83sfe Jaargang
MAANDAG 28 SEPTEMBER 1942
No. 25307
Twee jaar Drie-mogendheden-pact
Amerikaansch troepentransport
grootendeels vernietigd
Nieuwe vorderingen in Kaukasus
en Stalingrad
Rede van minister von Ribbentrop
Bevrijding van Europa en Oost-Azië
Ifaliaansche Weermachisberichlen
Duitschland wint aan alle fronten
Extra bericht
14 schepen tot zinken gebracht
Verspreide berichten
BINNENLAND
Duitschland strijdt voor Europa
Duitsche Weermachtsberichten
Verduisteren:
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: J. W. Henny.
Telef. Directie en Administratie
25041 (2 lijnen) Gironummer: 57055
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN' OMSTREKEN
Telef. Redactie: 21507
Hoofdredacteur: B. W. Menkhorst, Lelden
Pl.VërV,: R. Been, Ife'tóëh.
Bij gelegenheid van den tweeden verjaardag
van het Drie-mogendheden-pact heeft de Duit-
sche minister van buitenlandsche zaken, von
Ribbentrop een rede gehouden, waarin hij zeide
dat het sluiten van het Drie-mogendheden-
pact vooral was geschied als waarschuwing voor
de Vereenigde Staten van Amerika.
Zin en doel van het bondgenootschap was
dus zuiver defensief, n.l. te verhinderen dat
de Europeesche oorlog door deelneming van
de Vcreenigde Staten een algemcene wereld
oorlog zou worden en daarmede zou worden
verlengd. Roosevelt sloeg de waarschuwing in
den wind en ging spoedig tot openlijke oor
logshandelingen over. Een jaar lang hebben
de mogendheden van het pact zijn beleedi-
gingen en vijandige handelingen aangezien in
de hoop, dat het gezonde verstand van het
Amerikaansche volk nog zou spreken. Maar
deze oorlog was het meest eigen werk van
Roosevelt. Hij stelde Japan eischen. die zijn
eer moesten aantasten. Daarmede was de
maat vol en Japan sloeg toe. Duitschland,
Italië en Japan sloten zich nog nauwer aan
een in een bond op leven en dood en beslo
ten de wapens niet eerder neer te leggen dan
wanneer de toekomst van hun volken en de
nieuwe wereldorde voor goed veilig was ge
steld.
GEWELDIGE VERLIEZEN DEK
SOVJET-UNIE.
Voortgaande schetste de minister de gebeur
tenissen sedert December 1941, de Japansche
successen en de geweldige successen van
Duitschland en zijn bondgenooten. Hij sprak
over den thans reeds weken om Stalingrad
woedenden slag. Wij allen, politici en soldaten
weten, zoo zeide hij, en het heele Duitsche
volk weet dat het bij dezen strijd om groote
dingen gaat. Wij weten echter ook dat de hel
denmoed en dapperheid van de Duitsche troe
pen ook den slag om Stalingrad zullen winnen.
Wellicht zal men later eens dezen slag tot
symbool maken van den vrijheidsstrijd van
Europa. Want met de verovering van deze stad.
die het groote verbindingscentrum is tusschen
Noord- en Zuid-Rusland en die de voornaam
ste verkeersader van dit land, de Wolga, be-
heerscht, wordt aan onzen gevaarlijksten
tegenstander een slag toegebracht, waarvan hij
zich niet meer zal herstellen. Met de beëindi
ging van de militaire operaties der verbonden
legers in dit jaar zal de Sovjet-Unie, naar de
Rijksminister verklaarde, in een uiterst moei
lijke situatie geraken.
De verliezen aan gebieden, menschen. voe
dingsbases. ertsen, grondstoffen van allerlei
aard, industrieele, verkeerstechnische en ten
slotte ook militair strategische mogelijkheden
zijn van dien aard, dat de bolsjewistische kolos
reeds thans meer dan de helft, op belangrijke
gebieden tot twee derden en meer van zijn
kracht heeft verloren. Territoriaal gezien heb
ben de verbonden troepen reeds 1.6 millioen
vlerk. km. bezet. Van het opengelegde deel van
het Europeesche Rusland is daarmede ruim de
helft en wel het verreweg waardevolste deel
hecht in Duitsche handen.
Aan menschen heeft de Sovjetunie door dc
gebiedsverliezen ongeveer 90 millioen verloren
Daarbij komen de verliezen aan dooden, ge
wonden en gevangen soldaten ten bedrage
van ongeveer 14 millioen, zoodat de Sovjet
unie in totaal ruim 100 millioen menschen
heeft verloren. D.w.z. tweederden van de be
volking van het Europeesche deel en ruim
de helft van haar totale bevolking.
Met de bezetting van de Oekraine en de
gebieden tusschen Donets en Don, tussclien
Don en Wolga en de Krim benevens de tot
dusver veroverde deelcn van den Kaukasus
zijn de vruchtbaarste gebieden van dc Sov
jet-unie in Duitsche handen. Daarmede zijn
tweederde deel van het broodgraan, ruim
tweederde van de vleeschvoorziening en bijna
de gchcele voorziening van suiker voor de
Sovjet-unie weggevallen. Niet minder ramp
spoedig zijn de verliezen aan vitale grond
stoffen, zooals ijzererts en steenkool tot 60 en
70 procent en mangaan tot 95 procent, waar
door de vervaardiging van staal van hooge
waarde dubieus geworden is. De Sovjet-unie
nadert derhalve zoowel ten aanzien van het
menschenmateriaal als van levensmiddelen en
grondstoffen voor de nog resteerende indu
strie de grens der uitputting. Als beslissende
factor komt daarbij het uiterst groote gevaar
voor ongeveer 90 procent der bolsjewistische
olieproductie.
Reeds thans is het vervoer van olie uit den
Kaukasus doordat de Duitschers de Wolga be-
heerschen evenals de vitale spoorlijnen, nau
welijks nog mogelijk. Zonder voldoende olie
echter wordt een modern leger en luchtwapen
invalide. Er kan geen twijfel aan zijn dat een
land met zulke verliezen noodzakelijkerwijze
vroeg of laat achter adem moet geraken.
DE STEUNVERLEENING.
In dit verband behandelde de Rijksminister
de kwestie van de materieele ondersteuning van
Sovjet-Rusland door Engeland en de Vereenig-
de Staten. Hij is er van overtuigd dat de An-
gelsaksers met hun beloften slechts tot steeds
nieuwe offers aan bloed trachten te bewegen,
maar dat de Sovjet-unie door dit standpunt
weinig bevredigd zal zijn. aangezien alle kon
vooien naar de Sovjets tot dusver bijna geheel
vernietigd zijn en in de toekomst eerst recht
alles zal worden gedaan opdat geen toevoer
van buiten de Sovjet-unie meer zal bereiken.
Het feit, van het uitblijven van de beloofde
materieele hulp heeft den Sovjets aarfleiding
gegeven energiek aan te dringen op een ont
lasting door de Anglo-Amerikanen. Churchill
heeft in Moskou gesproken over het „tweede
front", waarop de onderneming van Dieppe in
scène is gezet. De Duitsche troepen zijn ge
reed voor verdere pogingen van dien aard. Men
vergist zich echter wanneer men aanneemt,
dat daardoor een ontlasting voor Rusland zal
ontstaan. Duitschland met' zijn bondgenooten
is thans zoo sterk dat pogingen tot oprichting
van een tweede, derde, vierde of hoeveelste
front ook, waarmede Roosevelt bluft, het voort
schrijdende verlammen van Sovjet-Rusland
niet meer kunnen tegenhouden.
HET TONNAGE-VERLIES.
Voortgaande sprak Von Ribbentrop over de
successen in Europa en Afrika, benevens de
grootsche successen van marine en luchtwapen
op zee. Hij achtte de ramingen betrouwbaar vol
gens welke de verbonden mogendheden in het
afgeloopen jaar ten minste tweemaal zooveel,
waarschijnlijk echter nog aanzienlijk meer
koopvaardij tonnage in den grond hebben ge
boord dan Engelschen en Amerikanen konden
bouwen.
Wat echter in de toekomst ook aan de an
dere zjjde aan tonnage vervaardigd zal wor
den, de landen van het drie-mogendheden-
pact zullen steeds in staat zijn veel meer koop-
vaardijtonnage in den grond te boren dan
door de vijanden kan worden aangebouwd.
Het transport vraagstuk moet noodzakelijker
wijze voor den tegenstander tot een steeds on
oplosbaarder probleem worden. Zooals ook de
vorming van gevechtsfronten, die de landen van
het pact. van drie met de Engelschen en Ame
rikanen in voor den oorlog beslissende gevech
ten zouden kunnen verwikkelen waarschijnlijk
reeds door het tonnagevraagstuk zal mislukken.
DE BALANS.
De gevolgen van de militaire prestaties der
landen van het pact van drie blijken thans reeds
op alle gebieden. In dezelfde mate, waarin hun
mogelijkheden op het gebied van wapening en
strategie beter worden, verminderen zfj aan den
kant van den vijand. De Rijksminister vatte deze
situatie samen in de volgende punten:
1. Het wellicht meest urgente probleem van
Europa, het voedingsprobleem is definitief gere
geld. Door de verovering van de Oekraine, het
Don- en Koebangebied is niet alleen de voeding
van Duitschland en Italië, maar van geheel
Europa in de toekomst veilig gesteld. De levens
middelenpositie kan van jaar tot jaar slechts
beter worden.
2. Wat de grondstoffenpositie van de landen
van het pact van drie betreft, zij zijn, aangezien
hun alle grondstoffen van Europa tot aan de
beneden-Wolga toe en die van geheel Oost-Azie
ter beschikking staan, thans in een positie, dat
voor hun oorlogsbehoefte op dit gebied geen
moeilijkheid meer kan ontstaan. Ten aanzien
van de wapeningscapaciteit zullen Duitschland
en zyn bondgenooten stellig kwalitatief en wan
neer men alle factoren overweegt ook kwanti
tatief de tegenstanders overtreffen. Dat geldt
onder meer voor de arbeidskrachten. Het betreft
een voorsprong der landen van het drie-mogend
heden-pact. die in dezen oorlog niet meer zal
worden ingehaald. Tegenover de rond 190 mil
lioen menschen in Engeland en de Vereenigde
Staten waaruit hun geschoolde arbeiders komen,
waarbij dan de nog aanwezige maar sterk ge
decimeerde geschoolde arbeiders der Sovjet-unie
komen, beschikken de landen van het drie-
mogendheden-pact over een menschen-reservoir
van ongeveer 450 millioen. De vergelijking wordt
nog belangrijk gunstiger, wanneer men bedenkt,
dat het percentage geschoolde arbeiders in de
Europeesche landen altijd veel grooter is ge
weest dan in Engeland en de Vereenigde Staten.
Onder deze omstandigheden is de opvatting ge
rechtvaardigd, dat de landen van het drie-
mogendheden-pact. steunende op de grootste in
dustrie- en wapeningscentra's der wereld en op
bijna alle werven in Europa en Azië tegen de
wapenproductie van den tegenstander niet al
leen zullen zijn opgewassen, maar die zullen
overtreffen.
LUCHT-ACTIE.
Zaterdag deelde het Italiaansche opperbevel
mede:
Levendige activiteit der artillerie over en
weer in den Noordelijken sector van het Egyp
tische front. Vijandelijke patrouilles, die tracht
ten onze linies te naderen werden op de vlucht
gedreven. Duitsche jagers hebben twee Spitfires
neergeschoten tijdens luchtgevechten boven
Malta.
En Zondag:
Aan het Egyptische front heeft de artillerie
doeltreffend geantwoord op het vijandelijk ge
schut. Gedurende den geheelen dag was de be
drijvigheid in de lucht groot. Duitsche formaties
vielen met succes de oase Koefra aan, waarbij
enkele vliegtuigen op den grond werden ver
nield. De vijandelijke luchtmacht verloor in den
strijd acht vliegtuigen. Eeh ander werd door de
luchtdoelartillerie van Tobroek neergeschoten.
Een Britsch verkenningsvliegtuig, dat in de
nabijheid van Crotone door luchtafweergeschut
was getroffen, is in zee gestort. Na de acties
van beide laatste dagen is een vliegtuig niet
op zijn basis teruggekeerd.
DE STRATEGISCHE POSITIE.
3. De strategische positie van de landen van
het drie-mogendheden-pact wordt gekenmerkt
door het feit, dat de verbondenen overal on
neembare militaire posities hebben veroverd,
van waaruit zij den tegenstander het hoofd kun
nen bieden of zelfs het initiatief kunnen nemen
en hem uit verdere posities verdrijven. In het
Oosten zullen de daar strijdende deelen van de
Duitsche weermacht en hun bondgenooten
steeds weer aanvallen en zoolang toeslaan tot
ieder gevaar van het bolsjewisme voor Europa
eens en voor altijd is verdwenen. Op de Mid-
dellandsehe Zee en Afrika zullen de Duitsch-
Italiaansche formaties den Engelschman niet
tot rust laten komen. In het Westen staat onze
weermacht van Noord-Noorwegen tot de Spaan-
sche grens in sterke stellingen en de in het
achterland opgemarcheerde legers zijn bereid
Iedere landingspoging in de klem te verstikken.
Wat de bommenoorlog tegen de burgerbevol
king betreft, de toekomst zal leeren of deze
meest eigen uitvinding van Churchill een goede
of slechte gedachte Is geweest.
Iedere bom. ieder vernield huis en iedere
doode maakt het Duitsche volk slechts harder
en vastbeslotener in zijn wil om de Engel
schen alles terug te betalen en er zorg voor
te dragen, dat Europa eens en voor altijd rust
heeft van Engeland. Ook de andere volken
van Europa denken er zoo over. Overigens kan
Churchill er zeker van zijn, dat de bommen
geteld worden en dat de tijd zal komen, waar
in wij ons met dit Engelsche vliegtuigmoeder
schip voor Europa definitief zullen bezig
houden.
Behalve het bombardeeren van de Duitsche
burgerbevolking heeft Churchill in de 3 jaren
van dezen oorlog nauwelijks een militair succes
te boeken gehad. Het schijnt hem veeleer voor
behouden te zijn het eene deel van het Britsche
rijk aan zijn vijanden, het andere aan zijn
vriend en bondgenoot de Vereenigde Staten te
verliezen.
Terwijl Roosevelt bij gebrek aan militaire
prestaties een blufoffensief met astronomische
wapeningscijfers onderneemt, om het Engelsche
volk zand in de oogen te strooien, neemt hij in
alle stilte de eene Engelsche bezitting na de
andere over. Men vraagt zich vaak af, of de
Engelsche regeerders door misdadigheid dan wel
door onnoozelheid hun volk in dezen toestand
gebracht hebben. Waarschijnlijk zal er eens een
groote ontnuchtering komen. Vaak lijkt het of
de Engelsche regeerders nu al voor dat oogen-
blik van ontwaken bang ^jn en daarom spreken
van vergelding, straffen van vooraanstaande
tegenstanders, als laat hun het slechte geweten
geen rust.
HET UUR DER VERGELDING.
Men zou Churchill en Eden. die kort geleden
weer hebben gesproken over het uur der ver
gelding. kunnen antwoorden, dat men zich hun
ner zal herinneren op den dag der overwin
ning, omdat zij ongetwijfeld de grootste ver
antwoordelijkheid dragen voor de Engelsche
oorlogsverklaring aan Duitschland. Doch men
behoeft slechts te constateeren. dat zich in de
landen van het pact van drie nog niemand heeft
beziggehouden met de gedachten van de be
straffing der schuldigen in Engeland en de Ver
eenigde Staten, die totdezen oorlog den stoot
hebben gegeven. Misschien is dat te verklaren
door het feit, dat men er in deze landen van
overtuigd is. dat de teleurgestelde en bedrogen
volken van Engeland en de Vereenigde Staten
op zekeren dag zelf strafgericht over him regee-
nngen zullen houden.
Von Ribbentrop geeselde in dit verband de
„wereldheilfrazen" van menschen van dit genre
en constateerde, dat zü bij de nieuwe ordening
in het gebied van het pact van drie niets meer
te zoeken hebben. Zoowel in Oost-Azië als in
Europa zullen de volken en hun leiders dat
zelf doen. De nieuwe ordening in Europa zal
komen en het nieuwe Europa zal beter zijn dan
het vroegere. Elk volk zal daarin de plaats
vinden, waarop het aanspraak kan maken. Het
is thans de tijd, dat de volken van dit wereld
deel tot overeenstemming komen. Na uitscha
keling van de bolsjewisten en dén onruststoker
Engeland zal dat mogelijk zijn; nu al is Europa
goed op weg.
Resumeerend zeide Von Ribbentrop: ..De
mogendheden van het pact van drie zijn aan het
einde van het tweede jaar harer aaneensluiting
in elke richting meester van den toestand. Een
zware strijd kan nog voor ons liggen.
Wij zijn daarop voorbereid want de oorlog ln
de Sovjet-Unie heeft de verbonden legers niet
uitgeput, zooals onze vijanden zeggen, maar
i juist gehard. Op elk terrein beveiligd, hebben
Het opperbevel van de weermacht maakt bekend-
„In het Noordelijke deel van den Atlantischen Oceaan hebben Duitsche duibooten een naar
Engeland onderweg zijnd Amerikaansch troepentransport voor het grootste deel vernietigd.
Zij vielen een snel vijandelijk convooi aan, bestaande uit slechts enkele groote passagiers
schepen, dat, krachtig beschermd, met troepen, munitie en oorlogsmateriaal geladen was. In
dagenlange hevige aanvallen en achtervolgingsgeveehten brachten zij een grooten tweepijper
van 19.000 brt. van het type Viceroy of India, die na drie torpedotreffers kapseisde, een
tweepijper van 17.000 brt. van het type Reina del Pacifico, die na twee torpedotrcffers met
een groote steekvlam in de lucht vloog, een transportschip van 11.000 brt. van het type
Derbyshire en een torpedojager van de beveiligings strijdkrachten van het convooi tot zinken.
Twee andere transportschepen werden door torpedotreffers beschadigd.
Met deze successen hebben onze duikbooten den vijand een zwaren slag toegebracht. Dc
vijandelijke transportvloot heeft drie bijzonder waardevolle snelle eenheden met een totalen
inhoud van 47.000 brt. verloren, die gebruikt plegen te worden bij bijzonder belangrijke en
dringende troepentransporten.
In andere zeegebieden van den Atlantischen Oceaan, van de Afrikaansche tot de Ameri
kaansche kust hebben duikbooten nog 11 andere schepen met een gezamenlijken Inhoud van
57.000 brt. tot zinken gebracht, zoodat de totale verliezen van de vijandelijke scheepvaart in
de laatste vier dagen 14 schepen met een gezamenlijken inhoud van 104.000 brt. bedragen.
Europa en Oost-Azië een sterke positie betrok
ken. Zij wachten op Roosevelt, die deze beide
werelden zonder schepen, zonder beproefde sol
daten, zonder steunpunten, zonder ervaring en
zonder tallooze andere dingen op een afstand
van duizenden mijlen wil veroveren. Vaak kan
men zich niet bevrijden van den indruk, dat
niet het verstand maar de krankzinnigheid de
vader dezer gedachten was.
De mogendheden van het pact van drie zijn
tot alles bereid en besloten, voor iedere po
ging om onze werelden in het Noorden, Wes
ten, Oosten of Zuiden te na te komen zal de
vijand met hetakomben van dooden hebben
te betalen. Duitschland, Italië en Japan met
hun bondgenooten zullen hun vijanden steeds
nieuwe slagen toebrengen, tot zij eindelijk er
genoeg van hebben en zoowel Engeland als
de Vereenigde Staten zullen inzien, dat zü in
Europa en Oost-Azië niets meer te zoeken
hebben".
Tenslotte gaf Von Ribbentrop uiting aan de
rotsvaste overtuiging, dat de tijd thans defini
tief werkt voor de landen van het pact van drie.
Zoowel Von Ribbentrop, Ciano als TanI, de
nieuwe Japansche minister van buitenlandsche
Zaken. hebben boodschappen tot eigen volk en
bondgenooten gericht, waarin zij een zelfde ge
luid doen hooren en elkaar gelukwenschen.
WENDELL WILLKIE OVER HET
TWEEDE FRONT.
Volgens den Engelschen nieuwsdienst is Will-
kie Zondag uit Moskou naar China vertrokken.
Te Moskou heeft Willkie een verklaring afge
legd, volgens v/elke een tweede front in Europa
van nut zou zijn, vooropgesteld, dat ..onze mili
taire leiders dit besluit goedkeuren". Eenigen
van deze militaire leiders, zoo vervolgde Willkie,
zal men wellicht openlijk een beetje moeten aan
sporen. Overigens is het de wensch van de
sovjetunie, dat de Engelsche luchtmacht eiken
nacht luchtaanvallen op Duitschland onder
neemt. Omtrent de economische toestanden in
de sovjetunie verklaarde Willkie, dat levens
middelen in den komenden winter zelfzaam en
zelfs wellicht nog erger dan zeldzaam zullen
zijn. In millioenen sovjetwoningen zal er dezen
winter weinig stookmateriaal aanwezig zijn.
Kleedingstukken zijn bijna niet voorradig. On-
vaarwaardelijk noodzakelijke voorraden zijn er
eenvoudig niet. (D.N.B.).
Zaterdag deelde het Duitsche opperbevel
mede:
In het Noordwestelijke deel van den Kaukasus
en aan den Terek zijn Duitsche en verbonden
troepen met doeltreffenden steun van het
luchtwapen door verscheidene sterk geforti-
fieerde vijandelijke stellingen heen gebroken.
Voor de Kaukasische kust van de Zwarte Zee
hebben Duitsche motortorpedobooten een bols
jewistische tankboot van 2000 ton en een schip
van 1500 brt. tot zinken gebracht. Een trans
portschip en een groot sleepschip kregen bom-
treffers.
In den strijd om Stalingrad werden den
vijand de in de nabijheid van de Wolga liggende
partijgebouwen in zware gevechten ontrukt en
ontlastingsaanvallen aan de Noordelijke grendel-
stelling onder vernietiging van 31 tanks afge
slagen. Gevechtsvliegtuigen wierpen bij nach
telijke aanvallen stationsinstallaties en olieop
slagplaatsen der stad Astrakan in brand. De
gevechten bij Woronesj duren voort.
In den centralen sector hebben formaties van
het leger en de Waffen SS tegen vijandelijken
tegenstand in verscheidene plaatsen genomen.
Plaatselijke aanvallen van den vijand ten Z.O.
van het Ilmenmeer mislukten.
Bij een militair zonder effect gebleven aanval
overdag op het stedelijk gebied van Oslo hebben
Duitsche jagers drie van de vier Britsche bom
menwerpers neergeschoten.
Het luchtwapen heeft vannacht een haven
stad in Zuidwest-Engeland met brisant- en
brandbommen bestreden.
En Zondag:
In het Noord-Westen van den Kaukasus en
aan de Terek is de vijand ondanks taaien tegen
stand uit diepe groepenstellingen verdreven. Bij
den afweer van een tegenaanval vernietigden
Duitsche troepen aan den Terek twee vijande
lijke bataljons en maakten vele honderden ge
vangenen. De luchtmacht bombardeerde de
havens Toeapse en Chosta en beschadigde een
vrachtboot niet bommen,
In het centrum van Stalingrad heeft infan
terie verscheiden kazemat-installaties en blok
ken huizen bestormd. Zij drong met steun van
duikbommenwerpers op enkele nieuwe plaatsen
tot de Wolga door. Ontlastingsaanvallen op het
Noordelijke grendelfront werden afgeslagen. Een
tankdivisie vernietigde daarbij 24 grootendeels
zware pantservoertuigen. Geconcentreerde lucht
aanvallen berokkenden den bolsjewisten zware
verliezen. Formaties Duitsche en Roemeensche
gevechtsvliegtuigen zetten de verlamming van
den vijandelijken etappedienst op de spoorwegen
in het gebied van de beneden-Wolga voort.
Aan het Don-front plaatselijke gevechtsacti
viteit. Ten Noord-Westen van Woronesj mis
lukten weer verscheiden vijandelijke aanvallen.
Bij Rzjew viel de vijand een sector van het
front met sterke strijdkrachten, gesteund door
pantservoertuigen en vliegtuigen, opnieuw aan.
Deze zware gevechten zijn nog gaande.
Ten Zuiden van het Ladogameer zijn ver
scheiden vijandelijke aanvallen onder zware
verliezen voor den vijand afgeslagen en nieuwe
concentraties door gecombineerd vuur van alle
wapens onder deelneming der luchtmacht uit
eengedreven.
Bij een poging van den vijand om over een
breed front over de Newa te trekken zijn meer
dan 260 booten vernietigd en een aantal gevan
genen gemaakt.
De bolsjewieken hebben gisteren 50 vliegtuigen
verloren. Drie eigen vliegtuigen worden vermist.
In Noord-Afrika hebben Duitsche gevechts
vliegtuigen Vrijdag een verrassenden aanval op
het Britsche steunpunt in de oase Koefra ge
daan. Bommen en schietwapens veroorzaakten
vernielingen en brand in de versterkings- en
vliegveldinstallaties, benevens in troepenbarak
ken. Duitsche jagers hebben Zaterdag als escorte
en tijdens vrije jacht zonder eigen verliezen 8
Britsche jagers neergeschoten. Het vliegveld He-
liopolis bij Caïro werd in den afgeloopen nacht
met bommen bestookt.
Aan de Kanaalkust en bij nachtelijke stoor-
vluchten in de nabijheid van Noord- en Oostzee
zijn 4 Britsche jagers neergeschoten.
Kapitein Graf. escadrille-kapitein bü een
jachteskader, heeft Zaterdag zijn 200ste tot
202de overwinning in de lucht behaald.
REDE VAN EDEN.
Eden, de Britsche minister van buitenlandsche
zaken, heeft Zaterdag, naar het D.N.B. aan den
Engelschen nieuwsdienst ontleent, een rede ge
houden in zijn kiesdistrict, Leamington. O.a.
zei hij, dat het een dringende plicht van Enge
land is den Duitschen steden slagen toe te
brengen.
Omtrent de buitenlandsche betrekkingen zei
de minister, dat goede betrekkingen vooral af
hankelijk zijn van wederzijdsch begrip en ver
trouwen. Engeland moet vertrouwen in zijn
woorden en bedoelingen doen ontstaan. Daartoe
moet Engeland evenwel om te beginnen aan
zichzelf gelooven.
Eden betoogde vervolgens: Als wij den blik
terugwenden, hebben wij aanleiding tot een ge
voel van leedwezen, daar wij niet genoeg geloof
bezaten. Ons ontbrak het geloof aan onszelf en
aan de zaak, die wij voorstonden. Nergens trad
dit duidelijker aan den dag dan op het terrein
van onze buitenlandsche politiek. Onze wil tot
het voeren van een vaste, consequente buiten
landsche politiek werd tegengewerkt door onze
begeerte naar gemak en een rustig leven, be
nevens door onze neiging op de lauweren van
het verledeji te rusten, voorts door den afkeer,
gevolg van geestelijke traagheid van ieder nieuw
denkbeeld en vooral door onzen tegenzin in het
brengen van offers voor onze eigen verdediging
en voor de zaak, waarvoor wij strijden.
Eden verklaarde, dat na den oorlog slapheid
en egoïsme weer om zich heen zullen grijpen in
Engeland. Als we na den oorlog opnieuw pro-
beeren. aldus spr., den goeden, ouden tijd te
doen terugkeeren, die voor velen onder ons in
het geheel niet zoo goed was, als wij ons ver
beelden, dat alle controle afgeschaft kan worden
of dat wij kunnen terugkeeren naar de econo
mische anarchie van weleer, zullen wij onszelf
stellig niet alleen in discrediet brengen, maar
ook op de catastrophe afkoersen en deze zal
dan verdiend zijn.
De bewindsman bracht verder nog naar voren,
dat de mogendheden van de spil met wortel en
tak moeten worden uitgeroeid. Men moet wet en
orde in hare functies herstellen en de belang
rijkste dienstinstanties moeten weer worden in
gericht. In de beginstadia moet deze arbeid on
vermijdelijk onder militair toezicht geschieden.
De straf moet snel en zeker zijn.
Over de gedaante van de na-oor^ogsche wereld
merkte Eden op: wij zullen een internationale
orde opbouwen, die overeenstemt met de natuur
lijke tendenties van de Britsche cultuur en af
hangt van de samenwerking tusschen de ge
allieerden en vooral de groote mogendheden.
Wij zijn besloten het nauwste contact te onder
houden met de Ver. Staten en wij hebben even
zoo door het Engelsch-Russische verdrag zeer
in het bijzonder de verplichting op ons genomen
in vollen omvang met de sovjetunie mee te wer
ken aan den opbouw na den oorlog.
Nadat Eden den Britschen premier, Churchill,
had gekwalificeerd als groot menschenleider,
besloot hy met de woorden: een leider als
Churchill hebben wij zoowel in vredes- als in
oorlogstijd noodig.
DE UITOEFENING VAN HET RECHT VAN
ABOLITIE EN VAN GRATIE.
Het verordeningenblad bevat een tweede ver
ordening van den Rijkscommissaris voor het
bezette Nederlandsche gebied, houdende wijzi
ging der verordening no. 2/1941 betreffende de
uitoefening van het recht van abolltie en van
gratie.
Na deze wijziging komt genoemde verorde
ning als volgt te lulden:
Op grond van het decreet van den Fïihrer
betreffende de uitoefening van het recht van
abolitie en van gratie in het bezette Neder
landsche gebied van 20 December 1940 (R.W.B,
1. blz. 1644) bepaal ik:
Artikel 1. (1) De beslissing over de uit
oefening van het recht van gratie behoud ik
mij voor:
1. In alle zaken, vallende binnen de bevoegd
heid van het Duitsche landsgerecht of van het
Duitsche hooggerechtshof in het bezette Neder
landsche gebied.
2. In al die zaken, waarin vóór de inwerking
treding der verordening no. 52/1940 betreffen
de de Duitsche rechterlijke macht voor straf
zaken een Nederlandsche rechter een veroor
deeling ter zake van een strafbaar feit heeft
uitgesproken, tot de behandeling waarvan op
grond van paragraaf 2 der genoemde verorde
ning thans de Duitsche gerechten bevoegd zou
den zijn.
3. In al die zaken, waarvan de Nederlandsche
rechter kennis neemt, welke niet vallen onder
het bepaalde onder 2 en ter zake van welke
deze rechter een vrijheidsstraf of vervangende
vrijheidsstraf van meer dan zes maanden of
een geldboete van meer dan vijftienhonderd
gulden heeft opgelegd, tenzij ik de procedure
tot gratieverleening in bepaalde gevallen aan
den secretaris-generaal van het departement
van justitie overdraag.
4. In al die zaken, waarvan de Nederlandsche
rechter kennis neemt, welke niet vallen onder
het bepaalde onder 2 en 3 en welke ik in be
paalde gevallen aanwijs.
(2) Hetzelfde geldt ter zake van het recht
van abolitie.
Artikel 2. (1) Ik draag de uitoefening van
het recht van abolitie en van gratie over op den
secretaris-generaal van het departement van
justitie, voor zoover ik mij niet in overeenstem
ming met het bepaalde in artikel 1 de beslis
sing voorbehoud.
(2) Indien de secretaris-generaal een beslis
sing genomen heeft, staan den verzoeker geen
rechtsmiddelen tegen deze beslissing ter be
schikking. Ik behoud mij evenwel het recht voor
in bepaalde gevallen beslissingen van den secre
taris-generaal te vernietigen of te wijzigen.
Artikel 3. Alle met deze verordening in te
genspraak zijnde voorschriften, meer in het
bijzonder de artikelen 14a tot en met 17 van
het Nederlandsche wetboek van strafrecht en
de artikelen 559 en 560 van het Nederlandsche
wetboek van strafvordering, blijven buiten toe
passing.
Artikel 4. De voorschriften ter uitvoering
van deze verordening worden bij Instructie ge
geven.
OPVOEDERSGILDE.
Zaterdagmiddag hield het Opvoedersgilde in
het N. V. Huls te Utrecht zijn tweede jaarver
gadering.
Na een openingswoord van den secretaris van
het Opvoedersgilde. dr. Breedvelt, sprak dr.
Honsberg namens den N.S. Lehrerbund. Hij
wenschte het Opvoedersgilde hartelijk geluk
met zijn tweeden verjaardag uit naam van de
Duitsche zusterorganisatie en uit naam van den
leider van het Arbeitsbereich der N.S.DAP.,
Hauptdienstleiter Schmidt en bood een portret
van den stichter van den N.S.L.B., Hans
Schemm. als geschenk aan.
Hierna nam prof. dr. R. van Genechten het
woord en bedankte dr. Honsberg voor het
prachtige geschenk. Uitvoerig stond hij stil bü
het vele werk. dat het Opvoedersgilde in het
afgeloopen jaar heeft verzet. Het ledental is
van 2000 tot 4000 gestegen.
Ten slotte sprak nog de leider der Nationaal-
Soclalistische Beweging der Nederlanden, Mus-
sert, die zeide, dat het de taak van de leden
van het Opvoedersgilde is op te voeden in
nationaal-socialistischen zin, en den wensch
uitspraak dat ook in het derde jaar het Op
voedersgilde tot grooteren bloei moge komen
tot heil van het Nederlandsche kind.
DE HEER WESSELING GAAT HEEN.
Als directeur van den Postcheque- en
Girodienst.
Naar „Het Ochtendblad" verneemt, heeft de
heer S. J. H. Wesselink ontheffing uit zijn
ambt gevraagd als directeur van den postché-
que- en girodienst. Deze ontheffing is reeds
verleend door den directeur-generaal der P.T.T.
zoodat de uittreding van den heer Wesselink
uit den dienst zeer aanstaande is, waarschyn-
lijk reeds per 1 October.
van hedenavond
tot morgenochtend
De maan komt beden op te
morgenmiddag te 12.40 uur onder.
19.27 uur
7.36 uur
35 uur en gaat