel geweest moet zijn, concludeer ik, wanneer
ik beginnelingen hier „in gesprek" zie met de
Russische arbeiders. Ze "bewegen zich met han
den, romp en beenen en, om hun bedoelingen
„overtuigingskracht" te geven, peggen zij ze uit
in een hut-spotje van Duitsch en Nederlandsch.
En toch gaat het. Omdat er aan onze uitspraak
en woordenschat nog wel het een en ander man
keert, gaan we in dè wintermaanden Russisch
leeren. Dat. is geen overbodige luxe, want /we
hebben het wel noodig.
Behalve de taal zjjn er dan nog tallooze moei
lijkheden, maar die zijn er alleen om overwon
nen te worden. Zoo zijn we hier al bijna een
jaar. In dat Jaar hebben we gezwoegd, teleur
stellingen gehad, maar ook resultaten gezien en
groote! Wij hebben ons werk hier ver van het
Vaderland, lief gekregen, en wij hebben de
overtuiging 'gekregen, dat hier in het Oostland
een toekomst wordt- opgebouwd. Het is te hopen
dat vele jonge Nederlanders met ondernemings
geest en werklust het voorbeeld zullen volgen,
dusdanigen staat, dat het rijden een onverdeeld want er is nog zoo ontzettend veel te doen
HET BOEIEN VAN GEVANGENEN.
Volgens een- Reuterbericht uit Washington
heeft Roosevelt op de persconferentie naar aan
leiding van een vraag over het boeien van ge
vangenen toegegeven dat van eenige door de
Engelschen bij den aanval op Dieppe gemaakte
gevangenen de handen gebonden zjjn tot zjj in
een intemeerlngskamp waren gebracht.
Voorts zeide Roosevelt, dat „de regeering het
aantal in aanbouw zijnde pantserwagens en
vliegtuigen vermindert". De nieuwe productie
getallen zjjn een militair geheim. Overigens zal
de productie van luxe- en halfluxe-artikelen
waarschijnlijk gestaakt moeten worden en het
daardoor vrijkome'nde staal voor de wapenindus
trie gebruikt. (DJN.B).
OPPOSITIE TEGEN NIEUWE CHILEENSCHE
REGEERING.
Naar uit Santiago de Chili gemeld wordt,
heeft de democratische party besloten in oppo
sitie te gaan tegen het nieuwe Chileensche
kabinet en haar eenigen vertegenwoordiger, den
minister van arbeid, Mariano Bustos, uit de
party e es too ten. zy handhaafde haar besluit
niettegenstaande president Rios verklaarde, dat
hy Bustos niet als vertegenwoordiger der demo
craten, doch als vakman beschouwt. (D.N.B.).
VERKLARING VAN DÈAT.
In de komende maanden kan Frankryk alles
redden of alles'verliezen, zoo verklaarde de leider
van de rassemblement populaire, Marcel Déat
op een conferentie in een theater te Parijs. In
Europa is reeds alles geregeld, zoo zeide hy
verder en de overwinning is zeker. Frankryk
wordt steeds meer in het kamp der Europeesche
solidariteit getrokken, terwül z-ün imperium
steeds meer door de Anglo-Amerikanen wordt
bedreigd. Frankryk kan, wanneer het niet wil
sterven, zich alleen bjj Europa aansluiten.
(D.N3.).
DE HOOIKIST IN DE HUISHOUDING.
De kolenpositie van ons land biyft zorgwek
kend en zal den geheelen duur van den oorlog
wel kritiek biyven. Daarom is het zaak om by
voortduring er op te wyzen, dat door allen de
uiterste zuinigheid met gas en electriciteit moet
worden betracht en dat allen er naar moeten
streven om zoo dit eenigszins mogelyk is
zelfs ónder de toegestane rantsoenen te biyven.
- In dit verband is het van belang er op te
wyzen, dat, mochten de omstandigheden nieuwe
beperkingen en verdere rantsoeneeringsmaat-
regelen noodzakelyk maken, deze over de ge
heele linie en op een voor alle verbruikers ge-
ïyke wijze zullen worden doorgevoerd. Het is dón
ook volkomen doelloos en ten zeerste af te
keuren, dat men uit vrees, dat by nieuwe be
zuinigingen het huidigé verbruik als maatstaf
zal worden genomen, met alle geweld zyn ge
heele rantsoen wil verbruiken. Vast staat nu
reeds, dat zoo het ooit tot een verscherping
der rantsoeneering zou moeten komen deze
niet zal worden doorgevoerd op den grondslag
„van het huidige verbruik, doch op dien van het
rbasisrantsoen, n.l. het verbruik in 1940.
Ofschoon ongetwyfeld in breede kringen een
ernstig streven naar zuinigheid bestaat, valt
anderzyds niet te loochenen, dat ook in het
hulsgezin en dit geldt in minstens even sterke
mate voor winkels," kantoren, magazynen, werk
plaatsen, café's, restaurants en hotels nog veel
energie kan worden bespaard, als nauwlettend
op de „kleinigheidjes" wordt toegezien. Hoeveel
kan nog niet worden bezuinigd als alle lichtbron
nen worden uitgeschakeld, zoodra deze niet meer
worden, benut; als de radio wordt afgezet, Indien
niet meer aandachtig wordt geluisterd; als alle
electrische apparaten niet méér worden gebruikt
dan strikt noodzakelijk is!
OOK MET GAS.
Echter niet alleen met electriciteit, ook met
gas kan doelmatiger en dus zuiniger worden
omgesprongen. Zoo kan zeker het warmtever-
bruik voor koken, wasschen en baden op lager
peil worden gebracht; aardappelen en groenten
kan men met een minimum aan water opzet
ten (zoo wordt bovendien voorkomen, dat veel
kostbare voedingswaarden verloren gaan). By
het koken moet men steeds de deksels op de
pannen houden en zoodra damp uit pan of ketel
komt, kan men gerust de gasbrander klein stel
len. Met minder gas bereikt men dan hetzelfde
effect. Men late voorts geen kleine gasvlammetjes
doorloopend onder keuken- of badgeiser bran
den. Met zette geen ketels vol watej- op, als men
een kopje koffie of thee wil zetten. Ook is het
zeer duur twee- of driemaal daags heet water
voor het vaatwerk te maken.
DE HOOIKIST.
Een object, dat tot veel bezuiniging van gas en
electriciteit voor kookdoeleinden kan leiden, is
de hooikisfc, een goede bekende uit den vorigen
oorlog reeds, die ook in vredestyd door v^len
niet werd vergeten, doch nu zeker wederom
allerwege warme sympathie geniet. De hpoikist,
\telke ieder met betrekkelijk eenvoudige midde
len zelf kan maken, wordt voor vele doeleinden
gebruikt. Vooral voor het langdurig aftrekken
van soep en het doorkoken van pap en boonen
kan de kist uitstekende diensten bewyzen. Ook
wanneer men water, dat op de kachel of haard
reeds op temperatuur is gekomen, voor de
wasch of het vaatwerk warm wil houden, is de
hooikist tegenwoordig een huishoudeiyk voor
werp van onschatbare waarde het aangewezen
middel.
Zoo kan zeker nog wel op gas en electriciteit
worden bezuinigd. Zoo kan in elk geval worden
voorkomen, dat het toegestane rantsoen wordt
overschreden. Zoo kunt u uzelf de ellende van
boete en afsnyding van den toevoer besparen.
BETAAL GEEN BUITENSPORIGE
VERHUISKOSTEN.
In verband met de eventueele ontruiming van
een, gedeelte van de ^kuststrook, vestigt de ge
machtigde voor de prijzen er met nadruk de
aandacht op, dat de tarieven van verhuis- en
meubeltransportondernemingen wettelyk zijn
vastgelegd. Een zeer ernstige waarschuwing
wordt tot de ondernemers gericht om deze ta
rieven niet te overschryden en tot het belang
hebbende publiek om gevraagde, te hooge, ver
huiskosten niet te betalen. Daarop zal een in
tensieve controle worden toegepast, terwijl ln
de gevallen, waarin reeds te hooge tarieven
werden berekend, zeer strenge straffen zullen
worden opgelegd. De wettelyk toegestane tarie
ven zyn de verhuis- en transportondernemingen
zeer wel bekend. Mocht biyken dat desondanks
tc veel wordt gevraagd, dan doet het belang
hebbende publiek er goed aan dit onmiddellyk
ter kennis te brengen van den provincialen
commandant voor de prysbeheersching, te
weten:
Voor Zeeland: Noordsingel 176, Middelburg,
tel. 2481;
voor Noord-Holland: De Laraissestraat 109,
Amsterdam, tel. 97897;
voor Zuid-Holland. Jan van Nassaustraat 23,
Den Haag, tel. 774565;
voor Noord-Brabant; Ververstraat 25, 's-Her-
togenbosch. tel. 2246;
voor Utrecht: Trans 19, Utrecht, tel. 12694.
VACANTIEREGELING RIJKS HOOGERE
BURGERSCHOLEN.
Met afwyking in zooverre van artikel 25 van
het reglement voor de ryks hoogere burgerscho
len heeft de secretaris generaal van het depar
tement van opvoeding, wetenschap en kuituur
bescherming bepaald, dat de eerste vacantie
(herfstvacantie) in den cursus 19421943 zal
vallen op de data 30 en 31 October en 2 No
vember, dat de tweede vacantie (Kerstvacan
tie) in dien cursus zal aanvangen op 19 Decem
ber na afloop van den schooltijd en zal eindi
gen den avoild van 16 Januari en dat de derde
vacantie (Paaschvacantie) in dien cursus zal
aanvangen op 21 April na afloop van den
schooltijd en zal eindigen den avond van 1 Mei.
«L'riEN nieuwe oorlogswinter staat voor de
t f~ deur en aan den vooravond van dit
J1 nieuwe jaargetyde dient eens e$en een
kleine balans te worden opgemaakt over de re
sultaten en verliezen, welke achter ons liggen.
Het jaar 1942 kenmerkte zich door het groote
vertrouwen, waarmede de Duitsche legerlei
ding, de Duitsche soldaat aan het front en de
man of vrouw aan het thuisfront de taak op
vatte. In alle handelingen kwam dit duidelijk
naar voren en het is opvallend, dat geen spoor
van zenuwachtigheid of een symptoom van zorg
viel te bespeuren. Steeds was men zeker van
zyn zaak en dit vertrouwen sterkte een ieder,
die direct of indirect aan den oorlog- deelnam.
Nemen wy allereerst den grooten strijd tegen
het bolsjewisme, dan moet toch aanstonds wor
den vastgesteld, dót de positie in het afgeloo-
pen seizoen byzonder gunstig is. Göbbels zeide
in zyn dezer dagen gehouden rede daarover,
dat in de afgeloopen maanden de rechterarm
der bolsjewistische weermacht werd afgesnoerd.
„wy beheerschen, aldus Göbbels, than*
Dnjepr en Don en wanneer na zware gevechten
Stalingrad geheel ln ons bezit zal zyn, ook
definitief de Wolga. Wanneer eenmaal te zyner
tyd de stoot ln den Kaukasus ten einde is, zul
len wy de rijkste olievelden van Europa in onze
handen hebben. Wie echter tarwe, olie, yzer en
steenkool en daarenboven nog de sterkste weer
macht bezit, die zal den oorlog winnen."
Daarby komt nog, dat de Duitsche legerlei
ding uit den strijd van den vorigen winter zoo
veel leering heeft getrokken, dat de komende
winter geen verrassingen kan opleveren. En
naarmate de tyd verstrijkt, wordt de militair-
economische positie van Düitschland sterker.
De exploitatie van de Oosteiyke gebieden heft
de Britsche blokkade geheel op en is toerei
kend genoeg om Europa van het noodzakelyk*
te voorzien. Zeer terecht merkte Göbbels daar
omtrent op, dat Düitschland thans niet meer
de geblokkeerde is, maar de blokkeerende. Dit
zyn feiten, welke niet te ontkennen zyn en de
positie van de as ten zeerste versterken. En als
er tegenstanders van de as zyn, die opmerken,
dat het dezen as-mogendheden niet gelukt ls be
paalde gebieden te bezetten, dan verwyzen wtf
naar hetgeen Göbbels in zijn rede opmerkte:
„Wy winnen echter niet slechts land om het te
bezitten, wy veroveren het om het voor ons te
organiseeren, Wy moeten nu de veroverde
ruimte organiseeren en productief maken en
daarby werkt de tijd niet tegen, maar voor
ons." I
Ten slotte ls het verstandig een tactiek te
volgen, welke er op gebaseerd ls de doeleinden,
welke gesteld zyn, stuk voor stuk te verwezen-
lyken. Natuuriyk voert men den oorlog niet
volgens de beginselen van het prestige, maap op
grond van de noodzaak wat betreft volk en
staat.
Daarnaast is de verhouding tusschen de Sov
jet eenerzyds en de Anglo-Amerikaansche
machten anderzyds verre van gunstig. Meer
malen heeft Stalin of één zijner ambassadeurs
te Londen en Washington hieraan uitdrukking
gegeven. De publicaties ln de Sovjet-pers zyn
geenszins vleiend voor de geallieerden. In den
hardnekkigen stryd om Stalingrad, welke nu
beslist ls, mag men een symptoom zien van de
hacheiyke positie waarin de bolsjewieken zyn
gekomen. Alleh hebben zy voor het behoud van
deze stad opgeofferd. De blêedoffers, die de
bolsjewieken hier hebben gegeven, zyn uitslui
tend geweeest om dep strijd te rekken. De
Anglo-Amerikaansche hulp bleef uit; van een
tweede front kon niets komen.
Onverminderd gaat ook het duikbootwapen
voort om de vijandeiyke ravitailleering onmo
gelijk te maken. De geweldige cyfers van
scheepsverliezen toonen aan, dat dit met suc
ces geschiedt.
Geen wonder ook, dat sporen van zorgeiyk-
heid of zenuwachtigheid niet te bespeuren zyn.
In een dergeiyke positie kan men met een on
wankelbaar vertrouwen de toekomst tegemoet
zien.
VOETBAL.
L.F.C.WESTERKWARTIER In dezen wed-
stryd zal LFC als volgt in. het veld komen: doel:
H. Duffels; achter: Koning en Crama; midden:
Laurier. Pijnaker en Kukler; voor: v.d. Blom,
Link, Herreur, Ouwerkerk en Sira.
U.V.S. IllL.F.C. II De LFC-recerves spelen
tegen TTVS III ln de volgende formatie: doel:
Onderwater; achter v. Waveren en J. Neuteboom
Jr.; midden Bavelaar, Zonderop en Seller; voor;
Cavè, Slebert. Sloos. v. Leeuwen en Brakhoven.
VOGEL—TONA Het Tona-elftal ls als volgt
samengesteld: Doel: H. Tegelaar; achter: H. Koo
reman en F. Kooreman; nrtdden: Stokkel, P. J.
Phlllppo en J. Philippo; yoor: Zeegers, Koet, Ros
Kluivers en Vermeulen.
HANDBAL.
XIEUW-BRUNHILDEVVL Morgen speelt
Nieuw-Brunhllde een handbalwedstryd tegen WL
Den Haag, op het terrein aan den Zoeterwoud-
sche Singel.
GEBOREN: Theodora Leonardo, dr. van A. A.
van den Elshout en C. H. Verbaan Maria Ja-
comlpa. dr. van P. Wlllemse en C. P. Franke
Marie Claire Sophie Catharlna Josepho Bernardino
dr. van W. J. H. Relnards en L. C. A. J. Ru&sel.
Albertus Petrus, z. v. F. A. Koemans en C. do
Winter Cornells, z. v. A. Verburg en M. C.
Lammens Hendrlcus Cornells, z. v. H. C. Roosen
en W. van der Heijden Abraham, z. v. A. G. J.
Lagas en J. M. Vlncourt Renate Martha, d. v.
J. C. van WiJk en J. M. Mlchalskl Arle, z. v. H.
Honsbeek en J. Bon.
ONDERTROUWD: G. den Braber. Jm. 22J. enC.C.
de Groot, Jd. 24 J. J. T. Brugman, Jm. 24 J. on
M. H. Wessellus. Id. 21 J. F. W. de Groot, Jm.
26 J. en A. H. J. Timmermans, Jet. 21 J.
L. Boom, Jm.. 35 J. en E. Hoppenbrouwer, Jd.,
32 J. J. Huvermann, Jm., 28 J. en I. Kleingeld,
Jd.. 21 Jaar.
GETROUWD: W. K. H. Karstens, Jm. en D. W.
G. Wicherlnk, Jd.
OVERLEDEN: J. van der Wolf, man, 70 Jaar
G. J. van den Elshout, Ssoon, 4 Jaar.
MONUMENT BIJ DE VOORMALIGE
BEERSCHE OVERLAAT."
In de algemeene vergadering van hoofdinge
landen van het waterschap Noord-Oost Noord-
Brabant werd het bestuur gemachtigd tot het
verstrekken van een bydrage namens het wa
terschap ln de kosten van een op de plaats van
de voormalige Beersche Overlaat op te richten
monument, tot een maximum van f.1000.
VERSPREIDE BERICHTEN.
De voorlooplg verlengde ambtsperiode van
den burgemeester van Oeffélt, C. J. J. Remmen
is beëindigd, evenals die van den burgemeester
van Maarn, F. E. Everwijn. Verder ls D. F. C.
F. van den Heuvel opnieuw tot burgemeester
van Ursem benoemd.
