Oproep van den Führer 83sfe Jaargang DINSDAG 1 SEPTEMBER 1942 No. 25284 De binnenste verdedigingsgordel van Stalingrad bereikt Rosenberg over dezen oorlog Verspreide Berichten BINNENLAND Verduisteren: Voor het Winterhulp werk RECHTZAKEN Drie jaren oorlog: Kerk- en Schoolnieuws LEIDSCH DAGBLAD Directeur: J. W. Henny. Telef. Directie en Administratie 25041 (2 lilnen) Gironummer: 57055 DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Telef. Redactie 21507 Hoofdredacteur: B. W. Menkhorst, Lelden. Pl.verv.: K. Been, Lelden. KAART VAN PELT De A.NP.-correspondent te Berlijn meldt: In den strijd om Stalingrad hebben de Duit sche troepen thans -den binnensten verdedi gingsgordel der stad bereikt. De uit het Noord westen, Westen en Zuiden oprukkende forma ties vormen een halven cirkel rond het tot een vesting versterkte stadsgebied en op verschei dene plaatsen zijn reeds wiggen in het verdedi- dingssysteem gedreven, niettegenstaande de verdedigers blijkbaar alles op alles zetten om den aanval te stuiten. In overeenstemming met het groote belang van Stalingrad als industrie- en verkeerscentrum zijn hier groote massa's troepen samengetrokken, die tot de beste be- hooren, waarover de sovjet-Russische legerlei ding nog kan beschikken. De positie der verde digers wordt evenwel met den dag slechter. De strijd is thans in een beslissend stadium geko men en, hoewel de tegenstand der bolsjewisten nog steeds krachtig is, koestert men te Berlijn geen twijfel omtrent den afloop der gevechten. De bolsjewistische divisies, die met de Wolga in den rug strijden, vormen op den Westelijken oever in zekeren zin een groot bruggehoofd, dat voortdurend aan hevige aanvallen bloot staat. De stad zelf wordt dag en nacht door de Duit- sche luchtmacht gebombardeerd en staat in brand. De situatie is dan ook voor de verdedi gers alleszins hachelijk. Terwijl de Wolga voor de bewegingsvrijheid der bolsjewisten in het gebied van Stalingrad een belemmering vormt, beteekent deze machtige barrière daarentegen voor de Duitsche strijdkrachten in het gebied tusschen Don en Wolga een flankdekking van groote strategische beteekenis. Tegenover de geweldige Duitsche successen op den Zuidelijken vleugel stelt men te Berlijn het vrijwel volkomen falen van de bolsjewistische ontlastingsaanvallen bij Rsjef vast. Ondanks alle krachtsinspanning zijn de bolsjewisten in 30 dagen tijds nergens verder dan 10 tot 15 K.M. opgerukt en hoewel de aanvallen nog voortduren, acht men in militaire kringen alhier de grootste aanvalskracht door den succesvollen tegenstand reeds gebroken. Eén ding is niet twijfelachtig: ontlasting voor de verdedigers van Stalingrad heeft dit door de bolsjewisten zelf geschapen „tweede front" niet kunnen brengen. Wat den strijd in het gebied van Leningrad betreft, verdient het feit de aandacht, dat thans Italiaansche motortorpedobooten op het Lado- gameer opereeren. DE ITALIAANSCHE MOTORTORPEDO BOOTEN IN HET LADOGAMEER. De ..Mas" (motortorpedobooten^, die op het Ladogameer opereeren. hebben meer dan- 3000 KM. afgelegd, langs den weg, per trein en ge deeltelijk op eigen kracht. Zij werden op spe ciaal voor dit doel vervaardigde wagentjes ge laden en door tractoren getrokken, nadat de zware en niet speciaal noodzakelijke accessoires waren gedemonteerd en op vrachtauto's over gebracht. Dit buitengewone convooi vertrok uit Epezzia, trok over de hooge toppen van Eisa en Brenner en vervolgens door Duitschland. In enkele kleine dorpen was het noodzakelijk hoe ken van huizen gedeeltelijk te sloopen. Bij sommige viaducten, die iets te laag waren, moesten de ,Mas" van de wagentjes genomen worden, op rollen geplaatst en aan de andere zijde van het viaduct weer opgeladen worden. Ook bij het vervoer door de Finsche bosschen moesten verscheidene moeilijkheden worden op gelost. De vaartuigen konden daar groote ge deelten te water op eigen kracht afleggen. Het vervoer geschiedde in recordtijd. In totaal, het monteeren van de verwijderde deelen inbegre pen, heeft de reis 20 dagen geduurd, waarna de booten haar operaties konden beginnen. (Stefani) Heden, op den derden verjaardag van het uit breken van den oorlog, schetst Alfred Rosenberg, minister voor de bezette gebieden, in de Voel- kischer Beobachter een beeld van al hetgeen, waarom het in dezen oorlog gaat. Ter inleiding schrijft hij, dat 1 September 1939 een conflict werd voortgezet, dat reeds in Augustus 1914 zijn begin van wereldhistorische beteekenis had. Hij vervolgt: Het nationaal-socialisme heeft het besef van dezen nieuwen dertigjarigen oorlog op het gebied der wereldbeschouwing gewekt. Dit bewustzijn van een oorlog, waarvan de oogmerken ver uit gaan boven dezen tijd, leeft in het geheele Duit sche volk en inspireert de geheele Duitsche weermacht met revolutionnair besef. Rosenberg wijst er dan op, hoezeer het joden dom in de geheele wereld, versterkt door de ge vluchte parasieten uit Duitschland, in tallooze commissies en organisaties tegen Duitschland en het nationaal-socialisme heeft gestookt. Hij ver volgt: men wilde een volk van 70 millioen Duit sche werkers, dat geduldig de eene schatting na de andere voor de wereldbeurs opbracht. Men wilde evenwel niet en nooit toelaten, dat dit Duitsche volk weer een sterken levenswil en het beschikkingsrecht over de eigen krachten bezat. Daartegenover hebben de geldbuidelmögend- heden in het Westen moeten constateeren, dat dit" eens door hen uitgeplunderde Duitschland onder leiding van Adolf Hitler de kracht heeft bezeten om de werkloosheid in toenemende mate te overwinnen en een nieuwe sociale gedachte te verwezenlijken en wel van dien aard, dat alle democratische oplichterij werd uitgeschakeld. Het nationaal-socialistische rijk beleed de aristocratische wetten der natuur, die rassen en volken geschapen heeft en in mededinging in stand gehouden wil zien. Tegenover het nat. soc. rijk nu hebben in bondgenootschap met demo cratie en marxisme al degenen gestaan, die vol ken en rassen slechts beschouwen als objecten en niet als zelfstandige dragers der culturen naar hun aard. Rosenberg eindigt als volgt: Zoo is een vree- selijk onweer over Europa gekomen, dat van het Duitsche volk reeds een reusachtige opoffering aan bloed en ontzaglijke arbeidsinspanning heeft geëischt. De wereldstryd tegen het bols jewisme als het symbool der algemeene wereld ondermijning is de leus, die thans millioenep en steeds nieuwe millioenen begrijpen. Deze gedachten houden heden ten dage alle nationaal-socialisten bezig, alle Duitschers in Duitschland of waar ter wereld zy ook thans verstrooid voor Duitschland vechten of voor Duitschland moeten lijden. In deze dagen denken wy allen aan den Pührer, die met feillooze wilskracht de Duitsche natie heeft vereenigd en zegevierend aanvoert, denken wij aan de Duitsche soldaten, die in ontzaglijke gebieden het Duitsche rijk weer tot zijn waardigheid en grootheid hebben gebracht en denken wij aan de mannen en vrouwen thuis, die alle lasten van dezen oorlog op zich nemen in het bewustzijn, dat het groote uur van het Duitsche rijk en van het oude, eerwaarde Europa heeft geslagen. (D.N.B.). i MAJOOR GOLLOB ONDERSCHEIDEN. De Führer heeft majoor Gollob, commodore van een jachteskander, ter gelegenheid van diens 150ste overwinning in de lucht, de hoogste Duit sche onderscheiding voor dapperheid, het eiken loof met de zwaarden en brillanten bij het rid derkruis van het IJzeren Kruis toegekend. Bo vendien heeft hij hem een persoonlijk schrijven doen toekomen. Majoor Gollob hêeft een grooter aantal overwinningen in de lucht behaald dan eenig ander vlieger Hij is de derde soldaat der Duitsche weermacht, wien de onderscheiding is verleend. (D.N.B.). FOTO'S VAN ENGELSCHE GEHEIME BEVEL VOOR DIEPPE. Daar de Britten de waarheid der Duitsche be wijzen dat by Dieppe niet een kleine plaatselijke actie doch een grootscheepsche landingspoging verijdeld werd door valsche berichten probeeren te ontzenuwen, zyn van officieele Duitsche zyde langs fotografischen weg verkregen copieën van het Britsche geheime bevel, dat den omvang der voorgenomen operaties bewast, aan de Duitsche en de buitenlandsche pers ter beschikking ge steld. (D.N.B.). DE STAAT VAN BELEG IN IRAN. De afkondiging van den staat van beleg in Iran wordt van Britsche zijde een „voorzorgs maatregel" genoemd, waardoor den geallieerden de mogeiykheid geboden moet worden om het gebied militair te organiseeren om iedere ver rassing te voorkomen, welke zou kunnen voort vloeien uit de ontwikkeling vande militaire operaties in den Kaukasus. Daarenboven is in Iran het oorlogsrecht af gekondigd om, zooals in het officieele com muniqué wordt gezegd, iedere poging tot een STUDIECOMMISSIE NAAR DE OEKRAÏNE. Naar de Ned. Oost Compagnie ons meldt, is gisteravond de president, mr. M. M. Rost van Tonningen, te zamen met een aantal leidende figuren uit het Ned. economisch en agrarische leven voor een studiereis van een tweetal we ken naar de Oekraine vertrokken. Heden vertrekt weder een 1 andbouwcommis sie naar het Oostland waar in de buurt van Wilna een groep landgoederen als eerste vesti- gingsgebied door de N.O.C. zal worden overge nomen. Naar verwacht wordt, zal reeds tegen het einde van deze of het begin van de volgende maand een aantal voor dit doel speciaal uitge zochte boeren naar dit gebied vertrekken. OPLEIDING HEILGYMNASTEN EN MASSEURS. De Staatscourant bevat het eerste uitvoe ringsbesluit van den secretaris-generaal van het departement van sociale zaken tot uitvoe ring van zijn besluit van 6 Mei 1942 betreffen de de paramedische bedryven. Hierby wordt be paald. dat dit besluit op 1 November a.s. in werking treedt voor heilgymnasten en/of mas seurs. Voorts wordt o.m. nog bepaald: De opleiding tot heilgymnast en/of masseur heeft plaats aan inrichtingen of op cursussen, die daartoe de goedkeuring van den secretaris generaal behoeven. De opleiding bestaat uit twee gedeelten: een voorbereidend en een theoretisch-praktisch ge deelte. In het eerste gedeelte wordt onderwezen de anatomie, de physiologie, de theorie van de gymnastiek met eigen werk en het les geven aan kleine klasjes. In het tweede gedeelte wordt onderwezen de theorie en de praktyk van de heilgymnastiek en de massage, de or- thopaedie, de hygiène, de pathologie en het waarnemen en behandelen van patiënten en het verband leggen. Aan het einde van het voorbereidend ge deelte der opleiding wordt een examen ge houden, het voorexamen geheeten. Het bewys van bevoegdheid wordt alleen uit gereikt aan hen, die den leeftyd van 21 jaar bereikt hebben, uitgezonderd aan degenen, die op het oogenblik dat dit besluit in werking treedt reeds in opleiding zyn en voor het examen, afgenomen aan het eind van het voor bereidende gedeelte zijn geslaagd. Alvorens het bewys van bevoegdheid te ont vangen, moet de candidaat in handen van den voorzitter der examen-commissie, de volgende belofte afleggen: „Ik beloof geheim te zullen houden al wat my by de uitoefening van het beroep van heilgymnast en/of masseur als ge heim is toevertrouwd of te myner kennis is ge komen." van hedenavond 20.29 uur tot morgenochtend 6.52 uur De maan komt lieden op te 23.37 uur en gaat morgenmiddag om 14.52 uur onder. opstand ten gunste van de spilmogendheden te kunnen onderdrukken. Ten slotte hoopt men door den staat van beleg de laatste haarden van verzet te kunnen uitroeien. Dit communiqué is, naar men in Berlynsche oolitieke kringen opmerkt, moeilijk aan te vul len, daar het een helder licht werpt op den toe stand, waarin Iran zich op het oogenblik onder de Britschbolsjewistische bezetting bevindt. Zelfs de officeele instanties van de bezettings macht zyn gedwongen den opstand van de Iraansche bevolking en de ontevredenheid over de vreemde indringers toe te geven. Het afkon digen van den staat van beleg wordt derhalve in toonaangevende kringen in de rykshoofdstad slechts beschouwd als een nieuw bewys voor de verergering van den toestand in het Nabije Oos ten. In dezelfde kringen geeft men als zyn op vatting te kennen, dat de dag der vryheid ook voor dit gebied in een niet al te ver verschiet zal liggen (A.N.P.). BRITSCH-AUSTRALISCHE LANDINGS POGING OP NIEUW-BRITTANNIË MISLUKT Een Britsch-Australische poging om een kleine landingsafdeeling onder bescherming der duisternis met een duikboot op Nieuw-Brittan- nië aan land te zetten om guerilla-operaties te beginnen is volkomen mislukt. De duikboot werd tot zinken gebracht en de landingstroep gevangen genomen door de Ja- pansche marine. De vijand had een krachtiaen kortegolf zender by zich om in contact te blij ven met het vyandelyke hoofdkwartier. (D.N.B.) De Führer heeft, naar het D.N.B. meldt, by het begin van het Oorlogs-Winterhulpwerk van het Duitsche volk 19421943, den volgenden oproep gedaan: By het begin van het vierde jaar van een oorlog, dien het Duitsche volk om zyn of niet zyn, voor heden en toekomst, voert, roep ik voor de tiende maal het Duitsche volk op zijn vrywillige offers voor het Winterhulpwerk te brengen. In een gebied, dat zich over de geheele wereld uitstrekt, stryden de soldaten van onze weermacht met inzet van hun leven en hun ge zondheid. By hen hebben zich het grootste deel der Europeesche volken én ook van de volken van het Verre Oosten gevoegd in een verbond van trouw, dat zal verhin deren, dat onze landen vervallen aan het bolsjewistische barbarisme of joodsch-Angel- saksisch-kapitalistische exploitatie. De vüanden van het Duitsche rük van weleer, toen wy in het binnenland om de macht streden, zijn ook thans weer tegen ons vereenigd. De internatio nale wereldjood leidt bolsjewisme en plutocratie, niet slechts met het doel der vernietiging van de Europeesche cultuurstaten, doch vooral tot uitroeiing van allen, die een zelfstandig bestaan leiden. Wanneer thans Amerikaansche en Engel- sche agenten beweren, dat zy een nieuw wereld beeld opbouwen, dat beter is dan hun eigen vroeger is geweest, waar in de toekomst een ieder arbeid, kleeding en huisvesting zal vinden, dan was het niet noodig geweest juist het Duitsche Ryk aan te vallen. Want deze problemen heeft het nationaal-socialisme óf reeds lang opgelost, óf zy waren op weg naar een succesvolle oplos sing. Neen, de bedoeling van deze internationale misdadigers is niet het opbouwen van een betere sociale wereld, doch de brutale vernietiging van de tegenover hun kapitalisme staande nationaal- socialistische staten van Europa. Hun doel is de slavernij, zooals Indië die moet dulden. Dat de bolsjewistische jood daarby als laatste aanhitser ln beide kampen de leiding heeft, is in het groot niet anders dan het in Duitschland eens in het klein was. In deeen reusachtigen stryd zonder weerga nu hebben de Duitsche en verbonden soldaten dit jaar het leefgebied der Eüropeesche volken ge weldig uitgebreid. De poging van de internatio nale gelukkig-makers der menschheid, Roose velt, Churchill en Stalin om de Europeesche volken uit te hongeren, kan daardoor reeds thans als definitief miklukt worden beschouwd. Indien echter in dezen geweldigsten strijd van alle tijden de Duitsche soldaat onder nauweiyks voor te stellen ontberingen in gevechten zyn zware offers brengt, dan is het vaderland juist dit jaar nog meer verplicht ook het hoogste aan offers te geven. Zelfs dan zal het nog slechts een fractie presteeren van dat. wat onze weermacht te land, ter zee en in de lucht vol brengt. Het is echter ook de zin van het Winter hulpwerk, niet slechts in vredestijd, doch eerst recht in den oorlog, de onverbreekbare lotge- meenschap van het Duitsche volk te bekrach tigen, niet zooals in Engeland en Amerika met frazen, doch door daden. Want uit deze worste ling der volken moet en zal het Duitsche ryk als een door erf door nationaal-socialistische staat in den vrede terugkeeren. Deze krygt zyn verwezenlyking niet slechts door de offers van het front, doch ook door die van het vaderland. In 1939 en 1940, ja misschien ook nog In 1941 mogen onze geestlooze tegenstanders gedacht hebben, het Duitsche volk als .eens in 1918, door inneriyke oneenigheid te kunnen storten in uit wendige afhankelijkheid en daarmede in de slavernij van een nog erger dictaat van Ver sailles. Het is de taak van het front en van het werkende Duitsche volk te huis om de hoop van deze internationale goudhyena's en bolsjewis tische beesten steeds meer te verstoren en hun duldelyk te maken, dat deze oorlog niet zal eindigen met de mogelijkheid van een verdere exploitatie door de bezittende volken; doch met een voor de wereld beslissende overwinning der „habennichtse". Ik verwacht derhalve, dat het vaderland zyn plicht vervult voor het vierde Winterhulpwerk in Oorlogstijd, VISSCHERIJBESLUIT 1942. De Staatscourant bevat het visscherybesluit 1942, waarby het te koop aanbieden, verkoopen afleveren, be- of verwerken van visscherypro- ducten wordt verboden, uitgezonderd voor de genen, die als georganiseerden by de Ned. Vis- scherljcentrale zyn aangesloten. Voorts is het vervoeren en doen vervoeren van visscheryproducten verboden, uitgezonderd In dien kan worden aangetoond, dat hiermede is gehandeld met inachtneming van de door de Ned. Visschery centrale op grond van het vis scherybesluit 1941 gegeven aanwijzingen en voor sport- en gelegenheidsvisschers voor zoover het vervoerde visscheryproduct is verkregen uit eigen vangst en deze vangst een hoeveelheid van 3 K.G. niet te boven gaat. KWALITEITSEISCHEN VOOR FRUIT. In de Staatscourant is opgenomen een besluit van de Nederlandsche groenten- en fruitcen- trale, waarin zyn opgenomen de vereischten, waaraan fruit moet voldoen om te mogen wor den geveild. Het besluit bevat by zonderheden over de kwaliteitseischen van aalbessen, appe len, bramen, 'druiven, frambozen, kersen, kruis bessen, loganbessen, noten, peren, perziken en pruimen en treedt 1 September in werking. VASTE BRANDSTOFFEN VOOR SCHIPPERS. Schippers, wier gezin uit 7 of meer personen bestaat en die nog geen aanvraag voor een extra toeslag voor vaste brandstoffen hebben inge diend, kunnen zich hiertoe tot en met 19 Sep tember alsnog wenden tot den distributiedienst der gemeente, waar zy tydelyk vertoeven, onder overlegging van het grijze- respectievelijke be vrachtingsboekje, dan wel de afzonderiyke ver klaring. By goedkeuring van de aanvraag zullen zy de bonnen onmiddellyk in ontvangst kunnen nemen. VRIJWILLIGERS VOOR DEN N.A.D. Omstreeks midden Juli werd bekend gemaakt, dat wederom de gelegenheid bestaat zich aan te melden voor de vrywillige vervulling van den arbeidsdienst. Deze vrywilligers zullen worden opgeroepen voor den diensttijd, welke begin Januari aa. aanvangt. Thans vernemen wy, dat deze vrywillige aan melding op Zaterdag 31 October as. sluit. In verband hiermede, wordt er nogmaals de aandacht op gevestigd, dat zy, die in aanmer king wenschen te komen voor een betrekking in openbaren dienst of bij het bü'zonder onder wijs, den leeftyd van 18 jaar hebben bereikt en zijn geboren na 31 December 1919, by de solli citatie het bewys moeten overleggen, dat zy hun arbeidsdienstplicht hebben vervuld. Boven dien kunnen zich voor vrywillige dienstneming in den Nederlandschen Arbeidsdienst aanmelden jonge mannen in den leeftyd van 17 tot en met 23 jaar, mits zy ongehuwd zyn. De mogeiykheid van aanmelding voor vrywil lige dienstneming bestaat dus nog t/m. 31 Oct. a.s. en het aanmelden kan geschieden bij het N.A.D.-aanmeldingsbureau, by de gemeentehui zen of bij de arbeidsbureaux. D. F. BRANDWIJK, f Te Zeist is in den ouderdom van ruim 52 jaar Zaterdagmiddag na een vry langdurige ongesteldheid overleden de heer D. F. Brand- wyk, oud-lid van den gemeenteraad, leider der zelfbescherming tegfen luchtaanvallen, bestuurs lid van den Bond van lichamelijke opvoeding, secretaris van den Bond van gepensionneerden en bestuurslid van het algemeene ziekenhuis te Zeist. De overledene was de laatste jaren lei der van een sportschool te Zeist. J. BAX. f In het Diaconessenhuis te Dordrecht, waarin hy Zaterdag ter verpleging was opgenomen in verband met verwondingen, die hy had beko men by een auto-ongeval, is overleden, 62 jaar oud. de heer J. Bax, oud-burgemeester van Barendrecht. De heer Bax is van 20 Juli 1911 tot 1 No vember 1940 burgemeester van Barendrecht ge weest, daarvoor had hij enkele jaren de func tie van burgemeester van Willemstad vervuld. Hy was te Zevenbergen geboren. ZIEKENDRAGERS NAAR VOREN. „Ziekendragers naar voren". Hoe dikwyls heeft deze roep niet geklonken aan het Oost front als een gewonde kameraad hulp noodig had. En nimmer heeft die roep tevergeefs ge klonken. Steeds weer waren de heldhaftige mannen van het roode kruis daar, waar de plicht hen riep, ongeacht de gevaren, die er aan verbon den waren. Nimmer is ook tevergeefs een be roep gedaan op de Nederlandsche ambulance, die ginds aan het Oostfront arbeidt. Thans doet die ambulqnce een beroep op u. Steunt de Nederlandsche ambulance. Stort een bydrage op girorekening 87600, Nederlandsche ambulance, Koninginnegracht 22, 's-Graven- hage. JAVA HEET VOORTAAN DJAWA. Domei meldt uit Batavia: Het Japansche mi litaire bestuur heeft medegedeeld, dat Java voortaan Djawa zal heeten, in overeenstem ming met de Maleische taal. Meester Cornells zal voortaan Djati-Negara heeten. WAARSCHUWING. Het komt voor, dat personen, die belang heb ben by den verkoop of de herstelling van weeg- werktuigen, aan gebruikers van die voorwer pen den raad geven in gebruik zynde toestel len b.v. bascules of snelwegers te doen repareeren of door nieuwe te doen vervangen, vaak onder valsche voorspiegeling alles zouden die gebruikers in overtreding zyn of komen van wettelyke voorschriften. In verband hiermede wordt onder de aan dacht van gebruikers van weegwerktuigen ge bracht: 1. Dat zij steeds voorlichting kunnen krijgen aan het ykkantoor gelegen in den kring, waar in hun bedryf gevestigd is. 2. Dat zy 'aan bedoeld ykkantoor keuring kunnen aanvragen van hun(ne) toestel(len), voor welke keuring een wettelyk vastgesteld keurloon verschuldigd is. 3. Dat zy, indien noodig, een weegwerktulg moeten aanschaffen, voorzien van een wettelyk vastgesteld kenteeken of van een wettelijk vast gesteld goedkeuringsmerk. VERSPREIDE BERICHTEN. Met ingang van 22 Augustus j.l. is K. M. Brouwers, ontslagen als burgemeester van Schaesberg. Verder is A. Lindeman van Bloe men Waanders, op zijn verzoek met ingang van 5 September a.s. als burgemeeester van de ge meenten Spijkenisse en Hekelingen eervol ont slagen. TE UITGEBREID MENU IN EEN RESTAURANT De economische rechter te Arnhem heeft een Nymeegsch restauranthouder, die met Kerstmis van het vorig Jaar voor zUn vaste klanten een te uitgebreid menu heeft laten opdienen, veroor deeld tot een geldboete van 250 gulden subs. 50 dagen hechtenis. DE ECONOMISCHE RECHTER STRAFT. J. van Kempen te Voorhout slachtte clandes tien een koe. voor welk feit hy dbor den rechter werd veroordeeld tot een Jaar en zes maanden gevangenisstraf. Twee schapen werden door D. Baart uit Aarlanderveen clandestien geslacht. Ook hiervoor werd een voorbeeldige straf opge legd, n.l. een Jaar gevangenisstraf. Hoe gevaarlllk het ls bij dergeiyke werkzaamheden hulp te ver- leenen moest Z. C. v. d. Voort te Lelden onder vinden, die bU het slachten van een schaap zUn 1939—1942. A.'PNRIE Jaren oorlog zyn drie jaren over- y I Jwinnlng op Polen, Noorwegen, Neder- 1 i-^land, België, Frankryk, den Balkan, tegen Sovjet-Rusland, in Afrika en in den transportslag, waar Duitsche duikbooten en het luchtwapen zoo'n belangryk aandeel hadden. Het zyn drie jaren van succesrijke aanvallen, maar ook daar. waar de Duitsche weermacht tydeiyk in de verdediging was gedrongen, zoo als van den winter in het Oosten of nu aan de Kanaalkust, heeft zij bewezen ook in de ver dediging overwinnaar te zyn. Het zyn drie ja ren van superieure militaire leiding volgens nieuwe revolutionnaire gezichtspunten, maar ook drie jaren van overwinningen van een troep, die in de beslissende oogenblikken van lederen man afzonderUJk het uiterste verlang de, die echter ook aan lederen frontsoldaat een inneriyke houding, en het bewustzyn, dat voor hem niets onmogeiyk is, verleende. Het ligt in het militaire, dat by den winnaar het vertrouwen in dezelfde mate stygt als het by den verliezer daalt. Deze dag geeft niet alleen aanleiding om ons een oogenblik be2ig te houden met de militaire resultaten, maar ook met de binnen een dezer drie jaren ver anderde verhoudingen ten aanzien der produc tie en politiek. Er bestaan geen bezwaren een vergeiyking te maken met 1917, zooals de vyan delyke agitatie dit met zooveel voorliefde doet, wanneer dan ook de verschillen met 1917 aan getoond worden: Destyds begon de breuk in de politieke lei ding reeds duidelyk zichtbaar te worden. In dit opzicht behoeft slechts herinnerd te worden aan de karakterlooze vredesresolutie. Heden heeft men een vast aaneengesloten volk. dat achter een superieure politieke en militaire lei ding staat. Thans wordt over vrede eerst na de overwinning gesproken. In 1917 braken in de munitiefabrieken de eerste stakingen uit en de moeiiykheden ten aanzien van vervanginsma- terialen en levering namen niettegenstaande Ludendorff's programma hoe langer hoe groo teren omvang aan. Nu is er een thuisfront, dat even vast besloten is tot uiterste inspanning en evenzoo overtuigd is van de overwinning als het oorlogsfront. De hulpmiddelen van geheel Europa worden volgens een wel overwogen plan ingezet. Des tyds kwamen in Duitschland de joodsche leve- ringsmaatschappyen op, die de grondstoffen- en voedlngsmoeilykheden vergrootten en voor haar kapitalistische belangen uitbuitten. Er is nu een grootsch doelbewust productieplan uit gevoerd; zoowel de grondstoffen- als de voe dingspositie is absoluut veilig gesteld en op en kele gebieden kan reeds van verlichting ge sproken worden. De vyand daarentegen heeft in deze drie ja ren militair slechts nederlagen te boeken ge had. Vooral in den Stillen Oceaan hebben En- gelschen en Amerikanen waardevolle grondstof - bronnen aan de Japanners moeteh afstaan. De overblyvende grondstoffen en materiaal- transporten zyn aan de ononderbroken aan vallen van de Duitsche duikbooten en die zy- ner bondgenooten blootgesteld. Op een belangryk punt wees Hauptdienst- leitcr Schmidt kortgeleden in zyn redevoering op de demonstratie te Amsterdam. Hy liet den kringen, die zich nog steeds blind staren op de door de vyandelyke agitatie genoemde getallen om daaruit een overmacht der vyandelyke mo gendheden ten aanzien van de Asmogendhe- den af te leiden, op indrukwekkende wyze de werkelyke machtsverhoudingen zien, zooals deze zich na de enorme successen van Duitschland. Italië en Japan nu aan ons voordoen. Nu Britsch-Indië met zijn 358 millioen menschen zich gereed maakt zyn lot in eigen handen te nemen, nu China met zyn 440 millioen men schen geheel van Engeland en Amerika afge sneden is en ook na 't verlies van Ncderlandsch Indië, staan byna 1 milliard menschen niet meer ter beschikking van het oorlogspotentiaal der vyandelyke mogendheden, terwfll anderzyds de meeste Chineezen en volkerengemeenschap pen van den Indischen en Stillen Oceaan behalve Australië reeds nu ingeschakeld zyn bij het oorlogspotentiaal van den bondgenoot Japan. Zoo staan dus tegenover de 50 millioen En- gelschen, die zich met de strydkrachten van Noord-Amerika te zamen ongeveer 130 mil lioen (waarvan nog hoogstens 50 60 millioen ter beschikking zyn) verbonden hebben, veel meer dan een milliard menschen, die hun werkkracht voor de Asmogendheden inzetten. Daarenboven is de bevolking der Sovjet-Unie reeds bijna voor de helft voor den tegenstander uitgeschakeld en begint voor 'Duitschland te werken. Ook hier zal het oude woord bewaarheid wor den. dat de laatste bataljons beslissend zyn en deze staan nu eenmaal aan den kant van de Duitschers en hun bondgenooten. PREDIKBEURTEN. LEIDEN Geref. Gem. (N. Riln): Heden- nam 7 1/2 u., ds. P. Honkoop van den Haag. BOSKOOP Chr. Geref. Kerk: Woensdag- nam 7 1/2 u., ds. J. P. Geels van Aalsmeer. WADDINXVEEN Geref. Kerk: Woensdag- nam. 7 1/2 u., ds .van EIJk van Solo. NED. HERV. KERlv Viertal te Groningen (vacature ds. J. C. E. van Herwerden) ds. W. Aal- ders te Koudum, ds. G. C. H. Bos te Wagenin- gen, ds. C. M. van Endt, te Amstelveen en ds. H. van der Loos, evangellsatle-oredikant te As sen. Drietal te Enschedé (5e predikantsplaats) ds. D. Oosten te Havelte. ds. J. W. Sepmcyer te Heerenveen en ds. P. Smits te Meppel, ds. C. M. van Endt te Amstelveen en ds. P. Pagel te Heer len. Bedankt voor Urk cand. R. H. van Apel doorn, hulpprediker te Makkum en Cornwerd. Aangenomen naar Maassluis d6. J. A. Dankbaar te Westernleland-Saaxumhulzen: naar Blarlcum (toez.) ds. R. van der Mast to HoogelaanEersel. Bedankt voor Den Helder (vacature ds. F. W. J. van de Poel) ds. A. van Blemen te Barslnger- horn, voor Zeerijp cand. A. P. van der Haas. hulpprediker te Oegstgeest. Benoemd tot hulp prediker te 's Gravenhage cand. J. de Zwaan, die deze benoeming aannam. GEREF. KERKEN Beroepen te Plngjum en Zurich cand. W.Feenstra .hulpprediker te Cu- baard. te Wagenborgen ds. W. B. den Brave te Twljzelerhelde. Aangenomen naar Buseum (va cature ds. J. A. Schop) ds. A. van de Weg te Oos terbeek, naar Deventer (vacature ds. H. J. Rlp- hagen) ds. H. Algersma to UI rum. Drietal te Era- men ds. W. J. van Enk te Vries, ds. P. van Til te Een en cand. W. J. Wijnla te Emmen, hulppre diker aldaar. Benoemd tot hulpprediker te Am sterdam cand. H. J. Arntzen aldaar. Bedankt voor Werkendam ds. J. van den Berg te Krabbendljke CHR. GEREF. KERK Tweetal te 's Graven- hage-O. ds. D. Blesma te Drogeham en ds. J. Tamminga te Enschedé. DOOPSGEZ. BROEDERSCHAP Beroepen to Den Burg (vacature ds. K. T. Gorter) ds. Th. van der Veer te Veendam. hulp had verleend, en daarvoor de minimum straf van zes maanden kreeg. Wegens het knoeien, met levensmiddelenkaarten, werd J. v. d. Reyden te Lelden, die kaarten had verkocht, tot drie maanden gevangenisstraf veroordeeld. Ook H. C. Gründeman uit Woerden had zich met verboden handel ingelaten, h(1 verhandelde tarwe, terwijl subsidiair het vervoer ten laste was gelegd, zoo dat hy drie maanden gevangenisstraf kreeg. ïfc al deze gevallen werd het onmiddellyk gevang^ nemen van de verdachten bevolen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1942 | | pagina 1