WOENSDAG 8 JULI 1942
No. 25237
Extra Duitsch Weermachtsbericht
Het einde van den Krim-Oorlog
Aanvulling Strafprocedure voor
Duitsche Gerechten
83sfe Jaargang
Duitschland wint op alle Fronten
Amerikaansche Kruiser en
28 koopvaardijschepen tot zinken gebracht
Verspreide Berichten
Nederlanders!
Opgaven nieuwsbladen en
tijdschriften
Zware sovjet-verliezen
Verduisteren:
Kerk- en Schoolnieuws
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: J. w. Henny.
Telef. Directie en Administratie
25041 (2 lijnen) Gironummer 57055
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Telef. Redactie 21507
Hoofdredacteur: B. W. Menkhorst, Belden,
Pl.verv.: K. Been. Leiden.
Het Opperbevel van de Duitsche weermacht maakte gisteren in een extra-bericht bekend:
Sedert den 2den Juli werd in de wateren tusschen de Noordkaap en Spitsbergen, 3 tot 400
zeemijlen verwijderd van dc Noordkust van Noorwegen, een grootc operatie van lucht- en zee
strijdkrachten uitgevoerd tegen het vijandelijke convooiverkeer naar de Sovjet-Unie.
Formaties gevechtsvliegtuigen en Duitsche duikbootcn hebben in de Noordelijke IJszee een
groot Engelsch-Amerikaansch convooi aangevallen en voor het grootste deel vernietigd.
Het convooi bestond uit 38 koopvaardijschepen, was geladen met vliegtuigen, pantserwagens,
munitie en levensmiddelen, met bestemming Archangelsk en werd door zware vijandelijke
zeestrijdkrachten, torpedojagers en korvetten zeer krachtig beschermd.
In nauwe samenwerking van marine en luchtmacht werden door gevechtsvliegtuigen 1
zware Amerikaansche kruiser en 19 koopvaardijschepen met 122.000 brt. door duikbooten, 9
schepen met 70.400 brt., in totaal dus 28 schepen met 192.400 brt. tot zinken gebracht. De rest
van het totaal uiteengeslagen convooi wordt nog aangevallen.
Door zeereddingsvliegtuigen werd een vrij groot aantal Amerikaansche zeelieden gered en
gevangengenomen.
Het opperbevel der Duitsche weermacht deelt
de volgende bijzonderheden mede, naar het
D.N.B. meldt:
Op den ochte.id van den tweeden Juli werden
voor de eerste maar.38 koopvaarders, geëscor
teerd door zware zeestrijdkrachten, torpedo
jagers en corvetten, gesignaleerd in de Noorde
lijke IJszee, waar zij in Oostelijke richting voe
ren. Met geringe snelheid bewoog het convooi
zich tusschen groote ijsschotsen langs de grens
van het pakijs.
Op den middag van dezen dag vielen de Duit
sche gevechtsvliegtuigen voor de eerste maal
aan. Ofschoon de oorlogsschepen dezen aanval
beantwoordden met hevig afweervuur van hun
luchtdoel- en scheepsartillerie en verscheiden
vijandelijke vliegtuigen t-er beveiliging boven het
convooi cirkelden, braken de gevechtsvliegtuigen
door deze versperring heen. Een vrachtboot, die
aan den buitenkant der formatie voer, werd
reeds in het eerste stadium van den aanval mo
zwaar getroffen, dat zij buiten den gordel van
escorteerende strijdkrachten stil bleef liggen.
Verkenners, die contact onderhielden, namen
naderhand waar, dat dit vrachtschip na hevige
ontpn Dffingen zonk.
Ondanks ongunstige weersomstandigheden
hielden de Duitsche verkenners ook den derden
Juli contact met het convooi. De verbetering
van den weerstoestand op den avond van den
vierden werden gebruikt voor een nieuwen aan
val van Duitsche gevechtsvliegtuigen.
Tegen half negen werden de koopvaarders, die
in 5 rijen voeren, ten Noordoosten van het
Bereneiland aangehouden. De Duitsche toestel
len naderden op tachtig meter hoogte in ver
scheiden golven. Na enkele minuten barstte een
vrachtboot, zwaar getroffen door twee bommen,
uit elkaar en zonk.
De overige vaartuigen, die tanks, vliegtuigen
en munitie aan boord hadden poogden in zig
zag-koers de bommen der Duitsche vliegtuigen
te ontgaan, maar nog drie andere transport
schepen van 21.000 ton in totaal zonken bran
dend tuschen de drijvende ijsschollen.
Tijdens dezen aanval werden elf andere koop
vaardijschepen van meer dan 50.u00 ton zoo
zwaar beschadigd, dat zij de reis niet konden
voortzetten en brandend of met zware slagzij
achter het convooi bleven liggen, waar zij voor
een deel het slachtoffer werden van de aan
vallen der duikbooten. Verscheidene dezer door
de luchtaanvallen zwaar getroffen vrachtschepen
werden nog in den loop van dien nacht door de
bemanning verlaten en drijven stuurloos rond
in de Barentszee. Den 5den Juli trof de Duitsche
luchtmacht de schepen, die omstreeks 700 K.M,
ten Noorden van Moermansk. langs den rand
van het pakijs voeren, bijzonder vernietigend.
Deze koopvaarders, die over een afstand van
300 K.M. waren verdeeld, poogden afzonderlijk
in Oostelijke richting te ontkomen.
Bij dezen aanval, die op den middag van den
MAATREGELEN IN EGYPTE.
Naar uit Caïro wordt gemeld, zijn in geheel
Egypte maatregelen genomen om het hoofd te
kunnen bieden aan den toestand. Naar uit
officieele Egyptische bron verluidt, is het aan
tal soldaten, dat de bruggen en industrieele
gebouwen bewaakt, verdubbeld. Voorts zijn 500
verdachte personen gedeporteerd. Bovendien be
sloot de ministerraad nieuwe credieten aan te
vragen om het Egyptische leger uit te breiden.
De minister van Financiën heeft dit voorstel
De Britsche nieuwsdienst meldt uit Caïro,
dat de Wafd-parttf is gesplitst. Makram Abaid
pasja, die de laatste 15 jaar secretaris-gene
raal der partij, tweemaal minister van finan
ciën en ten slotte de rechterhand van Nahas
pasja was geweest, is ontheven van zijn functie.
Als reden hiervoor werd in een verklaring, af
gelegd na een langdurige bijeenkomst van het
dageliiksch bestuur der Wafd-partij. opgegeven,
dat Makram Abaid pasja was afgeweken van
de beginselen der party en aan leden der
parti) had verweten hun plicht te hebben ver
zaakt. Ook Racheb Hanna Rey, een der oudste
partijleden, werd van zijn lidmaatschap om-
heven.
Het dageljjksch bestuur zal binnenkort weer
bijeenkomen om maatregelen te nemen tegen
andere partijleden, die van de beginselen der
partij zijn afgeweken, naar men voorgeel t.
(D.N.B.)
TURKSCHE MINISTER-PRESIDENT
OVERLEDEN.
Kort na middernacht is in hotel Pera-Palast
te Istanboel de Turksche minister-president dr.
Roefik Saydam, aan hartverlamming over-
^Saydam was aan het einde der vorige week
naar Istanboel gekomen om verschillende be
sprekingen te voeren, onder meer over de voor
ziening van het land Zijn gezondheidstoestand
was toen goed. (DU.B.).
ARGENTIJNSCHE SCHEPEN ZULLEN
BETER GEKTNMERKT WORDEN.
De Argentijnsche minister van buitenlandsche
zaken, Guinazu, heeft verklaard, dat het inci
dent in verband met de Rio Tercero (het ichip
dat getorpedeerd werd), na de door de Duitsche
rijkcregeering afgelegde verklaring, is bijgelegd.
De minister deelde verder mede. dat de Argen
tijnsche koopvaarders in he*- vervolg beter ge
kenmerkt zullen worrV-i.
De regeering heeft een decreet uitgevaardigd,
waarbij aan Argentijnsche schepen het bevaren
der oorlogszones wordt verboden,(D.N.B.).
ROOSEVELT SPREEKT VETO UIT.
Naar uit Washington wordt vemeld, heeft
president Roosevelt zijn veto uitgesproken tegen
een wet, waarbij aan een bepaalde categorie ar-
vijfden over grooten afstand werd gedaan, wer
den nog acht booten na duik- en scheeraanvallen
van Duitsche gevechtsvliegtuigen van het type
Ju 88 in den grond geboord. Twee vaartuigen
van 14.000 ton te zamen liepen zoo zware schade
op, dat de bemanning in de reddingsbooten ging
en de schepen aan hun lot overliet. Bovendien
brachten Duitsche gevechtsvliegtuigen een zwa-
ren Amerikaanschen kruiser tot zinken.
Op den ochtend van den zesden dreven
scheepsresten en wrakken benevens verlaten en
bemande reddingsbooten tussóhen de ijsschotsen
rond en gaven den weg der vernietiging aan,
dien dit convooi na de aanvallen van Duitsche
luchtmacht en duikbooten had afgelegd.
Zeereddingsvliegtuigen, die over de resten van
dit voorheen 38 schepen tellende convooi heen-
vlogen, brachten pen vrij groot aantal Ameri
kaansche zeelieden in veiligheid en namen hen
gevangen.
Even na zeven uur 's ochtends werden de over
blijfselen van dit zwaar geteisterd convooi op
nieuw gebombardeerd. Een brandend koopvaar
dijschip, dat talrijke vliegtuigen als deklading
had, zonk na een scheeraanval van een Duitsch
gevechtsvliegtuig. Bovendien werd 'hog een
vrachtschip van 7000 ton door bommen op ach
ter- en voorschip, nadat het had vlam gevat,
in den grond geboord.
In totaal werden zoodoende door de lucht-
formaties van kolonel-generaal Stumpff tot
dusver 19 koopvaarders van 122.000 ton te zamen
tot zinken gebracht.
Tevens werden door duikbooten negen vijan
delijke schepen van 70.400 ton in den grond ge
boord. Van zes daarvr n konden de namen wor
den waargenomen. Vier van deze schepen had
den gepantserde gevechtsauto's, vliegtuigen,
reserveonderdeelen voor tanks en vliegtuigen,
motorvoertuigen en munitie aan boord. In drie
g wallen brachten duikbooten schepen tot zinken,
die door, aanvallen der luchtmacht waren be
schadigd. Het convooi werd door de aanvallen
der Duitsche duikbooten uit elkaar gejaagd.
Met de 28 schepen van 192.400 ton in totaal,
die door gevechtsvliegtuigen en onderzeeërs tot
zinken waren gebracht, en met het oog op de
lange reis van Amerika en Engeland door de
gevaarlijke IJszee en op de buitengewoon waar
devolle lading de beste vaartuigen waren, ging
een hoeveelheid van 250.000 ton oorlogstuig ver
loren.
Deze hoeveelheid zou voldoende zijn om een
leger van 50.000 man geheel uit te rusten met
tanks, artillerie, handwapens, munitie, benzine,
voedsel en ook vliegtuigen.
Door de nauwe samenwerking tusschen de
Duit-ihe luchtmacht en de Duitsche duikbooten
wordt het bolsjewistische front met blijvend ge
volg verzwakt, terwijl anderzijds de Duitsche
weermacht en haar bondgenooten door dezen
nieuwen krachtlgen slag, toegebracht in de
Noordelijke IJszee, merkbaar worden ontlast.
beiders, in dienst bij het departement van oorlog
of dat van marine, betaling van over-uren werd
toegekend, en waarbij degenen, die onjuiste ver
klaringen aflegden, in verband met staatsop
drachten, hun burgerrecht zouden verliezen.
In een boodschap aan het Huis van Afge
vaardigden verklaarde Roosevelt nopens laatst
genoemde verklaring, dat het burgerrecht een
voudig „wegens slecht gedrag" kon worden af
genomen. als dit voorstel wet zou worden. Het
radikale karakter van deze straf zon niet alleeen
een ongunstig precedent vormen doch ook de
democratische begrippen der Vereenigde Staten
omtren'. een rechtvaardige billijke straf voor een
zeker misdrijf kwetsen. Dergelijke ingrijpende
bepalingen bestaan tot dusver slechts voor
hoogverraad en desertie in oorlogsf'd, aldus de
president. (D.N.B.).
Plicht en eer dwingen den man te strijden
voor het behoud van zijn leven en voor
een beveiligde toekomst van zijn volk.
Dat doel kan echter door nietsdoen en
ijdel gepraat nooit bereikt worden. Het
feit, dat vele jonge Nederlanders metter -
daad medewerken, heeft bewezen, dat ook
z(j willen helpen bij den opbouw van het
Nieuwe Europa. Wilt gij u dan nog af
zijdig houden, Nederlanders? Uw dappere
kameraden strijden aan het Oostelijk
front tegen het bolsjewisme en het
jodendom.
Voor u allen bestaat de gelegenheid, in
dc afdeelingen der Waffen-SS of van het
Vrijwilligerslegioen Nederland mede te
helpen aan de vernietiging van dezen
wereldvijand. Strijdt ook gij mede voor
een nieuw Europa, voor een betere toe
komst van uw eigen land en volk.
Aanmeldingen kunnen geschieden bjj:
Erganzungsambt der Waffen-SS. Ergan-
zungsstelle Nordwest, Den Haag, Stad
houderslaan 132.
De eerstvolgende keuringen voor de
Waffen-SS en het Vrijwilligerslegioen Ne
derland zijn vastgesteld als volgt:
10.7.42, 10.00 uur, Den Haag, Café Den
Hout, Bezuidcnhoutscbeweg.
11.7.42, 10.00 uur, Rotterdam. Deutsches
Ilaus; 16.00 uur. Tilburg. Werkliedenver-
eeniging, Tuinstraat 68
12.7.42, 10.00 uur. Den Bosch, Hotel
Noord-Brabant, Markt 45; 16.00 uur.
Eindhoven, Huis Maria, Kruisstraat.
13.7.42, 10.00 uur. Roermond, N.S.D.AJP.,
Swalmerstraat 61; 16.00 uur, Arnhem.
Weberstraat 16b.
14.7.42, 10.00 uur, Hengelo, Deutsches
Haus; 16.00 uur, Mcppel, Hotel Wester
beek, Woldstraat.
15.7.42, 10.00 uur, Groningen, Concert
huis, Poelestraat; 14.00 uur, Leeuwarden,
Huize Schaaf, Breedstraat.
16.7.42, 10.00 uur. Amsterdam, school
Iepenweg 13; 16.00 uur. Utrecht, Wehr-
machtheim, Mariaplein.
17.7.42, 10.00 uur, Amersfoort, Pol.
Duréligangslager. Appelweg.
18.7.42, 10.00 uur, Den Haag. Café Den
Hout, Bezuidenhoutscheweg.
Aangenomen worden mannen van 17
tot 40 jaar, ten minste 1.65 meter lang,
voor den duur van den oorlog, voor twee
of voor vier jaar. Voor onderhoud der
familie, voor zoover het kostwinners be
treft, wordt gezorgd.
Bewijzen voor vrij vervoer van de plaats
van inwoning naar de keuring kunnen
worden aangevraagd bij de Erganzungs-
stelle Nordwest, Den Haag, Stadhouders
laan 132, Vervoerbewijzen voor de terug
reis worden bij de keuring, of men wordt
goedgekeurd of niet, uitgereikt.
Het departement van volksvoorlichting en
kunsten, afdeelmg perswezen, vestigt, ter voor
koming van ingrijpende maatregelen ten aan
zien van de betrokken bedrijven, de aandacht
op de bij zijn schrijven Nr. 1037, p.w., opge
legde verplichting aan de leiders van grafische
bedrijven en copieerinrichtingen om uiterlijk
vóór of op 22 Juli 1942 aan de afdeeling pers
wezen van het departement onder inzending
van een exemplaar der betrokken nieuwsbladen
en tijdschriften een schriftelijke opgave in te
dienen van alle nieuwsbladen en tijdschriften,
welke door hen worden gedrukt en/of uitge
geven.
Onder „nieuwsbladen" en „tijdschriften" wor
den verstaan: drukwerken, welke met tusschen-
ruimten van ten hoogste drie maanden in
voortdurende opeenvolging verschijnen, zonder
dat de verkrijging daarvan tot een bepaalden
kring van personen beperkt is.
Onder „drukwerken" worden verstaan: alle
voor verspreiding bestemde vermenigvuldigin
gen van geschriften of illustraties, welke op een
voor massa vermenigvuldiging geëigende wijze
zijn vervaardigd.
Behalve de dagbladen, moeten dus alle
nieuwsbladen en tijdschriften van welken vorm
of welke verschijningswijze ook. dus week
bladen. maandbladen. 14-daagsche bladen, drie
maandelij ksche bladen, geïllustreerde bladen,
kerk-, school-, sport- of vereenigingsbladen,
dus ieder blad zonder eenige uitzondering, on
der bovenbedoelde opgave worden begrepen.
In aanvulling op het Weermachtbericht van
3 Juli 1942 maakt het Opperbeve van de
Weermacht over den val van de vesting Sebasto-
pol de volgende eindcijfers bekend: In het ver
loop van de gevechten, die van 7 Juni tot en
met 4 Juli met een buitengewone hevigheid
werden gevoerd, werden 97.000 gevangenen, on
der wie de plaatsvervangende legerleider, gene
raal Nowikof, gemaakt. 467 stukken geschut, 28
pantserwagens, 824 mitrailleurs, 758 granaat
werpers, 86 pantserafweerkanonnen en 69 stuk
ken luchtdoelgeschut werden buitgemaakt of
vernietigd. De buit aan zware en lichte infante -
rie-wapens is nog niet geheel geteld.
De bloedige verliezen van den vijand zijn ge
weldig en moeten getaxeerd worden op 30 tot
40.000 man. 3597 kazematten en verdedigings
installaties van elke soort, waaronder de belde
modernste en sterkste bolwerken „Maxim
Gorki" 1 en 2 met elk 4 kanonnen van 30.5 cm.
werden genomen, alsmede rond 137.000 mijnen
onschadelijk gemaakt. Ontsnapt zijn alleen,
zooals door verklaringen van gevangenen werd
bevestigd, enkele hoogere officieren en commis
sarissen, alsmede in de eerste dagen van den
aanval enkele transporten met gewonden.
Nedersaksische, Brandenburgsche. Silezische,
Saksische, Frankische, Sudeten-Duitsche en
Rijnlandsche divisies, alsmede legertroepen van
alle volksstammen, te zamen met Roemeensche
divisies-infanterie en bergjagers hebben in dit
succes een gelijk aandeel.
De totale verliezen van de Duitsche troepen
bedragen 872 officieren en 23.239 onderofficieren
°n mpncchanpen, waarvnn ioq officieren en 4147
onderofficieren en manschappen zijn gesneu
veld, 11 officieren en 1580 onderofficieren ep
manschappen worder. vermist en de overigen
gewond.
De troepen van het leger zijn door het Duit
sche corps gevechtsvliegers voor den korten af
stand op voorbeeldige wijze gesteund, die zich in
ononderbroken aanvallen overdag en des nachts
doeltreffend in den strijd tegen doelen te land
en op zee hebben gemengd.
In de periode van 2 Juni tot 4 Juli werden
23.751 aanvalsvluchten door gevechtsvliegtuigen
van allerlei soort uitgevoerd. 123 "ijandelijke
vliegtuigen werden neergeschoten en 18 op den
grond vernield. Talrijke vijandelijke pantser
wagens, kazematten, batterijen, kazernes, muni
tie- en olie-opslagnlaatsen 'werden vernietigd, 4
torpedojagers, 1 duikboot, 3 motortorpedoboo-
ten. 6 kustvaartuigen en 4 vrachtschepen wer
den tot zinken gebracht; 31 eigen vliegtuigen
gingen verloren.
Duitsche en Italiaansche zeestrijd rachten
bestookten de vijandelijke scheepsbewegingen
voor Sebastopol. Het gelukte hun de vijandelijke
ravitailleering en het wegvoeren van transpor
ten te belemmeren. 3 Bolsjewistische duikbooten,
2 schepen met elk 10.090 brt., een transportschip
van 5000 brt. en 2 met troepen geladen kleine
eenheden tot zinken te brengen en zoodoende in
belangrijke mate bij te dragen tot het succes van
den aanval.
De aanval begon met de doorbraak door de
landbrug van Perekop op 21 September 1941 en
eindigde met de bestorming van de sterkste
zee- en landvestL.g Sebastopol op 4 Juli 1942.
De aanval kostte den vijand het verlies /an
430.000 man aan gevangenen, 1198 pantser
wagens en 2102 stukken geschut en zal niet als
een overwinning der bolsjewisten, zooals de
vijandelijke propaganda het tracht voor te stel
len. doch als een roemrijk blad van de Duitsche
en Roemeensche weermacht in de geschiedens
worden opgeteekend.
Erkenning van Duitsche
Beslissingen in Burgerlijke
en Handelszaken.
Het Verordeningenblad bevat een verorde
ning van den Rijkscommissaris voor het be
zette Nederlandsche gebied betreffende de er
kenning en tenuitvoerlegging van Duitsche
beslissingen in burgerlijke en handelszaken.
Hierin wordt bepaald, dat de beslissingen in
burgerlijke en handelszaken van de burgerlijke
gerechten in het Duitsche rijk, met inbegrip
van het Protectoraat Bohemen en Moravië,
welke aldaar in kracht van gewijsde zijn ge
gaan, worden erkend.
Niet erkend echter worden beslissingen in
kort geding, alsmede beslissingen en procedures
ter zake van faillissement of surséance van be
taling.
Evenmin wordt een beslissing erkend, wan
neer bi) overeenkomstige toepassing der Neder
landsche bevoegdheidsbepalingen een gerecht in
het Duitsche rijk tot het doen van uitspraak
niet bevoegd zou zijn geweest.
Indien de in het ongelijk gestelde gedaagde
Nederlander of Nederlandsch onderdaan is en
in het rechtsgeding niet is opgekomen, wordt
de beslissing slechts erkend, wanneer de dag
vaarding of beschikking, welke den rechtsin
gang inleidt, aan hem of aan zijn tot inont-
vangstneming gemachtigden vertegenwoordiger
persoonlijk of door bemiddeling van de daartoe
bevoegde Nederlandsche instanties Is beteekend.
Een beslissing wordt ook niet erkend, wan
neer daarin met betrekking tot een Nederlander
of een Nederlandsch onderdaan bij de beoor
deeling der handelingsbekwaamheid, der wette
lijke vertegenwoordiging, eener familie- of erf
rechtelijke verhouding, dan wel een verklaring
van afwezigheid of vermoedelijk overlijden, niet
Nederlandsch materiaal recht, met inbegrip van
het Nederlandsch internationaal privaatrecht,
is toegepast, voor zoover de beslissing bij toe
passing van dit recht voor een Nederlandsche
partij gunstiger zou zijn geweest.
Verder wordt een beslissing niet erkend, voor
zoover de erkenning in tegenspraak zou zijn
met de rechtskracht van een beslissing van een
Nederlandsch gerecht.
Ten slotte heeft geen erkenning plaats van
een beslissing, wanneer daardoor kan worden
gedwongen tot een handelen of nalate.n welke
evenals die afdwinging volgens het in het
bezette Nedèrlandsche gebied geldende recht
uitdrukkelijk verboden zijn.
Voor zoover beslissingen dienen te worden
erkend, worden zij op verzoek uitvoerbaar ver
klaard, onder voor-waarde, dat zij in het Duit
sche rijk uitvoerbaar zijn. Het verzoek tot uit-
voerbaarverklaring wordt door bemiddeling van
den Rijkscommissaris voor het bezette Neder
landsche gebied (Commissaris-Generaal voor
Bestuur en Justitie) bij het bevoegde gerecht
ingediend.
Indien een der partijen de tenuitvoerlegging
van een Nederlandsche beslissing in het Duit
sche rijk door een geding tot verkrijging van
een vonnis van tenuitvoerlegging of door éen
aanvraag tot executie tracht te verkrijgen, ver
klaart het gerecht of de voorzitter van het ge
recht, dat de beslissing in kracht van gewijsde
is gegaan. Deze verklaring wordt slechts afge
geven, wanneer de beslissing is voorzien van
het visum van den Rijkscommissaris voor het
bezette Nederlandsche gebied (Commissaris-Ge
neraal voor Bestuur en Justitie). De betref
fende partij vraagt het visum aan door bemid
deling van den Secretaris-Generaal van het
Departement van Justitie.
Deze verordening is 7 Juli in werking ge
treden.
WIJZIGING DER VERORDENING BETREF
FENDE DE DUITSCHE RECHTERLIJKE
MACHT VOOR STRAFZAKEN.
Verder bevat het Verordeningenblad een derde
verordening van den Rijkscommissaris voor het
bezette Nederlandsche gebied, houdende wijzi
ging en aanvulling der Verordening no. 52/1940
betreffende de Duitsche rechterlijke macht voor
strafzaken.
Naast enkele aanvullingen betreffende de
procedure voor het Landgerecht en het Hoog
gerechtshof wordt hierin o.m. de volgende
nieuwe bepaling opgenomen: „Indien de ver
dachte aangehouden is en zijn onmiddellijke
berechting noodzakelijk geacht kordt, kan de
vordering tot vaststelling van de terechtzitting
voor de bijzondere rechtbank mondeling worden
ingesteld en behoeft geen schriftelijke vordering
tot vervolging te worden ingediend. In deze ge
vallen behoeven geen termijnen te worden in
acht genomen."
In den vijfden titel van de verordening werd
tot dusver bepaald, dat de Duitsche procureur-
generaal in het bezette Nederlandsche gebied
ten aanzien van in kracht van gewijsde gegane
vonnissen van het Landgerecht en het Hoogge
rechtshof binnen een jaar bij den Rijkscommis
saris een verzoek kan indienen om vernietiging,
terwijl na zoodanige ernietiging het Hoogge
rechtshof na hernieuwde mondelinge behan
deling beslist met inachtneming van de rechts
opvatting. welke in een motiveering van de ver
nietiging gegeven is.
Deze vijfde titel zal thans als volgt luiden:
„Acht de Rijkscommissaris voor het bezette
Nederlandsche gebied een vonnis in kracht van
gewijsde van een Duitsch gerecht wegens een
fout bij de toepassing van het recht op de vast-
géstelde feiten ongerecht, of bestaan andere ge
wichtige redenen tot twijfel aan de juistheid
van een vonnis in kracht van gewijsde van een
Duitsch gerecht, welke een nieuwe terechtzitting
en beslissing ter zake noodzakelijk doen schij
nen, dan kan hij. binnen een jaar, nadat het
vonnis in kracht van gewijsde is gegaan, een
nieuwe terechtzitting voor den. bijzonderen se
naat van het Hooggerechtshof bevelen. Op grond
van het bevel van den Rijkscommissaris neemt
de bijzondere senaat van het Hooggerechtshof
een nieuwe beslissing ter zake. Beveelt de Rijks
commissaris de nieuwe behandeling wegens een
fout bij de toepassing van het recht op de vast
gestelde feiten, dan is de bijzondere senaat ge
bonden aan de rechtsopvatting, welke de Rijks
commissaris in het betreffende geval in zijn
bevel opneemt."
TOELICHTING.
Van bevoegde zijde wordt op bovengenoemde
verordeningen de volgende toelichting gegeven:
De verordening van den Rijkscommissaris
no. 52/1940 over de Duitsche competentie in straf
zaken is in een derde wijzigingsverordening.
(Verordening no. 70/1942) op enkele punten
aangevuld ter bespoediging van de procedure.
Vooral van belang is, dat het gerechtelijk be
sluit tot aanhangig maken, van een zaak weg
valt. In de plaats daarvan vormt thans de acte
van beschuldiging van het openbaar ministerie
den grondslag voor de behandeling der zaak in
het hoofdproces. Door een tweede voorschrift
kan de Landesrichter voortaan straffen tot 15
jaar tuchthuis opleggen. Onder bepaalde voor
waarden, die in de verordening opgesomd wor
den, kan de Rijkscommissaris binnen een jaar
na het rechtsgeldig worden van het vonnis van
een Duitsch gerecht het opnieuw aanhangig ma
ken van het hoofdproces bij den nieuwen bij-
zonderen senaat van het Obergericht gelasten.
De in de laatste twee jaar meermalen ge
wijzigde Verordening no. 52/1940 is in de thans
geldende redactie door de Verordening no. 71/
1942 opnieuw afgekondigd.
Tot dusverre werden Duitsche gerechtelijke
uitspraken in civiele- en handelszaken in den
regel in Nederland niet erkend, waardoor zij
hier'geen onmiddellijke uitwerking door middel
van executie konden hebben. In het algemeen
was het tot dusverre noodig een eisch,
waarover een gerecht in Duitschland reeds be
slist had, hier opnieuw in te dienen. In het pro
ces voor den Nederlandschen rechter konden
dan alle kwesties, die in Duitschland reeds be
slist waren, opnieuw opgeworpen en onderzocht
worden. Volgens het in het internationale
rechtsverkeer geldende beginsel der wederkee-
righeid konden dus ook in Duitschland Neder
landsche vonnissen die rechtsgeldig waren, niet
onmiddellijk executabel verklaard worden en
tegen de veroordeelde partij ten uitvoer gelegd
worden. Tengevolge van het steeds levendiger
wordende handels- en economische verkeer tus
schen het Duitsche rijk en het bezette Neder
landsche gebied en de drukke uitwisseling van
Nederlandsche werkkrachten naar Duitschland
werd deze toestand van beide zijden in toene
mende mate als een ongewenschte en tijdroo-
vende belemmering gevoeld. De onderhandelin
gen, die daarom veeds sedert geruimen tijd ge
voerd zijn om een oplossing te verkrijgen op
den grondslag van wederkeerigheid, hebben
thans haar neerslag gevonden in de thans ge
publiceerde verordening van den Rijkscommis
saris over de erkenning en executie van Duit
sche uitspraken in civiele en handelszaken.
In artikel 1 van de verordening wordt het
beginsel uitgesproken, dat alle uitspraken dei-
civiele gerechten van het Duitsche rijk met
inbegrip van het Protectoraat Bohemen en
Moravié. die daar rechtsgeldigheid hebben ver
kregen, worden erkend. De artikelen 2 tot 7
sluiten de erkenning in bepaalde gevallen uit,
b.v. voor uitspraken in beslag-, faillissement
en accoordzaken, of wanneer de erkenning der
rechtsgeldigheid in tegenspraak zou zijn met
de uitspraak van een Nederlandsch gerecht,
resp. wanneer door de uitspraak een handeling
zou worden afgedwongen, die volgens het in het
bezette Nederlandsche gebied geldende recht
uitdrukkelijk verboden is. Rechtskrachtige Duit
sche uitspraken, die voor erkenning in aanmer
king komen, worden door het Nederlandsche
gerecht uitvoerbaar verklaard op een voorstel,
dat moet worden ingediend door bemiddeling
van het bureau van den Rijkscommissaris (Com
missaris-Generaal voor Bestuur en Justitie).
Het gerecht onderzoekt in dit verband slechts
of de voorwaarden voor de erkenning aanwezig
zijn en of de rechtsgeldigheid der betreffende
uitspraak In den vereischten vorm is bewezen
(artikelen 8 tot 9).
Door de uitvaardiging dezer verordening wordt
thans ook de wederkeerigheid in het verkeer
met het Duitsche rijk gewaarborgd. Dit be
teeken t, dat rechtsgeldige Nederlandsche uit
spraken in civiele- en handelszaken onder ge
lijkluidende voorwaarden in het gebied van het
Duitsche rijk worden erkend en ten uitvoer ge
legd kunnen worden. Artikel 10 bepaalt, dat
voor dergelijke Nederlandsche uitspraken aller
eerst een voor-gezien-verklaring van den Rijks
commissaris (Commissaris-Generaal voor Be
stuur en Justitie) en daarna een bevestiging van
rechtsgeldigheid moet worden verkregen van
het gerecht, dat de uitspraak gedaan heeft.
Ter verduidelijking van deze zijde der exe
cutiebepalingen kan gewezen worden op een
voorbeeld van een geval, dat voortaan zonder
moeilijkheden kan worden opgelost: een Ne
derlandsch arbeider werkt sedert maanden in
Duitschland. Daar hij geen onderhoudskosten
betaalt aan zijn familieleden, die daarop recht
nebben, hebben dezen een rechtsgeldig vonnis
van het bevoegde Nederlandsche gerecht tegen
hem verkregen. Dit vonnis kon tot dusverre in
het Duitsche rijk niet geëxecuteerd worden,
zoodat de betaling der onderhoudskosten uit de
verdiensten van den Nederlander in Duitsch
land niet kon worden afgedwongen. Voortaan
is het zonder meer mogelijk de rechthebbenden
door executie van dit vonnis in Duitschland on-
mlddelliik aan hun recht te helpen en hun
economisch bestaan uit de verdiensten van
den Nederlander ook tegen diens wil te ver
zekeren.
van hedenavond
tot morgenochtend
22.02 uur
5.28 uur
De maart kwam vannacht op tc 2.32 uur en
gaat vanmiddag om 17.15 uur weer onder.
PREDIKBEURT.
SASSENHEIM Chr. Geref. Kerk: Donderdag
nam. 81/4 uur, (Biduur) ds, Visser.
NED. IIERV, KERK Beroepen te Vlnkeveen,
ds. J. Cuperus te Doornspijk. Bedankt voor Brlt-
sum, is. C. M. de Jong te Morra en Lloessons.
Voor Neerbosch-Hees, ds. A. W. Laeonder te
Nieuw-Vennep.
GEREF. KERKEN' Beroepen te Franeker, ds.
S. Eringa te Rlnsumageest - - Tweetal U Deven
ter, dr. M. Elgersma te Ulrum an ds. W. Scheele
te Ulthuizermeeden Drietal to Oversctiid,
cand. P. van der Spek, hulpprediker te Scheve-
ningen; cand. J. P. van der Stoel, hulppreu.ke:
te Rotterdam en cand. L. L. van der Vliet, hulp
prediker te Den Helder Bedankt voer Ledum
(vac. ds. A. S. Timmer) ds. J. Koppe van Ommen
Benoemd tot hulpprediker te Bergen op Zoom.
cand. K. P. van der Wel, hulpprediker te Aalten
Beroepen te Noordwijk (Gr.) (toez.) ds. M.
H. W. Bartstra te Oldeholtwolde (Fr.) Zestai
te Almelo: dr. W. Aalders te Koudum. ds. C. M.
Van Endt te Nieuwer-Amstel, ds. P. j. Mackaay
te Nieuw Amsterdam, ds. A. Oskamp te Haren en
ds. H. A. Visser te Raalte en ds. Ph. A. Warners
te Koudekerke Aangenomen naar Arnemuiden,
drs J, C. Hooykaas te Benschop. Naar Glessen
Oud- en Nleuwkerk, ds. J, J. Beukenkamp te
Hardlnxveld Beroepen fce Hilversum (4de pre
dikantsplaats), dr. H. N, Ridderbos te Rotter -
dam-Charlols.
CHR. GEREF. KERK Tweetal te Slledrecht
ds. W. Heerma te Zeist en ds. W. F. Laman te
Heerlen Beroepen te 's-Gravenhage- O., cand.
J. van Dalen te Assen. Te Sneek, cand. H. Toor-
man te Nieuwe Pekela. Te Oosterbeek. ds, I. de
Bruyne te Deventer. Te Wormerveer, cand. J. van
Dalen te Assen Bedankt voor Nieuwe Pekela,
ds. J. H. Velema te SteenwUk.
GEREF. KERK IN H. V. Aangenomen naar
Middelburg, ds. L. Th. A. van der Marei te Oude-
mlrdum.
DOOPSGEZ. BROEDERSCHAP Beroepen te
Ameland, prop. H. Bremer te A'dam Aange
nomen naar Meppel: ds, W. I. Fleischer te Bal*
en Woudsend.