DONDERDAG 6 AUGUSTUS 1942 No. 25262 Engelsche bezorgdheid over Britsch-Indië Hoovaardij komt voor den val 83ste Jaargang Onwettig optreden Radiotoespraak van Bose Maatregelen in Engeland Rede van Pavolini Verspreide Berichten Saradjogloe over Turkije'; buifenlandsche politiek Oproep aan familieleden van in Nederlandsch-lndië geïnterneerde Leden der N.S.B. BINNENLAND Eerste Jeugdkamp van den Ned. Volksdienst De misrekening van Singapore GEMENGD NIEUWS RECHTZAKEN Verduisteren: Arbeidsdienst voor a.s. Leerlingen middelbaar N.O. LEIDSCH DAGBLAD Directeur: J. W. Henny. rtCrt,Telef- Directie en Administratie 25041 ia lijnen) Gironummer: 57055 DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Telef. Redactie 21507 Hoofdredacteur: B. W. Menkhorst. Leiden. Pl.verv.: K. Been. Leiden. De regeering van 'den vice-koning van Britsch-Indië heeft drie dagen voor het bijeen komen van het plenum der congrespartij in Bombay een ongehoorden inbreuk op het recht gepleegd door de dienstlokalen van de al-Indi sche congrescommissie door de politie te doen doorzoeken en daar documenten in beslag te laten nemen. Zij heèft zich op die wijze in het bezit gesteld van de protocollen, welke de ontwerpen behelzen voor de vrijheidsresolutie van het congres. Vervólgens heeft zij, zonder de goedkeuring van Gandhi te vragen, een do cument gepubliceerd met het voorstel, dat Gandhi morgen aan het congres ter goedkeuring wilde aanbevelen, aldus het ANP. In dit ontwerp staat een, naar beweerd wordt van Gandhi afkomstige passage, die hierop neer komt, dat Indië, zoodra het zijn, vrijheid zou hebben verkregen, terstond onderhandelingen zou aanknoopten .met de Japanners. Pandit Nehroe zou wijziging geëischt hebben van deze passage met de motiveering, dat daarin een in directe uitspraak vóór de landen van het drie- mogendhedenpact gezien zou kunnen worden. De Engelsche pers heeft zich van het geval meester gemaakt en Gandhi beschuldigd van landsverraderlijke voorneméns. In Düitsche politieke kringen wordt het op treden van de regeering van den vice-koning den grootsten aanval genoemd, dien de Engel schen den laatsten tijd gericht hebben op Gandhi en zijn beweging. De publicatie van de processen-verbaal over de interne onderhan delingen van het congres, zoo wordt hier ver klaard, heeft uitsluitend en alleen ten doel de nationale beweging in Indië te splitsen en de meeningsverschillen tusschen Gandhi en Nehroe, die door een compromis werden opge heven, weer te doen opvlammen en aan te wak keren. Bovendien is het de bedoeling door de publi catie Gandhi openlijk te betichten van samen werking mpt den vijand, ten einde daarmede een juridische aanleiding te hebben om Gandhi onder beschuldiging van landverraad te kunnen arresteeren en onschadelijk te. maken. De spanning in Indië is daarmede, naar poli tieke kringen alhier verklaren, in een acuut stadium getreden, welks ernst niet meer kan worden verbloemd; met zulke terreurmaatrege len zullen de .Engelschen de nationale beweging en opstand in Indië echter niet kunnen stui ten. In de^Wilhelmstrasse wordt derhalve' de meening uitgesproken, dat de rol van Engeland in Indië als uitgespeeld moet. worden be schouwd, met welke middelen Groot-Brittannië ook de actueele problemen mocht trachten te knevelen. Men geeft bovendien in de Wilhelm - strasse uitdrukking aan de meening, dat de volgende weken verrassingen in Indië verwacht kunnen worden. Naar de Britsche nieuwsdienst meldt, is een der leiders van het Indische volk, t.w. de vroe-. gere minister-president eener Bengaalsche pro vincie, die destijds met Stafford Cripps onder handeld heeft, in hechtenis genomen. Hij zou in een onlangs gehouden redevoering de verde diging van Indië in gevaar gebracht hebben. (DN3.). Pasja Behari Bose, voorzitter van den be stuursraad der Voor-Indische Onafhankelijk heidsliga, heeft voor den omroep te Bangkok in een rede tot zijn landslieden gezegd; „Het is het vaste voornemen van Japan, de Engelsch-Amerikaansche steunpunten in Indië te vernietigen en wanneer gij in Indië dat niet kunt bereiken, zal Japan het zelf doen. Engeland zal zonder twijfel dezen oorlog verliezen. Japap heeft de Engelschen uit Oost-Azië verdreven, Duitschland heeft Britsche strijdkrachten in* het Westen vernietigd en ook de hulp der Ver. Staten zal Engeland niet kunnen redden. En gelsche vrijheidsbeloften voor het einde van den oorlog kunnen Indië niet baten, omdat het Britsche rijk in dezen strijd vernietigd zal wor den. Maar ook een onmiddellijk vrijheidsaanbod van Engeland mag niet worden aangenomen, omdat dit zou beteekenen, dat Indië aan de zijde van Engeland aan .den oorlog zou moeten deelnemen en dus eveneens vernietigd zou worden. De massa van het Indische volk zoo ver volgde Bose staat eendrachtig achter Gandhi en daardoor wordt de Engelsche paniekstem ming begrijpelijk. Engeland heeft Indië gewaar schuwd, dat het zonder aarzelen de beweging met wapengeweld zou vernietigen, waardoor Indië in een ongelijken strijd gewikkeld zou worden en reusachtige offers zou moeten bren gen. Maar buiten Indië is alle hulp voorbereid. Indische soldaten, vroeger door de Engelschen gebruikt voor de onderdrukking van kleine landen, zullen voor de vrijheid van hun vader land vechten tot de overwinning behaald is Laten wij vol zelfvertrouwen en geloof in de toekomst van Indië, geschaard om Gandhi, op- marcheeren tot de volledige vrijheid bereikt is." (D.N.B.). PLAATSVERVANGEND ZEELORD BENOEMD. De Britsche admiraal sir Charles Kennedy- Purvis, die kort geleden is afgetreden als op perbevelhebber van een actieven post, is volgens den Britschen berichtendienst benoemd tot plaatsvervangend eersten zeelord. De eerste zee- lord der admiraliteit, Alexander, motiveerde deze benoeming in het Lagerhuis, aldus het D. N. B., met er op te wijzen, dat de bestuurs werkzaamheden bij de admiraliteit ontzaglijk zijn toegenomen en dat aan den eersten zee- lord de gelegenheid gegeven moet worden het grootste deel van zijn tijd te besteden aan het ontwerpen van plannen en aan de operatieve plichten bij de oorlogvoering. De plaatsvervan gende eerste zeelord zal in het bijzonder tot taak hebben controle uit te oefenen op de werkzaamheden van den marinestaf ten aan zien van het in gereedheid brengen van de noodige marinestrijdkrachten van allerlei aard, met inbegrip van het luchtleger, de vloot en de overige behoeften voor de oorlogvoering. DE ENGELSCHE MINISTERS OVERWERKT. Naar de Britsche berichtendienst meldt, heeft Cripps ter motiveering van het regeeringsvoor- stel tot verdaging van het parlement voor het zomerrecès aangevoerd, dat de ministers over werkt zijn en de voorgeschreven aanwezigheid in het parlement niet meer kunnen verdragen. Het Is noodig, aldus Cripps, dat zij een tijdlang van hun parlementaire plichten bevrijd worden, opdat zij om de beurt een vacantiereis kunnen maken. Intusschen beteekent dit niet, dat de regeering zoo noodig het parlement niet zou bijeenroepen. (D.N.B.) GENERAAL RITCHIE BRENGT VERSLAG UIT. Naar de Britsche berichtendienst meldt, heeft de Engelsche koning uit de eerste hand een verslag over den mislukten veldtocht in Libye gekregen. Hij heeft n.l. generaal Ritchie, d'le toen het bevel over het achtste leger voerde, in audiëntie ontvangen. Gisteren is te Rome een -nieuwe dagelijksche radiouitzending, bestemd voor de soldaten aan de verschillende fronten, begonnen met een rede van den minister van onderwijs, Pavolini, die betoogde dat de strijders bij het oprukken, naar mate de oorlog langeT duurt, zich meer verwijderen van hun vaderland en de overwin ning dichter naderen. Deze radiouitzending is bestemd om aan de Italianen aan alle fronten van dezen wereld oorlog een dagblad te verschaffen, mededeelin- gen te doen, berichten te doen toekomen van hun gezin en hun vrouw en als ze niet ge trouwd zijn, hun de gelegenheid te geven per radio te trouwen. De minister wees er vervolgens op, dat geen enkele oorlog in Italië het aanzijn aan meer liedjes heeft gegeven dan deze. Dit is precies het tegendeel van hetgeen de vijandelijke pro paganda herhaaldelijk heeft betoogd, als zij een beeld wilde geven van het Italiaansche volk. dat den glimlach en den lust tot zingen had verloren, omdat het verplicht is zijn dierbare vrienden, de Engelschen en Amerikanen, te be strijden, die keurige heeren, die zoo teeder pro beerden ons in de Middellandsche Zee te smo ren, ons te beletten adem te halen in Afrika, ons te doen verhongeren en ons te onteeren. Een beeld ook van een Italiaansch volk, be droefd omdat het moest meewerken aan de ne derlaag der bolsjewieken, die dierbare kame raden, die het leerde waardeeren tijdens den beginstrijd voor de komst van het fascisme, den oorlog in Spanje en de zuiveringsguerilla op den Balkan, afgezien van Rusland. Maar de vijandelijke propaganda, aldus de bewindsman, schijnt een product van automa ten en niet van menschen te zijn: het is steeds het oude gramofoonrepertoire, dat maar in het wilde weg wordt afgedraaid, zonder contact met de werkelijkheid. Zoo is er een plaat over de vernieling van de Italiaansche vloot, maar die vloot blijft in de Middellandsche Zee optreden, brengt in de Zwarte Zee en aan de Amerikaansche kust kruisers en pantserschepen tot zinken. Er is een plaat over de oneenigheid tusschen de staten van het pact van drie. maar deze landen zijn steeds meer één in oorlogskame raadschap en in de gelijkheid van hun idealen, die stellig niet de geringste overeenkomst ver toont met de tweedracht, verdenkingen, twisten en afgunst, die steeds meer de oude Engelschen scheiden van de Amerikanen, hun erfgenamen. En wat te zeggen van den afgrond, die de beide plutocratische oorlogvoerenden scheidt van hun communistischen bondgenoot? Deze laatste loopt door zijn dringende verzoeken om een tweede front gevaar dit te zien ontstaan in den boezem van zijn geallieerden. Ook heeft men nog een plaat over de zede lijke verzwakking van het Italiaansche volk, van een Italië, dat zich zou gereedmaken door een achterdeurtje uit het conflict te verdwij nen. Maar hier staat Italië In het derde jaar van zijn oorlog met steeds grooter aanhang in de harten der massa, in een sfeer van verheven idealen, die in de wereld geëvenaard, maarniet overtroffën kan worden. Ten slotte hebben ze nog een plaat met smaad aan het adres, der Italiaansche soldaten, maar zij is al te belachelijk ten overstaan van den roem onzer gewapende macht, die zulke legen darische wapenfeiten heeft volbracht aan alle fronten, te land, ter zee en in de lucht, tijdens dezen geweldigen oorlog, waardoor de moéd van een stam, de zenuwen van een volk en de diepte van een politiek geloof wórden aange toond. (Stefani). GÉNÉRAAL DALQUIST. Generaal Dalquist, die lid is van den Ameri- kaanschen generalen staf, zou volgens radio Boston tot plaatsvervangend chef van den staf der Amerikaansche strijdkrachten in Europa NEUTRALITEIT NAAR ALLE ZIJDEN. De Turksche minister-president Saradjogloe heeft voor.de groote nationale vergadering om trent de Turksche buitenlandsche politiek o.a. verklaard, meldt het D.N3„ dat de nieuwe re geering met waakzame aandacht er voor zal zorgen, dat Turkije buiten dezen oorlog blijft. Ondanks alle rampen, welke Turkije in het ver leden heeft meegemaakt, is het thans tot een vaste eenheid aaneengesmeed. Turkije is een gelukkig volk en dit geluk kan verklaard wor den uit het feit, dat het geheele Turksche volk zich om een grooten leider geschaard heeft. Tusschen volk en staatshoofd heerscht een on beperkt wederzijdsch Vertrouwen, waarvan de grondslag gelegd is door Ismet Ineunoe, die m zijn persoon alle deugden en bekwaamheden van het volk vëreenigt. Turkije ziet met ver trouwen en veiligheid naar zijn staatshoofd en het zal in de toekomst, zooals ook in het ver leden het geval was, in moeilijke zoowel als in goede tijden, voorwaarts trekken. Deze eenheid van volk en staatshoofd, welke Turkije's kracht vormt, te bewaren, is het voornaamste doel van de nieuwe regeering. De nieuwe regeering stelt al haar streven en al haar moeite en aandacht in het werk, om Turkije buiten den oorlog te houden. Onze hoop, zoo verklaarde Saradjogloe letterlijk, dat wij deze schoone taak ook naar het doeJ kunnen leiden, zal ook niet vervliegen, wan neer wij eens ondanks onze inspanningen een aanval op ons land of op onze onafhankelijk- Echtgenooten, kinderen en ouders van in Ne derlandsch-lndië geïnterneerde leden der N.S.B. die in behoeftige omstandigheden verkeeren of om andere redenen hulp of raad noodig heb ben, wordt verzocht zieh daartoe schriftelijk onder opgave van volledige bijzonderheden te richten tot het secretariaat-generaal der N.SB., Maliebaan 35, te Utrecht. 200 JONGENS BIJEEN OP HET KASTEEL TE HOENSBROEK. Dinsdag is op het kasteel te Hoensbroek het eerste jeugdkamp in Nederland, dat op initia tief van den Ned. Volksdienst tot stand is ge komen, geopend. Hieraan had men. een eenigs- ziris feestelijk karakter gegeven. De opening heid zouden beleven. In dat geval zouden wij ,werd o.a. bijgewoond door den commissaris der ons leven slechts in dienst stellen van dit eene ideaal n.l. den strijd tot het uiterste. In het verdere verloop van zijn rede betoogde Saradjogloe, dat het Turksche leger machtig, krachtig en paraat is. De nieuwe regeering zal al haar kracht er aan besteden om het leger nog sterker te maken. Zulks is het doel van het geheele volk en de taak van de regeering. Se dert Lausanne, zoo constateerde de premier, heeft de actieve en daadkrachtige buitenland sche politiek van Turkije via talrijke moeilijk heden en beproevingen van de republiek, naar dit stadium geleid. Aan de bestendigheid en de gelijkmatige houding van de Turksche buiten landsche politiek is de huidige kracht van Tur kije- toe te schrijven. Turkije zal zich nooit in laten met eenigerlei avontuur buiten zijn grenzen en het heeft slechte den eenen wensch, niet bij dezen oorlog betrokken te worden. Hét wenscht de bewuste en actieve neutraliteit te handhaven. - De Turksche neutraliteit is de uitdrukking van een algemeen politiek stelsel, dat op alle gebieden een geruststellende oprechtheid en duidelijkheid vertoont. Een bewijs voor de Turk sche neutraliteitspolitiek moet gezien worden in den vorm van het Turksch-Duitsche pact, dat opnieuw de vriendschap en het wederzijdsch begrip tusschen beide landen bezegelt, Een an der bewijs voor de Turksche neutraliteitspolitiek is het Turksch-Engelsche verdrag van bondge nootschap. Deze heide bondgenootschappen, zoo constateerde de minister-president, vormen het doorslaggevende bewijs voor de kracht der ac tieve politiek van Turkije en toonen de Turk sche houding aan tegenover de beide groote mogendheden, die met' elkaar oorlog voeren. Je gens beide oorlogvoerende partijen is de hou ding van Turkije op gelijke wijze vriendschap pelijk en loyaal. De premier besloot zijn rede met de volgen de verklaring; een vriendschappelijke houding van den kant van welk'e mogendheid ook be antwoorden wij met gelijke vriendschap. Op vijandelijkheden antwoorden wij echter met on tembaren moed en energieke kracht. Volgens deze richtsnoeren streeft de nieuwe regeering de doelstellingen na van de Turksche buiten landsche politiek. Voorts ontwikkelde de premier een economisch program om in de behoeften van het land te voorzien. Het regeeringsprogram werd met algemeene stemmen goedgekeurd. benoemd zijn en zijn functie van medewerker van generaal Eisenhower reeds aanvaard heb ben. (D.N.B.) PERSOONLIJKE BOODSCHAP VAN ROOSEVELT AAN STALIN? De overbrenger van een persoonlijke bood schap van president Roosevelt aan Stalin,, ge- neraal-majoor Follett Bradley, zou volgens den Britschen nieuwsdienst gisteren te Moskou zijn aangekomen. Thans is Singapore de sterkste zee- en luchtvesting van geheel het Britsche rijk en indien Engeland zelf ooit zou worden bezet, zouden wij ons hoofdkwartier naar Singapore kunnen overbrëngen, om vandaar uit met een zer goede kans op de overwinning onzen strijd voort te zetten Aldus schreef „Everybody's Weekly" van 10 Ivlaart 1940, op een tijdstip, dat Engeland nog den droom van het empire droomde, hoewel de wereld reeds den adem inhield voor den slag, die op dezen droom een bitter ontwaken zou doen volgen. Singapore, twee jaar geleden nog beschouwd als de laatste toevlucht der impe riale macht, thans een voor eiken Brit onbe reikbare illusie, is het symbool geworden van de grootste misrekening, ooit in eenig strate gisch systeem gemaakt. Matelooze zelfvoldaan heid spreekt nog uit de hierboven aangehaalde woorden van het Londensche weekblad. Zelf voldaan en zelfverzekerd en prat op de macht, die het voorgaf te bezitten dat was nog het Engeland van 194*0 hetzelfde Engeland,, dat- nu, twee jaar later, berooid en gehavend, zich nog slechte met Amerikaanschen steun over eind houdt. Dit is de tragiek van het Britsche rijk. Maar die tragiek heeft een keerzijde: de ironie immers, de mogelijkheden, in Maart 1940 door Everybody's Weekly in vollen ernst ge opperd, hebben thans, na twee jaar, een ironi- schen bijsmaak gekregen. Dat hoovaardij voor den val komt, is een oude wijsheid. Maar in het lot, dat de Engelsche macht te Singapore trof, kan men moeilijk de ironische speling van het lot ontkennen, Singapore, zoo schrijft Every body's Weekly en zoo meenden het t-oen, in 1940, ook allen in Engeland, wier woord gezag had, zou ook in den felsten strijd onbedwing baar blijken. Was het niet de sterkste zee- en lucht-vesting ter wereld? Zoo verlustigde men zich in het geweld, dat in de forten, in de ar senalen, op de vliegvelden en in de oorlogs schepen van Singapore lag opgehoopt en daarbij zag men volkomen de mogelijkheid over het hoofd, dat een landingsleger, in den rug der vesting, op de „doode wal" van Koeala Trengganoe aan wal gebracht, al dat geweld krachteloos zou kunnen maken. Dat was het zout der ironie in de bittere spijs, die Engeland te Singapore te slikken kreeg. EEN „OVERWINNING" VOOR ROOSEVELT Eindelijk kan de New Yorksche radio dan toch een overwinning melden. Niet in de barre Russische steppen en niet in het ongastvrije Nijlland, neen wereldstrateeg Roosevelt heeft voor zijn zegepraal een streek uitgezocht, waar tegenstanders als Rommel hem minder hinder lijk voor de voeten loopen. En omdat een goed zakenman weet, dat een gewild handelsmerk al het halve succes waarborgt, heeft Roosevelt er verder voor gezorgd, dat het bericht van' zijn overwinning by zijn Amerikaansche cliën- tèle al dadelijk een prettigen klank kon hebben. Immers, welke aangename visioenen openen zich niet voor den Amerikaanschen belasting betaler, indien hij hoort, dat de lauweren, die Roosevelt thans om de Stars en Stripes ge vlochten heeft, aan de goudkust ja, ja, uit gerekend aan de goud-kust zijn geplukt. Aan deze kust met haar prettigen, veelbelovenden naam, waar geen Rommel de genoegens van een beetje oorlogsspel vergalt, zijn nadat eerst Britsche troepen aan wal waren gegaan en naarstig hadden rondgespeurd of misschien nog uit eenigerlei hoek gevaar dreigde, thans ook Amerikaansche soldaten ontscheept. Na de on aangename ervaringen op de Philippijnen, is nu das ook voor de zegevierende Amerikaansche armee een plekje gevonden, waar zij met succes aan den oorlog kan deelnemen. Roosevelt be hoeft nu ook niet langer ihet zijn mond vol tanden te staan bij de hinderlijke bezoeken van Litwinof, die steeds maar over een tweede front komt praten. Er is nu immers een tweede front; het front aan de goudkust. En de Amerikaan sche belastingbetaler, die deze zegevierende ex peditie ten slotte betalen moet en gelukkig maar over een zeer elementaire geografische kennis beschikt, zal in de meening verkeeren, dat de goudkust een kust vanlouter goud is, waar het gezochte gele metaal maar voor het opscheppen ligt. Bij zoo'n goede business kan men weer het een en ander door de vingers zien, wanneer Roosevelt als een parvenu het geld met handen vol de vensters uit gooit. provincie Limburg M. graaf de Marchant et d'Ansembourg. Dit eerste jeugdkamp van den N.V.D., dat in de z.g. economiegebouwen van het mooie kasteel is ondergebracht en waarvoor de N.VD. zich veel moeite heeft gegeven, wordt thans door 225 jongens, leiders en leidsters inbegrepen uit Amsterdam, Den Haag, Rotterdam en Zee land bewoond, om er een prettige vacantie door t-e brengen. Het was niet zoo eenvoudig om die kinderen, wier leeftijd varieert van 8 tot 14 jaar, daar onder te brengen, aangezien veel werk moest worden verzet, voordat de beschik baar gestelde ruimten tot prettige en .frissche vertrekken waren ingericht. Dank zij aller hulp en medewerking is men er in geslaagd den ver blijfplaatsen volkomen het karakter van een zomerkamp te geven, waar de jeugd mede door een goede verzorging kracht en sterkte kan op doen. Luxe moet men iri dit zomerkamp niet zoeken, alles is op het degelijke en gezonde af gestemd. Belangstelling voor boerenbedrijf. Een probleem is het om de jongens, die van allerlei slag en temperament zijn en die uit alle kringen der bevolking voortkomen, den geheelen dag op een aangename en tevens leer zame wijze bezig te houden. Men heeft het zich als een aangename plicht opgelegd de be langstelling van de stadsjeugd vooral gaande te maken voor hetgeen op het land en in de natuur leeft, haar vertrouwd te maken met het boerenbedrijf, dat zij op het kasteel zoo van nabij kan leeren. Immers, in het kasteel is een boerenbedrijf gevestigd, waar vooral de jeugd uit de grootste steden dingen en zaken aantreft, die zij uit ervaring niet kent en waar van zij ten hoogste op school heeft hooren vertellen. Vier weken zullen de meer dan 200 Jongens hier blijven. Zij zijn ingedeeld in groepen van 15, aan welker hoofd een leider of leidster staat. Voor medisch toezicht is gezorgd; daar mede is dr. Winters uit Kerkrade-Bleyerhelde belast. Onder de leidsters bevinden zich nog twee verpleegsters. Het spreekt van zelf, dat de jongens alle gelegenheid krijgen om aan sport en spel te doen, anders zou het geen va cantie zyn. ADVISEEREND ORGAAN BIJ HET ONDERWIJS IN PAARDENKENNIS. Naar aanleiding van een desbetreffend voor stel van den Nederlandschen Landstand, heeft de secretaris-generaal van het Departement van Opvoeding, Wetenschap en Kuituurbe scherming bij schrijven van 20 Juli 1942, no. 8077, afd, 1, dc Nederladsche Federatie van Landelijke Ruitervereenigingen erkend als ad- viseerend orgaan bij het vanwege het departe ment van landbouw gesubsidieerde onderwijs in paardenkennis in den vorm van cursussen voor de landelijke bevolking. WIJZIGING WINKELSLUITING. Eén vrije halve dag per week. In de Staatscourant van 5 Augustus 1942 is opgenomen een op 17 Augustus 1942 ingaande wijziging in de thans ingevolge het winkelslui- tingsbesluit 1941 geldende regeling inzake de verplichting tot openstelling van winkels, in dien zin, dat winkels, voor welke voor een ander tijdvak dan den Maandagmorgen toepassing is gegeven aan het bepaalde in artikel 6 der Win kelsluitingswet (sluiting gedurende een halven werkdag per week in verband met de verplich ting om ingevolge de arbeidswet aan het per soneel gedurende een gelijken tijd per v/eek vrij te verleenen), des Maandags van 9 tot 13 uur voor het publiek geopend moeten zijn. voor zoo ver de verplichting hiertoe tot dusverre nog LIJK VAN^ ONBEKENDEN MAN GEVONDEN* Sprake van moord? Maandagavond j.l. werd den burgemeester der gemeente Hooge en Lage Mierde medege deeld, dat in het Choorven onder die gemeente een lijk van een prsoon dreef. Het lijk bleek van een onbekend mansper soon te zijn en lag geheel ongekleed in het water. De voeten waren met een touw bijeen gebonden en hieraan waren enkele baksteenen bevestigd. Ook de knieën waren bijeengebonden. Om den hals zat een touw, waaraan ook eenige baksteenen. Het lijk verkeerde reeds in een be ginstadium van onbinding. Daar aan een moord werd gedacht, werd op last van de justitie te Breda het lijk voor nader onderzoek gebracht naar het lijkenhuisje. Gistermorgen werd door dr. Hulst uit Leiden sectie toegepast. Op last van de justitie wordt thans de heide in de omgeving van het ven met politiehonden afgezocht, om te trachten kleeren te vinden en de identiteit van het slachtoffer vast te stellen. LIJKJE GEVONDEN. Gistermorgen heeft de Rotterdamsche rivier politie in de Nieuwe Maas te Rotterdam het lijkje drijvende gevonden van den negenjarigen Cornelis Touw, die reeds sedert 1 Augustus vermist werd. BUITENLANDSCH GEMENGD. DE BOMAANSLAG JTE MONTEVIDEO. Over den bomaanslag te Montevideo wordt nog vernomen, dat de ontploffing in de voor stad Carasco, 15 kilometer van de hoofdstad, plaats vond. De geheele zenderinstallatie en een groot deel dei- gebouwen werd vernield. Men- schenlevens zijn er niet te betreuren. Van de daders ontbreekt elk spoor. Daar de zender op de Engelsche en de Amerikaansche zwarte lijst stond, ligt het vermoeden voor de hand, dat de daders aanhangers der Engelsch-Amerikaansche kringen zijn. ONDERHOUDSPLICHT BIJ ECHTSCHEIDING. BlUft na hertrouwen bestaan. In een echtscheidingsprocedure werd de man veroordeeld om f. 160 per maand aan de vrouw voor haar levensonderhoud te betalen. De vrouw had bij overeenkomst afgezien van een ultkeorlng nadat zij hertrouwd zou zijn. Inderdaad hertrouw de zij maar op haar verzoek werd zij ook van dezen echtgenoot gescheiden. Van dezen ontving zij een ultkeerlng van I. 20 per maand, waartoe hij ver oordeeld was. De vrouw, die van dit bedrag niet leven kon. wendde zich tot de Haagsche recht bank, die haar eerste beschikking wijzigde en nu den eersten echtgenoot veroordeelde tot betaling van f. 40 per maand. Deze laatste kwam van de beslissing der rechtbank ln cassatie, o.m. aanvoe rende, dat de vrouw haar recht op levensonder houd geheel vrijwillig had gelimiteerd tot het tijdstip van haar tweede huwelijk en dat overi gens alle aanspraak van de vrouw op onderhoud na echtscheiding vervalt op het tijdstip waarop zij een nieuw huwelijk aangaat. De Hooge Raad heeft overwogen, dat deze laat ste stelling niet kan worden aanvaard. De wet bepaalt Immers wel, dat de verplichting tot het verschaffen van levensonderhoud ophoudt door den dood van een der echtgenooten, doch niet, dat zulks evenzeer hot geval, ls, wanneer de tot het onderhoud gerechtigde vrouw tot een tweede huwelijk overgaat. Dit* vloeit evenmin voort uit den aard der bedoelde verplichting welke de strek king heeft, zoo mogelijk te voorkomen, dat het den echtgenoot, op wiens verzoek de echtschei ding ls uitgesproken, aan het noodige levenson derhoud zal ontbreken, noch ook uit het systeem der wet, dat den rechter groote vrijheid laat, zoo wel bij de beslissing omtrent het bij die omtrent het wijzigen of Intrekken van een ultkeerlng tot onderhoud. Ook ls niet ln te zien, zegt de Hooge Raad, waarom het voortbestaan van een onderhouds plicht van den eersten echtgenoot naast dien van den tweeden onaannemelijk zou zijn. Tenslotte wordt nog overwogen dat het afstand doen door de vrouw van het récht om ziöh bij gewijzigde omstandigheden opnieuw tot den rech ter te wenden, in strijd is met de wettelijke rege ling. Het cassatieberoep werd mitsdien verworpen. van hedenavond 21.23 uur tot morgenochtend 6.09 uur De maan kwam heden op om 1.36 uur en gaat onder te 17.03 uur. In de Staatscourant is een besluit opgenomen, volgens hetwelk de secretaris-generaal van het Departement van Algemeene Zaken bevoegd is tot het doen vervullen van arbeidsdienstpllcht niet voor die winkels bestond. Per v/eek is er bf tot medewerking aan een onderzoek naar hun voortaan voor iederen winkel dus hoogstens één geschiktheid daarvoor po te roepen personen, „vrijen" halven dag ,behoudens voor de bak kers-, kruideniers-, melk-, slagerè- en groenten- en fruitwinkels, voor welke de huidige regefïng blijft gelden. EERSTE DORPSBOERENRAAD GEÏNSTALLEERD. In het Limburgsche dorp Mechelen zijn gis termiddag de eerste Nederlandsche buurtboeren- leider en de leden van den eersten buurtboe- renraad geïnstalleerd door den leider van den landstand, den heer Roskam. Het gemeentehuis en daarbinnen de raadzaal jvaren voor deze gelegenheid versierd met de Cranje-blanje-bleuvlaggen en met vlaggen van den landstand. Na een welkomstwoord van bur gemeester Kousen van Wittem, sprak de heer Roskam een rede uit,waarin hij uiteenzette, dat nu tijdens den oorlog de boeren moeten zorgen voor een sterke organisatie, opdat zij niet, zoo als na den vorigen oorlog, weer onder den voet geloopen kunnen worden. Door het verlies van Indië zal Nederland, in plaats van een handelsvolk, weer werkend volk moeten worden: daarom is er voor de boeren "een goede toekomst. Spreker installeerde den boerenleider, den heer J. van Wersch, en de leden van den dorps- boerenraad, de heeren Horbach, Straeten en M, van Wersch. Vervolgens werd nog het woord gevoerd door den dorpsboerenleider en door den boerenleider in Limburg, den heer Quaedvlieg. NEDERLANDSCHE KULTUURKAMER. Afgekondigd is de verordening van den presi dent der Nederlandsche Kultuurkamer betref fende de tuchtrechtelijke strafprocedure. Zij regelt de berechting van overtredingen der ver ordeningen en beschikkingen van de Kuituur- J kamer. in het bezit van een in 1942 verworven eind diploma van het gymnasium of de hoogere bur gerschool B of van een met zoodanig diploma gelijkgesteld getuigschrift, die den leeftijd van 18 jaar hebben bereikt en zich hebben opgegeven of nog zullen opgeven voor den in September a.s. aanvangenden cursus van scholen voor mid delbaar nijverheidsonderwijs of met het oog op dien cursus eenige practische vooropleiding heb ben gevolgd of zullen volgen. DE STRIJD GAAT VOORT. Ginds in het Oosten wordt de strijd met on verminderde kracht voortgezet. Groote offers worden gevraagd van de mannen, die dezen strijd voeren. Van u wordt slechts een klein, bescheiden offer gevraagd. Wij vragen u slechte een bijdrage voor dq Nederlandsche Ambulance, de Nederlandsche hulpexpeditie, die de helpende hand biedt aan gewonden vriend en vijand. Dat kleine offer kunt u niet weigeren. Stort uw bijdrage op girorekening 87600 Nederland sche Ambulance, Koninginnegracht 22, 's-Gra- venhage. GEVOLMACHTIGDE VOOR ALLE PHILIPS- ONDERNEMINGEN BENOEMD. Daar de tegenwoordige commissaris en beheer der der N.V. Philips Gloeilampenfabriek, resp. dr. Bormann en Otto Julius Merkel de hun op gedragen taak hebben vervuld, heeft de Rijks maarschalk van het Groot Düitsche Rijk dr. ing. Ludwig Nolte tot gevolmachtigde voor alle Philips-ondernemingen benoemd. „EEN JONGEN VAN ZESTIEN." Hedenavond van 21.— tot 21.15 spreekt Ma* Blokzijl via Hilversum 2 in de serie brandend» kwesties over het onderwerp; „Een jongen va» zestien."

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1942 | | pagina 1