MAANDAG 17 AUGUSTUS 1942 Na. 25271 Vernietigende Britsche nederlaag in Middellandsche Zee SBsfe Jaargang Duitschland wint aan alle fronten Steeds verder opdringen naar Kaukasus Churchill in Moskou Turkije weigert asyl Uit Britsch-Indië Verspreide Berichten Italiaansche Weermachtsberichten Groote lucht-actje Dagorder van Mussolini Mussert 's bezoek aan Limburg Verduisteren: BINNENLAND Distributie van zeep Een Economisch Gerechtshof LEIDSCH DAGBLAD Directeur: J. W. Hermy. Telef, Directie en Administratie 25041 (2 Ulnen) Gironummer: 57055 DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Tolef. Redactie 21507 Hoofdredacteur: B. W. Menkborst, Lelden. Pl.verv K. Been, Lelden. Het opperbevel der Dultsche weermacht deelde in een extra-bericht mede: De lucht- en zeeslag op de Middellandsche Zee heeft door heldhaftig optreden der verbonden lucht- en zeestrüdkrachten geleid tot een vernietigende nederlaag voor den vijand. Volgens de tot dusver ontvangen berichten zün van de 21 vijandelijke transportschepen, koopvaarders en tankschepen, die onder zeer sterke konvooibescherming door de Straat van Sicilië trachtten te breken, 15 schepen met rond 180.000 b.r.t. tot zinken gebracht, waarbij alle tankschepen. Van de resteerende koopvaarders hebben cenige, deels zwaar beschadigd, Malta aangc- loopen. Van de begeleidende zeestrijdkrachten, die onder het effect van de Duitsche en Italiaansche formaties naar het Westen keerden, zijn het vliegtuigmoederschip Eagle, groot 22.600 ton en twee kruisers, waaronder de groote kruiser Manchester, groot 9300. ton. en drie torpedobootjagers tot zinken gebracht. Het vliegtuigmoederschip „Illustrious", groot 23.000 ton, dat in brand was geraakt niet zooals op 13 Augustus gemeld werd het Amerikaansche vliegtuigmocderschip „Wasp" en het vliegtulgmoederschip „Furious", groot 22.450 ton, zijn zwaar beschadigd in Gibral tar binnengeloopen. Voorts zijn 3 kruisers en torpedobootjagers zwaar beschadigd. De eigen verliezen zijn gering. De zegevierende strijd vormt een roemrijk blad in de samenwerking der verbonden strijdkrachten te water en in de lucht en van de voorbeeldige dapperheid van alle betrokken soldaten in vliegtuigen en aan boord der oorlogsschepen. Voorts deelde het Dultsche opperbevel Zater dag mede: In het gebied van den Kaukasus schrijdt de aanval der Duitsche en verbonden troepen In harde berggevechten onophoudelijk voort. Ten Noorden van het gebergte is de stad Geor- gijewsk aan de spoorlijn Rostow-Bakoe inge nomen. Daarbij zijn 20 stukken geschut buitgemaakt. Het luchtwapen heeft met sterke formaties duikbommenwerpers en jachtkruisers bijgedra gen tot het murw maken van den vijandelijken tegenstand. Ontruimingsbewegingen en scheeps verkeer aan de kust van de Zwarte Zee zijn verder bestreden. Een torpedobootjager en vier kustvaartuigen werden tot zinken gebracht, een tweede torpedobootjager is zwaar beschadigd. Ten Noorden en Noordwesten van Woronesj heeft de vijand fcijn vergeefsche ontlastingsaan- vallen voortgezet. Zij werden in harde gevech ten, met medewerking van sterke formaties ge vechtsvliegers, afgeslagen. De vijand verloor op nieuw 93 tanks. Ten Qosten van Wjasma en bij Rzjew zijn in de vérder voortdurende zware afweergevechten in totaal 83 voor het grootste deel zware tanks vernield. Ten Zuidoosten van het Ilmenmeer en aan de Wolchow zijn weer verscheidene vijandelijke aanvallen, deels in een strijd op korten afstand, mislukt. Na mededeeling van de in het extra bericht gemelde vernietiging van het Britsche konvooi in de Middellandsche Zee vervolgt het weer- machtsbericht: Lichte Duitsche gevechtsvliegtuigen hebben overdag aan de Zuidkusten van Engeland voor den oorlog belangrijke installaties met bommen van zwaar kaliber bestookt. In den afgeloopen nacht is de stad Ipswich aangevallen. Explosies en uitgebreide branden werden waargenomen. Alle vliegtuigen keerden van hun vluchten over dag en des nachts terug. In den tijd van 3 tot 13 Augustus heeft het Britsche luchtwapen 154 vliegtuigen verloren, waarvan 82 boven de Middellandsche Zee en in Noord-Afrika. In dienzelfden tijd gingen in den strijd tegen Groot-Brittannië 43 eigen vliegtui gen verloren. In den nacht van 13 op 14 Augus tus is het in het Kanaaltusschen Duitsche pa trouillebooten en Engelsche motortorpedoboo- ten tot een kort gevecht gekomen, in den loop waarvan een vijandelijke boot zoo zwaar bescha digd werd, dat verwacht kan worden, dat zij verloren is. DE REDENEN VAN ZIJN GEHEIM GEHOUDEN REIS. Naar het D.N.B. verneemt, bevindt Churchill zich sinds 13 Aug. te Moskou, In zijn gevolg be vindt zich behalve enkele Engelsche militairen, ook de vertegenwoordiger van Roosevelt, Harri- man. Ook is de Amerikaansche ambassadeur te Ankara, Steinhardt, te Moskou aangekomen. Churchill heeft de luchtroute Kaïro-Teheran gekozen en alles gedaan om de reis geheim te houden. Dat is begrijpelijk, daar slechts de grootste bezorgdheid en radeloosheid over de verdere ontwikkeling van den oorlog hem kon den bewegen tot een reis naar Moskou. Volgens inlichtingen uit diplomatieke kringen te Bern, onlangs gepubliceerd in het Zweedsche Aftonbladet, zijn de volgende aanleidingen tot Churchill's reis genoemd: 1. Churchill gevoelde dringende behoefte, ver oorzaakt door de ernstige situatie van de Sov jetunie als gevolg van den onophoudelyken Dultschen opmarsch, om door zijn persoonlijke aanwezigheid den Russischen wil tot tegenstand met alle middelen in stand te houden, 2. Churchill achtte het noodig, Stalin per soonlijk zijn opvatting over de situatie en de aangelegenheid van het tweede front uiteen te zetten. 3. Churchill wilde zich op grond van eigen waarneming op de hoogte stellen van de stabi liteit van het Sovjet-bewind en reeds thans omzien naar krachten, die in staat en bereid zouden zijn, indien het tegen de verwachting in tot een crisis voor het bewind zou komen, den oorlog van de Sovjetunie aan de zijde van En geland voort te zetten. De Turksche regeering heeft een Engelsch- Amerikaansch voorstel, om toezeggingen te doen inzake het onderbrengen van de Sovjet- Zwarte Zeevloot in een Turksche haven van de hand gewezen. In haar antwoord aan de ambassadeurs van Engeland en de Ver. Staten verklaart de Turk sche regeering, dat zij besloten is, vast te hou den aan het beginsel van een strenge neutrali teit en dat zij niet in staat is, tevoren te on derhandelen over eenige speciale afspraak in zake het verleenen van asyl aan oorlogssche pen van oorlogvoerende mogendheden. De Turksche regeering verklaart verder, dat elk oorlogsschip, van een oorlogvoerende mogend heid, dat in een Turksche haven toevlucht zoekt, overeenkomstig het volkenrecht ontwa pend en geïnterneerd zal moeten worden, aldus meldt Internif uit Istamboel. En Zondag: In het gebied van den Kaukasus braken Duitsche en verbonden troepen het verzet van sterke vijandelijke achterhoeden; zij blijven steeds aanvallend optrekken. In de havens aan de Zwarte Zee en in de straat van Kertsj werd de bestrijding van vijandelijke ontrui- mingsbeweginigen en inschepingspogingen uit de lucht voortgezet. De Sovjetvloot verloor daarbij twee groote transportschepen en twee kustvaartuigen. Een ander groot transport schip en twee bewakingsbooten werden zwaar beschadigd. In den Noordoostelijken hoek van de groote bocht van den Don braken divisies infanterie en snelle formaties in nauwe sa menwerking met de luchtmacht door vijande lijke stellingen en drongen tot den Don door. Hongaarsche troepen vernietigden In succes rijke gevechten 16 vijandelijke pantserwagens. In het gebied van Woronesj had een éigen plaat selijke aanval volledig succes. Tegenaanvallen van den vijand mislukten. Ten Oosten van Wjasma en bij Rsjew werden herhaalde aan vallen van den vijand in zware afweergevechten verijdeld. Op Verscheidene plaatsen gingen eigen troepen tot tegenaanvallen over. In deze gevechten verloor de vijand alleen in het gebied van Rsjew weer 71 pantserwagens. Ten Zuid- Oosten van het Ilmenmeer aan de Wolchof werden nieuwe aanvallen van den vijand bloedig afgeslagen. De Finsche lucht macht schoot in luchtgevechten tien vijande lijke vliegtuigen, waaronder negen van .het type Hurricane, omlaag. Bij vluchten 'naar de bezette gebieden werden Zaterdag een Britsche bommenwerper en drie jachtvliegtuigen omlaag geschoten. Vier andere jachtvliegtuigen werden door lichte Duitsche zeestrijdkrachten en marineluchtdoelgeschut neergehaald. Na onbeteekenende storipgsvluchten oVerdag viel de Britsche luchtmacht in den afgeloopen nacht eenige plaatsen van West-Duitschland aan. De bevolking leed verliezen. Bovendien ontstond er schade aan woongebouwen. Vierder aanvallende bommenwerpers werden door nacht jagers en luchtdoelartillerie neergeschoten. Aan de Zuidkust van Engeland en in het Oosten van het Britsche eiland bestookte de Duitsche luchtmacht overdag en in den nacht van 15 op 16 Augustus belangrijke militaire in richtingen met brisant- en brandbommen. Alle vliegtuigen keerden terug. NOG ALTIJD ONLUSTEN. Nog altijd duren de onlusten In Britsch-Indië voort, o.a. in Calcutta en Naghpur waar weer dooden en gewonden zijn gevallen. Volgens een vrijep Indischen zender in Honan zijn bij de onlusten in Britsch-Indië tot dus verre 600 menschen om het leven gekomen en 400 gewond. Reuter meldt uit Bombay, dat Mahadey De- sai, de secretaris van Gandhi, plotseling in ge vangenschap is gestorven. Dit bericht heeft politieke kringen te Berlijn verrast, omdat Maradev Desai zich tot nu toe in een zeer goede gezondheid had verheugd. De nadere omstandigheden, die tot den dood van een man geleid hebben, die als rechterhand van Gandhi en wegens zijn bijzondere kennis van den politieke toestand en politieke achter gronden in Indië alsmede om zijn activiteit den Britten een doorn in het oog was, verdie nen derhalve naar de daar heerschende opvat ting te worden opgehelderd, daar de door Reu ter gegeven lezing, volgens welke hartzwakte de doodsoorzaak zou zijn geweest, zeer weinig overtuigend klinkt. (D.N.B.) TOESPRAAK VAN PÈTAIN. Maarschalk Pétain heeft tot de voor een pel grimstocht in le Puy bijeengekomen katholieke jeugd van Frankrijk een toespraak gehouden, waarin hij er op wees, dat hij van dezen feest dag, die een groote nationale traditie vormt, ge bruik maakte om zich te vereenigen met de jeugd. Maarschalk Pétain verklaarde, dat de in le Puy bijeengekomen jeugd uit alle deelen, van Frankrijk het beeld verwezenlijkt van een eenheid, die alleen Frankrijk redden kan. Deze betooging is een symbool der eenheid, der in spanningen. der offers en van het geloof aan Frankrijk. „Door de jeugd en met de jeugd wil ik. aldus Pétain, ons land in het nieuwe Europa opbouwen en tot dat werk roep ik de geheele Fransche jeugd op." (D.N.B.) Zaterdag deelde het Italiaansche «nperbevel mede: Gisteren is de actie tegen de uiteengedreven groepen der oorlogschepen, die een vijandelijk konvooi hadden begeleid en die voortdurend onder controle werden gehouden, door onze luchtverkenning, welke zonder ophouden is op getreden van het begin van den slag pf, voord gezet door onze luchtstrijdkrachten. Een motortorpedoboot torpedeerde van korten afstand een torpedobootjager, formaties duik bommenwerpers trofen met bommen van zwaar kaliber een groot schip. Een patrouille torpedo vliegtuigen heeft een zwaren kruiser geraakt, een andere formatie torpedovliegtuigen raakte een kruiser en plaatste een torpedo op het "oorstuk van een linieschip. Onze escorteerende jagers schoten vier Spitfires neer. Eenige bemanningen van vliegtuigen, die de vorige dagen verloren waren gegaan, zijn gered door reddingswater- vliegtuigen. Aan het Egyptische front zijn tijdens een aan val van vijandelijke verkenningsafdeelingen, die duidelijk afgeslagen werd, eenige gevangenen gemaakt. Luchtafweerbatterjjen van de divisie Ariete hebben nog een Britsch vliegtuig vernield. Vier Curtiss-machines werden neergeschoten tijdens een gevecht met Duitsche jagers. Vliegers van de Spil hebben bommen van ver schillend kaliber laten vallen op de haven La Valetta en op het vliegveld Micabba; een vijan delijk vliegtuig werd neergeschoten. Zes onzer vliegtuigen zijn van deze operaties van den dag niet teruggekeerd. In het Oosten van de Middellandsche Zee zijn vier torpedovliegtuigen van den vijand, die een aanval trachtten te doen op een van onze vrachtschepen, snel opgevangen door onze escorte jagers; twee huner vielen in zee, de an dere werden op de vlucht gedreven-. En Zondag: Aan het Egyptische front geen enkele gebeur tenis van belang. Aanvalspogingen van den vy'and in den nacht van 14 op 15 Augustus on middellijk achter onze linies werden onmiddel lijk verijdeld. Italiaansche en Duitsche jagers schoten in luchtgevechten vijf Britsche vlieg tuigen omlaag. Twee andere vijandelijke toestel len werden door onze jagers in het centrale bekken van de Middellandsche Zee neergehaald. De luchtstrijdkrachten van de Spil opereerden tegen de bases van Malta en -vielen herhaalde malen de militaire inrichtingen aan. Een vijan delijke vlootformatie ondernam in den nacht van 13 op 14 Augustus een bombardementsactie op het eiland Rhodos en omstreken. Snel werd een tegenactie ondernomen door de batterijen dei- verdediging en door onze motor torpedobooten. De door het geschut van den vijand aangerichte schade is onbeteekenend. Onder de burgerbevol king wprd één pprsoon gekwetst Uit het Italiaansche hoofdkwartier wordt ge meld: De Duce heeft den volgenden dagorder aan de marine en luchtmacht gericht: Oficleren en onderofficieren en gegradueerden bij de vloot, soldaten der luchtmacht. Op 11, 12 en 13 Augustus hebt gij na een harden slag vijandelijke vlootstrijdkrachten vernietigd, die nogmaals getracht hadden zich e wagen op de zee van Rome. De vijand, die gewoonlijk zoo schoorvoetend en traag is, is, gezien den ernst van zijn catastrophe, gedwongen de verliezen toe te geven en uw schitterende overwinning te erkennen. Aangetast door uw bommen en uw torpedo's liggen zijn schepen op den bodem van de Middellandsche Zee. Duitsche kameraden hebben in broederlijken' wedijver met u dag en nacht aan uw zijde gestreden den vijand doo- delijke slagen toebrengende. Officieren, onder officieren en gegradueerden bij de marine, sol daten der luchtmacht, in een kort tijdsbestek van twee maanden hebt gij de schrijnendste ver nedering toegebracht aan de trots van de natie, die eens meesteres over de zeeën was en gij hebt haar prestige en macht verminderd. Het Italiaansche volk is trotsch op u. Leve de koning. Mussolini. van hedenavond 21.01 uur tot morgenochtend 6.27 uur De maan kwam hedenmiddag om 12.23 op en gaat om 23.26 hedenavond weer onder. Gedurende het tijdvak van 16 Augustus t/m 30 September 1942 geven de volgende bonnen recht op het koopen van de daarachter vermelde hoeveelheden zeep: De met algemeen 370 gemerkte bon en de met „m eenheidszeep" gemerkte bon van de aan kinderen beneden den leeftijd van acht jaar uitgeréikte kaarten, geven recht op het koopen van hetzij een stukje van 2 gram luchtgevulde eenheidstoiletzeep 57%; hetzij een stukje van 28 gram luchtgevulde eenheidstoiletzeep 40%; hetzij een stukje van 75 gram eenheids toilet zeep 21%; hetzij een stukje van 75 gram een heidstoiletzeep 15%; hetzij op het doen was- schen van 8 kg. drege vuile wasch. Voorts kan men op dezen bon 45 gr. huis houdzeep koopen, voor zoover de winkelier deze nog voorradig heeft. De met „Algemeen 371" gemerkte bon en de met „m waschpoeder" gemerkte bon van de aan kinderen beneden den leeftijd van acht jaar uitgereikte kaarten, 'geven recht op het koopen van 250 gr. waschpoeder of zeeppoeder (oude of nieuwe samenstelling) of op het doen wasschen van 12 kg. droge vuile wasch. De met „m toiletzeep" gemerkte bon van de aan kinderen beneden den leeftijd van twee jaar uitgereikte kaarten geeft recht op het koopen van 75 gTam toiletzeep 80 pCt. Voorts wordt bekend gemaakt, dat de geldig heidsduur der met „Algemeen 335" gemerkte bonnen, aangewezen voor eenheidszeep en der met „algemeen 336" gemerkte bonnen, aange wezen voor waschpoeder, alsmede de geldig heidsduur van de met „L zeep" gemerkte bon nen, aangedezen voor eenheids toiletzeep en waschpoeder, en van de met „L toiletzeep" ge merkte bonnen is verlengd t/m 30 September aanstaande. SPECIALE KAMER VAN HET HAAGSCHE HOF. De gedachte der vergrooting van de tref kracht van het economische strafrecht door sterkere concentratie in de hand van bijzonder deskundige rechters de economische rech ters heeft thans haar consepuete voortzet ting gekregen ook voor de tweede instantie. Werd tot dusver beroep tegen vonnissen van den economischen rechter aangeteekend bij het in de verschillende gevallen bevoegde gerechts hof, een dezer dagen uitgevaardigd besluit van den secretaris-generaal van Justitie bepaalt, dat in de toekomst met de behandeling van economische strafzaken in tweede instantie een speciale kamer van het gerechtshof in Den Haag belast is, die den naam „Economisch Gerechtshof" draagt en rechtspreekt in een bezetting van drie rechters. De president en de leden van het economisch gerechtshof en hun plaatsvervangers worden benoemd door den secretaris-generaal van Justitie, ook hun aantal wordt door hem vastgesteld. De procureur- generaal en de griffier benevens hun plaats vervanger worden eveneens door den secretaris generaal benoemd. Dit economisch gerechtshof Is in over eenstemming met zgn taak bevoegd, vol gens eigen besluit in iedere stad in het bezette gebied zittingen te houden. De behandeling der revisie geschiedt volgens dezelfde grondgedachte door een speciale kamer van den Hoogenraad, welker leden door den voorzitter aangewezen worden. Deze kan ook speciale maaregelen nemen ter verzekering van een snel verloop der behandeling. Het besluit is niet van toepassing op zaken, waarin vóór den datum van afkondiging hooger beroep is ingesteld. „KOFFIE AAN BED." Hedenavond van 19.15 tot 19.20 uur spreekt Max Blokzijl via Hilversum l»in zijn politiek weekpraatje over het onderwerp: „Koffie aan bed.'' PERSONEELRAAD NED. SPOORWEGEN. De personeelraad der Ned. Spoorwegen is als volgt samengesteld: G. Joustra, voorzitter; J. H. Woudenberg, onder-voorzitter; H. F, Timmer mans, secretaris; J, Augusteyn, F. P. A. Lands- kroon, R. Verdam, C. H. Wigman. R. v.d. Weert, leden en J. Draaisma, J. Eykelbobm, H. J. Kanne, A. J. Koster, J. H. Peters, C. W. Peterse, G. Prust en L. H. Zwaan, plaats vervangende leden, VERORDENING BETREFFENDE AARDRIJKSKUNDIGE KAARTEN. In het Zaterdag verschenen Verordeningen blad is een verordening van den Rijkscommis saris voor het bezette Nederlandsche gebied op genomen betreffende aardrijkskundige kaarten. Aardrijkskundige kaart in den zin van deze verordening is een landkaart, een plattegrond van een stad, een zeekaart, dan wel een andere in kaart gebrachte weergave van het gebied van het Duitsche rijk, van het bezette Nederlandsche gebied, of van een ander door de Duitsche Weermacht bezet gebied, mede voor zoover deze zich bevindt in of als bijslag bij een boek of eenig ander gedrukt of geschreven stuk. Krachtens deze verordening kan de Weer machtsbevelhebber in Nederland beschikken, dat hij die aardrijkskundige kaarten ontwerpt, drukt, uitgeeft, in den handel brengt of open baar maakt, gehouden is hem, binnen een door hem te bepalen termijn inlichtingen betreffende deze kaarten te verstrekken, dan wel hem deze over te leggen. Houders van bepaalde aardrijkskundige kaar ten kunnen worden verplicht deze bij een door hem bepaalde instantie en binnen een door hem te bepalen termijn, In te leveren. De Weer machtsbevelhebber kan deze kaarten, ten be hoeve van het Duitsche Rijk verbeurdverklaren. De beschikkingen van den Weermachtsbevel hebber geschieden door bekendmaking in de pers, dan wel door schriftelijk bericht aan de houders van aardrijkskundige kaarten. Een aardrijkskundige kaart, welke nog niet is open baar gemaakt, mag niet in den handel worden gebracht, of openbaar gemaakt, tenzij de Weer machtsbevelhebber daarin toestemt. Hetzelfde geldt voor herdrukken, mede voor zoover een vroegere druk voor het in werking treden van deze verordening is openbaar gemaakt. Opzettelijke overtreding wordt gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste vijf jaren, doch van ten minste drie maanden. Niet voldoen door schuld wordt gestraft met gevangenistraf van ten hoogste twee jaren of met geldboete van ten hoogste tienduizend gulden. De strafbaar gestelde handelingen zijn strafbare feiten in den zin van Paragraaf 1 der Verordening no. 12/1940 betreffende de bevoegdheid van den (Duitschen) krijgsraad, VERORDENING BETREFFENDE DUITSCHE STAATSORDEN EN -EERETEEKENEN. In een verordening van den Rijkscommissaris voor het bezette Nederlandsche gebied betref fende het vervaardigen en in den handel bren gen van Duitsche staatsorden en -eereteekenen wordt bepaald, dat hij, die bij wijze van beroep Duitsche staatsorden, -ordelinten, -ordeversier selen of -eereteekenen dan wel onderscheidings- teekenen van de Duitsche wèermacht, vervaar digt, voorradig heeft, te koop aanbiedt of op andere wijze in het verkeer brengt, hiertoe een vergunning behoeft van den Rijkscommissaris voor het bezfette Nederlandsche gebied (Com missaris-Generaal voor Bestuur en Justitie). Met bedoelde distinctieven worden gelijkgesteld de distinctieven, welke met deze een sterke ge lijkenis vertoonën.. Het verzoek tot verleening der vergunning moet bevatten, behalve alle gegevens, welke bij opgaaf voor inschrijving in het handelsregister worden vereischt: een nauwkeurige lijst van alle aanwezige voorraden aan grondstoffen, half- en afgewerkte fabrikaten, ongeacht of deze al dan niet aan den verzoeker toebehooren. Wie de distinctieven bij wijze van beroep ver vaardigt, voorradig heeft, te koop aanbiedt of op andere wijze in het verkeer brengt, mag dit beroep voortzetten totdat op zijn verzoek is be slist, mits hij dit binnen een maand na het in werking treden van deze verordening indient. Op overtreding staat een gevangenisstraf van ten hoogste twee jaren. UITREIKING DISTRIBUTIEBESCHEIDEN AAN TIJDELIJK ELDERS VERBLIJVENDEN. Het Centraal Distributiekantoor vestigt er in verband met de uitreiking der bonkaarten voor voedingsmiddelen 10e periode en andere disri- butiebescheiden gedurende het tijdvak van 17 Augustus tot en met 5 September 1942 de aandacht op, dat zij, die tengevolge van de oorlogsomstandigheden tijdelijk elders verblij ven. hun kaarten in ontvangst kunnen nemen bü den distributiedienst van de gemeente, waar zij tijdelijk verblijf houden, ook al blijven zij in de gemeente, uit welke zij afkomstig zijn, in het bevolkingsregister opgenomen. De onderscheiding tusschen „Stad"- en „Land"-kaarten maakt, dat het aanbeveling ver dient, dat zij, die onder de bovenomschreven regeling vallen, daarvan ook inderdaad gebruik maken, aangezien anders de mogelijkheid be staat, dat zij in het bezit worden gesteld van „Land"-kaarten en deze kaarten in de ge meente, waar zij tijdelijk verblijf houden, voor bepaalde distributie-goederen niet kunnen wor den gebruikt. DRUK BEZOEK OP DEN „LIMBURGSCHE VOKSDAG" DER N.S.fi. Op den „Limburgschen Volksdag" die Zater dag in de nabijheid van het kasteel Amstenracfe is gehouden, heeft Mussert, voor de duizenctëh bezoekers uit de provincie Limburg een rééfè gehouden, waarin hij o.m zeide: REDE VAN MUSSERT. GU weet evengoed als ik, dat ons volfi moeilüke tgden doormaakt, het beste bè- wüs, dat wü leven in een revolutionaire^ tyd. Er zgn er velen, die dag in dag nit de bezwaren daarvan ondervinden en vooral de huismoeders hebben met ontzag- lük veel moeilükheden te kampen. Niemand zal deze moeilükheden ontkennén, maar het is een laf en onverstandig argument, dit te willen wüten aan de N.S.B. Mussert ontkende, dat hetgeen wat wij nu meemaken iets met nationaal-socialisme te maken heeft. Op het oogenblik viert het kapita lisme nog minstens evenveel hoogtij $ls vóór 1940. Spr. behandelde dan de bronnen van het natonaal-socialisme, allereerst het Godsvertrou wen. Nog altüd heerscht het geloof dat het lot der volkeren bepaald wordt door God. Mussert hekelde de passieve houding van de kerken ten opzichte van den strijd tegen het commu nisme, dat ook in Limburg jarenlang van de kansels is voorgesteld als de grootste vijand van de menschheid. Spr. herinnerde aan Fin land en zeide, dat de bolsjewistische pest eerte en voor altüd, dank zij Hitler en Mussolini, vernietigd wordt, en dat iedere Nederlandér daarvoor dankbaar moet zün. Het is een plicht van geheel Europa, daaraan mede te doen, en het is een ellende voor mij, dat Nederland niet voldoende is vertegenwoordigd, ook al vprdienen de 12.000 mannen, die de vlag van de beweging en van ons volk vrijwillig hooghouden, onzen dank. Op het verwijt, dat er in de kringen der nationaal-sociallsten personen zouden wordefi gevonden, die zich stellen tegen de kerken zeide spr.: „Indien dit zoo is, is het juist de plicht van alle anderen, met de beweging mee te doen, om hun geest daarin vaardig te dc^gi worden". „Wij hebben nooit gestreden tegen de kerken, maar de kerk heeft II jaar tegen ons gestreden., Niet wü wilden dien oorlog tusschen de geeste lijken en de bevolking maar zij. Als er soms hier en daar spaanders vallen, dan hebben zü dat zelf gewild. De goede geestelijken, die er nog zijn, zullen erkennen, dat kerk en geeste lijkheid haar plichten kunnen vervullen. Wan neer de kerk meer begeert, zal zij bij ons op ijzer stuiten, want de wereldlijke macht behoort aan het Nationaal-Soclallsme en niet aan de kerken". In verband met de liefde voor Volk en Vader land, zeide spr., dat zij, die ln 1940 gevallen zijn èn de strijders van het Oostfront, in dienst staan van ons volk. Na de Meidagen heeft het volk ons de schuld gegeven, van den oorlog, van de bezetting, van het tekort aan voedsel en zelfs van het feit, dat het van tijd tot tijd regent. Maar wij hebben onzen plicht gedaan. Had het volk in 1937 naar ons geluisterd, dan zouden wij geen bezet gebied, maar bondgenoot van Duitschland zijn geweest, dan zou Indië nog van Nederland zijn. Engeland is onze erf vijand; onder instemming van de toehoorders stelde spr. vast, dat bij de groote convooi- slagen Nederlanders het leven laten onder Engelschèn dwang. Een vergelijking met den Franschen tüd gaat mank en wel hieraan, dat er thans een Hitier is, een Führer van alle Germanen en geen onderdrukker. Willen wü in de Germaansche samenleving een gelijkberechtigde staat worden, dan moeten wü ook gelijke plichten aanvaarden. Mussert schetste vervolgens nogmaals de toe komstige indeeling in gewesten en streken. De eerbied voor den arbeid, eischt, dat er een arbeidsgemeenschap komt, die dan ook inder daad nog gemaakt moet worden. Drie dingen staan vast: Er is geen N.S. regeering, er is oorlog, bezetting en blokkade en er ls een enorme verarming in alle landen, hetgeen ook niet an ders kan. Wü kunnen echter een begin maken door de solidariteit van de werkers te brengen, die door het kapitalisme altüd met opzet is tegengehouden. Het begin van de solidariteit ls er in Landstand en Arbeidsfront. Het is het begin van den nekslag voor het kapitalisme, waarvan we nu de laatste opflikering beleven, als van een vuur voor het uitgetrapt wordt. Europa kan, zoo riep Mussert uit, er niet mee doorgaan elke twintig jaar een oorlog te voeren; dan kan het hoogstens een kolonie van Azië of Amerika worden. Welvaart moet worden gebracht aan onze voilksgenooten, geborgenheid in eigen volk, socialisme van de daad. We. weten nu, dat onze tüd niet tevergeefsch was. Wü kunnen aan ouders van onze gevallen strijders zeggen: „Uw mannen en zonen zün niet tevergeefs gevallen!" Spreker wekte op tot den strüd voor de beweging. De „Limburgsche Volksdag" viel aan het slot van het bezoek van Mussert aan de provincie Limburg. Op het kasteel Amstenrade werd Mussert ont vangen door de echtgenoote van den commissaris der provincie, mevr. d'Ansembourg. De Volksdag begon met den opmarsch van de formaties en het binnendragen van de vlaggen en vaandels tot op het podium. De heer graaf de Marchant et d'Ansembourg herdacht de ge vallenen van het Oostfront, die hun leven gaven voor Nederland. De duizenden aanwezigen na men daarop eenige oogenblikken stilte in acht. Als spreker traden op de heeren Rost van Tonningen, president van de Nederlandsche Bank en leider van het Economische Front en de leider van het Nederlandsche Arbeidsfront. Woudenberg. De heer Rost van Tonningen waarschuwde tegen lieden, die de economische wet van het oogenblik saboteeren. Als iemand denkt van onze lankmoedige houding misbruik te maken zal hij worden verwüderd. Wanneer er thans güzelaars gefusilleerd worden, is dat de schuld van de stille saboteurs. Spr. zette voorts o.a. de organi satie van het economisch front uiteen. Als de frontstrijders terugkeeren, zullen zü den bezem halen door den Augiasstal, zü zullen na den oorlog krügen wat hun toekomt! De leider van het N.A.F.. de heer H. J. Wou denberg, zette o.a. uiteen dat de menschen moe ten gebracht worden tot het Arbeidsfront, dat alle werkers omvatten zal. Er kan geen hechtere band bestaan, dan die van gemeenschappelük vergoten bloed. De Kreisleiter Quandt sprak een begroetings woord namens het Arbeitsbereich der N.S.D.A.P. in Nederland. Na afloop defileerden de duizenden deelnemers in een langen stoet langs hun leider. Het eind# van den Limburgschen Vollsdag beteekendï tevens het einde van het bezoek van Musse# aan deze provincie.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1942 | | pagina 1