83sfe Jaargang
VRIJDAG 3 JULI 1942
Ho. 25233
De strijd in Noord-Afrika
De doorbraak bij El Alamein
Anglo-Amerikanen
verlaten Turkije
Verspreide Berichten
Verduisteren:
BINNENLAND
De nieuwe bonnen
Joden mogen woningen van
niet-joden niet betreden
GEMENGD NIEUWS
Uil hef Britsche parlement
Duitschland wint aan alle fronten
De val van Sebastopol
Aardappelranfsoen weer V/i K.G.
STADSNIEUWS
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: J. W. Henny.
Telef Directie en Administratie
25041 (2 lilnen) Gironummer: 57055
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Telef. Redactie 21507
Hoofdredacteur: B. W. Menkhorst. Lelden.
Pl.verv.: K Been. Lelden.
Naar het opperbevel der Duitsche weermacht
mededeelt, hebben tijdens de gevechten in
Noord-Egypte de Britsche formaties in de ster
ke stellingen van El Alamein, ten Zuiden van
de Arabische Golf getracht een laatsten tegen
stand te bieden. Bij den aanval van de Duit
sche en Italiaansche troepen op deze stellingen
heeft de vijand met zijn pantserstrijdkrachten
een verbitterden afweerstrijd gevoerd. Toch
hebben de pantserwagens van de troepen van
de spil in de middaguren van den Ier. Juli
het vijandelijke verdedigingsfront ten Zuid-
Oosten van El Alamein doorbroken en de door
braak vergroot in Noord-Oostelijke en Zuid-
Oostelijke richting. De vijandelijke stellingen
werden naar het Zuiden en Noorden opgerold.
Gevechtsvliegtuigen en duikbommenwerpers
hebben tot steun van de DuitschItaliaansche
pantserwagens in verscheidene golven de vijan
delijke-gemotoriseerde strijdkrachten aangeval
len; kort na 7 uur vielen de eerste bommen
tusschen de met munitie en troepen beladen
auto's, waarvan een groot aantal, o.a. ook een
pantserwagen, in brand raakte, terwijl een
groot deel der andere voertuigen beschadigd
werd. Duitsche jagers, die de duikbommen
werpers begeleidden, hebben in het gevechts-
gebied rond El Alamein 8 vijandelijke vlieg
tuigen. waaronder 4 van het type-Curtiss, zon
der zelf verliezen te lijden, neergeschoten.
(D.N.B.)
DE ONRUST IN EGYPTE.
Uit Ankara wordt aan de Münchener Neu-
este Nachrichten gemeld; De groote bladen te
Cairo hebben sedert Maandag het optimisme
ten opzichte van de gebeurtenissen op het oor-
logstooneel in Noord-Afrika laten varen. Zij
wijzen thans op het buitengewone gevaar en
spreken van ontwikkelingen, die nog niet te
overzien zijn. De ongerustheid van het Egyp
tische publiek neemt van dag tot dag toe. Vol
gens de meening van een neutraal waarnemer
kan binnen een uur tijds een enorme paniek
ontstaan, die tot nu toe door uitgebreide vei
ligheidsmaatregelen van Britsche militaire in
stanties, in samenwerking met de Egyptische
politie, voorkomen werd. Slechts in Alexandrie
deden zich verschijnselen van een paniek voor
en vond een massale vlucht uit de stad plaats
De opwinding wordt nog vergroot door de in-
tusschen door speciale formaties van het Brit
sche leger getroffen voorbereidingen om in de
haven en stad te Alexandrië groote ontplof
fingen te doen ontstaan. Deze voorbereidingen
wijzen er op, dat Groot-Brittannië besloten
schijnt eventueel ook in Egypte de politiek der
verzengde aarde toe te passen, hetgeen cata-
strophale gevolgen voor den Egyptischen land
bouw zou hebben, die aangewezen is op een
onberispelijke functionneering van het be-
vloeiïngssysteem. De voorbereidingen hebben
dan ook stappen van Egyptische zijde uitge
lokt, bij den Britschen ambassadeur te Cairo.
Deze antwoordde daarop, dat de Britsche mi
litairen zich bij deze maatregelen ongetwijfeld
lieten leiden door zuiver militaire noodzaak.
Overigens was hij zelf niet op de hoogte van
de bijzonderheden der militaire plannen. Deze
uitlating van den Britschen ambassadeur heeft
in het Egyptische parlement tot stormachtige
woordenwisselingen aanleiding gegeven. Intus-
schen zijn van Britsche zijde de laatste voor
bereidingen getroffen voor de overneming van
de macht in Egypte, de uitsluiting van het
Egyptisch parlement en van de regeering. Be
paalde Britsche persoonlijkheden zijn reeds be
noemd tot zekere posten. Naar als argument
wordt opgegeven, kon de chaos anders onover
zienbaar worden
Uit Caïro is een massale vlucht naar Boven-
Egypte begonnen, daar de regeering van den
Libanon verderen toevloed uit Egypte heeft
verboden. Daardoor wordt de voedselpositie in
Boven-Egypte op onverwachte wijze verscherpt.
Het kabinet is voortdurend bijeen en dagelijks
houdt Nahas Pasja contact met den Britschen
ambassadeur, zonder dat deze laatste echter ge
neigd schijnt de gewenschte inlichtingen over
den militairen toestand te geven. Daardoor
wordt men in parlementskringen steeds onge
duldiger. Hofkringen en koning Faroek nemen
de uiterste terughoudendheid in acht. Zij wor
den zeer sterk door de Britsche politie be
waakt en geschaduwd. De vijandschap onder
de Egyptische bevolking tegen Groot-Brittannië
wordt steeds grooter, daar de verschrikkingen
van den oorlog steeds meer het Nijldal na
deren.
9 9
In toonaangevende kringen in de Duitsche
hoofdstad geeft men over het algemeen te
verslaan, dat het Britsche doel in Egypte geheel
en al duidelijk is. nl. een zoo groot, mogelijke
opoffering van het Egyptische volk en land
voor de oorlogsbelangen van hst Britsche we
reldrijk te waarborgen. Daartegenover wordt als
doel der spilmogendheden geproclameerd: de
bevrijding van Egypte van de Britsche heer
schappij en het herstel van de volledige souve-
reiniteit van het land aan de Nijl. Tusschen
beide alternatieven moeten de Egyptenaren
thans kiezen. (D.N.B.).
Van betrouwbare zijde verluidt aldus het
D.N B. dat de ambassadeurs Van Amerika
en Engeland hun landgenooten in Turkije, die
niet voorzien zijn van diplomatieke passen, den
raad hebben gegeven hun spoedig vertrek via
Syrië en Irak te overwegen. Deze ambassadeurs
hebben ook ontraden gebruik te maken van de
gewone reisroute via Palestina en Egypte.
De laatste dagen heerscht onder de Anglo-
Amerikanen en hun bondgenooten een paniek
achtige vertreksfeer. De slaapwagens in de
richting van Irak zijn overvol en dagenlang
van te voren besproken.
DE JOODSCHE JOURNALISTEN
TE VICHY.
De te Vichy geaccrediteerde Fransche en
buitenlandsche journalisten van Joodsche af
komst zijn uitgenoodigd hun werkzaamheid te
staken en uit Vichy te vertrekken. Door dezen
maatregel worden in het bijzonder verscheidene
buitenlandsche journalisten getroffen. (D.N3.)
„LAATSTE KRUISTOCHT VAN GANDHI
VOOR ONAFHANKELIJKHEID VAN INDIK".
De correspondent te New Delhi van de „Eve
ning Standard" meldt; Gandhi treft alle voor
bereidingen om binnenkort een campagne te
beginnen tegen alle in Indië wonende vreem
delingen, vooral echter tegen de Engelschen.
Naar verluidt, staan er drie hoofdpunten op
Gandhi's program;
1. Opheffing van de zoutwet.
2. Schadeloosstelling van alle Indiërs, die om
militaire redenen door de Britsche autoriteiten
gelast werden hun woning te verlaten.
3. Verdrijving van alle vreemdelingen uit In
dië. met inbegrip van de Engelschen. Ameri
kanen en de Chineezen.
De correspondent voegt hieraan toe, dat
Gandhi met deze campagne waarschijnlijk niet
voor afloop der zitting van de congrescommis
sie zal beginnen. Hij heeft evenwel zijn aan
hangers ift onderscheidene Indische plaatsen
reeds verzocht, in zekeren zin een psychologi
sche basis te leggen voor de uitvoering van
dezen „laatsten kruistocht voor de onafhanke
lijkheid van Indië". (D.N.B.),
SUMNER WELLES OP
INTER-AMERIKAANSCHE CONFERENTIE.
Woensdag is te Washington de inter-Ameri-
kaansche conferentie voor bedrfjfs- en finan-
cieele controle geopend. De vice-minister van
buitenlandsche zaken der Ver. Staten. Sumner
Welles, hield voor de verzamelde vertegenwoor
digers van alle landen van het Westelijke
halfrond een toespraak, waarin hij o.a. zeide.
dat deze besprekingen de voortzetting vormen
van de conferentie te Rio. Voorts verklaarde
hij, dat de asmogendheden Amerika niet alleen
op militair, doch ook op economisch gebied be
dreigen. (D.N.B.).
LORD WOOLTON OVER DE ENGELSCHE
VOEDINGSPOSITIE.
Lord, Woolton, de Britsche minister voor de
voedselvoorziening, heeft zich gisteren fn een
rede te Londen uitgesproken tegen een vermetel
vertrouwen ten aanzien van de Engelsche voe
dingspositie. Hij zeide; werpt een blik op de
kaart en ziet de bronnen van onze leveranties
Bedenkt, hoeveel wij daarvan verloren hebben.
Denkt aan onze scheepsverliezen, waarvoor men
het oog niet mag sluiten. Denkt aan onze vast
beradenheid, den vijand in zijn eigen land te
verslaan. Wanneer ge dit alles goed voor oogen
houdt, zult ge inzien, dat wij er nooit zeker van
kunnen zijn, wat er nog met onze voedingsposi
tie kan gebeuren. (A.N.P.)
van hedenavond 22.04 uur
tot morgenochtend 5.23 uur
De maan kwam vannacht op te 0.57 uur en
ging vanmorgen om 11.38 uur weer onder.
Gedurende de volgende week zijn de bonnen
34 aangewezen voor het koopen van brood, be
schuit en vleesch.
Van de tabakskaart voor mannen zijn geldig
verklaard de bonnen 43 en 44.
Ten slotte zal in het tijdvak van 5 t/m. 14
Juli op bon 34 van de boterkaart boter en op
bon 34 van de vetkaart boter, margarine of
vet kunnen worden gekocht.
Naar aanleiding van verschillende vragen
wordt er van bevoegde Duitsche zijde ter
voorkoming van misverstand, uitdrukkelijk
op gewezen, dat paragraaf 2 van de tweede
beschikking voor joden van den commissa
ris-generaal voor de openbare veiligheid zoo
moet worden opgevat, dat het aan joden vol
strekt verboden is woningen van niet-joden
te betreden.
Uitgezonderd zijn de in de betreffende be
schikking nader aangeduide bijzondere ge
vallen.
JAPANSCHE BURGEMEESTERS OP JAVA.
Het D.N.B. meldt uit Tokio:
De Japansche militaire overheid heeft beslo
ten in de voornaamste steden van Java Japan
sche burgers tot eersten burgemeester te benoe
men. Voor Batavia is uitverkoren de onlangs be
noemde adviseur van - het Japansche militaire
bestuur, Sakai Tsoekamoto, die binnenkort op
zijn nieuwen post benoemd zal worden. Tsoeka
moto was vroeger leider der afdeeling Zuidzee
van de handelsmaatschappij Mitsoebisji.
DE RIJKSCOMMISSARIS BEZOEKT
IERSEKE.
Gistermiddag heeft Rijkscommissaris, Rijks
minister Seyss-Inquart een bezoek gebracht aan
de oester- en mosselcultuur in Ierseke. De
Rijkscommissaris was vergezeld van den com
missaris der provinoie Zeeland, dr. Munzer, den
waarnemend commissaris van Zeeland, mr, P.
Dieleman en den burgemeester van Ierseke, den
heer Gunning. De heeren hebben aan boord
van het mosselvaartuig „Ierseke 28" van de be
kende mosselkweekers, de gebroeders Padmos,
de oesterperceelen van de Iersekesche bank in
de Oosterschelde bezichtigd en zijn tegen half-
acht weer aan land gestapt.
t
GROOTE PARTIJ HAMSTERWAAR
IN BESLAG GENOMEN.
Woonhuis en kantoor als opslagplaats.
Om de hamsterwaren van een 46-jarigen no
taris naar het politiebureau te Den Haag over te
brengen, heeft de transportauto van de politie
vier ritten moeten maken. Zoowel het huis als
het kantoor van dezen Hagenaar wiens gezin
slechts uit man en vrouw plus inwonende dienst
bode bestaat, bleek een opslagplaats te zijn van
alle soorten levensmiddelen en verbruiksartike-
len. Een klein beeld van de hamsterwaren, die
in beslag genomen zijn, moge de volgende op
somming geven;
ongeveer 80 blikjes gecondenseerde melk, onge
veer 120 blikken melkpoeder ongeveer 150 blik
ken groenten, plm 10 kg. thee, 25 kg rijst een 25 tal
blikken boter, een kleine honderd potten jam,'60
pakken maizena, 40 kg. suiker, 30 pakken haver
mout en gortmout, een 25-tal flesschen terpen
tijn, eenzelfde aantal flesschen spiritus, eveneens
een 25 tal flesschen vloeibare zeep voorts fles
schen azijn en azijnessence, een groote hoeveel
heid koffie, pakken macaroni, een groote partij
tollet- en huishoudzeep, flesschen boen- en zeil-
was, blikken biscuit, blikken toast, pakken tafel
beschuit, vitamine D in poedervorm, tafelzuren,
zeemenlappen, werk- en toiletborstels, sponsen,
kwasten, scheercrême enez.
De juiste hoeveelheden konden nog niet wor
den opgegeven, daar het personeel van den
justitieelen dienst thans nog bezig is met net
sorteeren der goederen.
Reikt uw /'wakkeren volksgenooten de hand;
wordt lid van den Nederlandschen Volksdienst.
BONNEN. DIE VERNIETIGD KUNNEN
WORDEN.
De met „tabak Rl" gemerkte bon van de
tabakskaart en de met „sigaretten Rl" ge
merkte bon der sigarettenkaart zullen niet gel
dig worden verklaard en kunnen derhalve wor
den vernietigd.
Voorts kan ook de met „versnaperingen 29"
gemerkte bon der versnaperlngenkaart vernie
tigd worden, aangezien deze bon eveneens niet
zal worden aangewezen.
Verder kunnen de brandstoffenkaarten van
den winter 1940/1941 vernietigd worden.
VERHOOGING VAN DEN BIERACCIJNS.
Bij besluit van den secretaris-generaal van
financiën is bepaald, dat de bieraccijns met
ingang van 6 Juli a.s. wordt verhoogd van 3
gulden tot f. 4.20 per hectoliter-graad.
MOTIE TEGEN CHURCHILL VERWORPEN.
In het Britsche Lagerhuis verklaarde Hore
Belisha, dat niets de vroegere verklaring van
Churchill rechtvaardigt, dat de Britten in Libyë
de superioriteit op het gebied van uitrusting be
zaten. De dingen kunnen niet blijven zooals ze
thans zijn. Wanneer de Engelschen zoo succes
vol geweest waren als de Japanners bij hun
combineering van lucht- en zeemacht, dan had
den ze de „Prince of Wales" en de „Repulse"
niet verloren en zouden zij nu elders kunnen
zijn gebracht en Engelands positie in de Mid-
dellanasche Zee zou een heel andere zijn ge
weest. De Labour-afgevaardigde Bevan zeide:
Churchill wint weliswaar het eene debat na het
andere, maar verliest ook den eenen slag na
den anderen. De regeerlng heeft dezen oorlog
van het begin af verkeerd opgevat, maar nie
mand heeft hem verkeerder begrepen dan
Churchill zelf. Niemand was indertijd zoo geest
driftig over de Maginot-linie als Churchill. Deze
primaire onjuiste conceptie van den oorlog is
er schuld aan, dat de regeering een verkeerde
strategie heeft en deze verkeerde strategie heeft
ook de verkeerde wapens doen ontstaan.
Het bewijs daarvoor is het gebrek aan duik
bommenwerpers en transportvliegtuigen. De af
gevaardigde eischte verder een zuivering onder
de van klassebewustzijn vervulde Britsche leger
leiders. Voorts verklaarde hij, dat een tweede
front in Europa in den loop van dit jaar nood
zakelijk is en zeide woordelijk: „Grijpt den
vijand aan op een afstand van 21 mijl en niet
op een afstand van 14.000 mijl."
Churchill heeft daarop geantwoord.* Hij zeide.
dat hij bij zijn aankomst in de Ver. Staten, toen
hij op 21 Juni de kamer van den President
werd binnengeleid, een schok had gekregen,
toen hem het bericht van den val van Tobroek
werd gebracht. Toen hij naar de Ver. Staten
was vertrokken, waren de Britsche hulpbronnen
in Afrika veel grooter dan die van den vijand
en eveneens de in aantocht zijnde versterkingen.
In het bijzonder zeide Churchill; „Wij hadden
De leuze „Duitschland overwint aan alle
fronten" is een tijdlang niet aangeheven, maar
thans is er alle reden om deze leuze te doen
herleven. Men zie naar Noord-Afrika, men zie
naar het Oosten! Daar treft wel zéér sterk de
val van Sebastopol, niet voor niets genoemd „de
sterkste vesting der wereld".
Met alle middelen van de natuur en de tech
niek is Sebastopol de laatste Jaren ontwikkeld
tot een zee- en landvesting van den eersten
rang, tot de sterkste vesting der Sovjet-unie.
De oude fortificaties van den Krim-oorlog of de
versterkingen uit den tsaristischen tijd staan
in geen verhouding tot de thans overwonnen
forten. Ontoegankelijke kustgebieden en tal
rijke bergruggen zijn uitgewerkt tot een verde
digingssysteem met diepe geledingen, diepe klo
ven, steile hellingen en ondoordringbaar bosch
en kreupelhout waren gebruikt voor den aanleg
van reusachtige mijnvelden. Het in het Duit
sche weermachtbericht van 29 Juni genoemde
aantal van 112.644 mijnen is een geringe aan
duiding voor het feitelijk aanwezige aantal mij
nen dat vele malen grooter was dan dit getal.
De versterkingen en forten waren volgens de
modernste opvattingen gebouwd, onder den
grond verbonden, versterkt met in de rotsen uit
gehouwen afzonderlijke kazematten, granaat
werpersstellingen en voor de defensie ingerichte
holen. De forten in den Noordelijken sector
Stalin, Gorki, Molotof. Tsjeica. Gpoe. Siberie,
Wolga, Lenin, Noordelijk fort, het waren de
modernste vestingwerken. Bijzonder uitgebreid
was verder het versterkte terrein aan het Zui
delijke front, in het bijzonder de Sapoen-hoog-
ten en de tankgrachten.Talrijke artilleriefor
ten, talrijke batterijen van alle kalibers en het
optreden van de bolsjewistische vloot der Zwarte
Zee versterkten de verdediging, zoodat deze ves
ting door de bolsjewisten voor onneembaar ge
houden kon worden. De verovering en bestor
ming van dit vestingssysteem met een door
snee van 20 kilometer diepte beteekent derhalve
een prestatie, die op waardige wijze een plaats
vindt naast de beste wapenfeiten van dezen
oorlog. De voornaamste last van den strijd
werd gedragen door infanterie en pioniers, cie
in overmoeibare aanvallen tegenover den krach-
tigsten vijandelijken tegenstand, tegenover ver
bitterde talrijke tegenaanvallen, onder voort
durend vuur van de artillerie en granaatwer
pers brok na brok uit deze vesting-krans brak.
Hier moet gezegd worden, dat woordelijk huis
na huis afzonderlijk moest worden ingenomen.
In het bijzonder moet waardeering naar voren
worden gebracht voor het optreden en de suc
cessen van de verbonden Roemeensche troepen,
die bij de moeilijke acties in het Zuidelijk deel
van het front, in de gevechten om de Sapoen-
hoogten en bij de tankgrachten een soldateske
moed en schitterende dapperheid aan den dag
hebben gelegd.
Op 6 Juni werd voor het eerst in het Duit
sche Weermachtsbericht melding gemaakt van
den ingezetten aanval op de vesting, gisteren
kon de val reeds worden medegedeeld.
Men denke hierbij aan de langdurige belege
ring der vesting in den Krim-oorlog (1854
1855J.
Toen heeft een Fransch-Engelsch leger, dat
bij Eupatoria geland was. 349 dagen noodig ge
had om de vesting tot overgave te dwingen.
Sebastopol, dat toen door aanvankelijk mee-
rendeels nog niet gereed gekomen veldvesting-
werken beschermd was, werd na de veldslagen
van Balaklawa en Inkerman ingesloten On
danks voortdurende beschieting, wonnen de be
legeraars slechts langzaam terrein, omdat de
moeilijkheden van den bodem den verdediger
elke slechts denkbare verlichting brachten. Pas
nadat de versterkingen door voortdurende "be-
Sfchieting vernield waren, gelukte het den heu
vel Malakof te veroveren, die de stad en de
haven van Sebastopol beheerscht.
Voor de hevigheid van deze beschieting is het
kenmerkend, dat uit de 800 kanonnen der be
legeraars in totaal 1.350.000 schoten zijn ge
lost. De verliezen der belegeraars bedroegen
80.000 man, die van de Russen, die zich onder
bevel van graaf Todtleben taai verdedigden,
120.000 man. De aanvallen der verbonden Fran-
schen en Engelschen waren van het Zuid
oosten uit op de vesting gericht. Na het verlies
van den heuvel Malakof was de stad niet meer
te houden. De Russen trokken zich toen over
de baai van Sewemaja terug op den Noorde
lijken oever van de baai en streden daar ver
der op een terrein, dat ditmaal door de Duit
sche troepen in de eerste faze van den aanval
op Sebastopol is ingenomen. Nog thans getui
gen de Engelsch-Fransche en Russische kerk
hoven van de geweldige bloedige offers, die
toen in den strijd om Sebastopol aan beide zij
den gebracht zijn.
De schitterende samenwerking tusschen alle
deelen van de weermacht heeft beslissend bij
gedragen tot het succes van heden. Artillerie en
stormgeschut zijn trouwe helpers gebleken van
de infanterie. Het luchtwapen heeft het de In
fanterie vergemakkelijkt door zijn bomaanval
len tot het stormen over te gaan.
Reeds voor het optreden van het leger werden
bunkerstellingen, artilleriestellingen en troe
penconcentraties door gevechtseskaders aange
vallen. Een onophoudelijk voorbereidende krach
tige activiteit van den ochtend tot den avond
toonde het luchtwapen als een dapperen en
onvermoeibaren wegbereider voor de gevechten
op den grond, vooral bij de vernietiging van
zware kanonnen.
In schitterende wapenbroederschap met Ita
liaansche en Roemeensche eenheden heeft de
marine een bijdrage geleverd tot de overwin
ning, welke, gezien de bijzondere omstandig
heden rondom Sebastopol, alleszins verdient in
het licht te worden gesteld. Tegenover de on
dersteuning van den verdediger door de Zwarte
Zee-vloot stelde de Duitsche, Italiaansche en
Roemeensche marine fiksche acties van motor-
torpedobooten, die de scheepvaart van en naar
Sebastopol bewaakten en het ravitallleerings-
verkeer van en naar Sebastopol tegen
hielden om de eigen ravitailleering te
beveiligen. Het gaat daarbij niet om plaat
selijke acties, maar om uitgebreide operaties,
die geleid hebben tot de uitschakeling van de
bolsjewistische zeestrijdkrachten en die de af
sluiting van Sebastopol van den toevoer over
zee ten doel hadden. De wapenbroederschap dei-
verbondenen heeft ,Jn de samenwerking der drie
vloten een schoone bevestiging ter zee ge
vonden. De gevechten in het aan water arme
terrein rondom Sebastopol speelden zich soms af
bij een temperatuur, die reeds in de vroege och
tenduren steeg tot 30 graden.
Sebastopol is een parel te meer in den keten
van overwinningen der spil-mogendheden.
100.000 man in den strijd, de tegenstander
90,000; wij hadden een numerieke superioriteit
aan tanks van wellicht 7 tegen 5 en een supe
rioriteit der artillerie van bijna 8 tot 5.
Onze artillerie had de nieuwste types
ter beschikking. Tijdens den slag hadden de
Britsche legers in Noord-Afrika zich kunnen
verheugen over de superioriteit in de lucht.
Daarom had hij het recht goed vertrouwen te
hebben in den uitslag van een door de Britten
ondernomen offensief, dat begin Juni zou zjjn
ondernomen, wanneer de vijand niet het eerst
had toegeslagen. Het smartelijkst bij den strijd
in Noord-Afrika, zoo verklaarde Churchill is
vpor hem het feit, dat de Britten in de ope-
nmgsstadia verslagen werden onder omstandig
heden, die heel wel een succes deden verwach
ten. Hij beschouwt echter'den strijd in geen
-enkel opzicht als beslist.
Ten aanzien van zijn reis naar Amerika ver
klaarde Churchill, dat de besprekingen bijna
uitsluitend gegaan waren over de bewegingen
van troepen, schepen, geschut en vliegtuigen en
over de maatregelen, die genomen moesten
worden om de verliezen op zee tegen te gaan
en de in den grond geboorde tonnage te ver
vangen.
Churchill betoogde tegen het slot, dat het de
plicht van het Huis is de regeering te steunen
of haar te wijzigen. Als het de regeering niet
kan wijzigen, moet het haar steunen, er is geen
middenweg. 6
Er is een beweging gaande om mij te beroo-
ven van de functies, die ik uitoefen bij de alge-
meene leiding van en het oppertoezicht op de
oorlogsvoering, aldus Churchill. Het Huis heeft
evenwel het recht niet van mij te verlangen, dat
ik verantwoordelijkheid op mij neem. zonder te
beschikken over de macht tot doeltreffend op
treden.
Milne heeft het voorstel Ingediend, dat de ver
antwoordelijkheid voor de verdediging den pre
mier wordt ontnomen, opdat een militaire figuur
de algemeene oorlogvoering overneemt. Deze
functionaris moet het toezicht op de strijdkrach
ten hebben, chef zijn van de leiders der gene
rale staven, generaals en admiraals benoemen
en ontslaan en steeds bereid zijn af te treden
D.w.z. kunnen optreden tegen zijn politieke col-
egas, als hij niet alles krijgt toegewezen wat
hij wenscht.
Deze niet-genoemde persoonlijkheid, zoo zei
Churchill, moet een aanhangsel vinden in de
gedaante van den premier, die de noodige ver
ontschuldigingen en spijtbetuigingen in het
parlement ten beste geeft, als er iets mislukt,
zooals dikwijls het geval is en zal zijn.
Dit stelsel kan gemakkelijk uitloopen op een
dictatuur of daarin worden omgezet. Ik kan aan
zulk een systeem niet meedoen, aldus Chur
chill. Als degenen, die mij hebben aangevallen,
gestraft worden met geringschatting, als de
stem der critiek overgaat in critiek op de aan
stichters van deze critiek. zal iedere vriend van
Groot-Brittannië zijn bijval betuigen met En
gelands zaak.
Het Britsche Lagerhuis heeft ten slotte,
naar de Britsche berichtendienst meldt, dc
motie van wantrouwen tegen Churchill ver
worpen met 475 tegen 25 stemmen.
(D.N.B.)
De diplomatieke correspondent van het D.N.B.
schrijft o.a.:
Churchill is uit het debat in het Lagerhuis
als overwinnaar te voorschijn gekomen Na den
keer. die de beraadslagingen door zijn handige
regie genomen hadden, viel niets anders meer
te verwachten. Hij heeft zijn positie echter
niet alleen weten te handhaven, doch door een
duidelijke afpersingsmanoeuvre nog aanzienlijk
weten te versterken. Aan het eind van zijn rede
plaatste hij het Lagerhuis voor de kpuze: alles
of niets. Het voorstel der oppositie het mi
nisterie van defensie in andere handen te leg
gen. torpedeerde hij door met zijn aftreden te
dreigen. Om aan zijn eisch een grootere kracht
bij te zetten, hing hij er een moreel manteltje
omheen door te zeggen, dat het opdragen van
de geheele essentieele oorlogstaak aan een bii-
zonderen persoon, het gevaar van dictatoriale
mogelijkheden met zich mee zou kunnen bren
gen, waaraan hij als behoeder der Britsche
democratie niet kon meewerken. De vrees voor
den chaos en voor een z.g. het regiem bedrei
gende gevaar heeft dus practisch geleid tot de
instelling van een dictatuur Churchill. Uit de
comedie. waarmede de Lagerhuisdebatten be
gonnen. is geworden een tragedie, omdat de ge
kozen vertegenwoordigers van het Britsche volk
het lot van het empire daarmede definitief in
handen gelegd hebben van zijn doodgraver.
Het rijksbureau voor de voedselvoorziening
in oorlogstijd maakt bekend, dat het aardap
pelrantsoen in de komende weck opnieuw
verhoogd zal worden en weer kg. zal be
dragen.
De bon voor dit rantsoen zal Zaterdagavond
bekend worden gemaakt en geeft ingaande
Maandag recht op het koopen van 2% kg.
GEM. H.B.S. MET 5-JARIGEN CURSUS.
Bevorderd naar de 2de klasse: W. Algie, H. G.
Bauer, S, Belonje, Francina ten Berge, I. Beij,
H. H M. de Boer, Hans van den Broek, D. H.
de Bruijn, A. Burggraaf, F. W. Bui-lage, J. H.
Bijleveld, H. de la Court, J. van Dam, J. van
Ekeris. B. Erades, E. J. de Geus. H. Y. B. I.
Hoogeveen, A. van der Kuy, N. H. de Ruiter
Zfjlker. J. C. Veltman, P. J. de Water, C. van
der Weele. Tineke Wesselo, Ina de Bie, B. J. de
Bruin, J. A, Eichhorn, J. A. Fuchs, S. de Graaf,
E. L. Hozee, J. P. R. van Ingen, G. J. de Jong,
R. F. Juressen, Fiep Kraneveld, C. M. van de
Kreeke. J. P. Kwestro, B. Leenstra, J. G. Marks,
J. C. Meyboom, A. J. de Meyier, H. M. Ouds
hoorn, A. van Polanen, A. G. Riks, H. A. Rob
bers. J. W. Rommerts, N. J. Wetter, A. F. Bril,
'V. N. de Graaf, J. P. Klaassens, P. Maryt, G.
Munk, A. H. öfner, Alie Piket, P. L. van de
Polder, G. M. van de Ruit, H. M. Ruitenbeek,
W. M. van Rijkom, H. J, Teeuwen, C. J. Ultee,
T. D. Valenlijn, W. Vochteloo, H. A. v. Waard,
C. A. Wagemans, P. J. Westerbeek, W. A. Zaag
man, S. P. Althuis, F. Smits.
Herexamen 3; afgewezen 10.
Bevorderd naar de 3de klasse: S. v. Aggelen,
G. J. van Alphen. J. M. Brons, G. J. Brusse,
J. van Deventer, Grietje de Graaf, E. R. A.
Groenendijk, H. W. H. Haaksma, J. F. Heyde-
mann, A. van Iterson, W. R. Kollewijn, A. J.
Koopmans, D. van Leeuwen, Susanna v. Leeu
wen, H. E. Lindeman, J. van der Mast, G. N.
Meurs, C. T. Meyer, D. Roodenburg Vermaat,
A. W. Schwing, R. R. J. van Straten, W. Ver
maas, W. de Vrijer, Th. Eykman, M. S. de Groot,
N. H. Heeroma. J. M. A. Heyn, R. Jung, J. van
Leeuwen, Rietje Nanning, R. O. Ravelli. J. A.
Riel, B. J. de Rooy, J. L. Schoeman, P. Smit,
HJ7. A. van der Star, N. van der Velden, Ch.
F. Versteegen, A. G. Vlasblom. H, Vreeken, G.
R. ten Wolde.
Herexamen 1; afgewezen 10.
Bevorderd naar de 4de klasse: Willy van Al
phen, H. Beenhakker, J. H. Th. van Beest, Th.
J. Boerstra, M. J .J. Brons, O. C. Croes. H.
Derksen, P. J. van Driel. C. van Duyn, P. H. de
Geus. H. Habig, P. J. van Hest. T. Hoekstra.
Marijke Hooijkaas, E. S. Huizer, H. J. de Jong.
Elisabeth Kerkkamp, H. Klopma, R. M. van
Leeuwen, W. van Lit, D. N. Moerland, J. H.
(Jan) Muler, J.S. Ohms, A.FPieren, C. Ponsen,
Jac. Prins, G.GA. Punt, Th. Teekamp, CP.Brou-
wer, A. J. Bavelaar, P. Bloemendaal, A. C. Blok,
J. J. van Dort, M. T, de Haan, A. D. H. Heenk,
H. van der Heul. J, W. Hins, H. G. Jung, W.
Kerkkamp, D van der Lelie. D. Nederlof, M. A.
Oswald, R. Perdeck. J-. Prins, W. van Riet, P. G.
Sluiter, P. J. A. Smit. Gré Teleng, H. Tober,
J. Verduin, B. Visser, G Voss, J. H. van de
Water, W. Wilmers, Mien Westra, A. J. Kraak,
J. H. Schuringa.
Afgewezen: 5.
Bevorderd van A4 naar A5: L. Bosscher, Ma
rianne Breuning, J. Charité, K. Dammerman,
J. R. Jolles, Nettie Kakebeeke, Suze Redèl, D.
C. v. Sermondt, Margaret Sickler, Tine Spilker,
W. J. Verduin, W. van Zanten. J. P. Weeraart,
Riek Flohil.
Bevorderd van B4 naar B5: C. P. Belonje, J.
Bosse, A. B. Brouwer. W. Brusse. D. K. Burgy,
P. Cossee, A. van Dooren, R. H. Dragt, K. P.
Fuchs. J. D. van Hamersveld, E. A. Koch, J.
van Konijnenburg, G. N. Kruisheer, H. L. J.
Lindenbergh, A. J. Metz, G. Pezie, W. F. Snel,
J. F. den Tonkelaar. P. H. Bruynings Ingen-
hoes, A. P. C. van den Dool, H. van Dooren, Chr.
J. C. Goedkoop. B. P. Hageman, J. Kanbier, F.
J. Klaasen, J. D. Koch, J. M W. Kriest, T. J.
Kruyt. J. Prins. A. Snel, W. F. Snieder, C. H.
van der Upwich, F. Veltenaar, A. van Vianen,
Helga Voss. R. Vunderink, J. J. van Went, E.
van der Zee.
Herexamen 2; afgewezen 10.
LEGATUM STOLPIANUM.
Het Curatorium van het Legatum Stolpianum
deelt ons mede, dat op de in 1940 uitgeschreven
prijsvraag één antwoord is ingekomen, onder
het pseudoniem „Teja" (motto's „A. Wie zal
ons bevrijden van Grieken en Romeinen? B.
Het tijdstip in de Periodieke Beweging.") Aan
gezien uit deze verhandeling duidelijk blijkt,
dat de schrijver den aard van het onderwerp
(een theoretisch-physischen) niet heeft begre
pen, kan er geen sprake zijn van bekroning of
van eervolle vermelding.
Thans wordt de volgende prijsvraag uitge
schreven: „De beteekenis van de gevleugelde
zonneschijf in de antieke godsdiensten". De
omvang van de verhandeling mag ten hoogste
dertigduizend woorden bedragen. Antwoorden
worden vóór 1 Januari 1944 ingewacht bij den
voorzitter van het Curatorium, prof. dr. J. Hui-
zinga. Van Slingelandtlaan 4. Leiden. Zij moe
ten in het Nederlandsch, Duitsch, Engelsch,
Fransch of Latijn getikt, met een spreuk ge-
teekend en vergezeld zijn van een gezegeld
briefje, van dezelfde spreuk voorzien, waarin
des schrijvers naam en adres zijn opgegeven. De
prijs voor een goedgekeurd antwoord is de
gouden medaille ter innerlijke waarde van f250
en f.250 in geld. of wel, naar verkiezing de ge
heele som in geld. Het oordeel van de curatoren
zal in Juli 1944 bekend worden gemaakt.
OPENING KRINGHUIS N.S.B.
De kring Leiden der N.S.B. betrekt morgen een
nieuw tehuis aan het Rapenburg 26, welk gebeu
ren met eenig feestelijk vertoon gepaard zal gaan
Morgenmiddag om kwart voor drie verzamelen
zich de leden van den Nat. Jeugdstorm met tam
boers en hoornblazers, leden der Politieke Orga
nisatie en W.A. op het Stationsplein om vervol
gens langs den kortsten weg naar de Beesten
markt te marcheeren. Hier zal van 3.20 tot ruim
4 uur een muziek- en zangprogramma ten ge-
hoore worden gebracht, waarna wederom langs
de kortste route wordt gemarcheerd naar het
nieuwe Kringhuls aan het Rapenburg, alwaar
de waarnemend districtsleider de heer Adema
een rede zal uitspreken, staande vóór het Kring
huis. Na afloop wordt nog een marsch door de
stad gemaakt, waarbij de onderstaande route
zal worden gevolgd:
Houtstraat, Papegracht, Langebrug, Rapen
burg, Défilé, Doelenbrug, Rapenburg, Kaiser-
straat, Witte Singel. Heerenstraat, Koninginne-
laan, v. d. Waalsstraat, de Sitterlaan, Lorentz-
kade. Zeemanlaan, Lammenschansweg, Jan van
Houtbrug. Korevaarstraat, Breestraat, Kort
Rapenburg, Prinsessekade, Steenstraat, alwaaf
de stoet wordt ontbonden.
Een kameraadschapsavond in de Stadsgehoor
zaal besluit dezen voor den kring Leiden dei
N.S.B. belangrijken dag.
