83sfe Jaargang ZATERDAG 1Z SEPTEMBER 194Z No. 25294 De strijd om Stalingrad Vijandelijke misrekening De aanval op Madagascar Het debat over Indië Verspreide Berichten Ü-tlN/T IN IITTEREN Verduisteren: BINNENLAND Sportvereenigingen moeten aangesloten zijn De inwisseling van ingetrokken muntstukken Beroep op den verlader Mededeeling GEMENGD NIEUWS Onbegrijpelijke houding De Leidsche Bioscoop-Programma's LEIDSCH DAGBLAD Directeur: J. W. Henny. Telei. Directie en Administratie 25041 (2 lijnen) Gironummer: 57055 DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Telef. Redactie 21507 Hoofdredacteur: B. W. Menkhorst, Lelden. Pl.verv K. Been, Lelden De militaire correspodent van het D.N.B. schrijft: De hevigheid der gevechten om Stalingrad en aan het Kaukasusfront ken merkt evenals de voortdurende ontlastingsoffen sieven der bolsjewisten in den centralen sector den wanhopigen militairen toestand der sov jetunie. Met alle geweld poogt de sovjet-Rus sische legerleiding, met het oog op een opera tief verloren zomer, alles in den strijd te wer pen, daar iedere voet sovjet-Russische grond, die verloren gaat, van vitale beteekenis is voor liet doorstaan van een tweeden oorlogswinter. Daarbij gaat de sovjet-Russische legerleiding blijkbaar van de veronderstelling uit, dat zij aldus een geleidelijke afmatting van de Euro- peesche strijdkrachten kan bereiken. Dergelijke speculaties zullen echter bedriegelijk blijken. In alle militaire kringen in de Duitsche hoofdstad is men van meening dat de bolsje wisten van den winterveldtocht niets hebben geleerd. Poogden zij in' den afgeloopen winter met den factor der massa het Duitsche front te doorbreken, czonder er acht op te slaan, dat iedere afgeslagen massale aanval op hun voor- jaars- en zomerplannen nadeelig moest wer ken, thans begaan zaj de fout hun in den win ter en tijdens het voorjaar opgeleide reserven tezamen met de geheele jongste productie aan oorlogsmateriaal den Duitschen en verbonden legers in handen te spelen. Duitsche militairen gaan zoo ver te zeggen, dat de sovjet-Russische legerleiding in zekere mate hun vijanden stra tegisch hulp verleent. Want, wat thans aan de voornaamste gevechtslinies wordt aangevoerd, behoeft later niet meer tijdens bewegingen over groot gebied gez-ocht en buitgemaakt te wor den. Het is te Berlijn geen geheim, dat niet het eerder of later vallen van Stalingrad be slissend is voor den thans woedenden strijd, maar de vraag hoeveel van de strijdkrachten van den vijand daarbij verpletterd of opgerold kunnen worden. In het licht van deze opvatting komt het voorzichtige voortschrijden van den Duitschen aanval op Stalingrad in een nieuw licht te staan, vooral wanneer men de verlies cijfers aan beide zijden vergelijken kan. De vijandelijke berichten daarover zijn dermate overdreven, dat ook hier de wensch de vader van de gedachte is. Om begrijpelijke redenen kunnen van Duitsche zijde nog geen cijfers worden genoemd. Thans kan echter reeds wor den gezegd, dat de door de bolsjewisten ge maakte misrekening zich evenzoo zal wreken als te zijnertfjd in het vroege voorjaar, toen Kioebisjef de wereld inbazuinde, dat de Duit- schers afgedaan hadden, daar zij met millioenen verliezen uit den winter waren gekomen. De halfcirkelvormige ring om de stad Stalin grad heeft zich gesloten. Er zullen nog hevige en zware gevechten voorkomen, doch den vijand blijft geen lucht tot ademen meer, laat staan ruimte van beweging en ontplooiing. HAVENS DOOR ENGELSCHEN BEZET. Volgens den Britschen berichtendienst heeft Churchill in het Lagerhuis medegedeeld, dat Dinsdag drie plaatsen aan de kust van Mada gascar zijn ingenomen. De verliezen zijn „ge ring". Churchill zeide, dat aan de operaties werd deelgenomen door Britsche troepen, Zuid-Afri- kaansche afdeelingen, Oost-Afrikaansche troe pen en Zuid-Afrikaansche luchtstrijdkrachten. Van bevoegde zijde te Vichy wordt medege deeld, dat de havenstad Majunga, waarop de zwaarste stoot van den nieuwen Engelschen aanval op Madagascar gericht was. gevallen is. Ook de beide havenplaatsen Nossi-Be en Mo- rondava zijn door de Engelsch strijdkrachten bezet. Den lOden September deelde Madagascar mede, dat de Engelschen de haven van Kamore hadden bereikt en dat zij bij het vallen van den nacht in de nabijheid van Moevatenana ston den. In een gisteren onder voorzitterschap van maarschalk Pétain gehouden minlsterraadszit- ting, heeft de staatssecretaris voor Koloniën, Brevie bijzonderheden bekend gemaakt over de gebeurtenissen op Madagascar, Brevie wees er 'op, dat de op Madagascar gestationnqerde troe pen ondanks hun aanzienlijke numerieke min derheid het hun toevertrouwde gebied tot het uiterste hebben verdedigd. De ministerraad be raadslaagde vervolgen^ over de consequenties, die uit den aanval voortvloeien. (D.N.B,). OORDEEL VAN LAVAL. Laval heeft de binnen- en buitenlandsche persvertegenwoordigers ontvangen ten einde zijn meening weer te geven omtrent den nieuwen Engelschen aanval op Madagascar. Allereerst werden het Engelsche communiqué over de hervatting der militaire operaties tegen Madagascar en de officieele mededeeling van de Amerikaansche regeering, waarin deze het op treden der Engelschen billijkt en moreel steunt, voorgelezen. Vervolgens las de chef der regeering een tele gram van den gouverneur-generaal van Mada gascar, Aney, voor .waarin gezegd wordt, dat het optreden van Engeland in het geheel niet te rechtvaardigen valt. De gouverneur-generaal wijst de Engelsche en Amerikaansche bewerin gen van de hand en verklaart, dat nooit bui*' tenlandsche duikboot-en hulp hebben gevonden in havens van Madagascar. Van de aanwezig heid van een wapenstilst'andscommissie of van andere buitenlandsche controle kan geen sprake zijn, Japansche vliegtuigen of duikboot-en zijn nooit op Madagascar verschenen. Laval zeide, na de voorlezing van dit telegram, dat de leugens aan de eene zijde staan tegen over de verklaringen van den gouverneur-gene raal van Madagascar. De bewering, dat militaire redenen voor de Engelsche actie beslissend zijn, is niet steekhoudend. „Indien Engeland en de Vereenigde Staten meenen", zoo zeide Laval, „aangewezen te zyn op argumenten als in hun verklaringen vervat, dan ben ik van meening, dat het antwoord van gouverneur-generaal Aney duidelijk en voldoende is". Op een vraag, of geen bijzondere maatregelen van Frankrijk in het voornemen liggen, ant woordde Laval: „Voor het oogenblik niet". De vraag of men voornemens is stappen te doen. beantwoordde Laval met „ja". Laval ver klaarde, dat de Vereenigde Staten voor de Ma- dagascar-zaak even verantwoordelijk zijn als Engeland. Ten slotte antwoordde Laval nog op een vraag, of van Amerikaansche zijde geen algemeene garanties gegeven waren, zooals in het geval-Martinique, dat in beide voorge lezen communiqué's van Washington en Londen de belofte is gedaan, dat Frankrijk Madagascar later zal terugkrijgen. Helaas hebben Londen en Washington echter vergeten den datum daarvoor in te vullen. (D.N.B.). IN HET BRITSCHE LAGERHUIS. De debatten in het Britsche Lagerhuis zijn beëindigd door den minister voor Indië, Amery, zoo meldt de Britsche berichtendienst. Amery verklaarde, dat reeds zeer spoedig na het ver trek van Cripps uit Indië door het Congres on der den invloed van Gandhi gestadig afgestuurd is op een politiek van rechtstreeksche uitdaging. De regeering van Indië heeft ten slotte op eigen initiatief en zonder zich in verbinding te stellen met het moederland, de eenig mogelijke actie ondernomen. „In plaats van af te wachten tot zij zelf getroffen werd", zoo zeide Amery, „sloeg de regeering als eerste toe". De minister sprak vervolgens over een „zorg vuldig voorbereid aanvalsplan", dat niet alleen gericht was tegen het dagelijksch leven in In dië, maar ook tegen zijn veiligheid. Hij deelde mede, dat ongeveer 300 spoorwegstations aan gevallen en minstens 24 treinen tot ontsporing gebracht zijn. Vooral fel zijn de ongeregeldheden in het strategische gebied van Bihar geweest-, waar ongeveer 65 politiebureaux zijn vernield. De krachtdadige houding van de Britsche regee ring heeft verhinderd, dat een situatie ontstond die het oorlogsoptreden van Indië zou hebben verlamd en de verdediging van Indië of een ontlasting van China door „opnieuw bezetten van Birma" onmogelijk zou hebben gemaakt. Amery constateerde, dat de ongeregeldheden nog geenszins geheel voorbij zijn. Men mag niet beweren, dat de moeilijkheden reeds achter den rug zijn. De politiek der Britsche regeering streeft er naar, dat Indië na den oorlog de zelfde vrijheid zal krijgen als de groote domi nions om het eigen lot op den grondslag van een grondwet te kunnen leiden, die door over eenstemming of compromissen tusschen de ver schillende elementen in Indië tot stand zou komen. Groot-Brittannië kan vandaag niet een onbepaalde en onbegrensde macht van eeniger- lei afzonderlijke groep van personen algeven. Amery noemde Gandhi een „aarts-saboteur" en zeide, dat men geen grootere fout kon begaan, dan te onderhandelen op een oogenblik, waarop niet de minste kansen op succes bestonden. De Engelsche regeering moet een wijziging in de opvattingen van de congresleiders afwachten. Intusschen zal de Britsche regeering echter alle voorstellen toejuichen, die binnen het alge meene bestek van haar „vastgestelde politiek" uitvoerbaar zijn. De leider der labourpartij, Greenwood, had naar de Britsche berichtendienst meldt, ver klaard, dat de verklaring van Churchill over Indië op een toon was gesteld, die niet geschikt is te leiden tot een verbetering in de Engelsch- Indische betrekkingen. De labour-afgevaardigde George Ridley ver klaarde „de verklaring van den premier van Donderdag is voor vele leden van het Lager huis verwarrend geweest". Hij gaf als zijn mee ning te kennen, dat een duidelijke taal beter geweest zou zijn dan de „onduidelijkheid". Hij wenschte het beroep van Greenwood te onder strepen en wel met volledige erkennig van de zware verantwoordelijkheid, die zoowel op de Engelsche als op de Britsch-Indische regeering rust. De conservatief Gerald Palmer, die met Cripps in Britsch-Indie is geweest, verklaarde, dat er onder de leiders van het congres „ver antwoordelijke elementen" zijn, die pogen tot een overeenstemming te komen. Helaas zijn deze echter in de minderheid. (D.N.B.) HET ENGELSCHE OPPERBEVEL. Reuter meldt, dat de Britsche Koning zijn goedkeuring heeft gehecht aan onderstaande benoemingen tot opperbevelhebber: Oostelijk verdedigingsgebied: wnd. 'luit.-gen. J. A. H. Gemmell; Zuid-Oostelijk verdedigingsgebied wnd. luit.-gen. J. S. Swayne; Westelijk verde digingsgebied: luit.-gen. E. C. A. Schreiber. (D.N.B.) FRANSCII MINISTER AFGETREDEN. Naar officieel wordt medegedeeld, heeft £e Fransche minister van landbouw en voedsel voorziening, Le Roy-Ladurie, zijn ontslag in gediend, dat door den chef der regeering, Laval, is aangenomen. Tot zijn opvolger is be noemd Bonnafous, tot dusver staatssecretaris aan de ministeries van landbouw en voedsel voorziening. (D.N.B.) GROOT SUCCES VAN COR'DE GROOT TE SALZBURG. In het kader van de Salzburger Festspiele heeft Cor de Groot op het derde concert, dat door het Weensche Philharmonische Orkest onder leiding van Willem Mengelberg werd gegeven, Beetho ven's planoconcert In es-dur gespeeld. Hij had daarmede veel succes. De pers wijst, behalve op het geniale dlrlgeeren van Mengelberg, vooral op het spel van Cör de Groot. Zoo schrift een der Salzburger bladen onder meer: „Hier vereenigden zich twee generaties, de ongeveer 30-Jarige solist Cor de Groot en Mengelberg, de klassiek ge schoolde meester, tot een synthese. De Groot speelt met ,veel vuur, hij heeft een vollen bloeienden toon. Z\jn spel is dichterlijk, hetgeen door een zachte temponuanceerlng nog meer naar voren komt". VIER EEUWEN NEDERLANDSCH MUZIEKLEVEN. Tentoonstelling in het Rijksmuseum geopend. Vandaag is in het Rijksmuseum te Amsterdam door den secretaris-generaal van het Departe ment van Volksvoorlichting en Kunsten, prof. dr. T. Goedewaagen, de tentoonstelling ^Vier eeuwen Nederlandsch muziekleven" officieel ge opend. van heden- en morgenavond 20.03 uur tot morgen- en Maandagochtend 7.11 uur 12 Sept.: maan op te 8.59 uur; onder: 21,03 u. 13 Sept.: maan op te 10.12 uur; onder: 21.30 u. Deze tentoonstelling, ter gelegenheid van het tweede Nederlandsche radio-muziekfeest, Is na mens den Nederlandschen Omroep en het Departe ment van Volksvoorlichting en Kunsten Inge richt door den heer D. Balfoort, waarnemend- directeur van het Haagsche gemeentemuseum. Met kennis van zaken en met een diep inzicht in deze belangrijke matari heeft hi) een tentoon stelling opgebouwd, welke niet alleen den musi coloog zal boeien, doch welke ook belangwekkend ls voor den leek, die iets wenscht te weten van het Nederlandsche muziekleven. Een rondgang over deze tentoonstelling geeft den Indruk, dat de heer Balfoort voortreffelijk geslaagd is in zijn opzet om een duidelijk beeld te geven, zonder af te dalen tot details, welke een tentoonstelling slechts vermoeiend kunnen maken. BIJ LEIDENDE ORGANISATIES VOOR DEN DOOR HAAR BEOEFENDEN TAK VAN SPORT De commissaris voor niet-commercieele ver- eenigingen en stichtingen geeft hiermede, op grond van de verordening van den Rijkscom missaris voor het bezette Nederlandsche gebied tot herordening van de niet-commercieele ver- eenigingen en stichtingen van 23 Februari 1941 (Verordeningenblad voor het bezette Neder landsche gebied No. 8, verordeningen No, 41) aan sportvereenigingen, welke tot dusverre niet waren aangesloten bij de door den secretaris generaal van het departement van opvoeding, wetenschap en cultuurbescherming aangewezen leidende organisatie(s) voor _de door hen be oefende tak (ken) van sport, de opdracht zich binnen 20 dagen na deze publicatie bij deze leidende organisatie(s) aan te sluiten. De betrokken sportvereenigingen dienen bin nen een week na afloop van den gestelden ter mijn van 20 dagen onder vermelding van haar registratienummer, aan den commissaris voor niet-commercieele vereenigingen en stichtingen, Waalsdorperweg 72, te 's-Gravenhage schrifte lijk te berichten, dat zij tot aansluiting bij een of meer leidende organisaties zijn overge gaan, waarbij deze leidende organisaties met name moeten worden vermeld. Tevens geeft de commissaris voornoemd op grond van de verordening No. 41/1941 aan schaakvereenigingen en damvereenigingen, wel ke tot dusverre niet waren aangesloten bij den Nederlandschen Schaakbond, respectievelijk bij den Nederlandschen Dambond, de opdracht binnen 20 dagen na deze publicatie tot aanslui ting bij deze organisaties over te gaan en bin nen een week na afloop van dezen termijn aan zijn commissariaat te berichten, dat deze aan sluiting heeft plaats gevonden, onder vermel ding van het registratienummer der vereenl- ging. HET IN BEZIT HEBBEN WORDT STRAFBAAR GESTELD. De wnd. thesaurier-generaal van het depar tement van financiën, de heer F. C. Rambon- net, maakt het volgende bekend: Naar aanleiding van vele binnengekomen berichten hebben de daarvoor aangewezen kan toren en instellingen nogmaals de aanwijzing ontvangen alle sinds 6 Maart 1942 buiten om loop gstelde munten ter inwisseling te aan vaarden. Het publiek wordt in eigen belang drin gend aangeraden den thans gestelden ter mijn te benutten door de ingetrokken munt stukken voor 20 September a.s. in te wisse len, daar binnenkort het in bezit hebben van deze munten strafbaar zal worden ge steld. De tegenwoordige buitengewone omstandighe den doen haar invloed ook op de binnenscheep vaart gelden. Terwijl in normale tijden het aanbod van lading tamelijk constant is en slechts in bepaalde jaargetijden toe- of af neemt, brengen de tegenwoordige omstandighe den met zich mede, dat aan den ondernemer hooge eischen gesteld worden. In het bijzonder worden deze eischen aan de binnenscheepvaart gesteld daar deze tak van vervoer het wegtransport en het transport met de spoorwegen in het bijzonder op de z.g.n. natte trajecten, zoo veel mogelijk moet ontlas ten. Om de prestaties van de binnenvloot zoo groot mogelijk te maken, moet er op gelet wor den, dat ieder schip zijn reis vlug volbrengt, en dat allen, die bij het vervoer te water be trokken zijn, voor zoover het peil van het water en andere van invloed zijnde factoren dit toe staan, al hun krachten hiervoor inspannen. Niet alleen is het in het belang van den schipper zelf, dat de reizen zoo snel als moge lijk is, worden uitgevoerd, ook voor de gemeen schap is een groote omloopsnelheid van zeer veel beteekenis. De laad- en lostijden in de binnenscheepvaart zijn dan ook reeds belang rijk beperkt. Aangezien het algemeen belang het zwaarst moet wegen, zal de schipper in vele gevallen van zijn voorkeur voor bepaalde vervoeren, en zijn eigen voordeel moeten afzien, en zal hij de minder loonende transporten eveneens moe ten uitvoeren. Wie de noodzakelijkheid daar van niet inziet, stelt zich er aan bloot, dat hij, door van overheidswege te nemen maatregelen, voor bepaalde vervoeren aangewezen wordt. Van den kant van den verlader en den ont vanger moet er toe medegewerkt worden, de schepen zoo snel mogelijk te laden en te lossen, opdat bereikt wordt, dat de schepen weer spoe dig voor andere vervoeren ter beschikking staan. Zeer in het bijzonder geldt de noodzaak van groote omloopsnelheid voor stoomsleepbooten, waarvan meer gevraagd moet worden dan van de vrachtschepen. Terstond na het beindigen van een reis moeten de kapiteins hun maatre gelen nemen, opdat motorbrandstof en smeer oliën ingenomen worden, om zoo spoedig mo gelijk weer voor een vaart klaar te zijn. Een vlotte gang van zaken is hierbij van het groot ste belang voor de vrachtschepen, waar het ver voer te water onder de tegenwoordige omstan digheden in groote mate van sleepgelegenheid afhankelijk is, en bij gebrek daaraan ernstige vertraging veroorzaakt wordt. Om een regelmatig verloop te waarborgen, is leiding van overheidswege i.e. het departement van waterstaat, waaraan de regeling van het vervoer is opgedragen, onontbeerlijk. Van de afdeeling vervoerwezen van dit depar tement gaan de richtlijinen uit voor de be- vrachtings- en sleepvaartcommissarissen, die be last zijn met de zorg voor de dagelijksche lei ding van de binnenscheepvaart en sleepvaart in hun district. Voorschriften van deze instan ties en functionarissen moeten dan ook onder alle omstandigheden nagekomen worden. VITAMINE-D-VERSTREKKING. Evenals vorig jaar zal ook in den a.s. winter van rijkswege worden overgegaan tot de ver strekking van vitamine-d-tabletten aan aan staande moeders en kinderen van drie maanden tot drie jaar. De hoeveelheden, welke gegeven worden, zullen dezelfde zijn als verleden jaar, namelijk per week één tablet met 5000 inter nationale eenheden. Deze hoeveelheid is vol doende om rachitis te voorkomen. Voor de distributie dezer tabletten zijn via de burge meesters zooveel mogelijk de consultatiebureaux voor zuigelingen ingeschakeld. In de grootere plaatsen zullen de geneeskundige diensten deze zorg op zich nemen. De volgende maand zal in het algemeen cl# verstrekking beginnen en zij zal tot omstreeks Mei 1943 duren. Van officieele zijde wordt medegedeeld: Ten einde te kunnen nagaan of er redenen bestaan om vrijstelling te verleenen van tewerk stelling kunnen de navolgende categorieën van personen bij het bevolkingsregister van de plaats hunner inwoning een daartoe strekkend verzoek indienen: a. Joden en Jodinnen, in zoover er uit een tegenwoordig of vroeger huwelijk met een niet- jood nakomelingen zijn, die niet als Joden be schouwd worden. b. Jodinnen, die thans nog met een nlet-jood gehuwd zijn. Desbetreffende verzoeken moeten tusschen 15 en 25 September 1942 (ln Amsterdam tusschen 15 September en 1 October 1942) ingediend wor den. Eventueel zullen nadere uren door de be volkingsregisters bekend gemaakt worden. Zij, die een verzoek indienen, moeten in per soon verschijnen en kunnen zich slechts in ge motiveerde gevallen door hun echtgenoot (echt- genoote) doen vertegenwoordigen. Medegebracht moeten worden: het persoons bewijs en gedocumenteerde bewijsstukken be treffende de huwelijksvoltrekking en de nako melingschap. Elk verzoek wordt schriftelijk bevestigd. De Commissaris-Generaal voor de openbare veiligheid of een daartoe door dezen aangewe zen instantie beslist later over de ingediende verzoeken. Reisvergunningen moeten op de gebruikelijke wijze worden aangevraagd. De kosten voor de behandeling van een in gediend verzoek bedragen f.2—, te voldoen bij het plaatselijke bevolkingsregister. BIJ HET ZWEMMEN VERDRONKEN. Tijdens het zwemmen in de Merwede, bij de sluis in den rijksweg te Giessendam, is verdron ken het elfjarig zoontje van den heer B. de Mik. BUITENLANDSCH GEMENGD. NOODWEER IN SPANJE. Groote schade op vele plaatsen. Gisteren hebben boven Castilië en Estremadura twee zware onweders gewoed, welke begeleid werden door wolkbreuken. In de provincie Ma drid werden telefoon- en telegraaf leidingen ver broken, spoorwegtrajecten door het water on dermijnd, huizen stortten in. In het centrum van Madrid liep een station van de metro onder water, zoodat het verkeer op het voornaamste traject stilgelegd werd.. De stroomvoorziening kon tot gisteravond slechts in enkele deelen der stad hersteld worden. Te Toledo zijn 2 personen bij het instorten van een huis om het leven ge komen. Bovendien heeft een hagelbui, die on geveer 2 uur duurde een groot deel van de ven sterruiten in de stad vernield. Ruim 100 stuks vee zijn in de weide verdronken, In Priego heb ben de watermassa's 35 huizen doen instorten, verscheidene bewoners werden bedolven. In Placencia heeft de hagel den geheelen tabaksoogst vernield en een groot deel der ohjfplaötages. SPOORWEGONGELUK BIJ LUIK. 14 dooden, 100 zwaar gewonden. Te Herstal bij Luik zijn gisterochtend op enkel spoor twee wagens van een locaaltreintje in volle vaart op elkander ingereden. Van de inzittenden werden 14 personen op slag gedood. Ongeveer 100 personen werden zwaar gewond. De slacht offers moesten ten deele met behulp van snij branders worden bevrijd. COMMISSARIS DER PROVINCIE OVERIJSSEL. Nu jhr. von Bönninghausen als vrijwilliger naar het Oostfront is vertrokken, is de waar neming van het commissariaat der provincie Overijssel opgedragen aan den heer Jos. E. Volgt, bestuursraad der provincie te Zwolle. STRAKS KOMEN ZIJ TERUG.... Straks komen zij terug, de dappere front strijders, die thans met inzet van hun leven medehelpen het bolsjewistische spook voorgoed uit te bannen. Straks komen zij terug en zij zullen vragen, „wat deed gij Nederlanders toen wij met de wapenen in de vuist uw en ons land verdedig den tegen de aanstormende horden van Stalin?" Straks komen zij terug en zullen vragen: „'f t deed gij Nederlanders om het leed van onze gewonde makkers te verzachten?" Nederlanders zorgt er voor dat u dan kunt antwoorden: „Ik deed wat ik kon, ik heb de Nederlandsche ambulance naar mijn vermogen gesteund." Maakt daarom vandaag nog een bedrag over op girorekening 87600 Nederlandsche ambulance Koninginnegracht 22, 's-Gravenhage. BURGEMEESTERS. W. Snater is met ingang van 16 September tot burgemeester van Nieuweschans benoemd. A. Slager is, gerekend van 15 Juni af, op nieuw tot burgemeester van Wormerveer be noemd. Verder is J. Siderius, op zijn verzoek, met ingang van 10 September als burgemeester van Nieuwe Pekela eervol ontslagen. TEGEN PRIJSOPDRIJVING VAN BIJENVOLKEN. Naar wij vernemen worden te Amersfoort van imkerszijde sedert eenige weken onderhandelin gen gevoerd met het centraal bureau voor de prijsbeheersching te Den Haag om, nu de z.g. naakte bijenvolken dezer dagen aan de markt zullen komen, direct en in den vervolge alle prijzen voor bijenvolken door het bureau voor de prijsbeheersching te doen vaststellen omdat gebleken is, dat daarvoor zeer abnormale prij zen worden gevraagd. AFSCHEIDSGESCHENKEN. Het is een gewoonte geworden van onze Oost frontstrijders aan het einde van hun verlof in het vaderland, een bezoek te brengen aan ons hoofdkwartier. Het spreekt vanzelf, dat wij deze dappere kerels niet met leege handen laten vertrekken. Voor iederen verlofganger staat een kistje met inhoud gereed. Als afscheidsgeschenk van het thuisfront nemen zij zoo'n kistje met boeken, tijdschriften, tabak, sigaren, sigaretten, versnaperingen en tal van nuttige gebruiksvoor werpen mede. Langenoot, het moet een groote voldoening voor u zijn, te weten, dat ook uw bijdragen het verstrekken van deze kistjes mo gelijk maken. Vraagt uw vrienden uw voorbeeld te volgen. Onze mannen hebben recht op onze voortdurende zorg. Verzorgingsfonds Vrijwil- gerslegioen Nederland, Koninginnegracht 22, te 's-Gravenhage, VERGOEDING IN PLAATS VAN VACANTIE BIJ VERTREK NAAR HET BUITENLAND. Blijkens de Staatscourant heeft het college van rijksbemiddelaars een regeling vastgesteld waardoor komt vast te staan, dat werknemers, die door beëindiging of opschorting van het dienstverband wegens vertrek naar het buiten land geen vacantie genieten, hoewel hun daarop wel recht is toegekend, een vergoeding ontvan gen, welke evenredig zal zijn met den duur der dienstbetrekking sedert de periode, waarover vacantie is genoten, onderscheidenlijk sedert het tijdstip van indiensttreding. 4»"P\E beschaving eischt, dat men ook in T I den strijd eerlijk dient te zijn. Met een •ES 0pen vizier moet men zijn tegenstander tegemöet treden, doch niet op minderwaardige manieren, In den strijd moet men óók steeds voor oogen houden, wat eigenlijk tot dezen strijd gerekend moet worden. De burgerbevolking be hoort niet in den strijd betrokken te worden, alleen het voor de oorlogvoering belangrijke zij een object voor de strijdenden. Dit wordt maar al te vaak vergeten. Als in nachtelijke uren Britsche bommenwerpers uittrekken en boven Duitsche woonwijken bommenlasten laten vallen en daardoor honderden gezinnen in diepen rouw dompelen, dan is daarmede de oorlogvoering niet gediend, alleen is dit optreden het bewijs van een waanzinnigen strijd, een blindelings uit strooien der bommen. Het is een methode, welke vertegenwoordigers der ware beschaving toch niet tot de hunne kunnen rekenen. Maar het meest onbegrijpelijke is nu, dat Zweedsche journalisten in Engeland een bezoek hebben gebracht aan een steunpunt van een Britsch bommenwerpeskader en tevens den start en den terugkeer hebben bijgewoond van Brit sche bommenwerpers, die hun aanvallen tegen Duitsche steden richtten. Deze Zweedsche jour nalisten stlden blijkbaar veel belang in de in drukken, die de piloten kregen van hun „held haftig optreden" tegen de Duitsche burgerbevol king. Eén der Zweedsche journalisten schrijft in zijn blad, dat dit directe contact met het Brit sche luchtwapen voor hem een openbaring is geweest. Een andere journalist schrijft, dat hij zelden zoo onder den indruk geweest is als tij dens dit bezoek, waar hij Britsche piloten leerde kennen. In Duitsche officieele kringen, zoo meldt de D.AD., worden dergelijke berichten van Zweedsche journalisten beschouwd als de uitdrukking van een tegenover het Duitsche volk onbegrijpelijke en onneutrale houding. Men constateert, dat iedereen weet, welke opdrachten het Britsche luchtwapen tijdens zijn nachtelijke aanvallen op Duitschland heeft te vervullen. Wanneer ondanks alles er tóch nog Zweedsche bladen zijn, die het wagen de uitvoerders der vernielingen van persoonlijke eigendommen en cultureele goederen te verheerlijken, dan wenscht men terecht in de Wilhelmstrasse slechts te verklaren, dat het Duitsche volk een dergelijke houding niet gemakkelijk meer zal vergeten. De Zweedsche journalisten deden beter een open oog te hebben voor den strijd, die thans in het Oosten van Europa wordt gevoerd tegen het onmensch der steppen, tegen de bolsjewis tische horde. Het Finsche broedervolk is in een glgantischen strijd gewikkeld, de Zweden zien belangstellend toe, doch daadwerkelijke hulp valt niet te bespeuren. Men treft in die pers weinig of geen verontwaardiging aan ten op zichte van dat bolsjewisme, alhoewel de Zweed sche scheepvaart reeds herhaalde malen de ge volgen van dit bolsjewistische optreden aan den lijve heeft ondervoeden. Onbegrijpelijk is het, dat er zelfs in dezen tijd nog journalisten zijn, die niet weten wat belangrijk is. Het is do blindheid, waarmede de Britsche bevolking is geslagen en welke zeer aanstekelijk op deze Zweedsche journalisten heeft gewerkt. Mogen spoedig ook hunne oogen opengaan eii het besef tot hen doordringen, dat Duitschland's strijd tegen het bolsjewisme ook de redding van de Zweden beteekent en zij de verplichting hebben Duitschland in dezen strij'd allen steun, als het moet met inzet van hun leven, te verleenen. Casino-Theater Cor Ruys en Louis de Bree vervullen de hoofdrollen in de komische Neder landsche film „De Kribbebijter", welke reeas eerder hier ter stede velen groote vroolijkheid verschafte. In het voorprogramma laat zich een oud-stadgenoot Klaas van Beeck hooren met zijn radio-orkest. Rex-Theater Een film met een lach en een traan, dat mag met recht worden getuigd van „Jakko, de circusjongen", waarin de titelrol wordt vertolkt door Norbert Rohringer en die reeds eerder ln onze stad belangstelling trok. Eugen Klöpfer en Aribert Wascher zijn de be langrijkste nevenfiguren. Lido-Theater De film „De weg naar geluk" behandelt de voornaamste episoden van het leven van den in 1931 gestorven Weenschen dichter-componist Ferdinand Raimund. Het mu zikale element neemt ln deze onderhoudende film een belangrijke plaats in.- Dank zij de verdienstelijke vertolking van de hoofdrollen door Hans Holt, Marte Harell, Hermann Thimig en Paul Hörbiger een film, die zeker een bioscoopbezoek waard is. Luxor-Theater Heinrich Georg en Victor de Kowa spelen de voornaamste rollen van de film „Arme Rijken". De eerste is een schatrijk geworden bakker, die nu aan het hoofd staat van een enorme broodfabriek, de tweede een over het paard getilde jongeman, die van taxi chauffeur tot autorenner opgeklommen is en met de dochter van den broodfabrikant is ge huwd. Aan geld ontbreekt het dezen lieden geens zins, maar gelukkig zijn zij allerminst en hun tevredenheid vinden zij pas terug als zij tot de oude vrienden zijn teruggekeerd. Er is goed spel van de beide hoofdpersonen, terwijl Adèle Sandrock, als de moeder van den rijk geworden bakker, zich daar uitstekend bij aanpast. In het bijprogramma fraaie opnamen uit het Guata Beriing'sche land! Trianon-Theatcr Heinrich Georg levert in de film „De eed van Stephan Rakitin" een prestatie, welke in vele opzichten zijn onverge- telijke creatie van „Der Postmeister" evenaart. Hij vertolkt hierin de rol van een trouwen die naar, die in de woelige dagen van 1919 door een groep revolutionairen veroordeeld wordt om zijn meester, den Bulgaarschen vorst Melnik en een tiental zijner volgelingen terecht te stellen, waardoor hij zijn eigen leven redt. Het bevel daartoe ontvangt hij uit den mond van vorst Melnik zelf, die daardoor tevens hoopt het leven van zijn beide jeugdige kinderen te redden en Stephan opdraagt zijn zoon op te voeden tot zijn wreker. De toeleg gelukt en Stephan zorgt als een vader voor de opvoeding van beide kin deren. Het groote conflict ontstaat, wanneer het meisje, dat inmiddels 19 jaar oud is ge worden, verliefd wordt op den luitenant, die destijds haar vader liet terechtstellen. Stephan mist den moed om zijn pupillen in to lichten omtrent hun afkomst en neemt de rol van wreker op zich ten einde den jongeman nid| bloot te stellen aan het risico der wraaknemiiJa Een prachtige film, welke meesterlijk wordt gm speeld. J. Brouwer.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1942 | | pagina 1